't es ermój troef | Zegt men o.a. als er niet veel meer in huis is en het hoogtijd is om naar de winkel te gaan |
't kumpt niej zoe naa | Het moet niet heel precies zijn |
Alle hondsgezaek.... Alle vaefvujt | Dikwijls / alle vijf minuten |
As os kat ön kój war molleke wö ze onner (e) tueffel... As men tant kloete ha war 't menne nónk gewiest... As de as brekt valt de kaar... | als iemand zegt `als ik dit of als ik dat`... |
Bè lichtmes zenne daag al nön haoneschré gelengd | Bij driekoningen zijn de dagen al terug een beetje langer |
Bet mer op oer taan | Bijt maar op uw tanden |
Béöter nö góje geboer as vaer familiej | Een goede buur is veel waard |
Da es giene sumpele / da es gien sumpel | Dat is geen gemakkelijk persoon |
Da es ooch nö sjenderm (van gendarme) | Zegt men van een bazig persoon |
Da stéök ich i men mouw | Zoiets vergeet ik niet en haal ik later wel trug boven |
Den hond hit gebete moe nen aare (anere) mins batse hit | Zegt men van een mager persoon |
Dieje dinkt ooch dat er het werm waoter hit ötgevonne | Zegt men van een betweter |
Dieje vang der ooch onner ö papiejrenhujke | Die maak je alles wijs |
Dinke... Löt ö paeërd dinke, da hit de kop tör vur | als iemand zegt `ik denk...` en men is niet echt overtuigd dat er iets zinnigs gezegd gaat worden |
Doewn of oer neus blójt | doen of je nergens van weet |
gè kunt ön zéög spanne | Jij kan zagen |
Ge mot ön kat een kat noeme | Je moet het zeggen zoals het is |
Gezeed es gezeed en ö woord es ö woord | Je moet je woord houden |
Hì der waoter in oere köller | Broek te kort |
Ich zen 't altaed gewiest, ooch as e kat gejónkt hit | Ik krijg van alles de schuld |
Ich zen 't zoe muj as kaa pap | ik ben het beu |
Iene dieje in Lumme euvere mert rijd ziejt da niej | het komt niet zo nauw / het is goed genoeg zo |
Kiekt öt oer koter. | Kijk uit / let op. |
loêrd (gerokken oe) in oeren aege troog | kijk in uw eigen bord / bemoei u met uw eigen zaken |
Löt óch niks op oer mouw spelle | Laat u niet wijsmaken |
Mich ön zörg | Dat kan mij niet schelen |
Nen hond en ö paeërd mankt vur en scheet | Zegt men tegen iemand die voor het minste klaagt |
Niej op zenne kullo zen... Niej op zen stukker zen | zich niet goed voelen |
op 't gemaak | rustig aan |
Op papiejr löt ich nö kwakvors vliejge | Zegt men bv als iemand iets onmogelijks vraagt |
Stal boven al! | Fiere Stallenaren hebben dit ooit wel eens gezegd |
Tör niks van bakke | Er niets van kunnen / terrecht brengen |
Vanne klavers nó de hae | Van kwaad naar erger |
Veul complimente hemme- veul note op oere zang hemme | Veeleisend zijn |
We kösse os schup af | We zijn weg / muizen er vandoor |
Ö paeërd van achter en ö waef vanveur kan slön veniej da 't wult | Iets onverwachts |
Ö raod vurre oêge draen | Iets wijs maken |
('t) Kamp | Leopoldsburg |
(a) pril | april |
'n snee braen | boterham smeren |
't es mer zoer (gerokken `oe`), 't es mer gemaen | slecht / zuur weer |
't es zun | het is zonde |
't speen | aambeien |
't valle vannen aoëvend | schemering |
A |
aad | oud |
aaërs (e) | ouders |
aap-aepke | aap-aapje |
aarwets | ouderwets |
acht | acht |
achtereuver | achterover |
achterum | achterom |
ae | ei |
aeër | eieren |
aeër (d) eweëg | zandweg |
aeërdbeer | aardbei |
aeërdmenneke | aardmannetje |
aeërewéög | zandweg |
aek | eik |
Aer of jung | Het een of het ander, zegt men ook als iemand besluitloos is |
Aer of jung | Kiezen of delen |
aerde / aere | aarde (grond) |
aerdöpke | eierdopje |
aezer | ijzer |
aeöl | eigenlijk |
af en tow | soms |
afdrean | afslaan |
Alle hondsgezaek | Alle vijf minuten |
Alle hondsgezaek... Alle vaefvujt | Alle vijf minuten |
alleman | iedereen |
allemaoël | allemaal |
allerhöllige | allerheiligen |
allevermenneke | alvermannetje |
allewaeöl | tegenwoordig |
alzeléöve / alvazeléöve (da es alzeléôve zoe gewiest-dat is altijd zo geweest) | altijd |
ambulans | ziekenwagen |
aners | anders |
anersum | andersom |
aoëveskost | avondeten |
aoling | gans / heel |
aonbieje / aongeboje | aanbieden / aangeboden |
aonwas | aangroei |
aor | ader |
aord | aard |
aorig | raar |
apeneut | aardnoot |
appaort | appart |
appel / appels / eppelke | appel / appelen / appeltje |
azaen | azijn |
B |
b'nan | banaan |
Baeëvel | Beverlo |
baetel | bijtel |
bak-bekske | bak-bakje |
band-baan-benteke | band-banden-bandje |
bank-benkske | bank-bankje |
basse | blaffen |
basseng | kuip |
basseng | kuip / waskuip |
bediejme | dadelijk |
beer | mannelijk varken |
begost (moe zen ich on begost-waar ben ik aan begonnen) | begonnen |
beis (da war ön gój beis) | bui |
bekanst | bijna |
bekint (daoë zen ich niej bekint) | bekent |
bekker | bakker |
Bels | België |
ben | bende |
beniejfd / curieus | benieuwd |
berreg-berreg (hiej zen gien berreg-hier zijn geen bergen) | berg-bergen |
berrevoewts | blootvoets |
Berringe | Beringen |
beschuet | beschuit |
beschuetepap | beschuitenpap |
beslön | beslaan (van hoefijzers voorzien) |
bewaorschool | kleuterklas |
béön | bidden |
béöter | beter |
biejchte | biechten |
bieje / geboje | bieden / geboden |
biejt / biejte | biet / bieten |
biên | bijeen |
bien hoën | verzamelen |
biên-bien-bienke | been-benen-beentje |
bij-bieke | bij-bijtje |
bikkeboêm | beuk |
bikkeneutekes | beukennootjes |
binne | binden |
blaod-blaoër-blöjke / bletteke | blad-bladeren-blaadje |
blaoër | blaar |
blaoër (ich hem ön blaoër) | blaar |
blaoës / blaoëze (ich blaoës-gè mot herder blaoëze-blöst wa herder) | blaas / blazen |
bliek (ie gerokken) | bleek |
blindats | daas |
bluts | deuk |
blöske (tör kome blöskes op) | blaasje |
boertig (korte `oe`) | onbeschoft / zonder manieren |
bogard | boomgaard |
bógessekók | boekweitkoek |
bojem | bodem |
bók-bókker / bókke-bukske | boek-boeken-boekje |
bókerek | boekenrek |
bókkerij | bibliotheek |
borste / geborste | barsten / gebarsten |
bosbeer | bosbes |
botte | laarzen |
Bove Koersl | Boven Koersel |
Bove Stal / Midde Stal / Onner Stal | Boven Stal / Midden Stal / Onder Stal |
br óér | brouwer |
bra (da es bra gemekkelek, 't es bra kaad) | heel |
braoëmbeer | braambes |
bréöke | breken |
bri-jf- bri-jf (nö bri-jf, drei bri-jf) | brief-brieven |
briêd | breed |
briekkè | aansteker |
bringe-bring (t) -gebrocht (ich bring ön vlaoj mee- bringt mich es 'n vod) | brengen-breng-gebracht |
broêd / brój | brood / broden |
bróje | broeden |
brókschaeter | bangerik |
bruur | broer |
buel-buils-bölke | zak-zakken-zakje |
bues | buis |
buest | struik |
bueste | struiken |
Bueting (obbe Bueting-in Paal) | Paal |
buis | buizen |
burregemiester | burgemeester |
böske | buisje |
C |
cinnema | bioscoop |
Cité | Beringen-Mijn |
commèrsman | handelaar |
compleet | voltallig |
congé | vakantie |
craem (glas) | ijsje |
craemboer | ijsboer |
D |
daag (destag achtdaag) | dagen |
daag (dórren daag- door de dag) | dag |
daak (op 't daak) | dak |
daere-daer (daer der dao op dowwe-durf je daar op te duwen) | durven-durf |
daoëveur | daarom |
dauf | duif |
daum | duim |
de vreur zit inne grond | de vorst zit in de grond |
december | december |
dek / dekkes | dikwijls |
den Euverslaag | Overslag |
deputé | gedeputeerde |
derm-derm (ich hem last va men derm- ik heb last van mijn darmen) | darm-darmen |
dertiejn | dertien |
dertig | dertig |
destag / deëstag | dinsdag |
dì-déje / déën | deed-deden |
Diejst | Diest |
diek | dik |
dieke nek / Jan-men-kloête | dikke nek |
diekoêr | bof |
dings (ich ka gien tiejn dings tegelaek) | dingen |
doês | doos |
doktoêr | dokter |
dómp | damp |
dónkel | donker |
donner | donder |
donnerstag | donderdag |
drae (inne drae gónk er rechtdoor) | draai |
draen | draaien |
draoëd | draad |
drauf | druif |
dreierlei | drei soorten |
dreiköninge | dreikoningen |
drej | drie |
drup | druppel |
duuzend | duizend |
dwaers | dwars |
döpke | klein iemand |
dörp | dorp |
Dötsland | Duitsland |
E |
elletrikke vuur | elektrisch fornuis |
en | eind |
engerling | meikever larve |
entig (t) e | enkele |
ereges stöpkes va kreage | ergens in opjagen |
erm | arm (weinig hebben) |
erm-erm-ermke | arm-armen-armpje |
ermój | armoede |
ertesop | erwtensoep |
euver / vurbae | over |
euver en t wiêr | heen en terug |
euverhoêp (da lit euverhoêp) | overhoop |
éög | eg |
éönd-éön | eend-eenden |
éöte | eten |
éötestaed / schofttaed | etenstijd |
E |
eötwaorij | etenswaar |
Eöversel | Eversel |
F |
facteur | postbode |
febrewaoriej | februari |
fiêjzel | motregen |
fiêst | feest |
fiest (gerokken `ie`) | feest |
firtig | veertig |
flao | flauw |
fluet | fluit |
frae | rem |
frit | friet |
fruet | fruit |
fruetbúm | fruitbomen |
fullem | film |
föftig | vijftig |
G |
gaas | gas |
gaasketel | gasketel |
gaasvuur | gasfornuis |
gaere | graag |
gang-gengske | gang-gangetje |
gank (hè haa nogal nö gank aon- hij ging nogal snel) | gang |
gaod | goud |
gaore | garen |
gazzet | krant |
gè / der, aan het begin van een zin `gè` maar in een zin meestal `der`, enkel bij nadruk `gè` (gè kwaamp toch ooch- jij kwam toch ook, maar: da mó der niej zejje-dat moet je niet zeggen) | jij |
geboer | buur |
gebonne | gebonden |
gebraoëd | gebraad |
geherd | gehard |
gehuur | gehoor |
geluuf | geloof |
gemekkelek | gemakkelijk |
gemènte (hij werkt bij de gemeente-hè werkt obbe gemènte) | gemeente |
gemènteraoëd | gemeenteraad |
genéöze | genezen |
gerakt | geraakt |
geraos | geraas |
geroekte hesp | gerookte ham |
geschaed | gescheiden |
gesléöpe | sluw |
gevaor | gevaar |
gevonne | gevonden |
gewölf | gewelf |
glettig | glad |
gój boter | echte boter |
graes / grijs (ij kort) | grijs |
graoëd | rang |
gritsel | hark |
groês | gras |
groof | grof |
grujnepetaosiej | stampot van groene groenten |
gön / gónk / gegön | gaan / ging / gegaan |
H |
haa-haan | had-hadden |
haag | heg |
haas-hase | handschoen-handschoenen |
Haepaod | Nieuwendijk |
hallef oêgst | O.L.V.H. |
hamel | hamer |
hand (pol) -haan (pollekes) -henneke (polleke) | hand-handen-handje |
haoëk | haak |
haoër (da wicht hur haoër es laank) | haar |
haon | haan |
haorzakke | vals spelen |
haos | haas |
haot | hout |
haotelek | hatelijk |
haotstoof | houtkachel |
haozelaer | hazelaar |
haozelneut | hazelnoot |
hè / er, aan het begin van een zin hè maar in een zin meestal `er`, enkel bij nadruk `hè` in een zin (hè war zik- hij was ziek, maar: da hit er mich niej gezeed-dat heeft hij mij niet gezegd) | hij |
hélabba | goedendag |
hennig | handig |
Heppe | Heppen |
herd | hard |
herder | harder |
hers / herres (zè kwaampe hers- zij kwamen naar hier) | hier |
hers en gins | hier en daar |
hert | hart |
hert | klokhuis |
herte | harten (bij kaarten) |
hertelek | hartelijk |
Heus (d) e | Heusden |
hiellegans | volledig |
hiêr | heer |
hiêr en miester | heer en meester |
hinne (hinne hemme plaume-kippen hebben pluimen) / hin / kiekske | kippen / kip / kippetje |
hitst | hitte |
hoêg | hoog |
hoewd | hoed |
hój | hooi |
hójwagel | hooiwagen |
Holland | Nederland |
hond-hon-hunneke | hond-honden-hondje |
honnert | hondert |
honskot | hondehok |
hoof-legummenhoof | hof-groententuin |
horloosj | uurwerk |
hovenier | tuinier |
hues | huis |
huezeke | huisje |
huije | vandaag |
huije mörige | deze morgen |
huis | huizen |
hujje | hoeden |
hullegans | helemaal |
hum | hemd |
hur | haar |
hurre hond | hare hond |
Hölechtere | Helchteren |
höllige | heilige |
höske | toilet |
I |
i Stal | in Stal |
ich | ik |
ich ka gewaere | ik kan mijn plan trekken / verder / door |
ich kost tör niej on öt | ik begreep het niet / ik verstond het niet |
ich zen i-men ellement | ik voel me goed / op mijn plaats |
iegel | egel |
iejmer / aeker | emmer |
iejverans | ergens |
iekel (s) | eikel (s) |
iekhuere (ke) | eekhoorn (tje) |
ien | een |
iene dieje te kort afgezéögd es | klein persoon |
impersant | gelijktijdig |
inhaon | inhouden |
iniens | ineens |
iniênvalle | invallen |
inne stal | in de stal |
inne woor | in de war |
intréje (tréöd dao niej in-trap er niet in) | intrappen |
J |
jannewaoriej | januari |
jaoër | jaar |
jóngk (gè zet nog jóngk-je bent nog jong) | jong |
juen | ui |
juffro | schooljuffrouw |
juli-j | juli |
juni-j | juni |
K |
k'naen | konijn |
k'naol / könaol | kanaal |
k'nijns | konijnen |
k'nijns keutels | konijnen uitwerpselen |
kaar | kar |
kabbas | tas (draagtas) |
kaeërs | kaars |
kaffie | koffie |
kaoëd | kwaad |
kaoje | kwade |
kaol / kletskop | kaal |
kaoter / kat | kater / kat |
Kappeleke | Koersel-Kappeletje |
Kappelekespaod | pad tussen Boven Stal en Boven Koersel |
kas ('t lit inne kas- het ligt in de kast) | kast |
kastaonje | kastanje |
kastaonjeboêm | kastanjeboom |
katoêg | reflector |
katsjoew | rubber |
kemphaon | vechthaan |
kerkesvolk | uitschot |
kerselaer | kersenboom |
ket / verket | vork |
ketier | kwartier |
kettingzéög | kettingzaag |
kéös | kaas |
kiêre ('t hój mot gekiêrt wörre) | keren |
kinner / jung / wichter | kinderen |
klak | pet |
klavere | klaveren (bij kaarten) |
kleffere | klimmen |
kliêd | kleed |
klokke va roême | paasklokken |
kloon | clown |
klumpkes (haot) | klompjes (hout) |
klumpkes haot | klompjes hout |
knej | knie |
knoke | beenderen |
Ko (r) spel | Korspel |
koers | wielerwedstrijd |
Koersl Dörp | Koersel Centrum |
koesj | varken |
kój-kój-kójke / mötte | koe-koeien-koetje |
kókke | ruiten (bij kaarten) |
kolestoof | kolen kachel |
komissaer | commisaris |
kommiek | merkwaardig |
kook | kookvrouw |
koolputter | mijnwerker |
koot-koter | gat-gaten |
kop-köpke | hoofd-hoofdje |
kors | koorts |
korsmes | kerstmis |
koté | buurt |
krae | kraai |
kraet | krijt |
kriêkel | krekel |
krink-krinkske | cirkel-cirkeltje |
krintemik | rozijnenbrood |
kroenekraon | kraanvogel |
kroensel | kruisbes |
krómp | krom |
krued-kruije | kruid-kruiden |
kruemel | kruimel |
kruer | wielrijder / renner |
kruewagel | kruiwagen |
kruinoot | muskaat noot |
kulleschaoj | schaduw |
kustreksel | kussensloop |
kuul / kúl / kúlke | kool / kolen / kooltje |
kwakvors | kikker |
kwaort | kwart |
kwatsj / flaoënziever | flauwekul / onzin |
köller | kelder |
köning | koning |
köningin | koningin |
köremes | kermis |
kös | kuisvrouw |
kösse | poetsen |
L |
laangk (da war ö laank stuk tevoewt) | lang |
laank (da duurde laank) | lang |
lammentere | treuzelen / niet doordoen |
lamp-lempke | lamp-lampje |
land-laan | land-landen |
landloeper | dakloze |
laoj | schuif (in een kast) |
laoje | laden |
le (t) ste | laaste |
legumme | groenten |
lejje | leggen |
lengst | langs |
lestig | lastig |
léövedig / léövetig | levendig |
léöze | lezen |
liêd | leed |
lied (ie gerokken) | leed |
liêf | leeuw |
liegwaoter (ie gerokken) / hoegwaoter (oe gerokken) | eb / vloed |
liejvevraobiesteke | lieveheersbeestje |
liêm / liêmenhues | leem / lemenhuis |
liêr | ladder |
lier (gerokken `ie`) | ladder |
Limburrög | Limburg |
linne thee | linde thee |
linneboêm | lindeboom |
locht | lucht |
lóchtpaep | luchtpijp |
loêd | lood |
Loêi | Tessenderlo |
loepe (gerokken oe) | lopen |
loeppe | lopen |
loere | kijken |
lomp | lomp |
lues | luis |
luije | luiden |
luijen duuvel | lui iemand |
luis | luizen |
Lumme | Lummen |
luppe | lippen |
M |
maagzaat | maagzout |
maan-maan-menteke | mand-manden-mandje |
mae | mei |
mae (ich mae- ich hem-e groes gemaed, ich war-e groes on't maen) | maai |
maedore | meidoorn |
maeërt | maart |
maen | maaien |
makkamentig | gammel |
mangele | ruilen |
mansmins / mins | man |
maoën | maan |
maoënd | maand |
maoëndaag (aoë-klank kort) | maandag |
mazoutstoof | mazout kachel |
menge / dóriên doewn / onneriên zette | mengen |
menuujt | minuut |
mert | markt |
metser | bouwvakker |
meule | molen |
méöl | merel |
mi 't masjien | machinaal |
mich (da es mich zoe gezeed- dat is mij zo gezegd) | mij |
mich-tunkt (mich-tunkt da der veul note op oere zang hit- ik vind dat je veel eisend bent) | ik vind / me dunkt |
middag post | namiddag shift |
middagskost | middag |
middelt | midden |
miester | meester |
mije | mijden / vermijden |
minner | minder |
moe | waar |
moe (da) | waar (dat) |
moehinne | waarheen |
moel | baktrog |
mòënd | maand |
mòënd (as wö ö koppel mòënd wijer zen es 't zomer) | maanden |
moêr | waterketel |
moew-vur-niej | waarom niet |
moewvur | waarom |
mombakkes | masker |
moos | modder |
moosverreke | Zegt men bv tegen een kind dat zich vuilgemaakt heeft |
mósthoêp | mesthoop |
motpiejpel | mot / nachtvlinder |
mues | muis |
muezeke | muisje |
muis | muizen |
muj | moe |
muurzaek | mier |
mölektaan | melktanden |
möllek | melk |
möllekboer | melkboer |
Möllekpaod | Melkpad |
möller | molenaar / maler |
möregeskost | ontbijt |
mörf | gaar |
mörf / stikop | bekaf |
mörigend post | ochtend shift |
N |
nacht post | avond shift |
nae (ich nae- ich hem men vreus genaed- ich war men haas on 't naen) | naai |
naen | naaien |
nagel / naegelke | nagel / nageltje |
nao | nu |
naoëd | naad |
naojaoër | herfst |
naot brók | nat hooiland |
nege | negen |
negetig | negentig |
nestels (bind uw veters-strikt oer nestels) | veter |
neut-neute-nueteke | noot-noten-nootje |
neutelaer | notenboom |
néöf | neef |
ni-jf | nieuw |
niej normaol / abnormaol | abnormaal |
niej snugger | niet slim |
niej zjust / verkiêrd | onjuist |
niejmes-niej | niemand |
niejverans (niej) | nergens |
niejvjaor | nieuwjaar |
niks | niets |
nog gans / nog aoling | intact |
nonk | oom |
normaol | normaal |
notaoris | notaris |
november | november |
nútsniej | nooit |
nö boem (oe gerokken) vanne mins | grote man |
nö wulle | een wild |
nö zwaoëre kop | kater |
O |
obbe plaen | op het plein |
óch | u |
O |
oêg | oog |
oêr | oor |
oer | uw |
oere | uwe |
oggustus | augustus |
okkerneut | walnoot |
oktober | oktober |
ongeluuf | ongeloof |
onkrued | onkruid |
onner | onder |
onnerkrueper | achterbakse |
onpaor | oneven |
ooch | ook |
op 't schaen | op de grens / op de scheiding |
op gaank gön | uit gaan |
ophaon | ophouden |
ophöffe | opheffen |
opnimvod | dwijl |
os | ons |
ótiên | uiteen |
O |
otto | auto |
ozze | onze |
P |
paeërd-paeër-paereke | paard-paarden-paardje |
paerel-paerelke | parel-pareltje |
pak / pekske | pak / pakje |
paod-paoj-pojke / petteke | pad-paden-paadje |
paoël-paoël-pölke | paal-palen-paaltje |
paoësae | paasei |
paoëse | pasen |
paoëshaos | paashaas |
paoësklökskes | paasklokjes |
paoling | aal |
paor | even |
paoter | pater |
pastoêr | pastoor |
pattat-pattatte-petettekke | aardappel-aardappelen-aardappeltje |
pekske | pakje |
permetere | veroorloven |
permittere | veroorloven |
pertang | nochtans |
pertang | nochthans |
petaoziej | stampot |
petret | foto |
péöper | peper |
péöperkók | peperkoek |
péöt | meter |
péötere | peter |
piejpel | vlinder |
pirling | regenworm |
pisblóm | paardenbloem |
pisse | plassen |
pitse | knijpen |
pitslamp | zaklamp / pillamp |
plaen | plein |
plaoëg | plaag |
plat | dialect |
plaum | pluim |
pleksel / kol | lijm |
plöts / plek | plaats |
poetepetaosiej | wortelen stampot |
pójer (waspójer) | poeder |
poller (drekt kreg der nö schóp onner oere poller) | achterste |
pollis | politie |
pómp | pomp |
poor | prei |
postúrke | beeldje |
pots | muts |
praes-prijs | prijs-prijzen |
praum | pruim |
praumevlaoi | pruimenvlaai |
prezzekant | meikever |
print-printeke | prent-prentje |
propel | proper |
provinciejroaëd | provincieraad |
pruek | pruik |
prujve | proeven |
pulleke | pijnstiller |
put | mijn (koolmijn) |
pöls / pölsejas | pels / pelsenjas |
R |
raap / oprape (ich raap da wöl op) | raap / oprapen |
raek | rijk |
raes | reis |
rand-raan-renteke | rand-randen-randje |
rao | rouw |
raoëd (góje raoëd mo der niej inne wind slön) | raad |
raoën duuvel | ruw persoon |
raoëp | raap (groente) |
réje | reden |
reppig tepke | zegt men tegen een viespeuk |
reumatik | reuma |
revet | klinknagel |
reöger | regen |
réögerton | regenton |
riejm | riem |
rije | rijden |
rijer | mannelijk konijn |
rikke | ruiken |
ringk | ring |
roêdborsteke | roodborstje |
roeter | vlaamse gaai |
roewt | spoorweg |
róffe | hard trekken |
róje kúël | rode kool |
ron buis | ronde buis |
ronne | ronde |
ruet | ruit |
S |
schaan | schande |
schaen ('t es ooch mer vurre schaen) | schijn |
schaestiên | grenssteen |
schaeterij | diaree |
schao | schow |
schaoëp-lemmekes | schaap-lammetjes |
schaoj | schade |
schaoj (haa er veul schaoj - had hij veel schade ) | schade |
schaowps keutels | schapen uitwerpselen |
schaum | schuim |
schaverdijnen | schaatsen |
scheel | deksel |
scheer | schaar |
schel / schölle | schil / schellen |
scheresliêp | scharenslijper |
schiêf | scheef |
schieje / ötien gön | scheiden |
schiejterke | katapult |
schoebruur | schoonbroer |
schoendochter | schoondochter |
schoenzoon | schoonzoon |
schoër-schoërs | schouder-schouders |
schoewn-schoewn-schunke | schoen-schoenen-schoentje |
schoezuster | schoonzus |
schol | proost |
schuins / schiêf | schuin |
schummel | schimmel |
schup | spade |
schuppe | graven |
schuppe | schoppen (bij kaarten) |
secretaer | secretaris |
seppetere | twijfelen |
september | september |
sestig | zestig |
sevetig | zeventig |
sieklus | cyclus |
silvester (aoëvend) | oudejaar (savond) |
sint jansbeer | aalbes |
sjal | sjaal |
sjans | geluk |
sjans (sjans es alles-geluk is alles) | geluk |
sjóklaot | chocolade |
sjotte | voetballen |
slaag (da war nö slaag) | slag |
slachter | slager |
slak-slekske | slak-slakje |
slaot | sla |
slekkehuezeke / slekkehöske | slakkenhuisje |
slön-slön-geslön (ich slön tör lengst-ik sla er naast / ik ben gek) | slaan-sla-geslaan |
smaol | smal |
smeed | smid |
sniêf | sneeuw |
snije | snijden |
snuet | nues |
snugger / slum | slim |
sókker | suiker |
soldaot | soldaat |
sop | soep |
soptelluur / diejpe telluur | soepbord |
spaore | sparen |
spaore | verzamelen |
speculere | uitdokteren / nadenken |
spel | speld |
spijke | wasknijper |
spikkelaos | speculaas |
spinaoziej | spinazie |
spóje | haasten / spoeden |
spréöke | spreken |
spriêf | spreeuw |
sprief (gerokken `ie`) | spreeuw |
sprinkhaon | sprinkhaan |
sproot | sport (van een ladder) |
spuet / piekuur | spuit |
staer | ster |
staoël | staal |
staosiej | station |
stek-stekker-stekske | stok-stokken-stokje |
stekste-solleferstekske | lucifer |
stert | staart |
stiel | beroep |
stielman | vakman |
stielo | pen |
stiên-stien-stienke | steen-stenen-steentje |
stiên-stien-stinke | steen-stenen-steentje |
Stieveld | Steenveld |
stinkkéös / Herve-kéös / kéös van Herve | stinkkaas |
stoêtkaer | stootkar |
stoewl-stoewl-stulke (ich hem ön töffel mi vier stoewl gekocht) | stoel-stoelen-stoeltje |
stoffe / 't stóft | stoffen / het stoft |
stom | dom |
stóm | stom |
stonne | stonden |
stonne (wè stonne te loere) | stonden |
stoof | kachel |
strangk | rug |
strikaezers | breinaalden |
strikke | breien |
stroêm | stroom |
stroep | siroop |
strontnaot, kleddernaot | kletsnat |
strossel | strooisel |
stukker | stukken |
stukker (daoë ha er stukker gemakt) | stukken |
stön | staan |
sumpel | simpel |
sure | schommelen |
suur | schommel |
T |
taags tör naoë | de dag erna |
taags tör veure | de dag voordien |
tae | taai |
taed | tijd |
taggetig | tachtig |
tak-tekske-takker / takke | tak-takje-takken |
tand-taan-ten (t) eke | tand-tanden-tandje |
tant | tante |
tantist | tandarts |
taoël | taal |
tas | stapel |
tasse | stapelen |
te hunnest | bij hun thuis |
te hurrest | bij haar thuis |
te zennest | bij zijn thuis |
teffrente | verschillende |
tellefon | telefoon |
telluur | bord |
Tervajnt | Tervant |
tes | zak (aan een kledingstuk) |
tesnuzzing / buelnuzzing | zakdoek |
thues | thuis |
tiejn | tien |
tiekenaer | tekenaar |
toerrest | bij uw thuis |
toewn | toen |
toewndertaed | toenmaals |
tóng | tong |
tow (doewt dej deur es tow) | toe |
towspel / toewspel | veiligheidsspeld |
towwasse | toegroeien |
traen | trein |
traoën | traan |
traoën / traoëne | traan / tranen |
trekkoot | tochtgat |
trekstaoël | magneet |
tris | terril (mijnterril) |
tróffel | schop |
troog | trog |
trulle | rollen |
tuffe | spuwen |
turneviejs | schroevendraaier |
twallef | twaalf |
twie | twee |
twieërlei | twee soorten |
twiêling | tweeling |
twuntig | twintig |
tör lengst | ernaast |
U |
uchtere | buurten |
um | om |
umgewaet | omgewaaid |
umtrek | omgeving |
umwissele | omruilen |
V |
va te veure | vooraf |
va zellef / öt zen aege | spontaan |
vaer / waed | ver |
vaerig / verrig | klaar / gereed |
vaerigmake / verrigmake | klaarmaken |
vaers | koe |
vanhaer | opnieuw |
vaoën | vlag |
vaoës | vaas |
vaore | rijden |
vaore | varen |
vare / vares | varen / varens |
vaslaoëvend | carnaval |
vazeléöve (da hem ich vazeléöve nog niej geziejn- dat het ik nog nooit gezien) | nooit |
venaen | venijn |
veranere | veranderen |
verbéötere | corrigeren |
verbóje | verboden |
verbranne | verbranden |
verbrieje | verbreden |
verdiejp | etage |
verdraen | verdraaien |
verfke | kleurpotlood |
verherde wéög | verharde weg |
verinneweerd | vernield |
verjaoërd (ze es huije verjaoërd-ze is vandaag jarig) | jarig |
verkierd / niej zjust | verkeerd |
verklieje | verkleden |
verléöge | verlegen |
verplötse | verplaatsen |
verreke-verkske / koesj-koesjke | varken-big |
verrever | schilder |
verschul / verschulle | verschil / verschillen |
verslikke / verslókt | verslikken / verslikt |
verstéökerke | verstoppertje |
verstómd | verbaasd |
verstueke / umslön (hè haa zenne voewt umgeslön) | verstuiken |
verstön | verstaan |
vertelselke | verhaaltje |
verzörrege | verzorgen |
vetrenaer | dierenarts |
veul | veel |
veurtaed | lente |
vier | vier |
vijf / vaef | vijf |
vijs / vijs (ich hem tör drei vijs ingedraed-ik heb er drie vijzen ingedraaid) | vijs / vijzen |
vinne | vinden |
vinster | venster |
virtiejn | veertien |
vitriejn | etalage |
vlaoj | vlaai |
vliejg | vlieg |
vliejrstroep | vliersiroop |
vliejs | vlies |
vliês | vlees |
vogel-vogels-veugelke | vogel-vogels-vogeltije |
vój | vrouwelijk konijn |
vojere | voederen |
vors | vers |
vórt ich zè vórt- ik ben weg) | weg |
vórtgegójd | weggeggooid |
vraedag | vrijdag |
Vrankrek | Frankrijk |
vraoëg | vraag |
vriejre-'t vriejst (de vreur zit inne grond- de vorst zit in de grond) | vriezen-het vriest |
vrómmes | vrouw |
vrumd | vreemd |
vrumd (ich war daoë vrumd- ik voelde mij er niet op mijn plaats of ik was er onbekend) | vreemd |
vrumde | vreemde |
vuge | goed gedragen |
vujle | voelen |
vullo | fiets |
vullo rije | fietsen |
vullomaker | fietsenmaker |
vullospaod | fietspad |
vuls te veul | veel te veel |
Vur nen appel en ön ae | Goedkoop |
vurring | schort |
Vúrte | Vurten |
vuur-vurke | vuur-vuurtje |
vöftiejn | vijftien |
vörem / vörm (da hì der in verschullende vörm) | vorm / vormen |
W |
waeërd | waard |
waen | waaien |
waeörd | waard |
wagel | wagen |
waoëg | weegschaal |
waor | waar -koopwaar |
waoter | water |
waotermeule | watermolen |
wasse | groeien |
wè | wij |
weerlicht | bliksem |
werkmins | arbeider |
werm | warm |
wessel | wezel |
wéög (da war nö slechte wéög- dat was een slechte weg) | weg |
wéök | week |
wéör / schoe wéör | weer / mooi weer |
wielewaol | wielewaal |
wiêr / wiêral | weer |
wije | wijden |
wijer | vijver |
wijer (wijerdoor- verderdoor) | verder |
Wijer loere dan oer neus laank es | verder kijken dan je neus lang is |
winter | winter |
woensdag | woensdag |
won | wonde |
won (ich hem e won on hur knej geziejn) | wonde |
wonner | wonder |
woord / woor | woord / woorden |
wuld | wild |
wuld verreke | everzwijn |
wörd-woord | word-werd |
Z |
zaat | zout |
zae (ich zae men legumme inne veurtaed) | zaai |
zae (ich zae-ich hem gezaed-ich war on't zaen) | zaai |
zaekbors | zeveraar |
zaekton | beerton |
zaen | zaaien |
zaesie | zeis |
zak-zekske-zakker / zakke | zak-zakje-zakken |
zaoën / zó | zouden / zou |
zaoët | zaad |
zaol | zaal |
zaol | zadel |
zaot | zat |
zè | zij |
zè / zenne (zè vaoder- zenne pa) | zijn |
zejje | zeggen |
zen (ich zen vaerig- ik ben gereed) | zijn |
zes | zes |
zeve | zeven |
zéög | zaag |
zéötel | zetel |
zich diekmake | ergeren |
zichel | sikkel |
ziê | zee |
ziêl / koor-keureke | touw-touwtje |
ziever / tuf | speeksel |
zik | ziek |
zillever | zilver |
zjat | tas |
zjelei | confituur |
zjust | correct |
zjust | juist |
zoe | zo |
zoegezeed | zogezegd |
zoêrpraum | zuurpruim |
zoller / zuller | zolder |
zomer | zomer |
zon-zonneke | zon-zonnetje |
zondag | zondag |
zonner | zonder |
zukke | zoeken |
zuster | zus |
zwallöf / zwallöve | zwaluw / zwaluwen |
zwaoër | zwaar |
zwaon | zwaan |
zörg | zorg |
zörg (da zen zörg vur laoter-dat zijn zorgen voor later) | zorgen |
zörrege (tör goewd vur zörrege-er goed voor zorgen) | zorgen |
zötterdag | zaterdag |
ö stuk of entig | enkele |
ölef | elf |
ön klets pakke | verkoudheid opdoen |
öregel | orgel |
össem | adem |
öt | uit |
ötgang (k) | uitgang |
ötlejje | uitleggen |
ötschaete | schelden |
ötspoeke | uitspoken |
ötstön | uitstaan |
ötwaen | uitwaaien |