Wells

Wells bevat 70 gezegden, 1121 woorden en 11 opmerkingen. Alle woorden zijn toegevoegd door onze bezoekers.

PDFLog in

70 gezegden

`Zo kunde ennen hoeëp stroont nog lekker maken.`Als je vindt dat een kok wel erg veel ingrediënten nodig heeft om iets op smaak te brengen zegt men
'n DudselVrouw die de weg een beetje kwijt is
'n haffelEen hand vol
'n rónd jaoreen heel jaar
'n vliégende krei viendt lichtig watIemand die geregeld op pad is vindt nog wel eens een voordeeltje.
't règent dat 't zö zekthet regent dat het giet
't stàlt d'r nog nie ophet lijk er nog niet op
As boere nie mer knoaje en pastoers nie mer schojje is de wereld àn 't vergaonAls boeren niet meer mopperen en pastoors niet meer bedelen is de wereld aan het vergaan
As sweenters de wiend uut Pruuse kumt dan gút 't vriezeAls 's winters de wind uit het oosten komt dan krijgen we vorst.
bloed voesteBloed kloppen bij het aanhuisslachten
D'n stómste boer het duk de dikste èrpeleDe grootste dommerik heeft vaak de beste resultaten
D'r zitte doeve op 't dakEr luistert iets / iemand mee
da's Wanssumse wiendgepraat / gedoe wat niks voor stelt
Dan zwère meej de tánd nie mer.Dat zal ik wel niet meer meemaken.
Daor hedde 't schaop al àn 't schieteDaar begint de moeilijkheid al
Daor ligge de muus kapot vúr de kástDaar is (van armoe) niks te halen
Daor motte ow vûr wareDaar moet je voor uitkijken
Daor woeëne ok meenseDaar ben je vergeten te poetsen
Dat gaait me nieDat is niet van mijn gading
dat is enne høllewøldat is een niet al te slimme goedzak
dat mes(ding) is zö bot as 'n kónteen erg bot mes(ding)
dat zit nog ien wiej zekdat is nog niet zeker
De klets uhweg kriegeKou vatten
de wiend van veur kriégede wind van voren krijgen
de zök d'r ien zettetempo maken
den / die is de piép uutdie is dood
En hortigEn nu snel
Enne groeëte dùrènEen ongeorganiseerd geheel
enne groeëte knoemeleen erg slecht `ding`
foto knippe (of knipse)foto maken
Ge het de kónt nog nie gedreid of ze zien al an de gengZe kunnen niet wachten om te beginnen
Goéd dörzakkeStevig uitgaan
Groeëte boterhamme klèin make is 't ennigste wat ge kuntJe kunt niet veel
Haj ik toe mar ien de boks geschetehad ik dat toen maar niet gedaan
Hedde gillie thuus zek vúr de duurHebben jullie thuis geen deuren
Heej duut vörèveveulhij doet onverschllig
Heej het 'n stuk ien de hakke (of ien de kloeëte)Hij is een beetje dronken
Heej het nog genne nagel om zich de kónt te kratseHij kan zich niks permitteren
heej is àn den dunne / àn de schiethij heeft diarree
Heej is ien de kerk geboreHij laat altijd de deuren open staan
Heej vuult zich as enne pier ien 'n erpelekoelHij is erg tevreden met zijn situatie
Hier kunde de kónt nie dreijeHier is het veel te vol
Hingstenbal(aovend)Bal(avond) voor mannen
Iemand àn de oere watseIemand aan de oren slaan
iemand de kónt naodrageAltijd voor iemand het werk opknappen
iemand enne poeét uutdreieiemand financieel benadelen
ien d'n duusterein het donker
Kumt sweenters de wiend uut de Maas dan gút 't duijeAls 's winters de wind uit het westen komt dan gaat het dooien.
Laot mar gewerre, laot mar zienLaat maar zijn gang gaan
Mit de hérrik schrieveMeer opschrijven dan gegeven hebben
Naor boave gaonNaar boven gaan
Naor óndere gaonNaar beneden gaan
Niks te daanke. of `De vrouw kumt 'r wel eier vúr hale.`Geen dank! Het komt wel goed.
Òllië gillie d’n ollië okOliën jullie die van jullie ook
Ovver de paöl gaonde grens overgaan
schoeks en scheifschots en scheef
schottele wassenAfwassen / De vaat doen
Steenke as ennen otterErg stinken
Streuntje, wie het ow gescheteWie denk je wel dat je bent
tot hier en nie wiertot hier en niet verder
Ut kumt as de melk beej enne'n os.Als iets maar moeilijk wil lukken
van de zök gaonflauwvallen
vandaag aacht daagvandaag over een week
Vúr d'n duvel nie schow zienNergens bang voor zijn
Vúr mienen doei is dat te (zwaor - hoeëg - wied - enz.)Normaal doende is dat voor mij te (zwaar - hoog - ver - etc.)
Wat den(die) ien de kop hèt, hèt ie(ze) nog lang nie ien de kónt.Die volgt zijn eigen mening en geeft moeilijk bij
Wat enne kale kakWat hebben die verbeelding
Wat makte nowWat doe je nu
Zich beschete vuuleZich bedrogen voelen
zijverzakpersoon die zalvend praat

1121 woorden

´t VäöleVeulen
'n väärkeEen geluksbal (b.v. bij biljarten)
'n, enne (mnl) of en (vrl / onz)een (lidwoord)
'thet
't weerhet weer
‘s naachs's nachts
‘Ss merges. of smèèns's morgens
’s aoves's avonds
(K)wazel / (k)wazeleonzinnig gepraat / praten
(Nej) Bearge(Nieuw) Bergen

A

aachtacht
aachter(uut)achter(uit)
aapaap
advocaotadvocaat
afbeeldingafbeelding
afdiëlingafdeling
afdoen / afduunafdoen
afgaonafgaan
afgèveafgeven
afschuddenafgieten
afsluuteafsluiten
afspraakafspraak
afsprèke / afgesproakeafspreken / afgesproken
AfstriejeBetwisten
afzetteafbakenen ve weg
aldoud
allieënalleen
altiedaltijd
alvurensalvorens
ànaan

A

an de gunne kantaan de andere kant
àndechtigaandachtig
ándersanders
ándoenaandoen
ànènaaneen
àngemaktaangemaakt
ánhengeraanhangwagen
ànkruuseaankruisen

A

anlenglimonade (aanmaaklimonade)
anrechtaanrecht
àntrekkeaankleden
àntrekkeaantrekken
ànveenkeaanvinken

A

aojemeademen
aolaal
aozeazen
AppelemoesAppelmoes
ArseArcen
assekruuskeaskruisje
assenbakasbak
astebliefalsjeblieft
autoauto
azien / eakazijn
AöijeAijen

B

baasbaas
bag / baggen (kierke / kierkes)big / biggen (indien nog erg jong)
ballonballon
bammeleonrustig (storend) bewegen
baovenópbovenop
batterij(ke)Batterij(tje)
bedeenkebedenken
bedriéfbedrijf
beejbij
beej wiéze van sprèkebij wijze van spreken
beejnaambijnaam
bèèk /graafbeek
Bèèk, VierlingsbèèkVierlingsbeek
beginne / ànvangebeginnen
begosbegon
begreffenisbegrafenis
begriepebegrijpen
behuurlijkbehoorlijk
beijebidden
bekiekebekijken
bekkerbakker
beklejjebekleden
bekskebakje
belèfdbeleefd
beneejdbenieuwd
bènkskebankje
benzienbenzine
bereikebereiken
berskebarstje
beschuutbeschuit
bèssem (keren)bezem(en)
bèterbeter
betoepe / bezeikeoplichten
betwiefelenbetwijfelen
beult / poekelbult
Beult of PoekelBochel
bevörbeeldbijvoorbeeld
bewiésbewijs
bezopebezopen
bibbere of razelebeven
bieën, bieënbeen, benen
bieëst(ig)beest(achtig)
bielbijl
bier (verkesmenneke)beer (manl. varken)
bijjebijen
bijzonderbijzonder
binnestebuutebinnenstebuiten
bitjebeetje
bitjebitje
blaag / kiendkind
blaozeblazen
bledjeblad / blaadje
blieblij
bliejeblije
bliéve / bleef / gebleveblijven / bleef / gebleven
BlitterswikBlitterswijck
bloeëtbloot
bloeiebloeden
bloeiwoarstbloedworst
bloembloem
bluijebloeien
bluumistbloemist
boagboog
boaveboven
boavenànbovenaan
boeënboon
boékboek
boekbuik
boekpienbuikpijn
boënebonen
boerdereejboerderij
bojjembodem
Bók, bukskeBok, bokje
boks / bukskebroek / broekje
bokse tesbroekzak
bokseband/bokseriembroekriem
bongerdboomgaard
botterboter
botterhamboterham
braderiebraderie
braojebraden
braojwórstbraadworst
breejerbreder
BressemBrasem
breudjebroodje
brillescheibriletui
broeëdmesbroodmes
broejebroeden
Broekeze(vors)Broekhuizen(vorst)
brulleftbruiloft
brune soekerbasterdsuiker
bruunbruin
bruurbroer
bukkembokkum
bummukschrokop
bunnekebon
buskebusje
butebuiten
buuëmbomen
buukskeboekje
buurjunkskebuurjongentje
buutebuiten
bühnPodium
böke, bökte, gebökthuilen, huilde, gehuild
bökmoelhuilebalk

C

compeneejcompagnie
compeneejgezelschap / begeleider
computercomputer

D

d'n dukste tiedmeestal / vaakst
d'n huushaldhet huishouden
d'rvanervan
d' rer
DaankeDank U
daordaar
daorbeejdaarbij
daorbuutedaarbuiten
daorgúnsdaarginds
daorhindaarheen
daorumdaarom
de LoiWellerlooi
de SmaktSmakt
deemuierspeen
deenkedenken
dèèsdaas
dees / dizze / dizzendeze
dekbedoavertrekdekbedovertrek
dèlsgedeeltelijk
dermdarm
Dertig, ook wel dartigDertig
deujdeed
dikdik
dikköpkekikkervisje
dódsbrief of rouwbriefdoodsbrief
DòdspreentjeDoodsprentje
doeëddood
Doeëf/doeëveDoof / dove
doeëp / döpseldoop / doopsel
doeësdoos
doeëvedoven
doéf/doéveduif / duiven
doéiedode
doéie(n)dode(n)
doemduim
doen/deuj/gedaondoen / deed / gedaan
doonker/duusterdonker
dowwenduwen
draoddraad
dreijdraai
dreijedraaien
dreijschiefdraaischijf
drekdirect
drekonkruid
drek / dalekdadelijk
DrekskarVuilniswagen
droéf / droévedruif / druiven
druuëgdroog
druuëgworstdroogworst
druuëmdroom
drägerbagagedrager
drödjedraadje
dröpkedropje
duíjedooien
dukdikwijls
dukvaak
duk zatvaak genoeg
dúrdoor
dúrdatdoordat
dùrèndooreen
dúrtrappedoortrappen
dutsdeuk
duukskedoekje
duusterduister
duutdoet
duuzendduizend
duvelduivel
döàledwalen
döbbeldubbel
döllepusNiet al te slimme goedzak
dörpdorp
dörpeldrempel

E

echterstevuureachterstevoren
èèndeend

E

efkeseven(tjes)
eiketske, eikhönnekeeekhoorntje
enen
èndeind
ènseens

E

epkeaapje
erdbeareaardbeien
ermarm
ermbandarmband
érmoejarmoede

E

ErmoejzeierArmoedzaaier
erpelekoelaardappelkuil
erpelemeskeaardappelschilmesje
eruut / d'r uuteruit
ève(veul)even(veel)

E

evvelevenwel
excursieexcursie

F

facebookfacebook
februariFebruari
Felicitiere, felicitierde, gefelicitierdFeliciteren, feliciteerde, gefeliciteerd
fien / klènfijn
fiés/smerrigvies / smerig
fietsendrägerdrager (ve fiets)
Fleenk/duchtigflink
Fluit / FlötjeFluit / Fluitje
fluusterefluisteren
foételenvalsspelen
frankriekfrankrijk
frnuusfornuis
froemelenfrommelen
frottenproppen

G

gaaniehelemaal niet
gaapstoknieuwsgierige toeschouwer
gallegebretels
gaofgaf
gaon / góng / gegaongaan / ging / gegaan
gapegeeuwen
gauw, rapsnel, vlug
gavelgaffel
gavelhooivork (gaffel)
geboajegeboden
gebuure / gebuurde / gebuurdgebeuren / gebeurde / gebeurd
gedeuldgeduld
gedeunsgedoe
gedichtgedicht
geejjij
geej ziet niks werdje bent niets waard
gèèlgeel
geergraag
gegèvegegeven
gegèvesgegevens
gehàldgehaald
gehannesgepruts
gehuurdgehoord
geije [drek]Wieden [onkruid]
geinspirierdgeinspireerd
GeistereGeijsteren
gelèzegelezen
geliekgelijk
gelierdgeleerd
geluudgeluid
geluud, ook wel geluidgeluid
geluuëfgeloof
geluuëvegeloven
gemeentgemeente
gemeentehuusgemeentehuis
gemekkelijkgemakkelijk
gengeen
genuumdgenoemd
geraktgeraakt
geraojegeraden
geröstgerust
gestoakegestoken
gestuurdgestoord
getjegaatje
getjesgaatjes
geutgoot
gève, gegoavegeven, gegeven
gevörlijk, linkgevaarlijk
gewaarwerrebemerken
gewestgeweest
gewoeën / gewoeënegewoon / gewone
geworregeworden
gezóndgezond
gieëstgeest
giftgeeft
giftig / kwoikwaad
gistergisteren
glèskeglaasje
goei botterroomboter
Goéien, goéide, gegoéidGooien, gooide, gegooid
goemigummi
goldgoud
gordiengordijn
graasgarage
graot / gruigraat / graten (van vis)
gratiegratie
greenzengrienen
greispul
griesgrijs
griesel, hérkhark
groeëtgroot
groondgrond
gruijgroei
gruijegroeien
gruije / wassegroeien
gruungroen
gruuntegroenten
gruuntenboergroentenboer
grötmoed, omaoma
GrötsGroots
grötstrots
gröttergroter
grötvàd, opaopa
gudde weg!ga weg!
gunnekantgenezijde
gúnsginds
gúns / gunderginds
götgaat
götstieëngootsteen

H

HaampelemanOnhandig iemand
haareenkelentegen de eigen enkels schoppen bv. met klompen
haffelhandvol
haihad
hajje wah!gedag! (bij afscheid)
hakenhaken (met garen)
haldhoud
haldehouden
Han/ hajjeHadden
hándhand
hánd/jattehanden
hanneske knikkniptor
haok - haökskehaak(je)
hebbe, hethebben, heeft
hedde?heb je?
heejhij
heej werthij wordt
heerlijkheerlijk
heiheide
HeijeHeijen
hekkeshekwerk
hen/ hebbehebben
hendighandig
hérfstherfst
herringharing
heshees
het weerheet weer
hetshitte
hette kachelhete kachel
heundhonden
heurhaar
hieël / gánsheel
hieële / gánsehele
hieëlemòlhelemaal
hieërheer
hiet heejheet hij
hoalhol
hoaphoop
hoapehopen
hoëgehoge
hoeveulhoeveel
hoftuin
hoijedoei / dag
hólthout
HoltesHolthees
hommelendonderen
hommes / hoeëgmishoogmis
hoofdprieshoofdprijs
hoondhond
hósthaast / bijna
howkloshakblok
howwe / slaonslaan
hudselhoofdstel (ve paard)
hui-(miet-upper-hoeëp-vörk)hooi-(mijt-opper-hoop-vork)
huiwage (de spin net ze goed as de kar)hooiwagen (zowel spin als de kar)
hukskehokje
huurehoren
huushuis
HuúsHuizen
höffe (op-, ver-)tillen (op-, ver-)
höffe / höfte / gehöftheffen / hief / geheven
höffen, höfte, gehöfttillen, tilde, getild
högsthoogst
högstehoogste
hökenhaken (bv. iets vasthaken)
hökskehokje
hölterehouten

I

iederieënIedereen
ieëneen (telwoord)
ienin
ienbrèkeinbreken
ienbrèkerinbreker
iengeschreveningeschreven
ienleginleg
ienliesteinlijsten
iérdereerder
iérlijkeerlijk
iesijs
iezelijzel
iezerijzer
ik deujik deed
ik zieik ben
ingelengel

J

januarijanuari
jaoja
jaorjaar
jattenstelen
joerts / huusmus / flotshuismus
joerts / musmus
jommerjammer
Jonge / Alde klaoreJonge / Oude jenever
juksjeuk
jungskejongetje
júrrigjarig
jus d'orangesinasappelsap
juustjuist

K

kaart, kartjeskaart, kaartjes
kadobonkadobon
kaldkoud
kantoeërkantoor
kaplaonkapelaan
kappes (witte-roeie-enzewieër)kool (witte-rode-etc)
karweejkarwei
KâsseleCastenray
kástkast
kastieëlkasteel
katrolkatrol
kèi / keikekei / keitje
kèlman
kélderkelder
kèlsmannen
kepèlkapel
kepkekapje
kerevegen (met bezem)
Kers, kerse. Ook wel: kaarsKaars, kaarsen
kerstboeëmkerstboom
kètelketel
kètelsketels
keukekeuken
keuskeuze
KevelaerKevelaar
kèverkever
kieëskaas
kiekkijk
kiékekijken
kienderkinderen
kiepe / hennekippen
kiepekui / hennekuikippenhok
kiepspet
kierkeer
kiestkist
kledjejurk
kleenkklink
kleenkerklinker
klénklein
klenderkalender
klenderkleiner
kletskerestje
kleuntjesmiksuikerbrood
klieërkleren
Kloijeklooien
kloompklomp
kloompeklompen
kloonclown
kloonterenklonteren
kluur(e)kleur(en)
kluuskluis
kluuskekluisje
kluutekluiten
klökskeklokje
knalliefeeks
knalpiep / uutlaotuitlaat
knaojenmopperen
Knawwe, knawde, geknawdKauwen, kauwde, gekauwd
kneej, kneejeKnie, knieën
kneiekneden
kneieprakken, kneden
knienkonijn
knienshoaltkonijnenhol
kniepeknijpen
knipportemonee
knoaje / nölezeuren / mopperen
knoak / botbot
knoeëpknoop
knoemeltroep
Knoeveleknuffelen
knonkanon
Knotteren, knotterde, geknotterdKreuken, kreukte, gekreukt
KnungelWaardeloos ding
knuuëpknopen (mv)
knuuëpKnopen (znmw)
knöpkeknoopje
knöpkeknopje
knöppeknopen (ww)
knöpsgatknoopsgat
knötjehaarknotje
koakwórstkookworst
koale(tuit)kolen(kit)
koarekoren
koeër, koerekoor, koren
koelkuil
koeltercultivator
koetekuiten
Koeteleruilen
koételenruilen
koewekoeien
Koffie zetteKoffie zetten
kojjekaantjes
kòke / kokte / gekoktkoken / kookte / gekookt
kokselkooksel
komme / kwaam / gekommekomen / kwam / gekomen
kóntetesachterzak van een broek
kophoofd
koppienhoofdpijn
kossekonden
Krangs(um)/binnestebuuteBinnenstebuiten
kraomkraam
krei(en)kraai(en)
kriegdekrijg je
kriegekrijgen
kriegen / kreeg / gekregekrijgen / kreeg / gekregen
kriegtkrijgt
kriesekrijsen
krietkrijt
kroeënkroon
kroenekraan(e)kraanvogel(s)
kroepekruipen
kroepòlliekruipolie
króm (me)krom (me)
kruitappelstroop
Kruud, kruuujeKruid, kruiden
kruujers / schojjersschooiers
kruujwagekruiwagen
Kruutappelstroop
kruutstroop
kukeleover de kop gaan
kúmtkomt
kunne/kossekunnen/konden
kunningkoning
kunninginkoningin
kuúfkuif
kuukskekoekje
kuumezuchten
kuupbad
kuup (wes-)tobbe (was-)
kwaamkwam
kwaolkwaal
kwatsonzin
kwatsenkletsen
kwatsmem / kwatskopiemand die onzin verteld
kwietkwijt
kästkasten
KäveleKevelaar
köke, køkeBoeren (een boer laten)
KölleKeulen
köpkehoofdje
köppenkoppen (ve bal)

L

laamp, laampelamp, lampen
laatlaat(tijdstip)
laotelaten
laptoplaptop
làtterlater
leentelente
lèèstelaatste
LekmoelKritische eter
lelleklelijk
lémpkelampje
lentleent
lèpellepel
lèverwórstleverworst
lèze / lèèsde / gelézelezen / las / gelezen
lieflichaam
lieklijk
liekewagedodenwagen
liem / pleksellijm
lienlijn
lientlint
liepte geejliep je
lierladder
liereleren
liere / lierde / gelierdleren / leerde / geleerd
liestlijst
litligt
llchtigmeestal
lóchtlucht
LòdsWellerloois
loeëkui
LoeënOverloon
loeëpe / liép / geloeëpelopen / liep / gelopen
loeëperloper (wandelaar)
loeëziehorloge
loekluik
LoiseWellerlooise
lopte geejloop jij
lottererijloterij
luchtepaollantaarnpaal
LuuëneLeunen
luuëperloper (in een gang)
luusluis / luizen
luusteregehoorzamen
luustereluisteren

M

mmaand
maken / mikt / miék / gemaktmaken / maakt / maakte / gemaakt
maonmaan
maondmaand
marmaar
matigmatig
meejmij
mèèlmeel
meensmens
meensemensen
mèèstal / lichtigmeestal
megje / denmeisje
mèijaf en toe
mèìjsoms
meistermeester
mekkelijkmakkelijk
melmerel
mérgemorgen
MerseleMerselo
mèrtmarkt
meulenmolen
mieërmeer
MieldereMeerlo
mienmijn
Mien of MieneMijn
mikbrood
minsemensen
mispelwesp
misschienmisschien
missendiendermisdienaar
mitmet
moéder / moetmoeder
moekemoedertje
moésmuis
moetwørmmol
moìmooi
mòndagmaandag
moóndmond
motte / motmoeten / moet
mugmag
mugge / moog / gemugtmogen / mocht / gemogen
mundig veulheel veel
mussekuivolière
MussesMaashees
muujmoe
muusmuizen
mök (moal / var) (soms: kalf)Kalf (m / v)
møldermolenaar

N

nachtkeskenachtkastje
nagelspijker
naksnaakt / bloot
naona
naoberschapbuurtschap
naodnaad
naoldnaald
naovraogenavragen
nèèfneef
neejsgierignieuwsgierig
negennegen
neijenaaien
nejnieuw
neut / nøtjesnoten / nootjes
nèvelangs
nèvenaast
nieniet
NimweageNijmegen
noeít(s)nooit
nondejuu (ke) vlinderdas (je)
nornaar
nuuëdignodig
nøldjenaaldje
nölen / zannikkezaniken
nørgesnergens

O

OastrumOostrum
oaver / ovverover
oavergaonovergaan
oaverkantoverzijde
oeëstenoosten
OeldereOirlo
oëm (e) oom
oerlogoorlog
OffereAfferden
okook
oktoëberoktober
óllie / gilliejullie
òllienutjepinda

O

ommundigenorm
onderbóksonderbroek
onderzuukonderzoek
ongesieverongedierte
onnuuëzel(e)onnozel(e)
Ontevreejeontevreden
onwarschienlijkonwaarschijnlijk
óonderbeneden

O

oozel / kèldkou
ópop

O

opdreieopwinden (klok)
óphöffenoptillen
ópneej(d)opnieuw
ópreege (zich ópreege)opwinden (zich opwinden)

O

opstoekeopruien
ovver drie daagover drie dagen
ówjou
ówjouw

O

ow / owwejouw

P

pak smèèrpak slaag
paosei(er)paasei(eren)
parsvleishoofdkaas
pastoeërpastoor
peenkpink
peerpeer
peerdpaard
perikelenperikelen
pienpijn
piepers / erpelaardappelen
pierikperzik
pietjehoofdluis
pilskebiertje
pindraod/ stoekdraodprikkeldraad
PingeleAfdingen
plak maisveld mais
plareploeteren
plarezwoegen
plastiek, plesticplastic
platdialect
pleentplint
plekbándplakband
pliesiepolitie
ploi/ vaai (ien 'n bóks)vouw (in een broek)
poeëtpoot
pòshaaspaashaas
praostfauteuil
praotbaas / kwaakbokspraatgrage persoon
praote / pròtte / gepròtpraten / praatte / gepraat
presentatiepresentatie
presentatorpresentator
presentierepresenteren
priesprijs
priésprijzen (mv)
priezeprijzen (ww)
prinselijkprinselijk
proclamatieproclamatie
proempruim
ProficiatProficiat
pruusduitser
pruusseduitsland
pulfdekbed
pulleke (bv ien de neus) Ook: vruutewroeten (bv. in de neus)
puuëtje (baaje)pootje (baden)
puzzelpuzzel

R

raodhuusraadhuis
raodselraadsel
raojeraden
razelenrillen
receptiereceptie
règeneregenen
reijereden
rempkeraampje
renfiets (wielrenfiets)racefiets
riekrijk
riésértepeulen
riestrijst
rijjerijden
roakeliezerpook
ródsigroodachtig
roeëje miemererode bessen
roetsenglijden
rokrok
rouw(tied)rouw(tijd)
ròwruw
rugstraank/ruggegraotruggengraat
ruigstoer
rukken, rukte, geruktruiken, rook, geroken
rústerusten
rustig, röstigrustig
ruzelenruien
rödselkeraadseltje
rökelen / óprökelenrakelen / oprakelen

S

sausjus
sauslèpeljuslepel
schaailijkschadelijk
schaalschil (ve vrucht)
schánstakkenbos
schánsenhoeëpopgestapelde takkenbossen
schaop/schaöpschaap/schapen
schèèlscheel
scheenk / hamham
scheifscheef
Scheif zie ook scheefschuin
schellenschillen
schiéfschijf
schierpips
schiérschaar
schiethuusbangerik
schiethuus / wctoilet
schikplezier
schoefelschoffel
schoefeleschoffelen
Schoeleschuilen
schoén, schoénschoen, schoenen
schoesterschoenmaker
ScholSchol
schòlschool
schòllekschort (voorschot)
schònschoon
schottelsletvaatdoek
schouwschoorsteen
schouw / bangbang
schraol / schroaj / schebbigschraal
schravelemoeizaam lopen
schroét/kalkoenkalkoen
schûp óp....schep op
schuve / schoof / geschoveschuiven / schoof / geschoven
schöpschep
Schöpke/schuurkeschuurtje
schøpleapelopscheplepel
schöppetrappen/schoppen
SiebegewaldSiebengewald
sindssinds
sinterklaossinterklaas
sjiekdeftig
slaajsla
slaopeslapen
slegterslager
sliepsstropdas
sloajdöbbelslungel
slóffepantoffels
SloiSla (ww)
sloj döbellange magere teenager
sluiersluier
slupschoot
sluussluis
sluutspéldveiigheidsspeld
sluutspeldjesluitspeldje
smakelijksmakelijk
smáltreuzel
smerlapviezerik
smerrigvuil
smiddags's middags
smiespelefluisteren
smikt ' tsmaakt het
snejsneeuw
Snemmel, spielekeReepje, strookje
snìjjesnijden
snollensnoepen
snotverkèldsnotverkouden
snurkesnurken
snuupkesnoepje
SnuutjeSnoetje
snuuve, uutsnuuvesnuiten (neus)
soebelensabbelen
soekersuiker
sok, söksok, sokken
SortSoort
speeje / speejde / gespeejdspugen / spuugde / gespuugd
spèrjesasperges
speule / speulde / gespeuldspelen / speelde / gespeeld
speulerspeler
SpiégelSpiegel
spienzergluurder
spijk / of speikSpaak (van bv fiets)
spinnejägerragebol
SpleenterSplinter
spraon/spraönspreeuw / spreeuwen
spruutespruiten
spruutjesspruitjes
stalen oplijken op
staol/staoleStaal / Stalen
staon / stoond / gestaonstaan / stond / gestaan
statiegeldstatiegeld
stekbear(e)kruisbes(sen)
stèkelvèrkeegel
stèken, staok, gestaokesteken, stak, gestoken
steumpke, stoemelpeuk (van sigaret)
stieën / stentjesteen / steentje
stoélstoel
stoetstoet
Stofzuuge, stofzuugde, gestofzuugdStofzuigen, stofzuigde, gestofzuigd
Stofzuuger, huulbessemStofzuiger
StraoleStraelen
straotStraat
strekelkwajongen
striedstrijd
striekiezerstrijkbout
stroi-(miet-hoeëp-etc)Stro-(mijt-hoop-etc)
stuukstruik / struiken
stuulekestoeltje
stötstaat
SwollegeSwolgen

T

tándpien / kiespienkiespijn
tarteer
technisch(e)technisch(e)
téggenoavertegenover
telderbord
teszak (in kleding)
teske / köpkekopje (bv. koffie)
tesnuzzikdoekzakdoek
teveulteveel
tevreejetevreden
thieëthee
thuusthuis
tiedtijd
tieënteen / tenen
tiéntien
TiendereTienray
tillefoeëntelefoon
tillevisietelevisie
toedicht
toegesloten
toeptop (bv van schoen)
toétBlaasinstrument (muziek)
toéttoeter
toéteblazen (op muziekinstrument)
toevallig/stérktoevallig
toffeltafel
Totaal, Gáns,knatstotaal
trèèje, trèèjde, getrèèjdtrappen, trapte, getrapt
trekkertractor
trouwe, trouwde, getrouwdtrouwen, trouwde, getrouwd
trugterug
tuupke (van vingers of tieën)topje (van vingers of tenen)
twéddetweede
twèlftwaalf
twieëtwee

U

umkiepe/ umkukeleomvallen
umtrekkeomkleden
umvangomvang
understeboaveondersteboven
úrsteerst

U

uulskuukeuilskuiken
uut (ok ien samenstelling)uit (ook in samenstelling)
uutbundiguitbundig
uuterstuiterst
uutgaonuitgaan
uutkiekeuitkijken
uutmaaksmoesje
uutnuuëdigeuitnodigen
UutnuuëdigingUitnodiging
uutrèkene / uuttelleuitrekenen
uutsprèkeuitspreken
uutwendiguitwendig

V

vàdvader
van eagesvanzelf
van eigesvanzelf
Vat (bier)Vat (bier)
veenstervenster
veerveer
vègevegen (niet met bezem)
Véld, plakveld
VenrojVenray
verdreenkeverdrinken
verjúrdagverjaardag
vérke, koesvarken
vèrke(s)veertje(s)
verkèldverkouden
verketvork
verketvork (van bestek)
verloreverloren
verordeniereverordeneren
verrig / klaorklaar
versierenaankleden
verstoppeleverstoppelen
verstöpperkeverstoppertje
vèrtiénveertien
vertigveertig
verwermingverwarming
verzoepeverzuipen
vetjevaatje
veulveel
viefvijf
viendevinden
viendervinder
viendtvindt
VierlingsbeakVierlingsbeek
VleisVlees
vliegtuugvliegtuig
voétvoet
vortvoortaan
vraogen / vroég / gevraogdvragen / vroeg / gevraagd
vrèkbrutaal
vreklapbrutaal iemand
vremdevreemde / buitendorpse
vrijdagvrijdag
vrollievrouwen
vrommesvrouw
vúrvoor
vúr de ruutevoor het raam
vúralvooral
vúrjaorvoorjaar
vúrruutvoorruit
vùrstellingvoorstelling
vuule / vuulde / gevuuldvoelen / voelde / gevoeld
vuulnis / drekvuilnis
vuuránvooraan
vuutvoeten
vörk(hui)vork(hooi)
vörnaambelangrijk
vörwietsigVoorbarig

W

waai (e) knieholte (n)
waardevolwaardevol
wagewagen
WânsemWanssum
waorwaar
waorheidwaarheid
waorvúrwaarvoor
wear (slécht wear vandaag)weer (slecht weer vandaag)
weareldwereld
weejwij
wèèkweek
weenterwinter
WeesWeeze
wèijewaaien
wek / wegmik
wennigweinig
werword
wer (al wer àn ‘t opruume?)weer (al weer opruimen?)
werdwaard
wérkwerk
wèrlichtenbliksemen
wérmwarm
werre / wier / geworreworden / werd / geworden
wertwordt
wes (witte wes)was (witte was)
wespin, klemmerwasknijper
wetgèvingwetgeving
wied (is ‘t nog wied)ver (is het nog ver?)
wiedswijds
wieërverder
wieëte, gewieëteweten, geweten
wielderwoerd
WienWijn
wiendwind
wierwerd
wiér / verderverder
wieswijs / slim
wiéswijze
wiésvingerwijsvinger
wietsmop (grap)
wildewil je
wòh (bv. ien `moj weer, wòh`)hè (bv. in `mooi weer, hè`)
wonwilden
woordeboékwoordenboek
wórstworst
wulleboeënetuinbonen

Z

zaalzaal
zaalzadel
záltzout
ZándwegZandweg
zaoterdagzaterdag
zatdronken
zeejzij
zeggenzeggen
zeíjezaaien
Zeik-(ton; kélder; vare; schöpper; enzoe)Gier-(ton; kelder; uitrijden; emmer; etc)
zeiver(en)kwijl(en)
zeiverzakzeurzak
zekdempelmieren
zekdempel (s) Mier (en)
zeundzonde
zeuvezeven(telw)
zich spitse opzich verheugen op
zieëzee
ziekewageambulance
zien / bin / gewestzijn / ben / geweest
ziftenzeven
zoalzool
zoëzo
zoëdatzodat
zoeëgezedzogezegd
zoeënzoon
zoepe, zoop, gezopezuipen, zoop gezopen
ZoervleisZuurvlees
zogzeug
zómmerzomer
zujzou
zuugezuigen
zuuke / zuukte / gezuuktzoeken / zocht / gezocht
zwaaiDamp (waterdamp)
zweeleelt
zwiegezwijgen
zö aszoals
zönne / zönzo een
zöwat / hòstbijna
zöwiedzover

11 opmerkingen

  1. 'Mijn' wordt vooral door de jeugd vaak als `meeje` gezegd, b.v. `meeje` fiets.
    Het is echter `miene` fiets.
    En zo zeggen ze ook vaak: `den fiets is van mien`, i.pv. `den fiets is van meej`.
  2. Bezittelijke voornaamwoorden zijn afhankelijk van mannelijke en vrouwelijke zelfstandige naamwoorden. Mannelijke krijgen vaak en e achteraan. Voorbeelden:
    Mien dochter - miene zoeën.
    Ow dochter - owwe zoeën.
    Zien dochter - ziene zoeën.
    Ons dochter - onze zoeën.
    óllie dochter - óllieë zoeën.
    eur dochter - eurre zoeën.
    Voor onzijdige en verkleinwoorden geldt hetzelfde als voor vrl.
    TIP: Ik gebruukte dit op de schól um d'r áchter te kómme of iets mnl. was of nie. Hendig ioen 't Fráns
  3. Bij woorden die eindigen op 2 klinkers wordt er vaak tussen die klinkers een `e` tussen gezet bij het uitspreken. Voorbeeld: We schrijven deze echter niet. Dus elf of help klinkt als ellef of hellep. En we schrijven elf en help.
  4. De `oe` wordt soms kort soms lang getrokken. Voor het lange komen die woorden vaak overeen met het woord in het duits. Voorbeeld: Hoed (Hut) goed (gut)bloed (Blut).
    We schrijven dan `hoéd' en bloéd'
  5. Het is verleidelijk om het schrijven van werkwoorden in het Wells zonder n op het eind te schrijven. We zeggen in het Wells weliswaar die n niet, maar hoort er wel bij.
  6. Het woordje `je of jij` wordt op verschillende manieren gehanteerd.
    bv. Heb je even tijd = Hedde geej efkes tied.
    Maar ook: Je weet wel = Ge wet wel
    Maar ook: Ge kunt zegge wat ge wilt.
  7. Ien de Loi zinge de muskes moj.
    Ien Well ok wel,
    mar nie ze moi as ien de Loi.
  8. Schrijf alleen dat (gedeelte van het) woord anders als de uitspraak ook duidelijk anders is.
    bv duidelijk wordt dudelijk en thuis wordt thuus.
    Wells is een verbastering van het Nederlands, met een flinke dosis Duits.
  9. Vertaal ivm uitspraak een woord met 'aa' of naar 'ao', en een woord met 'oo' of 'o' naar 'oa'. De uitspraak is weliswaar bijna hetzelfde, maar het leest gewoonweg gemakkelijker.
    bv klaar wordt klaor, en kolen wordt 'koale'.
    Het klankverschil is nauwelijks te horen maar het is er wel. Je kunt het ook voelen als je het uitspreekt. Zeg maar eens langzaam `oavergedaon`. In je mond merk je een rondere `oa` en een minder ronde `ao`.
  10. Werkwoordvervoegingen in principe dezelfde regels aanhouden als in het ABN.
  11. Woorden van buitenlandse komaf, niét anders schrijven. bv computer, laptop, Tour de France, bühne