`Zo kunde ennen hoeëp stroont nog lekker maken.` | Als je vindt dat een kok wel erg veel ingrediënten nodig heeft om iets op smaak te brengen zegt men |
'n Dudsel | Vrouw die de weg een beetje kwijt is |
'n haffel | Een hand vol |
'n rónd jaor | een heel jaar |
'n vliégende krei viendt lichtig wat | Iemand die geregeld op pad is vindt nog wel eens een voordeeltje. |
't règent dat 't zö zekt | het regent dat het giet |
't stàlt d'r nog nie op | het lijk er nog niet op |
As boere nie mer knoaje en pastoers nie mer schojje is de wereld àn 't vergaon | Als boeren niet meer mopperen en pastoors niet meer bedelen is de wereld aan het vergaan |
As sweenters de wiend uut Pruuse kumt dan gút 't vrieze | Als 's winters de wind uit het oosten komt dan krijgen we vorst. |
bloed voeste | Bloed kloppen bij het aanhuisslachten |
D'n stómste boer het duk de dikste èrpele | De grootste dommerik heeft vaak de beste resultaten |
D'r zitte doeve op 't dak | Er luistert iets / iemand mee |
da's Wanssumse wiend | gepraat / gedoe wat niks voor stelt |
Dan zwère meej de tánd nie mer. | Dat zal ik wel niet meer meemaken. |
Daor hedde 't schaop al àn 't schiete | Daar begint de moeilijkheid al |
Daor ligge de muus kapot vúr de kást | Daar is (van armoe) niks te halen |
Daor motte ow vûr ware | Daar moet je voor uitkijken |
Daor woeëne ok meense | Daar ben je vergeten te poetsen |
Dat gaait me nie | Dat is niet van mijn gading |
dat is enne høllewøl | dat is een niet al te slimme goedzak |
dat mes(ding) is zö bot as 'n kónt | een erg bot mes(ding) |
dat zit nog ien wiej zek | dat is nog niet zeker |
De klets uhweg kriege | Kou vatten |
de wiend van veur kriége | de wind van voren krijgen |
de zök d'r ien zette | tempo maken |
den / die is de piép uut | die is dood |
En hortig | En nu snel |
Enne groeëte dùrèn | Een ongeorganiseerd geheel |
enne groeëte knoemel | een erg slecht `ding` |
foto knippe (of knipse) | foto maken |
Ge het de kónt nog nie gedreid of ze zien al an de geng | Ze kunnen niet wachten om te beginnen |
Goéd dörzakke | Stevig uitgaan |
Groeëte boterhamme klèin make is 't ennigste wat ge kunt | Je kunt niet veel |
Haj ik toe mar ien de boks geschete | had ik dat toen maar niet gedaan |
Hedde gillie thuus zek vúr de duur | Hebben jullie thuis geen deuren |
Heej duut vörèveveul | hij doet onverschllig |
Heej het 'n stuk ien de hakke (of ien de kloeëte) | Hij is een beetje dronken |
Heej het nog genne nagel om zich de kónt te kratse | Hij kan zich niks permitteren |
heej is àn den dunne / àn de schiet | hij heeft diarree |
Heej is ien de kerk gebore | Hij laat altijd de deuren open staan |
Heej vuult zich as enne pier ien 'n erpelekoel | Hij is erg tevreden met zijn situatie |
Hier kunde de kónt nie dreije | Hier is het veel te vol |
Hingstenbal(aovend) | Bal(avond) voor mannen |
Iemand àn de oere watse | Iemand aan de oren slaan |
iemand de kónt naodrage | Altijd voor iemand het werk opknappen |
iemand enne poeét uutdreie | iemand financieel benadelen |
ien d'n duustere | in het donker |
Kumt sweenters de wiend uut de Maas dan gút 't duije | Als 's winters de wind uit het westen komt dan gaat het dooien. |
Laot mar gewerre, laot mar zien | Laat maar zijn gang gaan |
Mit de hérrik schrieve | Meer opschrijven dan gegeven hebben |
Naor boave gaon | Naar boven gaan |
Naor óndere gaon | Naar beneden gaan |
Niks te daanke. of `De vrouw kumt 'r wel eier vúr hale.` | Geen dank! Het komt wel goed. |
Òllië gillie d’n ollië ok | Oliën jullie die van jullie ook |
Ovver de paöl gaon | de grens overgaan |
schoeks en scheif | schots en scheef |
schottele wassen | Afwassen / De vaat doen |
Steenke as ennen otter | Erg stinken |
Streuntje, wie het ow geschete | Wie denk je wel dat je bent |
tot hier en nie wier | tot hier en niet verder |
Ut kumt as de melk beej enne'n os. | Als iets maar moeilijk wil lukken |
van de zök gaon | flauwvallen |
vandaag aacht daag | vandaag over een week |
Vúr d'n duvel nie schow zien | Nergens bang voor zijn |
Vúr mienen doei is dat te (zwaor - hoeëg - wied - enz.) | Normaal doende is dat voor mij te (zwaar - hoog - ver - etc.) |
Wat den(die) ien de kop hèt, hèt ie(ze) nog lang nie ien de kónt. | Die volgt zijn eigen mening en geeft moeilijk bij |
Wat enne kale kak | Wat hebben die verbeelding |
Wat makte now | Wat doe je nu |
Zich beschete vuule | Zich bedrogen voelen |
zijverzak | persoon die zalvend praat |
´t Väöle | Veulen |
'n väärke | Een geluksbal (b.v. bij biljarten) |
'n, enne (mnl) of en (vrl / onz) | een (lidwoord) |
't | het |
't weer | het weer |
‘s naachs | 's nachts |
‘Ss merges. of smèèns | 's morgens |
’s aoves | 's avonds |
(K)wazel / (k)wazele | onzinnig gepraat / praten |
(Nej) Bearge | (Nieuw) Bergen |
A |
aacht | acht |
aachter(uut) | achter(uit) |
aap | aap |
advocaot | advocaat |
afbeelding | afbeelding |
afdiëling | afdeling |
afdoen / afduun | afdoen |
afgaon | afgaan |
afgève | afgeven |
afschudden | afgieten |
afsluute | afsluiten |
afspraak | afspraak |
afsprèke / afgesproake | afspreken / afgesproken |
Afstrieje | Betwisten |
afzette | afbakenen ve weg |
ald | oud |
allieën | alleen |
altied | altijd |
alvurens | alvorens |
àn | aan |
A |
an de gunne kant | aan de andere kant |
àndechtig | aandachtig |
ánders | anders |
ándoen | aandoen |
ànèn | aaneen |
àngemakt | aangemaakt |
ánhenger | aanhangwagen |
ànkruuse | aankruisen |
A |
anleng | limonade (aanmaaklimonade) |
anrecht | aanrecht |
àntrekke | aankleden |
àntrekke | aantrekken |
ànveenke | aanvinken |
A |
aojeme | ademen |
aol | aal |
aoze | azen |
Appelemoes | Appelmoes |
Arse | Arcen |
assekruuske | askruisje |
assenbak | asbak |
asteblief | alsjeblieft |
auto | auto |
azien / eak | azijn |
Aöije | Aijen |
B |
baas | baas |
bag / baggen (kierke / kierkes) | big / biggen (indien nog erg jong) |
ballon | ballon |
bammele | onrustig (storend) bewegen |
baovenóp | bovenop |
batterij(ke) | Batterij(tje) |
bedeenke | bedenken |
bedriéf | bedrijf |
beej | bij |
beej wiéze van sprèke | bij wijze van spreken |
beejnaam | bijnaam |
bèèk /graaf | beek |
Bèèk, Vierlingsbèèk | Vierlingsbeek |
beginne / ànvange | beginnen |
begos | begon |
begreffenis | begrafenis |
begriepe | begrijpen |
behuurlijk | behoorlijk |
beije | bidden |
bekieke | bekijken |
bekker | bakker |
beklejje | bekleden |
bekske | bakje |
belèfd | beleefd |
beneejd | benieuwd |
bènkske | bankje |
benzien | benzine |
bereike | bereiken |
berske | barstje |
beschuut | beschuit |
bèssem (keren) | bezem(en) |
bèter | beter |
betoepe / bezeike | oplichten |
betwiefelen | betwijfelen |
beult / poekel | bult |
Beult of Poekel | Bochel |
bevörbeeld | bijvoorbeeld |
bewiés | bewijs |
bezope | bezopen |
bibbere of razele | beven |
bieën, bieën | been, benen |
bieëst(ig) | beest(achtig) |
biel | bijl |
bier (verkesmenneke) | beer (manl. varken) |
bijje | bijen |
bijzonder | bijzonder |
binnestebuute | binnenstebuiten |
bitje | beetje |
bitje | bitje |
blaag / kiend | kind |
blaoze | blazen |
bledje | blad / blaadje |
blie | blij |
blieje | blije |
bliéve / bleef / gebleve | blijven / bleef / gebleven |
Blitterswik | Blitterswijck |
bloeët | bloot |
bloeie | bloeden |
bloeiwoarst | bloedworst |
bloem | bloem |
bluije | bloeien |
bluumist | bloemist |
boag | boog |
boave | boven |
boavenàn | bovenaan |
boeën | boon |
boék | boek |
boek | buik |
boekpien | buikpijn |
boëne | bonen |
boerdereej | boerderij |
bojjem | bodem |
Bók, bukske | Bok, bokje |
boks / bukske | broek / broekje |
bokse tes | broekzak |
bokseband/bokseriem | broekriem |
bongerd | boomgaard |
botter | boter |
botterham | boterham |
braderie | braderie |
braoje | braden |
braojwórst | braadworst |
breejer | breder |
Bressem | Brasem |
breudje | broodje |
brilleschei | briletui |
broeëdmes | broodmes |
broeje | broeden |
Broekeze(vors) | Broekhuizen(vorst) |
brulleft | bruiloft |
brune soeker | basterdsuiker |
bruun | bruin |
bruur | broer |
bukkem | bokkum |
bummuk | schrokop |
bunneke | bon |
buske | busje |
bute | buiten |
buuëm | bomen |
buukske | boekje |
buurjunkske | buurjongentje |
buute | buiten |
bühn | Podium |
böke, bökte, gebökt | huilen, huilde, gehuild |
bökmoel | huilebalk |
C |
compeneej | compagnie |
compeneej | gezelschap / begeleider |
computer | computer |
D |
d'n dukste tied | meestal / vaakst |
d'n huushald | het huishouden |
d'rvan | ervan |
d' r | er |
Daanke | Dank U |
daor | daar |
daorbeej | daarbij |
daorbuute | daarbuiten |
daorgúns | daarginds |
daorhin | daarheen |
daorum | daarom |
de Loi | Wellerlooi |
de Smakt | Smakt |
deem | uierspeen |
deenke | denken |
dèès | daas |
dees / dizze / dizzen | deze |
dekbedoavertrek | dekbedovertrek |
dèls | gedeeltelijk |
derm | darm |
Dertig, ook wel dartig | Dertig |
deuj | deed |
dik | dik |
dikköpke | kikkervisje |
dódsbrief of rouwbrief | doodsbrief |
Dòdspreentje | Doodsprentje |
doeëd | dood |
Doeëf/doeëve | Doof / dove |
doeëp / döpsel | doop / doopsel |
doeës | doos |
doeëve | doven |
doéf/doéve | duif / duiven |
doéie | dode |
doéie(n) | dode(n) |
doem | duim |
doen/deuj/gedaon | doen / deed / gedaan |
doonker/duuster | donker |
dowwen | duwen |
draod | draad |
dreij | draai |
dreije | draaien |
dreijschief | draaischijf |
drek | direct |
drek | onkruid |
drek / dalek | dadelijk |
Drekskar | Vuilniswagen |
droéf / droéve | druif / druiven |
druuëg | droog |
druuëgworst | droogworst |
druuëm | droom |
dräger | bagagedrager |
drödje | draadje |
dröpke | dropje |
duíje | dooien |
duk | dikwijls |
duk | vaak |
duk zat | vaak genoeg |
dúr | door |
dúrdat | doordat |
dùrèn | dooreen |
dúrtrappe | doortrappen |
duts | deuk |
duukske | doekje |
duuster | duister |
duut | doet |
duuzend | duizend |
duvel | duivel |
döàle | dwalen |
döbbel | dubbel |
döllepus | Niet al te slimme goedzak |
dörp | dorp |
dörpel | drempel |
E |
echterstevuure | achterstevoren |
èènd | eend |
E |
efkes | even(tjes) |
eiketske, eikhönneke | eekhoorntje |
en | en |
ènd | eind |
èns | eens |
E |
epke | aapje |
erdbeare | aardbeien |
erm | arm |
ermband | armband |
érmoej | armoede |
E |
Ermoejzeier | Armoedzaaier |
erpelekoel | aardappelkuil |
erpelemeske | aardappelschilmesje |
eruut / d'r uut | eruit |
ève(veul) | even(veel) |
E |
evvel | evenwel |
excursie | excursie |
F |
facebook | facebook |
februari | Februari |
Felicitiere, felicitierde, gefelicitierd | Feliciteren, feliciteerde, gefeliciteerd |
fien / klèn | fijn |
fiés/smerrig | vies / smerig |
fietsendräger | drager (ve fiets) |
Fleenk/duchtig | flink |
Fluit / Flötje | Fluit / Fluitje |
fluustere | fluisteren |
foételen | valsspelen |
frankriek | frankrijk |
frnuus | fornuis |
froemelen | frommelen |
frotten | proppen |
G |
gaanie | helemaal niet |
gaapstok | nieuwsgierige toeschouwer |
gallege | bretels |
gaof | gaf |
gaon / góng / gegaon | gaan / ging / gegaan |
gape | geeuwen |
gauw, rap | snel, vlug |
gavel | gaffel |
gavel | hooivork (gaffel) |
geboaje | geboden |
gebuure / gebuurde / gebuurd | gebeuren / gebeurde / gebeurd |
gedeuld | geduld |
gedeuns | gedoe |
gedicht | gedicht |
geej | jij |
geej ziet niks werd | je bent niets waard |
gèèl | geel |
geer | graag |
gegève | gegeven |
gegèves | gegevens |
gehàld | gehaald |
gehannes | gepruts |
gehuurd | gehoord |
geije [drek] | Wieden [onkruid] |
geinspirierd | geinspireerd |
Geistere | Geijsteren |
gelèze | gelezen |
geliek | gelijk |
gelierd | geleerd |
geluud | geluid |
geluud, ook wel geluid | geluid |
geluuëf | geloof |
geluuëve | geloven |
gemeent | gemeente |
gemeentehuus | gemeentehuis |
gemekkelijk | gemakkelijk |
gen | geen |
genuumd | genoemd |
gerakt | geraakt |
geraoje | geraden |
geröst | gerust |
gestoake | gestoken |
gestuurd | gestoord |
getje | gaatje |
getjes | gaatjes |
geut | goot |
gève, gegoave | geven, gegeven |
gevörlijk, link | gevaarlijk |
gewaarwerre | bemerken |
gewest | geweest |
gewoeën / gewoeëne | gewoon / gewone |
geworre | geworden |
gezónd | gezond |
gieëst | geest |
gift | geeft |
giftig / kwoi | kwaad |
gister | gisteren |
glèske | glaasje |
goei botter | roomboter |
Goéien, goéide, gegoéid | Gooien, gooide, gegooid |
goemi | gummi |
gold | goud |
gordien | gordijn |
graas | garage |
graot / grui | graat / graten (van vis) |
gratie | gratie |
greenzen | grienen |
grei | spul |
gries | grijs |
griesel, hérk | hark |
groeët | groot |
groond | grond |
gruij | groei |
gruije | groeien |
gruije / wasse | groeien |
gruun | groen |
gruunte | groenten |
gruuntenboer | groentenboer |
grötmoed, oma | oma |
Gröts | Groots |
gröts | trots |
grötter | groter |
grötvàd, opa | opa |
gudde weg! | ga weg! |
gunnekant | genezijde |
gúns | ginds |
gúns / gunder | ginds |
göt | gaat |
götstieën | gootsteen |
H |
Haampeleman | Onhandig iemand |
haareenkelen | tegen de eigen enkels schoppen bv. met klompen |
haffel | handvol |
hai | had |
hajje wah! | gedag! (bij afscheid) |
haken | haken (met garen) |
hald | houd |
halde | houden |
Han/ hajje | Hadden |
hánd | hand |
hánd/jatte | handen |
hanneske knik | kniptor |
haok - haökske | haak(je) |
hebbe, het | hebben, heeft |
hedde? | heb je? |
heej | hij |
heej wert | hij wordt |
heerlijk | heerlijk |
hei | heide |
Heije | Heijen |
hekkes | hekwerk |
hen/ hebbe | hebben |
hendig | handig |
hérfst | herfst |
herring | haring |
hes | hees |
het weer | heet weer |
hets | hitte |
hette kachel | hete kachel |
heund | honden |
heur | haar |
hieël / gáns | heel |
hieële / gánse | hele |
hieëlemòl | helemaal |
hieër | heer |
hiet heej | heet hij |
hoal | hol |
hoap | hoop |
hoape | hopen |
hoëge | hoge |
hoeveul | hoeveel |
hof | tuin |
hoije | doei / dag |
hólt | hout |
Holtes | Holthees |
hommelen | donderen |
hommes / hoeëgmis | hoogmis |
hoofdpries | hoofdprijs |
hoond | hond |
hóst | haast / bijna |
howklos | hakblok |
howwe / slaon | slaan |
hudsel | hoofdstel (ve paard) |
hui-(miet-upper-hoeëp-vörk) | hooi-(mijt-opper-hoop-vork) |
huiwage (de spin net ze goed as de kar) | hooiwagen (zowel spin als de kar) |
hukske | hokje |
huure | horen |
huus | huis |
Huús | Huizen |
höffe (op-, ver-) | tillen (op-, ver-) |
höffe / höfte / gehöft | heffen / hief / geheven |
höffen, höfte, gehöft | tillen, tilde, getild |
högst | hoogst |
högste | hoogste |
höken | haken (bv. iets vasthaken) |
hökske | hokje |
höltere | houten |
I |
iederieën | Iedereen |
ieën | een (telwoord) |
ien | in |
ienbrèke | inbreken |
ienbrèker | inbreker |
iengeschreven | ingeschreven |
ienleg | inleg |
ienlieste | inlijsten |
iérder | eerder |
iérlijk | eerlijk |
ies | ijs |
iezel | ijzel |
iezer | ijzer |
ik deuj | ik deed |
ik zie | ik ben |
ingel | engel |
J |
januari | januari |
jao | ja |
jaor | jaar |
jatten | stelen |
joerts / huusmus / flots | huismus |
joerts / mus | mus |
jommer | jammer |
Jonge / Alde klaore | Jonge / Oude jenever |
juks | jeuk |
jungske | jongetje |
júrrig | jarig |
jus d'orange | sinasappelsap |
juust | juist |
K |
kaart, kartjes | kaart, kaartjes |
kadobon | kadobon |
kald | koud |
kantoeër | kantoor |
kaplaon | kapelaan |
kappes (witte-roeie-enzewieër) | kool (witte-rode-etc) |
karweej | karwei |
Kâssele | Castenray |
kást | kast |
kastieël | kasteel |
katrol | katrol |
kèi / keike | kei / keitje |
kèl | man |
kélder | kelder |
kèls | mannen |
kepèl | kapel |
kepke | kapje |
kere | vegen (met bezem) |
Kers, kerse. Ook wel: kaars | Kaars, kaarsen |
kerstboeëm | kerstboom |
kètel | ketel |
kètels | ketels |
keuke | keuken |
keus | keuze |
Kevelaer | Kevelaar |
kèver | kever |
kieës | kaas |
kiek | kijk |
kiéke | kijken |
kiender | kinderen |
kiepe / henne | kippen |
kiepekui / hennekui | kippenhok |
kieps | pet |
kier | keer |
kiest | kist |
kledje | jurk |
kleenk | klink |
kleenker | klinker |
klén | klein |
klender | kalender |
klender | kleiner |
kletske | restje |
kleuntjesmik | suikerbrood |
klieër | kleren |
Kloije | klooien |
kloomp | klomp |
kloompe | klompen |
kloon | clown |
kloonteren | klonteren |
kluur(e) | kleur(en) |
kluus | kluis |
kluuske | kluisje |
kluute | kluiten |
klökske | klokje |
knallie | feeks |
knalpiep / uutlaot | uitlaat |
knaojen | mopperen |
Knawwe, knawde, geknawd | Kauwen, kauwde, gekauwd |
kneej, kneeje | Knie, knieën |
kneie | kneden |
kneie | prakken, kneden |
knien | konijn |
knienshoalt | konijnenhol |
kniepe | knijpen |
knip | portemonee |
knoaje / nöle | zeuren / mopperen |
knoak / bot | bot |
knoeëp | knoop |
knoemel | troep |
Knoevele | knuffelen |
knon | kanon |
Knotteren, knotterde, geknotterd | Kreuken, kreukte, gekreukt |
Knungel | Waardeloos ding |
knuuëp | knopen (mv) |
knuuëp | Knopen (znmw) |
knöpke | knoopje |
knöpke | knopje |
knöppe | knopen (ww) |
knöpsgat | knoopsgat |
knötje | haarknotje |
koakwórst | kookworst |
koale(tuit) | kolen(kit) |
koare | koren |
koeër, koere | koor, koren |
koel | kuil |
koelter | cultivator |
koete | kuiten |
Koetele | ruilen |
koételen | ruilen |
koewe | koeien |
Koffie zette | Koffie zetten |
kojje | kaantjes |
kòke / kokte / gekokt | koken / kookte / gekookt |
koksel | kooksel |
komme / kwaam / gekomme | komen / kwam / gekomen |
kóntetes | achterzak van een broek |
kop | hoofd |
koppien | hoofdpijn |
kosse | konden |
Krangs(um)/binnestebuute | Binnenstebuiten |
kraom | kraam |
krei(en) | kraai(en) |
kriegde | krijg je |
kriege | krijgen |
kriegen / kreeg / gekrege | krijgen / kreeg / gekregen |
kriegt | krijgt |
kriese | krijsen |
kriet | krijt |
kroeën | kroon |
kroenekraan(e) | kraanvogel(s) |
kroepe | kruipen |
kroepòllie | kruipolie |
króm (me) | krom (me) |
kruit | appelstroop |
Kruud, kruuuje | Kruid, kruiden |
kruujers / schojjers | schooiers |
kruujwage | kruiwagen |
Kruut | appelstroop |
kruut | stroop |
kukele | over de kop gaan |
kúmt | komt |
kunne/kosse | kunnen/konden |
kunning | koning |
kunningin | koningin |
kuúf | kuif |
kuukske | koekje |
kuume | zuchten |
kuup | bad |
kuup (wes-) | tobbe (was-) |
kwaam | kwam |
kwaol | kwaal |
kwats | onzin |
kwatsen | kletsen |
kwatsmem / kwatskop | iemand die onzin verteld |
kwiet | kwijt |
käst | kasten |
Kävele | Kevelaar |
köke, køke | Boeren (een boer laten) |
Kölle | Keulen |
köpke | hoofdje |
köppen | koppen (ve bal) |
L |
laamp, laampe | lamp, lampen |
laat | laat(tijdstip) |
laote | laten |
laptop | laptop |
làtter | later |
leente | lente |
lèèste | laatste |
Lekmoel | Kritische eter |
lellek | lelijk |
lémpke | lampje |
lent | leent |
lèpel | lepel |
lèverwórst | leverworst |
lèze / lèèsde / geléze | lezen / las / gelezen |
lief | lichaam |
liek | lijk |
liekewage | dodenwagen |
liem / pleksel | lijm |
lien | lijn |
lient | lint |
liepte geej | liep je |
lier | ladder |
liere | leren |
liere / lierde / gelierd | leren / leerde / geleerd |
liest | lijst |
lit | ligt |
llchtig | meestal |
lócht | lucht |
Lòds | Wellerloois |
loeëk | ui |
Loeën | Overloon |
loeëpe / liép / geloeëpe | lopen / liep / gelopen |
loeëper | loper (wandelaar) |
loeëzie | horloge |
loek | luik |
Loise | Wellerlooise |
lopte geej | loop jij |
lottererij | loterij |
luchtepaol | lantaarnpaal |
Luuëne | Leunen |
luuëper | loper (in een gang) |
luus | luis / luizen |
luustere | gehoorzamen |
luustere | luisteren |
M |
m | maand |
maken / mikt / miék / gemakt | maken / maakt / maakte / gemaakt |
maon | maan |
maond | maand |
mar | maar |
matig | matig |
meej | mij |
mèèl | meel |
meens | mens |
meense | mensen |
mèèstal / lichtig | meestal |
megje / den | meisje |
mèij | af en toe |
mèìj | soms |
meister | meester |
mekkelijk | makkelijk |
mel | merel |
mérge | morgen |
Mersele | Merselo |
mèrt | markt |
meulen | molen |
mieër | meer |
Mieldere | Meerlo |
mien | mijn |
Mien of Miene | Mijn |
mik | brood |
minse | mensen |
mispel | wesp |
misschien | misschien |
missendiender | misdienaar |
mit | met |
moéder / moet | moeder |
moeke | moedertje |
moés | muis |
moetwørm | mol |
moì | mooi |
mòndag | maandag |
moónd | mond |
motte / mot | moeten / moet |
mug | mag |
mugge / moog / gemugt | mogen / mocht / gemogen |
mundig veul | heel veel |
mussekui | volière |
Musses | Maashees |
muuj | moe |
muus | muizen |
mök (moal / var) (soms: kalf) | Kalf (m / v) |
mølder | molenaar |
N |
nachtkeske | nachtkastje |
nagel | spijker |
naks | naakt / bloot |
nao | na |
naoberschap | buurtschap |
naod | naad |
naold | naald |
naovraoge | navragen |
nèèf | neef |
neejsgierig | nieuwsgierig |
negen | negen |
neije | naaien |
nej | nieuw |
neut / nøtjes | noten / nootjes |
nève | langs |
nève | naast |
nie | niet |
Nimweage | Nijmegen |
noeít(s) | nooit |
nondejuu (ke) | vlinderdas (je) |
nor | naar |
nuuëdig | nodig |
nøldje | naaldje |
nölen / zannikke | zaniken |
nørges | nergens |
O |
Oastrum | Oostrum |
oaver / ovver | over |
oavergaon | overgaan |
oaverkant | overzijde |
oeësten | oosten |
Oeldere | Oirlo |
oëm (e) | oom |
oerlog | oorlog |
Offere | Afferden |
ok | ook |
oktoëber | oktober |
óllie / gillie | jullie |
òllienutje | pinda |
O |
ommundig | enorm |
onderbóks | onderbroek |
onderzuuk | onderzoek |
ongesiever | ongedierte |
onnuuëzel(e) | onnozel(e) |
Ontevreeje | ontevreden |
onwarschienlijk | onwaarschijnlijk |
óonder | beneden |
O |
oozel / kèld | kou |
óp | op |
O |
opdreie | opwinden (klok) |
óphöffen | optillen |
ópneej(d) | opnieuw |
ópreege (zich ópreege) | opwinden (zich opwinden) |
O |
opstoeke | opruien |
ovver drie daag | over drie dagen |
ów | jou |
ów | jouw |
O |
ow / owwe | jouw |
P |
pak smèèr | pak slaag |
paosei(er) | paasei(eren) |
parsvleis | hoofdkaas |
pastoeër | pastoor |
peenk | pink |
peer | peer |
peerd | paard |
perikelen | perikelen |
pien | pijn |
piepers / erpel | aardappelen |
pierik | perzik |
pietje | hoofdluis |
pilske | biertje |
pindraod/ stoekdraod | prikkeldraad |
Pingele | Afdingen |
plak mais | veld mais |
plare | ploeteren |
plare | zwoegen |
plastiek, plestic | plastic |
plat | dialect |
pleent | plint |
plekbánd | plakband |
pliesie | politie |
ploi/ vaai (ien 'n bóks) | vouw (in een broek) |
poeët | poot |
pòshaas | paashaas |
praost | fauteuil |
praotbaas / kwaakboks | praatgrage persoon |
praote / pròtte / gepròt | praten / praatte / gepraat |
presentatie | presentatie |
presentator | presentator |
presentiere | presenteren |
pries | prijs |
priés | prijzen (mv) |
prieze | prijzen (ww) |
prinselijk | prinselijk |
proclamatie | proclamatie |
proem | pruim |
Proficiat | Proficiat |
pruus | duitser |
pruusse | duitsland |
pulf | dekbed |
pulleke (bv ien de neus) Ook: vruute | wroeten (bv. in de neus) |
puuëtje (baaje) | pootje (baden) |
puzzel | puzzel |
R |
raodhuus | raadhuis |
raodsel | raadsel |
raoje | raden |
razelen | rillen |
receptie | receptie |
règene | regenen |
reije | reden |
rempke | raampje |
renfiets (wielrenfiets) | racefiets |
riek | rijk |
riésérte | peulen |
riest | rijst |
rijje | rijden |
roakeliezer | pook |
ródsig | roodachtig |
roeëje miemere | rode bessen |
roetsen | glijden |
rok | rok |
rouw(tied) | rouw(tijd) |
ròw | ruw |
rugstraank/ruggegraot | ruggengraat |
ruig | stoer |
rukken, rukte, gerukt | ruiken, rook, geroken |
rúste | rusten |
rustig, röstig | rustig |
ruzelen | ruien |
rödselke | raadseltje |
rökelen / óprökelen | rakelen / oprakelen |
S |
saus | jus |
sauslèpel | juslepel |
schaailijk | schadelijk |
schaal | schil (ve vrucht) |
scháns | takkenbos |
schánsenhoeëp | opgestapelde takkenbossen |
schaop/schaöp | schaap/schapen |
schèèl | scheel |
scheenk / ham | ham |
scheif | scheef |
Scheif zie ook scheef | schuin |
schellen | schillen |
schiéf | schijf |
schier | pips |
schiér | schaar |
schiethuus | bangerik |
schiethuus / wc | toilet |
schik | plezier |
schoefel | schoffel |
schoefele | schoffelen |
Schoele | schuilen |
schoén, schoén | schoen, schoenen |
schoester | schoenmaker |
Schol | Schol |
schòl | school |
schòllek | schort (voorschot) |
schòn | schoon |
schottelslet | vaatdoek |
schouw | schoorsteen |
schouw / bang | bang |
schraol / schroaj / schebbig | schraal |
schravele | moeizaam lopen |
schroét/kalkoen | kalkoen |
schûp óp.... | schep op |
schuve / schoof / geschove | schuiven / schoof / geschoven |
schöp | schep |
Schöpke/schuurke | schuurtje |
schøpleapel | opscheplepel |
schöppe | trappen/schoppen |
Siebegewald | Siebengewald |
sinds | sinds |
sinterklaos | sinterklaas |
sjiek | deftig |
slaaj | sla |
slaope | slapen |
slegter | slager |
slieps | stropdas |
sloajdöbbel | slungel |
slóffe | pantoffels |
Sloi | Sla (ww) |
sloj döbel | lange magere teenager |
sluier | sluier |
slup | schoot |
sluus | sluis |
sluutspéld | veiigheidsspeld |
sluutspeldje | sluitspeldje |
smakelijk | smakelijk |
smált | reuzel |
smerlap | viezerik |
smerrig | vuil |
smiddags | 's middags |
smiespele | fluisteren |
smikt ' t | smaakt het |
snej | sneeuw |
Snemmel, spieleke | Reepje, strookje |
snìjje | snijden |
snollen | snoepen |
snotverkèld | snotverkouden |
snurke | snurken |
snuupke | snoepje |
Snuutje | Snoetje |
snuuve, uutsnuuve | snuiten (neus) |
soebelen | sabbelen |
soeker | suiker |
sok, sök | sok, sokken |
Sort | Soort |
speeje / speejde / gespeejd | spugen / spuugde / gespuugd |
spèrjes | asperges |
speule / speulde / gespeuld | spelen / speelde / gespeeld |
speuler | speler |
Spiégel | Spiegel |
spienzer | gluurder |
spijk / of speik | Spaak (van bv fiets) |
spinnejäger | ragebol |
Spleenter | Splinter |
spraon/spraön | spreeuw / spreeuwen |
spruute | spruiten |
spruutjes | spruitjes |
stalen op | lijken op |
staol/staole | Staal / Stalen |
staon / stoond / gestaon | staan / stond / gestaan |
statiegeld | statiegeld |
stekbear(e) | kruisbes(sen) |
stèkelvèrke | egel |
stèken, staok, gestaoke | steken, stak, gestoken |
steumpke, stoemel | peuk (van sigaret) |
stieën / stentje | steen / steentje |
stoél | stoel |
stoet | stoet |
Stofzuuge, stofzuugde, gestofzuugd | Stofzuigen, stofzuigde, gestofzuigd |
Stofzuuger, huulbessem | Stofzuiger |
Straole | Straelen |
straot | Straat |
strekel | kwajongen |
stried | strijd |
striekiezer | strijkbout |
stroi-(miet-hoeëp-etc) | Stro-(mijt-hoop-etc) |
stuuk | struik / struiken |
stuuleke | stoeltje |
stöt | staat |
Swollege | Swolgen |
T |
tándpien / kiespien | kiespijn |
tar | teer |
technisch(e) | technisch(e) |
téggenoaver | tegenover |
telder | bord |
tes | zak (in kleding) |
teske / köpke | kopje (bv. koffie) |
tesnuzzikdoek | zakdoek |
teveul | teveel |
tevreeje | tevreden |
thieë | thee |
thuus | thuis |
tied | tijd |
tieën | teen / tenen |
tién | tien |
Tiendere | Tienray |
tillefoeën | telefoon |
tillevisie | televisie |
toe | dicht |
toe | gesloten |
toep | top (bv van schoen) |
toét | Blaasinstrument (muziek) |
toét | toeter |
toéte | blazen (op muziekinstrument) |
toevallig/stérk | toevallig |
toffel | tafel |
Totaal, Gáns,knats | totaal |
trèèje, trèèjde, getrèèjd | trappen, trapte, getrapt |
trekker | tractor |
trouwe, trouwde, getrouwd | trouwen, trouwde, getrouwd |
trug | terug |
tuupke (van vingers of tieën) | topje (van vingers of tenen) |
twédde | tweede |
twèlf | twaalf |
twieë | twee |
U |
umkiepe/ umkukele | omvallen |
umtrekke | omkleden |
umvang | omvang |
understeboave | ondersteboven |
úrst | eerst |
U |
uulskuuke | uilskuiken |
uut (ok ien samenstelling) | uit (ook in samenstelling) |
uutbundig | uitbundig |
uuterst | uiterst |
uutgaon | uitgaan |
uutkieke | uitkijken |
uutmaak | smoesje |
uutnuuëdige | uitnodigen |
Uutnuuëdiging | Uitnodiging |
uutrèkene / uuttelle | uitrekenen |
uutsprèke | uitspreken |
uutwendig | uitwendig |
V |
vàd | vader |
van eages | vanzelf |
van eiges | vanzelf |
Vat (bier) | Vat (bier) |
veenster | venster |
veer | veer |
vège | vegen (niet met bezem) |
Véld, plak | veld |
Venroj | Venray |
verdreenke | verdrinken |
verjúrdag | verjaardag |
vérke, koes | varken |
vèrke(s) | veertje(s) |
verkèld | verkouden |
verket | vork |
verket | vork (van bestek) |
verlore | verloren |
verordeniere | verordeneren |
verrig / klaor | klaar |
versieren | aankleden |
verstoppele | verstoppelen |
verstöpperke | verstoppertje |
vèrtién | veertien |
vertig | veertig |
verwerming | verwarming |
verzoepe | verzuipen |
vetje | vaatje |
veul | veel |
vief | vijf |
viende | vinden |
viender | vinder |
viendt | vindt |
Vierlingsbeak | Vierlingsbeek |
Vleis | Vlees |
vliegtuug | vliegtuig |
voét | voet |
vort | voortaan |
vraogen / vroég / gevraogd | vragen / vroeg / gevraagd |
vrèk | brutaal |
vreklap | brutaal iemand |
vremde | vreemde / buitendorpse |
vrijdag | vrijdag |
vrollie | vrouwen |
vrommes | vrouw |
vúr | voor |
vúr de ruute | voor het raam |
vúral | vooral |
vúrjaor | voorjaar |
vúrruut | voorruit |
vùrstelling | voorstelling |
vuule / vuulde / gevuuld | voelen / voelde / gevoeld |
vuulnis / drek | vuilnis |
vuurán | vooraan |
vuut | voeten |
vörk(hui) | vork(hooi) |
vörnaam | belangrijk |
vörwietsig | Voorbarig |
W |
waai (e) | knieholte (n) |
waardevol | waardevol |
wage | wagen |
Wânsem | Wanssum |
waor | waar |
waorheid | waarheid |
waorvúr | waarvoor |
wear (slécht wear vandaag) | weer (slecht weer vandaag) |
weareld | wereld |
weej | wij |
wèèk | week |
weenter | winter |
Wees | Weeze |
wèije | waaien |
wek / weg | mik |
wennig | weinig |
wer | word |
wer (al wer àn ‘t opruume?) | weer (al weer opruimen?) |
werd | waard |
wérk | werk |
wèrlichten | bliksemen |
wérm | warm |
werre / wier / geworre | worden / werd / geworden |
wert | wordt |
wes (witte wes) | was (witte was) |
wespin, klemmer | wasknijper |
wetgèving | wetgeving |
wied (is ‘t nog wied) | ver (is het nog ver?) |
wieds | wijds |
wieër | verder |
wieëte, gewieëte | weten, geweten |
wielder | woerd |
Wien | Wijn |
wiend | wind |
wier | werd |
wiér / verder | verder |
wies | wijs / slim |
wiés | wijze |
wiésvinger | wijsvinger |
wiets | mop (grap) |
wilde | wil je |
wòh (bv. ien `moj weer, wòh`) | hè (bv. in `mooi weer, hè`) |
won | wilden |
woordeboék | woordenboek |
wórst | worst |
wulleboeëne | tuinbonen |
Z |
zaal | zaal |
zaal | zadel |
zált | zout |
Zándweg | Zandweg |
zaoterdag | zaterdag |
zat | dronken |
zeej | zij |
zeggen | zeggen |
zeíje | zaaien |
Zeik-(ton; kélder; vare; schöpper; enzoe) | Gier-(ton; kelder; uitrijden; emmer; etc) |
zeiver(en) | kwijl(en) |
zeiverzak | zeurzak |
zekdempel | mieren |
zekdempel (s) | Mier (en) |
zeund | zonde |
zeuve | zeven(telw) |
zich spitse op | zich verheugen op |
zieë | zee |
ziekewage | ambulance |
zien / bin / gewest | zijn / ben / geweest |
ziften | zeven |
zoal | zool |
zoë | zo |
zoëdat | zodat |
zoeëgezed | zogezegd |
zoeën | zoon |
zoepe, zoop, gezope | zuipen, zoop gezopen |
Zoervleis | Zuurvlees |
zog | zeug |
zómmer | zomer |
zuj | zou |
zuuge | zuigen |
zuuke / zuukte / gezuukt | zoeken / zocht / gezocht |
zwaai | Damp (waterdamp) |
zweel | eelt |
zwiege | zwijgen |
zö as | zoals |
zönne / zön | zo een |
zöwat / hòst | bijna |
zöwied | zover |