Tongers

Tongers wordt gesproken in Tongeren. Tongers bevat 44 gezegden, 564 woorden en 4 opmerkingen. Alle woorden zijn toegevoegd door onze bezoekers.

PDFLog in

44 gezegden

Battel hèlpede luierik uithangen
bekik daai éns, seffës vilt zë atërjeuver van kwoalëchétsover een trotse vrouw
Bo dë browër és mot dë bèkker nie zinWaar de brouwer is moet de bakker niet komen
Bo zieWaar ben je
da's ne shoaphoasdat is een bangerik
daaj hèt den haon zene kop aofgebiëtedie heeft nogal rode lippen
dai heure boak plèk oan heure reuchdie is zeer mager
das ès èn bangsjietdat is een bangerik
das mich ne galjaardat is mij der ene
das mich ne kadéedat is me iemand
dat keump èn de sjakochedat komt in orde
dat wois nie veur te laachtedat was zeer moeilijk
De koanjel hink oan de cornichede afvoer hangt aan de dakgoot
drèed dat pleutje nouw mèr eum.vertel nu eens wat anders
dut mèr of jie nol hètDoe maar alsof ge van niets weet
Hè ès èn bansjietHij is een bangerik
hè és koot veur ën habbëkratshij is kwaad voor een kleinigheid
hè koom mèt de sjuntramhij kwam tevoet
hè stoent do wai ne kraaitheiligehij stond daar onbeweeglijk
hè vuul van ze klùtchehij viel bewusteloos
hè zoog èt laaie-God oaf!hij had het zwaar te verduren
hot oer möle tauw veur dège moet hem niet geloven
ich heub enne kaaik heb een valling
jiè möt het mich waizeJe moet het mij voordoen
luet dè mèr loape!die maakt zijn toekomst wel!
mètte voettramte voet
mok mèr gein kèskenoatemaak maar geen herrie
ne smoek maokede zak toebinden
nèmp èt nie op oer oage ze!ge moet het niet proberen hoor!
op de poef koape!Op afbetaling kopen
op nen aandre zen maol zaupedrinken op kosten van anderen
pak oer baggenote èn bolt èt oafPak uw boeltje bijeen envertrek
sjiè môk nogal veul kèskenoategij hebt veel noten op uwe zang
t'ès zaine paa gesjéte!Hij lijkt héél erg op zijn vader
T'is ammel gein waor snaaje op ene kletskopHet is niet simpel
ter mèt zene bebber baaizittenieuwsgierig zijn
toen ët op sjwoapchèrës oankoomtoen het op het eindresultaat aankwam
toet zo nie èn men orespreek niet zo luid
waag oere toer oafwacht uw beurt af
waaj zietet aut?----waaj geetet (termèt) hoe is het (ermee) ?
zen naos gon tertësse (trèn) staekezich gaan bemoeien
zen nauwsjiereghèts gon bestojehet voorval gaan bekijken
zich motteg vuulezich ziek voelen
zie op oerë kop gëvallë?je bent niet goed wijs!

564 woorden

(oud gezegde) -hot oere meurf! Hot oer mawl tawhou uw mond toe
100 gr. sjower100 gr. hesp

A

a zje vruuger nwoa Dolmans goenkAls ge naar dolmans ging vroeger
agrafeusenietjes machien
almenakkalender
ambrasruzie
ammezièreplezier maken
ammezoasevermaak
aotsjèrvlikkeuitglijden
aotsjrènkelleuitglijden
appelvlaoiappeltaart
attachkepapierklemmetje

B

ba-boedwazerik
baeremoetsbivakmuts
bas-klaslaag volk
batseklatserlange regenjas
batterevechten
batterrevechten
bè-e of knèuppellebidden
bechaar-mèkkeriemand die zich laat opvallen
bèchaarmekkeriemand die veel aandacht opeist
bèlballen (mv. van bal
bénkman
bènk of kjièl- (dieventaal) man of jongen
bènkelikakelig
bèpoateriemand die veel bid
bèpoaterschijnheilige
bèremoetsbivakmuts
besjaarmaekeropschepper
bësjàarmêkkërdruktemaker
besjeumpverlegen
besjonkeleop en neerlopen
bèt ne poaternosterbid een rozenkrans
BIDDIPAARD
billekeprentje
BinkSchoone Vent
bloinmerel
boeillotwarmwaterkruik
boekkezekoek of boekzekoekpannenkoek
boevierwaarom
bossoekkerborstkandij
bossoekkerkandijsuiker of borstkandij
bottelaarzen
bottigecastreerde haan
BottiTongenaar
bowmwoileolie
breume-lekruimels
breumel-vlojkruimeltaart
breutzoatigniet vlug tevreden
breutzoattige (ook: ne hwoile) iemand die nooit genoeg heeft
brikèsigarettenaansteker
broebelbloed-puistje
broeks-moalzak- (broek) -
broeksmoalbroekzak
broi-j spekspekreep
bromelebosbessen
brooisesiesbraadworst
brubbelkeklein bloed-puistje
brusselse-sjikkëreiwitloof
bütëcastreren

C

cabbõnregenjas
chagraineboze vrouw
chedderrammelaar (kinderspeelgoed)
cheddereaanhoudend praten
chekoanspotprent
chekochhandtas
chèresliepmessenslijper
ChevrooiBibbering (bij een valling)
chevrooihuivering
chiet-lèrkatapult
chik heum ë këutchëstuur hem een kaartje
chiklètkauwgom
choaploi-jkastlade
chwoalmëstjiésschooljuffrouw
cravatstropdas
crème-fwètéeslagroom
crèmetoet of tuutcheijshoorn of hoorntje

D

da (t) klop van géin kaantëdat is helemaal verkeerd
dae hèt e ferm stëk èn zen vuutdie is strontzat
daovekieverduivenkorf
dat dank den aaildat is heel normaal
dat dank den aildat is vanzelfsprekend
dauvëpieduivenmelker
de paaip outgoan!sterven
dei is de kloote op / dei is ketsehij is weg
dèurein-joegeledooreenschudden
dikcheneirwoordenboek
dikke neutokkernoot
dikkop (-köpke) kikkervisje
dikkopkekikkervisje
disketiéreredetwisten
dispetièretegenspreken
djé hét schouw schoon schun oinge hebt hele mooie schoenen aan
doakvinsterdakraam
doë kin ich geen kloete vandaar heb ik geen verstand van
DowdisselDistel
drekgrond, aarde
drèkploatspatbord
dreupkeborreltje
DuurStier
è bedonkskeeen drinkbus

E

e krebberkeeen niet-elektrisch scheerapparaatje
è road-twé reureen wiel-twee wielen
è strujmèrkeeen fijn (dun) wafeltje
êbbëraardbei

E

een schoapkast
een toawspengeleen veiligheidsspelt
eikjeunkeeekhoorntje
ein houws èn twee haaiseen huis en twee huizen
ein, draai, vaaif, aag, neuge1, 3, 5, 8, 9
eine kwiëjlingeen tweeling
èn aa sjebabbeleen oude vrouw
èn bagatèleen kleinigheid
èn batseen dij
èn gaffel om e sjietlèr te moakeHouten vork om een katapult te maken
èn goei gezatteeen dik meisje
èn goei mooi-jer of voi-jereen goede moeder of vader
èn habsjaariemand die neemt wat hij krijgen kan
ën jat kaffétas koffie
èn jat kaffé of woatereen tas koffie of water
èn klattereen gemene vrouw
èn mateen tapijt
èn mèn kapaaie joageopeten
èn moager chrèepheel magere vrouw
èn sjebabbeleen caramel
èn staar èn heubbezat zijn
èn troep.een kalkoen
èn vleumeen visgraat
èn zjat of sjateen tas (kopje)
énbénnëzich kalm houden

E

ene moplageen zakdoek
ènne n' a-e-péeen oude man

F

fèstevaloavondcarnaval-avond
fettegrikoperoxydatie
fïbbërë of toemmëlëknutselen
fiezèlefluisteren
fiezellespreken (stil)
filètboodschappentas
fleutviooltje- (bloempje)
fleutcheviooltje (bloempje)
franse soldotenluizen
frènjiereremmen

G

gabberdinegrote regenjas
gabberdineregenjas
gaffelesmakelijk eten
garde-boespatbord
gelikkigglad
gene vètte!minder dan verwacht
gestèchelgeruzie
getettelgetalm
Gie ziet de besteje bent de beste
giezejong meisje
giezemeisje (plat Tongers)
gieze- (dieventaal) meisje
gjöbbëllë, gjeubbëlëbraken of overgeven
goyergulp
graainewenen
graaine-grinse-joenkewenen
graanmeergrootmoeder
graanpeergrootvader
grínsëhuilen
grïtsëlhark
groafvinnenanjers
groesgraszode
groes-dikdicht op elkaar
grouzesnurken
grùne oopgroene aap
grün kroezelgroene bes

H

hab-sjaarbezitterig persoon
hanskroefzwarte Piet
hasehandschoenen
hauzesamenwonen
Have gejaldeHalve gek
hè èes voertof hè ès wèghij is weg
hè ès èn z'n uihij is in topvorm
hè ès goed besnauwdhij heeft veel geld bij zich
hè ès hiemele of hè ès de paip oathij is dood
hè ès oan èt sibbedeiehij zit te dromen
hè ès zo gek as è roadhij is stapelgek
hè geit joenke: (ook-graine) hij gaat wenen
hè hèt veul kneuiphij heeft veel geld
hè hèt veul kneujphij heeft veel geld
hèskespepierW.C.-papier
heuittëttèr, (h) jöttëtèrvlierhout
heurennagenieten
Ho-parleur- (oud Tongers) Geluids-box (in een radio)
hoarspèngelhaarspeld
hoeëleslokop
hõparleursluidsprekers
houwestèlkortstelig hakbijl voor hout
huidkeeskipkap
hut-oech veur dèopgepast voor die
höskë, heuskëW.C.
höske, heuskëwc

I

ich heub de vadsige speddershaitik heb de buikloop
ich how oer taan in de bétonik sla uw tanden in de beton
ietekrietflauwdoend meisje
ittëllë, nittëlsbrandnetels

J

jawprok
je kunt een stukske pijpenge kunt een stukje zagen
jebellekevoedbankje
jékazijn
jiétappel, jiédappelaardappel
joasdoptol
joenke of graainehuilen of wenen
jozemienpinksterbloem

K

kaarbosselhuisborstel
kàddükbouwvallig
kaffèdraskoffiedik
kaksjwoilpeuterschool
kallepraten
kallespreken
kallepéedraaimolen
kallepéedraaimolen- (kermis)
kalpainkekleine agenda of notaboekje
kalpèn, (van calpin, Fr.) scheurboekje
kalsongonderbroek met lange pijpen
karrekol én èn rooi slèkhuisjesslak en een rode slak
kaskaars
kaspëssière, kachpëssièrestofjas
kavvógrafkelder
kedukbreekbaar
kèkeroepen
kèkkespreken (hard) of roepen
kelot of kalotiemand van de katholieke party
këmissësboodschappen
kemphoanvechthaan
kènkèpetrolium-lamp
kèpselhoutafval
kernisdakgoot
kërsjère, krësjiérëvrijen
kèrtouchepatroon (van een jachtgeweer)
kerwatchgesel
kerwatch- (kerwatsj) zweep
kerwatsjzweep
kètche spelekrijgertje spelen
keuteraiserpook
ki-jes-boamkerstboom
kie-jèzeboamkersenboom
klatsein de handen klappen
klatspepiervloeipapier
klauwsterhangslot
KlauwsterKlikslot
klèskleefkruid
kloedder, klitsslappe koffie
knaainkonijn
knèpkevijf cent
kniepvouwmes
knoepsjènkèlepijnlijk met de ene enkel tegen de andere lopen
knoepspèngelkopspeld
kô'nzjëldakgoot
koatspélekaartspelen
koebbeltros
koeijenièreplagen, lastig vallen
koemoalmargriet (bloem)
koetgat
koi-jèllebrabbeltaaltje van een kind
kônzjëlafvoerbuis
kónzjelafvoerpijp
kooie mankwade man
kootboos
koot-kallekwaadspreken
krabberman die weinig of niets kan
kraowwoagelkruiwagen
krebberkescheerapparaatje (met mesjes)
krèl owk ne brikbaksteen
krèmke gevevoetsteuntje geven
kriëmel (e) kruimel (s)
krienekraonkraanvogel
krienekroankraanvogel
krimënéél zoatzeer dronken
krinsellejammeren
kroefbult
kroezelekruisbessen
kronsjelekruisbessen
krot of moalpapieren zak
krot, toetzak- (verpakkingsmiddel)
kuò'ngraankorrels
kwakvroskikker
kwantgeestig
kwièlingtweeling
Kwoid èn kujuitjeKoord en koordje
könjelgoot

L

lammertiejreklagen
lammërtièrëjammeren
lantjiènlantaarn
lauskielzeer arme man
lèkstoaflekstok
leuterzeepsop
LeuterZeepwater

M

maantel-rengermaantel of rengelmaanteloverjas - regenjas
majoozwempak
mal-choasongeluk of tegenslag
malsjôastegenslag
mankementiggehandicapt
manskieëlman---kerek
manskjièlmanskerel
mauwle-mèkkeriemand die veel van zijn oren maakt
mauzekeutelkeshagelslag (chocolade korrels)
me-letboekentas
mëllétschooltas
meri'jukskemeikever
mèt de sjuntramte voet
met veul bechaarmet veel omhaal
mèt veul besjaarmet veel ophef
mètskemeisje
meurfgaar
mjietsemmutsaard- (samengebonden hout)
moager sjrèpmager meisje
moalvermarmer
moaslatzakdoek
mõghuismeid
mônesdoek, moalneusdoek, moalplakzakdoek
mosseldik meisje
mot---mottepiepelnachtvlinder
möalzaoperdrinker op iemand zijn kosten

N

n staar ènhübbezat zijn
ne bla-eeen liberaal
ne diksjenèrwoordenboek
ne duureen stier
në filèt, filleteen boodschappentas
ne kersaanteen vrijer
ne klats - èn hampel- èn pwooise- e pak...hoeveelheid
ne klitchieeen vracht
ne kraowogeleen kruiwagen
ne pompebakeen gootsteen
ne rooieiemand van de socialistische partij
ne schietenklievereen string
ne smoekbovenstuk van een toegebonden zak
ne stop van ein wainfleseen kurk van een wijnfles
ne vatchieeen marginaal persoon
nen a'e péeeen oude man
neut of zwem kraigeslaag krijgen
NondejukkuStrikje
nonkonkel
noskesavondmaal

O

oallik-haaf-vjiedèlheel-half-1 / 4-
oere pére zïnafzien
onderlèfkeonderhemdje
ondeugede praaistouterik
ooierader (in menselijk lichaam)
op bjivèt goanop bedevaart gaan

P

paltokorte jas
pë (r) trètfoto
pèrrepluregenscherm
pertretchefotoke
pësjênsëgeduld
pesteungskeklappertje
petieterig of oelderig kleinheel klein
pieberge speleverstoppertje spelen
piepelvlinder
piètèrepeter
piringregenworm
pisweurmmier
piswuremmier
pitsenijpen
pitserkedrukknoopje
pitslampzaklamp
pitstangnijptang
pjiélparel
pjièselperzik
plaffetur, blaffeturrolluik
plak hauge ook: reservièreplaats voorbehouden
planchéhouten vloer
plek op our mauileen mep in je gezicht
plèk-ploasterkleefverband
plèkbaandplakband
plèkbilleketreuzelaar
plekploeësterpleister
plissepolitie
ploaster, plwosterplakverband
plochéhouten vloer
poatmeter
PoefkèttelIemand die schulden heeft
poekeljoint
poenjaargroot zakmes- (soort dolk)
poenjaarspringmes
ponekussen
ponypony
pôpegèpapegaai
potewortelen- (groenten)
potjiètklei voor vaatwerk
praaikelèkgevaarlijk
prattemokken
prattenmokken
PrèlHetzelfde
priegel of neut of rammel of zwèm...slaag
primkes of priemenlucifers (zwavelstokjes)
prisestekker
prisselperzik
pwooirsopporeisoep

R

raaisvlojrijsttaart
ramboe'lzjëheibel-herrie
règse vwooirrechtse haarscheiding
rèlletreinsporen
reurwielen
ro (o) ie kebausRode kool
robespièrstout kind
roettreinspoor
rooi kruzelkesrode bessen

S

sàasnolzagevent
se-rèlzurkel
sepapventiel
serrèlzurkel
sësiesbraadworst
sibbedee (ke) dromer
sibbedeeëdromen
sist-tjèn, siterntank voor vloeistof
sitèrnbeerput
sjàagrendel
sjaaschuifgrendel
sjaait-pepierw.c.-papier
sjabrang, chebrang, chembrangdeurlijst
sjaggernièrekwaad maken
sjàggrënièrëboos maken
sjainësnaar het schijnt
sjainheiligeniet betrouwbare persoon
sjaitenkakken
sjauredelijk
sjauw grooterg groot
sjebabbelkaramel- (snoepje)
sjebellekevoetbankje
sjedderescherp praten
sjèiresliepmessenslijper
sjèmellebijpraten
sjervelieke, sjèrvëlikkëschaatsen
sjèrvlikkëbaantje glijden
sjéteklieverString
sjeùr (re) gëzwoegen
sjèv-velingehoutkrullen- (bij het houtschaven)
sjèvrooikoude rillingen
sjhekoanschampkaart
sjieberredansen
sjietlèèrkatapult
sjikkerééj (chicorei) witloof
sjoaldaklei
sjoansgeluk
sjôapkast
sjoaphoasbangerik
sjoaphöasiemand zonder moed
sjoas heubbegeluk hebben
sjoasmouwlmond zonder tanden
sjoeftichwees op uw hoede-opgepast
sjoekenièrelicht plagend verwijten
SjoepsjaaiterTongenaar
sjoi èn chaanschade en schande
sjokke-poei of sjokkepjièdschokkepaard oh hobbelpaard
sjoon giezemooi meisje
sjouwerham
sjreddereijzer vermalen
sjrelzurkel
sjroebvroukuisvrouw
sjroepdoekdweil
SlievenherebeulekeO.L.Vrouwe-beestje of Lievenherenbeestje
SlivrauwOnze Lieve Vrouw
smaadbol of beignetoliebol
snaowte goanuit nieuwsgierigheid iets gaan bekijken
snautiemand die alles moet weten
snautenieuwschierig gaan kijken
soekerklitsesuikerbonen
soptelleursoepbord
spauwëspuwen
speetgieter
speetegieten
spéngelspeld
Spènnegewi-jiefSpinnenweb
spieke (s) wasknijper (s)
spieke of wasspieke, wasspéngëlwasknijper
spuitgieter
stattelnestel
statteleveters
stècheleruzieën
stèrke kastaar of galjaarsterke man
stiekelinkskestekelbaarsje
stoppetrèkkèrkurkentrekker
stoute praaidurfal
straikëstrijken
strant jeunkstout kind
strikaizerbreinaald
strikkebreien
strïksjünschaatsschoenen
striksjün raaienschaatsen
stroekplisveldwachter
szozemienjasmijn- (bloem)

T

t'ès gein avans- (ook: avoas) dat baat niets
t'ès sjampleviehet is verdwenen
taanbosseltandenborstel
tapis-plainvast tapijt
tappesiérebehangen
tappesjierpepierbehangpapier
tauwspèngelveiligheidsspeld
tëpéétbehangpapier (2) -
tepkëkleerhanger
terwjiéskop, terwjéskopaverechts persoon
terwjiesnakaverrechts persoon
tetteletalmen
Teungers kalleTongers spreken
teusen nier en beulttussen neus keel
timmerpostzegel
timmerzegel of postzegel
tiretteritssluiting
tjieute-joauwphoepelrok
tobemmer
toeplitsteenklem
toet zo niezaag zo niet
Tongërë, TongëraTongere
tratske-tratsklinknageltje-klinknagel
trëbatVOETPAD
trëbat of zülstoep
trebatkladderonzedige vrouw
trenselle, trèntëllëtreuzelen

U

unnëkës én jékajuintjes in azijn

V

van èigësvanzelf
van zë klötchëbewusteloos
vassehielen
vatchiekoehoeder
velloroadfietswiel
ver-rwoeizebeschadigen
vèrkespoot èn klibbervarkenspoot in gelei
veur wõwaarom
vlaajme, vleummëvisraten
vlètstraatgoot
vlèumvisgraat
vljeutstraatgoot
vljeuttiestraathond
vlojtaart
voaringdeugniet
vreigeledoorwurmen-een weg banen

W

waainéwanneer
waaj ë fl (e) uitsje van ën sènteenvoudig
waajsvroovroedvrouw
wai ès èet of waai ziet èt outhoe is het
wai zit et outhoe is het
waizevrouwvroedvrouw
washèèskewashandje
wiènderikpuistje aan het oog
wjièneworden
woagweegschaal
Woietwat voor iets
wolefaantolifant

Z

zaaigvergiet
zabshoningbij
zaine pwooise hoagezijn plechtige kommunie houden
zaoperdrinker
zapswesp
ze ès èn possitiezwanger zijn
ze hèt eine hoan de kop oafgebéteze heeft haar lippen rood geverfd
zeikkoal of zeikkoetbeerput (2)
zich môttig vülëzich onwel voel
zich vugezich koest houden
zig vugezich gedeisd houden
zjatkopje
zjoeggëlëschudden
zjoekeporren of stoten
zoagnoliemand die zaagt
zoapenzuipen
zõavelzand
zoermoes mèt sesieszuurkool met worst
zoewn van mèlkroom van melk
zwèlke toffelloakeglanstextiel-tafellaken
zwelver (ke) zwaluw
zwoalmèr (ook zwolevèr) zwaluw
zwoasspekzwoerd
zültrapje op aan de voordeur

4 opmerkingen

  1. Het Tongers is zowat een mengeling van oud-duits en frans- vroeger sprak 80% van de inwoners de franse taal en de oudere generatie maakt nog altijd gebruik van franse woorden- (bvb.geluk = chance en dat is goed gedaan jongen = ala-bonne-heur fiston..; enz...handtas= sacoche.
    De hedendaagse jeugd spreekt goed nederlands maar de tongerse tongval is er zeer moeilijk uit te krijgen en zal nogwel een 20-tal jaren vandoen hebben.
  2. het wordt in Tongeren gesproken o.a nerem, vreren, enz.......
  3. op de rommelmarkt in tongeren word het dialect heel veel gesproken en zoals de reactie ervoor ook veel ouderen mensen en kinderen beginnen nu ook het te spreken als ze het thuis of bij grootouders wonen wat in tongeren wonen. het is een leuk dialect beter dan de andere dialecten
  4. tongers een dialekt wel te verstaan, maar tongers is verdomd moeilijk voor te spreken, ik heb er 20 jaar gewerkt, als telecomtechnieker, veel ouderen spreken nog tongers, de jeugd spreekt nederlands, maar toch hoort ge dat ze van tongeren zijn