R |
| ruim | rööm, (vkw römke) |
| ruim, flink | stief |
| ruimen (ww) | rööme |
| ruimpje | römke |
| ruimte | römte |
| ruïneren | verrinneweere |
| ruïneren, verpesten, doen mislukken | verballemonde, verbèllemonde |
| ruiten | rèùte |
| ruitenaas | rèùtenaos |
| ruiter | rèùter |
| rustig, kalm, langzaam | opstaoj |
| ruw, lomp persoon | raawdaaw |
| ruw, onzindelijk | raaw |
| ruwen | raawe |
| ruwheid | raaweghèd |
| ruwweg | teraawste |
| ruzie maken | haorplukke |
| ruziën | hòrzakke |
S |
| sabbelen, zuigen | zabbere, zabbele |
| salmiakpoeder (snoep) | snuf |
| salmiakpoeder (snoep) | joo depeeper |
| samen | saome |
| samenspannen | konkelefoeze |
| samenstelling | saomestèlling |
| samiak | snuf |
| savooienkool | sevôoj |
| savooikool | sevôojkes |
| schaamhaar | unnu bussel strooi |
| schaamte | schòmte |
| schaap | schaop |
| schaapje | schòpke |
| schaar | knipschèèr |
| schaar | schèèr |
| schaatsen | schôtsen |
| schaatsen | schòtse |
| schaatsenrijder | schòtserijer |
| schade | schaoj |
| schadelijk | schaojlek |
| schande | schaant |
| schande | schaand |
| schapen | schaopkes |
| schare | strêûp |
| scharen | schèère |
| scharenslijper | schèèresliep |
| scharminkel | schabbernak |
| scharrelaar | tèùtelèèr |
| scharrelaarster, vrouw die altijd op koopjes uit is | tèùnèkster |
| scheef | schèèl |
| scheef, fout, erg, niet in orde, slim | slim |
| scheel | schèèl |
| scheel kijken, loensen | blomzuut kèèke |
| scheermes | schaors |
| scheet laten | ruften |
| scheiden | schaaje |
| scheiding in het haar | lèùzepadje |
| scheiding in het haar | schaaj |
| schelden | schènen |
| schelden | schèène |
| scheldnaam | pèèrdepiel |
| scheldnaam voor een Hollander | kèèskop |
| scheldwoord voor een roodharige | blaawe |
| schele muts | schèlen bats |
| schelen, verschillen | schille, (schouw, geschouwe) |
| schelm, kwajongen | opn eukerke |
| scheluw | schèèl |
| schemeren | schiemere |
| schep | schoep |
| scheren | schèère |
| scherp | schèèrp |
| scheurmik | schurmik |
| scheutje | schutje |
| schijnbaar toevallig | kwansèùs |
| schijnheilig | schèènhèlleg |
| schijnheilige | fòllievaawer |
| schijnheilige | hèlleg vat |
| schilderen | vèèreve |
| schillen | schèlle |
| schilmesje | schèlmiske |
| schim | schiem |
| schimmelplekken | poeskes |
| schoenmakersleest | list |
| schoenpoets | blinksmèèr |
| schoentje | schuuntje |
| schoenveter | nissel |
| schoenveters | nissels |
| Schoep | Enne schet wa poepmee kom |
| schooier | schobber |
| schoon | kèùs |
| schoon | zèùver |
| schoonmaak | schomaok |
| schoonmaken | schonmaoken |
| schoonmaken | opdoen |
| schoonmaken | aafdoen, afdoen |
| schoonmaken, vegen, keren | kêere |
| schoonmaker van de ketel van een stoommachine, ketelboener | keetelbuuner, keetelbuunder |
| schoorsteen | schaaw |
| schoorsteen, rookkanaal | pèèp |
| schootsafstand, werp-afstand, niet ver van hier | bòlscheut |
| schop, trap | schup |
| schop, spa (de) | schuup |
| schopje | schuupke |
| Schoppen (kaart) | Schuppe |
| schoppen (kaartkleur) | schuppes |
| schoppen, trappen | schuppe |
| schot | scheut |
| schot van een kruiwagen | bèrd |
| schouder | schaawer |
| schouderdoek, omslagdoek | neudoek |
| schouw | schaaw |
| schraal | schraol |
| schrander, pienter | rap |
| schreeuwen | kwèèke |
| schreeuwen | kwijken |
| schreeuwen, hard roepen | kwèèke, (kwêek, gekweeke) |
| schreeuwer, schreeuwlelijk, huilebalk | kwèèkerd |
| schrijven | schrèève |
| schrikken, verschrikken | verschiete |
| schrob bezem | luiwoagen |
| schrobbelaar, textielarbeider | schrobbelèèr |
| schroefje | schruufke |
| schrokop, snelle eter, geldverkwister | durjaoger |
| schudden | hussele |
| schudden | russele |
| schudden | rutsele |
| schuif | schèùf |
| schuifdeuren | schèùfdeure |
| schuifelen | sjoefele |
| schuilen | schèùle |
| schuim | schèùm |
| schuim (o.a. op een paardenmond) | broes |
| schuinen | sgive |
| schuiven | schèùve |
| schuren met puimsteen (ww) | pööme |
| schurft | krèts, schurreft |
| schurftig hoofd | klètskòp |
| schutting | schaans |
| schutting | schaansmuur |
| schuur | 't schop |
| schuur | schop |
| schuur (in de achtertuin) | 't schop |
| schuurtje | schöpke |
| secuur | priegel |
| secuur persoon, pietje precies | unne zeekere |
| sedert | sèns |
| seizoen, jaargetijde | jòrgetij, jòrgetèèj |
| serieus | mèènes |
| serieus | ernstig |
| serieus doorwerken (Fr:mentionner) | mènsie maoke |
| serieus? | dè mende nie! |
| seringen kruidnagel | kröötnaogel, krötnaogel |
| serveerster | opdienster |
| serviesgoed | gelaajgoed |
| serviezen, aardewerk | gelaajgoed |
| Shaamlip | Kaantlel |
| shaggie, zelfgerolde sigaret | sjèkske |
| Shetland pony | ponniepèrdje |
| shetland wollen sokken | sjèt sòkke |
| sigaar | segaar |
| sigarenmaker | segaarefrutter |
| sigaret | safske |
| sigaret | garatje |
| sigaretje rollen | un sjekske draaie |
| sijs (Carduelis spinus) | èlzesèèsje |
| simpelmenske | dutske |
| sinaasappel | appelesien |
| sinaasappel | nappelsien |
| sinaasappelkistje | appelsienekiesje |
| sinds | sèns |
| sinds kort | unnen blaawe mòndag |
| sint-juttemis, nooit | pielepaose |
| sinterklaas | sinnereklaos |
| Sinterklaas | Sienereklaos |
| sinterklaas | siendereklaos |
| sinterklaas inkopen doen | klotteren |
| sinterklaas inkopen doen | klòttere |
| sjaal, das | daas |
| sjaaltje | dèske |
| sjalot | selòt |
| skelet | geròmte |
| sla | slaoj |
| Sla met ei, ui & aardappellen | sloai meej aai meej juin meej eerpel |
| slaag | peut |
| slaag | priegel |
| slaag krijgen | peut beuren |
| slaag krijgen | pitte beure |
| slaag krijgen | peut beure |
| slaag, mep, aantal | roefel |
| slaag, pakslaag | slaog |
| slaan | slaon, (sloeg, geslaon) |
| slaan, vluchten | pèère |
| slaapkamer | slòpkaomer |
| slaapmuts | klapmuts |
| slaapplaats | iepert, uupert |
| slachtafval | lôos |
| slachthuis | abbetwaar |
| slagen, succes hebben | brôoje |
| slager | slachter |
| slager | bêenhaawer |
| slagerij | bêenhaawerej |
| slangetje | slèngske |
| slap kopje thee | kupke slootwoater |
| slapen | slaope |
| slappe jus | lewaajsaus, lawaajsaws |
| slappe koffie | sloeber |
| slappe koffie of thee | loerie |
| slappe limonade, slappe ranja | zuurkesnat |
| slappe saus, dunne jus, jus v / h water waarin de aardappels gekookt zijn | lawaajsaws |
| slappe thee | ölezèèk, èùlezèèk |
| slecht | kaoj |
| slecht | kaod |
| slecht | slèècht |
| slecht gras (wat de koeien niet vreten) | blòtsel |
| slecht hout, brandhout | waajbôomehout |
| slecht humeur | sjagrèèn |
| slecht uitziend, slechte kwaliteit, niet veel zaaks | labberdepoepie |
| slecht van geweten | lòs van kòp |
| slecht weer | gin weer |
| slecht werk, half werk | halleven bak |
| slecht, sluw, kwaadaardig | ont |
| slechte | kaoj (e) |
| slechte aardappelen | vèèrekesèèrepel, kuusèèrepel |
| slechte aardappelen, kapotkokers | matsers |
| slechte eter | pits (er) |
| slechte kaarten | tòdde van kaorte |
| slechte kwaliteit shag | Bèlzesjèk |
| slechte kwaliteit shag, bijeengegraaide tabak van peuken | buksjèk |
| slechte tabak | flöör de matràs |
| slechtziende ogen | soepôoge |
| slepen, dribbelen, pingelen | slèèpe, (slèpte, geslèpt) |
| slijmerd, huichelaar | kwèèlebalk |
| slijpen | slèèpe, (slêep, gesleepe) |
| slijpsteen | slèpstêen |
| slingeren | zwallekû |
| slipjas (Fr: pet en l'air) | pietelèèr (vkw pietelèrke) |
| slipjas, pandjesjas | kredietjas |
| sloddervos, iemand die het niet zo nauw neemt | raawdaawer |
| sloerie | tadderak |
| sloerie | fakkedoelie |
| slokje | kwèlleke |
| slome vrouw | dutsel |
| slons, slet | slòdder |
| slonzig gekleed | op zen gieltjes |
| slonzige huisvrouw | völ poetje |
| sloom persoon (Fr: retirer) | rèttereur |
| sloom, slepend, lijzig | lèèsèèchteg |
| sloot | lôop |
| slordig huishouden | raaw ketier |
| slordig mens | sloerie |
| sluitring (Fr: revêtir) | revèt |
| slungelige, magere benen | slaojbêene |
| sluwerik, linkbal, geslepen vos, lijperd | lèèpôog |
| smaken | smaoke |
| smakken | skweezen |
| smal trottoir, stoepje, opstapje | stuupke |
| smeerlap | smèrlap |
| smeken, bidden, bedelen | pèrmetêere |
| smerig / vies mens | plöddeke |
| smerige / vieze bezigheden doen | plöddere |
| smerige bedrieger | vals plöddeke |
| smoesje | ötmaok, èùtmaok |
| smoesje, kwinkslag, drukte, herrie, kabaal | gatslag |
| smoesje, verhaaltje | missezin |
| snack bar | friet boer |
| snack bar | vet tempel |
| snackbar | frituur |
| snackshop | friet zaok, d' n frituur |
| sneeuw | sneuw |
| sneeuwen | sneuwe (ut sneut, snuwde, heej gesnuwd) |
| sneeuwpop | sneuman |
| snel | gaaw, gaa |
| snel handelen, snel, nerveus of bedrijvig iets doen of ergens heen gaan | ritse |
| snel vandoorgaan | tussenèùtpèère |
| snel, vlugjes, overhaast (en dat tevens nonchalant, zonder aandacht) | hapsnap |
| snel, schrokkerig eten | verdèstruuweere |
| snelle start | ramscheut |
| snelle werkster, vrouw die alles heel vlug doet | rits |
| snelwerkende fijnspinmachine (textiel) | ringspinmesjien |
| snijbonen | snijbontjes |
| snijworst | sisi worst |
| snijworst | sesies |
| snijworst | sesieswòrst |
| snikheet | snikkendhêet |
| snoepgoed van gesmolten gekarameliseerde suiker | teejbròkke |
| snoepje | snuupke |
| snoepjes | snuupkus |
| snoepjes | snuupkes |
| snoeplust | snoeptaand |
| snoeptand, lekkertand | lèkkertjestaand |
| snorretje, moustache | nondejuuke |
| snuiftabak | snuf |
| snuiten, neussnuiten | snutte |
| snuitje | snötje |
| snuiven, snuffelen | snuffe |
| sober of karig iets | kòlloosieke |
| socialist | rôoje |
| sodemieter, donder | klôot (op zèn klôote krèège) |
| soep | sloeber |
| soezen, suffen | dutsele |
| soldaat | soldoat |
| soldaat | sudotje |
| soldatenschoenen | kiesjes, legerkiesjes |
| solution ( bandenplakmiddel) | seluusie, sluusie |
| sommige | sommigte |
| sommige | sommegte |
| soms | sewèèle |
| soms | somwèèle |
| somtijds | sewèèle |
| somtijds | somwèèle |
| somtijds, zo nu en dan | semènketije |
| somtijds, zo nu en dan | somtèds |
| soort van | sortemènt |
| spaarpot | spòrspòt |
| spade | schoep |
| spagaat | mikval |
| spaken (v / h fietswiel) | spaoke, spêeke |
| spannen, heftig toegaan | krulle |
| spannen, nijpen, erop aankomen | naawe |
| sparen | spaore |
| spatader | blaawscheut |
| spatbord (v.e.fiets) | slèkbòrd |
| spatie, ruimte | spaosie |
| spatten, spetteren | jiepe |
| speciale markt voor sinterklaasinkopen doen, St. Nicolaasmarkt | klòttermèrt |
| speculaas | speklaasie |
| speculaas | speklaosie |
| speculaas (je), speculaaspop | spikmènneke |
| speculaas (je), speculaaspop | speklaosiepop |
| speculaasje | speklaosiemènneke |
| speculaasjes | speklaosies |
| speculaaspop | sp'klaossiemenneke |
| speeksel, spuug | spiers |
| speelgoed kar | bôlder kêr |
| speelkaarten | kaorte |
| speelkaarten | kaorde |
| speelkaarten zonder plaatjes | leege kaorte |
| speelplaats | spulplòts |
| speeltuin | spultèùn |
| speen, tuitje | fiep |
| speenvarken | kuuske |
| spekpannenkoek | spèkstrèùf |
| spelbreuk, spelonderbreking | brèkspel |
| speld, dennennaald | spèl |
| spelden | spèlle |
| speldenkussen | kussespèlleke |
| spelen | speuluh |
| spelen | speule, (spult, spulde, gespuld) |
| sperma | tift |
| spermavlek | kaole boer |
| sperwer | klamper |
| sperwer | klampert |
| spiegelei | tiet-aai |
| spijbelen | scholtjematte |
| spijker | spèèker |
| spijker | naogel |
| spijlen | spèèle |
| spijt | spèèt |
| spinazie | spenozzie |
| spinner | draojmaoker |
| spitten, scheppen | spaoje |
| splinternieuw | fonkelnuut |
| sponning | rebat |
| spotnaam voor een non | nonnepreut |
| spotvogel (Hippolais ict erina) | kakkeluutje |
| sprei | spraaj |
| spreken, praten | praote, (tt pròt, vt pròtte) |
| spruitje (groente) | sprötje |
| spugen | spiersen |
| spugen, braken | spouwe |
| spuuglap, morsdoek | zêeverlap |
| spuwen | spierse |
| spuwen, spugen | kitse |
| St. Hubertusbroodjes | hèùpebrôojkes |
| St. Hubertusbroodjes | huupkes |
| St. Hubertusbroodjes | hèùpkes |
| staak | staok |
| staan | staon (ston (d), gestaon) |
| staand | stòndebêens, stòndebins |
| staart | stèrt |
| staart afknotten | blòkstarte |
| staartmees (Aegithalus caudatus) | hangstèrtje |
| stamlokaal, kroeg, café | stamineeke, stameneeke |
| stamppot (Fr: potage), natte stamppot, soep | petòzzie |
| stamppot boerenkool | gruunstaamp |
| stamppot kelen | kiltjesstamp |
| stamppot van appelmoes (appels) en aardappels | hêeten bliksem |
| standbeeld | stanbild |
| standpunt (Fr: point d'honneur), iemand die op zijn eer gesteld is | ponteneur |
| stapel | hôop |
| stapel | taas |
| stapelen, opstapelen | taase |
| statiegeld flessen | stâagèld |
| steeds eigenbelang nastrevend | intersaant |
| steeds wederkerende handeling | reutel |
| steeds, stads, deftig | stads |
| steeltje | stiltje |
| steen | kaai |
| steenpuist | stinpöst |
| steentjes | stintjes |
| steentjes keilen | stintjekètse |
| steenuil (Athene noctua) | hööpke |
| stelen | bietsen |
| stelen | gappen |
| stelen | schoepe |
| stellig, zeker, pertinent | pèrtienes |
| stenen | kaaje |
| stenen van oud cement ontdoen | stintjesbikke |
| stengel, rank, tak | rangel |
| step | avanceerplènkske |
| step | rolplenkske |
| step | tolplenkske |
| Step | Affaseerplenkske |
| step op smalle luchtbanden | glèjer |
| sterk | driedraods |
| sterk - typisch | kasjuweel |
| sterk, ongelooflijk | stèèrk |
| sterk, vasthoudend | kneu kelvaast |
| sterke kerel | mènnekesputter |
| sterkers | stèèrekers |
| sterven | stèèreve |
| steunbalk | schoorbalk |
| stevig poetsen | rösse |
| stiekem, geniepig, heimelijk, achterbaks | âachterdèùms |
| stijf | stèèf |
| stil even | Bakkus houwe |
| stilstaan | hoowhaawe |
| stilstaan (voermannentaal) | huuj |
| stinken | jèùne |
| stinken, winden laten | jööne |
| stoeipoes, kind dat aangehaald en verwend wordt | haffelkatje, haffelkètje |
| stoelgang | afgang |
| stoelgang hebben | afgaon |
| stoeltje | stuultje |
| Stoep | Kaaiband |
| stoeprand | kaaibaand |
| stoeprand | kaajbaand |
| stoeprand | kaaiband |
| stoeprand, trottoirband | kaajbaand |
| stoepranden | kaaibaande |
| stoeptegel | kaibaan |
| stoet | opstoet |
| stoethaspel | braojer |
| stoethaspel, onhandig iemand | miemèùkel, miemöökel |
| stof | stobber |
| stof doen opwaaien | stobbere |
| stoffer en blik | blèk èn vèèger |
| stofsneeuw | griezel |
| stoken, opstoken, aanzetten | steuke |
| stolp, glazen omhulsel | stölp |
| stolpen | stöllepe |
| stomdronken | afgelaoje |
| stomdronken | ladderzat |
| stomdronken, suf | laplaazerus, laplaazeres |
| stomme zooi | vuile méuk!! |
| stommeling, sufferd, uilskuiken | gaoperd |
| stoofpeertjes | stôofpirkes |
| stoomcarrousel | stôomkarresèl |
| stoppelknolzaad | gruunzaot |
| stoppen | hoowhaawe |
| stoppen | èùtschaaje |
| stoppen | huuhaawe |
| stoppen, ophouden | ophaawe |
| storm met veel regen en wind | baomes |
| stoten van kinderhoofdje | boetsebòlle |
| stotteren | hakkele |
| stouwen, stuwen | staawe |
| straaljager | strôljôger |
| straat | straot |
| straathond | joekel |
| straatje | stròtje |
| straatjoekel | kaajbaanderas |
| straatjoekeltje | straotjoekeltje |
| straattaal | praot van de straot |
| straf, kwelling (Fr: persécution) | pèrsekuusie |
| straks | zubiet |
| stratenmaker | kaajbuuter |
| stratenmaker | kaajlègger |
| streep | stripke |
| strooisel, droge bladeren, dennennaalden, losse turf | strossel |
| stroom | illektriek |
| stroopsoldaatje | stroopsoldòtje |
| strootjetrekken | sprietjetrèkke |
| stropdas | kravàt |
| stropdas | plàstròn |
| stroper | moeskòp |
| struikelen | stölpere |
| struise vrouw | meulepèrd |
| struise vrouw | meulepèèrd, meulepèrd |
| studentenkamer | studiekòt |
| stuifzand | stèùfzaand, stööfzaand |
| stuip | stèùp |
| stuiptrekken, uitgeschakeld, hulpeloos zijn | lèllepôote |
| stuiver | stèùver |
| stuk | keduuk |
| stuk | kepòt |
| stuk, kapot, dood | kapoerewiets |
| stukgaan | kraoke |
| stukje papier | pepierke, pampierke, |
| stukje, snoepje | brökske |
| stukken, scherven, aan gruis | griezelemènte |
| stukkendroger, bediener v.d. droogmachine (textielindustrie) | drêûger |
| stuntelaar, verveeloor | klôojôow |
| stuntelen | klaoze |
| su kkelen | pratte |
| sudderen | dèddere |
| suf, afwezig, sloom | deuzeg |
| suffen, onoplettend zijn | gòlliepaope, (tt gòlliepòpt) |
| sufferd | gòlliepaop |
| sufferd | koekerd |
| sufferd | taotòlf, tòtòlf |
| sufferd, dromer | òrtestiesje |
| sufferd, iemand die niet goed wijs is | laawe |
| suiker | sèùker |
| suiker | sööker |
| suikerbieten | sèùkerpeeje |
| suikerbroodje, bolus | plèkdròl, plèkbrôojke |
| suizen | hoeme |
| suk keldrafje | kiepedrèfke |
| sul | dookus |
| sul | dook |
| surprise | sepries |
| swingen (hot jazz) | hòtjèsse |
T |
| taal | toal |
| taal | taol |
| taaltje | tòltje |
| taart | vlaai |
| tabakspruim | tebaksprèùm, tebaksprööm |
| tachtig | taggenteg |
| tachtig | taageteg |
| tadderak | taderak |
| tafel | tòffel |
| tafelkleed | toffelkleeke |
| tafelkleed | tòffelklêed |
| tafelkleed, olalalala ook iets van het vrouwelijke lichaam | klitje |
| tafellade | tòffellaoj |
| tafellade | tòffelschèùf |
| tafelpoot | tòffelpôot |
| takkenbos, mutsaard, mutserd | musterd |
| takkenbossen | musterds |
| talent, aanleg | ònlèg |
| tam (dieren), braaf, sullig (mensen) | zêeg |
| tamelijk | rèùm |
| tand, kies | taand |
| tandarts | smoelsmid |
| tandarts | smoelsmiet |
| tanden | taande |
| tanden | spirelle |
| tandenstoker | táánthout |
| tante | taante |
| Tante Anna | Taantanna |
| tante in het klooster | taante nonneke |
| tapkast in het café | tôog |
| tarwe | tèèrf |
| tarwebloem, patentbloem | geblikten blom |
| tasje | tèske |
| tattoeage | plekplotje |
| te bont maken | bröön bakke |
| te duur | te köstelek |
| te goeder trouw | te goejertraaw |
| te voet | lôopes |
| te voet | schoemaokerstram |
| te voet gaan | meej du beenewoage |
| teelbal, kloot | klôot (mv klôote, vkw klotje, klutje) |
| teelt | tult |
| tegelijkertijd | meejpesaant, impesaant |
| tegelijkertijd | ampesant / meepesaant |
| tegelijkertijd | meejpesaant |
| tegelijkertijd | meepesaant |
| tegelijkertijd | temeej |
| tegelijkertijd | èffegetèèj |
| tegelijkertijd, terloops (Fr: en passant) | impesaant, meejpesaant |
| tegen | teegen |
| tegen je enkels schoppen | hòrènkele |
| tegenaan | teegenaon |
| tegenover | teegenoover |
| tegenwoordig | teegesworreg |
| tegenwoordig | teeges |
| tegenwoordig, nu | teegesworreg |
| teil | tèèl |
| telen, kweken, verbouwen | teule, (tult, tulde) |
| televisie | kèèkkasje |
| televisie | tillevisie |
| telkens | tellekes |
| telkens weer | geduureg |
| telkens weer | oppernuut |
| telkens weer | oppenuut |
| ten eerste | irstes |
| ten goede veranderen | gebeetere |
| ten hoogste, hoogstens, hooguit | hôogèùt |
| ten naaste bij, ongeveer, zowat | te raawste |
| ten slotte | teliste |
| ten tweede, op de tweede plaats | twiddes, twids |
| tenen | têene |
| tengels | kleviere |
| tepels | mèmme |
| terecht | terèèchte |
| terechtkomen | terèèchtekoome |
| teren, verteren, feestvieren | tèère |
| terloops | meepesaant |
| terloops, op zijn gemak | lochjeswèg |
| terloops, tegelijkertijd (Fr: en passant) | meejpesaant, impesaant |
| terug | trug |
| terug, voorheen | hèr |
| terughalen | trughaole |
| terwijl | swels |
| terwijl | swèlsdè |
| testament | tèstemènt |
| teugels | laajsel |
| tevens | impesaant |
| tevens | meejpesaant |
| tevreden | gelukkeg |
| textiel afnemer | dippeljeur |
| textiel machine om te drogen | drêûgmesjien |
| thee | teej |
| thermosfles | isolêerflès |
| thuis | tèùs |
| thuis bij emma | thôs bij emma |
| thuisblijven | tösblèève |
| thuiskomen | töskoome |
| thuislaten | töslaote |
| thuiswever | tèùswèèver |
| tieren | snòbbe èn snaawe |
| tijd | tèèd |
| tijdens het praten doorwerken | praote en braaje |
| tijdig | betèts |
| tijdje | tèdje |
| Tilburg | Tilbörg |
| Tilburg | de schonste stad van et laand |
| Tilburg (Carnavalsnaam) | Krèùkestad, Kröökestad |
| Tilburger | Kruikenzeiker |
| tilburger | tilbörger |
| Tilburger | Krèùkezèèker, Kröökezèèker |
| Tilburger van bezuiden de spoorlijn (opmerking 5), stadse | kaajbuuter (opmerking 5) |
| Tilburgers ten noorden van de spoorlijn. | Törke |
| Tilburgs hondenras | kaajbaanderas |
| Tilburgse kruidenlikeur | Schrobbelèr |
| tilburgse pap | Luiwèèvepap |
| timmeren | timmere |
| tin | tèn |
| tobberd | aawesòpper (t) |
| toegerust | ingespanne |
| toerusten | ötzakke, èùtzakke |
| toevalstreffer, gelukscarambole, toverbal | un zwèntje |
| tof | gèèf |
| toffe kerel | gaawe gaast |
| toffee | bròk, (vkw brökske) |
| toilet | schéthús |
| toilet papier | schétpepier |
| toilet, wc | schèèthèùs |
| toilet, wc | gemak |
| toilet, wc, plee | höske |
| toiletborstel, closetborstel, wc-borstel, pleeborstel | pleejbòrsel |
| toileteren | Naor oew èèguh guzèik lùsteruh |
| tollen met een zweepje | haktolle |
| tong zoenen | plekken |
| tong zoenen | tungske vrijen |
| Tongzoenen | Tungske vrijen |
| tongzoenen, kussen, vrijen | plèkke |
| tonprater (carnaval) | leuterèèr |
| torenvalk (Falco tinnunculus) | bidder |
| tornen | tòrre |
| tornen, losmaken, naad lossnijden | lòstòrre |
| tot | toe |
| tot kijks maar weer. | houdoe en saluutjes |
| tot ziens | halleeej |
| tot ziens | houdoe |
| tot ziens | Alaaf |
| tot ziens (eigenlijk: hou je goed), vaarwel | haaw-d-oe, haawdoe, houdoe |
| totaal | himmòl |
| totaal | hillemaol |
| totaal | vierkaant |
| totaal aan wat men gedronken en / of genuttigd heeft in een café of restaurant | vertèèr |
| totaal van de wereld zijn | jantjemerienes zijn |
| totdat | toedègge |
| totdat | toedè |
| totdat | toedèttie |
| toverbal | tôoverbòl |
| traan | traon |
| tractor | trekker |
| traditionele feestdag v.h.gilde, teerdag | tèèrdag |
| traktement, zakgeld | trèktemènt |
| trapje, laddertje | lirke |
| trapperhefboom bij fiets (Eng: crank) | krènk |
| trapperhefboomborgpen | krènkspie |
| trappistenbier | paotersbier |
| treiteren, pesten, vervelend doen | èttere |
| trekstrengen van een kar | haacht |
| treuzelaar | semmelèèr |
| treuzelaar | sèmmelklôot |
| treuzelen | semmele |
| treuzelen | semmelen |
| treuzelen | saansele |
| treuzelen, rekken, vertragen | lèètere |
| treuzelende vrouw | sèmmel |
| treuzelende vrouw | sèmmeltrien |
| trillen | rèère |
| troep kinderen | klocht kènder |
| troep kinderen | strêûp |
| trosje | truske |
| trots | frêet |
| trots | fier |
| trots, parmantig, deftig | vrêet, frêet |
| trottoir | stoep |
| trottoir | stuupke |
| trottoirband | kaaibaand |
| trottoirband | kaaiband |
| trouw blijven aan je principes | oewe pôot stèèf haawe |
| trui, pullover | pull |
| trut, zeur | zèèkmie |
| try outs | perbeersels |
| tuberculose | tèrring |
| tuin | tèùn |
| tuin boon | knauw boon / boere teene |
| tuin, hof | hòf, (vkw höfke) |
| tuinanjer | snoffel |
| tuinbonen | knaawbôone |
| tuinbonen | boeretêene |
| tuinbonen | labbôone |
| tuinboon | lapbôon |
| tuinboon | knauwboon |
| tuinfluiter (Sylvia borin) | brèmkwèt |
| tuingerei | tèùngeraaj |
| tuinhark | griezel |
| tuinieren | heuve |
| tuinpad, achterom | hòfpad, hòfpat |
| tuinschaar | tèùnschèèr |
| tuintje | töntje |
| turf | törf |
| twee | tweej |
| twee | 2 tweej |
| twee verschillende | twidderaander |
| twee verschillende soorten | twidderaande |
| tweede | twidde / twiddes |
| tweede grasoogst in de nazomer | toemaot, toemèt |
| tweejarig paard | boenter |
| tweeling | twilling |
| twerner | twènner |
| twijgje, lange dunne tak | zwiemke |
| twijnen, twernen, garen dubbelen | twèène, twènne |
U |
| u | oe |
| Udenhout | d'n Unent |
| Udenhout | den Uunent |
| ui | ajuin |
| ui | jèùn |
| ui | juin |
| ui (en), ajuin (en) | jèùn, jöön (vkw jöntje, jèùntje) |
| ui, ajuin | jöön |
| uien | jèùn, jöön |
| uien | schoemaokersspèk |
| uier | ööjer, öör |
| uier | öör |
| uil | ööl (vkw öltje), èùl (vkw èùltje) |
| uilskuiken | goallipoap |
| uit | èùt |
| uit | öt, ööt, èùt |
| uit | ööt, öt, èùt |
| uit alle macht, dwingend | meej duuvelsgewèld |
| uit de mode zijn, dood zijn | öt de tèèt zèèn, èùt de tèèt zèèn |
| uit de naad | schompes |
| uitbreiden | ötbraaje, èùtbraaje |
| uitdruipen | ötdröppele, èùtdröppele |
| uitdruipen | ötdrööpe, èùtdrööpe, èùtdrèùpe |
| uiteenvallen, uit elkaar vallen | ötêenvalle, èùtêenvalle |
| uiteinde | ötènde, èùtènde |
| uiteindelijk | teliste |
| uiterlijk, voorkomen | prizzentaosie, prissentaosie |
| Uiterste Stuiver | Èùterste Stèùver |
| uitgaan | ötgaon, èùtgaon |
| uitgaan | rêepe |
| uitgaan | toerlezjoere |
| uitgaan, het er goed van nemen, de fijne meneer spelen | limmenêere |
| uitgaander, levensgenieter | bezjoerder |
| uitgaansavond voor het jonge volk | rêepaovond |
| uitgaansdag | ötgònsdag, èùtgònsdag, ötgaonsdag, èùtgaonsdag |
| uitgebakken spek | kaojkes |
| uitgebakken spekjes | kaojkes |
| uitgegleden | ötgegleeje, èùtgegleeje |
| uitgekookt iemand, gewiekste knaap, linkmiegel | linkmiechel |
| uitgeloot | ötgelooterd, èùtgelooterd |
| uitgepraat | ötgeleuterd, èùtgeleuterd |
| uitgeput | tèène |
| uitgestalde, geëtaleerde | ötgepakt, èùtgepakt |
| uitglijden | ötschèùve, èùtschèùve |
| uitglijden | ötglèèje, èùtglèèje |
| uithalen | öthaole, èùthaole |
| uithijgen, met de mond bewasemen | hööge |
| uithoren | hèlôore |
| uithouden | kêere |
| uithouden | öthaawe, èùthaawe |
| uitjes | jöntjes |
| uitjouwen | ötsliepe, èùtsliepe |
| uitkijken | ötkèèke, èùtkèèke |
| uitkleden | ötkleeje, èùtkleeje |
| uitkloppen | ötstobbere, èùtstobbere |
| uitkomen | ötkoome, èùtkoome |
| uitkruien | ötkrööje, èùtkrèùje |
| uitlaat | ötlaot, èùtlaot, knalpèèp |
| uitlachen, bespotten door met de wijsvingers over elkaar te strijken | ötsliepe, èùtsliepe |
| uitleggen, verklaren, uitduiden | ötdööje, èùtdööje |
| uitlenen | ötlêene, èùtlêene |
| uitloten | ötlootere, èùtlootere |
| uitnodigen | verzuuke |
| uitnodigen | ötnôoje, èùtnôoje |
| uitpakken | ötpakke, èùtpakke |
| uitpraten | ötpraote, èùtpraote |
| uitrafelen | ötrèffele, èùtrèffele |
| uitreiken | ötrèèke, èùtrèèke (tt ötrèkt, èùtrèkt) |
| uitrekenen | ötreekene, èùtreekene |
| uitrekken | lèèpere |
| uitroep van ongeloof | gaowèg |
| uitroep van verbazing, van pijn of teleurstelling | amaaj |
| uitschelden | ötschèène, èùtschèène |
| uitschot | rögt |
| uitschrapen | ötschèère, èùtschèère |
| uitschuiven, uitglijden, bot vangen, achter het net vissen | ötschööve, èùtschööve, ötschèùve, èùtschèùve |
| uitslag | ötslag, èùtslag |
| uitslag | ötsleutel, èùtsleutel |
| uitslag, antwoord | ötslötsel, ötsleutel, èùtslötsel, èùtsleutel |
| uitsmeren | ötsmèère, èùtsmèère |
| uitsmijter | klêerkâast, bèùtewipper, klirkâast |
| uitsmijter | bèùtewipper, klêerkâast, klirkâast |
| uitspoken | ötzètte, èùtzètte |
| uitspreiden | ötspraaje, èùtspraaje |
| uitstak | ötstôok, èùtstôok |
| uittrekken | öttrèkke, èùttrèkke |
| uitvaart | ötvòrt, èùtvòrt |
| uitvinden | ötvèène, èùtvèène |
| uitvinder | ötvèèner, èùtvèèner |
| uitvlakken, niet vergeten, , erg in hebben | ötboezeroene, èùtboezeroene |
| uitvlucht, smoesje | ötdeur, èùtdeur, ötteur, èùtteur |
| uitvlucht, smoesje | ötteur, ötdeur, èùtteur, èùtdeur |
| uitwisselen | tèùtele |
| uitzet | ötzèt, èùtzèt |
| uitzetten | ötzètte, èùtzètte |
| uitzoeken | ötzuuke, èùtzuuke |
| uitzoeken, uitpluizen | ötvundere, èùtvundere |
| uitzondering | ötzundering, èùtzundering |
| unster, handweegschaal | öster |
| urine, zeik | zèèk |
| urineren | pisse |
| urineren, zeiken, pissen, plassen, piessen | zèèke |
| uw | oew |
V |
| vaak | dikkéls |
| vaak, dikwijls | dikkels |
| vaandel | vaon |
| vaas | faos |
| vaas | vaos |
| vaatdoek | schoteldoek |
| vaatdoek | skotteldoek |
| vaatdoek | schooteldoek (vkw schootelduukske) |
| vaatdoek | schooteldoek |
| vaatdoek, scheldwoord voor een lichtzinnige vrouw | schootelvòd |
| vaatdoek, scheldwoord voor een lichtzinnige vrouw | schootelslèt |
| vader | paa |
| vader | vadder |
| vader | aawe |
| vak, beroep, baan, stijl | stiel |
| vakantie | vekaansie |
| vakantie | vekaasie |
| vaker | dikkelder |
| valhelm | butsmuts, botsmuts |
| vallen | klòttere |
| vallen | klèttere |
| vals muntje | blekke mientje |
| vals spelen | gieleke |
| vals spelen bij kaarten | foezele |
| vals, gemeen, laag, erg | gemèèn (gemènder, gemènst - gemener, gemeenst) |
| van | aaf |
| van alle markten thuis | diekomsa |
| van alles | venalles |
| van Baarle-Nassau | Baols, Bòls |
| van belang zijn | beschrèève |
| van binnen verrot | bökzuut |
| van Breda, Bredaas | Berdaos, Berdòsse |
| van café naar café gaan, kroeglopen, dweilen | dwèèle, (tt dwèlt) |
| van datteme | van den dieje |
| van een borreltje houden | em gèère luste |
| van gelijke aard | êentoutmèm |
| van goeden huize | pront |
| van hier naar daar | van hòt nòr hèr |
| van Hilvarenbeek, Hilvarenbeeks | Biks (e) |
| van hoofd tot voeten | van kòp toe têen |
| van hout | houtere |
| van jezelf | èègeste |
| van jouw | jouwe |
| van katoen geven | teegenòn pèère |
| van kindsbeen af | van klèns aaf aon |
| van kleur veranderen, verkleuren | verschiete |
| van lood | lôoje |
| van Loon op Zand (Loons, Loonse) | Lons, Lonse |
| van tin | tènne |
| vanaf te brengen | vanaf te krèège |
| vanavond | vanaovend |
| vanavond | taovend |
| vanboven | venboove |
| vandaag | vandoag |
| vandaag | vendaog |
| vandaag de dag | tiggenswordig |
| vandaan | aaf |
| vanmorgen | vemèèrege |
| vannacht | venaacht |
| vanzelf | vanègges |
| vanzelf | vanèèges |
| vanzelfsprekend, duidelijk, klaar | klaore taol |
| varen, beleven, ondervinden | vaore |
| varken | vèèreke |
| varken | vérke |
| varken | vérké / kuuske |
| varken | kuus, (mv kuuskes, vkw kuuske) |
| varkensblaas | frutblaos |
| varkensfilet, karbonade | krèp |
| varkenshoeder, varkenshandelaar | vèèrekesstaawer |
| varkensvoer | kuusèèrepel |
| varkensvoer | kuusvoejer |
| varkensvoer | sloeber |
| varkentjes | kuuskes |
| vast en zeker, zijn hele leven | alzelèève |
| vast werk | gereegelde baon |
| vast, zeker, in verzekerde bewaring | vaast |
| vastbinden | vaastbèène |
| vaste wastafel | làvaabo |
| vastenavond | vastenaovend |
| vastentijd | vaaste |
| vastentijd | vastentèèd |
| vasthouden | vasthaawe |
| vechten, ruziemaken | vèèchte |
| veearts | veejarts |
| veeg | vèèg |
| Veel | Veul |
| veel drinken, tutteren | tuutere |
| veel eten, schrokken | bèùze |
| veel pijn hebben | ik verrek van de pent |
| veel te duur | vuste kòsselek |
| veel te veel | veulsteveul, vusteveul |
| veel te veel | vusteveul |
| veel te vroeg | vuste vruug |
| veel, hoop | hôop, (vkw hupke) |
| veeldrinker | zèùpschèùt |
| veemarkt | veemèrt |
| veertig | firteg |
| veertig | virteg |
| veertje | virke |
| veertje | vèrke |
| veertjes | vèrkes |
| veeter | distel |
| vegen | búnne |
| vegen | bèsseme |
| vegen, vagen | vèège |
| veger | bisúm |
| veilig | vèlleg |
| veiligheid | vèlleghèd |
| veiligheidsspeld | slötspèl |
| veilingmeester | afslaoger |
| veldleeuwerik (Alauda arvensis) | parasjuutveugeltje |
| veldwachter | gruunjas |
| velg | vèlling |
| velgen | vellinge |
| velours, fluweel | flôêrs |
| vensterbank | raomrichel |
| vent | manskèèrel |
| vent, kerel | jêûkerd |
| ventielslangetje | fetielslèngske |
| ver schoppen | wèèd brènge |
| ver weg | wèèd ewèg |
| verandering, andere manier | èntel |
| verassing, sinterklaascadeautje | sepries (Fr: surprise) |
| verbazing | verbaozing |
| verbeelden, voorstellen, eigendunk demonstreren | verbilde |
| verbeelding, opschepperij, blufferige drukte (Fr: gasconnade) | kaskenaode, kaskenaoj, kèskenaoj |
| verbergen, wegmoffelen | moefele |
| verbieden | verbieje, (verbiet, verboj / verbôoj, verbooje) |
| verbleken | verschiete |
| verbruikt materiaal | verschòtte |
| verder | wijer |
| verder, nog meer | vèrders |
| verdikking in draad, knoop in haren, pukkel, puist | fròt |
| verdorie | gatvergimme |
| verdorie, uitroep van teleurstelling | gatjuu |
| verdragen kunnen | kunne veele |
| verdriet | sjagrèèn |
| verdriet | weet |
| verdwenen, weg, pleiten, foetsie | plèète |
| vereniging van geheel onthouders, (anti-drank-maffia) | den blaawe knêûp |
| vergaan | vergaon |
| vergiet | tèms, tèmmes, timmes |
| verhaaltje | vertèsseltje |
| verhuizing | ooverhèùs |
| verjaardag | verjòrdag |
| verkoudheid | klèts |
| verkrijgen, ontvangen, verwerven, bereiken | bekôome |
| verleden, vorig (e) | fleej (e) |
| verlegen | prut |
| verlegen, bedeesd, éénkennig | inkènneg |
| verlegen, met drempelvrees | klèpschaaw |
| verliezen, kwijtraken, verspelen | verspeule |
| verliezen, verspelen, ervan af zijn, kwijt spelen | kwèètspeule |
| verlof, vrij | òllef, òllem |
| verloofde | mèdje |
| verloofde | mèske |
| verloten | verlootere |
| vermicelli | fèrmesjèl |
| vermoeidheid | muugte |
| vermoeidheid, moeheid | muugeghèd, muugeghèt, muugeghèj, (mv muugegheeje) |
| vermogen, veel, macht, kracht | maacht |
| vermogen, fut, kracht | ammezûur |
| vermogend, redelijk gefortuneerd zijn | mòs òn dur kniejes hebbe |
| vernielen | verrinneweere |
| vernielen, (Fr: détruire) | verdèstruuweere |
| verontwaardigd zijn | em rije |
| verpleegster | non / nonneke |
| verraden | iemes derbijlappe |
| verraden | verraoje |
| verraden, erbij lappen | bèlappe |
| verrader | maotenaaier |
| verreweg | wèèdèùt |
| vers | vòrs |
| verscheidene, verschillende | verschaaje |
| verschrikkelijk | ontiegelek |
| verse haring om te bakken, panharing | panhèrring |
| versleten fiets | aaw krak |
| versleten, slordig kledingstuk | tòdzak |
| verspillen | verkwaanselen |
| verstaan | verstaon |
| verstand | verstaand |
| verstand, wetenschap | weet |
| verstikken | smoore |
| verstoppertje | piepenbèèreg, pieperke |
| verstoppertje spelen | pieperke spêûle |
| verteerder, klant in het café | vertèrder |
| vertelsel (tje), verhaal (tje) | vertèssel (ke, -tje) |
| verteren, besteden | vertèère |
| vertrekken | aaftrappe |
| vertrouwen | fieduusie |
| vertrouwen | feduusie |
| Verveeloor | Wallegent |
| verveeloor, dreinoor | ollie k o n t |
| vervelen, plagen | niereke |
| vervelen, donderjagen | klôote |
| vervelend doen | hòrzakke / kutkamme |
| vervelend doen, lastig zijn | miere |
| vervelend iemand, lammeling | lamstraol |
| vervelend iets | pòtstuk |
| Vervelend Persoon | Schurvtzak |
| vervelend, lastig, onprettig | klôote |
| vervelende kinderen | klôotjong |
| vervelende vent, hannes | klôotvèèger |
| vervelende zaak, nare kwestie | pluierij |
| vervormd, uit zijn model | ötgelèbberd, èùtgelèbberd |
| vervormen, uit zijn model geraken | ötlèbbere, èùtlèbbere |
| verwaand | verwaond, strond wie heetoe gescheete |
| verwaand, trots, fier, hoogmoedig | grotseg, grots |
| verwaandheid, hoogmoed | grotseghèd, grotseghèt, grotseghèj |
| verwaandheid, inbeelding | verbilding |
| verwaarlozen, bederven | begèrbeleure |
| verwelken | verwelleke, verwelluke |
| verzaken | verzaoke |
| verzaken (kaartterm) | saoke |
| verzamelen, ophalen | inschaore |
| verzekeren (Fr:assurer) | verastereere |
| verzekeringsmaatschappij | astraasie |
| vestje, gilet | visje |
| vestzakje | visjeszèkske |
| veters | nissels |
| vettig haar | plèkbol |
| vier soorten, vier kleuren | vierder (h) aande |
| vierkant | vierkaant |
| vierkant, eigenwijs, brutaal | vierkaant |
| vies doen, een vies gezicht trekken | völleke |
| vies mens | vèùl plöddeke |
| vies onooglijk vrouwtje | meukelwèfke |
| vies werk | vèùl wèèrk |
| vies, onooglijk scharrelvrouwtje | möökelwèfke |
| vies, smerig | smèrreg |
| viespeuk | völlak |
| viespoes, smeerpoes, slordig mens | vööl poetje, vèùl poetje |
| vieze | veul |
| vieze praatjes | völlekerij |
| vieze vingers | sausduime |
| viezerik | tadderak, smèrlap |
| viezerik | völlek |
| viezerik | völlak |
| viezerik | smèrlap |
| viezerik, vuilak, smeerpoes | völlek |
| viezigheid | bleppep |
| vijf | vééf |
| vijf | vèf |
| vijf | 5 vèèf |
| vijfde | vèfde |
| vijftien | vèftien |
| vijftigste | fèftegste |
| vijg | vèèg |
| villapark | jèmbuurt |
| villapark, quasi-rijke buurt, de Blaak (den Blaok) | kaawèèrepelbuurt, jèmbuurt |
| vinden | vèène |
| vinden | vèène, (vènt, von, gevonde) |
| vinder | vèèner, vènder |
| vingers | sausdèùme |
| vingers | plekjatte |
| vingers | geboje, gebôoje |
| vink (Fringilla coelebs) | maajvink |
| vinnig, nijdig, vurig, driftig | nèèg |
| viool | fiejôol |
| vis | spèk meej spèèle |
| viskuit, hom v.d. vis | zaajers |
| viskuit, hom v.d. vis | zaod |
| vissenaas | kèmpzaod |
| visvijver | wouwer |
| vla | puddingpap |
| vlaamse gaai (Garrulus glandarius) | mòrkòlf |
| vlaszaad | lèènzaod |
| vlechttwijg | fitselstèk |
| vleermuis | vlirmèùs |
| vleien, lekker maken | beströöve |
| vlek | plèk |
| vliegende aanloop | ramscheut, ròmscheut |
| vliegende aanloop | ròmscheut, ramscheut |
| vlierhout | flierhout |
| vlinder | kapelleke |
| vlinderdasje | nondejuuke |
| vlo | vlôoj |
| vloeken | gòdvere |
| vloeken | gòtfere |
| vlucht in de schemer, werken in de schemer | öölevlucht, èùlevlucht |
| vlug een beetje | rap ôok |
| vlug een beetje | vietempeu |
| vlug een beetje, als de wiedeweerga (Fr: vite un peu) | vietenpeu, vietempeu, vietepeutem |
| vlug eventjes | gaaw èfkes |
| vlug iets wegpakken | ritse |
| vlug, snel | rap |
| vlugger | gaawer |
| vluggertje (vlug nog een borreltje, snelschaakpartijtje) | gaawke |
| vod | tadderak |
| vodden, lorren, lompen | tòdde |
| voddenkoopman, voddenkramer | tòd (de) krèèmer |
| voddenman | tòdkrèèmer |
| voddenman | tòddeboer |
| voederbak | voejerbak |
| voederbiet | mangelpeej |
| voederbieten | mangelpeeje |
| voederen | voejere |
| voederzak (v / h paard) | ròsdoek |
| voelen | vuule |
| voer, voeder | voejer |
| voeren, dieren te eten geven, voederen | voejere |
| voering | voejer |
| voerketel | sòpkeetel |
| voetbal | foebal |
| voetballen | voebolle |
| voetballen | voeballuh, voeballe |
| voetballer bij NOAD (nooit ophouden altijd doorgaan) | unne gèèlblauwe |
| voeten, poten | pôoj (vkw pôojkes) |
| voetje | vuutje |
| vogeltje | veugeltje |
| vogeltje | veugeltje |
| vogeltjes | veugeltjes |
| vogeltjesliefhebber | veugeltjesprutter |
| vogelvoer | kèmpzaod |
| voldoende | genogt |
| voldoende | genog, genogt |
| volgooien | taassuh |
| volgzaam, gewillig | gewòrreg |
| volière | fejèèr |
| volk | vòllek |
| volkstuin | vòlkstèùn |
| voor | veur |
| voor | vur |
| voor | veur, vur |
| voor | vur, veur |
| voor de dag komen | ötpakke, èùtpakke |
| voor de gek houden, sarren, plagen, tergen | ötklôote, èùtklôote |
| voordat | vurdèttie |
| voordat | vurdègge |
| voordat | vurdè |
| voordat je | vurdè ge |
| voordeeltje | meeval |
| voordeur | vurdeur |
| voorgaande jaren | aander jaore |
| voorgevoel, vermoeden (Fr: prénotion) | pronoosie, prenonsie |
| voorgevoel, vermoeden (Fr: prénotion) | prenonsie, pronoosie |
| voorhand | vurhaand |
| voorhuid | veurhèùt, vurhèùt |
| voorhuid | veurhööt, vurhööt |
| voorkamer | goej kaomer |
| voorkant | vurkaant |
| voorkomend, betrouwbaar | avvenaant |
| voorlopig | vurlôopeg |
| voormalige geliefde | aaw vlam |
| voorop | vurop |
| voorschieten van geld | verschiete |
| voorschijn | blakke |
| voorspelling | pronostiek |
| voorstellen | vurstèlle |
| voortaan | vortaon / vort |
| voortaan, tegenwoordig, heden ten dage | vort |
| voortduren, aanhouden | ònhaawe, aonhaawe |
| voortdurend | geduureg |
| voortdurend | durlôopend |
| voortdurend, doorlopend, telkens | allegeduureg |
| vooruit | verèùt |
| vooruit | vort |
| vooruit | vurèùt |
| vooruit (aansporing), zeg, nou ja | alleej |
| vooruit dan maar | allebeneur |
| vooruitgang, promotie | avvezaans |
| voorwaarts (voermannentaal) | juu |
| voorzitter | vurzitter |
| vorig jaar | vleej jaor |
| vorig, verleden | vurreg |
| vorige | vurrige |
| vorige | vurrege |
| vorige | vleej |
| vorige maand | vleeje mònd |
| vorige week | vleej week |
| vorige week, verleden week | fleejweek, fleeweek |
| vork | verkèt |
| vork | ferkèt |
| vrachtauto | vrachtwaoge, camion |
| vreemd, eigenaardig | vrèmd |
| vreemdelingen | vrèmd vòllek |
| vreetzak, overdreven eter, slokop | frètzak |
| vrek | pin |
| vrek | prèngel |
| vreselijk | verrèkkes |
| vreten, eten | frèète, (tt frèt, vt fraat) |
| vriendje van de meester | strooptiet |
| vriendje van de meester, oogappeltje, strooplikker | fiepke, fiep |
| vrijdag | vrèddag |
| vrijer | flip |
| vrijer voor korte duur (tijdens vakantie of kermis) | kèr (re) mesvrèjer |
| vrijgezellenknoop, aandrukknoop | lööjwèèveknêûp |
| vrijlustig meisje | haffelkatje |
| vrijpostig | straant |
| vrijpostig, brutaal | astraant, straant |
| vrijwel, bijna | bekaanst |
| vroeg | vruug |
| vroege morgen | vruuge mèèrege |
| vroeger | vruuger |
| vrolijk, plezierig, leuk, amusant | plezaant, plezant |
| vrome vrouw | kweezel |
| vroom persoon | wijwaoterpisser |
| vrouw | mupke |
| Vrouw | Wèèf |
| Vrouw | Wéf |
| Vrouw | wijfke |
| vrouw | mupke |
| vrouw | vrouwke |
| vrouw | vrammes |
| vrouw (mens) | frammes, vrommes |
| vrouw (mens) | vrommes, frammes |
| vrouw met haar op de bovenlip | kribbòrsel |
| vrouwelijke losbol, manziek wijf | hòllewaaj |
| vrouwen kijken | gèèlôôge |
| vrouwenonderbroek | dirriktwaar |
| vrouwke | Frammeske |
| vrouwmens (gezet) | troela |
| vrouwtje | vrouwke |
| vrouwtjeskonijn | fôoj |
| vrouwtjesvarken | gèlt |
| vruchtensap | fröötsap, frèùtsap |
| vuil, doortrapt, gemeen, smerig, geniepig | vèùl |
| vuil, vies, vuiligheid, vuilnis | vèùl |
| vuil, viezigheid, vuiligheid, vuilnis | völleghèd |
| vuilnis, gemeentelijke vuilstort | völlekes |
| vuilniswagen | völneswaoge |
| vuiltje | völtje |
| vuist | vöst |
| vuisten (kroegspelletje) | vöste |
| vuistje | vösje |
W |
| waaks | woaks |
| waaks | gewòrreg |
| waalwijk | walk |
| Waalwijk | Wolluk |
| Waalwijk | Wallik |
| Waalwijk | Wolk |
| Waalwijk | Wòllek |
| waar | waor |
| waar | wòr |
| waar ben je? | bende? |
| waaraan | wòraon |
| waard | wèrd |
| waarde | wèèrde |
| waardeloos hout | flötjeshout |
| waardeloze troep | schuddekul |
| waarderen (vaak negatief) | tèlle |
| waardevol | gaawe |
| waardevol, grappig, kostelijk | kösselek |
| waarheid | wòrrend |
| waarom | waarom |
| waarom | waorveur |
| waarom | wörrom |
| waarschuwen | wòrschouwe |
| waarvandaan | wòraaf |
| Waauwke | Waauwke |
| Waauwke | Voorkouwen voor kinderen |
| wachten | wòchte |
| wagen (ww) | òngaon |
| wagen zonder vering | bòlderwaogel |
| wagen, auto | waoge |
| wagenmaker | kèrsmit |
| walm, stoom | blaok |
| wals waar de kaardebollen op bevestigd worden voor het kaarden van de wolvezels (textiel) | kaordewals |
| wanneer | hoeneer |
| Wanneer? Nooit niet! | Wannie? Dannie! |
| war | wèèr |
| warboel, rommeltje | frutboel |
| warempel | alzelèève |
| warm | wèèrm |
| warme bewaarplaats voor fruit | muuk |
| warmen | wèèreme |
| warmte | wèrmte |
| warmwaterkruik | krèùk |
| was | waas |
| wasbord | roefel |
| wasem, waterdamp | wòssem |
| waskeuken, washok | washèùs |
| wasknijper | waspin (neke) |
| wassen, groeien | waase |
| waswater | sòp |
| wat | wè |
| wat | wè, wèt |
| wat | welk |
| wat 'n | wèn |
| wat anders | wèdaanders |
| Wat ben je toch een treuzelaar | Wè zède toch unne pietleut |
| Wat betaald dat? | wè schuift deh? |
| Wat doe je nou?! | Wè doede nouw?! |
| wat doe je? | wé doede gij na? |
| wat een bende! | spûlleke! |
| wat een flauwekul om iets van niets | wen gezèik zeg op niks |
| wat hij | wèttie |
| wat is dat | wèsdè |
| wat is er | wèdist |
| wat je | wègge |
| wat moet je | wè moete gij |
| wat U nu zegt, komt niet in zijn volledige duidelijkheid over | wellek? |
| wat voor een, welke | hoen |
| wat voor, welke | wèffer |
| wat zeg je | wèlk |
| Wat zegt ie? | Wè zeetie? |
| Wat zegt u | Wè / wellik |
| Wat zegt U? | Wè zede gij? |
| Wat zegt U? | welluk? |
| wat zei hij | wè zittie |
| wat zielig | ochèrum |
| wat zit je nou allemaal te kijken? | wé zitte nauw allemaol te kéken? |
| wat, iets | wè, wèt |
| water | waoter |
| water bij de jenever doen | gissele |
| waterdichte stof, gabardine | gabberdiene |
| waterketel | môor |
| watermuur (Myosoton aquaticum) | miert |
| waterwants ( (Gerris lacustris) | schòtserijer |
| wauwelen, wartaal uitslaan | braawele |
| wc | schèthuis, pleej, pisbak |
| wc | t`schèthuis |
| wc | du pleej |
| wc | ut huske--ut gemak |
| WC, plee, toilet | pleej |
| wc, toilet | et kaomerke |
| we, wij | me |
| wederom, terug | vrom |
| wedijverig, jaloers | bekaampeg |
| weduwe | weedevrouw, weuw |
| weduwnaar | weedeman |
| weduwnaar | pèèrd zonder voerman |
| weeffout als gevolg van gebroken kettingdraad (textiel) | paddevoet |
| weefgetouw | ketaaw |
| weefkaartmaker (textiel) | kaordemaoker |
| Week | aachtdòòg |
| week, het weken | wêek |
| weer weggaan (rusteloos) | op rits gaon |
| weerga, gelijke | wirgaoj |
| weerlicht, bliksem | wirlicht |
| weerom, voorvoorgaande | from |
| weerom, voorvoorgaande | vrom |
| weet | wit |
| weet je wel | wittenie |
| Weet je wel? | Witte wè? |
| weet jij het | witte geit |
| weet jij het | witte gij ut |
| weet jij......? | witte gij .......? |
| weetje niet | witte gij da nie |
| weevershuisje | wèèvershöske |
| weg | weeg |
| weg | wègt |
| weg | ewèg |
| Weg gaan | Aftaaien - 'k taaim af |
| wegen (ww), op de hand het gewicht schatten | kwikke |
| wegenbelasting | weegetaks |
| weggaan, wegwezen | um peeze, urtussenööt pèère |
| weglopen | ewèglôope |
| wegpikken | schoepe |
| wegwezen | pôojtem |
| wegwezen | sjoert em! |
| wei | waaj |
| wei land | waai laand |
| weide | waaj |
| weide | waai |
| weinig | weenig |
| weinig | wènnig, nen bietje, ietwè |
| weinig | wèèneg |
| welbespraakt | goedgetòld |
| welbespraakt | mondfiejat |
| welk (e) | wellek (e), welluk (e) |
| wenden | wèène |
| werd | wier |
| werd | wier |
| werk | wèèrk |
| werk | wèèrk, wèèrek |
| werkdag | wèrkendag |
| werkelijk | ongelooge |
| werkelijk, echt | weezelek |
| werken | wé? |
| werken | wèèreke |
| werkplaats | wèrkplòts |
| wesp | wèps |
| western | kojbojfilm |
| weten | weete (wit, wies, geweete) |
| wetsteen | mèèl |
| weven | wèève, (wèèft, wêef, geweeve) |
| wever | wèèver |
| weversknoop | wèèversknêûp |
| wezel | aajerweezel |
| wezen | wiste |
| wieden | wieje |
| wiegekinderen | platte kènder |
| wiegekindje | mölleke |
| wiel, rad | rat (mv raoj (er), vkw raojerke) |
| wielen | raojer |
| wielewaal (Oriolus oriolus) | gèèle wiewaaw |
| wiens, van wie | hoens |
| Wiet | wieri |
| wij | wèllie |
| wijd, ver | wèèd (wèjer, , wèdst) |
| wijder | wijer |
| wijf | wefke |
| wijf, wijfje | wèèf, wèfke |
| wijn | wèèn |
| wijnfles (sen) | wèènflès (se) |
| wijwaterbakje | wijwaotersbèkske, wijwaotersvatje |
| wijzertjes | wèèzerkes |
| wild fietsen, ravotten, rondzwerven | rakke |
| wild spelen, rondspringen | rondspòldere |
| wilde (wou), wilden | wo, won |
| wildernis | raawenes |
| wildgroei | raaweghèd |
| willem II | Dun kööning |
| wind | wènd |
| winden laten | jèùne |
| winden, opwinden | wèène, opwèène |
| winkelen in de stad | statte |
| winkelkorf | kabas |
| winter | wènter |
| winterjas | wènterjas |
| winterkoninkje (Troglodytes troglodytes) | oovenbèkkerke |
| winterpeen | peej |
| wispelturig iemand | duuzentzinder |
| wist | wies |
| Wist jij dat Foe kinderen heeft | Wiste gij da foe jong haj |
| witbrood | mik |
| witte kwikstaart (Motacilla alba) | kwistert |
| witte kwikstaart (Motacilla alba) | èkkermènneke |
| wolmenger | duuvelèèr |
| wonder, mirakel | meraokel |
| wonderbaarlijk | meraokels |
| woonkamer, haard, thuis | hèrd, hèèrd |
| woordenboek | diksjenèèr |
| worden | wòrre, (wòrt, wier, gewòrre) |
| wortelen | peeje |
| worteltjes | peejkes |
| wou het | wogget |
| wrat | frat |
| wrijven | rösse |
| wrijven | vrèève |
| wrikken | meutele |
| wroeten | vruute |
| wroeten, overal met je neus inzitten | fruute, vruute |
| wroeten, overal met je neus inzitten | vruute, fruute |
| wulp (Numenius arquata) | kölder |
| ww uitkering | stèmpelgeld |
Z |
| zaad | zaod |
| zaag | zaog |
| zaagsel | zaogemèèl, zaogsel |
| zaaien, poten (ww) | pôote |
| zaaigoed, zaad | zaodgoed |
| zaak | zoak |
| zaak | zaok |
| zaak, winkel | négotie |
| zaakje | zòkske |
| zaal | zoal |
| zaal | zaol |
| zaaltje | zòltje |
| zacht | zòft |
| zacht doorzichtig weefsel (Fr: mousseline) | moezelien |
| zacht gekookt ei | sop aai |
| zachtjes regenen | zêevere |
| zachtjes regenen | gezêever |
| zadel | zaol |
| zadeltje | zòltje |
| zagen | zoage |
| zagen | zaoge |
| zak | buil |
| zak | zekske |
| zak patat | buil friet |
| zak patat | un tuut friet |
| zak, broekzak | tès |
| zakdoek | snotlap |
| zakdoek | zaddoek |
| zakdoek | neusdoek |
| zakgeld | traktemènt |
| Zakgeld | Traktement |
| zakje | böltje |
| zakje | zèkske |
| zakje | tuutje |
| zakje (Reckitt's) blauwsel | un zèkske blaauw |
| zakmes | knipmis |
| zalig | zaoleg |
| zand | zaand |
| zand, aarde, grond | èèrd (e) |
| zandkuil | zaandkèùl |
| zaniken | leutere |
| zaniken, zeuren | zaoge |
| zaniken, zeuren | zaoneke |
| zanikerd | zêeverèèr, zêeverlap |
| Zaterdagse markt | saoterdagse mèrt |
| ze is nog heel onnozel | ze is zo grün as gras |
| zee-den (Pinus pinaster) | hèksemaast |
| zeem | zêem, zêemlap |
| zeem | zêem |
| zeepsop | sipsòp |
| zeer dronken | jantjemerienes |
| zeggen | zègge, (zègt, zi / zeej, gezeej / gezeed) |
| zegt het, zei het | zeeget, zigget |
| zegt hij | zeetie |
| zei | zeej |
| zei je | zidde |
| zei, zeiden | zi, zin |
| zeil, zeildoek | zèèl |
| zeker, nietwaar, hè | war |
| zekerheid (i.v.m. werk) | vaasteghèd |
| zelf, eigen | èèges |
| zelfklevend papiertje | zèllefklêêverke |
| zelfverbouwd | èège-tilt |
| zemen | zêeme |
| zenuwachtig | zenuwèèchtig |
| zes | zis |
| zeug | zòg |
| zeur | miemaaw |
| zeuren | drèène |
| zeuren | maauwe |
| zeuren | Zeiken |
| zeuren | maawe |
| zeuren, dreinen | drèène, (tt drènt) |
| zeuren, vervelend doen | zèèke |
| zeuren, zanikken, langdurig over hetzelfde blijven praten | zaoge |
| zeurig, prikkelbaar | neuteleg |
| zeurpiet | zîvverèèr |
| zeurpiet | maawerd |
| zeurpiet | knaawer |
| zeurpiet, dreinoor | drèènôor |
| zevende | zeuvende |
| zever vrouw | wen teemuts |
| zever, kwijl | zêever |
| zeveren, zaniken, kletsen, onzin uitkramen | zêevere |
| zich | zenèège |
| zich doen gelden (Fr:maintenir) | mèntenêere |
| zich hoger voor doen dat hij is | wennun hoop kouwe kak |
| zich moeizaam voortbewegen, (lopen door hoge sneeuw) | bòllieje |
| zich opwinden, opstoken, aanzetten tot kwaad | opsteuke |
| zich snel verplaatsen | roetse |
| zich thuisvoelen | aord hèn |
| zich vergissen | abuus hèbbe |
| zich veroorloven (Fr: se permettre) | pèrmetêere |
| zich vervelen | gèèlôoge |
| zichzelf | zenèège |
| zichzelf | zunèège |
| zie het | zieget |
| zie je, ziet u | ziede |
| ziekenhuis, gasthuis | gaasthèùs, gaasthöös |
| zielig | òchèèrem |
| zielig | onnêûzel |
| zielig mens | tòb, tòbber (d) |
| zielig persoon | jankerd |
| zielige oude man | sòppert |
| zien | sjoere |
| zien, gewaarworden | gewaorwòrre, (vt gewaorgewòrre) |
| zij | hullie, zullie |
| zij | zullie |
| zij | zöllie, zullie |
| zijn | zèn |
| zijn | zèèn, zèn (ik zèè, gij zèèt, ik waar, ik zèè gewist) |
| zijn er | zènder |
| zijn gang gaan | ònbetije |
| zijn gang gaan | òntambôêre, aontambôêre |
| zijn gang gaan, | gewòrre |
| zijn naam hooghouden, de eer op houden | mèntenêere |
| zijn we | zèmme |
| zijschot van de kruiwagen | burd |
| zinken knoop omwikkeld met linnen die tijdens het mangelen niet stuk gaat | mangelknêûp |
| zo | zôo |
| zo dadelijk | drèk |
| zo dadelijk | sommedêene |
| zo dadelijk | zommedêene |
| zo dadelijk, zo meteen | sommedêene, zommedêene |
| Zo een vrouw | zon wef |
| zo gaarne, zo graag | zo gèère |
| zo heet hij | zoé hiet ie |
| zo meteen | sebiet |
| zo meteen | zommedèene |
| zo meteen zijn we er | zommedêene zèmmer |
| zo nu en dan | meej toere |
| zo ongeveer | te nòstenbaaj |
| zo ongeveer, ten naaste bij | nòstenbaaj |
| zo'n | zonne |
| zo'n, zulke (mv) | zon |
| zodra | meejdè |
| zoek | zuuk |
| zoek, kwijt, verloren | kwèèt |
| zoeken | zuuke |
| zoemen | hoeme |
| zoenen | kopkluive |
| zoenen | kusse |
| zoetjesaan meelopen | meejsjoefele |
| zogenaamd | zogezeed, zogezeej |
| zojuist | toennèt |
| zojuist | toen nèt |
| zojuist, daarnet | toen persies |
| Zolder | Zulder |
| zolder | schoor |
| zolder, zoldering, zitvlak in een broek | zòlder, zulder |
| zoldertje | schorke |
| zomaar | zomar |
| zomen | zêûme |
| zometeen ga je er op staan | drèk trapterop |
| zondagse kleding | goej pak |
| zonde | sunt, witte wa sunt is botter op oew gat smeren en drog brood frete |
| zonde | sund |
| zonde, jammer | sund |
| zonder beperkingen, alles ineens | toepertoe, toepartoe |
| zonder geld | kèps |
| zonder gezien te hebben / zijn | ongeziens |
| zonder interesse, primitief, op zijn gemak | bôêreflötjes (op zun) |
| zondvloed | deluuvie |
| zonsondergang, het vallen v.d. avond | valaovend |
| zoom | zêûm |
| zoompje | zumke |
| zorg, bekommernis | prakkezaosie |
| zorgen, oppassen | zörge |
| zorgenkind | haawkèènd |
| zorgt | zörgt |
| zot | appetjoek |
| zot, niet goed wijs, futloos, suf | daaps |
| zou | zò' t |
| zou | zò't |
| zou het | zogget |
| zou het | zot, zut |
| zou, zouden | zo, zon |
| zoveel | zoveul |
| zuiden | zuije |
| zuigeling / baby | beebieke |
| zuinig sceptisch | zèùneg |
| zuipen | zuipeh |
| zuipen | jèppe |
| zuiver, schoon | zèùver |
| zulke | zukke |
| zullen we | zumme |
| zuur | zoer |
| zuurpruim | pröömzûur |
| zuurstok | kèrmessteel |
| Zuurstok | Lekstèėl |
| zuurstok, likstok | lèksteel |
| zuurtjeswater | zuurkeswaoter |
| zwaar | zwaor |
| zwaar | lôojeg |
| zwaluw | zwòlluuw, zwòlm |
| zwammen, kletsen, dwarsliggen | kakhiele |
| zwanger, in blijde verwachting, in positie zijn | peziesie |
| zware bewolking | lööplocht, lèùplocht |
| zware bewolking | lèùplocht, lööplocht |
| zware stem | kòkseklòppersstèm |
| zwart (e) | git (te) |
| zwarte anti ontsteking zalf | tèèrzalf |
| zwarte rouwsluier, falie, hoofd- en schouderdoek | fòllie |
| zwarte, hogehoed | kachelpèèp |
| zweepje | zwipke |
| zweer | zwèèr |
| zweertje | zwèrke |
| zwemonderwijzeres | zwemjuf |
| zwerm, troep, vlucht, veel | klocht |
| zwerven | rakke |
| zwerver, buitenbeentje | dwalkschaop, dwallegschaop |
| zwezerik | sepiete (Sp:chupete=byz. lekker) |
| zwijgen | zwèège |
| zwijgen | moelhaawe |
| zwijn | zwèèn |
