Algemeen Nederlands spreken | Oep de letter spreike |
Als men iets verteld van heel lang geleden en niet meer direkt weet of het klopt | Das ouet de tuet van de bla patatten |
bij de kraag vatten | boë zenne kallei pakke |
Boodschappen doen | kommisses doen |
dat dateert van lang geleden | dat es nog iet van den toëd van keskesschiet |
Dat is er over | Da doet de dij toe |
dat is iemand die roddelt | dat es een koë toeng |
de appel valt niet ver van de boom | e ee de noot no ze pékke/moe(j)ke |
Die heeft gestudeerd | Daine ee letters geite |
doodmoe | zoe-e mieg lak nen hond |
een slag in je gezicht | nen toek of djoef oep aa bakkes |
eens gegeven, blijft gegeven | gegouve es gegouve, terrig gevroogd wet no dhel gejoogd |
gebakken appelen | spek van den boe-em |
geen gezag hebben | niks te koeke hemme |
heen en terug | tot doo en vroem |
het is drukkend | tes laf /tes doef |
het is warm | tes kadei |
het was er druk | do was veil begankenis |
hij is doodop | Hoë es bèkker |
hij is kwaad | ze hèmme in zen ropen gescheite |
Hij is niet van gisteren | É es ni on ze gat gedoept |
hij kan het goed uitleggen | e kan het goe explikeire |
Hij ligt diep te slapen | É ligt goe te roenke |
hij was er van onder de indruk | è was er van gedave |
Hij was goed dronken | É was goe getappeseirt |
hoe laat is het | wadierest |
iemand iets aansmeren/ met iets opzadelen | iemand iet oepsolfere |
iemand met grote borsten | iemand mei groe-ete loenge |
Ik ga plassen (man) | kgen men petaaten afgiete |
In zijn blootje staan | in zenne nèglizjei stoon |
langzaamaan | mei e bèkke sewwes |
Met een beetje geduld | Mei e beike posjense |
mysterieuze ziekte met lichte griepsymptomen | stèksel van de grip |
naar voren treden | te kernoubis koumen |
ongelukken begaan | maleire doen |
op de proppen komen met | vei de pinne koume mei |
Op tijd | In tets |
rijk zijn | er goe in zitte |
ruzie thuis | de schaa ligt toe |
slim zijn | tot doo zoën |
snel boos zijn | rap oep oe pjet zitten |
stilzwijgend conflict thuis | beld mo gi-ëne klank op televieze |
te korte broek dragen | woter in ze ne kelder hemme |
verward zijn | er neffe sloge |
Voor het geval dat | Vei alle valle vei |
waarom vertel je de waarheid niet | em ek achter leiges gevroogd |
wat een wanorde | wa nen hannekesnest |
welke zijn dat | waffer zen da |
zelfmoord plegen | zen o-ege te ket doen |
zich goed gedragen | oe viege |
zij is weg | Zes schamplavie |
zou je het niet wat kalmer aan doen | zodde go-ë ave frain es ni trekke |
A |
aangenaam | loffeloëk |
aansmeren | oepsolfere |
aansteker | viespaver/ brikkèt |
aap | oop |
aard | noot |
aardbei | jairbeis |
aarde | jair |
Aarschot | Osschot |
aarsmaden | stropweurmen |
achterstevoren | achterstevei |
adem | osem |
advocaat | avokoot |
Afrikaantjes (bloemen) | stinkerkes |
alcohol drinken | lampetten |
altijd | alzeleve |
anjer | zjenoffel |
anus | strop |
appelflap | broektes |
aquarium | visbak |
armband | brangelette |
armoede | erremoei |
asfalt | macadam |
auto | otto |
auto (klein) | kafoeferke |
autobus | ottobis |
B |
baal (stro) | bot (stroe-e) |
baard | bood |
baas | boos |
badjas | pengwaar |
badpak | badkostim |
bakharing | boekserring |
bakkebaarden | fasjen of fabri-jen |
bakker | bèkker |
bang | verveend/schrik hemme |
batterijen | pille |
bedienen (winkel) | grieve |
beek | beik |
beemden | bimme |
begrafenis | begrofenis |
beha | tettezjeir |
behangen | tappeseire |
behoorlijk | braa |
bekwaam | capoobel |
bemesten | beren |
benadeeld | gejost |
beneden | beneje |
benzine | naft |
benzinepomp | naftpoemp |
berispen | ouverleize |
beschadigd | geabbimeird |
bevroren | bevrouze |
bezem | keerbeustel |
bibberen | reujerre |
bibliotheek | boekero-ë |
bidden | leize |
biefstuk | bifsteik |
bierbuik | toe-egabces |
biggetje | kurre/verkske |
bij (insect) | bieke |
bij jullie | taalent |
bij ons | tonzent |
bijennest | biekesnest |
bijholteontsteking | sinnezit |
bijna | bekan |
billen | koke van oe gat |
bilspleet | vour |
blaar | blaan |
blaasontsteking | kaapis |
blad | blèt |
blauw | blaut |
bliksem | weerlicht |
bloementuil | boekei bloeme |
bloempot | kasjpo |
blootvoets | berrevoets |
bokshandschoenen | bokswante |
bomen | boe-e-me |
boodschappen | kommisses |
boom | boe-em |
boos | koo |
bord | talloe-er |
boter | bouter |
boterham | bouterham |
boven | bouven |
braam (plant) | broom |
Braambes | krakkebaas |
braken | bri-je-ke |
breien | braa |
breiwerk | braawerk |
bretellen | predellen |
brievenbus | brievebis |
broekzak | broektes |
broer | brie |
brouwer | braver |
Brussel | Brissel |
buggy | sjarret |
buren | gebiere |
C |
champignons | kampernoele |
chocolade | sjokolat |
clitoris | tretereer |
cola | coula |
confituur | gelaa |
Corona | Corouna |
Covid 19 | Couvit neige tien |
cowboy | kabeuj |
D |
daar | do |
daarna | ternoo |
daarnaast | doneffe |
daarom | doorum |
daarvoor | doovei |
damesonderbroek met open kruis | snelzoëjker |
das | plastroo |
deftig | konvenobel |
deken | seus |
deksel | scheel |
deugniet | binger |
deur | dij |
diarree | afgank |
dierenarts | vitrenair |
dikwijls | dikkes |
dinsdag | dès-tag |
dom | stoem |
dommerik | stoemerik |
domweg | stoemelings |
doof | doe-ef |
doofstom | doe-efstoem |
dooier | de-jer |
doorspoelen | deisjasse |
dopen | doe-e-pe |
dorpel | dèllepper |
dorsen | deusse |
douche | stortbad |
drinkbus | bidon |
dromen | droe-e-me |
dronken | zat |
dronken zijn | e stik in oe voete hemme/ e stik in oe kammezoul hemme |
drukknoop | pitser |
duivel | dievel |
duizend | diezend |
dweil | oepneimvod |
dweilen | oepneime |
éclair | sjoeke |
E |
een beetje | e fritske |
een goed pak slaag | een goei toefeling/rammeling |
Een ijsje eten | Ne craim lekke |
Een plek in de zomerkeuken die toegang gaf naar de stal via een luik | Een vooierij |
eend | eng |
egel | steikelvèrke |
eieren | are |
eiwit | arewit |
elastiek | rek |
electriciteit | ellentrik |
elpee | lang speil ploot |
enkel | knoesel |
erf | geleeg |
erf | messing |
ergens | ieverans |
ergernis | errezje |
erwten | ekkes |
etalage | vitrin |
ezel | eizel |
F |
fatsoenlijk | convenobel |
fiets | vlo |
fietsstuur (stuur racefiets) | guidon (kroeme guidon) |
foto | portret |
fototoestel | portrettentrekker/kodak |
G |
gaan | goon |
garage | garaasj |
garnalen | gernoat |
gaspit | gaasbèk |
gasvuur | gazevie |
gedragen | gedroge |
geduld | posjense |
gehakt | gekapt |
geit | gaat |
geluk | gelik |
geluk | sjaans |
gelukzak | sjansaar |
gereedschap | gerief |
geruit hemd | karau him |
gevangenis | prizon/bak |
geweend | geblèt |
ginds | ginderachter |
glad | ge-lèttig |
goederen van slechte kwaliteit | kammelot |
gootsteen | poembak |
gras | gès |
grasmaaier | gèsmaschin |
gratis | verniet |
griesmeelpudding | smoelpap |
groen | grien |
groenten | ligimme |
grommelen | boezele |
grommen | groeme |
groot | groe-et |
gruwelijk | gravelo-ek |
gulp | spin |
gulzigaard | sloeker |
gymnastiek | zjimennas |
H |
haan | hoon |
hagelslag | streunkes |
hak | tallon |
handschoenen | wante |
handtas | sjakeus |
hanekam | honekam |
hard werken | toeke |
hark | gritsel |
hart | hèt/tikker |
heftig | grellig |
hemd | him |
herhaaldelijk | rinkonie-ën |
het geld laten rollen | de groe-ëte jan o-ethange |
hiel | vèssem |
hij had veel alcohol gedronken | è had goe gelampet |
hijgen | hooszakke |
hommel | hoemel |
hondje | kèffer |
hoofdkussen | kopkisse |
hoog | hoe-eg |
hooi | hoe-e |
hor | zift |
horloge | arleuze |
huid | vel |
I |
iemand slaan | iemand aframmelen/afsloge |
Ierse te groot kledingstuk | Loffeluik |
ijsje | craimglas |
immers | oemes |
indiaan | indioon |
inhalen | veisteke |
inhaleren | inhole |
J |
jeuk | hi-jeksel |
jongen | kadei/joeng |
K |
kaak | kook |
kaalkop | kletskop |
kaas | kees |
kachel | stouf |
kalender | almenak |
kamer | komer |
kapper | kwaffeur |
kapsones | fontonte |
kapster | kwaffeus |
kar | kair |
karnemelk | boutermelk |
kassei | kassaa |
kast | kas |
kauwgum | sjik |
kermis | foe-er |
Kerstmis | Kèsmis |
kervel | kellever |
keuken | keike |
kiezen | boektanne |
kikker | kikves |
kikkervisje | dikkop |
kind voor het huwelijk | veikind |
kinderen | joengele |
kinderwagen | koets |
kip | kiek |
kippenhok | kiekenkot |
klein | klaan |
kleinkinderen | klaankindere |
kleurentv | kleirentèlevieze |
kleurspoeling | plikske/spieling |
kleuterschool | papschoul |
klompen | blokke |
klysma | lavement |
knijpen | pitsen |
knikkers | mellebers |
koffie | kaffei |
koffiefilter | kaffeibes |
kolenhok | hoellekot |
kom eens hier | kom es hèrres |
kont | gat |
kookpot | kastrol |
koorts | kètse |
koper | koe-ëper |
korstje op wondje | rappeke |
kortademig | kèt van osem |
kotelet | kortelet |
kraan | kroon |
krant | gazet |
krap (woning) | beneipe |
kreunen | kreche |
kribbe | krèp |
kroeg | caffei/stammenei |
kroon | kroe-en |
kruisbessen | knoeselen |
krukje | taboeretteke |
krukken | krikke |
krullen | krolle/bekke |
krullenbol | krollekop |
kuiken | sji-ep |
kussen | kisse |
kwaad | koo/ boekig |
kwark | platte kees |
L |
laag | li-eg |
laag (verf) | koesj/loog |
laarzen | botte |
laat | loot |
laatste | leste |
lachen | lèche |
ladder | li-jer |
lafaard | laffoot |
leep | liejep |
lelijk | mottig |
lepel | leipel |
Leuven | Leive |
liedje | lieke |
lieveheersbeestje | lievevraabie-jes-ke |
lift | assanseur |
lijm | kol |
likken | lekke |
limonade | limenaat |
limonade met een rietje | limenaat mei e pippeke |
loep | vergroe-etglas |
longontsteking | fleires |
lood | loe-ed |
lopen | loe-we-pe |
luchthaven | vliegplaan |
lucifers | stekskes/allumekkes |
luier | pisvod |
M |
maandag | men-dag |
maar | moo |
man | vent |
markt | met |
masker | moembakkes |
medicijnen | meidekamente |
meet | meit |
meetlat | meitlat |
meid | maase |
meisje | maske |
mep | pazzewats/saflet |
mest | beer |
metselaar | metser |
middenstreep | middemeit |
mijnwerker | fosman |
misselijk | mottig |
modder | mous |
moe | mieg/poempaf |
moed | iever |
moeder | moe(j)ke |
molen | moule |
molenaar | mouleneer |
mooi | ferm |
morsen | braggeleer |
morsen | braggelen |
morsen | smoddere,braggele, smosse |
motorfiets | motsiklet/toefer |
muggenzifter | peizewijver |
mus | mis |
muts | pots |
N |
naakt | meujenoks |
naar | noo |
naargelang | novenant |
naast | neffe |
neef | kozoën, kozze |
nekvel | schabbernak |
nergens | nieverans |
neuken | poepe |
neus | neis |
nietsnut | labbekak |
nieuw | nief |
nieuwjaar | nievejoor |
nieuws | nies |
nijd | biskandose |
nochtans | pertang |
nooit | vanzeleve ni |
noten | neukes |
notenboom | neukesboe-em |
nummerplaat | plak |
O |
omelet | arekoek |
omgekeerd | everéksoem/annesteroem |
omheining | afspanning |
onderhemd | lèfke |
ongehuwde man | joengman |
ongehuwde vrouw | joenge dochter |
ongeluk | malleir |
onrustig | krewèllig |
onverzorgd persoon | pottefair/ vettige sol |
oogarts | oe-egmiester |
ooit | vanzeleve |
Oom | noenkel |
opletten | attènse doen |
oppervlakkig | oeppervlakkig |
oven | ouve |
overgeven | spave/ouvergeive/gèbbelle |
overgordijnen | drapperies |
overhoop | roemedoem |
overjas | pardessie |
P |
paard, paarden | pjet,pjaire |
paardebloem | pisbloem |
paars | pirreper |
paaseieren | poosare |
palaveren | lameire , laate |
pantoffelen | sloefe |
paraplu | paraplie |
Pasen | Pose |
pater | poter |
pen | stilou |
penalty | pennantie |
per ongeluk | per abies |
perzik | pes |
pet | klak |
peuter | pagadder |
peuter | papkind (kan ook tegen een flauwerik gezegd worden) |
Pietje precies | peizeweiver |
pijn | zi-jer |
pilsje | pinke |
plagen | treteren |
planken vloer | plansjij |
plassen | pisse |
pleister (wonde) | spanadra/plekker |
ploegen | oemraa |
poepen | achtergoon |
politie | pollis |
pomp | poemp |
pook | keiterook |
pop | poep |
portie | pause |
postzegel | tember |
praline | pranille |
prei | praa |
prent | beileke |
priester | pastoe-er |
prikkeldraad | pinnekkesdrood |
proeven | prieve |
pruik | parik |
pudding | pap |
pudding velletje | broem |
puree | stoemp |
pus | zweureuze |
R |
regenworm | pi-jet |
rem | frain |
remmen | fraine |
renner | koereur |
reukwater | oudecoleung |
rietje | pippeke |
rits | tirret |
roerzeef | pasfit |
roken | smoure /doempe /paffe |
rommel | kweddele |
ronduit | carrément |
rondzwerven | brekke |
rood | roe-et |
rooster | roester |
Rotselaar | Rotseloor |
rozen | roe-eze |
rubber | katsjoe |
ruzie maken | hakketakke |
S |
salon | veiple(u)ts |
schaap | schoop |
schaar | scheer |
schaatsen | schofferdo-e-ne |
schaduw | loemer |
scheet | prot |
scheut | schijt |
schommel | zwier |
schorseneren | protstokke |
schort | kaspisjair/veschoe-et |
schuur | schie |
schuurborstel | schierbestel |
schuurpapier | schierpapier |
seffens | astri-en/sewwes |
seut | treizebeis/trutangèlle |
sikkel | zikkel |
sinaasappelen | appelsiene |
sjaal | sjal |
slaan | sloge |
slaapkamer | sloopkomer |
slaapwel | sloppel |
slabbetje | bavèt |
slagboom | bari-el |
slak | slek |
slank | moger |
slapen | slope |
slede | slij |
slenteren | stesselen |
slijmbal | maaveger |
slijmen | maavege |
slijpen (mes) | wette |
slijpsteen | wetstie-en |
smakken | smekke |
smeren ( boterham) | braa |
sneeuw | sni-jef |
sneeuwman | sni-jeman |
snoepje | beis |
snor | moestasj |
snuiten (neus) | snitte |
snuiven | snoefe |
snurken | snerreke |
soepbord | diepe talloe -er |
soldaat | saldoot |
spaak | raijon |
spade | schip |
speelplaats | koer |
spelen | speile |
spin | spinnekop |
spinazie | spineus |
spitten | grove |
spoorweg | roet/oëzerweg |
spreken | klappe |
spuit | pikier |
staanlamp | lampedeir |
steekvlieg | dozerik |
steenkool | hoele |
stelen | pikke |
stijfsel (was) | stessel |
stoeien | fikfakke/liflaffe |
stoep | bra |
stoep vegen | braa kere |
stomdronken | poepeloerezat |
stomdronken | stiepelzat |
stookolie | mazoet |
stopcontact | pries |
stort / vuilnisbelt | stet |
straks | fleis/sebiet |
strelen | striekele |
stro | stroe-e |
struiken | oechele |
struiken | oechelen |
stukadoor | plekker |
stuur | stier |
sukkelen | taffelen, ge-derre |
T |
taart | toot |
tafel | tofel |
tafelkleed | twalsirei |
tafelvoetbal | sjotterkes |
tandarts | tantist |
tandenborstel | tannebeustel |
tante | tènke |
tape | plekband |
tas | zjat |
te veel gegeten | verboeft |
technieker | stielman |
teen | ti-jen |
tegel | plavaa |
tegendraads | contreir |
tegenpruttelen | pette |
tepel | teipel |
terug | vroem/terrig |
terwijl | serwent, swent |
thuis | tonzent |
tochten (het tocht hier) | trekke (het trekt hie) |
toeteren | claxoneire |
tonen | veidoen |
tong | toeng |
tongzoenen | toenge/lèkke of mo-ele |
touperen (haar) | crepeire |
traktor | trakteur |
treuzelen | taffele |
trombose | flebit |
trouwen | trave |
tuig | krapoel |
TV | tèllevieze |
U |
uitleggen | explikeire |
uitvaartplechtigheid | dinst |
urinoir | pisbak |
V |
vaars | vjès |
vaatdoek | schoutelvod |
vaccin | vaxinoose |
vader | pèkke |
vader | voder |
valsspelen | hoorzak doen |
varken | verrekke |
veer | ressoor |
veer (vogel) | plo-em |
veiligheidsspeld | toespel |
vensterluik | plaffetier |
ventiel | sjipap |
verder | voets |
verkeerslicht | roe-e lichte |
verknoeien | mismiëstere |
verkoopster (winkel) | winkeldochter |
verkoudheid | valling |
verloving | verki-ere |
vernield | verdisterweird |
vernielen | verdisterweire |
vernielen | vermassacreire |
verrekijker | verrekieker |
verschillende | tefrente |
verschrikkelijk | graveloëk |
verzekerd | verassereird |
verzekering | asseranse |
vest | kammezoul |
viool | vijoul |
visgraten | vlimme |
Vlaams | Vloms |
vliegtuig | vlieger |
vlinderdas | strikske |
Voederen | Vooieren |
voetballen | sjotte |
voetballer | sjotter |
voetzool | t plat van oe voete |
volgend (jaar) | te nèste (joor) |
volle zon | blakke zon |
voor | vei |
voorraadkast | schapro-a |
voorraadkast | schapro-e |
voortdurend | gedierig oon |
vork | verkèt |
vrachtwagen | kammion |
vrijen | verki-je-re |
vrijgezel | joenkman |
vroeg | vrig |
vrouw | vra |
vuil man | voële pottefeir |
vulpen | vilpen |
vuur | vie |
vuurwerk | viewerk |
W |
waar | woo |
waard | caffeiboos |
waarom | wovei |
wafel | wofel |
wanorde | hannekesnest |
warmwaterkruik | belot |
wasspelden | speite |
wastobbe | basseng |
watergolf (haar) | mizaanpli / pérmenaat |
watertanden (eten) | gieze |
wc | gemak/heuske/koer |
weduwe | weif |
weduwenaar | weiveneer |
weide | waa |
weigeren | refesseire |
welke | waffer |
wenen | blete |
wenkbrauw | winksbra |
wentelteefjes | gewonne broe-ed |
Werchter | Wechter |
wesp | peewisp |
Wezemaal | Weizemool |
woensdag | goenstdag |
wol | sanjet/braawol |
woonkamer | living |
worst | west |
wortelen | poe(i)kes |
wrat, wratten | wet,wette |
Z |
zaad | zood |
zadel | zool |
zagen | zoge |
zakdoek | tèssendoek/snotvod/neisdoek |
zaklamp | pillicht |
zakmes | pennemes |
zalig | zolig |
zand | zovel |
zappen | van post verandere |
zaterdag | zoterdag |
zee | zie-je |
zeis | zasem |
zelfklever | plekker |
zender (tv) | post |
zetel | zeitel |
zetpil | stoppeke |
zeuren | koe-e-ze |
zich ergeren | zen kas oepfrette |
zilveruitjes | jeunkes |
zoals | gelak |
zool | zoul |
zus | zister |
zwaan | zwoon |
zwaluwen | zwolme |
zwanger | in poziese |
zwart | zwèt |
zweepje | zwippeke |
zwembad | zwimbad |
zwembroek | zwimbroek |
zwemmen | zwimme |
zwoerd | zwes |