| Afwassen / De vaat doen | schottele wassen |
| Als 's winters de wind uit het oosten komt dan krijgen we vorst. | As sweenters de wiend uut Pruuse kumt dan gút 't vrieze |
| Als 's winters de wind uit het westen komt dan gaat het dooien. | Kumt sweenters de wiend uut de Maas dan gút 't duije |
| Als boeren niet meer mopperen en pastoors niet meer bedelen is de wereld aan het vergaan | As boere nie mer knoaje en pastoers nie mer schojje is de wereld àn 't vergaon |
| Als iets maar moeilijk wil lukken | Ut kumt as de melk beej enne'n os. |
| Als je vindt dat een kok wel erg veel ingrediënten nodig heeft om iets op smaak te brengen zegt men | `Zo kunde ennen hoeëp stroont nog lekker maken.` |
| Altijd voor iemand het werk opknappen | iemand de kónt naodrage |
| Bal(avond) voor mannen | Hingstenbal(aovend) |
| Bloed kloppen bij het aanhuisslachten | bloed voeste |
| Daar begint de moeilijkheid al | Daor hedde 't schaop al àn 't schiete |
| Daar ben je vergeten te poetsen | Daor woeëne ok meense |
| Daar is (van armoe) niks te halen | Daor ligge de muus kapot vúr de kást |
| Daar moet je voor uitkijken | Daor motte ow vûr ware |
| dat is een niet al te slimme goedzak | dat is enne høllewøl |
| Dat is niet van mijn gading | Dat gaait me nie |
| dat is nog niet zeker | dat zit nog ien wiej zek |
| Dat zal ik wel niet meer meemaken. | Dan zwère meej de tánd nie mer. |
| de grens overgaan | Ovver de paöl gaon |
| De grootste dommerik heeft vaak de beste resultaten | D'n stómste boer het duk de dikste èrpele |
| de wind van voren krijgen | de wiend van veur kriége |
| die is dood | den / die is de piép uut |
| Die volgt zijn eigen mening en geeft moeilijk bij | Wat den(die) ien de kop hèt, hèt ie(ze) nog lang nie ien de kónt. |
| een erg bot mes(ding) | dat mes(ding) is zö bot as 'n kónt |
| een erg slecht `ding` | enne groeëte knoemel |
| Een hand vol | 'n haffel |
| een heel jaar | 'n rónd jaor |
| Een ongeorganiseerd geheel | Enne groeëte dùrèn |
| En nu snel | En hortig |
| Er luistert iets / iemand mee | D'r zitte doeve op 't dak |
| Erg stinken | Steenke as ennen otter |
| flauwvallen | van de zök gaon |
| foto maken | foto knippe (of knipse) |
| Geen dank! Het komt wel goed. | Niks te daanke. of `De vrouw kumt 'r wel eier vúr hale.` |
| gepraat / gedoe wat niks voor stelt | da's Wanssumse wiend |
| had ik dat toen maar niet gedaan | Haj ik toe mar ien de boks geschete |
| Hebben jullie thuis geen deuren | Hedde gillie thuus zek vúr de duur |
| het lijk er nog niet op | 't stàlt d'r nog nie op |
| het regent dat het giet | 't règent dat 't zö zekt |
| Hier is het veel te vol | Hier kunde de kónt nie dreije |
| hij doet onverschllig | Heej duut vörèveveul |
| hij heeft diarree | heej is àn den dunne / àn de schiet |
| Hij is een beetje dronken | Heej het 'n stuk ien de hakke (of ien de kloeëte) |
| Hij is erg tevreden met zijn situatie | Heej vuult zich as enne pier ien 'n erpelekoel |
| Hij kan zich niks permitteren | Heej het nog genne nagel om zich de kónt te kratse |
| Hij laat altijd de deuren open staan | Heej is ien de kerk gebore |
| Iemand aan de oren slaan | Iemand àn de oere watse |
| Iemand die geregeld op pad is vindt nog wel eens een voordeeltje. | 'n vliégende krei viendt lichtig wat |
| iemand financieel benadelen | iemand enne poeét uutdreie |
| in het donker | ien d'n duustere |
| Je kunt niet veel | Groeëte boterhamme klèin make is 't ennigste wat ge kunt |
| Kou vatten | De klets uhweg kriege |
| Laat maar zijn gang gaan | Laot mar gewerre, laot mar zien |
| Meer opschrijven dan gegeven hebben | Mit de hérrik schrieve |
| Naar beneden gaan | Naor óndere gaon |
| Naar boven gaan | Naor boave gaon |
| Nergens bang voor zijn | Vúr d'n duvel nie schow zien |
| Normaal doende is dat voor mij te (zwaar - hoog - ver - etc.) | Vúr mienen doei is dat te (zwaor - hoeëg - wied - enz.) |
| Oliën jullie die van jullie ook | Òllië gillie d’n ollië ok |
| persoon die zalvend praat | zijverzak |
| schots en scheef | schoeks en scheif |
| Stevig uitgaan | Goéd dörzakke |
| tempo maken | de zök d'r ien zette |
| tot hier en niet verder | tot hier en nie wier |
| vandaag over een week | vandaag aacht daag |
| Vrouw die de weg een beetje kwijt is | 'n Dudsel |
| Wat doe je nu | Wat makte now |
| Wat hebben die verbeelding | Wat enne kale kak |
| Wie denk je wel dat je bent | Streuntje, wie het ow geschete |
| Ze kunnen niet wachten om te beginnen | Ge het de kónt nog nie gedreid of ze zien al an de geng |
| Zich bedrogen voelen | Zich beschete vuule |
| 's avonds | ’s aoves |
| 's middags | smiddags |
| 's morgens | ‘Ss merges. of smèèns |
| 's nachts | ‘s naachs |
| (Nieuw) Bergen | (Nej) Bearge |
A |
| aal | aol |
| aan | àn |
| aan de andere kant | an de gunne kant |
| aandachtig | àndechtig |
| aandoen | ándoen |
| aaneen | ànèn |
| aangemaakt | àngemakt |
| aanhangwagen | ánhenger |
| aankleden | àntrekke |
| aankleden | versieren |
| aankruisen | ànkruuse |
| aanrecht | anrecht |
| aantrekken | àntrekke |
| aanvinken | ànveenke |
| aap | aap |
| aapje | epke |
| aardappelen | piepers / erpel |
| aardappelkuil | erpelekoel |
| aardappelschilmesje | erpelemeske |
| aardbeien | erdbeare |
| acht | aacht |
| achter(uit) | aachter(uut) |
| achterstevoren | echterstevuure |
| achterzak van een broek | kóntetes |
| ademen | aojeme |
| advocaat | advocaot |
| af en toe | mèij |
| afbakenen ve weg | afzette |
| afbeelding | afbeelding |
| afdeling | afdiëling |
| Afdingen | Pingele |
| afdoen | afdoen / afduun |
| Afferden | Offere |
| afgaan | afgaon |
| afgeven | afgève |
| afgieten | afschudden |
| afsluiten | afsluute |
| afspraak | afspraak |
| afspreken / afgesproken | afsprèke / afgesproake |
| Aijen | Aöije |
| alleen | allieën |
| alsjeblieft | asteblief |
| altijd | altied |
| alvorens | alvurens |
| ambulance | ziekewage |
| anders | ánders |
| Appelmoes | Appelemoes |
| appelstroop | kruit |
| appelstroop | Kruut |
| Arcen | Arse |
| arm | erm |
| armband | ermband |
| armoede | érmoej |
| Armoedzaaier | Ermoejzeier |
| asbak | assenbak |
| askruisje | assekruuske |
| asperges | spèrjes |
| auto | auto |
| azen | aoze |
| azijn | azien / eak |
B |
| baas | baas |
| bad | kuup |
| bagagedrager | dräger |
| bakje | bekske |
| bakker | bekker |
| ballon | ballon |
| bang | schouw / bang |
| bangerik | schiethuus |
| bankje | bènkske |
| barstje | berske |
| basterdsuiker | brune soeker |
| Batterij(tje) | batterij(ke) |
| bedenken | bedeenke |
| bedrijf | bedriéf |
| beek | bèèk /graaf |
| been, benen | bieën, bieën |
| beer (manl. varken) | bier (verkesmenneke) |
| beest(achtig) | bieëst(ig) |
| beetje | bitje |
| beginnen | beginne / ànvange |
| begon | begos |
| begrafenis | begreffenis |
| begrijpen | begriepe |
| behoorlijk | behuurlijk |
| bekijken | bekieke |
| bekleden | beklejje |
| belangrijk | vörnaam |
| beleefd | belèfd |
| bemerken | gewaarwerre |
| beneden | óonder |
| benieuwd | beneejd |
| benzine | benzien |
| bereiken | bereike |
| beschuit | beschuut |
| beter | bèter |
| betwijfelen | betwiefelen |
| Betwisten | Afstrieje |
| beven | bibbere of razele |
| bewijs | bewiés |
| bezem(en) | bèssem (keren) |
| bezopen | bezope |
| bidden | beije |
| biertje | pilske |
| big / biggen (indien nog erg jong) | bag / baggen (kierke / kierkes) |
| bij | beej |
| bij wijze van spreken | beej wiéze van sprèke |
| bijen | bijje |
| bijl | biel |
| bijna | zöwat / hòst |
| bijnaam | beejnaam |
| bijvoorbeeld | bevörbeeld |
| bijzonder | bijzonder |
| binnenstebuiten | binnestebuute |
| Binnenstebuiten | Krangs(um)/binnestebuute |
| bitje | bitje |
| Blaasinstrument (muziek) | toét |
| blad / blaadje | bledje |
| blazen | blaoze |
| blazen (op muziekinstrument) | toéte |
| blij | blie |
| blije | blieje |
| blijven / bleef / gebleven | bliéve / bleef / gebleve |
| bliksemen | wèrlichten |
| Blitterswijck | Blitterswik |
| bloeden | bloeie |
| bloedworst | bloeiwoarst |
| bloeien | bluije |
| bloem | bloem |
| bloemist | bluumist |
| bloot | bloeët |
| Bochel | Beult of Poekel |
| bodem | bojjem |
| boek | boék |
| boekje | buukske |
| boerderij | boerdereej |
| Boeren (een boer laten) | köke, køke |
| Bok, bokje | Bók, bukske |
| bokkum | bukkem |
| bomen | buuëm |
| bon | bunneke |
| bonen | boëne |
| boog | boag |
| boomgaard | bongerd |
| boon | boeën |
| bord | telder |
| bot | knoak / bot |
| boter | botter |
| boterham | botterham |
| boven | boave |
| bovenaan | boavenàn |
| bovenop | baovenóp |
| braadworst | braojwórst |
| braden | braoje |
| braderie | braderie |
| Brasem | Bressem |
| breder | breejer |
| bretels | gallege |
| briletui | brilleschei |
| broeden | broeje |
| broek / broekje | boks / bukske |
| Broekhuizen(vorst) | Broekeze(vors) |
| broekriem | bokseband/bokseriem |
| broekzak | bokse tes |
| broer | bruur |
| brood | mik |
| broodje | breudje |
| broodmes | broeëdmes |
| bruiloft | brulleft |
| bruin | bruun |
| brutaal | vrèk |
| brutaal iemand | vreklap |
| buik | boek |
| buikpijn | boekpien |
| buiten | bute |
| buiten | buute |
| bult | beult / poekel |
| busje | buske |
| buurjongentje | buurjunkske |
| buurtschap | naoberschap |
C |
| Castenray | Kâssele |
| clown | kloon |
| compagnie | compeneej |
| computer | computer |
| cultivator | koelter |
D |
| daar | daor |
| daarbij | daorbeej |
| daarbuiten | daorbuute |
| daarginds | daorgúns |
| daarheen | daorhin |
| daarom | daorum |
| daas | dèès |
| dadelijk | drek / dalek |
| Damp (waterdamp) | zwaai |
| Dank U | Daanke |
| darm | derm |
| deed | deuj |
| deftig | sjiek |
| dekbed | pulf |
| dekbedovertrek | dekbedoavertrek |
| denken | deenke |
| Dertig | Dertig, ook wel dartig |
| deuk | duts |
| deze | dees / dizze / dizzen |
| dialect | plat |
| dicht | toe |
| dik | dik |
| dikwijls | duk |
| direct | drek |
| dode | doéie |
| dode(n) | doéie(n) |
| dodenwagen | liekewage |
| doei / dag | hoije |
| doekje | duukske |
| doen / deed / gedaan | doen/deuj/gedaon |
| doet | duut |
| donderen | hommelen |
| donker | doonker/duuster |
| dood | doeëd |
| doodsbrief | dódsbrief of rouwbrief |
| Doodsprentje | Dòdspreentje |
| Doof / dove | Doeëf/doeëve |
| dooien | duíje |
| doop / doopsel | doeëp / döpsel |
| door | dúr |
| doordat | dúrdat |
| dooreen | dùrèn |
| doortrappen | dúrtrappe |
| doos | doeës |
| dorp | dörp |
| doven | doeëve |
| draad | draod |
| draadje | drödje |
| draai | dreij |
| draaien | dreije |
| draaischijf | dreijschief |
| drager (ve fiets) | fietsendräger |
| drempel | dörpel |
| dronken | zat |
| droog | druuëg |
| droogworst | druuëgworst |
| droom | druuëm |
| dropje | dröpke |
| druif / druiven | droéf / droéve |
| dubbel | döbbel |
| duif / duiven | doéf/doéve |
| duim | doem |
| duister | duuster |
| duitser | pruus |
| duitsland | pruusse |
| duivel | duvel |
| duizend | duuzend |
| duwen | dowwen |
| dwalen | döàle |
E |
| eekhoorntje | eiketske, eikhönneke |
| eelt | zweel |
| een (lidwoord) | 'n, enne (mnl) of en (vrl / onz) |
| een (telwoord) | ieën |
| Een geluksbal (b.v. bij biljarten) | 'n väärke |
| eend | èènd |
| eens | èns |
| eerder | iérder |
| eerlijk | iérlijk |
| eerst | úrst |
| egel | stèkelvèrke |
| eind | ènd |
| en | en |
| engel | ingel |
| enorm | ommundig |
| er | d' r |
| eruit | eruut / d'r uut |
| ervan | d'rvan |
| even(tjes) | efkes |
| even(veel) | ève(veul) |
| evenwel | evvel |
| excursie | excursie |
F |
| facebook | facebook |
| fauteuil | praost |
| Februari | februari |
| feeks | knallie |
| Feliciteren, feliciteerde, gefeliciteerd | Felicitiere, felicitierde, gefelicitierd |
| fijn | fien / klèn |
| flink | Fleenk/duchtig |
| fluisteren | fluustere |
| fluisteren | smiespele |
| Fluit / Fluitje | Fluit / Flötje |
| fornuis | frnuus |
| frankrijk | frankriek |
| frommelen | froemelen |
G |
| ga weg! | gudde weg! |
| gaan / ging / gegaan | gaon / góng / gegaon |
| gaat | göt |
| gaatje | getje |
| gaatjes | getjes |
| gaf | gaof |
| gaffel | gavel |
| garage | graas |
| gebeuren / gebeurde / gebeurd | gebuure / gebuurde / gebuurd |
| geboden | geboaje |
| gedag! (bij afscheid) | hajje wah! |
| gedeeltelijk | dèls |
| gedicht | gedicht |
| gedoe | gedeuns |
| geduld | gedeuld |
| geeft | gift |
| geel | gèèl |
| geen | gen |
| geest | gieëst |
| geeuwen | gape |
| gegeven | gegève |
| gegevens | gegèves |
| gehaald | gehàld |
| gehoord | gehuurd |
| gehoorzamen | luustere |
| Geijsteren | Geistere |
| geinspireerd | geinspirierd |
| geleerd | gelierd |
| gelezen | gelèze |
| gelijk | geliek |
| geloof | geluuëf |
| geloven | geluuëve |
| geluid | geluud |
| geluid | geluud, ook wel geluid |
| gemakkelijk | gemekkelijk |
| gemeente | gemeent |
| gemeentehuis | gemeentehuus |
| genezijde | gunnekant |
| genoemd | genuumd |
| gepruts | gehannes |
| geraakt | gerakt |
| geraden | geraoje |
| gerust | geröst |
| gesloten | toe |
| gestoken | gestoake |
| gestoord | gestuurd |
| gevaarlijk | gevörlijk, link |
| geven, gegeven | gève, gegoave |
| geweest | gewest |
| gewoon / gewone | gewoeën / gewoeëne |
| geworden | geworre |
| gezelschap / begeleider | compeneej |
| gezond | gezónd |
| Gier-(ton; kelder; uitrijden; emmer; etc) | Zeik-(ton; kélder; vare; schöpper; enzoe) |
| ginds | gúns |
| ginds | gúns / gunder |
| gisteren | gister |
| glaasje | glèske |
| glijden | roetsen |
| gluurder | spienzer |
| Gooien, gooide, gegooid | Goéien, goéide, gegoéid |
| goot | geut |
| gootsteen | götstieën |
| gordijn | gordien |
| goud | gold |
| graag | geer |
| graat / graten (van vis) | graot / grui |
| gratie | gratie |
| grienen | greenzen |
| grijs | gries |
| groei | gruij |
| groeien | gruije |
| groeien | gruije / wasse |
| groen | gruun |
| groenten | gruunte |
| groentenboer | gruuntenboer |
| grond | groond |
| groot | groeët |
| Groots | Gröts |
| groter | grötter |
| gummi | goemi |
H |
| haak(je) | haok - haökske |
| haar | heur |
| haarknotje | knötje |
| haast / bijna | hóst |
| had | hai |
| Hadden | Han/ hajje |
| hakblok | howklos |
| haken (bv. iets vasthaken) | höken |
| haken (met garen) | haken |
| ham | scheenk / ham |
| hand | hánd |
| handen | hánd/jatte |
| handig | hendig |
| handvol | haffel |
| haring | herring |
| hark | griesel, hérk |
| hè (bv. in `mooi weer, hè`) | wòh (bv. ien `moj weer, wòh`) |
| heb je? | hedde? |
| hebben | hen/ hebbe |
| hebben, heeft | hebbe, het |
| heel | hieël / gáns |
| heel veel | mundig veul |
| heer | hieër |
| heerlijk | heerlijk |
| hees | hes |
| heet hij | hiet heej |
| heet weer | het weer |
| heffen / hief / geheven | höffe / höfte / gehöft |
| heide | hei |
| Heijen | Heije |
| hekwerk | hekkes |
| hele | hieële / gánse |
| helemaal | hieëlemòl |
| helemaal niet | gaanie |
| herfst | hérfst |
| het | 't |
| het huishouden | d'n huushald |
| het weer | 't weer |
| hete kachel | hette kachel |
| hij | heej |
| hij wordt | heej wert |
| hitte | hets |
| hoeveel | hoeveul |
| hoge | hoëge |
| hokje | hukske |
| hokje | hökske |
| hol | hoal |
| Holthees | Holtes |
| hond | hoond |
| honden | heund |
| hoofd | kop |
| hoofdje | köpke |
| hoofdkaas | parsvleis |
| hoofdluis | pietje |
| hoofdpijn | koppien |
| hoofdprijs | hoofdpries |
| hoofdstel (ve paard) | hudsel |
| hoogmis | hommes / hoeëgmis |
| hoogst | högst |
| hoogste | högste |
| hooi-(mijt-opper-hoop-vork) | hui-(miet-upper-hoeëp-vörk) |
| hooivork (gaffel) | gavel |
| hooiwagen (zowel spin als de kar) | huiwage (de spin net ze goed as de kar) |
| hoop | hoap |
| hopen | hoape |
| horen | huure |
| horloge | loeëzie |
| houd | hald |
| houden | halde |
| hout | hólt |
| houten | höltere |
| huilebalk | bökmoel |
| huilen, huilde, gehuild | böke, bökte, gebökt |
| huis | huus |
| huismus | joerts / huusmus / flots |
| Huizen | Huús |
I |
| Iedereen | iederieën |
| iemand die onzin verteld | kwatsmem / kwatskop |
| ijs | ies |
| ijzel | iezel |
| ijzer | iezer |
| ik ben | ik zie |
| ik deed | ik deuj |
| in | ien |
| inbreken | ienbrèke |
| inbreker | ienbrèker |
| ingeschreven | iengeschreven |
| inleg | ienleg |
| inlijsten | ienlieste |
J |
| ja | jao |
| jaar | jaor |
| jammer | jommer |
| januari | januari |
| jarig | júrrig |
| je bent niets waard | geej ziet niks werd |
| jeuk | juks |
| jij | geej |
| Jonge / Oude jenever | Jonge / Alde klaore |
| jongetje | jungske |
| jou | ów |
| jouw | ów |
| jouw | ow / owwe |
| juist | juust |
| jullie | óllie / gillie |
| jurk | kledje |
| jus | saus |
| juslepel | sauslèpel |
K |
| kaantjes | kojje |
| Kaars, kaarsen | Kers, kerse. Ook wel: kaars |
| kaart, kaartjes | kaart, kartjes |
| kaas | kieës |
| kadobon | kadobon |
| kalender | klender |
| Kalf (m / v) | mök (moal / var) (soms: kalf) |
| kalkoen | schroét/kalkoen |
| kanon | knon |
| kantoor | kantoeër |
| kapel | kepèl |
| kapelaan | kaplaon |
| kapje | kepke |
| karwei | karweej |
| kast | kást |
| kasteel | kastieël |
| kasten | käst |
| katrol | katrol |
| Kauwen, kauwde, gekauwd | Knawwe, knawde, geknawd |
| keer | kier |
| kei / keitje | kèi / keike |
| kelder | kélder |
| kerstboom | kerstboeëm |
| ketel | kètel |
| ketels | kètels |
| keuken | keuke |
| Keulen | Kölle |
| keuze | keus |
| Kevelaar | Kevelaer |
| Kevelaar | Kävele |
| kever | kèver |
| kiespijn | tándpien / kiespien |
| kijk | kiek |
| kijken | kiéke |
| kikkervisje | dikköpke |
| kind | blaag / kiend |
| kinderen | kiender |
| kippen | kiepe / henne |
| kippenhok | kiepekui / hennekui |
| kist | kiest |
| klaar | verrig / klaor |
| klein | klén |
| kleiner | klender |
| kleren | klieër |
| kletsen | kwatsen |
| kleur(en) | kluur(e) |
| klink | kleenk |
| klinker | kleenker |
| klokje | klökske |
| klomp | kloomp |
| klompen | kloompe |
| klonteren | kloonteren |
| klooien | Kloije |
| kluis | kluus |
| kluisje | kluuske |
| kluiten | kluute |
| kneden | kneie |
| Knie, knieën | kneej, kneeje |
| knieholte (n) | waai (e) |
| knijpen | kniepe |
| kniptor | hanneske knik |
| knoop | knoeëp |
| knoopje | knöpke |
| knoopsgat | knöpsgat |
| knopen (mv) | knuuëp |
| knopen (ww) | knöppe |
| Knopen (znmw) | knuuëp |
| knopje | knöpke |
| knuffelen | Knoevele |
| koeien | koewe |
| koekje | kuukske |
| Koffie zetten | Koffie zette |
| koken / kookte / gekookt | kòke / kokte / gekokt |
| kolen(kit) | koale(tuit) |
| komen / kwam / gekomen | komme / kwaam / gekomme |
| komt | kúmt |
| konden | kosse |
| konijn | knien |
| konijnenhol | knienshoalt |
| koning | kunning |
| koningin | kunningin |
| kooksel | koksel |
| kookworst | koakwórst |
| kool (witte-rode-etc) | kappes (witte-roeie-enzewieër) |
| koor, koren | koeër, koere |
| kopje (bv. koffie) | teske / köpke |
| koppen (ve bal) | köppen |
| koren | koare |
| kou | oozel / kèld |
| koud | kald |
| kraai(en) | krei(en) |
| kraam | kraom |
| kraanvogel(s) | kroenekraan(e) |
| Kreuken, kreukte, gekreukt | Knotteren, knotterde, geknotterd |
| krijg je | kriegde |
| krijgen | kriege |
| krijgen / kreeg / gekregen | kriegen / kreeg / gekrege |
| krijgt | kriegt |
| krijsen | kriese |
| krijt | kriet |
| Kritische eter | Lekmoel |
| krom (me) | króm (me) |
| kroon | kroeën |
| Kruid, kruiden | Kruud, kruuuje |
| kruipen | kroepe |
| kruipolie | kroepòllie |
| kruisbes(sen) | stekbear(e) |
| kruiwagen | kruujwage |
| kuif | kuúf |
| kuil | koel |
| kuiten | koete |
| kunnen/konden | kunne/kosse |
| kwaad | giftig / kwoi |
| kwaal | kwaol |
| kwajongen | strekel |
| kwam | kwaam |
| kwijl(en) | zeiver(en) |
| kwijt | kwiet |
L |
| laat(tijdstip) | laat |
| laatste | lèèste |
| ladder | lier |
| lamp, lampen | laamp, laampe |
| lampje | lémpke |
| lange magere teenager | sloj döbel |
| langs | nève |
| lantaarnpaal | luchtepaol |
| laptop | laptop |
| laten | laote |
| later | làtter |
| leent | lent |
| lelijk | lellek |
| lente | leente |
| lepel | lèpel |
| leren | liere |
| leren / leerde / geleerd | liere / lierde / gelierd |
| Leunen | Luuëne |
| leverworst | lèverwórst |
| lezen / las / gelezen | lèze / lèèsde / geléze |
| lichaam | lief |
| liep je | liepte geej |
| ligt | lit |
| lijk | liek |
| lijken op | stalen op |
| lijm | liem / pleksel |
| lijn | lien |
| lijst | liest |
| limonade (aanmaaklimonade) | anleng |
| lint | lient |
| loop jij | lopte geej |
| lopen / liep / gelopen | loeëpe / liép / geloeëpe |
| loper (in een gang) | luuëper |
| loper (wandelaar) | loeëper |
| loterij | lottererij |
| lucht | lócht |
| luik | loek |
| luis / luizen | luus |
| luisteren | luustere |
M |
| maan | maon |
| maand | m |
| maand | maond |
| maandag | mòndag |
| maar | mar |
| Maashees | Musses |
| mag | mug |
| maken / maakt / maakte / gemaakt | maken / mikt / miék / gemakt |
| makkelijk | mekkelijk |
| man | kèl |
| mannen | kèls |
| markt | mèrt |
| matig | matig |
| meel | mèèl |
| meer | mieër |
| Meerlo | Mieldere |
| meestal | llchtig |
| meestal | mèèstal / lichtig |
| meestal / vaakst | d'n dukste tied |
| meester | meister |
| meisje | megje / den |
| mens | meens |
| mensen | meense |
| mensen | minse |
| merel | mel |
| Merselo | Mersele |
| met | mit |
| Mier (en) | zekdempel (s) |
| mieren | zekdempel |
| mij | meej |
| mijn | mien |
| Mijn | Mien of Miene |
| mik | wek / weg |
| misdienaar | missendiender |
| misschien | misschien |
| moe | muuj |
| moeder | moéder / moet |
| moedertje | moeke |
| moeizaam lopen | schravele |
| moeten / moet | motte / mot |
| mogen / mocht / gemogen | mugge / moog / gemugt |
| mol | moetwørm |
| molen | meulen |
| molenaar | mølder |
| mond | moónd |
| mooi | moì |
| mop (grap) | wiets |
| mopperen | knaojen |
| morgen | mérge |
| muis | moés |
| muizen | muus |
| mus | joerts / mus |
N |
| na | nao |
| naad | naod |
| naaien | neije |
| naakt / bloot | naks |
| naald | naold |
| naaldje | nøldje |
| naar | nor |
| naast | nève |
| nachtkastje | nachtkeske |
| navragen | naovraoge |
| neef | nèèf |
| negen | negen |
| nergens | nørges |
| niet | nie |
| Niet al te slimme goedzak | döllepus |
| nieuw | nej |
| nieuwsgierig | neejsgierig |
| nieuwsgierige toeschouwer | gaapstok |
| Nijmegen | Nimweage |
| nodig | nuuëdig |
| nooit | noeít(s) |
| noten / nootjes | neut / nøtjes |
O |
| Oirlo | Oeldere |
| oktober | oktoëber |
| oma | grötmoed, oma |
| omkleden | umtrekke |
| omvallen | umkiepe/ umkukele |
| omvang | umvang |
| onderbroek | onderbóks |
| ondersteboven | understeboave |
| onderzoek | onderzuuk |
| ongedierte | ongesiever |
| Onhandig iemand | Haampeleman |
| onkruid | drek |
| onnozel(e) | onnuuëzel(e) |
| onrustig (storend) bewegen | bammele |
| ontevreden | Ontevreeje |
| onwaarschijnlijk | onwarschienlijk |
| onzin | kwats |
| onzinnig gepraat / praten | (K)wazel / (k)wazele |
| ook | ok |
| oom | oëm (e) |
| oorlog | oerlog |
| oosten | oeësten |
| Oostrum | Oastrum |
| op | óp |
| opa | grötvàd, opa |
| opgestapelde takkenbossen | schánsenhoeëp |
| oplichten | betoepe / bezeike |
| opnieuw | ópneej(d) |
| opruien | opstoeke |
| opscheplepel | schøpleapel |
| optillen | óphöffen |
| opwinden (klok) | opdreie |
| opwinden (zich opwinden) | ópreege (zich ópreege) |
| oud | ald |
| over | oaver / ovver |
| over de kop gaan | kukele |
| over drie dagen | ovver drie daag |
| overgaan | oavergaon |
| Overloon | Loeën |
| overzijde | oaverkant |
P |
| paard | peerd |
| paasei(eren) | paosei(er) |
| paashaas | pòshaas |
| pak slaag | pak smèèr |
| pantoffels | slóffe |
| pastoor | pastoeër |
| peer | peer |
| perikelen | perikelen |
| perzik | pierik |
| pet | kieps |
| peuk (van sigaret) | steumpke, stoemel |
| peulen | riésérte |
| pijn | pien |
| pinda | òllienutje |
| pink | peenk |
| pips | schier |
| plakband | plekbánd |
| plastic | plastiek, plestic |
| plezier | schik |
| plint | pleent |
| ploeteren | plare |
| Podium | bühn |
| politie | pliesie |
| pook | roakeliezer |
| poot | poeët |
| pootje (baden) | puuëtje (baaje) |
| portemonee | knip |
| praatgrage persoon | praotbaas / kwaakboks |
| prakken, kneden | kneie |
| praten / praatte / gepraat | praote / pròtte / gepròt |
| presentatie | presentatie |
| presentator | presentator |
| presenteren | presentiere |
| prijs | pries |
| prijzen (mv) | priés |
| prijzen (ww) | prieze |
| prikkeldraad | pindraod/ stoekdraod |
| prinselijk | prinselijk |
| proclamatie | proclamatie |
| Proficiat | Proficiat |
| proppen | frotten |
| pruim | proem |
| puzzel | puzzel |
R |
| raadhuis | raodhuus |
| raadsel | raodsel |
| raadseltje | rödselke |
| raampje | rempke |
| racefiets | renfiets (wielrenfiets) |
| raden | raoje |
| ragebol | spinnejäger |
| rakelen / oprakelen | rökelen / óprökelen |
| receptie | receptie |
| reden | reije |
| Reepje, strookje | Snemmel, spieleke |
| regenen | règene |
| restje | kletske |
| reuzel | smált |
| rijden | rijje |
| rijk | riek |
| rijst | riest |
| rillen | razelen |
| rode bessen | roeëje miemere |
| rok | rok |
| roodachtig | ródsig |
| roomboter | goei botter |
| rouw(tijd) | rouw(tied) |
| ruggengraat | rugstraank/ruggegraot |
| ruien | ruzelen |
| ruiken, rook, geroken | rukken, rukte, gerukt |
| ruilen | Koetele |
| ruilen | koételen |
| rusten | rúste |
| rustig | rustig, röstig |
| ruw | ròw |
S |
| sabbelen | soebelen |
| schaap/schapen | schaop/schaöp |
| schaar | schiér |
| schadelijk | schaailijk |
| scheef | scheif |
| scheel | schèèl |
| schep | schöp |
| schep op | schûp óp.... |
| schijf | schiéf |
| schil (ve vrucht) | schaal |
| schillen | schellen |
| schoen, schoenen | schoén, schoén |
| schoenmaker | schoester |
| schoffel | schoefel |
| schoffelen | schoefele |
| Schol | Schol |
| schooiers | kruujers / schojjers |
| school | schòl |
| schoon | schòn |
| schoorsteen | schouw |
| schoot | slup |
| schort (voorschot) | schòllek |
| schraal | schraol / schroaj / schebbig |
| schrokop | bummuk |
| schuilen | Schoele |
| schuin | Scheif zie ook scheef |
| schuiven / schoof / geschoven | schuve / schoof / geschove |
| schuurtje | Schöpke/schuurke |
| Siebengewald | Siebegewald |
| sinasappelsap | jus d'orange |
| sinds | sinds |
| sinterklaas | sinterklaos |
| sla | slaaj |
| Sla (ww) | Sloi |
| slaan | howwe / slaon |
| slager | slegter |
| slapen | slaope |
| sluier | sluier |
| sluis | sluus |
| sluitspeldje | sluutspeldje |
| slungel | sloajdöbbel |
| smaakt het | smikt ' t |
| smakelijk | smakelijk |
| Smakt | de Smakt |
| smoesje | uutmaak |
| sneeuw | snej |
| snel, vlug | gauw, rap |
| snijden | snìjje |
| snoepen | snollen |
| snoepje | snuupke |
| Snoetje | Snuutje |
| snotverkouden | snotverkèld |
| snuiten (neus) | snuuve, uutsnuuve |
| snurken | snurke |
| sok, sokken | sok, sök |
| soms | mèìj |
| Soort | Sort |
| Spaak (van bv fiets) | spijk / of speik |
| spelen / speelde / gespeeld | speule / speulde / gespeuld |
| speler | speuler |
| Spiegel | Spiégel |
| spijker | nagel |
| Splinter | Spleenter |
| spreeuw / spreeuwen | spraon/spraön |
| spruiten | spruute |
| spruitjes | spruutjes |
| spugen / spuugde / gespuugd | speeje / speejde / gespeejd |
| spul | grei |
| Staal / Stalen | staol/staole |
| staan / stond / gestaan | staon / stoond / gestaon |
| staat | stöt |
| statiegeld | statiegeld |
| steen / steentje | stieën / stentje |
| steken, stak, gestoken | stèken, staok, gestaoke |
| stelen | jatten |
| stoel | stoél |
| stoeltje | stuuleke |
| stoer | ruig |
| stoet | stoet |
| Stofzuigen, stofzuigde, gestofzuigd | Stofzuuge, stofzuugde, gestofzuugd |
| Stofzuiger | Stofzuuger, huulbessem |
| Straat | straot |
| Straelen | Straole |
| strijd | stried |
| strijkbout | striekiezer |
| Stro-(mijt-hoop-etc) | stroi-(miet-hoeëp-etc) |
| stroop | kruut |
| stropdas | slieps |
| struik / struiken | stuuk |
| suiker | soeker |
| suikerbrood | kleuntjesmik |
| Swolgen | Swollege |
T |
| tafel | toffel |
| takkenbos | scháns |
| technisch(e) | technisch(e) |
| teen / tenen | tieën |
| teer | tar |
| tegen de eigen enkels schoppen bv. met klompen | haareenkelen |
| tegenover | téggenoaver |
| telefoon | tillefoeën |
| televisie | tillevisie |
| terug | trug |
| teveel | teveul |
| tevreden | tevreeje |
| thee | thieë |
| thuis | thuus |
| tien | tién |
| Tienray | Tiendere |
| tijd | tied |
| tillen (op-, ver-) | höffe (op-, ver-) |
| tillen, tilde, getild | höffen, höfte, gehöft |
| tobbe (was-) | kuup (wes-) |
| toeter | toét |
| toevallig | toevallig/stérk |
| toilet | schiethuus / wc |
| top (bv van schoen) | toep |
| topje (van vingers of tenen) | tuupke (van vingers of tieën) |
| totaal | Totaal, Gáns,knats |
| tractor | trekker |
| trappen, trapte, getrapt | trèèje, trèèjde, getrèèjd |
| trappen/schoppen | schöppe |
| troep | knoemel |
| trots | gröts |
| trouwen, trouwde, getrouwd | trouwe, trouwde, getrouwd |
| tuin | hof |
| tuinbonen | wulleboeëne |
| twaalf | twèlf |
| twee | twieë |
| tweede | twédde |
U |
| ui | loeëk |
| uierspeen | deem |
| uilskuiken | uulskuuke |
| uit (ook in samenstelling) | uut (ok ien samenstelling) |
| uitbundig | uutbundig |
| uiterst | uuterst |
| uitgaan | uutgaon |
| uitkijken | uutkieke |
| uitlaat | knalpiep / uutlaot |
| uitnodigen | uutnuuëdige |
| Uitnodiging | Uutnuuëdiging |
| uitrekenen | uutrèkene / uuttelle |
| uitspreken | uutsprèke |
| uitwendig | uutwendig |
V |
| vaak | duk |
| vaak genoeg | duk zat |
| vaatdoek | schottelslet |
| vaatje | vetje |
| vader | vàd |
| valsspelen | foételen |
| vanzelf | van eages |
| vanzelf | van eiges |
| varken | vérke, koes |
| Vat (bier) | Vat (bier) |
| veel | veul |
| veer | veer |
| veertien | vèrtién |
| veertig | vertig |
| veertje(s) | vèrke(s) |
| vegen (met bezem) | kere |
| vegen (niet met bezem) | vège |
| veiigheidsspeld | sluutspéld |
| veld | Véld, plak |
| veld mais | plak mais |
| Venray | Venroj |
| venster | veenster |
| ver (is het nog ver?) | wied (is ‘t nog wied) |
| verder | wieër |
| verder | wiér / verder |
| verdrinken | verdreenke |
| verjaardag | verjúrdag |
| verkouden | verkèld |
| verloren | verlore |
| verordeneren | verordeniere |
| verstoppelen | verstoppele |
| verstoppertje | verstöpperke |
| verwarming | verwerming |
| verzuipen | verzoepe |
| Veulen | ´t Väöle |
| Vierlingsbeek | Bèèk, Vierlingsbèèk |
| Vierlingsbeek | Vierlingsbeak |
| vies / smerig | fiés/smerrig |
| viezerik | smerlap |
| vijf | vief |
| vinden | viende |
| vinder | viender |
| vindt | viendt |
| Vlees | Vleis |
| vliegtuig | vliegtuug |
| vlinderdas (je) | nondejuu (ke) |
| voelen / voelde / gevoeld | vuule / vuulde / gevuuld |
| voet | voét |
| voeten | vuut |
| volière | mussekui |
| voor | vúr |
| voor het raam | vúr de ruute |
| vooraan | vuurán |
| vooral | vúral |
| Voorbarig | vörwietsig |
| voorjaar | vúrjaor |
| voorruit | vúrruut |
| voorstelling | vùrstelling |
| voortaan | vort |
| vork | verket |
| vork (van bestek) | verket |
| vork(hooi) | vörk(hui) |
| vouw (in een broek) | ploi/ vaai (ien 'n bóks) |
| vragen / vroeg / gevraagd | vraogen / vroég / gevraogd |
| vreemde / buitendorpse | vremde |
| vrijdag | vrijdag |
| vrouw | vrommes |
| vrouwen | vrollie |
| vuil | smerrig |
| vuilnis | vuulnis / drek |
| Vuilniswagen | Drekskar |
W |
| waaien | wèije |
| waar | waor |
| waard | werd |
| Waardeloos ding | Knungel |
| waardevol | waardevol |
| waarheid | waorheid |
| waarvoor | waorvúr |
| wagen | wage |
| Wanssum | Wânsem |
| warm | wérm |
| was (witte was) | wes (witte wes) |
| wasknijper | wespin, klemmer |
| week | wèèk |
| weer (al weer opruimen?) | wer (al wer àn ‘t opruume?) |
| weer (slecht weer vandaag) | wear (slécht wear vandaag) |
| Weeze | Wees |
| weinig | wennig |
| Wellerlooi | de Loi |
| Wellerloois | Lòds |
| Wellerlooise | Loise |
| werd | wier |
| wereld | weareld |
| werk | wérk |
| wesp | mispel |
| weten, geweten | wieëte, gewieëte |
| wetgeving | wetgèving |
| Wieden [onkruid] | geije [drek] |
| wij | weej |
| wijds | wieds |
| Wijn | Wien |
| wijs / slim | wies |
| wijsvinger | wiésvinger |
| wijze | wiés |
| wil je | wilde |
| wilden | won |
| wind | wiend |
| winter | weenter |
| woerd | wielder |
| woordenboek | woordeboék |
| word | wer |
| worden / werd / geworden | werre / wier / geworre |
| wordt | wert |
| worst | wórst |
| wroeten (bv. in de neus) | pulleke (bv ien de neus) Ook: vruute |
Z |
| zaaien | zeíje |
| zaal | zaal |
| zadel | zaal |
| zak (in kleding) | tes |
| zakdoek | tesnuzzikdoek |
| Zandweg | Zándweg |
| zaniken | nölen / zannikke |
| zaterdag | zaoterdag |
| zee | zieë |
| zeggen | zeggen |
| zeug | zog |
| zeuren / mopperen | knoaje / nöle |
| zeurzak | zeiverzak |
| zeven | ziften |
| zeven(telw) | zeuve |
| zich verheugen op | zich spitse op |
| zij | zeej |
| zijn / ben / geweest | zien / bin / gewest |
| zo | zoë |
| zo een | zönne / zön |
| zoals | zö as |
| zodat | zoëdat |
| zoeken / zocht / gezocht | zuuke / zuukte / gezuukt |
| zogezegd | zoeëgezed |
| zomer | zómmer |
| zonde | zeund |
| zool | zoal |
| zoon | zoeën |
| zou | zuj |
| zout | zált |
| zover | zöwied |
| zuchten | kuume |
| zuigen | zuuge |
| zuipen, zoop gezopen | zoepe, zoop, gezope |
| Zuurvlees | Zoervleis |
| zwijgen | zwiege |
| zwoegen | plare |