't liekt wel of je mit twee benen in één kous lopen. | je schiet niet echt op. |
bi'je noen helemaol besukerd | ben je een haartje betoeterd |
blak (s) kaoter jong, wat is dat koud | man, wat is dat koud zeg |
Botter op je kont smeren en dreug brood eten! | Weet je wat zonde is |
dat mes is zo stomp, daor ku'je wel op gaon zitten en naor Keulen riejen. | dat mes is erg bot. |
die kan 't niet liejen | hij kan het niet betalen |
Dur is ‘n bluister af van het bord | Er is een stukje van het bord af |
een hups ding | een flinke meid |
foi toch | bah, poeh-poeh / hehe, foei toch |
ha' k mar een kop die wis wa' k wou | niet weten wat je kiezen moet |
hè foi | uitroep van vermoeidheid |
hie kletst mar een end heen | hij zegt zomaar wat |
hie zit te puusten of hie een bot moet drieten | hij zit te zuchten omdat het moeilijk is |
hie/zie was arg verkeerd | hij / zij was erg boos |
ik kan egen en ploegen mit die man | ik kan lezen en schrijven met die persoon |
je hen een beste smacht um de barg. | je moet nodig naar de kapper. |
je hen je leerzen krang an | je hebt je laarzen verkeerd om aan |
je hen je trui krang an | je hebt je trui binnenste buiten aan |
je loopt van de gaffel in de greep | je wordt er niet beter van |
muis eten | warm eten |
niks weerd knienen in de wienter, allemaol waoterpenzen | als je van te voren al weet dat het zal mislukken |
oender de gebojen staon | in ondertrouw zijn |
oh jie mit je grote dwarskip (of: grote smoel) | och jij, met je grote mond |
stee in m’n rug | rugpijn |
waor je gaon krabben, moe'je oek gaon pikken. | waar je werkt, moet ook gegeten worden. |
Wat zie je wit moe'je poepen | Er slecht uitzien |
wie het'r een dreet uhgeven | wie heeft er een windje gelaten |
zie / die is zo schraoi dat ze rammelt | ze is zo mager als een lat |
zo dreug as kloasje voars kont | zo droog als sinterklaas zijn achterste |
't haor op zolder | haar in de knot |
A |
Aaltje-meu | tante Aaltje |
aar | ander |
aarst, anders | anders |
aarten | erwten |
aldernoods | heel erg |
andievie | andijvie |
are | andere |
Armelo | Ermelo |
armeu | armoede |
arremoed | ruzie |
avveseren | voortgaan |
B |
bakhuus | bakhuis |
balkebrie | balkenbrij |
balkhaos, dakhaos | poes, kat |
balkhoas | kat |
barbier | kapper |
Barreveld, Bareveld | Barneveld |
bats / schup | schep |
beduust | verbaasd |
bekken | mopperen tegen iemand |
beneffen | naast |
beneffenum | opzij |
beschutepap | beschuitenpap |
besjester | manchester (broek) |
beunen | zwart werken |
beuren | geld ontvangen of tillen |
Bezen | Bessen |
bie | bij |
birk | berk |
bleer | blaar |
bleu | terug getrokken, kalm, rustig |
bleuien | bloeien |
bliend | blind |
bloeien | bloeden |
boederie, boerderie | boerderij |
boesteren, weusten | hard werken |
boesterig | druk zijn |
boeteren | herrie maken |
bonk | groot stuk |
Borstrok | Dik hemd |
botter | boter |
brandewien | brandewijn |
braoierd, briezel | iemand die niet deugt |
breef | brief |
briezel | chagrijnig persoon |
briezelen | huilen, janken |
brillen | huilen |
brummel | braam |
bukkem | bokking |
bul | stier |
bunder | hectare |
buul | zak |
C |
centedrieter, zunige drieter | gierigaard |
D |
daor opan | daarheen, daar naartoe |
darp, daarp | dorp |
de heerd | goede kamer |
deerntje | meisje |
deur | deur |
Diesels | Distels |
disse | deze |
dreet, wiend | scheet |
dreug | droog |
dreuglien | waslijn |
drieten | grote behoefte doen |
drieten | poepen |
duuf | duif |
duul | gat in de weg |
E |
Eeg | Eg |
eekmulder | meikever |
Eekster | Ekster |
een end vort | een eind weg |
een spientmuus | een ingetogen bescheiden mager meisje |
eerdbees | aardbei |
eerpel, erepel | aardappel |
Ent | Eend |
F |
foi | foei |
fok | bril |
frommes, wief | vrouw |
frullie | vrouwen |
G |
garfkamer | consistoriekamer |
gedien | gordijn |
geile groend | vruchtbare grond |
genog | genoeg |
geut | keuken |
Giep | Gijsbert |
gindop | die kant uit |
girm | ooi, ooilam |
glaozemaker, glaozewasser | libelle, waterjuffer |
gleuven | geloven |
gloazekleed | vitrage |
gloepen | gluren |
goeie botter | roomboter |
goor, goar | gaar |
gortpens, meuk | dik iemand |
greep | mestvork |
grei | kleren |
gres | gras |
Gresmeier | Grasmaaier |
gresmors | grasmus |
Greun | Groen |
Greuntetuin / hof | Moestuin |
Gries | Grijs |
groend | grond |
H |
haarst, harfst | herfst |
haos | haas |
haozewiendhoend | hazewindhond |
Harderwiek | Harderwijk |
heed | heide |
heiig weer | mistig, dampig weer |
Hen | Hebben |
het | hitte |
het huusje / driethuus | toilet |
heufdkeis | hoofdkaas |
heujen | opjagen |
heulie | zij (meervoud) |
hiesen | druk tekeer gaan |
hilt | hooizolder |
hoend, hond | hond |
hof | tuin |
Hores | Horens |
I |
iezer, iesder | ijzer |
iezig | heel erg |
ik het, jie hen | ik heb, jij hebt |
J |
Jauk | Jacob |
jeir | aarde |
jongertje / jonge kloare | jonge jenever |
K |
kark, kaark | kerk |
karsen | kersen |
kasseboenderen | afstraffen, wegjagen |
kats | In grote mate |
kéél | kerel |
keers | kaars |
keis | kaas |
kelderzog | pissebed |
kellen | tintelen |
keu, zog | varken |
keujen | biggen |
Keuper | Koper |
kieft | kievit |
kiender | kinderen |
kiep | kip |
kiepeloop | kippenren |
kip | snee b.v. in je hand |
klauwekluver | klauwbekapper (koe) |
klepkoent | iemand die veel weg gaat, is |
knien | konijn |
knieperd | zuinigerd |
Knieptang | Nijptang |
knip | gat in de weg |
knoepbees, knoeper (d) | kruisbes |
knoepers, knoebeezen | kruisbessen |
knoren | zeuren |
koppien, pien in de harses | hoofdpijn |
krang | binnenstebuiten |
krek | precies |
Kroan | Kraan |
krupen | kruipen |
kruuiwagen | kruiwagen |
kruumel | klein kind, peuter |
kulken | boer laten |
kurkegezaosie | catechesatie |
kuukeluusje | lieveheersbeestje |
Kuulgres | Kuilgras |
kuum | bedeesd, verlegen |
kuusjen | kalf, koe |
kuuskalf | vaarskalf |
kwiesten | ruzie maken |
L |
lak (bv. lakke botter) | flauw (van eten) |
leed, kwaod, hellig | kwaad |
leer | ladder |
leers | laars |
leinte | lente |
Lieken | Lijken |
liester | lijster |
lubben | castreren |
lupen / gloepen | kijken, bespieden |
luuk | luik |
M |
Maches mooi | erg mooi |
marikolf | Vlaamse gaai |
meert | maart |
Meien | Maaien |
mestpluus | mesthoop |
meukzooi | rommel |
mins | mens |
moeken | aan rommelen, prutsen |
moeken | knoeien |
moekerig | benauwd / bedrukkend weer |
moekerig | broeierig |
moekje | etensrestje |
moend | mond |
moer, moe, moet, moetje | moeder |
moet | moeder |
Mos / gresmos | Mus / grasmus |
muizen | prakken |
mulen | huilen, je zin door drijven |
muus | muis |
muus eten, muis eten | warm eten |
N |
naojem, aojem, aosem | adem |
negel | nagel |
neimesjien | naaimachine |
nemmer | emmer |
neriken | herkauwen |
Niekark | Nijkerk |
Nierikerd | Zuinig iemand |
noen | nu |
O |
Oengweer | Onweer |
oens | ons |
op huus opan | naar huis toe |
overstuur | bedorven |
P |
peerd / hit | paard |
Pien | Pijn |
platte peters | tuinbonen |
Podderig | Niet fit |
poenie | pony |
pratten | mokken |
Preuven | Proeven |
puup | pijp |
puupjespap | macaroni-pap |
puusje | puistje |
puusten | zuchten |
R |
raojen | raden |
raotelmasjien | kletskous |
ree, kloar | gereed |
richtst | kortste (weg) |
rieje | rijden |
Rieps | Rups |
Riezebos | Takkenbos |
Rikken | Op stok gaan |
rimmetiek | reuma |
rooie | rode |
rot | rat |
S |
sarest | in de herfst |
schaand, sjaand | schande |
scheer | schaar |
Schellen | Schillen |
scheumen | rondneuzen |
scheumerd | dief |
schik | plezier |
schoe | schoen |
schoft | werk tussen twee schaften in |
Schottel | Schotel |
schraoi | mager |
Schrieven | Schrijven |
schulk | schort |
seibel | ziek dier (kip) |
sienterklaos | speculaas |
sienterklaos, klaosjevaor | sinterklaas |
Sinte-Marten, Sinte-Marten in de wienter | Sint-Maarten |
Sjoeksen | langzaam lopen |
slaot | sla |
slek | slak |
slieberig | slijmerig |
Slieten blekken | Stammen schillen |
smeerpuup | smeerpoets |
smirken | braden / pruttelen |
smoele smid | tandarts |
snee | sneeuw |
Spieker | Spijker |
spient | voorraadkast of binnenste van een boom |
spillijk | tochtig (v.e. koe) |
splienter | splinter |
Spruut | Spruit |
stee | zere plek |
Steert | Staart |
steul | steel |
stiek | elastiek |
stik | heuvel |
stik | Stijl (ook wel dwarslat in een stoel) |
stip | jus |
strabant | pittig, vrijpostig |
strabant | standvastig |
suker | suiker |
T |
tee, tejen | teen, tenen |
telozen, tielozen | narcis |
tunekrupertje | winterkoninkje |
U |
uui, u, look (ouderwets) | ui |
uul | uil |
V |
verhetst | verhit |
verkeerd | boos |
veur | voor |
vienster, raam | venster, raam |
vleis | vlees |
vleuken | vloeken |
vluus | vlies |
voar, voader | vader |
Voas | Vaas |
vort | weg (niet aanwezig) |
vree | omheining |
Vreemd kuken | Vreemd kind of meisje |
vreepaol | heiningpaal |
vreuten | wroeten, werken in de grond, tuin |
vulling | veulen |
vurt | weg gaan |
Vuul | Vuil |
W |
wark, waark | werk |
warken | werken |
weit | tarwe |
Weust | Woest |
weusten | druk bezig zijn |
Wien | Wijn |
wienter | winter |
wies | wijs |
wievevet | kraamvisite |
woenen | wonen |
wulie | wij |
wullie | we |
Y |
yank | modern |
Z |
zeisum haoren | het haren van een zeis |
zeningen | zenuwen |
zeuken | zoeken |
zeuning | voerbak voor de varkens |
zoadel | zadel |
Zoemer | Zomer |
zog | zeug |
zouter | vleesvarken |
zwil | eelt |