| ` 't zal d'r aan ligke wi-j 't veltj` zag de bezeuker wi-j ze 'm vrooge um te bliêve aete en hae keek nao de dröppel aan de vrouw eur naas | niet meteen toehappen, een slag om de arm houden |
| `'t is al waal` zag Mien en ze haaj mer eine kiêr gedansj | zich ergens vlug vanaf maken |
| `'t zal waal oetkome` zag de gek en hae zejdje zaegmael | je kunt 't proberen, maar het zal niet helpen |
| `'t zeen mich toere` zag 't wiefke en 't zoot met de geit op 't daak | 't onmogelijke willen doen |
| `alle bitjes helpe` , zag de begien en ze piszje inne zieë | alle beetjes helpen |
| `dao gieët niks bove d'n hândel` zag Geel en hae ging met twieë hieringe nao Beul | handel die niet loont |
| ' Nne boor en e vêrreke knorre altiêd | Een boer is nooit tevreden |
| 'n aangebore waemeske | familietrekje |
| 'n Doeëdshûmme hieët gein tesse | Als je dood gaat neem je niets mee |
| 'n flaer gaeve | een mep verkopen |
| 'n gezicht wi-j 'n hinnevot | er bleek uitzien |
| 'n gezicht wi-j ein hinnekoont | witjes kijken |
| 'n gezicht zette wi-j 'n schaermoês | iemand die bang is |
| 'n Gooj vlaaj és dun van laer en dik van smaer | Een goed gevulde vlaai |
| 'n kers opstaeke vör d'n duûvel | aan de verkeerde persoon eer bewijzen |
| 'n kôw lektj gein vreemdje kaover | als iemand voor de 2e keer trouwt en er al kinderen zijn |
| 'n moel doon | een praatje maken |
| 'n moel wie 'n scheurport, wie 'n schöp | grote mond opzetten |
| 'n ons gelök is mieër waerd as 'ne kilo verstând | geluk is soms meer waard dan verstand |
| 'n proof bringe | na de slacht werd vroeger een stuk worst of balkenbrij naar de pastoor gebracht |
| 'n schêj wi-j de verlingdje beekstraot | de scheiding in het haar is niet recht |
| 'n vleegendje krej vingtj mieër as 'n zittendje | je zult er iets voor moeten doen |
| 'n vrouw di-j völ in de deur stieët, zuuët neet wi-j 't binnen gieët | een luie vrouw |
| 'n vrouwehand en 'ne paerdstand staon noeëts stil | een vrouw is altijd bezig met een werkje |
| 'n zweeloeër | iemand die net doet of ie niet gehoord heeft wat er is gezegd |
| 'ne aafgelèkdje boterham | een meisje dat al veel vriendjes had |
| 'ne boeëk offe d'r bagge in hieët zitte | iemand met een dikke buik |
| 'ne boor en 'n vêrreke klage altiêd | boeren klagen altijd |
| 'ne flinke kloeët aafdrejje | iemand een loer draaien |
| 'ne ingelse breef schriêve | een dutje doen |
| 'ne kop wi-j 'n mooshödje | iemand met een dik hoofd |
| 'ne krînk um de maon kân nog in windj vergaon, 'ne krînk um de zón bringtj rengel in de tón | weerspreuk |
| 'ne naakse mins kujje neet in zien tes veule | van iemand die niks heeft, hoef je niks te verwachten |
| 'ne Naate paol es gauw beraengeltj | Iemand die zwak is, wordt vlug ziek |
| 'ne peddemoeëk es zoë kaal as 'n loês en toch kwaaktje altiêd van plezeer | ondanks geldzorgen toch de moed er in houden |
| 'ne zwaken tispel | slecht bouwwerk |
| 'nen Ingelse breef schriêve | een dutje doen |
| 'nne juli mèt vôl zon, völtj kelder en ton | weerspreuk |
| 't blieftj zeumere | het blijft miezerig weer |
| 't book is umgedrage | als iemand te laat is |
| 't Gelök luiptj 'm nao | Iemand die het altijd mee zit |
| 't gieët 'm locht | als iemand iets gemakkelijk af gaat |
| 't gieët d'n oôve in | als iets door gaat |
| 't gieët d'r lachendjes in en keumtj d'r huulendjes oet | geboorte van een kind |
| 't gieët wi-j snuf | het gaat gemakkelijk |
| 't gieët wie snuf | als het gemakkelijk gaat |
| 't haamtj zich neet | als het samenwerken niet goed verloopt |
| 't Hieëlke is gehânge en 't bédje is geschötj | met een weduwnaar trouwen |
| 't is allemaol toetmem | het is allemaal hetzelfde |
| 't is gein slecht kîndj, det nao zien vaader aartj | iemand van goede afkomst |
| 't is good um haver te zejje | iedereen zwijgt |
| 't is mer 'n ertje op e plenkske | een vrouw met kleine borsten |
| 't Is neet overal kêrmes woeë de vlag oethingtj | schijn bedriegt |
| 't Is nog neet waerd dejje 't 'nen ezel in zien oeëre schödtj | Het heeft niks op de kous |
| 't is op 't näödje geloupe | op het kantje |
| 't keultj aaf songer te blaoze | de liefde tussen man en vrouw verkoelt ongemerkt |
| 't rouktj inne kazzemat | daar is wat gaande |
| 't schildje mer 'n ditje en 'n detje | 't scheelde heel weinig |
| 't schildje mer 'n häörke | 't scheelde niks |
| 't smeltj inne mônd, wi-j doevestrônt | als iets heel lekker is |
| 't smêltj inne moond, wi-j doêvestroont | het smelt op de tong |
| 't veel wi-j stroônt in e mendje | gemakkelijk de slagen bij het kaarten binnenhalen |
| ' n Niêver wiêf en ' n niêver hin, bringe booter int vaat en ei-jer op d' n din | Een hard werkende vrouw wordt gewaardeerd |
| ' n stökske oploupe | Wat rondlopen |
| ' ne Boor en e vêrke knorre altiêd | Boeren klagen altijd |
| ' ne doonkere sintemerte, ' ne leechte körstmus | weerspreuk |
| ' t es wat te zegge asje mét aoj wiêver motj gaon egge; ze verrékke det ze trékke, ze houwe en ze slaon en asje saovus toês kotj, hejje nog niks gedaon | een wat oudere vrouw laat niet met zich sollen |
| aan d'n êrreme gegaeve, es God gelieëndj | wie iets geeft, wordt beloond |
| aan de achterste mem hange | er niet bij horen |
| Aan de vaere kindje de vuuëgel | De appel valt niet ver van de boom |
| aan e keféémaegdje en 'n wi-jwatersvaetje soptj eederein | een allemansvriendin, een jongensgek |
| aan zien élle kome | voldaan zijn |
| aane körse gaon | op de versiertoer gaan |
| aangetrouwdj is aangescheête | een aangetrouwde wordt niet zo gewaardeerd |
| aangetrouwdj is aangescheete | wordt niet gewaardeerd |
| Achter de bânk goeze | Iets niet van belang vinden |
| alle daag e bruuëdje en soondes e mikske | tevreden zijn met wat je hebt |
| Alle hôngsgezeik | Bij 't minste of geringste |
| alle hóngsgezeîk | om de haverklap |
| allemaol vör d'n hônd zien böl | allemaal tevergeefs |
| alles op zieëne tieëd en bokeskook in de herfst | weerspreuk |
| Altiêd beej- ein wie Sint Teunis met 't vèrke | Twee onafscheidelijke vrienden |
| aprîl kaod en naat, völtj zak en vaat | weerspreuk |
| as 'nne pestoeër boeëtermèllek dreenktj en 'nne boor wiên, staeke ze allebei-j in gein good vel | doe je niet anders voor dan je bent |
| As ' n îngelke det mich op mien tóng pisj | Een heerlijk drankje |
| As aoj scheure börre, esj slecht blusse | Erg verliefd worden op zijn oude dag |
| as d'ein kôw bisjdj, deut d'anger de stert umhoeëg | de een volgt de ander |
| As dae ziene kop op ei vêrreke stông, lösdje neemes gein spek mieër | Geen hoge pet van iemand hebben |
| as de katte in fibberwari inne zón ligge, ligge ze in mei ônger de stoeëf | weerspreuk |
| as de weendj van Neewieërt keumtj, dauget neet | de koude noordenwind is geen pretje |
| as de wichter groeët zeen, doon ze de aojers nao béd | als ouders geen vat meer op de kinderen hebben |
| as de wichter groeët zeen, doon zeuj de aojers nao béd | kinderen zorgen later voor hun ouders |
| as edere mins 'nen ângere gelökkig zoo-j make, woor edereîn gelökkig | verbeter de wereld, begin bij je zelf |
| as eemes alles wis, waas boôre gein aardigheid | als je iets al van tevoren zou weten |
| as eemes alles wis, waas boôre gein arigheid | wordt gezegd als iemand zegt: als...... |
| as eure kop op 'n vêrreke stong, lözje neemus geine huidkieës mieër | iemand met een lelijk uiterlijk |
| as eure kop op 'n vêrreke stông, lözje neemus geinen huidkieës mieër | wordt gezegd tegen iemand die erg lelijk is |
| As pisse plasse weurtj, begintj ut gezeik | niet te deftig gaan doen, want..... |
| as Simon en Judas (28 oktober) gaon, esj met de zoeëmer gedaon | weerspreuk |
| as Slumke doeëd es, krieegdje ziên jeske | als Slimpie dood is, krijg jij zijn jasje |
| As t' r twieë duuëre tieeëgenein klatse, moj-je d' r ein tów doon | Bij ruzie moet er altijd iemand toegeven |
| as zieëne kop op e vêrke stông, lözje neemes gein spek mieër | geen hoge dunk van iemand hebben |
| as ziêne kop op 'n kelder deur stóng, kwoom gein kat inne kélder | iemand met een afzichtelijk gezicht |
| as ziene kop op e vêrreke stông, lösje neeme geine huidkieës | als iemand heel lelijk is |
| asj boete rouktj hiëget binne al lang gebörtj | gerucht dat waarschijnlijk waar is |
| asj op Sint Jan raengeltj, vergieëriêptj 't koeëre (is dan te vroeg rijp) | weerspreuk |
| asje 'n ków wiltj mêlleke, mójjen uch bukke | daar moet je iets voor over hebben |
| asje alles van teveure wisj, ging dje ligge veur dèje veeltj... | wordt gezegd als iemand zegt: `als ik dat geweten had........`....... |
| asje det neet lösj, dan lekdje d'r eur huit mer naeve | als je iets niet lust... jammer, dan krijg je niks |
| asse vri-jje esj strieële en lekke, mer laater houte en stekke | 't wordt koud zonder te blazen (wat de liefde betreft) |
| Azje ' n ków wiltj mêlleke mójjen uch bukke | Je krijgt iets niet cadeau |
| azje doorrege spek van eur vêrkes wiltj sni-jje, mojje ze um d'n angersten daag honger laote li-jje | iets slim aanpakke |
| baeter kleine boor as groeëte knecht | onafhankelijk zijn |
| baeter vandaag as géster | Niet uitstellen, want..... |
| beej gelaeg.... | als het uitkomt... |
| bim bam bieeë is doeéd, woeë zulle vae 'm begrave? Achter inne peddekoel, dao liktje mét zien dikke moel. | knieliedje |
| bot as 'n hieëp | lomp gedrag |
| bove d'aerd staon | moet nog begraven worden |
| brûl wi-j 'n kow | hartstikke gek |
| bruuëdje staekas met zalf | broodje fricandel met mayo |
| bäökendje keuj en fluitendje vrolli-j douge neet | als koeien honger lijden en vrouwen lui zijn, komt er ongeluk van |
| bäökendje keuj en fluitentje vrolli-j doûge neet | als koeien honger hebben en vrouwen lui zijn, komt er ongeluk van |
| d'n duûvel schitj altieëd op de groeëtste houp | iemand die het al goed gaat, wordt er meestal nog beter van |
| d'n eine schaertj 't schaop, d'n angere 't vêrke | de een maakt grote, de ander maakt kleine winst |
| d'n hieële sânte-petiek | alles bij elkaar |
| d'n os is vèt | het is royaal |
| d'r eine op zien zök laote kui-jere | een windje laten |
| d'r eine oppe zokke laote kui-jere | een zacht windje laten |
| d'r kleingêldj van make | geld verkwisten |
| d'r neet nao taale | er niet op in gaan, of er niet om vragen |
| d'r tössenoet pisse | op slinkse wijze uit de voeten maken |
| d' r kleingêldj van make | geld verspillen |
| D' r ophouwe oftj stokvês es | Iemand een stevige aframmeling geven |
| dae 'nne steinen akker hieët en 'n bôtte ploog en daobeej e kaof van e wiêf, dae hieët verdreet genog | als iemand alles tegen zit |
| Dae aetendje vrietj, weurtj met ondânk beloeëntj | Niet te vaak eten bij je a.s. schoonouders |
| Dae alles van te veure wis, ging ligge veurdet hae veel | Het is maar goed dat je niet alles van tevoren weet |
| dae auch gaete met 'ne rônde leepel | iemand met een grote mond |
| dae bleusj 't vét vanne sop aaf | Hij zit op de centen, is dus erg gierig |
| dae dan laeftj, dae dan zörgtj | niet te veel vooruit denken |
| dae drejtj wi-j 'ne kernêl | niet weten wat je aan iemand hebt |
| dae e wiêf troutj um eur liêf, verluusj 't liêf en heltj 't wiêf............. | niet alleen trouwen vanwege het uiterlijk |
| dae es met spek braoje oet de pan gesprônge (as 'nne herst) | onnozele hals |
| Dae es neet zoeë stóm asse steenktj | Die laat zich niet voor de gek houden |
| Dae es zoeë bot as 'n hieëp | Die is wel heel erg stom |
| Dae es zoee eigewiês, dae zooj 'ne stier 'n kaof aafhaale | Iemand die nooit toe wil geven |
| dae gein puîne heet, heet auch gein lând | bezit heeft niet alleen lusten, maar ook lasten |
| dae gein puine hieët, hieët ouch gein land | wordt gezegd als iemand klaagt over te veel onkruid |
| Dae gluiftj nog dat Oeës Leevenhieër in 'ne paereboum woeëntj | Hem kun je alles wijsmaken |
| dae heet 'n hûndje naeve zich loûpe | iemand die zich heel wat verbeeldt |
| Dae heet 'n moel wi-j 'n tuuske | Grof in de mond |
| dae heet 'ne besemsteel ingesliktj | iemand die trots is en dat laat blijken |
| dae heet aan de krînte gezaete | iemand met uitslag in het gezicht |
| dae heet de klûmp los aan | iemand die gauw kwaad is |
| dae heet de vogel aaf | het is hem gelukt |
| Dae heet eine boêk wi-j ein trom | Een zwaarlijvig iemand |
| dae heet gein bezêj | die heeft geen verstand, benul |
| dae heet wauwelwaater gedrônke | iemand die te veel praat |
| dae heet zien aerpel neet opgaete | iemands tenen steken door zijn sok |
| dae heet zien erte oet | iemand die niets meer heeft in te brengen |
| Dae hieët auch gaete met 'ne rônde lieëpel | Hij heeft een grote mond |
| dae hieët de siês uut ziene kop grujje | iemand die veel facelifts heeft gehad |
| dae hieët eine kop wi-j 'ne möttert, wi-j 'n mooshötje | iemand met een dik hoofd |
| dae hieët eine kop wi-j 'nen eimer | iemand met een kater |
| dae hieët völ stroeëj op ziên daak | veel praatjes hebben |
| Dae hieët zien aerpel neet opgaete | Iemand met een gat in zijn sok |
| Dae hiltj d'r zich lieëlik naeve | hij loopt er de kantjes vanaf |
| dae is 't verzoêpe nog neet waerd | iemand die niet deugt |
| Dae is haostig gebakerdj | Iemand die ongeduldig, driftig is |
| dae is lânkzaam oppe heuk | iemand die lui is |
| dae is met de peerikke aan 't kaarte | iemand is dood en begraven |
| dae is nog te voêl um zien kloeëte op te höffe | dat is een luierik |
| Dae is van ein meulerooj geraakdj | Die `tikt` niet helemaal |
| dae is van veure siême en van achtere slup | iemand die niet zo slim is |
| dae is zekvreej | die durft veel te zeggen |
| dae kân 'n non oet 't kloeëster kalle | die kan praten als Brugman |
| dae kni-jboeëne wiltj aete, mot miert neet vergaete | weerspreuk |
| dae knien heet, heet auch keutele | elk voordeel heeft zijn nadeel |
| Dae krasj zich auch woeëte geîne juuëk hieët | Het niet breed hebben |
| dae lieëtj niks ligge as heit iêzer en meulesteîn | als iemand alles wil hebben |
| dae lieëtj niks ligge as heît iêzer en meulesteîn | iemand die erg hebberig is |
| dae liktj achter de batteri-j (van zien vrâw) | hij is naar bed |
| dae lûltj d'r ein poes aan | die zegt maar wat |
| Dae maaktj van 'ne scheet 'ne dônderslaag | overdrijven |
| dae mich jeugdj, dae mót noch gebore waere | ik laat me niet gek maken |
| dae mich jeugtj, dae môt nog geboeëre waere | ik laat me door niemand haasten |
| dae môt broeëd betale det al lang gaete is | die heeft schulden |
| dae mót op ' ne törf gaon staon um e vêrke in zien gaat te kieke | iemand die heel klein is |
| Dae neet staeltj of örftj, môt wêrke totte störftj | een eerlijk mens moet werken tot zijn dood |
| Dae niks van ziéne Jân maaktj, es neet geteltj | Je moet niet te bescheiden zijn |
| dae pieptj wi-j 'n aoj pörs | wordt gezegd van iemand die kortademig is |
| Dae sleutj niks aaf as vleege | Hij kan alles gebruiken |
| dae speultj t'r schoeën waer van | die kan royaal doen |
| dae tuftj d'r neet in | Hij is niet vies van drank |
| dae twieë zwegelkes noeëdig heet um zien piêp aan te staeke, weurtj noeëts riêk | als je niet zuinig bent, word je nooit rijk |
| dae vluugtj wieter as zien vleugels reike | iemand die meer wil dan hij kan |
| dae wiltj met de groeëte hong mei-j zeike, mer kriegtj de poeët neet hoeëg genôg opgehoffe | Zich groot voordoen |
| dae zal ziêne kânt waal kieëre | Iemand die vooral aan zichzelf denkt |
| dae zie gaat verbörtj, mót oppe blaore zitte | wie iets doms doet moet er voor boeten |
| Dae zien eige bewaardj, bewaardj gein rotte appele | Pas goed op je zelf |
| dae zien eige bewaartj, bewaartj gein rotte appele | denk aan je zelf |
| dan heltj d'n ezel ziene stert op | dan houdt alles op |
| Dao es geîne oeëlie in de lâmp | Er is geen geld meer |
| dao esse mét kwaoj hang aan gekaome | daar is iemand niet op een eerlijke manier aan gekomen |
| dao gaon d' r twellef van in ' n dozien en dertieën in e bösselke | daar zijn er heel veel van |
| Dao gaon ich mei-j op sjouw | Daar ga ik mee stappen |
| Dao gieët mich toch de reem van miêne kloômp | Ik sta paf, versteld |
| dao gieet niks oet as de rouk en dae is nog gezieëftj auch | heel erg zuinig zijn |
| dao heb ich merd aan | daar heb ik lak aan |
| Dao heet eemes broeëd inne tes | Als iemand in een gezelschap een scheet heeft gelaten |
| dao hej-je wîl van | dat zul je wat aan hebben, dat levert wat op |
| Dao hejje-n-'t gegoes in de glaaze al | Daar begint het gedonder |
| Dao hieët de bekker zien wiêf door gejaagdj | als er te veel holle plekken in het brood zitten |
| dao hóng de lup | hij begon te huilen |
| Dao is gein haor good aan | Iemand die niet deugt |
| dao is gein soondigse bóks aan verdeentj | daar is niet veel aan verdiend |
| dao is gein soondusse bóks aan verrdeendj | daar heb je niks aan |
| dao is geine olie in de lâmp | er is geen geld meer |
| Dao kriegdje nog geine kniên vör gedektj | Dat is wel heel erg goedkoop! |
| Dao kumptj 'ne vreemdje haan oppe-n hoof | Als iemand verkering krijgt |
| Dao vèltj gein rechte voor met te plooge | Daar valt geen land mee te bezeilen |
| dao verstaon ich gein kloeëte van | daar versta ik niets van |
| dao weurtj mieër leîd gevaare as gedraage | rijke mensen hebben vaak meer verdriet |
| dao zitte doêve op 't daak | er wordt meegeluisterd |
| dao zoodje 'n kêrk op bouwe, mer 't schiêthoês veltj d'r op um | ten onrechte iemand vertrouwen |
| dao zuldje gein vétplek van in eure maag kriêge | Erg schrale kost |
| de baedelnap en de gêldjbuul hânge gein hôngerd jaor aan dezelfdje duuër | eens zal het anders gaan in je leven |
| De beêsem oetstaeke | Doen en laten wat men wil als de baas er niet is |
| de broene op stâl zette | niets meer kopen |
| de broene oppe stál zétte | Klaar zijn met een werk |
| de daag gaon linge met dri-jkuuëninge e keteer, met Sint Tuuënes ' n oor, met Leëchtmès twieë, dan tèltj me neë mieë | weerspreuk |
| de deugd van e vêrke is pas nao zienen doeëd te mêrke | na je dood word je pas erkend |
| De ein kre-j piktj de ânger gein oug oet | Vrienden helpen elkaar |
| de gaerd aaf gaon | sterven |
| De kefee in scheete | Naar de kroeg gaan |
| de ker is opgeslaage | miskraam |
| de kêrk oppe toeëre zette | de zaak verkeerd aanpakken |
| de keutele uut de vot vraoge | het hemd van het lijf vragen |
| de kladze beejein goeze | de restjes bij elkaar gooien |
| de lâmp aanne klok hânge | zijn mening geven |
| de loupbóks aan hebbe | aan de diarree zijn |
| de meister maake | de baas spelen |
| de meister make | de boel verzieken, vervelend doen |
| de meule es door de vang | daar is geen houden meer aan |
| de minse kalle d' r schang van | roddelen |
| de reip d'r umlègke | een meisje omarmen |
| de reuk van eîn vêrke is te hebbe, van tieën is vrieët, van hóngerd is ieëmelik | de maat is vol |
| de stiêp ônger de kér zette | het bijltje er bij neer gooien |
| De tón es nog good, mer de raajer douge neet mieër | Hij is slecht ter been |
| de tón is nog good, mer de raajer douge neet mieër | iemand die slecht ter been is |
| de twieëdje sneej is neet zoeë good | een tweede huwelijk valt soms tegen |
| de vreugmes keumt ônger de hoeëmes oet | als de onderrok onder de jurk uit komt |
| de Zjaak zeên | het haasje zijn |
| de zooj börtj mich | last van maagzuur hebben |
| des is 'ne gooie aan 'n gaat woeë niks uut keumptj | iemand die totaal niets uitvoert |
| det beschutj d'r neet aan | dat is de moeite niet waard |
| det dánktj uch de koekoek | dat is nogal logisch |
| det deurtj van twellef tot middig | dat duurt maar even |
| det és 'n eigewiês stök vreête | een eigenwijs iemand |
| Det es 'n good boeëterjaor! | Jeuk aan zijn achterste |
| Det es 'n stêrrek stök in 'n kepotte bôks | Dat is ongelooflijk |
| dét ès 'n vêrreke dae leutj zich vör vieëf cent met 'nnen breem doeër zien gaât trèkke | wordt gezegd van een gierigaard |
| Det es 'ne schoeëne heilige, mer hae mós ônger 'n stölp staon | Je hebt niets aan iemand |
| det es 'ne vlotte; asse twieë slekke mót vânge, keumtjer 'm nog ein tössenoet | iemand die niets voor elkaar krijgt |
| det geneusj mét 'n brubbelke | dat loopt met een sisser af |
| det gieët wiêt kieke | dat krijgt een vervolg, wordt een strop |
| Det heet e paar schoeën rûngelkes oppen haam | Een meisje met mooie borstjes |
| det helleptj tieëge de muus zag de boor en hae stoeëk zien scheur in brând | overdrijven om een klein probleem op te lossen |
| det hoês stieët op pepeere stiêle | huis met een hoge hypotheek |
| det is 'n apothieëkersraekening | als iets erg duur is |
| det is 'n appethieëkersraekening | iets wat te duur is uitgevallen |
| det is 'n snir | dat is een kattenkop |
| det is 'n vaeg | iemand die vlug is |
| det is 'n verdimmese kuuëtelmaâng | dat is een rotzak |
| det is 'ne gooje kloeët | dat is een goed mens |
| det is allemaol koekoek eine zânk | dat is allemaal hetzelfde |
| Det is auch mer aegerstetummer | Heeft niks op de kous |
| Det is d'r eine vanne naate gemeîndje | Iemand die verslaafd is aan drank |
| det is ein ein duûvelskîndj | Een slecht iemand |
| det is ein(e) verdikkemusse keutelemang | Wispelturig iemand |
| det is eine jaâger op taam haze | Als iemand erg gemakzuchtig is aangelegd |
| det is eine priêkert | iemand die wantrouwig is |
| Det is Frans mét haor op | Slecht taalgebruik wat betreft 't Frans |
| det is geine kattendrêk | da's niet niks..... |
| det is kappes en tebak | dat is om het even |
| det is kwânt | dat is leuk |
| det is mer 'n bagetel | dat heeft niks te betekenen |
| det is tillefonieëre sônger draod zag Graad en hae trôk d'r eine aaf det 't kraakdje | zegt iemand die een scheet wil laten |
| det is vanne hoond zien kloeëte | dat is niets waard |
| Det keumptj mich doeër mien naas en oeëre oet | Ik heb er genoeg van |
| dèt lieëkt mich waâl | logisch |
| Det luîptj wi-j 'nne kernêl | Dat loopt op rolletjes |
| det maaktj mich gein kloeëten uut | dat kan me niet schelen |
| det maegdje is auch ónger de ker gekome | zwanger geworden |
| Det schoortj de maag | Zand in het eten |
| det staaltj nêrreges op! | dat lijkt nergens op! |
| det stûmt wi-j elf en 'n mik | dat is helemaal in orde |
| det stumtj wi-j êlf en 'n mik. | dat is 100 procent in orde |
| Det waas tieëge 't kepélke gepisj | Dat was tegen het zere been getrapt |
| det weurtj kaod songer te blaoze | het wordt vanzelf wel minder |
| det zal 'm gaaje | dat zal iemand bevallen |
| det zal 'n zaate bermhertigheid waere | er zal flink gedronken worden |
| det zeen bleûtjes van jông | met die kinderen heb je medelijden |
| det zeen gemaakdje moekes | dat zijn smoesjes, uitvluchten |
| det zitj nog | dat moet nog bekeken worden |
| di-j dikke böl | deftige heren |
| Di-j hebbe de kat vergaete te voore | Het regent die dag |
| di-j hieët ' t roeëd moos op staon | wordt gezegd als een vrouw ongesteld is |
| Di-j zeuktj 't vêt inne hóngsstâl | Ze bezuinigt op de verkeerde manier |
| Dich bes mien pûngelke | Je bent mijn liefje |
| dich best e maegdje van dien mooder | je lijkt op je moeder |
| Dich kins mich 'n baerke vange | Je kunt me wat! |
| djuu, naeve 't gaat gesoldeerdj | mis gegokt |
| doef van d'n daeke | kraai |
| doortâwtj w-j 'n smaotkroêk | van alle markten thuis zijn |
| dootj eur hötte ope | let eens op |
| Dóotj mich mer un piêpke | Doe mij maar een pilsje. |
| druuëg wi-j pôlfer | kurkdroog |
| dûr tûssenuut piepe | er vandoor gaan |
| e bleëndj vêrreke vingtj auch waal 's 'nnen eikel | meer geluk dan wijsheid |
| e gezicht wi-j 'n hinnekoont | iemand die er witjes uit ziet |
| e good vêrke vritj ziene troog leeg | geen eten weggooien |
| e maegdje wi-j e vlaetje | een knappe meid |
| ederen daâg sterzaat és ouch e geregeldj laeve | ook verkeerde gewoontes kunnen inburgeren |
| eeder mót mét ziene koeëze hoêze | als iemand niet met zijn vrouw kan opschieten |
| eeder ziene meug, zach 't menke, en 't oet vlêge | ieder doet zijn eigen zin |
| eeme basterd make | Iemand onterven |
| eeme beinke trekke | Iemand pootje lappen |
| eeme d'r ein verkoupe | iemand slaan |
| eeme de vôt naodraâge | overdreven gedienstig zijn |
| eeme op glaad iês lei-je | iemand anders in de problemen brengen |
| eeme op ziene dèk houwe | slaag geven |
| eemes de oeëre van de kop aaf zeivere | iemand horendol maken door te veel te praten |
| eemes de peerike oet zien naas haale | Iemand het hemd van het lijf vragen |
| ein blindj vêrke vingtj auch waal 's einen eikel | ondanks alles zal het ooit lukken |
| Ein dink es ein hinnevot, staektj eure vînger d'r in en kloptj d'r op! | Reactie op het woord "een ding" |
| ein fäöts gaeve | een klap geven |
| ein gaât inne rök hebbe | erg mager zijn |
| ein gezicht zétte as zoormoos | bedenkelijk kijken |
| ein hoeës met gouwe bâlke | Een woning met een flinke hypotheek |
| ein kumptj noeëts allein | van het een komt het ander |
| Ein paerd liêtj mieër van 't staon dan van 't gaon | Stilstand is achteruitgang |
| ein stök in ziêne geel | stomdronken |
| ein tôwgenejdj vêrke | erg gierig zijn |
| Ein van dieës daag niêptj dae zin koont tow | Binnenkort zal hij komen te overlijden |
| ein voeëst hoeëg | heel klein zijn |
| ein voel broeët | bruid die in verwachting is |
| ein, twieë dao, ville ville vao, ville ville ville ville ville ville vao, deboor kan neet tot twintjig telle, twintjig staon d'r dao. | aftelliedje |
| eine bange schieter | iemand die voor alles bang is |
| eine gek van sinte merte make | het te bont maken |
| eine kop wi-j 'n mooshötje | iemand met een dik hoofd |
| eine zwake tispel | een gammel geheel |
| erges haer trékke | verhuizen |
| erte gescheete en gein gaete | iets wat onmogelijk is |
| eur hobbie stieët ope!! | gezegd als iemands gulp open staat |
| eva in 't paradiês woor d'r 'n begien beej | wordt gezegd over een vrijpostig meisje |
| gae hangtj mich de kloeëte uut | ik heb er genoeg van |
| Gae hetj 'ne kop of dej-je de hel geblaoze hetj | Iemand met een bezweet hoofd |
| gae hetj nog te völ haor op eure kop um mei-j te kalle | iemand met geen ervaring |
| gae huurtj de peerikke inne grônd neeste | 't is erg stil |
| Gae kindj mich de rök op | Een verwensing |
| Gae kintj mich de bäön op | je kunt me wat! |
| gae kriegtj auch gein kaof groeët sônger te bäöke | wordt gezegd als een klein kind huilt |
| gae kuntj baeter kaoj li-jje dan êrmooj | klagen dat het zo koud is |
| gae kûntj mich de geit mêlleke | je kunt me nog meer vertellen |
| gae kuntj mich de kloeëte kusse | ik heb er genoeg van |
| gae kuntj mich e baerke vânge | je kunt me nog meer vertellen |
| gae mótj 'm neet alles aan zien naas hânge | je moet iemand niet alles vertellen |
| gae mótj gein spek in e vet vêrreke staeke | iemand niet overdadig begunstigen |
| gae motj ieërst 'n koel-ei zeen, veur dej-je eine peddemoeëk waertj | je moet klein beginnen |
| gae mótj ieërst koêlekop zeen, um kwakkert te waere | wil je iets bereiken, dan moet je er iets voor doen |
| Gae môtj mich neet in miêne kraom schiête, vuurdet ich oetgewinkeltj bin | Waar bemoei je je eigenlijk mee!! |
| gae motj neet zejje as 't wejtj | wacht op het juiste moment |
| gae motj uch neet te völ meine | doe maar gewoon |
| gae mótj uch wieëte te behelpe in eur êrremooj, ânges zeejje neet waert dejje ze hetj | tevreden zijn met wat je hebt |
| Gae môtj vandaag zieëker nog hoeëje? | Je doet of je het druk hebt |
| gae zeetj toch neet van sokker | daar kun je toch wel tegen |
| gae zootj t' r ' n hoês op bouwe en ' n schiêthoês veltjer op um | iemands praatjes niet zonder meer geloven |
| gae zultj van mien cente gein koêle pisse | van mij hoef je niks te verwachten |
| Gaef mich ' s ein muulke | Geef me eens een kusje |
| Gaer doeëd laeftj lang | Piepende wagens lopen het langst |
| Gaotj mer 's op 'e blâw steinke pisse | Tegen iemand zeggen die boos is en tot bedaren moet komen |
| gaw, gaw is vanne schiêt gestórve | haast je maar niet |
| Geine duûvel op zien hert laote börste | Van zijn hart geen moordkuil maken |
| geine gek van sinte Merte maake | niet overdrijven |
| geine pôngel | Een goed uitziend meisje |
| geinen aârd hebbe | niet kunnen wennen |
| geldj is mer drek, mer dae 't gein heet stieët te kieke wi-j 'ne gek | geld is onmisbaar |
| genóg schrabbers oppe rubbe hebbe | een reservepotje hebben |
| gestoeële good keumtj noeëts in 't derdje blood | gestolen goed gedeit niet |
| Goatj vésse! | Bekijk het! |
| God heet de werreldj geschaope in zes daag, mer ze is t'r nao | veel gaat mis op de wereld |
| God hieët de werreldj geschaope in zes daag, mer ze és t'r auch nao | Er is veel ellende op de wereld |
| goesting is koup | zin doet kopen |
| griêpe wi-j keimes öske | gretig iets pakken |
| griês as ein doef | Grijze haren |
| gruuëts wi-j 'ne aap met zeve lulle | supertrots |
| haaj ich hei-j gevrete en bendj gesliktj, dan kós ich beesems schiête........ | als iemand zegt: had ik maar........ |
| haâren en wétte, det zal neet létte, mer gaâpen en kiëke dao gieét d'n tiêd mét verstriêke | hard werken is goed, niets doen deugt niet |
| hae deut zie bakkes oeëpe | hij zegt iets |
| hae deut ziêne slieps aaf | hij stopt er mee |
| hae drejtj wi-j d'n haan oppe kêrktore | iemand die steeds van mening verandert |
| hae es vanne preekstool gevalle | een huwelijksaankondiging door de pastoor vanaf de preekstoel |
| Hae es zoeë dûl as 'n kroekér-raad | hartstikke gek |
| Hae gieët 'n eurke op ziêne rök staon | Iemand die even gaat rusten |
| hae gieët de gaerd aaf | Flauw vallen |
| hae gieët de streep over | naar België gaan |
| Hae gieët op rabat | Hij gaat op stap |
| Hae gieët op sjouw | Hij gaat ergens naar toe |
| hae haaj de klûmp los aan | hij was witheet |
| hae heet 'm zwaor gelaaje | iemand die flink dronken is |
| Hae heet 'm zwaor gelaje | Een dronken iemand |
| hae heet 't hoeëg in | verwaand zijn |
| hae heet 't hundje naeve zich loupe | iemand die verwaand is |
| hae heet aan de krînte gezaete | iemand met uitslag rond de mond |
| hae heet aanne krînte gezaete | uitslag rond de mond hebben |
| hae heet altiêd de haam gehânge | iemand die altijd hard heeft gewerkt |
| hae heet de bóks op zien hieëse | iemand met een afgezakte broek |
| hae heet de klets te pakke | iemand die verkouden is |
| hae heet de léste keutel aafgeneêpe | als iemand is gestorven |
| hae heet de sleutel oppe deur gestoôke | hij is failliet |
| Hae heet gein druuëg mieër aan zien liêf | Kletsnat van de regen |
| Hae heet inne vaarleis gepisj | Een zweertje op je ooglid |
| hae heet over de hachte (haamkettingen) getrooje | als iemand moest trouwen vanwege een `ongelukje` |
| hae heet vésseblood in zien liêf | Iemand die weinig gevoel, mededogen toont |
| Hae heet zich beej d'n duûvel gebeergtj | Iets aan iemand vertellen die niet te vertrouwen is |
| hae heet zien aerpel oet | financieel aan de grond zitten |
| hae hieeët e stök in zien kloeëte | iemand die dronken is |
| hae hieët 'm zwaor gelaje | ieman met een stuk in zijn kraag |
| Hae hieët d' r e strieëpke doeër | Niet alle zeven op een rijtje |
| hae hieët de bôks op zien hieëse | een te grote afgezakte broek |
| hae hieët geine roeëje sent, hae is keps | zijn geld is op |
| Hae hieët ziêne nest beschieëte | Het zwarte schaap in de familie |
| Hae hieët ziêne slinger gevoônge | Hij voelt zich op zijn gemak |
| Hae hieëter 'n paar oppe luip | Hij is gek |
| hae is aan de komgauw | iemand die aan de diaree is |
| hae is gael auge vânge | hij is naar de kroeg |
| Hae is gael ouge vânge | Hij zit in de kroeg |
| hae is gewaar | hij is bij de pinken / |
| hae is in Roeëme gewaesj, mer hieët de paus neet gezeen | een vergeefse reis maken |
| hae is lânkzaam oppe heuk | iemand die erg lui of te sloom is |
| hae is nao 't peerikelêndje | wordt gezegd als iemand gestorven is |
| hae is nao 't peêrikkelêndje | als iemand is gestorven en begraven |
| hae is oet ziênen doôn | hij voelt zich niet op zijn gemak |
| hae is oppe klater | iemand die op stap is |
| Hae is pleite | Hij is weg |
| hae is zeîne slaopkameraod wegbringe | hij is naar bed gegaan |
| Hae is ziene slaopkammeraod wegbringe | Na het opstaan meteen naar de wc. gaan |
| hae is zoeë blâw as ein lej | Iemand die het erg koud heeft |
| Hae kaaktj of hae in 'ne reek hingtj | Hard schreeuwen |
| Hae kaltj Frans wi-j 'n kow Spaans | Slecht taalgebruik wat betreft 't Frans |
| hae kaltj in en oet | hij weet niet wat hij wil |
| hae kaltj wi-j dette wiês es | veel praats, maar hij heeft er geen verstand van |
| hae kaltj wi-j dette wiês is | iemand vertelt nonsens |
| hae kan 'n nón oet 't kloeëster lulle (kalle) | iemand met overredingskracht |
| hae kan der weeg mét | hij kan iets goed |
| hae kan geîn vaer mieër van z'n lûppe blaoze | buiten adem |
| hae kan neet ónger zich oet | terneergeslagen, niet levenslustig |
| hae kan neet van kook tot broeëd kome | hij kan niet beslissen |
| hae kan slecht | het gaat niet goed met iemand, sukkelt of is ziek |
| hae keumptj bescheête oet | hij komt bedrogen uit |
| hae kiêktj in zien lînker waemestêske | iemand die scheel kijkt |
| Hae kiektj wi-j 'n ped ônger 'n schêrref uut | Hij gluurt stiekem rond |
| hae kintjer gein kloeëte van | iemand die er niets van kan |
| hae kreeg ze gemaete | hij kreeg er van langs |
| hae kreegse flink gemaete | hij kreeg een flink pak slaag |
| Hae krieeg ze gemaete | Hij kreeg er van langs |
| hae kriêgtj de kaaf op d'n houp tòw | het afval krijgt hij er gratis bij |
| hae kroonkeltj zich vanne pién, wi-j d'n duuëvel in 'n wiêwatersvaat | iemand die veel pijn lijdt |
| hae leutj de mêllek loupe | hij maakt fouten |
| hae leutj niks ligge as heit ieëzer en muuëlestein | hij neemt alles wat hij te pakken kan krijgen |
| hae lieëtj zich mét 'n brieëm door zien gaät riête | iemand die gierig is |
| hae liktj achter de batteri-j (van zien vrâw) | Hij is naar bed gegaan |
| hae liktj al achter de batteri-j | hij ligt al in bed met zijn vrouw |
| hae liktj herstikke plat | hij is dood |
| Hae liktj op de Muuëleport / | Hij is begraven |
| hae liktj oppe schâw, hae liktj bove d'aerd | iemand die opgebaard ligt |
| hae luiptj 'ne greune paad dör | hij gaat vaak naar zijn meisje |
| hae luiptj t'r vanaaf wi-j 'ne hônd van ziêne strônt | als iemand het aan anderen over laat |
| hae luugtj zoeë haart detten 't zellef gluiftj | een grote leugenaar |
| hae maaktj neet völ broeëd vèt | dat is een sufferd |
| hae maaktj zich ônger de veut oet | hij maakt dat hij weg komt |
| Hae mot 't besneete | Hij is de klos |
| hae mot de naate zak drage | hij moet het gelag betalen |
| Hae môt op zien doême fluite | Hij moet honger lijden |
| hae rietj 'm | iemand die kwaad is |
| hae steênktj wi-j ein huûske | iemand met een vieze adem |
| hae steigertj wi'j 'ne kater tege 'nne koôreberm | hij heeft haast |
| hae stieët in 'n gooj wei-j | die heeft het goed |
| Hae stiefeldje d'r van tösse | Hij ging er vandoor |
| hae stiktj d'r gein moel aan | hij zegt er niets over |
| hae stong d'r vör aevevöl beej | er onnozel bij staan |
| hae stóng wi-j e kaof te kieke | onnozel staan te kijken |
| Hae taffeldje d' r röstig haer | Rustig ergens naar toe lopen |
| hae tóddeltj mer wat aan | hij doet maar wat |
| hae veel op zien zate kloeëte, op zien zate böl | als een dronken persoon valt |
| Hae verdeentj ut zaot neet in de sop | Hij verdient het niet |
| hae veultj zich gepaerskeuteldj | hij voelt zich beetgenomen |
| hae veultj zich gepaerskeuteltj | hij voelt zich voor de gek gehouden |
| hae voog ziên gaat aaf aanne deurstiêl en gong | weggegaan zonder te bedanken |
| hae weit neet mieër oet welk ei det hae gekrope is | iemand die zijn afkomst verloochent |
| hae woeërt niks gewaar | hij had niks in de gaten |
| hae zach d' r geine-n-eine | hij zei niets |
| hae zeuktj 't vet inne hóngsstâl | hij bezuinigt op de verkeerde manier nl. op onbelangrijke dingen |
| hae zitj d'r as eine vöraevevöl beej | hij zit er voor Piet Snot bij |
| hae zitj op zien lui fi-joeël | hij voert niets uit |
| Hae zitj vôl streek as 'ne bôk vôl kuuëtele | Een echte rotzak |
| hae zuuëptj oftj aangenôme werk is | een (te) snelle drinker |
| hae zuuët d'r uut as d'n doeëd van Iepere | als iemand er slecht uit ziet |
| Hae zuuët ze kerre | Hij is gek |
| Hae zuût ze tirre | Hij is gek, niet goed wijs |
| half vaste gaon ze taste dan wete ze Paose staon, van Pînkstere um uut te gaon | rijmpje |
| haodj euch | het beste wensen |
| Haodj eur gemaak | Blijf rustig..... |
| haoj diene (vrl.) sjnebbel! | hou je mond! |
| haosj uch mer neet, 't börtj nog nerges | doe maar rustig aan, haast je maar niet |
| hieër kom in oos hoês, de kat és met d'n heilige geist aan't sleipe | de boel staat op zijn kop |
| Hieër kom in oos hoês, de kat is met d'n Heilige Geist aant sleîpe | de hele boel staat op zijn kop |
| Hij liet een wind die flink stonk | hij liet een wind die flink stonk |
| ich ben keps | ik ben blut |
| ich ben kêps | niets meer hebben |
| ich bín 'm zoeë meug as kaoj pap | hij hangt me de keel uit |
| ich bin det meûg as kaoj pap | ik heb er meer dan genoeg van |
| Ich bin geine aerpel en toch wille ze met mich rolle | Ze proberen me voor de gek te houden! |
| ich bin keps | niks meer hebben |
| ich bin op mien kloeëte gevalle | ik ben gevallen |
| ich gaon mich vertraeje | Wat rondlopen |
| ich gluif dejje aan mich vastzitj mèt e tawke | wordt gezegd als iemand je steeds naloopt |
| ich heb mien kloeëte good vôl gedoedj | ik heb veel gegeten |
| Ich kan d'r geine kop aan kriêge | Als je iets niet snapt |
| Ich kan d'r geine kop aan kriêge! | Ik snap het niet! |
| ich kan geine puf mieer zêgge | bekaf zijn |
| ich kin uch, mer kân uch neet toês brînge | iemand herkennen, maar niet weten hoe iemand heet |
| ich meindje det ich in 'ne naate törref trooj, mer ich trooj in 'ne stroont | zegt iemand die veel tegenslag had |
| ich pak mich beejein | tot bezinning komen |
| ich pis uch overhoûp met de gûlp tôw en windj tege | je bent een watje |
| Ich snap d'r geine sodemieter van, ich snap d'r gein kloeëte van | Als je iets niet snapt |
| ich weît 'm neet aanne deur te bringe | ik weet niet waar hij woont |
| ich weit 'r d'n oetbîngel neet van | ik weet niet hoe het is afgelopen |
| ich weiter gein geleît van | ik kan er niks over zeggen, weet er niks vanaf |
| ich woor nog leever ziêne roeëzekrans as zien vrouw | iemand waar je geen hoge pet van op hebt |
| ieërst zejje, dan mejje | je krijgt niets voor niks |
| ier det gebeurdj, zulle d'r nog hieël wat möskes kakke di-j nog gein vötje hebbe | dat zal wel nooit gebeuren |
| ierst vânge, dan knuppe (betreft vlooien) | geen dingen beloven die nog niet van jou zijn |
| in 't doonker esj good knuffele, mer slecht vluuëj vânge | pas op als je iemand het hof maakt |
| in d'n oozel zitte | in de ellende zitten |
| inne poepzak zitte | bang zijn |
| jannewari naat, lieëg blieftj ' t vaat, jannewari völ raengel, vette kêrkhuuëf | weerspreuk |
| jônk verkaodj, aod dêmpig | wilde jeugd wreekt zich |
| Joônk of aod, op 't indj wurdtj alles kaod | Iedereen gaat uiteindelijk dood |
| kâl van de ków | vieze praatjes |
| kâl wi-j kook | praat die nergens op lijkt |
| kâl wie kook | domme praat |
| kalle wi -j Tieske Toêtgaât | zo maar wat zeggen |
| kânse kome wi-j ejkes, ein vör ein | rustig blijven en wachten op het juiste moment |
| kei aan de hegk | heel moe |
| keî aan de hêk | heel erg moe |
| Kerdjieë, naeve 't gaat gesoldeerdj.... | Uitroep als iets mislukte....... |
| Kieke wi-j 'ne sniêschieter | Wit wegtrekken |
| kieke wi-j 'ne snufschöpper | effenaf kijken, alsof hij van niks weet |
| kiektj oet eur pupse | let op dat je niet wordt beetgenomen |
| Kinne, kinne, wiebeske. mônte mônte fleurke. neuzele piepke
uigele träönke . knip, zag menieër kepläönke | babyversje |
| klieëzaod gaon verkoupe | biechten |
| kloeëtj d'r mer mej aan | zoek het maar uit |
| kneîp hebbe, hae kneîpdj 'm | bang zijn |
| korte lidjes zeen gauw gezônge | Wat je niet graag doet is gauw gedaan |
| korte mésse zeen gauw gezónge | snel werken is het beste |
| krînk umme zón, waater inne tón | weerspreuk |
| kusj mich de kloeëte | je kunt me wat |
| käöktj in eure'n eîge zaddook | Los je problemen zelf op |
| laeve op hoop wi-j de mêrkof, mer dae zoot op voêl ei-jer | met hoop alleen kom je er niet |
| lange draod maakt 'ne voele naod | het gaat niet goed |
| laotj 'm mer in zien eige vét gaarstoeëve! | laat het 'm maar zelf opknappen! |
| laotj niks van 't gelök aafhânge of 't mót zeen um vluuëj te vânge | gebruik liever je verstand |
| Leëchtmis helder en klaor, geuftj e good bi-jje jaor | weerspreuk |
| leege as e doeëdsprentje | niet de waarheid zeggen |
| Lek veenger, lek doem van de hoont zien proem! | Als iets heel lekker is |
| lieëlik kieke en zwert tuffe | een humeurig iemand |
| Loatj mer koome wi-j ut keumptj | We wachten rustig af |
| lônke as unne gekke kernêl | verleidelijk rondkijken |
| Louptj nao de maon, sterre plökke! | Maak dat je weg komt! |
| lui-j wiêversop | pakjessoep |
| Maaktj beinkes oppen aerd | Schiet op |
| mânge dings | heel veel |
| Me mót zich wieëte te behêlpe zag de boor en hae spandje zien vrouw vörre ploog | Roeien met de riemen die je hebt |
| mei aore, sint Jaokob koeëre | weerspreuk |
| meine bescheet t'r zich eine | antwoord op `ik meen dat....` |
| meine, bescheêt t'r zich eine | iets zeker weten voor je het zegt |
| mennekes maake | comedie spelen |
| mesjiêne en hollendje paerd, mójje noeëts trouwe | pas op als iets te snel gaat..... |
| met 'ne lieëpel hoeëning kujje mieër bi-jje vânge dan met 'n ton azien | stroop om de mond smeren |
| met 't vlemke van e zwegelke unne nate möttert prebere aan te make | vergeefse moeite |
| met d'n ei-jerschoeët gaon | buurtbewoners gaan op kraamvisite en nemen levensmiddelen mee |
| Mèt d'n ei-jerschoeët gaon | Op kraamvisite gaan |
| met eeme kukskes bakke van dezelfdje deig | met gelijke munt terugbetalen |
| Met eure siês, haw-dje de mik vanne taofel | Iemand met veel kinderen heeft het niet breed |
| met mien moel vôl tang | met mijn mond vol tanden |
| mèt unnen hoûp leweît | met veel kabaal |
| met Vincentius zónneschiên, bringtj völ koeëre en ouch völ wiên | weerspreuk |
| Miene reem stieët op 't vrieëtgaetje | Trek hebben en eens goed gaan eten |
| Mins genaoj | Lieve hemel! |
| misselikke knoebes | vervelende vent |
| moêt is de mooder van alle waer | na mist kan het goed of slecht weer worden |
| nao 't koeterjenneke gaon | kind dat naar bed gaat |
| nao de spinning gaon | gaan buurten bij familie en vrienden |
| neet völ sjoeps | niet veel bijzonders |
| Niks as weentj en waater | Groot doen op niks |
| niks gieët bove d'n hândel zag Geel en hae ging met twieë hieringe nao Beul | grootspraak |
| niks over de tând kriêge | niks te eten hebben |
| noeérderweendj hieët völ jong | weerspreuk |
| noow gieët mich de reem van mieëne kloomp | nou snap ik er niks meer van |
| nôw loupdje d'r met de klômpe doeër | als iemand erg overdrijft |
| nôw loupdje d'r met de klômpe door | sterk overdrijven |
| Nowjaor nowjaor zeut. Ut verke heet veer veut En eine kromme rök Ich bin .......ziene vlök | Versje gezongen met nieuwjaar. |
| nowjaor zeut, 't verke heet veer veut en eine krómme rök, ich bin ...... ziene vlök | nieuwjaarsliedje |
| Nowjäörke zeut, Ut vèrreke hieët veer veut, Ut vèrreke hieët unne hoeëge rök, Ich bin vader ziene vlögk | nieuwjaarswens |
| oeëveral merd aan hebbe | overal lak aan hebben |
| oet en ternao | tot vervelens toe |
| onkroêd wesj zônger te zejje | ellende komt vanzelf |
| op 'n goôd bieëst stieët gein haor | niet te gauw kwaad spreken |
| Op 't lest van de merrentj lieërde de koupluj kinne | Pas op het eind weet je wat je aan iemand hebt |
| op 't lestj vanne mêrentj lieërtj m'n de koupluj kinne | op het eind leert men iemand kennen |
| Op de ortelaone gaon | Ergens lekker gaan eten |
| op ein aprîl zetj m'n alle gekke oppen drîl | weerspreuk |
| op schóbbertebonk | op de bonnefooi |
| op z'n näöj kriege | op zijn donder krijgen |
| op z'nne kwekstool zitte | druk vertellen, druk praten |
| op z' n wieërter keteerke | te laat komen |
| op zien kloeëte gaeve | iemand een pak slaag geven |
| op zien kloeëte kriege | op zijn sodemieter, op zijn donder krijgen |
| op ziene stael zeen | zich op zijn gemak voelen |
| op ziênen dêk | op zijn sodemieter, op zijn donder |
| oppe boor woeëne | buiten de stad wonen |
| Oppe klaater gaon | Er vandoor gaan |
| oppe klep vallen | thuiskomen |
| oppe paol vaare | eerlijk zijn |
| oppe reube zeen | Doodmoe zijn |
| oppe smacht laeve | op kosten van anderen leven |
| ouch good, zag de schoeëjer en hae krieëg niks | nee heb je, ja kun je krijgen |
| Paose, vreug of laât, dreugtj de zoeëmer in ze gaât | weerspreuk |
| pas as boore neet mieër klage en pestoeërs neet mieër vraoge, vergieët de werreldj | er is nog genoeg te doen |
| pasj mer op, dao gieëget wejje | pas maar op, daar komt ruzie van |
| pestoeër en köster tegeliêk zeen | alles zelf doen |
| pestoeër zaengeltj zich 't ierst | eerst aan zichzelf denken |
| pestoeër zéngeltj zich zelf 't ieërst | goed voor zichzelf zorgen |
| póftj d'r uut | maak dat je weg komt |
| raengel veur acht oore zal zêldje lang doore | weerspreuk |
| ram aan' e pin | bekaf zijn |
| ram aanne pin | heel erg moe |
| ram nao de kloeëte | helemaal verslten |
| ram oppe reube | helemaal versleten |
| ram oppen' hoont | bekaf zijn, niet gezond meer, helemaal versleten |
| ri-jjere wie 'ne kwakkert | bibberen van de kou |
| rijjere wi-j 'nne kwakkert | bibberen |
| Rijmseltje | Mie Priej Proeëj, scheet int haver stroeëj. Toen ze ginge dördse, vônge ze Mie ziene vörse |
| schödj 't mer in mien klak! | daar begrijp ik niks van! |
| Sien, moel tôw en vrieëte!! | Hou nou eens op met dat geklets! |
| Sinte Ketrien deut de vêrkes pien | Rond St. Catharina (25 november) werden veel varkens geslacht |
| Sinte Merte, kaover op sterte, kaover op iês, Sinte Merte es neet wiês | Sint Maarten versje |
| Slivvenhieër nao de auge staeke | voedsel verknoeien |
| slum hinne legke eur ei-jer in de neetele | wees voorzichtig en geef je niet helemaal bloot |
| snieë in de slieëk, weentjer op de dieëk | weerspreuk |
| soonger meute hejje niks as ne schieët in eure slaop | zonder moeite krijg je niets gedaan |
| soort zeuktj soort, zag de boor en hae reej op zie vêrke | soort zoekt soort |
| Staektj eur veut neet wieter eweg as ' t laake reiktj | gewoon doen |
| stert um stert reule | ruilen zonder bij te leggen |
| stiktj de moord! | ruwe verwensing |
| stinke as ' n hoep | heel erg stinken (een hop = 'n vogel) |
| Straotîngelkes zeen hoêsduûvelkes | Een vrouw die zich anders voordoet dan ze is |
| t Lieëktj waal 'ne bosduûvel | Een atletisch iemand |
| tiêd maaktj graas en zón maaktj hoeëj | niet overhaast handelen |
| tieds genóg keumtj altiêd te laat | als je steeds iets uitstelt, loopt het mis |
| Tingelingeluuërke ich trek um aan zien uuërke
Waat reudje: Hin, haan of vos? Haan.. `Dan trek ich dur nog us aan` Vos...`Dan laot ich um (nog neet) los` Hin.. `Dan pak ich dur nog un bitje deeper in` | aftelliedje |
| tot bezêj kome | gaan nadenken |
| tot inne proêmetiêd | tot later......... |
| troutj nao 't oeër en neet nao 't aug | liefde maakt blind |
| twieë krejje pikke zich gein ouch oet | twee gelijkgestemden doen elkaar geen schade aan |
| twieë rong roeëze, twieë prikke proeëze, eine prikke prêl en 'n ratelvêl | aftelrijmpje |
| tösse de boeëne erte plökke | fout bezig zijn |
| um 'nen êrreme mins zien liêf, pésj alles | tevreden zijn met een gift |
| um eine schieëpel kore, kan me gein meule bouwe | een oude man moet niet meer aan trouwen denken |
| um zien oeëre klatse | een oorvijg geven |
| umvalle wi'j 'n keutelemang | heel wispelturig zijn |
| Unne dikke merci | Hartstikke bedankt |
| Unne dunne dip, véttekane kip. Véttekane bókkebane, unne dunne dip | aftelliedje |
| unne gek van Sinte Merte make | niet ernstig zijn |
| unne gooje mins blieftj altiëd laeve | heb je goed geleefd, dan blijkt iedereen je te herinneren |
| unne groeëte kuus | een grote kluns |
| unne kiebes wi-j un temaat | blozen |
| unne nondedjuse booreklöppel | een grote kluns |
| unne roeëje kiebus | een rood hoofd |
| unne Wieërtenaar hieët altiêt ' n knieëp oppe tes | voor een Weertenaar moet je altijd oppassen... |
| vae motte de pöt nog vaege | we hebben geen tijd |
| Van fiene kâl en stoeëfraengel waerdje 't naatst | Kijk uit voor vlijerij |
| van niks börsj de kat | voor niks gaat de zon op |
| Van wiên dreenke, dao kriêge erm minse luus van | Doe maar gewoon |
| van zien hâkke zulle ze gein relekwieje sni-jje | zeggen ze van iemand die gestorven is na een niet zo frisse levenswandel |
| van ziêne Jân maake | zich erg druk maken |
| vanaovundj den aovundj en merge den daag, det ich uch dit ...... gaeve maag | patroonsfeest |
| vanne gaerd gaon | bewusteloos vallen |
| Veer ouge en nog is hae bleendj | Hij wil het maar niet snappen |
| Verscheete as boeëtermêllek | Heel erg ergens van schrikken |
| verschete as botermêllek | bleek worden na een onverwachte mededeling |
| verwachtjdje 'n ker hoeëj | gezegd als iemands gulp open staat |
| vét in d'n honingstâl zeuke | op de verkeerde plaats zoeken |
| vluuëj oppe stert | flirten |
| vreetj uch 'ne hei-jbeesum | barst toch! |
| vrek as de straot | erg brutaal zijn |
| vri- jje is zaocht kalle en haard leege!!!!! | wat is vrijen, verkering |
| Vrôlli-j en hinne motte met de leechte binne | Een vrouw hoort 's avonds niet op straat |
| vrolluj en liêvendj mojje neet beej de lâmp koupe | bij trouwen en het kopen van linnengoed, moet je goed uitkijken |
| vrollujgedachte en wîntjerse nachte, verângere zieëve kieër in eîne nacht | steeds weer van gedachte veranderen |
| vrollujwêrrek es neet zwaor, mer is zeldje klaor | een huisvrouw is zelden of nooit klaar |
| vrouwehang en paerstang moôge noeëts stilstaon | geen tijd om te rusten |
| Völ geschrieëw en weinig wol zag d'n duûvel en hae schoor ei vêrreke | Het heeft niks te betekenen |
| völ kak op 'n klein pötje | veel geschreeuw, weinig wol |
| völ kak op ein klein pötje | grootspraak |
| vör 't mest ligge | moe zijn |
| vör 't veurste van 'n vrouwmes en 't achterste van e paerd mojje oetkieke | schone schijn bedriegt |
| vör 't vuurste van e vroumes en 't achterste van e paerd mójje oppasse | laat je niet gek maken |
| vör d'n hoond zien böl | tevergeefs |
| vör den hoond zien böl | vergeefse moeite |
| vör louw loêne | voor niks |
| vör te laeze, te schriêve en te kalle | om te lezen, te schrijven en te praten |
| waat 'ne doorein! | wat een drukte! |
| Waat ' ne iesegrim | Wat een mopperaar |
| Waat dae in ziêne kop hieet, hieete neet in zien koont! | Iemand met een eigen willetje |
| Waat de kop vergitj, mótte de bein besnete | Als je iets hebt laten liggen, moet je terug gaan |
| waat dejje aan 't vêrreke voortj, krieje aan spek trök | een goede behandeling brengt voordeel |
| Waat ein stök vurdreet | Wat een ellendeling |
| waat eine kwâk | wat een onzin |
| Waat haadje gedachtj? | Wat vind je er van? |
| Waat heb ich noow aan miêne fiets? | Wat is er nou weer aan de hand? |
| Waat kân mich det bomme!, det interessieërt mich gein kloeëte | Dat interesseert mij niet! |
| waat maakdje-n-uch toch unne trellêl | je druk maken om niks |
| waat tûnktj d'r uch van | iemand om zijn mening vragen |
| Waat zeeje toch 'nne siême! | Hoe kun je zo stom zijn! |
| Waat zit-dje te käöke, hej-je soms te völ riestepap gaete!! | Iemand die een boer laat |
| Waat, hoond zien gaat, kat zieêne stuûver maaktj alles zuûver | Reactie op de vraag WAT? |
| wat 'n kwâkboks | iemand die onzin vertelt |
| wat t'r neuchter in gieët, keumtj t'r zaat oet | dronken mensen vertellen de waarheid |
| wat zooj ich 'n hieël ków pakke, as ich aan e glaâs mêllek genog heb | je niets laten opdringen |
| weem veldjslaaj wiltj aete, môt augustus neet vergaete | Weerspreuk |
| weem zaltj zégke.......... | reageren met: wie weet... |
| Weemjt deut, dae kantj gebeure | 't Overkomt alleen degene die iets uitvoert |
| weendj deut muuëles drejje, mer völtj gein zek | je zult er iets voor moeten doen |
| wejjen 't al det eur gaat ope en tów gieët songer pörtje | antwoord op:weet je het al |
| Wejjen 't al? Det eur gaat oeëpe en tôw gieët sônger pörtje!! | Reactie op "Weet je het al?" |
| Wejjen 't al? Det vleis baeter es as schînke | Reactie op " Weet je het al"? |
| werrike is zalig zag de begiên en ze drôge 'ne boeënestaak met z'n zesse | het zich gemakkelijk maken |
| Wi-j de weentj wejtj, wejtj zien waemeske | Geen eigen mening hebben |
| Wi-j ésj t'r mét? | Hoe gaat het? |
| wi-j unne moeënika ineîn zakke | bewusteloos neervallen |
| Wi-j voller de buuërs, wi-j lieëger 't laeve | Bij rijke mensen heeft het leven vaak weinig inhoud |
| Wi-j zegkdje det op ze Wieërs | Hoe zeg je dat in het Weerts |
| wÎndj és wÎndj, zag de zeiler en hae leet d'r eîne vlege | alle beetjes helpen |
| wÎndj és wÎndj, zag de zeiler en hae leet d'r eîne vlege | alle kleine beetjes helpen |
| woeë de brouwer kumptj, hooftj de bekker neet te kaome | drank maakt niet gelukkig |
| woeë di-j schitj, gruuëtj nog gei graâs | aan die vrouw heb je niks aan |
| woeë eine kieër water gestânge heet, keumtj 't dekker trök | als eenmaal iets mis gaat, gebeurt het vaker |
| Woeë gaoje haer Nao keutelemaer... | antwoord op de vraag: Waar ga je heen Daar heb je niets mee te maken... |
| Woeë gaojje haer Nao Bommelskoonte de klok lowwe | Nors reageren op een domme vraag |
| Woeë hegke zeen, zeen auch mösse | Kleine potjes hebben grote oren |
| Woee kumpst tich van haer? | Waar woon je? |
| z' n aerpel aafschödde | plassen |
| zaalig nówjaor met de kop vôl haor, met de moond vôl tang en 'n waofel inne hang | nieuwjaarswens |
| zaochte wîntjers, vètte kêrkhuuëf | weerspreuk |
| Ze es lieelik wi-j de koônt van Sinterklaos | heel erg lelijke vrouw |
| Ze gaon altiêd op 't aod kaar aan | Kinderen gaan graag naar hun ouders |
| Ze h^wdjen 'm dette zon of maon mier zoog | Iemand een flink pak rammel geven |
| ze haaje wat aan de veut | er warmpjes bij zitten |
| ze hebbe flink mét mien kloeëte gespuuëldj | ze hebben me erg geplaagd |
| ze is met de boêk tege 'ne paol aangeloupe | ze is in verwachting |
| ze is mette boêk tegen 'ne paol geloupe | als iemand in verwachting is |
| Ze kiêktj mich knatsj vurbeej | Ze kijkt mij helemaal niet aan |
| Ze kinne mich de bäön op | Ze kunnen me wat... |
| Ze kunne baeter van mich kalle dan van mich aete | Van dat geschandaal trek ik mij niets aan |
| ze ligge ônger ein deeke | als ze het eens zijn |
| Ze raateltj wi-j ' n kleppermuuêle | Ze is een echte kletskous |
| ze zeen fel mét dein dânger | erg bevriend zijn met elkaar |
| ze zitten 'm op zien teek | het wordt hem moeilijk gemaakt |
| zeek is gaw gestoeëte | iemand die zich niet lekker voelt, kan niet veel vedragen |
| zeeke mêrges, gezónde daag | weerspreuk |
| Zétj eure reem mer op ‘t vrieëtgaetje | Er kan stevig gegeten worden |
| zeumere mét de krómme êrm | met de franse slag |
| zich d'r tössenoet pisse | er stiekem vandoor gaan |
| zich de bóks scheure | failliet gaan, een strop hebben |
| Zich kroonkele van de pien, wi-j d'n duuvel in 'n wi-j waatersvaat | Heel veel pijn lijden |
| zich steigere wi-j 'ne kater tege 'ne kooreberm | opscheppen |
| zich zelf 'n vaer inne koont staeke | een hoge dunk van zichzelf hebben |
| zich zörg make euver óngelagdje ei-jer | onnodige zorgen maken |
| zien hertje mot nog grujje | als een kind de hik heeft |
| zien meule in de weendj staeke | zich aanpassen aan de omstandigheden |
| zien meule maaltj neet mier | iemand met slechte tanden |
| ziene klieëzaod verkoûpe | gaan biechten |
| zienen eigen teul doon | eigen groenten kweken |
| zingendj nao béd, steenkendj nao de hél | je moet bidden voor je gaat slapen, ipv zingen |
| zitj neet zoeë te schiêtschoeëtele! | niet zo zaniken! |
| zoe gek as u paerd | hartstikke gek |
| Zoë greun as graas | snotneus |
| zoeë drök as de pân met vastelaovundj | flink eten tijdens carnaval zo vlak voor de vasten |
| zoeë érrem as ' n loês op ' ne kletskop | heel erg arm |
| zoeë fiên wi-j porselein uut de weenkel van Griên | een heel erg knap gezicht |
| zoeë maager wi-j ' ne aoje pieëlhaas | broodmager |
| zoeë stil as 'n bagk di-j zich zjuust verschrokke heet | zich doodstil houden |
| zoeë vrek as de straot | brutaal iemand |
| Zoeë zeen vae neet getrouwdj! | Het ergens niet mee eens zijn |
| zoeë zuûver as ' n pas geschèldje reûb | brandschoon |
| zoêpe wi-j 'ne ketellepper | te veel drinken |
| öpke döpke, hemelsknöpke, öpke döpke doem. Wat zal det lekker smake van boem, boem, boem | aftelliedje |
| (geînen) aard | (geen) zin |
| hoeëskets | huismus |
| ' ne kabouter, duîles | grote drol |
| ' nne wout, de booj, broeëd | politieagent |
| 'n bössel (bv tek) | bundel (bv takken) |
| 'n moeër, weentjermoeër | wortel |
| 'n oaj doeës, oaj mik | oude vrouw |
| 'n toeë-j, 'n kernalie | boosaardige vrouw, helleveeg |
| 'n twalseree boeëdschappetas | plastic boodschappentas |
| 'n wats gaeve | 'n draai om je oren geven |
| 'ne gaandj | vrolijk, uitgelaten meisje |
| 'ne greûne | openbaar urinoir |
| 'ne kwakel | niet veel bijzonders (kleding) |
| 'ne remmel | mannetjeskonijn |
| 'ne Saaró | irritant figuur |
| 'ne spirtelekant | mager persoon |
| 'ne waerse baer | iemand die tegen alles ingaan |
| 'nne mêmmestut | bh |
| 'nne nuisik | omslagdoek |
| 'nne riëmsel | opsomming van voorwerpen |
| 's ângerdaags | de volgende dag |
| 't | het |
| 't és | het is |
| 't gieët good | 't gaat goed |
| 't kleûtertj | er is geen schuim meer in 't waswater |
| ' n hâmpel (b.v. snuik) | een handvol (b.v. snoep) |
| ' n moor, ' n moeër | muur |
| ' n schiefke boeëterhammevleis | plakje boterhamworst |
| ' n vlaai inscheete | een vlaai in de bakoven schuiven |
| ' n zoor proem | norse vrouw |
| ' ne gruuëtse zeîker | aansteller |
| ' ne niesbaer, ' ne iesegrim, ' ne brombaer | mopperaar |
| ' ne nötte weentj | koude wind |
| ' ne remmel, börsteling | rotzak |
| ' nne kedee, ' nne wuiles | groot iets / |
A | |
| aafdoon | oogsten, rooien |
| aafgânk | ontlasting |
| aafhânk | schob tegen een boerderij |
| aalik | heel |
| aandoôn | aankleden |
| aaneîn | aan elkaar |
| aanne klats | ongesteld |
| aanrék / | aanrecht |
| aapehaor, verkushaor | stug haar |
| aarig | raar (van personen) |
| acht | acht |
| aegerst | ekster |
| aek, azien', ezien' | azijn |
| aelzepötter | putter |
| aerbieër | aardbei |
| aerpel | aardappel |
| aerpel sjeêze, aerpel jasse | aardappels schillen |
| aevegood | toch |
| Affeng | Enfin, afijn |
| afschilbeitel voor het schillen van eikenschors, nodig bij het looien | blikker |
| akkedieëre | gehoorzamen |
| allemaol | allemaal |
| allewiel | tegenwoordig |
| almer | steeds |
| altiêd, almér | altijd |
| altieëd | altijd |
| ambetânt | vervelend |
| ampessânt | tussendoor, terloops |
| ânges | anders |
A | |
| aniês | anijs |
| aoj zaeg | zanikerd, zeurkous |
| aol | aal |
| aom | adem |
| aomere | smeulen |
| aovert | altweert |
| aovundj | avond |
| appelpaer | stoofpeer |
| aprîl | april |
| as | als |
| as | dan |
| as 'ne | als een |
B | |
| baaje schöllek | schort van zakkenjute |
| baaje stof | dik zwaar stof |
| baeje | bidden |
| baerke | aarden pot |
| baerlênjer | vlegel |
| bakkes, moel | mond |
| balkebri-j, kerboêt | balkenbrij |
| balkenere | op stap gaan |
| banzele | doelloos rondlopen |
| baom | bodem |
| bare | verlostikkertje |
| batraaf | deugniet |
| batsetêrger | slipjas |
| bedoningske | huisje |
| beêsemhej, groof hej, pieëlhej | struikheide |
| Beest | Biest (plaats) |
| beêzeböske | biezenbosje |
| begien (Pruuse begiêne) | kloosterzuster (bv. Birgitenessen) |
| begiêne | nonnen |
| beitskânte | wederzijds |
| bekans | bijna |
| bekker | bakker |
| bêls | belg |
| Bêls | belgië |
| benkske | bankje |
| bênzele | aframmeling geven |
| bêrregemuuske | verstoppertje |
| bêrregemuuske doon | verstoppertje spelen |
| bêrves | blootsvoets |
| bèrves | op blote voeten |
| besneête | ontgelden |
| bestoête | iemand prijzen |
| bestoête | prijzen |
| betoepe | bedriegen |
| Beul | Budel |
| beure | verdienen |
| beweeglijk persoon | schroêvelkoont |
| bezeîbele | ompraten |
| bezèj | besef, begrip, verstand |
| bi-j | bij |
| Bieëkport | Beekpoort (één van de vijf vroegere Weerter stadspoorten) |
| bietse | stelen |
| bizze | rennen van een koe |
| blaoke | stevig roken |
| blaw | blauw |
| blawvêrverke, hoeëffluiter, rieëmerke, ruûmerke | heggenmus |
| bli-j | blij |
| bloeëtkek | jong pasgeboren vogeltje |
| boeëve, bove | boven |
| boeteni-j | buitengebied |
| boeteshoês, boete | buiten |
| boggese kook | pannenkoek van boekweitmeel |
| Bokentj | Boeket (Buurt in Weert) |
| bóks van diêmentj | lange onderbroek van zacht stof |
| bókseboom | zitvlak van broek |
| bòkseschiêtert | bangerik |
| boor | boer (persoon) |
| boôtermellek | karnemelk |
| bosseve | boshoven |
| boumluiperke | boomkruiper (vogel) |
| boûte | grote boodschap doen |
| boutkiet, tuuske | w.c. (volks) |
| braken | houtige stengel van vlas breken |
| brând | brand |
| braombieër | braam |
| braome (le) biêter, grieske, hoôffluiter, körsepikker | tuinfluiter (vogel) |
| breem, brieëm | tak van braamstruik |
| brelle | boter, kaas en eieren (spel) |
| brêlstèrt, brêlstèrtje | beweeglijk meisje |
| bróbbel, brubbelke | puist(je), oneffenheidje |
| broêd | bruid |
| broêdegom | bruidegom |
| broeëdmök | schrijvertje (op het water) |
| Broen Paters | Franciscanen, Minderbroeders |
| bruûdje | bruidje |
| brök | brug |
| buize | zuipen |
| Busseng | Bassin |
| buud | knikker |
| buuële | blaffen |
| buul | plastic zak |
| buul | zak |
| bäöke, zûmpe | huilen |
| böl | kloten |
| bölles, bôl, kiebes, möttert, tebbes | hoofd |
| börre | branden |
| börsj mer | barst maar |
| bös | bus |
| böäkerd | huilebalk |
C | |
| Canapee | Bank (Om op te zitten) |
| cemênt | cement |
| cetroen | citroen |
| Ciêfer | Cijfer |
D | |
| D'n Advekaot | Les Beaux Champs (landgoed ten zuidwesten van Weert, in het Nederlands: `De Mooie Velden`) |
| d'r zich eine wiekse | masturberen |
| d' r naeve kalle | ijlen |
| daâg | dag |
| daak | dak |
| daakhaas | kater |
| daanjel | dadel |
| dae | hij die |
| dae hiltj | hij houd |
| dâmpnetel, dânnetel, doufnetel | dovennetel (plant) |
| dâmpnetel, doufnetel | dovenetel |
| dânke | dank u wel |
| dazelig | duizelig |
| de bein in ein gaât hebbe | x-benen |
| de duf | dikke (wollen) winterjas |
| de Hej, Altwieërt(er)hej | altweerterheide |
| de luppe tuppe | de lippen tuiten |
| de naober | buren |
| de râmp | perron waar goederen werden in- of uitgeladen |
| debber, debberke | klein persoon |
| deep | diep |
| dèh | kijk nou! |
| deîg | deeg |
| deindânger | elkaar |
| dejje | dat je |
| dek | dikwijls |
| dék | vaak |
| denneknup | dennenappel |
| det | dat |
| deûl | duizelig |
| deur | duur |
| di-j | die |
| dich | jij |
| dich | jij (vrl.) |
| dieënzig, deênsdig, dieënsdig, deênzig | dinsdag |
| diêk | dijk |
| din | dorsvloer |
| dódzel | een goedige, beetje simpele vrouw |
| dódzel | simpel vrouwtje |
| doeërslaâg | vergiet |
| doef | duif |
| doef van d'n daeke | zwarte kraai |
| doelft | opslagruimte in de schuur voor het opbergen van nog niet gedorste schoven |
| doem | duim |
| dômpig | grauw weer |
| Dónderdig | donderdag |
| dónderpoeze | kattenstaarten |
| dônkelblaw | donkerblauw |
| dooke humme | onderhemd (op het lijf) |
| doon | doen |
| doorslaag | vergiet |
| doortouwdj | veel ervaring |
| doortraeje | stevig doorlopen |
| doûf | doof |
| douge | degelijk |
| drej / | drie |
| drek | direct |
| drek | modder |
| drek | onkruid |
| drek gaeje | onkruid wieden |
| drekhaan, hoep, hoepert, poepert, poephak, stînkhaan | hop (vogel) |
| Driek | (roepnaam) Harrie |
| druuëg | droog |
| druuëgworst | cervelaatworst |
| dröppel | druppel |
| dudelik | duidelijk |
| duiles | sul |
| duîles | wildebras |
| dûmpel | deuk |
| dörp | dorp |
E | |
| e klêmpke hespevleis | plakje ham |
| edere | iedere |
| eemes pîtse | iemand een korte, felle tik geven |
| efkes | eventjes |
| Eikuuërke | Eekhoorn |
| ein | een |
| ein muuërke | worteltje |
| ein pölke | een grietje |
| Ein van dieës daag | binnenkort |
| ein zoatmaal | iemand uit Stramproy |
| eine boetendörpse | iemand van buiten het dorp |
| eine bokkerie-jer | iemand uit Tungelroy |
| eine brökwachter | iemand uit Boshoven |
| eine hei-jknuiter | iemand uit Altweerterheide |
| eine moêzevanger | iemand uit Laar |
| eine pinmaeker | iemand uit Nederweert |
| eine rogstaeker | iemand uit Weert |
| eine sopsieemês, subbendeejus, soek | kluns |
| eine spoeëkejaeger | iemand uit Swartbroek |
| eine vêrkuskop | iemand uit Keent, Moesel |
| eine zweeloeër | iemand uit Leuken |
| Èl | Ell |
E | |
| elzepötter, bloompötter | putter (vogel) |
| eme, emes | iemand |
| êrbeî-jer | arbeider |
| êrbeid | arbeid |
E | |
| erm wécht | arm kind |
| êrtepikker, graasmös, hektäöt, kowwechterke, mejzânger | grasmus |
E | |
| espres | opzettelijk |
| eure | jouw |
| eûzelke | simpel meisje |
F | |
| fanfaar / | fanfare |
| feêkesgaat | gat in een heg |
| feêmele | liefkozen |
| feêpke | sigaret |
| feezele | fluisteren |
| feimele | flirten |
| femiêlie | familie |
| fibberwarie | februari |
| fieëst | feest |
| flaâris | lummel |
| flaerestroêk | vlier |
| flaerestroêk | vlierbes |
| flawwen uuëm | flauwerik |
| flemoeës / | vagina |
| flieske | tasje |
| floep | schrik |
| floep, rats, zörg | angst |
| fluitekieës | hang-op |
| fluitert | kwark, botermelkse weke kaas |
| flupke | onnozel persoon |
| foekepot | rommelpot |
| Foetele | Valsspelen |
| fophej, toothej | dopheide |
| frikkedel | frikandel |
| froontespies | dakkapel |
| frunikke | prutsen |
| frûnsel | rimpel |
| frutje | propje |
| fuus | centrifuge (in boterfabriek) |
G | |
| gaantj | mannetjesgans |
| gaantj | vrouw (niet volwassen) |
| gaaplepel | leeuwenbekje |
| gaas | gas |
| gaat | gat |
| gaâtsneûr | snoeren aan de achterkant van een schort |
| gae | jij (mnl.) |
| gae, uch | jullie |
| gae, uch | u |
| gael | geel |
| gael akkermènke | kwikstaart (gele) |
| gaele gouwe | wielewaal |
| gaele gouwe, gaele wielewouw, gouwliêster | wielewaal |
| gaele schriêver | geelgors |
| gaele schriêver, schriêver | boomgors (vogel) |
| gaer | graag |
| gânk | gang |
| gaon | gaan |
| gaos | gans |
| gaoskêrmes | de Weerter kermis in september (oude naam) |
| gebuuërdj | gebeurd |
| gedaon | gedaan |
| gedóns, trellelel | gedoe |
| gedoons | drukte |
| GeervanneSmeed | Gerard |
| gein | geen |
| geitemêlker | nachtzwaluw |
| genaoje | genade |
| gengig bliêve | bezig blijven |
| geregeldj | geregeld |
| gerloeëzje | horloge |
| gesticht | ziekenhuis |
| gewaar waere | merken |
| gewaar waere | snappen |
| gezet | krant |
| giftig | woedend |
| good | goed |
| goodgemoodj | goed gehumeurd |
| goojen aovundj | goede avond |
| goonzig, goonsdig | woensdag |
| graaf | beek |
| graas | gras |
| grânte | zeuren |
| grânte, schoeëje | bedelen |
| graw begiêne | zusters Penitenten |
| greêsel | hark |
| greesele | harken |
| Greûmel | Kruimel |
| greûmelkesvlaaj | kruimelvlaai |
| greun | groen |
| Griês | Grijs |
| groeët | groet |
| gròmmentj | nagras (jong vers gras dat op komt na de eerste maaironde) |
| groosklebetter | kletskous |
| grujje, wasse | groeien |
| gruuëtje | oma |
| gruuëts | trots |
H | |
| haaks, hieëp | korte hakbijl |
| haard | hard |
| hae | hij |
| haechele, hègele | bloedzuigers |
| hâmpelemân | prutser, onhandig iemand |
| hanekölle, papekölle | rozenbottels |
| haorspang | haarspeld |
| haos | handschoen |
| hasj-kikker | junkie |
| hazegerf | duizendblad |
| heej | hier |
| hégkebloom, slaopmötske, pispötje | haagwinde |
| heîtepiekes | worteltjes |
| hejje | heb je |
| hejknuiter, steînsliêper, wielentemper, witstèrtje | tapuit |
| hejtitske | paapje (vogel) |
| hendjig | handig |
| herreterre | vergroeiing van een beukentak |
| herseknepper | mus |
| herst | gebakken spek |
| herst | speklap |
| hertgaât | split in het onderhemd (op de borst) |
| hieël | soort kraan (draaibare horizontale balk boven het vuur, waarmee de boven het open vuur hangende ketel omgezwenkt kon worden) |
| hieëlke | zwenkarm boven het open vuur om een ketel aan op te hangen |
| hieëp | hakmes, hakbijl |
| hieëske | varkenshiel |
| hinnedraod | kippengaas |
| hitsbrubbelkes | hittebultjes |
| hoeëf | tuin |
| Hoeëgport | Hoogpoort (één van de vijf vroegere Weerter stadspoorten) |
| hoeëj reip | hooiruif |
| hoeël | pan, ketel, pot |
| hoeëlsoêts | holle knotwilg |
| hoeëlsoêts | vergeetachtig persoon |
| hoeëpe | hopen |
| hoeërum | waarom |
| hoeës | huis |
| hoeësmoeës | huismuis |
| holle klot | supergezellig |
| hômp | daas |
| hóngsbeer | zwarte bes |
| hóngskörse | hondsroos |
| hoof, hoeëf | tuin |
| hoond | hond |
| hoor | hoer |
| houwe | slaan |
| Hubertusbroeëd | gewijd brood tegen krankzinnigheid |
| huidkieës | zult |
| huik/ | omslagdoek voor babys |
| Huîlands | Nederlands |
| hûmme | hemd |
| huppelpupke | dansmarietje |
| hutepetuut | kleinigheid, peulenschilletje |
| huttentut | pijpenstrootje |
| huuëre | horen |
| hötsel | bustehouder |
I | |
| ich | ik |
| ieëker | aker (vaatje met hengsel om water te putten) |
| ieëker | putemmer, aker |
| ieëlendj | verdriet |
| ieëmelik | niet te harden |
| ieëmelik | verschrikkelijk (stank) |
| ieër | eer |
| ieës tuste | ijs kapot trappen |
| iëeske | ijsje |
| iêpekriêtje | vervelend ventje |
| iês | ijs |
| iezegrim | chagrijnig iemand |
| in eur oeër feezele | in je oor fluisteren |
| indj | einde |
| ing | nauw |
| înkel | alleen |
I | |
| innegang | meteen, direct |
| inschudde | inschenken |
| intieds | tijdig |
J | |
| jannewarie | januari |
| jao | ja |
| jaomer | jammer |
| jaor | jaar |
| jaormêrrentj | jaarmarkt |
| jensen | plagen, een geintje uithalen |
| jong | jongen |
| jook ( 't Jook was een gebied vlak bij Sluis XVI) | slechte binnenweg |
| joônk | jong |
| jungske, menneke, kluuëtje | jongetje |
| jömmich | jeminee |
K | |
| kaarte | kaarten |
| kabèske | aardappelmandje |
| kaboêts, kappes, kappesmoos | witte kool |
| kaer | pit (in een vrucht) |
| kake | schreeuwen |
| kâl | roddel, praat |
| kalle | praten |
| kallebêske | handtasje |
| kalmesjien | radio |
| kamesol | borstrok |
| kamezuuëlke | vestje met lange mouwen |
| kaod | koud |
| kaof | kalf |
| kaojkrûmper | koukleum |
| kasjot / | gevangenis |
| kattekieës, patersbruuëdjes | kaasjeskruid |
| kebèske | Aardappelmandje |
| keêlemoos | raapstelen |
| keîmes | grapjas |
| kêlderslek | naaktslak |
| kemas | beenkap |
| kemasse | leren beenkappen |
| kemies | douanier |
| keplaon | speklap in een pannekoek |
| keps | blut |
| keps zeen | niks meer hebben |
| kerdieze | oogsten, rapen |
| kêrkgânk | `boetetocht` naar de kerk na de bevalling |
| kêrkroeës | pioenroos |
| kernêl | tol |
| kernieëlkes | seringen |
| kerresjelswiêf | ordinaire vrouw |
| kers | kaars |
| ketse | flikflooien |
| ketser | aansteker, ook rokkenjager |
| ketserd in het ketstuuëg | Het stuk staal waarmee vonken uit een vuursteen geslagen werden. De vuurslag bevond zich in de tondeldoos.. |
| ketspeng | bolhoed |
| Ketspeng | Hoge hoed |
| ketsstein | vuursteen |
| ketstuuëg | De benaming voor het geheel van vuurslag en vuursteen samen. Het ketsgereedschap bevindt zich samen met het tondel in de tondeldoos. |
| Kieëntj | Keent |
| kieës | kaas |
| kiêkkesje | televisie |
| kipke, reethin, modderkuûk, waterheunke | waterhoentje |
| kiskenaatje | smoesje |
| kiskenaatjes | smoesjes |
| kits | klokkenhuis |
| klak | pet |
| klaoftere | dauwtrappen |
| klaoftere | met de klompen door het gras lopen |
| klasjeneere | breedvoerig praten |
| klats, kletske | restje |
| klebettere | druk praten |
| kleierkes | ruiten kleedjes voor jongetjes en meisjes (baby) |
| klein jantje, wîntjerkeuningske | winterkoninkje |
| klekske | petje |
| klep | losse knoopbare achterkant van een broek |
| kleppermeûle | kletswijf, ratel |
| kleutere, kloôtere | plassen |
| klevaats | pardoes |
| klieë | klaver |
| klieëzaod | klaverzaad |
| kloeër | chloor |
| kloeëtvaeger | nietsnut |
| klômmel, kwaakel, pôngel, knaatsj | prul |
| klómmele | aanrommelen |
| klongelbóks | treuzelaar |
| kloon | clown |
| klummerke | oost-indische kers |
| klutske | koffie met ei en cognac |
| kluuëtje | lief jongetje |
| klöphout | lomp persoon |
| klöppel | kluns |
| knaatse | door de modder lopen |
| knabbe | gekloofde houtblokken |
| knapbleumke | blaassilene (bloem) |
| knaûwele | knabbelen |
| kneie | moeizaam lopen |
| kni-jboeëne | tuinbonen |
| knieëp | zakmes |
| kniên | konijn |
| knoebel, bäöltj | bult |
| knoeëj | rommel |
| knoeëterkoont | brompot |
| knook | stomme vent |
| knotere | mopperen |
| knuuëk, kneûk | botten |
| knäörft | knurft |
| koêleköpke | kikkervisje |
| koelpötter | mijnwerker |
| kóffe | hoesten |
| kompeni-j | gezelschap |
| kónjak | cognac |
| kook | pannenkoek |
| koont, vot | kont |
| koontekroêper | slijmbal |
| koôrefluiter, koôremöske, koôretäöt | bosrietzanger (vogel) |
| kootsele | bikkelen (oud kinderspel) |
| kopdook | hoofddoek |
| kow | koe |
| kówdekke | luiken tussen gang en koestal |
| kôwloomp | oliedom |
| kowmoêle | vingerhoedskruid |
| kôwmoêle, vîngertoête | vingerhoedskruid |
| kowvînk | kwikstaart (gele) |
| krakebuis | knalbus gemaakt met hout van de vlierbes |
| krasped | vinnige meid |
| krek | precies, juist, net |
| krênske, rîngelmös, tjefke | ringmus |
| krepke | kaantje |
| krepuul | schorem, gespuis |
| krets | wolkam |
| kreutselke | kleine vrouw |
| krieëg | kreeg |
| krieëmer | marskramer |
| krik, ringelotte, proêmedante, kerzuuëlkes | pruimensoorten |
| kroeëkestöpke, knaûwel | klein persoon |
| kroêt, kruutje, stroeëp | stroop |
| kroêtpörs | stroopmachine |
| kroônsel | kruisbes |
| kropper, pawstèrtje | sierduif |
| krubbebieëter | chagrijnig persoon |
| kräölke | misdienaar, koorknaap |
| kräötske | klein vrouwtje |
| kräötske | mismaakt appeltje |
| kuite | ravotten |
| kupploog | wentelploeg |
| kuuëtse, kuuëtje kînke | bikkelen (met een schapenkootje) |
| kuûkedraod | kippengaas |
| kuûme | hard zuchten |
| kuûme | zuchten |
| kuuske | varkentje |
| Kuüeb, Koeëp | (roepnaam) Jacob |
| kwaakel | prul |
| Kwakker(t), peddemoeëk | Kikker |
| kwakkert, peddemoeëk | kikker |
| kwansiês | alsof, zogenaamd |
| kwansiês | zogenaamd |
| kwânt | leuk |
| kwatsj | flauwe praat |
| kwatsj | onzin |
| kwattertêmperdaag | bepaalde doordeweekse vastendagen |
| käökböl | spruitjes |
| käökböl, sproête, spruûtjes | spruitjes |
| käöke | een boer laten |
| käökmeug, kei aan de hek | bekaf |
| körs | kers |
| körsevlaaj | kersenvlaai |
| körsmes | kerstmis |
| körst | kerst |
| körst / | kerst(mis) |
| köster | koster |
| köäkmeug | beu |
L | |
| lachdoef | tortelduif |
| laeve | leven |
| lamentere | klagen |
| lammenteêre | jammeren, zich beklagen |
| lândstaeke | landveroveren (spel) |
| lang ker | oogstkar |
| Langport | Langpoort (één van de vijf vroegere Weerter stadspoorten) |
| langstèrtje, piêlstèrtje | staartmees |
| Laor | Laar |
| lapzwans | nietsnut |
| leês-ei | ei zonder harde schaal |
| lees-ei | windei, ei met zachte schaal |
| leezendj | vlaszaad, lijnzaad |
| leier | ladder |
| Leivere | Leveroy |
| leps | smakeloos |
| lêrk | larix |
| levevrawwemaegdjes | 3 achtereenvolgende dagen voor een begrafenis trokken vroeger 7 jonge meisjes uit de buurt in processie al biddend naar de kerk, waar ze de ochtendmis bijwoonden en een kaars ontstaken bij het Mariabeeld |
| levevrouwebleumke | pinksterbloem |
| leweît | lawaai |
| lieëlik | lelijk |
| liefke | borstrokje |
| liefke | taille |
| liêst | lijst |
| liêvendj | linnengoed |
| liêvendj | wasgoed |
| linjelaâm | gammel |
| litse | bretels |
| lócht | lucht |
| Lolstoeëf | Voetenstoof |
| lôlstoof | voetenstoof |
| loôroeër | luistervink |
M | |
| Maasport | Maaspoort (één van de vijf vroegere Weerter stadspoorten) |
| machochel | zware vrouw |
| maegdje | meisje |
| mael | meel |
| maerel | merel |
| maerkoet, bleshoon | meerkoet |
| maeter | meter |
| mager menkes | herderstasje |
| mang | mand |
| manskaerel | man |
| mansluj | mannen |
| maon | maan |
| maondj | maand |
| maondjig | maandag |
| maonkaof | stommeling |
| maonlandschap | gezicht met veel puistjes |
| maotsleger, oôvemenke | tjiftjaf (vogel) |
| meêke | zeuren, protesteren |
| meîster | meester |
| mej / | mee |
| mêlkstèrtje, steînzwâlf | huiszwaluw |
| melktuît | melkbus |
| mer | maar |
| mêrge | morgen |
| merkhof | vlaamse gaai |
| mèrling, smaelke | smelleken (kleine valk) |
| mernas | stof van merino-wol |
| mêrrentj | markt |
| meschiens | misschien |
| mesjiênekluuëtje | naaimachinereperateur |
| Mestreech(t) | Maastricht |
| mét | met |
| meug | moe |
| meule, muuële | molen |
| meulepaerd | dikke vrouw |
| meuletentje, muületentje | lieveheersbeestje |
| meure | water troebel maken |
| meurke | muurtje |
| meute | moeite |
| Mi-j | (roepnaam) Mia |
| mich | mij |
| middig | middag |
| mieër | meer |
| mieërt | maart |
| mieëst | meest |
| miegele | plassen |
| Miêmert | Aalbes |
| miêmerte | aalbessen |
| miêmerte, levrouwebeêrke | aalbes |
| Miet | (roepnaam) Maria |
| mik | Brood |
| mins | mens |
| minsgenaoj | hemeltjelief |
| misneête | boeten, de klos zijn, ontgelden |
| misvâl | miskraam |
| moankoaf | flapdrol, praatjesmaker |
| moeër | wortel |
| moeërepetazie | wortelstamppot |
| moele, aojbette | kletsen |
| moele, wauwele | praatjes maken |
| moêlejan | praatjesmaker |
| moêlemaeker | kletsmeier |
| moêlemaker | kletsmeier, opschepper |
| moer | Fluitketel |
| moerepetage | hutspot |
| moêt | mist |
| moêzekûntjes | muisjes (op de beschuit bij geboorte) |
| molsbieer | bosbes |
| mombakkes | masker |
| momer, momber | voogd |
| moolie, moolje | houten baktrog om het meel in te kneden |
| mooshoofpaad | pad door de groentetuin |
| mót | moet |
| mówwe | stuiven (van zand) |
| mûnt | munt |
| mupke, kukske | koekje |
| Muuëleport | Molenpoort (één van de vijf vroegere Weerter stadspoorten) |
| muuëletêntje | lieveheersbeestje |
| muulke | kusje |
| mörf | smoel |
| möttert | stapel sprokkelhout |
| möttert | takkenbos |
| möttert | takkenbos (nodig in het bakhuis (bakkes) |
N | |
| naakse begiêne | herfsttijloos |
| naaksmenkes | sneeuwklokjes |
| naaksmennekes | sneeuwklokjes |
| naas | neus |
| naaswatere | zaniken |
| naat | nat |
| naef | neef |
| naeve | naast |
| naevenein | naast elkaar |
| nagelschrapsel | weinig |
| naod, näöj | naad, naden |
| naovenant | naargelang |
| neemes | niemand |
| Neer | (roepnaam) René |
| neet | niet |
| neet tegooj | ziek, misselijk, onwel |
| neet vaele | niet kunnen uitstaan |
| neetsele | miezeren |
| neetsele | miezeren (motregenen) |
| neetsele | motregenen (miezerig weer) |
| neîn | nee |
| nejje | naaien |
| neringe | herkauwen |
| neteurlik | natuurlijk |
| neume | noemen |
| neutelig | chagrijnig |
| neutelig | lastig |
| Ni-jwieërt / | Nederweert |
| nieëgel | nagel |
| nieër | neer |
| niêptj | knijpt |
| niês | chagerijnig |
| niês | humeurig |
| niks | niets |
| noebele | knuffelen |
| noeëj, neet gaer | niet graag |
| noeërde | noorden |
| noeëts | nooit |
| noets | nieuws |
| nómmenânt | navenant |
| nondedjuke | vlinderdasje |
| noôw | nu |
| now | nieuw |
| nupperke | nippertje |
| nuuëge | negen |
| näöle | zeuren, onzin vertellen |
| nöt op ..... | verzot op ..... |
| nötterik | deugniet, viezerik |
| nöttigheid | rommel, viezigheid |
O | |
| Oeëft | fruit |
| oeëndj | ui |
| oeëp / | open |
| oeër | oor |
| oeëts/ | ooit/ |
| oeëver | over |
| oetbîngel | band om iets vast te maken |
| oetheule | uithoren |
| oetrein | uiteen |
| oktoeëber | oktober |
| omzeiksel | mier |
| ongemoodj | niet fit |
| ongemoodj | niet lekker (ziek) |
| ongercamesol | ondervestje |
| ôngerhând | intussen |
| óngerwaemeske | wambuis, ondervest |
O | |
| oonger / | onder |
| oope bóks | onderbroek met 2 aparte pijpen en een band om het middel |
| oos, ooze | ons (bez.vnw) |
| oôzel | simpele praat |
| ophöffe | optillen |
| oppe klater gaon | wegrennen |
| os | ons |
| Ospel | ospel |
| ouch | ook |
| ougsplûmpe | wimpers |
| ougst | oogst |
| ozel, wauwel | lariekoek |
| ozelaer | koukleum |
P | |
| paat | pad (weggetje) |
| paatere | doelloos rondlopen |
| paatere, banzele | zo maar wat rondlopen |
| paave, poeëte | hard slaan |
| paedje | paadje |
| paej | paden |
| paekviêster | schoenmaker |
| paekzwert | pikzwart |
| paerd | paard |
| paers-krub | paardenruif |
| paersgedöldj | veel geduld hebben |
| paerskeutele | beetnemen |
| paerspien | veel pijn hebben |
| paersvot | lelijk gezicht |
| pândzeuke | vlag veroveren (spel) |
| pannebloom, kêrksluuëtelke | sleutelbloem |
| paol | paal |
| paoling | paling |
| Paterspörtje | Paterspoortje (poort bij de Paterskerk op de Biest) |
| peddemoeëk | pad (kikker) |
| pedênterke | wijsneus |
| peemel, peêm | sliertje, scheut |
| peêpele | treuzelen |
| peerik | worm |
| peêtse | tollen |
| pelaêrebiêter | schijnheilige |
| pelderien | losse kleine schoudercape |
| perdèl | bretel |
| perfisiat | van harte gefeliciteerd |
| perik | regenworm |
| permejoeêl | nectarine |
| persjônkele | bidden voor een aflaat (op 2 aug. en 2 nov.) |
| persoeën | persoon |
| perteblaar, stroontblaad | ridderzuring |
| pertûngskes | klappertjes in een speelgoedpistool |
| Pieël | Peel |
| pieëlpoêst | kienhout |
| pieërs | perzik |
| piemelkes | dropstaafjes |
| piêpereurke | pijpmondstukje |
| Pier | (roepnaam) Peter |
| Pinmaeker | Nederweertenaar |
| pisdook | luier |
| pismenkes | bevroren aardappelen |
| pitse | prikkelen (branden van de zon op je huid) |
| plaemert | gierigaard |
| plak | wollen omsslagdoek |
| plat kindje | baby |
| plestieke buul | plastic zak |
| plevuter | deugniet |
| plökzak | slecht gekleed persoon |
| poeëke | wat aanrommelen |
| poejakke | hard werken |
| poekelejân | iemand met een bochel |
| poêst | boomstronk |
| poetje | bengel / |
| poêzebeêsem | ragebol |
| póf | stof |
| pómpernikkel | roggebrood |
| pómpstein | gootsteen |
| pôngel | prul |
| pôngel, pöngelke | rommel |
| pôngele | prutsen |
| pôngele | prutsen, aanrommelen |
| pôngelsop | groentensoep met zelfgetrokken bouillon |
| pôngelsop | soep van restjes groenten |
| poôk, peukske | gevulde zak graan |
| poor | prei |
| póppeschruuër | libel |
| póppestroont | slijmbal |
| port | poort |
| potdéksele | de mond snoeren |
| pottekruj-jer, potteschörger | asociaal persoon, bedelaar, schooier |
| pottekrujjer | bedelaar, armoedzaaier |
| potteschörger | schooier |
| prêngel | lastige man |
| prêngele | schooien |
| pri-j | ruziezoekende vrouw |
| prieëmerik | gierig persoon |
| priêke | opscheppen |
| proêmedoesj | bidet |
| prônkvogel, hagelzekske | fuut |
| prôntelik | schoon |
| proppe | rikken (kaartspel) |
| Pruuës | Duitser |
| Pruuëses | Duitsland |
| Pruuse begiêne | zusters Ursulinen |
| puddingbuks | mannelijk geslachtsdeel |
| pummelûmke | worsteinde (met touwtje) |
| pûmpele | drinken |
| pups | slaapzand in het oog |
| pupse | opgedroogd oogvocht |
| puuëj | poten |
| puuëkske | klein beetje |
| puuëtje lappe | beentje lichten |
| pölke | knap grietje |
| pörtje | poortje |
| pötse | aframmelen |
| pötwup | putwip: een waterput met een putzwengel en putemmer |
Q | |
| qwisenjaer, Stoof | Kachel |
R | |
| raod | raad |
| reek | riek |
| reetsegaar | lisdodde |
| reîngel | regen |
| reingele | regenen |
| Remundj | Roermond |
| Remundj (ook Remunj) | Roermond |
| reûbe | knolrapen |
| reup | winterknol, winterraap |
| rieëmsel | rafel |
| rienastel | schoenveter |
| rienastel, nistel | veter |
| riête | trekken |
| rînkdoef | houtduif |
| ris | graszode |
| roeëd | rood |
| roespel | rups |
| roetsjbaan | glijbaan |
| Rogstaeker | Weertenaar |
| rôntelum kieke | om zich heen kijken |
| Rooj | Stramproy |
| roping | roepning |
| rotte-n baer | rufter |
| rotte-n tispel | prutspul |
| Rove | Roeven (plaats) |
| rûmpel | plooi, rimpel |
| ruts | zilvervoorn |
| ruûzele | ruien |
| röpsele, käöke | boeren |
S | |
| schaele kâl | schuine praat |
| schang | schande |
| schaop | schaap |
| scheelrubbe | varkensribbetjes |
| scheetsmeêlie | melde (plant) |
| schelleft | schuurzolder |
| Schieët | scheet / |
| schieëtschoeëtele | zeuren |
| schiêtschotele | zeuren, zaniken, opmerkingen maken |
| schoeëje | bedelen |
| schoeëjer | schooier |
| schoeël | school |
| schoeëm-aendj | zomertaling |
| schoeën | mooi |
| schoeën | schoon, zuiver |
| schoeënjuffer | camellia (plant) |
| schoeëtelplak / | vaatdoek |
| schoeëtelslet / | vaatdoek |
| schoeëtelsplak, schoôtelsplak | vaatdoek |
| schoefel | schoffel |
| schoon | schoen (en) |
| schoon wiekse | schoenen poetsen |
| schop, schöpke, scheurke | berghok |
| schotelwater | afwaswater |
| schoût | schuld |
| schrânkele | woelen (in bed) |
| schravel-ker | rollator |
| schroêvelkoont, schravelkoont | beweeglijk iemand |
| schruuër | kleermaker |
| schuumke | wintertaling |
| schuumke trèkke | schuim van dropwater opzuigen |
| schuunsmesjeerder | losbol |
| schuûtekêntje | een kindje onder de kin kriebelen |
| schäöp | schapen |
| schäöpke | iemand uit Groenewoud |
| schölk, baalschölk | schort, jute schort |
| schöllek | schort |
| schöp, schoôp | spade |
| schörte | vrouwenkleding |
| sêntevênger, sêntevânger | collectant |
| sepèng | hoge hoed |
| sepietjes | zwezerik |
| siês | piemel |
| siksak | eg |
| sirk | circus |
| sjab | woonwagenbewoner |
| sjabbekâmp | woonwagenkamp |
| sjakoske | damestasje |
| sjanteuze | zangeres |
| sjeklaat, sjoklaat | chocolade |
| sjnaâtsel | afgesneden vleesrestjes |
| Sjoepe / | Stelen |
| Sjra, Graad, Geer, Geurt | (roepnaam) Gerard |
| slaajlûp | hangende onderlip |
| slâmp | nat kolenstof, kolenslik of gruis |
| slaop | slaap |
| sleêger | slaghout (bij beugelen) |
| slet, schotelslet | vaatdoekje |
| sleure | baantje glijden (op het ijs) |
| slieë tang | aanslag op tanden |
| sliêk | modder |
| sliêklap | spatbord |
| sloeërzaot | koolzaad |
| smaerling | merel |
| smaot | koolzaadolie of oorsmeer |
| smaôt | raapolie olie uit koolzaad |
| smódzelig | smoezelig |
| smoelpap, gridzelkespap | griesmeelpudding/ |
| smoûze | lekker eten |
| snaai | winst |
| snelzeiker, ope bóks | onderbroek zonder kruis |
| snieë | sneeuw |
| snoeëtere, knoeëtere | mopperen |
| snooter | snot |
| snooternaas, snooterkuuke | snotneus |
| snoter | snot |
| snuf | droppoeder |
| snuf | salmiak |
| snuffeltèr | vlinder |
| snuffelter, reipstert | vlinder |
| snuîk, slók | snoep |
| snuikdoeës | snoeperd |
| snuikske | snoepje |
| snuppe | houtspaanders |
| snuppe-plenkske | bewaarplaats van houtspaanders om het vuur aan te maken |
| snörke | cola met een scheutje bier |
| soêts | knotwilg |
| sókker | suiker |
| sókkeri-j | cichorei |
| sókkermemme | kamperfoelie |
| sokkerpaek | dropwater |
| sokkerpaek | laurierdrop |
| songer bezèj | klakkeloos |
| soonger | zonder |
| sop | soep |
| sopdaag | feestelijke maaltijd daags na de slacht van een varken |
| sopsiême | bangerik, onnozele kerel |
| soptrien | domme vrouw |
| spaaje | spitten |
| spang | speld |
| spânge | dennennaalden |
| spange | spelden |
| speêre raape | korenaren rapen na het maaien |
| spekwôrm | larve van de meikever |
| sperdamme | moeite doen |
| speûje | haasten |
| spi-je | overgeven |
| spies | vlaaibeleg |
| spirtelekant | meikever |
| spirtelekânt | meikever, mager iemand |
| spirtelekant | sprinkhaan |
| Springmesjien | Kikker |
| spuuëlke | spelletje |
| staele- staeltj | stelen-steelt |
| stale | lijken |
| stanketsel | hek, hekwerk |
| staoldraod-artiest | bassist |
| stasie | station |
| steêvele | snel lopen |
| steîn | steen |
| stek | stok |
| stêrveskaod | ijs- en ijskoud |
| sterzaat | heel dronken |
| steûker, opnejjer | onrustzaaier |
| steûl | stoelen |
| stevel | laars (laarzen) |
| stevele | laarzen |
| stevele | stevig doorlopen |
| stiechel | stijfkop |
| stieëvig | stevig |
| stiêf | stijf |
| stiepel | stut |
| stil gestânge | stil staan (bij) |
| stoeete | ergens hoog van op geven |
| stoeëtkop | sperwer |
| stoête | opscheppen |
| stok doon | verstoppertje spelen |
| stokke op emes | vertrouwen hebben op iemand |
| stom proem | viswijf |
| stómme klöppel | stommeling |
| stoôf | kachel |
| stort | soort achterkeuken en bergplaats voor keuken- en tafelgerief |
| stortgaat | schrobgat, waar het schrobwater door naar buiten werd geveegd |
| streen | knot wol / |
| streen gare | streng garen |
| strikke | breien |
| stroefe, strôffe | opscheppen |
| stroêzelden | vliegden |
| stróffe | bluffen |
| stroûdink | strooisel |
| stuukskes | gebreide polswarmers |
| stört | plaats voor het `natte werk` op een boerderij |
| subbendejjes | onnozele hals |
| supperluppe | pruilen, treuzelen |
| Säölv | (roepnaam) Silvester |
T | |
| taantjele | door het natte gras lopen |
| taffelen | op je gemak lopen |
| tampieëste, leweît make | herrie maken |
| te börste (b.v. schrikke) | heel erg hard (b.v. schrikken) |
| te börste (bv. werreke) | keihard (bv. werken) |
| tebbes | hoofd |
| teek | bedovertrek |
| teetske | knikker (kleinste) |
| telder, teluuër | bord |
| temaat | tomaat |
| tes | broekzak |
| thoês / | thuis |
| tieën | tien |
| tillevies / | televisie |
| tirre | rennen |
| tirren | trillen |
| tispel | rotzooi |
| tispel | waardeloos spul |
| toeëre | toren |
| toetmem | hetzelfde, egaal |
| totte | tot hij |
| tow | dicht |
| trâmpele, treepele | ongeduldig op en neer lopen |
| transeneêre | plagen, treiteren |
| trêkbuul, trêkzak | accordeon |
| trèkechtig | winderig |
| trenseneere | plagen |
| trenseneere | treiteren |
| trimtrampje, trimtremke | rietzanger |
| Tru-j, Truud, Truke | (roepnaam) Truus |
| trûmpe | de klok luiden |
| träöt | toeter |
| träöte | blaasinstrument bespelen |
| tuffe | spugen |
| tuffe | spuwen |
| tuîtenummer | lidmaatschapsnummer op de melkbus |
| tuitje | ijzeren drinkbus |
| tungelder | tungelroy |
| tuulke | dakpan |
| tuûzele | aaien |
| twelf apostele | gladiolen |
| twieë | twee |
| twieë hung, hông | twee honden |
| twieë wiepkes stroeëj | twee bosjes recht stro onder de lijkkist die op een oogstkar naar de kerk werd vervoerd. Dit om te voorkomen dat de kist ging schuiven. |
| twieëdje luuëter | zeepsop voor de hoofdwas |
U | |
| uch | jullie |
| um | om |
| umspaaje | omspitten |
| umtrîntj, intrînt | omtrent |
| un gruupke | een groepje |
| un tas koffie | een kopje koffie |
| unjere slaope | middagdutje doen |
| Unne boor | Iemand uit een klein dorp |
| unne dikke plak | allerbeste omslagdoek |
| unne kadee | flink, forsgebouwd |
| unne peddemoeëk | een pad (kikker) |
| unne tôwgenej-dje | gierigaard |
| unne zeute | een watje |
| ut besnete | pech hebben |
| uuëm, uuëmke | oom |
| uut | uit |
| uut Beul | uit Budel |
| uutein doon, verduutse | uitleggen |
| uutgeschèdj | opgehouden, gestopt met iets |
V | |
| vaankroêd | gewone varens als versiering op het boveneind van de vlaggenstok bij een groot feest |
| vaarleis | karrenspoor |
| vae, ve, wae | wij |
| vaem | draad garen |
| vâlse loef | deugniet |
| valserik | valse loef |
| van herte | van harte |
| vanaaf | vanaf |
| vastelaovundj | carnaval |
| ve(r)kânsie | vakantie |
| veêmedrejjer | huichelaar |
| veer | vier |
| vengnaas | haantje de voorste |
| vengnaas | nieuwsgierig persoon |
| verduutse | uitleggen |
| verhöffe | vertillen |
| vêrke / | varken |
| vêrkeskepel | altweerterkapel |
| verkét | vork |
| vermesèl / | fermicelli |
| verrammenere | vernielen |
| verrinnewere | kapot maken |
| verrunnewere | vernielen |
| vés | vis |
| vêsgaert | hengel |
| vètkanis | smeerlap |
| vétkej | viezerik |
| veule | voelen |
| veur | vuur |
| vieë | vee |
| viêf | vijf |
| viêste | zachtjes branden, nabranden, smeulen |
| vispernulle | knutselen |
| vitselwerk | muurwerk van gevlochten twijgen (wisse) en klei |
| vlaaj | vlaai |
| vlaar, maalplak | rode zakdoek om de hals |
| vlang | japonstrook |
| vleeghaver | wilde haver |
| vleis | vlees |
| vlieëm | vlijm (een aderlaatmesje) |
| vlök | bijdehandje |
| vlök | fit |
| voeëjdaag | vasten-avond |
| votkermèl | zetpil |
| vraw(mes) / | vrouw |
| vreej | vrij |
| vreend / | vriend |
| vrêetkieët | friettent |
| vreîken | kibbelen |
| vrek | brutaal |
| vreug | vroeg |
| vreuger | vroeger |
| vriêdig | vrijdag |
| vrieëd | erg |
| vroeëlik | vrolijk |
| vrolluj | vrouwen |
| vûnkele | vuurtje stoken |
| vuuële | veulen |
| vuuëlke, faâlje | voile |
| vuuër | voor |
| vuuër / | voor |
| vuuërig | vorig |
| vuuëster | gemetselde haard |
| Väös | (roepnaam) Servaas |
| völ | veel |
| vörrete | wollen sokken |
| vörst | nok, vorst |
W | |
| waat | wat |
| waat, watbleef | wat |
| wableef | watblief |
| wachele | jeneverbessen |
| waemeske | hesje |
| waerbörstel | weerbarstig haar |
| waers | tegendraads, woest |
| wames | vest |
| wannieë(r) / | wanneer |
| wannieë(r), wiene, wienieë(r), wi-jnieër | wanneer |
| wat môjje? | wat wil je? |
| waus | mafkees |
| Wécht, Kîndj | Kind |
| weeg | weg |
| weem | wie |
| weentjer | winter |
| weêntjermoeër | winterwortel |
| wêrke | werken |
| werkschuw persoon | lieëgluîper |
| wêrreke | werken |
| wétte | zeis aanscherpen |
| weurdj | worden |
| weûst | robuust |
| weve | jongleren met 2 of 3 ballen |
| wi-j | hoe |
| wichter | kinderen |
| Wiëert | Weert |
| Wieërter vlaaj | Weerter vlaai |
| wieës | wees |
| wieks | schoensmeer |
| wielder, wieler, wienedert, wiener, winder | woerd (mannetjeseend) |
| wiepke | simpel persoon |
| wiês | wijs (slim) |
| wies(ke) | melodie(tje) |
| wiesvraw | vroedvrouw |
| wiêt | ver |
| Wiet, Wiek, Loet | (roepnaam) Louis |
| wisse | wilgentenen |
| witte begiêne of witte vrouwe | zusters Birgittinessen (in de Maasstraat) |
| woeë | waar |
| woeë | waar? |
| woeërd | woord |
| woeërum | waarom |
| woonsdig | woensdag |
| wôrmkukskes | boerenwormkruid (plant) |
| woût, booj, plies, broeëd, blawwe | politieagent |
| woûte kiet | politie bureau |
| wuilisse | ravotten |
| wuistere | zijn krachten verspillen |
| wöllebäö | boeman |
Z | |
| zaat, täöt | dronken |
| zégke | zeggen |
| zeikneringe | snotteren |
| zeingele | zegenen |
| zeiver, kwatsj, knaûwel, ozel, kwak | onzin |
| zeivermöts | kletskous |
| zés | zes |
| zeuj | zij |
| zi-jdook | melkdoek, doek in melkzeef om de melk te reinigen |
| zi-jschotel | melkzeef |
| zich huuëge | zich herinneren |
| zich verbuuëze | boos worden |
| zieëker | zeker |
| zieëmelezeike, kwekke, naaswatere | zaniken |
| zieëve | zeven |
| zien | zijn (van hem) |
| ziêp | open afvoer van afvalwater |
| ziêp | straatgoot |
| ziêp-aûge | waterige ogen |
| Zjeng | (roepnaam) Jan |
| zjiemke | tum-tum |
| zoe | dadelijk |
| zoebele | zuigen |
| zoeë | zo |
| zoeë kalle vae | zo praten wij |
| zoeël | zool |
| zoêpe | zuipen |
| zok | goedzak |
| zok | sok |
| zoondig | zondag |
| zoormoos | zuurkool |
| Zoorvleîs, zoeërvleîs | zuurvlees / |
| zuime | zomen |
| zw | schommel |
| zwabbere | zwalken |
| zwâlf, zwâlft | zwaluw |
| zweegelke, zwieëgelke | lucifer |
| zweeloeër | een schelmachtig, weerbarstig of ongezeglijk persoon |
| zweeloeër | iemand die niet doet wat er van hem / |
| zwegelstekje, zwegelke | zwavelstokje, lucifer |
| zwêns gaeve | aframmelen |
| zwert | zwart |
| zwert vêrreke | pissebed |
| Zwertbrook | Swartbroek |
| zwertbrook (ook Swartbrook) | swartbroek |
| zwerte begiêne | zusters v.d Heilige Augustus (op het huidige Franciscus Hospice) |
| zwieel | eelt |
| zwieëp | zweep |
| zwòk | schommel |
| zwong | zwingel voor het bewerken van vlas |
| zök | sokken |
| örftj | erft |
| österke | rozenhoedje |
| österke | rozenkrans |