(zich) kèinjer aansjaffe | Kinderen krijgen |
` Dat waor nog 'ns get veur in de Zònjèse brook` | wordt gezegd over een langvormig voorwerp |
`Es` is 'n kròm lètter | uitspraken die beginnen met het woordje `als` zijn maar veronderstellingen |
`Geruik vleisj hilt zich langer` | Opmerking van een verstokt roker |
`In zien vel, es er nog neet geströp is!! ` | antwoord op de vraag `waar is die en die persoon?? ` |
`Kèinjer Goads` | uitroep van verbazing over een gebeurtenis |
`ònger òs gezag en gezwege` | wordt gezegd als iets vertrouwelijk is. |
''Bèste bang dat dien moel iëder verslete is es dien vot!?` | opmerking als iemand je in het voorbijgaan niet groet |
'n vleegende krauw vunk mië dan ein zittende | iemand die op veel plaatsen komt, krijgt meestal ook vanalles |
'ne kop wie ein ziej / zeef höbbe | Vergeetachtig zijn |
'ne kop wie eine ríéthamer höbbe | flinke hoofdpijn, of drukkend gevoel in het hoofd |
't book is òmgedrage | Het is afgegelopen / over!! |
't ging 'm flink langs die zwaas | Hij had veel te verduren |
't graas aafdoon | het gras maaien |
't is meines | het is serieus gemeend |
't is mich get!! | Het is niet altijd even gemakkelijk |
't is mich sjiet egaal | het is mij om het eender |
't raengent dat het zeik | het regent dat het giet |
't waer geit aaf | het weer verandert |
' n gezich wie ein sliepbös höbbe | erg ongezond uitzien |
' ns flink veur ziene priester gaeve | iemand woordelijk op zijn nummer zetten |
' t hoeag ophöbbe mit emes | iemand erg waarderen |
' t kump neet zoea nej | het komt niet zo nauw |
' T letste humme haet gein tesje!! | Als je dood gaat, neem je niets mee!! |
aan òs naeve | bij ons naast |
aard höbbe | zin hebben |
aet dat-ste get weurs!! | eet goed, zo dat je groot en sterk wordt.!! |
al huit-ste mich kepot, ich weit 't neet!! | Ik zou het echt niet weten!! |
Auch ènne!! | Hoe gaat het?? (Antwoord ) |
Bès doe in de kirk gebaore!! | wordt gezegd tegen iemand die altijd de deur achter zich open laat |
bès tich noe gans beklop? | ben je nu helemaal betoeterd? |
Bèsse van de trap aaf gevalle?? | opmerking aan iemand die net naar de kapper is geweest (3) |
betòp zeen | niet goed wijs zijn |
blieve plekke | ergens lang blijve hangen (in de kroeg) |
d'n duvel sjit ummer op d'n groeatsten haup | Sommige mensen hebben altijd geluk |
d'n oetgank doon / maken | Zegening van een vrouw die pas bevallen is. Eerste kerkgang na de bevalling. |
Dae haet de aerpel oetkòmme | Iemand met gaten in zijn sokken |
dae haet ein stöm ôm koks (= cokes) te kloppe. | wordt gezegd van een man met een harde zware stem |
dae huit zich get oet ziene nek | Die kun je niet alles geloven |
Dae höb ich ' ns flink doorgelaote / betrokke | Een pak slaag geven |
Dae höb ich ònger de taofel gezaope | van iemand winnen bij een (bier) drinkwedstrijd |
dae is ' m weer van de sjöp gesprònge | iemand die opgeknapt is na een (bijna) fatale ziekte |
Dae is d’n duvel ònger de reek oetgekroape | Iemand die zeer sluw is |
Dae is geine sjöp ònger zien klwatte waerd. | Dat is een vent van niks!! |
Dae is neet zoea stòm es wie der oet zuut!! | Die laat zich niet voor de gek houden!! |
Dae is van alle watere gewesje, behauve wiewater | iemand die niet deugd |
Dae kènste ein brieëm door de vot trèkke!! | Dat is een gierigaard! |
dae kènt ein geit tösje de häör puëne | Erg ongezond uitzien (2) |
Dae laef wie God in Frankriek | Die heeft alles goed geregeld, en neemt het er van. |
dae ruuk (stink) nao de sjöp | Die heeft niet lang meer te leven |
Dae ruukt neet gaer ziene eige zweit | Iemand die erg lui is |
Dae split eine zwaegel | Dat is een gierigaard |
Dae stinkt nao de stek | Solliciteren naar een pak slaag |
dalik haet ter 't 'eile | Straks heeft hij spijt |
dalik houw ich dich op dien priej!! | dadelijk geef ik je 'n pak slaag!! |
dan aet dich mer get veur d'n hònger dae kump!! | als iemand geen honger heeft wanneer 't etenstijd is |
dao dènk ich 't mient van | daar heb ik mijn eigen mening over |
Dao gewèns-te dich waal aan | Daar wen je wel aan |
Dao haet dae ein hendje aan! | Dat is typisch wat voor hem! |
Dao haet zich al 'ns eine doead gesjöd!! | wordt gezegd tegen iemand die de kaarten te lang schud. |
dao höb ich sjiet aan!! | daar trek ik mij niets van aan!! 1 |
Dao is kal van | Daar is sprake van |
dao kènste sop van trèkke | heel erg vieze kleding |
dao kòmme weer waal vaerdig mit | wij komen wel tot een akkoord |
Dao krieg ich de krelkespis van!! | Wat moet ik hier nou mee!?? |
dao krieste erm zin van. | daar wordt je mistroostig van |
dao ligke wie eine prins in 'n aerpelskoel | lekker liggen te luieren |
dao vaeg ich mien vot aan aaf!! | daar trek ik mij niks van aan!! 2 |
Dao verèkste mit | Dat zal je altijd hebben!! |
Dao verhang ich mich veur | Daar ben ik hartstikke gek op (meestal lekker eten) |
dao vilt mijë raenge naeve dich es op dich | Je moet het niet zo somber inzien |
dao vrit geinen hòntj broead van | wordt gezegd over de scheldwoorden die iemand te horen krijgt. |
Dao zouw ich waal 'ns muuske wille speele | Daar zou ik graag mijn oren te luister leggen |
daomit is de baard aaf | het is een afgedane zaak |
Dat gaef ich dich op ei breefke!! | Dat is echt waar!! |
dat gaon ich dich neet aan dien naas hange | dat ga ik jou echt niet vertellen!! |
dat geuf mich wónjer | dat verwondert mij |
Dat hoes steit op pepiere pöäl | op dat huis rust een zware hypotheek |
Dat is ei sterk stök in ein ouw brook | Dat is een ongeloofwaardig verhaal |
dát is ein trámpelgauws | iemand die besluiteloos heen en weer loopt |
Dat is ènne sjoeane! | Dat is een grapjas! |
dat is get, dao zaeste geer taenge | iets om trots op te zijn |
Dat is mich hiej eine dooreine | Als alles door mekaar ligt |
dat is zoea kròmp wie ein zekel | iets dat heel erg krom is |
dat is zoea zeker es gét | heel erg zeker van iets zijn |
Dat kèn ich neet lieje! | Daar ben ik allergisch voor 2 |
dat kos klauwe geldj | dat is erg duur, dat kost handenvol geld |
Dat kump neet zoea nej! | Dat hoeft niet zo precies! |
dat ligk wied oet de slaag | dat is ver uit de buurt |
Dat löpt wie ein tiet!! | Dat loopt op rolletjes!! |
Dat moag ich neet höbbe. | Daar ben ik allergisch voor. |
Dat pitsj! | Dat doet pijn! |
Dat sjoert de maag!! | Als er zand in het eten zit |
Dat smaak of dich ein èngelke op de tòng pis!! | Dat is een heerlijk drankje!! |
dat staalt nörges op | dat slaat nergens op |
dat striet mich taenge | daar walg ik van |
Dat tochs / tungs mich auch | Dat zou wel eens kunnen |
de biës oethange | zich als een beest gedragen |
De brats / brets stuk 'm | Hij heeft energie te veel |
de erte oet höbbe | het verbruid hebben |
De Franse staon aan de grens | Ongesteld zijn |
de hèk sjaere | De haag snoeien |
de kaors pakke | De koorts opnemen |
de kloeate sjoere | niets uitvoeren |
de knuip aaf höbbe | heel erg moe zijn |
De ko geit kauve | De koe moet baren |
de kòmmende daag | de eerstvolgende dagen |
de kònt taenge de krub goeaije | ergens (uit protest) mee ophouden |
de koo of de geit òmtúúre (tuieren aan een paal) | de koe of de geit verplaatsen naar een ander gedeelte van de weide |
de luuj aafloupe | van deur tot deur gaan om iets te krijgen |
de naas nao, dan kump de vot vanzelf | loop maar gewoon vooruit |
de pens rammelt mich | Ik wil zo graag.... |
de päöl euver gaon | De grens over gaan |
de vot in 'öbbe | slechte zin hebben |
Dènke mòste aan e paerd euverlaote (dat haet eine groeatere kop) | Jij hoeft niet mee te denken!! |
die luu ligke zich neet | sommige mensen passen niet bij elkaar |
Die zaak ligk oppe vot. | die zaak is failliet |
doa höb ich 't neet zoea stief op | daar ben ik een beetje bang voor |
Doa struije ze de verkes mit | Dat komt heel erg vaak voor |
Doe bès mit d'n dunk geplaog!! | jij beeld je maar wat in!! |
doe bès toch neet van sòkker!! | wordt gezegd tegen iemand die een beetje bang is (om nat te worden bijv.) |
doe brungs mich van den apperpo aaf | je brengt me van de wijs |
Doe deis mich d'n doead aan | Jij werkt enorm op mijn zenuwen |
Doe hoofs neet stòmme kop taenge mich te zègke!! | ik weet heus wel dat ik fout was!! |
doe höbs dao jus zoeaväöl verstendj van, wie 'n koo van sefraon vraete!! | geen verstand van iets hebben |
Doe höbs de kop los!! | Jij bent hartstikke gek!! |
Doe höbs good kalle!! | Dat is makkelijk gezegd |
Doe höbs hoeag water!! | Jouw broek is te kort!! |
Doe kèns allein mer stòm kalle, en groeate huip sjiete!! | Jij deugt nergens voor |
doe kèns dich get aanstèlle! | jij maakt je druk om niets! |
Doe kèns waal emes veur de kop kieke, meh neet d'rinne. | wat een ander denkt, kun je niet weten |
doe tôrs neet richtig | jij spoort niet goed |
doog dat noe èns tegooj! | doe dat nu eens zoals het hoort! |
door 't getuug gaon | door het lint gaan |
drònger rungele | er op los slaan |
duvele kirmès / duvelkes kirmès | Het regent en de zon schijnt |
eder huuske haet zien kruuske | Bij ieder huishouden is wel wat aan de hand. |
Eder puënt zie vrouw op zien meneer! | Iedereen doet de dingen op zijn manier |
ei stök in die kloeate höbbe | dronken zijn |
ein krak van ei paerd | paard (onverzorgd mager ) |
ein vóés hoeager es e verke zeen | niet erg groot zijn |
ein zate vrouw is einen èngel in bèd | Een dronken vrouw is gewillig |
eine get opbènje | iemand iets wijsmaken |
eine minsj bekalle | kwaadspreken over iemand; |
eine oppe lamp sjödde | Een glaasje drinken |
eine sjoeane perpluu | een zootje ongeregeld |
emes ' t humme van de vot vraoge | iemand over alles uit vragen |
emes biej de puët höbbe | Iemand voor de gek houden |
emes dae pik wie 'n 'in | Iemand die slecht of weinig eet |
emes dae zich 't baord van zien vot aaf sjit | diarreelijder |
emes de goojendaag zègke | iemand groeten |
emes de pis lauw make | Iemand het bloed onder de nagels uithalen |
emes de pókkel vol sjelje | iemand de huid vol schelden |
Emes de vot oet hange | Iemand continu lastig vallen |
emes de wach aan zègke | iemand waarschuwen zich in acht te nemen |
Emes door de strònt trèkke | over iemand roddelen |
emes eine opbènje | iemand iets wijsmaken (2) |
Emes gaon verrasje!! | Iemand zalig nieuwjaar gaan wensen |
Emes get nao de kop goeaije / slingere | Iemand de huid vol schelden |
Emes in de zeik zètte | Iemand voor schut zetten |
emes in zienen doon | iemand in zijn hoedanigheid |
Emes kloeate | Iemand voor de gek houden |
Emes mit e gezich wie ein tuut wuif | Iemand die niet al te vrolijk kijkt |
emes mit zeut blood. | Iemand die veel door muggen gestoken wordt. |
emes veur van al oetmake | iemand uitschelden |
enne kop wie ein zie höbbe | last van het geheugen hebben |
ènne òngebiëjde | iemand die niets uit de weg gaat |
ènne?? | Hoe gaat het?? |
es ein koo de start op stuk, beginne ze allemaol te bieze. | Als een persoon met iets begint, volgt de rest vanzelf. |
es God bleef! | als het god belieft! |
Es ich alles van te veure wis, lag ich mich veur dat ich veel! | Als je alles van te voren wist..... |
Es-te neet loesters döp ich dich ein! | als je niet wilt luisteren krijg je een mep! |
Gank eweg!! | Meen je dat nou! |
Gans van de wap aaf zeen. | Helemaal van slag zijn. |
gein bezeij van get höbbe | nergens van weten |
geine vaam aan zien lief | helemaal bloot |
get aan ziene bölles höbbe | ergens zorgen over hebben |
get aangepòngeld höbbe | slordig gekleed gaan |
get gauw gesjaote höbbe | iets gauw in de gaten hebben |
get in d'erm 'öbbe | sterk zijn |
get laote versjengelere | iets laten onderkomen door slecht onderhoud |
get mië dan lekmichemaasj | denkt dat hij wat meer is dan de rest |
Get veur in einen haolen tentj | een kleine hoeveelheid eten |
good aete en gaer hie zeen | je moet je op je gemak voelen |
groeat gaon | in verwachting zijn |
hae begint nao te laote | Hij begint oud te worden |
Hae begint te fetsje. | Hij begint af te takelen. |
hae dampde aaf | Hij droop af |
hae haet dat neet moodwilles gedoan | hij heeft dat niet expres gedaan |
hae haet geine nagel òm aan zien vot te kretse!! | hij is straatarm |
Hae haet geine roeaije mië op zien kloeate | Hij heeft totaal geen geld meer!! |
Hae haet niks mië op zien röbbe | Hij heeft totaal geen geld meer!! 2 |
hae haet nog get in ' t zaut ligke | hij heeft nog wat achter de hand |
hae haet zich 'n bräök geluch | hij heeft zich vertild |
Hae haet zich good bijein geraap. | wordt gezegd van iemand die na een ziekte goed is opgeknapt |
hae heij ' m gelaje | Hij was behoorlijk dronken |
hae hink mich de vot oet! | wordt gezegd van een persoon die lastig is. |
hae is neet kèpabel | hij is niet geschikt |
Hae is zoea bliej es enne gek | hij is heel erg blij (meer opgelucht) |
hae kènt ein geit tösje de häör puënne | iemand met een wit en smal gezicht |
hae klaag mit gezónj bein | hij klaagt zonder reden |
Hae leep mich wie eine sjietenden hòntj nao. | hij liep kruiperig / slijmerig achter me aan |
Hae liët zich de vot noadrage | alles door anderen laten opknappen |
hae sting op zien echterste puët | Hij was het er niet mee eens |
hae truk van de gemeinte | hij zit in de bijstand |
hae zup wie eine karhèings | hij drinkt veel |
hae zwèt wie 'nen das | hij zweet ontzettend veel |
heij ich mich mèr besjete!! | had ik het maar niet gedaan!! |
henj wie koalesjöppe | grote handen hebben |
hiël get op de plank höbbe | flinke borsten hebben |
hoal die henj ens oet dien male | Haal die handen eens uit je zakken |
houd dich keduuk!! | houd je rustig!! |
huër ich dich hooste | zo moet ik het horen |
höbste get huëre loeie? | heb je er al iets van gehoord? |
Ich bèn gans oetereine | ik ben de kluts kwijt |
ich bèn ram oeterreine | ik ben helemaal de kluts kwijt |
ich bèn van....... | Ik kom uit..... |
ich höb ’t mòtte kènne | de nare gevolgen van iets dragen |
Ich höb gein muus gehad!! | waarom zou je huiverachtig zijn van iets wat ik heb aangeraakt |
Ich kèn neet mië op dae minsj kòmme | Ik ken die man, maar weet niet meer hoe hij heet |
Ich waer neet oud vandaag | Ik ga vroeg naar bed vandaag |
Ich zaog miene geis al kroepe | Ik zag het al helemaal voor me |
in 'n boetenie wone. | afgelegen wonen |
in 'ne wisj waor 't gebäört | in een oogwenk was het gebeurd |
in d'n optoch mittrèkke | in de optocht meelopen |
in d' n dònkele, in d' n duustere | in het donker |
in daen doon / in d'n doon van.. | daaromtrent / in de buurt van.. |
kaer ijës mer 'ns veur dien eige deur | Kijk eers maar eens naar je zelf! |
Kiek oet dien döppe!! | Kijk goed uit!! |
Kiendje kieke gaon | op kraamvisite gaan |
kweke of emes aan eine reek / ein mets hink | heel erg doordringend gillen |
laek wie 'n menjel | lek als een zeef |
lang mich dat èns! | geef me dat eens aan! |
Laot mich mit vreej | Laat mij met rust!! |
Laot oos mèr gewaere | laat ons onze gang maar gaan |
loat mer gewaere | laat maar gaan |
Luije zweit is gauw gereid | Liever lui dan moe |
Luuj die wie klèt aanein hange | mensen die heel erg aan elkaar gehecht zijn |
mit de vot in de boter vallen | een gelukstreffer hebben |
Mit meine besjeet zich 'ns eine | bedrogen uitkomen door veronderstellingen |
mit toere | af en toe |
moorziëlig allein | eenzaam (heel erg) |
Neet good sjang zeen | Niet goed bij zijn hoofd zijn |
Noe bèste ei paar cent mië waerd!! | opmerking aan iemand die net naar de kapper is geweest (2) |
Noe huër ich dich, dat is angere kal! | Zo moet ik het horen! |
Nog ei neutje pakke | Nog een glaasje sterke drank nemen |
nog naat achter de oeare | jong en onervaren |
nog neet, al heijst 't gaer! | absoluut niet! |
op de lónge rouke | het inhaleren van tabaksrook |
op de smach laupe | van iemand of iets heel erg profiteren |
op eine auwe fits mòste 't liërre | Van de ouderen moet men het leren |
Ouch gooj hènne lègke waal èns in de netele | Iedereen maakt wel eens fouten |
paol hawwe | voet bij stuk houden |
Pis wie ei Belsj kèinjermaedje höbbe | Heel erg moeten plassen |
pritsj zeen / getroaje zeen | snel beledigd zijn |
ram d'n hòntj op | Totaal op of versleten, geldt zowel voor mensen als dingen |
saer de tonnaer / saer de miljaar / saer de nondedjuu | krachttermen |
Sinterklaos haet good gereje | Sinterklaas heeft veel kadootjes gebracht |
sjafte / bottere (mijnwerkersjargon) | stempel |
Sjame haet gein humme aan | Schaamtegevoel kan men niet verbergen |
sjans höbbe | aandacht van 't andere geslacht hebben |
sjoean roead is neet lijëlik | schimpende opmerking over iemand met rood haar |
sjrief dich dat mer ònger dien sjoon | dat gaat niet door |
sjuuf 'ns ei betske!! | schuif eens wat op!! |
slaag höbbe van | handig zijn in |
Smiet de plank in 't laok!! | Doe de deur dicht!! |
staek dich dat mer in dien tesj | knoop dat maar goed in je oren |
Stòm gebaore, suf geweeg en niks biegeliërd | Dom zijn, en dom blijven |
stòm tuën oethoale!! | rare streken uithalen |
strank 'öbbe veur get of emes | bang zijn voor iets of iemand |
Strònt, wae haet dich gesjete!? | Wie denk je wel dat je bent!? |
taenge de klippe van de hèl op leege | heel erg liegen |
Ter's gelòsj kriege / ein versaus kriege / ze gerete kríége / op z'n nöät kríége / ein versòp kríége / get gewatsj kríége / ein gepaerd kríége / ein geklaend kriege / ters get gezwáás kriege / Ter's gereete kriege | Een pak slaag krijgen |
tuën veil höbbe | streken uithalen |
van de ratte besnuffelt | volslagen idioot |
van huëre zègke | via mondelinge overlevering |
van zelaevesdaag neet!! | Over mijn lijk, nooit of nimmer!! |
verstaot uch!! | maak toch geen ruzie!! |
veur de kloeaterie | voor de grap |
Veur eine bökkem weurt de pan neet opgezat | Dat loont de moeite niet |
veur hòntjskloeate / veur hòntjsböl | voor niets, zonder resultaat |
Vlaai mòt zeen: dun van laer, en dik van smaer | Wordt gezegd over vlaai |
Wat ich neet weit, maakt mich neet heit | Wat niet weet, wat niet deerd |
Wat kries-te van mich?? | mag ik de rekening?? |
wat kump dat?? | wat kost dat?? |
Wat meint dae zich waal?? | Wat verbeeld die zich?? |
wat noe gezónge? | als men geen raad meer weet |
wat ras dat mas!! | van niks doen wordt je dik!! |
Wat tunks dich?? | Hoe denk jij er over?? |
wat zaeste?? | wat zeg je?? |
wat zegk geer?? / watbleef? | wat zegt U?? |
wie kumpt d'n duvel aan 'n ziël | hoe komt iemand ergens aan |
wie later op den aovend, wie sjoeander de luuj | de beste gasten komen het laatst |
Wie sjrief geer uch?? | Hoe heet U?? |
Wied en zied | Heinde en verre |
Wienië mòste truuk òm 't aaf te laote make?? | Opmerking aan iemand die net naar de kapper is geweest (1) |
wo geis-te obbaan!? | waar ga je naar toe!? |
Zalig Nuujoar!! | Gelukkig Nieuwjaar!! |
ze löpt op 't letste | hoogzwanger zijn |
Zèt eine kwakkert op eine stool, op den doer vilt er toch weer truuk in d'n pool! | afkomst valt niet te loochenen |
zèt uch get, !! | Gaat U maar zitten!! |
zich aan emes ophouwe | met iemand omgaan |
zich biejein pakke | aanstalten maken om te vertrekken |
zich e weg make | snel er van door gaan |
zich eine gaon pitsje | een glas bier gaan drinken |
Zich gauw get in dae geeles houwe | Heel veel en snel eten |
zich gepaeskeuteld veule | zich opgelaten voelen |
zich laoten aaftrèkke | een (portret) foto laten maken (vroeger) |
Zich rèkke nao de dèkke | Zich aan de omstandigheden aanpassen |
zien kloeate ligke te sjoere | totaal niets uitvoeren |
Zjus tegooj!! | net goed!! / daar heb je niet van terug!! |
zoea bröl wie ein koo zeen | Erg wild en uitgelaten zijn |
zoea döl wie e kúúke | dol in het hoofd zijn |
zoea gek wie ei raat zeen / raatgek | knettergek zijn |
zoea gries wie ein doef zeen | grijze haren hebben |
zoea kaal wie ein loes | kaal zijn |
zoea mager wie 'n lat / 'ne boeanestek | erg mager zijn |
zoea meug wie ein maaj zeen | heel erg moe zijn |
zoea stief wie 'ne klöppel / 'n hout / 'ne badding | stijf en stram zijn |
zoea stòm wie 't paerd van Kristès (dat woar 'nen aezel) | Heel erg dom zijn |
Zoea vaerdig wie ei kemmuniejeske | doodmoe of doodop zijn |
Zoea vrech wie de straot | brutaal zijn |
Zoea zaat wie ein sjöp zeen | dronken zijn |
Zou ' t?? | Ligt dat in de lijn der verwachtingen? |
Zúústè! | Zie je! |
zwieg de moel!! | houd je mond!! |
('t ) Belsj | België |
('t ) holles | Nederland (rest van ) |
(aaf) strieje | ontkennen |
(aetes) kaetel | ketel |
(be) meuije | bemoeien |
(beer) slemp | bierpap |
(de) jeug | jongeren / jeugd |
(de) Lèntjheuvel | Lindenheuvel |
(de) Maasbendj | Maasband |
(de) mooder / (de) mem / (de) mam | moeder |
(de) wesj | wasgoed |
(H) oebaer / Baer / (H) uub / (H) uubke | Hubertus |
(klein) kemunie | communie |
(metsel) spies | metselspecie |
(op) zègkes weurd | mondelinge overeenkomst |
(sleij) kraekel / sjraekel | sleepruim (vrucht van de sleedoorn) |
(vèsj) angel / (vèsj) éngelke | vishaakje |
(vèsj) gaerd | Vishengel |
(zich) truuk kènne | herkennen (van een plek waar men ooit geweest is) |
(zich) verkleije / (zich) get aantuure | verkleden |
Gäöl | Geulle |
'aare | scherpen (van een zeis m.b.v de haarhamer) |
'innesop | kippensoep |
'lektris | electriciteit |
'lektris knäökske | weduwnaarsbotje |
'n lestig petroean | mens (Lastig) |
'n vetske | een klein beetje |
'ne gewiksde | gladjanus |
'ne slaag | knal (een) |
'nen tram | vrouw (plomp, ongemanierd) |
't | het |
't good (biej òs op 't good) | erf |
't vruus | vriest (het) |
't waer | het weer |
'uuske | w.c |
'uuve | knikkers |
'öffe | gist |
' arre | hersenen |
' n vaeg | meisje (bijdehand) |
' ne geslagen hòntj | teneergeslagen |
' ne sláág kaarte | kaarten (een spelletje) |
' nne ôngelökkige | Invalide |
' t duuster | duisternis |
' uuf | knikker |
' uuvekuulke | knikkerpotje |
A |
aafborre | afbranden |
aafbrenne | afbranden |
aafdampe | afdruipen |
aafkieke | spieken |
aafmaeting | afmeting |
aafsjödde | afgieten |
aafsloan | afslaan |
aafverkoup | uitverkoop |
aafwesje / d'n aafwesj doon | afwassen |
aafwesjmesjien | afwasmachine, vaatwasser |
aan de klats | ongesteld |
aan den aafgank / de slingersjiet höbbe / aan de sjiet zeen / aan de sjieterie | diarree |
aanbelangen | betreffen, betrekking hebben op |
aandoon | aankleden |
aanrèk | aanrecht |
aardig | eigenaardig |
absjaol | vrouw (weinig actief, leeghoofdig) |
ach | acht |
achteraaf | nadien |
achterkentj | achterkant |
adrikskunde | aardrijkskunde |
aels / aelske | els (kruidenbitter) |
Aelse | Elsloo |
Aelsenaer / Sajelaer | Elsloonaar |
aenj | eend |
aenje | eenden |
aenjemoos | eendenkroos |
aenjevíéver | eendenvijver |
aepke | aapje |
Aerappele | Aardappelen |
aerbees | aardbei |
aerbeeze | aardbeien |
aerpel | aardappel |
aerpelke | aardappeltje |
aerpelsjèl | aardappelschil |
aerpelskoel | aardappelkuil |
aerpelskroet | aardappelloof |
aester | ekster |
aesterauch | likdoorn |
aete | eten (werkwoord) |
aete / kos | eten (zelfst.nw.) |
aetesware | eetwaar |
aetje | azijn |
aezel | ezel |
akelik | akelig |
alaoves | elke avond |
Albaer / Baer / Bert / Bertje | Albertus |
aldaags | elke dag |
allè! | Vooruit, toe! |
allein | alleen |
allemaol, allenej | allemaal |
aller'èllige | allerheiligen |
Allerkèinjer | Feest van Onnozele Kinderen |
allerziëlle | allerzielen |
almörges | elke morgen |
altied, ummer, ummertoe | altijd |
alwaekes | elke week |
alzelaeve | Mijn hele levenlang |
Ambachsjoeal | Technische school |
ambras | overdreven drukte / gedoe / ophef |
àmmezjuur (de actie van de luppe die nuëdig is om ein blaosinstrèment te bespele) | embouchure |
A |
An / Anneke / Antje / Anj / Annie | Anna |
angerhauf | anderhalf |
ànges | anders |
A |
angs / flòp | angst |
Anjès / Jès / Jèske / Nes / Neske | Agnes |
aojem | adem |
aojeme | ademen |
aojer | ader |
Aoke | Aken |
aolefant | oliefant |
aolie | olie |
aomzeik | mier |
aomzeikenès | mierennest |
aos | aas |
aos | knoest (in hout ) |
aovend | avond |
apeneutje | pinda |
apeneutjes | pinda's |
appelkauw | abrikoos |
appelsíen | sinaasappel |
appelsiene | sinaasappels |
appetietelik | aantrekkelijk |
arrenteare (deasvleagel) | haagbeuken (dorsvlegel) |
asprientje | aspirine |
asseneutje | hazelnootje |
assenoot | hazelnoot |
astrant | brutaal |
aubel / eijbelke | alver (klein soort visje uit de maas) |
áuch / pupsj / dop | oog |
A |
auchtendj | hoektand |
auding (sdrek) | asafval uit kachel |
audings tob | as emmer |
audings-tob | vuilnisvat |
áuge / pupsje / doppe | ogen |
A |
augs | oogst |
augste | oogsten |
auvermenneke / auvermenke | kabouter |
auwer | leeftijd |
B |
baaje | baggeren (zwoegend lopen) |
baaje | pootje baden |
baar | aardenwerken vat |
babbelaer / bebbelke | snoepje |
badding | balk |
baedele | bedelen |
baeje | bidden |
Baek | Beek |
baer | beer |
baerke | beertje |
baesj | beige |
baeter | beter |
bag / begkske | varken (jong) |
baj | paard (flink) |
bajke, bejke | paard (kindertaal) |
bàkkes | bakhuis |
baktendj | kies |
ballekebrie, pannas | balkenbrij |
bang zeen / flòp höbbe / angs höbbe | bang zijn |
bangesjíéter / sjíéthoes | bangerik |
baoj | politieagent |
baojem | bodem |
Baorse | Boorsem |
baove | boven |
barebènjer (oorspronkelijk een soort ketellapper) | kletsmajoor |
bat' raaf | deugniet |
batklauwe | steen voor oeverversterking |
batraaf, batje, remmel | kwajongen |
bats | bil |
batse | billen |
Bea / Jaat | Beatrix |
bebbelkeswater | drank die zeer zoet is |
bèd / koeaj | bed |
bedraag | bedrag |
beechstool | biechtstoel |
bééchte | biechten |
Beeg | Grevenbicht |
beer | bier |
beerglaas | bierglas |
beerpens / beerboek | bierbuik |
beerweuske | bierworstje |
befèt / teek | tapkast |
begaai / krauw / get van achteròm | onfatsoenlijk soort mensen |
begaaie (zich) | bevuilen |
begaffele, versjangelere | toetakelen |
begaoving | Stuip, vallende ziekte |
begien | non |
begraefenis | begrafenis |
beheij | ophef |
beheijmaeker | opschepper |
bein | been |
béín | benen |
beits kenj | beide zijden |
Bèj / Bel / Bella / Iezebel | Isabella |
Bej of Bejke | Barbara |
beje | bieden |
bekker | bakker |
bekkerie | bakkerij |
bellebuimpke | fuchsia |
bèlroeas | belroos / wondroos |
belroeas | gordelroos |
Belsj | Belg |
bemmel frit | zak patat |
Ben / Naard / Naardje | Bernardus |
benj | banden |
bènje | binden |
bènne | binnen |
bènnebentj | binnenband |
bènnebijër (Tevens benaming voor een introvert iemand, een binnenvetter) | varken (mannetje dat de testikels inwendig draagt) |
bentj | band |
benumme | gedragen |
benuud | benieuwd |
Berb / Berbke / Berbel / Berrie / Betty / Bep / Beppie | Barbara |
beròs | roestig |
berrèf | barbeel (vis uit de Maas) |
Bert / Bejj / Bertha / Tien / Tinie / (H) oebertien | Hubertina |
bervès | blootvoets |
bèsj / oud wief | oude vrouw |
besjaot / notebesjaot / mesjaot / notemesjaot | nootmuskaat |
besjuut | beschuit |
besláág | beroerte, herseninfarct |
bessem | bezem |
besseme | buiten gooien |
besseme / kaere / vaege | bezemen |
Bet / Betje / Liesbet / Lieske / Liza / Liezebet / Els / Ellie | Elisabeth |
betske | billetje |
betskes | partjes (van sinaasappel of mandarijn) |
beuk | boeken |
beukske | boekje |
beus | portemonnee |
beustel | borstel |
beustele / klöppe / tóéke | vechten |
bewaarsjoeal | kleuterschool |
bewaege, boezjeere | bewegen |
bezeij | besef |
bie | bij |
bieboewe | bijgebouw |
bieje | bijen |
biejein | elkaar (bij) |
biejekörf / kaar | bijenkorf |
biëjje | betten (van een wonde) |
bielke | bijl (klein) |
bíémeijs | koolmees |
bienaam | Bijnaam |
bienao / bekans / mekans / op 't suime nao | bijna |
biës | beest |
bies | regenvlaag |
bies | windvlaag |
biëske | beestje |
biësterie | viezigheid |
biete | bijten |
biezen | het heen en weer lopen van koeien in de weide |
bijër | varken (mannelijk ) |
bijv. bij kanaries, man, manne, menke | vogel (mannelijk) |
bijv. bij kanaries: pòp, pupke | vogel (wijfje) |
bikkel | houweel / pikhouweel |
Bil / Billa / Bille | Sibilla |
binjele | elastieken om de kousen op te houden |
birk | berkenboom |
blaad | blad |
blaajer / lauver | bladeren (van bomen en struiken ) |
blaajere | bladeren (in een boek ) |
blaedje | blaadje |
blaor | blaar |
blaore | blaren |
blaoze | blazen |
blaozer | ventilator |
blatsj | vrouw (praatziek) |
blauwe stein | arduin steen |
bleik | bleek |
blèndj | blind |
blènje | blinde |
blènje | raamluiken, blinden |
bletsje | blaffen |
bleuj | bloei |
blie | blij |
bliek | blei / kolblei (vis uit de Maas) |
blietsjap | blijdschap |
blòndj | blond |
blònj | blondine |
blood | bloed |
bloodvènk | goudvink |
bloodwoos | bloedworst |
blooje | bloeden |
bloom | bloem |
bloome | bloemen |
bloomendrek | potgrond |
bluë / besjaemp | bleu |
blùmke | bloemetje |
bläörke | blaartje |
blötsj | deuk |
blötsj | goedaardig sullig mens (vrouwelijk) |
boch | bocht |
boean | boon |
boeane | bonen |
boeanestek (ook iemand die zeer lang en mager is) | bonenstaak |
boeanestekke / erterieser (zie rijshout) | bonenstaken |
boeat | boot |
boek / pens (dik) / buukske | buik |
boemeltrein | stoptrein |
boete | buiten |
boetelènjer | buitenlander |
bòf | hap, beet |
bokkesprunk | bokkesprong |
bonzjoere | feesten, fuiven |
boodsjappe / (de) waar | boodschappen |
book | boek |
bookekas | boekenkast |
bookeskook | boekweit pannenkoek |
bookesmael | boekweitmeel |
bookvènk | vink |
bóós | barst |
Bore | Born |
borre / brenne | branden |
bosj | bos |
bòtram / dobbele / smouwer / bam / bemke (kindertaal) | boterham |
bòtrammevleisj | vleeswaren |
bòttermèlk | karnemelk |
bòttermèlkspap | karnemelkse pap |
boum | boom |
braatsj | wonde (zwerend) |
braet | plank |
bragk | straatloper |
Braobentj | Brabant |
braoje | braden |
braomel | braambes |
braotwóós | braadworst |
brats (De brats stuk dich ) | overmoedigheid |
breef | brief |
breefke | briefje |
breefke (bijv. ein breefke van tiën ) | bankbiljet |
breer | Hek (van erf) |
breer | hek |
breer | poort |
breerke, vaeke | hekje |
breeve | brieven |
breevebös | brievenbus |
breide | afmeting (breedte) |
brentjwaer | brandweer |
brentjwaermanne | brandweerman |
brentjwaerwagel | brandweerauto |
bretsetig | wulps / dartel |
breuije | broeden |
breurke | broertje |
brevendraeger / faktäör (vroeger) | postbode |
briëm | braamstruik |
briëmetaatsj | grasmus |
briësem | brasem (vis uit de Maas) |
brietselen | varkensvoer klein maken |
brietselknoes / brietselstek | varkensvoer stamper |
brik | baksteen |
brikkebekker | baksteenmaker |
broead | brood |
broeadmets | broodmes |
broed | bruid |
broedsknech | bruidsjonker |
broelèf | bruiloft |
broewer / bruujer | brouwer |
broewerie | brouwerij |
bròk | kip (broeds) |
bròmfits | bromfiets |
brook | broek |
brook, ziepe | moeras |
broor | broer |
bròsj | sierspeld |
bròssòkker | kandijsuiker |
bruëdje / wèkske / kèdetje | broodje |
bruudje | bruidje |
bräötje / krepkes | uitgebakken spek |
brök | brug |
bröl | dolgedraaid |
bröl waere | gek worden |
buënke | boontje |
buëtje | bootje |
buim | bomen |
buimke | boompje |
Bunj | Bunde |
búúl | buidel |
buun | podium |
bäöjemke | bodempje |
bäökbiës (bral) | huilebalk (kind) |
bökkem | bokking |
bökkem | haring (gerookte en gebakken) |
bölke | bierglas (met bolle hals) groot |
börgemeister | burgemeester |
bös | blik / conservenblik |
bösjke | bosje |
bössel | bundel |
böttele / sjòffele | werken (in de tuin ) |
C |
Carolien / Karling / Ling / Lien | Carolina |
Casper / Kap / Kep | Caspar (us) |
Chris, Chrisjke. Chrit, Chritje, Kos, Kosse, Kösjke | Christiaan |
Cor, Nelès | Cornelius |
Corrie, Corry, Nel, Nelia, Neelje | Cornelia |
D |
d'n dèn | dorsvloer |
d'n hauve tied | vaker / dikwijls (heel vaak) |
daag | dag |
daag | hoi |
daagsd'rop / s'angerdaags / daagsdenao | de volgende dag |
daagsdenao | de dag erna |
daagsjich | ochtenddienst |
daak | dak |
daaklat | panlat |
dae | die |
daeke | deken |
daeme | spenen |
daese | dorsen |
daesvlaegel | dorsvlegel |
dalik | dadelijk |
dam | dame (kaartspel) |
danke / mersi | Bedankt |
danke!! | dank U wel!! |
dao | aanwezig |
dao | daar |
daobie, debie | daarbij |
daol / däölke | kauw (klein soort kraai welke men tam kon maken ) |
daoveur | daarom |
darre (dat dar ich neet) | durven (dat durf ik niet) |
dat 't de moord stik | Zeer veel |
Dat bit dich geinen erm aaf!! | dat zal je echt niet schaden! |
dauf noot | noot (zonder inhoud) |
dauge | deugen |
de blauwe | politieagenten |
de bleik | bleekweide |
de gael verf | geelzucht / hepatitis A |
de gooi montéring | zondagse kleding |
De klatsj kriege | Verkouden (in de wind staan) |
de krankekaart 'öbbe / viere | Ziekteverlof hebben |
de mem | oma |
de mismood aan zich höbbe | depressief zijn |
de roeadvònk | roodvonk |
de vader, de baa | opa |
de wesj doon | wassen (kleding ) |
de wesj op de bleik legge | de was bleken |
de zooi | zuurbranden |
deef | dief |
deenblaad | schenkblad |
deensdès | dinsdags |
déénsdig | dinsdag |
deep | diep |
deepde | afmeting (diepte) |
deepde | diepte |
deer | dier |
deerke / biëske | diertje |
deeve | dieven |
deez' | deze |
deez' reis | deze keer |
deig | deeg |
dèk | dikwijls / vaak |
dèk (s) | vaak |
dèkke | paren (dieren ) |
dènk / geval | ding |
dènke / prakkezéére | denken |
dènkelik | waarschijnlijk 2 |
derm | darm, darmen |
deugeneet | deugniet |
deukske | doekje |
dich / doe | jij |
dien | je / jouw |
dikde | afmeting (dikte) |
diksjenaer | woordenboek |
dobbel | dubbel |
dobbelstein | dobbelsteen |
doe | je |
doe | toen |
doead | dood |
doeadskis / zerk | doodskist |
doeaje prèntje | gedachtenis prentje |
doeajemars | treurmars |
doeajeprèntje | bidprentje / gedachtenisprentje |
doeas | doos |
doef | duif |
doem | duim |
doeve | duiven |
doevekörf | duivenmand |
doevemèlker | duivenliefhebber |
doezend | duizend |
Dom. / Mienes | Dominicus |
dònderdès | donderdags |
dònderdig | donderdag |
dook | doek |
doon / kuffe | doen |
Doonder | Doenrade |
doorhouwe | oud op nieuw vieren |
dóós | dorst |
dop | tol |
doppe | met een tol spelen |
Dora / Thea | Dorothea |
draeger | bagagedrager (fiets) |
Draodaezel | Fiets |
Dree / Drees / Dreeke / Dreeske | Andreas |
dreisje, klenjere | treuzelen |
dreisje, sajele | treuzelen |
drek | aarde (grond) |
drek | meteen |
drek, sebiet | direct |
dreksbak | vuilnisemmer |
drekstuut | vuilniszak |
drènke / zoepe / lepsje | drinken |
driede | derde |
Dríék / Dríékes / Fred / Frits | Fredericus |
Driek / Driekes / Haar / Harie / Haj / Hajke / Hein / Heinke / Hèndrik / Henk / Hen | Hen (d) rikus |
droef | druif |
droeve | druiven |
druëg | droog |
druëge | drogen |
druëgwoos | cervelaatworst |
druufke | druifje |
drök | druk |
dröpke | borreltje |
dröpkesglaeske | borrelglaasje |
duipe | dopen |
duipkaers | doopkaars |
duudelik | duidelijk |
duufke | duifje |
duuje, paese, vreike | duwen, persen |
duumke | duimpje |
duuster | duister |
duuster, dònkel | donker |
duvel | duivel |
däöre hèk | Haagdoorn |
dörpel | drempel |
E |
ech | echt |
ècherste | achterste |
E |
echterste | achterste |
eder | ieder |
ederein | iedereen |
eedeskiër | telkens weer |
effe | even |
effekes | eventjes |
ei kletske mèlk | melk (een scheutje ) |
ei kroekestöpke | mens (klein en gedrongen) |
ei puuske bloome | bosje (bloemen) |
ei speerke graas | grasspriet |
eigael, däöre, doeaijer, ' t gael | eierdooier |
eigenaer | eigenaar |
eijer | eieren |
eikaore | eekhoorn |
eike | eitje |
eikäöreke | eekhoorntje |
ein | een |
ein aafgelekde | vrouw (die meerdere relaties heeft gehad) |
ein appetietelik vruike / ein lekker dènk | Vrouw (mooi en knap voorkomen) |
ein blötsj | vrouw (goedaardig, sullig) |
ein bössel struë | stro (een bos ) |
ein druif | meisje (beetje dom) |
ein erm bössel | vrouw (arm en zielig ) |
ein flinke pöl | Meisje (mooi om te zien) |
ein foemelprie (geldt ook voor huisdieren zoals katten) | vrouw (knuffelgek) |
ein gekke fluit / ein gekke flóés | vrouw (uitgelaten, dartel, jolig) |
ein gelp dènk | meisje (beetje brutaal) |
ein glaas | glas (om uit te drinken) |
ein glaeske | glas (drinkglaasje) |
ein hoesmösj | mens (altijd thuis) |
ein jatsprie | vrouw (die veel van huis weg is ) |
ein kakmedam | vrouw (verwaand) |
ein kets | vrouw (vals) |
ein kríng / ein nötte vaech / eine spènnekop / einen tram | vrouw (bits / lastig ) |
ein nuusjiërige pöl | vrouw (nieuwsgierig ) |
ein peetsj | mens (huilerig, jengelig) |
ein plekplaoster | Iemand die lang ergens blijft hangen |
ein poejerdoeas | vrouw (overmatig opgemaakt en geparfumeerd |
ein pötje beer | een glaasje bier |
ein sjogkelvot | vrouw (zwaarlijvig met waggelende tred) |
ein speer paor | prei (stengel) |
ein taatsj | vrouw (lang en mager) |
ein toeaij / ein tang / ein karneije / karnaalje | vrouw (vals) |
ein trampelgaws | mens (ongedurig) |
ein tuut frit | zak patat |
ein van deez' daag | binnenkort |
ein zeutsel | vrouw (sullig) |
ein zoerproem | vrouw (met lang en zuur gezicht ) |
eindigen in het Steins op `ke` | verkleinwoorden eindigend op `tje` of `pje` |
eine | eentje |
eine drijët | windje |
eine in z'n vot kroepe | slijmen |
eine jatsbaer / ein brak | man die veel weg van huis is |
eine kappetein / karnelje / karnaalje | vrouw (bazig) |
eine klotskop | mens (dom) |
Eine laote vlege / Eine drijët laote / Ein puupke laote | Een windje laten |
eine neemes | nietszeggend iemand |
eine poes / eine wösj bloome | bos (bloemen) |
eine pot beer | een glas bier |
eine snep | vrouw (bijdehand) |
eine stiefvraeter | mens (die nooit zijn hals vol krijgt ) |
eine vaam gare | garendraadje |
eine verèkkeling / eine prengel / ein batje | ondeugend iemand |
eine watsj | veel (een smak) |
eine zokkezuimer | sullig figuur |
einen ònnöt | mens (smerig) |
einzaam | eenzaam |
emes | iemand |
emes exemeren | iemand waarderen |
èngelbewaarder | beschermengel |
ènk | inkt |
ènne voele baer (mnl) / ein voel prie (vrl) | luilak |
ènnigs (bijv. ènnigs kêndj) | enig (in soort) |
E |
entjwoord | antwoord |
eppelke | appeltje |
erm | arm (ledemaat) |
erm | arm (niet vermogend) |
ermeujig | armoedig |
ermooj | armoede |
erte | erwten |
èrtesop | erwtensoep |
E |
es / wie | als |
Es de sjloezigheid waor ònger de verke wie ònger de luu, waore ze allang opvraete!! | Over jaloezie gesproken |
esj | as |
esjbak / esjebak | asbak |
esjkrùske | askruisje |
estebleef | alsjeblieft |
estèmere | waarderen |
esuchbleef | alstublieft |
euver | over |
euveral | overall (werkkleding) |
euverlaeze | genezen (dmv gebed) |
euverleech | venster boven een deur |
euvernuuj / euvernuuts | opnieuw |
F |
fanfaar | fanfare |
fatsoendelik | fatsoenlijk |
femielje | familie |
fenilj | vanille |
Fibberwarie | Februarie |
fieloear | mens ( (fijne bedrieglijke praatjes verkoper) |
fieloear | vleier |
fieloeare | vleien |
fiemel | tic |
fien kalle | vleien |
fiës | feest |
fijëlkes / fijoeale | viooltjes |
fijoealle / fisternölle / klòmmele / bragkele / vaerloaken / kloate | prutsen |
fiks | dashond, teckel |
fillissetere | feliciteren |
fits | fiets |
fitse | fietsen |
fitsebendj | fietsband |
fitsemaeker | fietsenmaker |
fitseraad | fietswiel |
fitserenne | wielrennen |
fitserenner | wielrenner |
fitsespeik | fietsspaak |
fitske | fietsje |
Fjés | feest |
flabbes | halve gare |
flambaer | klein kaliber geweer (flobert ) |
flatse | zakken (examen) |
fleer | violier |
flesj | fles |
flesjke | flesje |
flèt | paars (violet) |
flètskes | klompen (voor vrouwen) |
floear | fluweel |
flóés | meisje (lichtzinnig ) |
floestere / pizzewiete | fluisteren |
fluitje | bierglas (taps vaasvormig) |
fluitkijës | kwark / hüttenkäse |
Flup | Philippus |
fluum | fluim (groen / geel taai speeksel) |
foemele / knoevele | knuffelen |
foemelzendj | vulzand |
foetelaer | valsspeler |
foetele / fòsje | vals spelen |
fònkelnuuj | splinternieuw |
fòtsj | melkfabriek |
fòtsje | karnen |
fraanjele | franjes |
Frans / Frens / Frenske | Franciscus |
friete / frit | frites |
Funs / Fòns / Funske | Alphonsus |
fök | foxterrier |
G |
g'ad | gehad |
g'aks | gehakt |
gaar neet | helemaal niet |
gaas | gas |
gaasflesj | gasfles |
gaaspiep | gasbuis |
gaatsetig | ranzig |
gaeije / kroewe | wieden |
gaelgoor | geelgors (vogel) |
gaer | graag |
gaes' | gerst |
gaeve, (e) weggaeve | schenken |
gank | hal / vestibuul |
gank!! | ga weg!! |
gans | compleet |
gans | heel / helemaal |
gans, knatsj | helemaal |
gaon | gaan |
gaonde | gaande |
gaonentaere | gaandeweg |
gaot geer! | gaat U! |
gape | aanstaren |
gape | staren |
gats / getske | steegje |
gaws | gans |
gawzetòng | weegbree (smalle) |
gebeet | gebit |
gebiëre | reageren |
gebiërre | omzien (naar) |
gebooste | gebarsten |
gedäöns | gedoe |
Geel / Giel / Giljam / Willem / Willie / Gim / Wim / Wimke | Wilhelmus / Guilleaume |
geer | U |
Geer höbt | U heeft / Jullie hebben |
gehuuk, oppe huuke | gehurkt |
gein | geen |
geis | geest |
geis-te! | ga je! |
geiselik | priester |
geit | gaat |
Gekwatsj | Domme praat |
Gelaen | Geleen |
geldj | geld |
gelp | kortaf, bits, beetje brutaal |
geluif | geloof |
geluive | geloven |
gemechs | geslachtsdelen |
gemeinte | gemeente |
gemeintehoes | gemeentehuis |
gemeintepils | leidingwater |
genaeze / heile | genezen |
genuëjd | uitgenodigd |
gepepelvoud | Kreukels in kleding |
gerdien | gordijn |
Gert / Gertie / Graat / Grada | Gerarda |
gerumpeld, verumpsjeld | gerimpeld |
gesjrömp | gekrompen |
gespraekelik | spraakzaam |
gestich | gekkenhuis |
gestóék | gedrongen |
gestóék | klein van stuk |
get | iets |
get | wat, iets |
get aan of om tònjtele | aankleden (slordig) |
get van achteròm / begaai | mensen van lager allooi |
gevònje | gevonden |
gevruër | vorst |
Gevuggel | Jonge mensen |
gewaar waere | merken (op) |
gewaar waere | opmerken |
gewaer | geweer |
gewaere laote | met rust laten |
gewènde | gewoonte |
gewiks zeen | slim zijn |
gezat | corpulent |
gezèt | krant |
gezòndheid | proost |
gezwank | lenig |
gezwäögers | zwagers |
gich | Jicht |
Gied | Egidius |
gíége | hijgen |
giepe | begerig naar iets kijken: |
Giepsje, Kieke | kijken |
girm | schaap (vrouwelijk) |
glaas | glas |
glaasgerdiene | vitrage |
glasees | dameshandschoenen (lederen) |
glazer | glazen (om uit te drinken) |
glazere | glazen (van glas gemaakt) |
gleujetich | gloeiend |
God zaengent dich (uch) !! God zal 't dich (uch) loeane. | gezondheid (bij het niezen) . Dank je. |
Godwèt | misschien, wie zal het weten |
gòm | rubber / gummi |
gòmmeklöppel / gòmmesloek | gummiknuppel |
gòmmesloek | wapenstok |
good | eigendom |
good | goed |
gooi kamer | zitkamer |
gooj bòtter | roomboter |
goojendaag | goedendag |
goonsdès | woensdags |
goonsdig | woensdag |
goonsdigaovènd | woensdagavond |
goudmaelder | wielewaal |
graaf | graf |
graaf | greppel |
graafsjöp | spade |
graafstein | grafsteen |
graas | gras |
graasj | garage |
graof | graaf |
graot | graat |
graote | graten |
graus | graszode |
Graus, greijske | Grasland, stukje weide |
Greet / Greeta / Margriet / Merriet / Riet / Rieta | Margaretha |
gresbuus | rioolpijp |
greumel | kruimel |
greumelevlaai | kruimeltjesvlaai |
greumelevlaai | kruimelvlaai |
greun | groen |
greunte | groente |
greunvènk | groenling |
grieniezer | mens (akelig, negatief) |
gries broead | brood (tarwe) |
groate hood | grote hoed |
groeatbrènge / groeattrèkke | opvoeden |
groffejaot | anjer |
groffelsnagel | kruidnagel |
grozele | koffiedik |
gruëde | afmeting (grootte) |
gruëtsj | Trots |
gröffele | enten |
Guus / Gus / Guske / Tinus | Augustinus |
Gäört / Graad / Graadje / Sjraa / Sjér / Sjéra | Gerardus |
gäöving | grondeling (visje uit de Maas) |
göfsjíéter | mens (lichtgeraakt) |
gölje | gulden |
Göllepe | Gulpen |
gössele | knoeien (met vloeistof) |
göt | straatgoot |
göthiër | prutser, knoeier |
H |
haarènkele | met de enkels tegen elkaar schuren onder het lopen bij het dragen van klompen |
haatsj | bijl (groot) |
hae | hij |
Haelder | Heerlen |
haenke | haantje |
haer | naar (toe) |
haet | heeft |
hakkesjoon, hakkesjeunke | schoen, met hoge hak |
hampeleman | mens (onhandig ) |
hampeleman | stuntelaar |
hange / bemmele | hangen |
hannese | stuntelen |
haole knaok | gierigaard |
haor | haar |
haore | haren |
haore snieje | haren knippen |
haos | kous |
haoze | kousen |
hartelik | hartig |
hatsje | bijten (hond) |
hauf | half |
haupe | hopen, verwachten |
haus | hals |
have / haaf | haven |
hazegerf | duizendblad (plant) |
hazeklië | klaverzuring |
heijsje | handschoenen |
heile / baeter make | genezen, helen |
hèings | paard (mannelijk) |
heisj | hees |
heite | heten |
heives | huiswaarts |
heives gaon | naar huis gaan |
hèk | heg / haag |
hel | hard, luid, snel |
helpe | bretels |
hémpfelke | handvol |
hendj / klauw | hand |
hendjbeustel | handborstel |
hendjdook | handdoek |
hendje | handje |
hendjteikening | handtekening |
hendjvaat | handvat |
henj / klauwe / groffejaote | handen |
hènke | hinkelen |
hènkhok | hinkelbaan (van krijt) |
hepke, böfke | hapje |
heppetig | gesteld / happig |
heppetig | happig |
Herman, Herm, Maan, Maantje | Herman (us) |
hermenie | harmonie / blaaskapel |
heud | hoeden (mv hoed) |
heudje | hoedje |
heuije | hoeden (van geiten of schapen) |
heukske | hoekje |
hie op aan | deze kant op |
hin | kip |
hinne | kippen |
hinnebats / hanebats | kippenbout |
hits | hitte |
hoeamès | hoogmis |
hoeavaart | hoogmoed |
hoenjere | knus zitten (bijv. bij de kachel) |
hoes / koeaj / brak | huis |
hoesheijsje | huishoudster |
hoeshouwe | huishouden |
hollënjer | Nederlander |
hollesse | nederlandse |
hòmmele | donderen (onweer ) |
hòmmelsjoel | onweersbui |
hòngert | honderd |
hòntj | hond |
hood | hoed |
hoofíézer | hoefijzer |
hook | hoek |
hoomel | hommel |
hooste, bletsje, käötsje | hoesten |
hoostentaere | hoestend |
houverwèts | ouderwets |
houwe / klaene / watsje | slaan |
huëgde | afmeting (hoogte) |
huëge | ophogen |
huëre | horen |
huidvleisj | hoofdkaas |
huij | hooi |
huije | hooien |
huiwage | langpootmug |
humme | hemd |
hummeke | hemdje |
hummes | hemden |
hummesknaup | hemdsknoop |
hummeslup | hemdslip |
hummesmoewe | hemdsmouwen |
hunj | honden |
huntje | hondje |
huuke (zich) | hurken |
huule / bäöke / mééke / jenke / brulle | huilen |
häöpe | heupen |
häör of häöre | Haar (bez.vnw) |
häöre | duif (Mannelijk ) |
häöre | hoorn |
häörepaerd | stommerik |
häörke | haartje |
höb | heb |
höbbe | hebben |
höt | kool (groot) |
hötje | kool (klein ) |
I |
ich | ik |
Ida / Iet / Ietje | Ida |
iefrig | ijverig |
ies | ijs |
ieskas | koelkast |
ieske | ijsje |
ieswagel | soort pikslede, voorloper van skeleton |
iezer | ijzer |
In 't Steins weurd op en mit alles gevare, behauve op ei paerd, dao weurd op gereje. | rijden |
in èns | opeens |
in pezisie zeen / groeat gaon | zwanger zijn |
inmaaksglaas | weckglas |
inmaakskaetel | weckketel |
invaeme | inrijgen (van draad door het oogje van de naald) |
itak | italiaan |
J |
jach | jachtgebied |
jachhòntj / brak | jachthond |
jaeger | jager |
Jan / Jantje / Jannes / Sjeng / Sjengske / Sjang / Sjange / Hans / Han | Johannes |
Jannewarie | Januarie |
jao | ja |
jaomer | jammer |
jaor | jaar |
jaowaal | jawel |
jassemaal | jaszak |
Jatse, bragke | altijd weg van huis zijn |
jèh jao | ja ja |
jèhzeker | jazeker |
Jen / Jenneke / Sjan | Johanna |
Jenneketrien | Johanna-Catharina |
jeske | jasje |
jiëlenjd | ellende |
jiëmelik | overdreven (mier) zoet |
jiër | heer |
jiërdaags | eerstdaags |
jiëring | haring |
jiërke | heertje |
jiërlik | eerlijk |
jiëts | eerst |
jònk | jong |
jònke / joege | janken, klagend huilen: |
jòp / Joeasef / joeasep / Zef / Sjeuf / Jupke / Jos / Joske / Sjef / Sjefke | Jozef |
Jozefien / Fien / Fienaa / Fing / Finge / Jozee / Jozeeke | Josefina |
jungele | jongen werpen (bij dieren) |
junkerke | duizendschoon (bloem) |
jäörig | jarig |
jäörige | duif (éénjarig ) |
jäörke | jaartje |
jöt | Pos (vis uit de Maas) |
K |
k' nòn | kanon |
kaaf | kaf |
kaal | verwaand |
kaanjel | dakgoot |
kaanjelpiep | afvoerpijp, dakgootpijp |
Kaat / Ketrien / Kitty / Tring / Tringe / Triena / Trenèt / Triene | Catharina |
kááter | kater |
kael | kerel |
kael / manskael / minsj | man |
kaepernagel | lange spijker |
kaerbeustel | straatbezem |
Kaere | Vegen |
kaers | kaars |
kaersbaum | kerstboom |
kaersevèt | kaarsenvet |
kaerskrubke | kerstkribbe |
kaersmès | kerstmis |
kaetelestèl | pannenset |
kakke, sjiete | poepen |
kal | geklets |
kal | praat |
kalle / móéle / wauwele / baume / klasjenéére / barebènje / sneure | praten / kletsen |
kamer, voor de zgn. kamersjäöt | kanon (zeer klein kaliber, meer een donderbus) |
kammezaol | vest (gilet) |
kammezäölke | vestje |
kamp | kam |
kampjoekel | woonwagenbewoner |
kàmraat | tandwiel |
kanedas | populier (soort boom) |
kaojònge, misère, baume, peste, tòppe enz. | kaartspellen |
kaoke | koken |
kaole | steenkolen |
kaolik | kwalijk |
kaolik / kaum | nauwelijks / amper |
kaord | koord |
kaore | rogge |
kaorewauf | hamster |
Kaote | Kotem |
kappes | kool (wit ) |
kappesjòn | capuchon |
karbeleijem | carbolineum |
karberetäör | carburator |
Karel / Sjarel | Carolus |
karmël | caramel |
karresél | draaimolen |
kartòsj | hagelpatroon (van jachtgeweer) |
kas | kast |
kasjevekske | jasje, vestje (vroeger door de vrouwen gedragen) |
kat / míém | kat |
katsj | onervaren |
katsjele | fijngehakt materiaal, restanten |
kauf | kalf |
kaum | amper |
kaw sjòtel | huzarensalade |
kebaal / laeve / remptemp | kabaal |
keek | cake |
keen | kloofje (in de huid) |
kéés | kers |
kéésebaum | kersenboom |
keezel | kiezel |
keezelkoel | grindgroeve |
keezelkoel | kiezelgroeve |
keezelsteinke | kiezelsteentje |
kefee | café |
kefeehouwer | cafèëigenaar |
keigel | kegel |
keigelbaan | kegelbaan |
keigele | kegelen |
keijfke | kalfje |
kèindj / póét / kräötsj / kink | kind |
kèinjer | kinderen |
kèinjerkalle | kinderpraat |
kèinjerköpke | kassei |
kèinjerwaegelke | kinderwagentje |
kèinjerwagel | kinderwagen |
kejbaan | glijbaan (op het ijs ) |
kejje | glijden (over het ijs ) |
kelle | koud worden |
kemasje | lederen beenkappen |
kemijël | kameel |
kemik | komiek |
kemp | hennep |
kenarie | kanarie |
kenijël | kaneel |
kentak | contact |
kèntoear | kantoor |
keplaon | kapelaan |
kèpötje / vratteletuut | condoom |
kerbiet | carbid |
kerkesvolk | kampbewoners |
kërp | karper |
kerpèt | vloerkleed |
kèrsjet | corset |
kertale | scherven |
kervat / slips | stropdas |
keske | kastje |
kestáánjel | kastanje |
kèstáánjelebaum | kastanjeboom |
ketje | katje |
ketjes | wilgenkatjes |
ketsjelkes | fijngehakt materiaal, restanten (nog fijner) |
keuke | koetje |
keukske | koekje |
keul | koel |
keulde | koelte |
keuning | koning |
keuningin | koningin |
kevere | erwten uit de peultjes halen (doppen) |
kèzien | kozijn |
kèziene | kozijnen |
kichele | giechelen |
kiel / kielke | wig, keg |
kiendje | Baby |
kiendje | kindje |
kiene | bingo |
kiensj | dement |
kijës | kaas |
kijëskoos | kaaskorst |
Kink | Kind |
kirk | kerk |
kirkèf | kerkhof |
kirmès | kermis |
kis | kist |
kisje | sissen |
kitsj | klokhuis (appel of peer) |
Klaar / Klaartje / Klaor / Kläörke | Clara |
klaene | dik opsmeren (boter e.d.) |
klaor | helder |
klaor / vaerdig | klaar |
Klaos / Kläöske / Col / Colla / Nik / Nikkela | Nicolaas |
klasjenere. | kletsen. |
klats | hoeveelheid vloeistof |
kleef | wasknijper 2 |
kleid / klèdje | jurk, japon |
kleijaasj | kleding |
kleijer | kleren, kleding |
kleijerkas | kleerkast |
kleintje | bierglas (met bolle hals) klein |
klej 'úúve | lemen knikkers |
klemausj | vrouw (slordig) |
klènjere | ergens lang aanwezig blijven / treuzelen |
klets | roddelaarster |
kletsjkop / plaat / maon | kaalkop |
klië | klaver |
klíéje | zemelen |
klipspang / klipke | clipspeld |
kloeaster | klooster |
kloeate | foppen |
kloeate / neut / böl / kònkernölle / klitse / eijer | testikels |
kloeatzak | klootzak |
klóés | kluis |
kloester | hangslot |
klòmpe | klompen |
klophèings | ruin, vechtersbaas |
klumpkes | rolklaver |
klömme / kleffere | klimmen |
klöppel | knuppel |
klöt | kluit (aarde) |
klötte | sneeuwballen gooien |
knaal | kanaal |
knaeje | kneden |
knao | homp (een groot stuk van een of andere materie) |
knaok | bot (van mens of dier ) |
knaokedruëg | kurkdroog |
knaokendaag | vrijersdag Woensdag |
knaokendokter | orthopedist |
knaokepijër | magere |
knatsjgek / raadgek | stapelgek |
knauwele / knatsje | kauwen |
kneeje | knieën |
kneesje | kniezen |
kneesje, meeke | jeremiëren |
knëkkerke / petuusjke | klappertje (van speelgoedgeweertje) |
knepke | stuiver, 5 cent |
knien | konijn |
knienke | konijntje |
knienspiep | konijnenhol |
kniensvoor | konijnenvoer |
kniensvoor kroeje | konijnenvoer plukken |
kníép | zakmes |
knipspang | veiligheidsspeld |
knoeaije | knoeien / morsen |
knóós | kraakbeen |
knotere / grauwele | mopperen |
knoup | knoop |
knoupsgaat / knoupslaok | knoopsgat |
knuip | knopen (mv knoop ) |
knuipe | knopen (werkwoord ) |
knuipke | knoopje |
knuipkes | moederkruid |
knäök | botten |
knäökske | botje / beentje |
koad / guftig / duvels / veur te verrèkke | kwaad |
Koba / Zjakkelien / Lien | Jacoba |
koeaj | kooi |
koef | kuif |
koel | kuil |
koel / mien | mijn (industrie ) |
koeleköpke | kikkervisje |
kóép | teil / kuip |
koep, buud | bad (kuip) |
kóéte / wuif / (snoter) pölle | neusinhoud |
koffe | koffie |
koffe opsjödde | koffie zetten |
kojboj | cowboy |
kòljéé | collier / halsketting |
kollebloome / klaproeaze | klaprozen (papaver) |
kollenie | woonwijk die bestond uit mijnwerkerswoningen |
kolraaf / kolraefke | koolrabi |
kòmaaf | afkomst |
kòmme | komen |
kòmmel | sneep (vis uit de maas) |
kómmenis | communist |
kòmp | kom (om iets in te doen) |
kòmpasse / kòmpassie / mitlieje | medelijden |
kòmpenie | gezelschap |
kómpjoeter | computer |
kómplemènte | complimenten |
kónjekske | cognac (glas) |
kònt / vot / batterie | achterste |
kónzaer | concert |
koo | koe |
kook | koek, taart |
kooperatie, kònsum | coöperatie |
kóós | korst |
kooste | korsten |
kop / bölles / star | hoofd |
koppien | hoofdpijn |
kort / kort van aojem | asthmatisch |
kòrtelèt | karbonade |
kòsj | stil / koest |
Kosmês | Kerstmis |
kòssjoeal | internaat |
koupe / gèlje / aansjaffe | kopen |
koutele | buitelen |
koutelebout | koprol |
kraanbak | gootsteen |
kral | halsketting met kralen |
kral | kraal |
kralle (kralle riege ) | kralen |
kràluigskes | ogen (glinsterend) |
krank / neet good / neet tegooj / òngesteld | ziek |
kraom / petik | inboedel |
krauw | kraai |
krauwe | kraaien |
krauwel | dreumes (klein mens) |
krauwele | klein grut |
krege | gekregen |
krejje | kraaien (van een haan) |
krek | correct |
krek wie.. | net als.. |
krelkes | kraaltjes |
krenkde | ziekte |
krenkelik / neet te gooi / get aan zich höbbe | ziekelijk |
krepuul | gespuis |
krèts / sjram | kras |
krets höbbe | eczeem |
krètse / dabbe | krabben |
kribke | kerststalletje |
kríét | krijt |
krietsjörger | bleekscheet |
krijte / jense | pesten |
krimmeneel | crimineel |
krimmeneele | criminele |
krint | krent |
krinte | krenten |
kroeàsel | kruisbes |
kroeàsele | kruisbessen |
kroeat | biet |
kroeate | bieten |
kroenekraan | kraanvogel |
króét / pòlfer | kruit |
kroetwösj | veldboeket |
krolle | krullen |
Krollekop | Krullebol |
krolspang | krulspeld |
kròmp | krom |
krub | kerststal |
krúúje / gekrúúts / gekrúúje | kruiden |
kruuk | kruik |
krök | kruk |
krölkes | krulletjes |
kröppel | mens (klein) |
kuëjke | kooitje |
kume | zuchten / steunen |
kump | komt |
kumpke | kommetje |
kunsmès | kunstmest |
kuufke | kuifje |
kuuke | kuiken |
kuukendraod | gaas (kippen) |
kuukske | kuikentje |
kuulke | kuiltje |
kwáák / bäök / sjriëf | schreeuw |
kwabbel | uitstulping |
kwakkert | kikker |
kwakkertebats | kikkerbil |
kwansies | voor de schijn |
Kwansies | Alsof |
kweijm | damp / dikke rook |
kwepsj / matsj | overrijp |
käöke | keuken |
käöke | kokhalzen |
käöre | aaien |
käöre, käöreke | korrel, korreltje |
Kölle | Keulen |
kömme | kammen |
köpke / bölleske | hoofdje |
körf | korf |
körfke | korfje |
körve | mandenvlechten |
körver | mandenvlechter |
kösse | kussen |
kössteek | kussensloop |
köster | koster |
L |
laaj | lade |
laam | lam, kreupel |
lachduufke | tortelduif |
laege kal, nötte kal | schuine praatjes |
laege kalle | ondeugende schuine praatjes |
laegen tied | vrije tijd |
laeke | laatje |
laepel | lepel |
laepelke | lepeltje |
laer | leer (leder) |
laere | leren (lederen) |
laere lap | zeemleer |
laeve, remptemp, sjèndaal | herrie, lawaai |
laevemaeker | lawaaischopper |
laeverwoos | leverworst |
laf waer | drukkend weer |
lake | laken |
Lambaer / Baer | Lambertus |
lange | aangeven / aanreiken |
langs gaon / op bezeuk goan | op bezoek gaan |
lank | lang |
laok / gaat | gat |
Laote | laten |
leedje | liedje |
leef | lief |
leefde | liefde |
leefhöbber | liefhebber |
leefste | liefste |
Leen / Leentje / Lenie / Lena | Helena |
lègke | leggen |
Lei / Leike / Leijo | Leonardus |
leid / verdreet | verdriet |
leihertig | emotioneel |
leim | leem |
leiste | permiteren |
lekke | likken |
lekker wief | mooie vrouw |
lemke | schaap (jong) |
lemmentere | irriteren |
lemmentere | klagen, weeklagen |
lemmentere | lastig vallen |
lempe | uithangen van kleding |
lempke | lampje |
lengde | afmeting (lengte) |
lènj | Lindenboom |
lenj | landen |
lenje | landen (bijv. vliegtuig) |
lènks | links |
Lèns / Lènske / Laur / Lau / Rens | Laurentius |
lentj | land |
lèntjwörm | lintworm |
lepsje | slurpen |
lereer / leleer | laurier |
lèts | laats |
lèts | onlangs |
Lewis / Wis / Wies / Wieske | Louisa |
líéf / priej | lichaam |
lieje / luchte | dulden, verdragen |
liek / doeaje | lijk |
liëlik / sjoew (uiterlijk of kijken) | lelijk |
liem / pleksel | lijm |
liëne, lange | lenen |
liëre | leren |
líéster | lijster |
liëw | leeuw |
liezjemoo | tweelingbed |
ligke | liggen |
limmenaat | limonade |
linje | lenden (en) |
litsj / eine rèk | elastiek |
loch | lucht |
loch | luchtig |
lochte | luchtige |
loe | zeelt (vis uit de maas) |
Loe / Loeke / Lewie / Lewieke | Ludovicus |
loead | lood |
loeaje | loden |
loean, traktemènt | loon, salaris |
loeje / trumpe (tweede gelui vlak voor de mis begint) | luiden (kerkklokken) |
loerejòng / loep / brenglaas | vergrootglas |
lóés | luis |
loezekempke | luizenkammetje |
lôsje | oogkleppen |
lòsjoeare | flaporen |
lòsjoeare | weegbree |
lòtsj | fopspeen |
lótsj | speen |
loupe | lopen |
loupentaere | lopend, al lopende |
luëdje | loodje |
luëter | Zeepsop |
luëter | waswater / zeepsop |
luif | overstekend dakgedeelte op de binnenplaats van een boerderij |
luif | stoep voor het huis |
luipsj | loops |
luppe | lippen |
luuj | mensen |
Luuk | Luik |
lúús | luizen |
Luus / Lus / Loes | Lucia |
läöge | leugen |
läögenaer / läögebiës / läögeprie | leugenaar |
läöres | slungel |
läötje | stekje |
lödder | ladder |
löste / zin ' öbbe | lusten |
M |
maag | dienstmeid |
maaj | made |
Maak dich (e) weg!! | Scheer je weg! |
maal | zak (broek) |
maalplak | zakdoek |
maedje | meisje |
mael | meel |
maelder | merel |
maelwörm | meelworm |
Maen / Fillemaen | Philomena |
maer | paard (vrouwelijk ) |
maerezeik | drank van slechte kwaliteit |
maeter | duimstok / meter |
maggistroek | Lavas |
maje | maden |
malläör | tegenslag, ongeluk |
mandelien | mandoline |
mane | waarschuwen |
manj, menjel | mand |
mankaasj | gebrek |
mansjester | ribfluweel |
mansluuj / manskaels | mannen |
Mao | Armandus |
maoge | mogen |
maoge, dat maog ich neet | lusten, dat lust ik niet |
maon | maan |
maonesjien | maneschijn |
maonjès | maandags |
maonjig | maandag |
maonjigaovènd | maandagavond |
maontj | maand |
margrien | margarine |
Maria / Ria / Mrie / Mrieke / Mie / Mia / Maj | Maria |
maria-ziep | regenperiode rond 15 augustus |
maske, mòmbakkes | masker |
maste | vetmesten |
maste (ein màsverke ) | varken (vet mesten) |
Meas | Meers |
Mechel / Til / Tilla / Tillie / Tilly / Hilda | Ma (e) chtilda (is) |
mechtig | machtig |
medaalje | medaille |
meelije | bladluizen |
meibloome | sering |
meibottel | morille (eetbare paddestoel) |
meije | maaien |
meines | menens |
meining | opinie |
meister | meester |
meizöädje / weijeblùmke | madeliefje |
mekkelik | makkelijk |
mekroonie | macaroni |
mem / tèt | tiet |
memke | tietje |
memme / de böl | borsten |
memmestieper | Bustehouder |
mendje, körfke | mandje |
mèneer | manier |
mènig / mènigein | menigeen |
menijër | meneer |
mènke / kaelke | mannetje |
mentjel | mantel |
mentjelpekske | mantelpakje |
menuut | minuut |
mërkèf | vlaamse gaai |
mermiet | ketel (grote) |
mèrmot | cavia |
mert | markt |
Mertien / Marthé / Mart / Thé / Tinus | Martinus |
mertkraom | marktkraam |
mès | mest |
mès | mis (kerkdienst) |
mèsjiens | misschien |
mèspool / zeikkelder / zeikpool | gierput |
mèsreek | aalvork |
mèstem | mestvaalt |
Mestreech | Maastricht |
mètaerie | wondvocht |
mets | mes |
metse | messen |
metselaer | metselaar |
metske | mesje |
meug / poem | moe |
meule | molen |
meulevèrke / meulekuusjke | pissebed |
meulewiert | molenvijver |
meun | kopvoorn (soort vis uit de maas) |
meuske | kool (gekookt ) |
Mezeik | Maaseik |
mèziek | muziek |
mich | mij |
Miemke | Poes |
mien / miene | mijn (bez. vnw. ) |
mier | vogelmuur (plantje dat vogels graag eten0 |
Miërt | Maart |
miëw | meeuw |
mijnes | serieus, gemeend |
minsj | man (echtgenoot) |
minsj | mens |
mismaak / òngelökkig | gehandicapt |
mismood | neerslachtigheid |
mistroewig | achterdochtig |
misval | miskraam |
mit | met |
mit | op dat moment |
mit d'n auto vare | autorijden |
mit en mit | langzamerhand |
mitgaond | toegevend |
moeade | mode |
moekefoek | cichorij met Buisman |
moekefoek | koffie van cichorei en buisman |
moele snieje | grimassen maken |
móélemaeker / móéljan | praatjesmaker |
moer | muur |
moes | muis |
moeze | neuzen / rondsnuffelen |
moezeläökske | muizenholletje |
molmoes | woelmuis |
mònd / waffel / bakkes / blètsj / moel / blatsj / gevraets / wauwel / bèbbel | mond |
mood / kèraasj | moed |
Moodergoads | Mariabeeld / Madonna |
moolj | bak om deeg te bereiden |
moor | teef (hond) |
moor / meurke | konijn (vrouwelijk) |
moos / kuël | kool |
moosem | groentetuin |
Mosem | Groententuin |
mòsjel | mossel |
mòtte | moeten |
moutheuvel | molshoop |
murke | muurtje |
muulke / ein muulke gaeve | kusje |
múúre | troebel maken van water |
muuske | muisje |
mäögelik | mogelijk |
mök | mug |
mökgesjeet | kleinigheid, niets voorstellend |
mölder | molenaar |
mörg | melig |
mörge | morgen |
mörgenaovend | morgenavond |
mörgester | narcis |
mörgevreug | morgenvroeg |
mösj | mus |
Mösj, Proem | vagina< / b> |
N |
naas | neus |
naat | nat |
naatsj | naakt |
nach | nacht |
nachsjich | nachtdienst |
naef | neef |
naegelke | spijkertje |
naere (op d'n naere) | gang (in een huis ) |
naeske | neusje |
naeve | naast |
naevenein | naast elkaar |
nagel | spijker |
nak | nek |
namesdaag | naamdag |
Nand | Winandus |
nao | na |
nao | naar |
naober | buur, buurman |
naojaor | herfst |
naolaote | achteruitgaan (van gezondheid) |
naoliëssig | nalatig |
naolj | naald |
naoljekösse | speldenkussen |
naosmaak | nasmaak |
naoste | naaste / medemens |
naovenant | in verhouding |
Néé / Neer / Neerke | Reinerus |
neeste | niezen |
neet | niet |
neet dao | afwezig |
nei | nee |
neij / haol / greun / biësechtig | gierig |
nej | alles |
nemes / geine | niemand |
nès | nest |
nèskaffe | oplos koffie |
neut | noten |
neutje | nootje |
nich | nicht |
niëje | naaien |
niëjmesjien | naaimachine |
niësje | naaister |
nijërölke / klöske | garenklosje |
Nirbik | Neerbeek |
nitsj | kwiek, floks, vlug |
nitsj | snel verontwaardigd |
noe | nu |
noead | nood |
noeats | nooit |
Nol / Nolle / Nöl / Nölke / Noldes / Arno / No | Arnoldus |
nòndedjuu | verdorie |
nòndedjuuke | vlinderdas |
nònk | oom |
nuëdig | nodig |
nuëje | uitnodigen |
nuëzel | onnozel |
nuëzele | onnozelaar |
nuuboew | nieuwbouw |
nuuj | nieuw |
nuujaor | nieuw jaar |
nuuje | nieuwe |
Nuujstad | Nieuwstadt |
nuusjèrig | nieuwsgierig |
nuuts | nieuws |
nuutste | nieuwste |
näöge | negen |
näögenuiger | zweer (grote) |
nörges | nergens |
nöt, sjebbetich | vies, onverzorgd |
nötte kal | vuile praat |
nöttigheid | viezigheid, vuiligheid |
O |
Obbeeg | Obbicht |
obstenaot | stijfkoppig |
oeaper | handlanger |
oeapere | handlangeren |
oear | oor |
oeàre | oren |
Oeasteriek | Oostenrijk |
oeats | ooit |
oeats / eins / 'ns | eens |
oer | uur |
oer, 'orlaozje, klökske | polshorloge |
oet de krop voore | kussen / zoenen |
oetblötsje | uitdeuken |
oetdoon | uitkleden |
oeterein | elkaar (uit) |
oeterein | uiteen |
oeterein gaon | scheiden |
oeterste | uiterste |
oetgank | uitgang |
oetgelèmp | uitgerekt |
oetglitsje / oetsjampe / oetròtsje | uitglijden |
Oetnuëdige | Uitnodigen |
oetröffele | uithalen van breiwerk |
oetsjarre (De kaetel oetsjarre) | uitlepelen |
oetsjeije | ophouden |
oetstaeke | uitsteken |
oma, de mem, de bèsj, (groeat) moder | grootmoeder |
òmdoon | omspitten |
òmstebäört | beurtelings |
òngehoebeld | lomp |
òngerein | stamppot |
òngerein / òngeròs | elkaar (onder) |
òngerzeuk | onderzoek |
òngesiefer | ongedierte |
òns, unske | ons (100 gram) |
O |
onthauwt | geheugen |
ònwaarsjienlik | onwaarschijnlijk |
O |
op 't heilig áuch | ongeveer / naar schatting |
op 't sjouf ligke | opgebaard zijn |
op den aard van | zoals |
op z'n eige | zelfstandig |
opa, baa, (groeat) vader | grootvader |
opein | elkaar (op) |
opgereig | opgewonden |
opmake | opzetten (van bijv. dode dieren) |
opstäöke | ophitsen |
optoch | optocht |
optraeje | optreden |
orten | etensresten |
òs | ons |
O |
ouch | ook |
ouwers | ouders |
ouweshoes | ouderlijk huis |
P |
paad / gats / paedje / getske | pad / paadje |
paaf | pardoes |
paat | peettante |
paatje | inwonende grootmoeder / of oude tante |
paek | drop |
paeksòkker / sòkkerpaek | dropwater |
paeper | peper |
paeperkokemenke | taaitaaipop |
paeperkook | ontbijtkoek |
paer | peer |
paerd | paard |
páérd | paarden |
paerdje | paardje |
paerdrieje | paardrijden |
paerebaum | perenboom |
paese | persen |
paesgetuug | paardentuig |
paeshaam | paardenhoofdstel |
paeskeutel | paardenvijg |
paeskop | paardenkop |
paetekêindj | petekind |
paetere | peetoom |
pàkkes | houvast |
pannekeuk | pannenkoeken |
pannekook | pannenkoek |
paol | paal |
paor | prei |
paosje | pasen |
paote | beplanten / poten |
Pap / (de) vader / d'n ouwen jiër | vader |
pappendèk | dakleer |
parren.media@planet.nl | wo kan ich dat book gelje |
partekleer | particulier |
pasviet (om gekookt vlees, soep enz. door te draaien ) | roerzeef |
patsj | pet |
Paul / Puil / Puilke / Puiles | Paulus |
Paula / Plien | Paulina |
paum | palm |
paumestroek | buxusstruik |
peel | langwerpig voorwerp (groot) |
peelke | langwerpig voorwerp (klein) |
Peerlink | pier / regenworm |
peerlink | regenworm |
peerlinke | regenwormen |
pees | perzik |
peeze | perziken |
peijmke | buxusstruikje / bosje buxtakjes voor zegening |
pèlsjas | bontjas |
pèlske | halsbontje |
penantie | penalty |
penantie | strafschop |
Pènkste | Pinksteren |
penseterger | corselet |
pepel / roepepel | vlinder |
percesse | processie |
perpluu | paraplu |
pès | totdat |
pestoear | pastoor |
petik | vieze, slecht onderhouden woning |
petitterig | klein, weinig voorstellend |
Petra / Nel / Neel / Neelia / Nellie | Petronella |
petries | patrijs |
petroean | Patroon |
petròlsluch | petroleumlamp |
petsjke | petje |
peulke | plasje |
pien | pijn |
pienlik | pijnlijk |
píép | pijp |
piepekoek | kiekeboe |
pieper | duif (jong) |
piepke | bierglas (recht en dun) |
Piet / Pit / Pie / Pierre / Pijër / Péét / Peter | Petrus |
piezelig haor | sluik haar |
pikvogele | darts of darten |
pis, zeik | urine |
pisbak | urinoir |
pisbloom / Kèttestroek | paardenbloem |
pisdook | luier |
pispot | nachtspiegel |
pispötjes | wingerd (wilde) |
pisse / zeike | urineren |
pisse / zeike / de aerpel aafsjödde / kaanjele | plassen (urineren ) |
pitje | waxinelichtje / theelichtje |
pitsj | drukknoop, drukker |
pitsjblaor | bloedblaar |
pitsje / (zich) pitsje | pijn veroorzaken, pijn doen |
pitsjlamp | zaklamp |
pitsjtang | nijptang |
pittelaer / pittelaerke | rokkostuum, slipjas |
pittermenke | dorpsgevangenis / politiebureau |
pittermenke | gevangenis (klein) |
plaetje | plaatje |
plak | hoofddoek |
plaoge / krijte / judasse | plagen |
plat | dialect |
plefòng | plafond |
pleij (e) | plein |
Pleije | Terras achter het huis van gestort beton |
pleistere / plèkke / ploastere | stucadoren |
plekplaetje | sticker |
plekplaoster | hechtpleister |
plekske | hoofddoekje |
plènke | op bezoek gaan / buurten / keuvelen |
plèstiek túút | plastic zak |
plèvuus | tegel |
plezeer / spas | plezier |
pliesie / pliesje | politie |
pliesieberoo | poltiebureau |
plisse | politie agenten |
Plit | Hypoliet |
plòmbeersel | tandvulling |
ploog | ploeg |
plùmp / plùmpe | wimper |
plökke | plukken |
poeat | poot |
poem | verzadigd |
poeverstaeke | verstoppertje |
pòkkel | bult |
Pollak | Pool (inwoner van Polen) |
pòngele | een klein kind op de armen dragen |
Pònke (Hauwe) | Slaan |
Pònkert | vechtersbaas |
ponnie | pony |
ponniepaerdje | paard (klein soort) |
pool | plas / poel |
pòppe / knuipe | copuleren, paren |
pòppekas | heibel |
pòppesnieder | libel |
pospaerd / mekochel | vrouw (dik en log) |
potdook | theedoek |
pòtse | poetsen |
pòtslòmmel | poetsdoek |
potsòkker | basterdsuiker |
potsòkker | bruine suiker |
pòtsvrouw | werkster |
praam / paeshospel | paardenhorzel |
praek | preek |
praoper | proper |
pratel | kletskous |
pratelsjiet | Gierigaard |
prefiet | voordeel |
prengel / remmel | vlegel |
preuve | proeven |
prikke | opvangen (bal) |
proem | pruim |
Prut | Appelmoes |
Prut, Appelmoos | appelmoes |
pruuk | pruik |
pruukske | pruikje |
pruumke | pruimpje |
präötsj | vrouw (onvriendelijk trots, uit de hoogte ) |
prölkes | spulletjes |
prölle | spullen |
puënne / (zich) aaflekke | kussen / zoenen |
puët | poten |
pukkelke | bultje |
pungel | mijnwerkersplunje in de blauw geblokte handdoek bijeen gebonden |
pupke | badmintonshuttle |
pupke | popje |
pupsjauge | slaapogen |
pupsje | slaapzand (in de ogen) |
päölke | paaltje |
pöl | kip (jong) |
pöllenaas | loopneus |
pötter | distelvink |
R |
raad | wiel |
raajer | wielen |
raek | hark |
raeke | harken |
raekel | reu (hond) |
raekel / remmelaer | konijn (Mannelijk) |
raekene | rekenen |
raenge | regen |
raengejas / gabberdien | regenjas |
raengesjoel | regenbui |
ram | helemaal |
ranzjéére | ordenen |
raod | raad |
raodsel / räödselke | raadsel |
raof / räöfke | wondkorst, roof |
raoje | raden |
rattekroet | arsenicum |
rattestart | ronde smalle vijl |
razele | rillen |
rebarber | rabarber |
rech | recht |
rechs | rechts |
rechtoe, metein, dalik, drek | aanstonds, meteen |
reek | riek |
reem | riem |
reet | riet |
rèindj | rund |
rèindjsvleisj | rundervlees |
reip | hoepel |
reip, velling | velg van fiets |
reipe | hoepelen |
reisdoef | postduif |
reiziger | vertegenwoordiger |
reklaam | aanbieding |
remspoare | grote boodschap, de overblijfselen die in de onderbroek achterblijven |
Remunj | Roermond |
renfits | racefiets |
rèngelaote | reine claude (soort pruimen ) |
rènk | ring |
rènkdoef / bosjdoef | houtduif |
rènkmeister | rentmeester |
renwagel | raceauto |
reub | meiknolletje |
reubesjief | zakhorloge |
reure | roeren |
rezien | rozijn |
reziene | rozijnen |
riefkeukske | aardappelkoekje |
rieje, vare | rijden |
ríéjere | bibberen |
rieser (om de erwten langsop te laten groeien) | rijshout, takkenbossen van twijgen |
riestartel | veter |
rimmetik | reumatiek |
ringske | ringetje |
roead moos | kool (rode ) |
roeaj kroeat / slaajkroeat | rode biet |
roeaj lamp | rode lamp |
roeajen 'òndj | rode hond |
roeas | roos (bloem) |
roeat | rood |
roeazekrans / paternoster | rozenkrans |
roesje | ruisen |
roet | ruit |
roete | ruiten |
roewe | ruw |
roewen tòsj | mens (wild, uitgelaten) |
ròndjgaon | collecteren |
Roos / Roeaza | Rosa |
ròppe | rukken |
ròpsj | rups |
ròs | roest |
ròtsjbaan | glijbaan |
rouk | rook |
rouke | roken |
rouke, zwame, pave, dampe | roken (van tabakswaren) |
roukes | rookwaar |
rub | rib |
rubbe | ribben |
rubbekas | ribbenkast |
ruëster | rooster |
ruike | roken (van vlees of vis) |
ruikvleisj | rookvlees |
rumpel, rumpsjel | rimpel |
runje / runj | rondgang / ronde |
ruukwater / lekkere ruuk | eau de cologne |
ruuzel | haarverlies |
ruuzel | rui |
ruuzele | ruien |
ruuzele (geldt ook voor veren ) | haar verliezen |
röffele | rafelen |
rögk / kròmmejak | rug |
rögkestrank | ruggengraat |
rölse | ravotten |
römmel | Stuk hout |
röpsje | oprispen / boeren |
rös | rust |
röstig | rustig |
rötsj | gulp |
rötsj | rietvoorn (vis uit de Maas) |
rötsj | voorn |
S |
s'aoves | s'avonds |
s'weljes | doordeweeks |
saer | sedert, sinds |
saer | serre |
sajele | gemoedelijk en op zijn gemak wandelen |
sakkerstie | sacristie |
sefraon | saffraan |
sègaar / sègaerke | sigaar |
sègrët | sigaret |
sekònj | sekonde |
Sel | Marcellus |
sèldaot | soldaat |
seldäötjes | croutons |
selusie / fitsepleksel | solutie (bandenplaksel) |
ser | zuring (plant) |
serzjant | lijmklem |
sestig | zestig |
sètroen | citroen |
sevoeaje (kuël) | kool (groen ) |
siefer | cijfer |
sienema | bioscoop |
siguinder | zigeuner |
silderie | selderij |
Sim / Mon | Simon |
Sinterklaos | Sinterklaas |
sirrèk | janboel |
sirrik | circus |
Sis / Siska / Fransien | Francisca |
sjaaf | schaaf |
Sjaak / Sjaekske / Küeb / Küebes / Koeab / Küebke / Küebeske | Jacobus |
sjaarsmoel | snotjong / snotaap |
sjaasmoel | mond (tandeloos) |
sjaasmoel | tandenloze mond |
sjael | scheel |
sjael koppien | migraine |
sjaele | verschillen |
sjaelen úúl | schele |
sjaemde | schaamte |
sjaerbeustel | scheerkwast |
sjaere | scheren |
sjaermets / sjaas | scheermes |
sjaermóés | tevertasse |
sjaerzeip | scheerzeep |
sjakelaer / knòp / knupke | schakelaar |
sjameswaert | schandelijk |
sjammetäöre | lopen (vastberaden) |
sjamp | parodie |
sjàmpe | schimpen |
sjangenere | ergeren (soms ook schamen) |
sjanj | schande |
sjans | takkenbos |
sjansendraod | ijzerdraad |
sjaol (gét oppe sjaol lègke) | collecteschaal |
sjaop | schaap |
sjaopebok | schaap (mannelijk) |
sjappeleer | scapulier (schouderkleed bij geestelijken) |
sjappeleer medaalje (meestal van religieuze aard, van een of andere orde.) | medaille (aan een ketting, lint of koord) |
sjarre | scharrelen |
sjater (miena) | vrouw (met schrille stem) |
sjauw / sjejke | schuifgrendel / schuifslot |
sjebbetig | Onverzorgd |
sjèbrang | sieromlijsting van deur-of raamkozijn |
sjeem | schaduw |
sjeem | schemering |
sjeep | schip / schepen |
sjeetgewaer | schietgeweer |
sjeigele | zwalken |
sjeij oet!! | hou op!! |
sjeijgel | scheiding in het haar |
sjeit ('t ) | scheiding (bijv. tussen 2 percelen) |
sjej, sjejke | etui, etuitje |
Sjejke / Sjuufspengske | Schuifspeldje |
sjek | duif (blauwgrijs) |
Sjèl | Michael |
sjèl | schil |
sjelje / tagke | schelden |
sjeljwäörd | scheldwoorden |
sjèlle | schillen |
sjèlmetske | aardappelmesje |
sjemot | steen (vuurvast) |
sjendaal | schandaal |
sjeng | inwoner van maastricht |
sjènk | ham |
sjènkske | hammetje |
Sjènne | Schinnen |
sjerloes | jaloers |
sjerlot | sjalot |
sjerneer | scharnier |
sjette | schatten |
sjeunke | schoentje |
sjeuteling | varken (van ong. 2 maanden oud) |
sjich | dienst |
sjief, sjiefke | schijf, schijfvormig voorwerp |
Sjiena | China |
Sjienees | Chinees |
sjiëper | schaapherder |
sjiër | schaar |
sjíéte / kakke | grote boodschap doen |
sjiethoes | bangerik |
sjik, sjikske | pruimtabak, pruimpje |
sjikke | sturen / verzenden |
sjikke | zenden |
sjilder | schilder |
sjildere / verve | schilderen |
sjilderie | schilderij |
sjirveldeig | bladerdeeg |
Sjladder | Modder |
sjoeaje | leuren |
sjoeaje | slenteren (op straat) |
sjoeal | school |
sjoealmeister | schoolmeester |
sjoealpleije | schoolplein |
sjoean, neet ònaeve | mooi |
sjoeat | schoot |
sjoel | bui |
sjoel | regenbui (heftig) |
sjoele | schuilen |
sjoem | schuim |
sjoere | schuren |
sjoester | schoenmaker |
sjòfte | ploeteren, hard werken |
sjokkel | schommel |
sjòkkelaat | chocolade |
sjokkele | schommelen |
sjolk | schort |
sjoon | schoen |
sjoon (kort uitgesproken oo) | schoenen |
sjoon laote lappe | schoenen laten verzolen |
sjoonslap | schoenzool |
sjoonswiks | schoensmeer |
sjoop | schop (met breed hol blad ) |
sjop | schuurtje (afdakje voor houtopslag bijv.) |
Sjors | Georgius |
sjòttelsplak | vaatdoek |
sjouf (op 't sjouf ligke ) | doodsbed |
sjout | schuld / schulden |
sjoutvot | schuldenmaker |
sjouw | schoorsteen |
sjram | schaafwonde |
sjraom | streep |
sjraot | puin |
sjrapnel | nieuwsgierige betweterige vrouw |
sjravele / sjòfte / braggele / maore / poeajakke | werken (zwaar) |
sjriefgeldj | leges |
sjrieve | schrijven |
sjroeap | stroop |
sjroef | schroef |
sjroet | kalkoen |
sjruufke | schroefje |
sjräöme, staeke | werpspelletje met geld |
sjröbber | schrobborstel |
sjrömpe | krimpen |
sjuëlke | schooltje |
sjuins | schuin |
sjuje | schuwen |
sjuu | schuw / angstig |
sjuuf | schuif |
sjuumke trèkke | aan een flesje dropwater lurken |
sjuurendaeser | veelvraat |
sjuuve | schuiven |
sjäöpke | schaapje |
sjäör | scheur |
sjödde, insjödde | schenken (vloeistof) |
sjölkske | schortje |
sjömmel | paard (wit) |
Sjömmert | Schimmert |
sjöp | schop |
sjöppe | schoppen |
sjöppe / löpsje | schoppen (met de voet) |
sjörge | sjouwen |
sjörkar | kruiwagen |
sjörrege | slepen, kruien |
sjöt | schutter |
sjötterie | schutterij |
slaag | duiventil (eigenlijk alleen de klep van het hok) |
slaag | ras / soort |
slaag | routine |
slaag mi | doorgaans |
slaaj | sla |
slaajaolie | slaolie |
slaajkroeate | bieten (rode) |
sladderlap | spatlap |
slàmp | brandstof uit gruis van gewassen kolen |
slaope | slapen |
slech | slecht |
slechter | slager |
slechterie | slagerij |
sleij / ieswagel | slee |
slek | slak |
sleutelbloom / kirkesleutel | primula |
sliepe | slijpen |
slòb | pantoffel |
slòbbe | pantoffelen |
sloek | slang (bijv. van rubber) |
slòk | snoep |
slòk, slukske | slok, slokje |
slòkke | snoepen |
slòkmoel | snoepgraag iemand |
släötje goeaje | platte steen over het water laten stuiteren |
slöm / loeas | slim |
smaal | smal |
smaal / piezelig / spits (gezicht) | mager |
smaere | smeren |
smaerlap | smeerlap |
smaermets | smeermes |
smeed | smid |
smeeje | smeden |
smeejerie | smidse |
smétsje | smakken |
smiete / goeaije / vlemme | werpen |
smik | zweep |
smikdop | slag- of zweeptol |
smikdop | zweep- of slagtol |
smoutwörmke | lieveheersbeestje |
snaak / jòng / jungske | jongen |
snal | gesp |
snaort / snäörke | visdraad |
snappe | begrijpen / vastgrijpen |
snappe | pakken / vastnemen |
snaps | sterke drank |
sneure | gezellige domme praat verkopen |
sneurke | snoertje |
snië | sneeuw |
snieder | kleermaker |
snieje | snijden |
sníeje / ' t sníet | sneeuwen |
sniëmenke | sneeuwpop |
snirke | smeulen |
snoeflap | zakdoek |
snoefplak | zakdoek |
snoefrot | volledig verrot |
snoeftoebak, snuufke | snuiftabak, snuifje |
snoets | snuit |
snóók | snoek |
snoor | snoer |
snoter | snot |
snoterlap | zakdoek |
snoterplak | zakdoek |
snoterpöl, snoterbel | snottebel |
snurke / snuitske | snorretje |
snuutske | snuitje |
Soffie / Sof / Fie / Fieke | Sophia |
sòkker | diabetes |
sòkker | suiker |
sòkkerkluntje | suikerklontje |
sòkkerkroeat | suikerbiet |
solfer | zwavel |
sop | soep |
sop'in | soepkip |
soppegreun | soepgroente |
soppelaepel | soeplepel |
soppevleisj | soepvlees |
spang | speld |
spangeköpke | speldenkop |
spas | pret |
spech | specht |
speer | halm / spriet |
spegel | spiegel |
speklepke / bräötje spek | speklap |
spèn | spin |
spengske | speldje |
speule | afwassen |
speule | spoelen |
spichte | verheugen |
spie | speeksel |
spieje | spuwen |
spieje / kotse / euvergaeve | braken |
spieker (t), doeves | duivenhok |
spies | vlaaivulling |
spieskoep | speciekuip |
spijën (sjaafspijën) | spaanders |
spikkelaas | speculaas |
spikkeleeriezer | bril |
spikkelere | spieden, loeren |
spleet kuël | eeuwig moes |
spoeze | mopperend kwaad weglopen / nijdig zijn |
spooje / reppe (zich)? hekse | haasten / spoeden |
sprènge | springen |
sprèngentaere | springend, al springende |
sprèngkaan | sprinkhaan |
sprijëf | spreeuw |
sproete | spruitjes |
sprotele | sproeten (zomer) |
stáásje | station |
stabbesjieter | koeien hoeder |
staele / klauwe / jatte / sjtritse / sjoepe | stelen |
stampe / sjöppe / löpsje | trappen (met de voet) |
staol | wetstaal / aanzetstaal |
staon, steijt, sting, gestange | staan, stond, gestaan |
staonentaere | staande |
start / stertje | staart |
Stein | Stein |
stein / klauw | steen |
Steindenaer / metsetrèkker | Steindenaar |
steinke, klejke | steentje |
stéinse moer | éénsteens muur |
stek, klöppel, römmel | stok |
stekelbaerske | stekelbaars |
stekelverke | egel |
stekkeboeane | bonen die langs bonenstaken groeien |
stèlling | steiger |
steul | stoelen |
steulke | stoeltje |
stevel | laars |
stevele | laarzen |
Stien / Kristien / Stiena | Christina |
Stien / Stientje / Stiena | Augustina |
stiepe | stutten |
stieve / helle | erectie |
stik | steil |
Stikke Berg | Steile berg |
stink-kijës | limburgse kaas, rommedou |
stoeate | kaarten schudden |
stoeatvogel | roofvogel (Torenvalk, buizerd enz.) |
Stoeke | Beenwarmers |
stòf, stufke | stof (textiel) |
stòkrenner | slechte wielrenner |
stòmp / stumpke wóós | worst (eindstukje) |
stool | stoel |
stòp | stoep |
stòp | trottoir |
stoveniezer | pook (Kachel) |
strangkètsel | hekwerk (ijzeren) |
strangkètsel | ijzeren hekwerk |
strank | angst |
strank | ontzag |
straot | straat |
straots / kael | keel |
strieke | strijken |
striekiezer | strijkijzer |
strikke | breien |
stritse | gappen |
stroek | struik |
stroevel | haarbos, kuif |
struë | stro |
struëspeer | strohalm |
struijsel | stro (gehakt om in de stal tussen de dieren te strooien) |
struipe | stropen |
struuk, bösjkes, | struiken, struikgewas |
struukske | struikje |
sträötje | straatje |
ströp | lus |
ströp | schadepost |
stuëring | storing |
stumpel | poot (van tafel of stoel ) |
stumpke | sigarettenpeukje |
stupke / liefke | onderhemd |
Stuute | Opscheppen |
stuute | grootspreken / opschepperig doen |
stuutkalle / beheij | grootspraak |
stöb | stof (miniscule deeltjes) |
stöbbe | stuiven |
stök | stuk |
stökkere | het geslachte vee in parten vlees verdelen |
stöm | stem |
stömke | stemmetje |
stöplònge | silicose |
subbedeijès / Ermen haus | mens (beklagenswaardig) |
T |
taar, paek | teer, pek |
taenge | tegen |
taering | tuberculose |
taerten rok | teerteien rok (baaien) zoals vroeger door de vrouwen gedragen |
taffele | strompelen |
tagken | heftig mopperen |
tankeldraod / stekeldraod | prikkeldraad |
tant | tante |
taofel / dösj | tafel |
taofelstump | tafelpoot |
tarre (met pek bestrijken) | teren |
tas / bak (mok) | kop |
teblèt | tablet |
teijer | bord (serviesgoed ) |
teijerke | bordje (serviesgoed) |
teikene | tekenen |
teikening | tekening |
tèks | soms |
tèlmesjienke | rekenmachine |
temtaasje | klachten / ellende |
tenj | tanden |
tenjebeustel | tandenborstel |
tenjt | tand |
tennispletsj | tennisracket |
terf | tarwe |
terpetien | terpentijn |
tesj | tas |
teske / bekske | kopje |
tevreije | tevreden |
Thea / Dora / Door | Theodora |
Theo / Theijo / Thei / Theike / Thé / Théke / Door / Doorke | Theodorus |
thië | thee |
thiëbuulke | theezakje |
thiëpot | theepot |
tiedes | tijdens |
tieëg | taai |
tíéger | tijger |
tiën | teen |
tien | tobbe, (metalen) kuip |
tiëne | tenen |
tiënke | teentje |
tíét | tijd |
Til / Tilla / Tillie / Hilde / Hilda | Mathilde |
tillefoon | telefoon |
tillevies | televisie |
toe, geslaote | dicht |
toeaij | feeks |
toebak / sjek | tabak |
toenaegele | dichtspijkeren |
toes | thuis |
tóésje | ruilen |
toet | claxon |
tòffele | struikelen |
Tòmmeslekke | kunstmest (Thomas Slakkenmeel) |
Ton / Toon / Toone / Teun / Teune / Teunes | Antonius |
tòng / bláád | tong |
Tonia / Nèt / Nètteke / Nètta | Antonia |
tòntjel | vieze lap |
toort | linzenvlaai |
top | emmer |
tòttel | neus (dik) |
touvere | toveren |
traej | trede |
traeje | treden |
trampele / wenjele | wandelen |
transenere | pesten (grieven, kwellen, tergen ) |
traog | bak voor varkensvoer |
traon | traan |
trapere | betrappen |
Trees / Treeske | Theresia |
trèk | tocht |
trèkke / ròppe | trekken |
trèkzak / moneka | accordeon |
trepke | trapladdertje |
trikko, pelover | trui |
troag | vrouw (lomp) |
troean | troon |
troewe | vertrouwen |
tròffel | metseltroffel |
tròmpöt | trompet |
truëste | troosten |
trupnagel / trupnaegelke | klompspijkertje |
Truuj / Trui / Truuke / Trauwt / Trauwtje / Truija / Truus | Gertrudis |
träönke | traantje |
tröktraprem | torpedorem (fiets) |
Tudder | Tüddern |
tuike | touwtje |
tuine | goede indruk maken / laten zien |
tummere | timmeren |
tummerman | timmerman |
tump | hoek (van een lap stof, zakdoek of laken ) |
Tuur | Arthur |
tuure (is het vastleggen van koe of geit aan een ketting om een stuk af te grazen ) | tuieren |
tuurhout | tuierpaal |
tuut | papieren zak |
tuut | zak |
twië | twee |
täöt | Dronken, lichtjes aangeschoten |
täötel | tuit |
töpke | emmertje |
törp | dorp |
tösje | tussen |
U |
uch / geer | jullie |
udder | uier |
Udderzauf | Uierzalf |
uërke | oortje |
Uermend | Urmond |
uige | ogen (kijken) |
úigske | oogje |
U |
Ukeve | Uikhoven |
ummer | immer / altijd |
un | ui |
unne | uien |
unnepiepe | lenteui |
unnepiepkes | uiengroen |
ùrke | uurtje |
U |
uul | uil |
uulskuuke | uilskuiken |
V |
v'renjewere | moedwillig stuk maken |
vaart | oprit |
vadersdeil | erfdeel |
vaeg (oet de pan) | veeg (uit de pan) |
vaege | vegen |
vaeke | Tuinhekje |
vaeke | poortje / toegangshekje |
vaer | veer |
vaerboeat | veerboot |
vaerdig | afgemat |
vaerevèt | varkensvet / reuzel |
vaes / eindvaes | dakvorst / eindvorst |
vale | duif (rossig) |
valerik / vale | valsaard |
Valkeberg | Valkenburg |
valsj plat | licht hellend |
valsje tenj | kunstgebit, prothese |
van / noa / oet / in Zuuzaote | Nieuwsgierige vragen worden vaak beantwoord met: |
van oudshaer | van vroeger |
vandaag den daag / op vandaag / taengeweurdig | tegenwoordig |
vanein | elkaar (van) |
Vaols | Vaals |
Vaos, Väös, Ser, Servie | Servatius |
vastelaovend | carnaval |
vastigheid | zekerheid |
vatsj | snijwonde |
véarloake | uitspoken |
veer | vier |
véés | daknok |
véés | vers |
Veke | Poortje |
vènje | vinden |
vènjer | vinder |
verborre | verbranden |
verdaole | vergissen |
verdevaas | muggenlarve |
verdötsje | duidelijk maken |
verèkke | creperen |
vergöf | vergif |
verhaud, pakkes | grip, houvast |
verke / kuusj | varken |
verkes | varkens |
verkesknabbe | hard soort snoepjes |
verkesstal | varkensstal |
verkesúigskes | ogen (klein en geniepig) |
verkiensje | dementeren |
verlaege / bluë / besjaemp | verlegen |
verluchte (zich) | vertillen |
vermaore / kepotmake | vermoorden |
vermesjèl | vermicelli |
vernaoliësige | verwaarlozen |
veròpzakke | verpesten |
Verrenjewere / Verròpzakkke | Kapot maken / stuk maken |
versjèt | vork |
verslakke | verwelken |
verslakt, verslakde | verlept (bloemen, groenten) |
versnòp | verkouden |
verstaeke | verstoppen |
verstendj | verstand |
verstóéke | verstuiken |
vertraeje | verzwikken |
verwènj, pispötjes | winde, haagwinde (plant) |
verzèt | versnelling (fiets) |
vèsj | vis |
vèsje | vissen (werkwoord) |
vèsjgaert | hengel |
vèsjgetuug | visuitrusting |
vèsjke | visje |
vetse | lopen (snel) |
vetsen, naovetsen | rennen, achterna rennen |
vètwei | weide voor slachtvee |
veugel | vogels |
veugelke | vogeltje |
veugske | voegje |
veur | voor |
veurkroepe | de beurt niet afwachten |
veursloan | een voorstel maken |
veutje | voetje |
vief | vijf |
viel | vijl |
viele | vijlen |
vies, nöt, smaerig | vies |
vieszak / onnöt | viezerik |
viever | vijver |
vievig, vievetig | levendig |
vinger | vingers |
vinster | venster |
vinsterbank | vensterbank |
vís | bunzing of marter |
vleeg | vlieg |
vleege | vliegen |
vleegendraod | gaas (heel fijnmazig) |
vleegmesjien | vliegtuig |
vlees, vlies | harde grondlaag |
vleisj | vlees |
vleukske | vloekje |
vloeà | vlo |
vloke / sakkere | vloeken |
vlook | vloek |
vluë | vlooien |
vluëkempke | vlooienkammetje |
vóél | lui |
vóéle / vóélenser | luilak |
voes | vuist |
voeshamer / vuuske | vuisthamer / moker |
voger | voeger |
vol (die koo is volle) | Drachtig |
vònj | vond |
voog | voeg |
voogiezer | voegijzer |
voor | ploegsnede |
voor | voer |
voot | voet |
vore | voeren |
vot | wortels (van een boom) |
votlaok | aarsgat |
vôtsvingere | tengels, vingers (negatief) |
votteknäökske | staartbeentje |
vottekroeper | slijmbal |
vottemaal / vottemaelke | achterzak |
vottepepier / sjiétpepier | toiletpapier |
vottetesj | achterzak |
vottetesj / vottemaal | broekzak |
vraatsjelaer / vraatsjelvot | woelwater |
vraatsjele | moeilijk door het leven gaan |
vraatsjele | woelen |
vraemp | raar |
vraete / kuie / zich vol duuje | eten (ongemanierd ) |
vrattel | wrat |
vrattele | wratten |
vrattelekroet | Stinkende gouwe (plant) |
vrech | brutaal |
vrechlap | brutaal iemand |
vreej | vrede |
vreeze | vriezen |
vreigelaer / steghelaer | ruziemaker |
vreigele / steghele / tagke | ruzie maken (woorden hebben ) |
vreike | dringen |
vrettelke | wratje |
vreuger | vroeger |
vreujoar | lente |
vreutele, dabbe | wroeten |
vriedès | vrijdags |
vríédig | vrijdag |
vrieë | ruw (van oppervlak) |
vrieë henj | ruwe rode handen |
vrieje | verkering hebben |
vrieve | wrijven |
vrouluuj / wìèver (neg.) | vrouwen |
vroumisj / wìèf (neg.) | vrouw |
vruike / wiefke | vrouwtje |
vrundj / kammeraot | vriend |
vrunj | vrienden |
vruntjelik | vriendelijk |
vröchte | graan |
vröchte | vruchten |
vunkele | vuurtje stoken |
vunkelhout | aanmaakhout |
vurrig | vorig |
vuurtoare | hoofd (rood aangelopen, of iemand met rood haar ) |
vuurvleegske | glimwormpje |
vuuske | vuistje |
väöl | veel |
W |
waal | wel |
waar kan ik dat boek kopen | wo kan ich dat book gelje |
waarsjienlik | waarschijnlijk |
wae | wie |
waeg | weg |
waegelke | wagentje |
waegelke / uiteke | autootje |
waegske | weggetje |
waek | week (periode van 7 dagen) |
waenderik | eend (mannelijk) |
waerberich | weerbericht |
waerbeustel, waerwas | weerbarstige pluk haren |
waere (zich) | verdedigen |
waes / veerkèntjig | koppig |
waesdriever | dwarsligger |
waeze | gelijkenis / aard |
waeze | wezen, voorkomen, uiterlijk |
waffel | wafel |
waffele (helle of zachte ) | wafels |
waffeliezer | wafelijzer |
wage | auto |
wage | wagen |
wagel | auto |
wanne | Het kaf van het koren scheiden |
waog | weegschaal |
waope | hakmes |
waorheid | waarheid |
wasemkap | afzuigkap |
waterhinke | waterhoentje |
watertoe | waterdicht |
waumes | dikke kont |
weeg | wieg |
weegske | wiegje |
week | kaarsenlont |
weer | wij |
weik | week |
wèk | brood (wit) |
wel | wals (om grond aan te walsen) |
weljese kleier | doordeweekse kleren |
welle | walsen (van een stuk grond) |
wèndj | wind |
wèndjbuks | luchtdrukgeweer |
wèndjvogel | vlieger |
wènjel | zwachtel |
wenjelaer | wandelaar |
wènke | wuiven / zwaaien |
wènke | zwaaien |
wèntjer | winter |
werm | warm |
werm kroek | bedkruik |
wermde | warmte |
wesj'endje | washandje |
wesjbraet | wasbord |
wesjmenjel | wasmand |
wesjmesjien | wasmachine |
wesjpin | wasknijper |
wesjwief | waswijf |
wetsj / watsj | oorvijg |
weurt | wordt |
weus | groots |
weuske | worstje |
widvrouw | weduwe |
wie | hoe |
wied | ver |
wied (e) weg | ver weg |
wiej | wilgenboom |
wiejer | verder |
Wielder | wylre |
wiemer | aalbes |
wiemerte | aalbessen |
wien | wijn |
wienijë | wanneer |
wiert | vijver (hele grote) |
wíésvrouw | vroedvrouw |
wiezoea | hoezo |
wiksbeustel | schoenborstel |
wikse | onaneren |
wikse | schoenen poetsen |
Willemien / Mina / Mien / Mientje | Wilhelmina |
wirke | werken |
wisj | flits |
wisje | vegen (met een natte lap) |
witbeustel | witkwast |
witse | wilgentenen |
witsel | witkalk |
witte | kalken |
wo | waar |
wolle boeane | tuinbonen |
wònj | wonde |
wònjer | wonder |
wònjere (zich) | verbazen |
woohaer | waarheen |
wooròm | waarom |
wóós | worst |
wooveur | waarvoor |
wòrtele | wortelen |
wuiles / kloeat / kluëtje / söbbedeijes / löbbes | goedaardig sullig mens (mannelijk) |
wunsj | wens |
wunsje | wensen |
wäört | woorden |
wörm | worm |
wösj | pluk (zelfst.nw) |
Z |
zaal | zadel |
zaat / bezaope | dronken |
zaat / bezaope | zat (dronken) |
zaatlap / zoeplap / zaaten uul | dronkaard |
zach | zacht |
zaeg | zaag |
zaege | zagen |
zaegeblaad | zaagblad |
zaegerie | zagerij |
zaenge | zegen |
zaengene / wieje | zegenen |
zaesel / zich | zeis |
zakdook | zakdoek |
zakkeduuster | pikdonker |
zangkoear | zangkoor |
zanike / zeike | zeuren |
zank | zangkoor (kerkelijk) |
zaol | zool |
zaot | zaad |
zaot | zat (Verl. tijd zitten) |
zaoterdès | zaterdags |
zaoterdig | zaterdag |
zaotreub | mens (niet zo snugger) |
zat / zatop / genòg | voldoende, volop, genoeg |
zauf | zalf |
zavelkoel | zandgroeve |
zeekel | sikkel |
zeen | pees |
zeen / kieke | zien |
zègke | zeggen |
zèije | zaaien |
zeijfke | zalfje |
zeikbaer | zeurpiet |
zeikenaat | druipnat |
zeikenaat / pratsjnaat | kletsnat |
zeiksjroef | vrouw (zeurkous) |
zeildook | canvas |
zeip | zeep |
zeippoeijer | zeeppoeder |
zeiver / kwatsj / stòmme kal / sjaele zeiver | onzin |
zeivere | zeveren |
zeiverlèpke | slabbetje |
zelje | zelden |
zendj / zavel | zand |
zènge | zingen |
zèngentaere | zingend, al zingende |
zenger | zanger |
zeuk | zoek |
zeuke | zoeken |
zeumere | aren lezen |
zeut | zoet |
zeuten inval | spontane actie |
zeve | zeven |
zich wesje | wassen (Lichaam) |
zíé | zij |
zíej | vergiet |
ziej | zeef |
Zíéje | duif (Vrouwelijk ) |
ziëliger | zaliger gedachtenis |
ziemel / zèmel | motregen |
ziemele / z | motregenen |
zinne | lust, trek |
Zitterd | Sittard |
Zjieleke/ Kamezäölke | Gilet |
zjiem | fut / energie |
zjus | juist |
zjus | zojuist, daarnet, net |
Zjuul | Julius |
Zjuul / Zjuuljèt | Julia / Juliana |
zoeadat | zodat |
zoeagezag | zogezegd |
zoeaväöl | zoveel |
zoeawied | zover |
zóéke / lòtsje | zuigen |
zoepe | zuipen |
zóér | zuur |
zoer vleisj | zuurvlees |
zóérbrènne | maagsap (overmatig) |
zoermoos | zuurkool |
zònger | zonder |
zònjès | zondags |
zònjescente | zakgeld |
zònjig | zondag |
zoog / kreem | Varken (vrouwelijk ) |
zooj | zootje |
zoum | zoom |
zuime | zomen |
zuimke | zoompje |
zunj | zonde |
zunke | zonnetje |
zuul | priem, els |
zuuver / praoper | schoon |
zuuveringszout / maagzout | natriumbicarbonaat |
Zuuzaote | onbekende bestemming |
zwaak | zwak |
zwaakde | zwakte |
zwaas | zwoerd |
zwaas / zwaeske | spekzwoerd |
zwaegel | lucifer |
zwaegelduëske | luciferdoosje |
zwaegele | lucifers |
zwaer | zweer |
zwaere | zweren |
zwaoger | schoonbroer |
zwaor | zwaar |
zwart broead | brood (rogge) |
zwarte proemevlaai | zwarte pruimenvlaai |
zweel | eelt |
Zweikèse | Sweikhuizen |
zweit | zweet |
zweite | zweten |
zwerbel | zwaluw |
zwiege / de moel hauwe | zwijgen |
zwungel | zwengel |
zwömbendj | zwemband |
zwömme | zwemmen |
zäölke | zooltje |
zäömere | het verzamelen van resten veldvruchten na de oogst |
zäötje | mens (simpel) |
zäötje | watje |
zäötje | zaadje |
zök | sok |
zökke | sokken |
zölder | zolder |
zörg | zorgen |
zös | zes |
zöster | verpleegster |
zöster | zus |
Zöstere | Susteren |
zösterke | zusje |
äöf | droogfruit |
äöf | gedroogd fruit |
äöf | oen |
äölentäöl | vlierstruik |
äörke | adertje |
äörtje | vlaaionderzetter van gevlochten ijzerdraad |
örges | ergens |