| 's morgens om vijf uur, koren op het veld platlopen, sigaretten roken maar werken ho maar. | ho mer. |
| aanstaande woensdag, over een week | tizze gonsdich acht daag |
| beter een vogel in de hand dan tien in de lucht | Baeter ein mus in de hangk, dan tien in de lôch |
| beter verloren dan nooit gehad | beter verlore dan noeijts gehad |
| de ramen lappen | de glaas wassen |
| een blauwtje lopen | die hèht de proeme te hoeëg hange |
| fam. Jacobs (Helden) | ** van Kubke |
| Ga 'ns aan de kant: ik zat daar! | Ich zoot doa! |
| Het tocht | De deuren klatsen
>> of in ut kepels: `ut trekt` |
| hij heeft verkering | hèh hèht sjans
>> sjans is volgens mij heel wat anders... een voorstadium :-)... In het Heldens zeg je `dae vrejt met X` als iemand verkering heeft met X |
| Hij is rijk | Dee heet get inne zuk, kèrre vol! |
| hij woont tegenover ons | hè wônt tegen os over |
| Huismus | Hoeskets zie Opm. KETS |
| ik heb een lekke band | miene bank sjteit oppe zök |
| ik hou van mij | ich hoi van mich |
| Jan Tod krabt zich vaak in zijn bilnaad | Jan Tod, dee heet altied de vinger inne vot |
| Kijk maar hoe je het klaar krijgt | Kiek mer wasse duis |
| kijk maar, dat je het geregeld krijgt | zeet mer, desse der mit klaor kumst |
| korsten uit Helden | kaatemaan oet durp |
| Speelgoed kopen | nao Koetjee (Goutier) gaon |
| Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens. | Ut vogoltju zingt thuis eegluk mooi, daar es ut thuis. |
| 1 | ein |
| 2 | twië |
| 3 | dreij |
| 4 | veer |
| 5 | vief |
| 6 | zes |
| 7 | zeve |
| 8 | ach |
| 9 | nege |
| 10 | tiën |
| 55 | vief en vieftig |
| 11 november | vastelaovond insjeete |
| 30 are grond | eine merge gronk |
A | |
| aan het klusssen | aan het knommelen |
| aanrecht | pompenbak |
| aardappelen | erpelle |
| aardappels | petatte |
| aardgas | gaas |
| abrikoos | abrikoehs |
| accordion | treakzak |
| af | aaf |
| afdingen | pingelen |
| als jij | as tich |
| altijd | altiehd |
| ambulance | zeekewage |
| appelstroop | kroeht |
| asperges | sjperjes |
B | |
| Baarlo | Balder |
| Baggen | Kierkes |
| Bakker Jacobs | Heuvelhooker bekker |
| balkenbrij | kerboeht |
| ballonnetje | blunke |
| bangerik | sjiethoes |
| beekje | graaf |
| beenham | sjink |
| beer | baer |
| beneden | onger |
| benen | bein |
| beroerd | sjêmel |
| bessen | miemmerte |
| bieten | kroete |
| bieten uitdunnen | kroete geje |
| biggetje | kiêrke |
| bij | beej |
| bij een vreemde zijn | boeteshoehs |
| bijna/ | nommenant |
| bijten | biehte |
| billen | batse |
| binnenstebuiten | krangsum |
| bioscoop | dok6, vruger waas det VIOS |
| bloemen | bloome |
| boekje | bukske |
| boer | boor |
| boerenbruiloft | boorebroehlof |
| boerenkool | booremoos |
| bomen | buim |
| bonen | boehne |
| boom | baum |
| bord | telder |
| bos | büs |
| bos | bös |
| boter | botter |
| boterham | sneej wëk / |
| bramen | broamele |
| broek | boks |
| broer | broor |
| brood | wejk |
| brood | wëk |
| Broodtrommel | Broedtrummelke |
| bruid | broet |
| buik | boekh |
| bunzing | illik |
C | |
| Café de Poorter, Koningslust | Gromme |
| carnaval | vasteloavend |
| Chris | Krit |
| conferencier | buuteredener |
D | |
| daar | doa |
| daarachter ergens | gunderop |
| daarginder | guns |
| dak | daak |
| dansgarde | dansmariekes |
| dat | det |
| dat je dat weet | desse det wets |
| deuropening | deurgaat |
| deze | dèh |
| dicht bij | doehn bei |
| dikkerd | dieke |
| dinsdag | dinsdig / |
| donderdag | donderdig |
| dood | doehd, kasje wijlen |
| doordeweeks | sjwerges, swerdes |
| doordeweeks | swerdes |
| draaien | dreije |
| dromen | druime |
| dronkaard | zaatlap |
| dronken | stuk in de vaam |
| droog | druug |
| dropstaaf | sookerpeek / |
| druif | droehf |
| duister | duusjter |
| Duitser | Pruus |
| dweilorkest | joekskepèl |
E | |
| eekhoorntje | eiketske - eikater |
| een glas bier zuipen | ein glaas beer zoepe |
| een kortere weg nemen | richter |
| een paar | n hampel |
| een paar | une gas |
| Egchel | Eggel |
| eieren | eijer |
| ekster | eagerst |
| er uit | droeht |
F | |
| fietsenwagentje | fietskerke |
| fietskarretje | fietsekerke |
| Formulieren | Keperen |
| frambozen | framboëhze |
| Friemelen | Crème |
| Friemelen | Fiemele |
| Friemelen | Fiemelen |
| Friemelen | Fremelen |
| friettent | Haij van de Kuuper |
| Friture de Toren | Jo van de Mèrt |
| Friture Kerkstraat | Hay van de kuuper |
G | |
| ga | gank |
| ga zitten | zet tich |
| gaan | gaon |
| gammel | sjämel |
| gans | goas |
| Gaz Station | Tim's |
| gedaan | gedaon |
| gegrilde kip | gebroaje haan |
| geloof | geluif |
| gierpomp | kattekop |
| gierput | zeikkelder |
| gisteren | gister |
| glas | glaas |
| goed | gooht |
| graag | gêhr |
| graf | graaf |
| gras | graas |
| Grashoek | Graashook |
| groenteboer | grûnteboor |
| groentesoep | sonnigse soep |
| grote ketel | verkesketel |
| gulden | guhlje |
H | |
| haar | heur |
| haar | hoar |
| Haardhout | klötskes |
| ham | schink |
| hand | hank |
| handdoek | hankdook / |
| handen | heng |
| hangplek | jop |
| hard, vast | knoer hel |
| haring | hiering |
| haring happen | hiering sjêlle |
| haringsalade | hieringsjlaai |
| heeft | heet |
| helden | dørp |
| helden | helje |
| heldens | heljes |
| heldense hofzangers | heljese hofzëngers |
| helemaal | gans |
| Helenavener | Piejelse bok |
| het gaat | ut geit |
| het koud hebben | oozel |
| het paard aan een ketting leggen | t paard oppe tuur zetten |
| het smaakt goed | t smakt good |
| hetzelfde | nommenant |
| hinneken (paard) | sjuufele |
| Hollander | Boetelenger |
| hommel | hoomel |
| hond | hôngk |
| hond | hônk |
| hond, honden | hôngk, hung |
| hoofdoek | kopdook |
| hoofdpijn | koppien |
| Hoogmis | Gommis |
| hoogmis | goommis |
| Hooimijt | Huiberm |
| hooizolder | sjelef |
| hoop struiken | sjansenberm |
| hoor | huur |
| horloge | oor |
| hou op | sheij oet |
| hout sprokkelen | tobben |
| huilebalk | bäöklip |
| huilen | böake |
| huis | hoehs |
| huis | hoés |
| huismus | |
| huismus | flots |
| huismus | hôeskets |
| Hutspot | Hongsheksel |
I | |
| iemand | emes |
| Iemand die loopt met grote passen | lanktreajer |
| ijzer boor | iezer boor |
| ijzerwaren | Jantje van Reijnen Sjeng |
| ik | ig |
| ik ben bang | ich heb sjrik |
| imker | johan |
J | |
| jasje | w^emeske |
| je | diehn |
| Jemig | Non-de-Sjeng!!! |
| jeuken | kratse |
| jij | dich |
| jij | dig |
| jij | doeh |
| jong meisje | unne pieper |
| jonge jenever | un drupke |
| jongen | jungske |
| jullie | gae / |
K | |
| ka | kanalie |
| Kaars | Kers |
| kaas | kiehs |
| kalfje | mök |
| kant van de weg | kank van de weeg |
| karnemelk | bottermelluk |
| karnemelk met zwarte pruimen | bottermelk met zwarte proeme |
| karrenspoor | kèrsjpoor |
| Kast | kaôs |
| kat, poes | daakhaas |
| Keet het snorretje | Kiet ' t Snurke |
| kiepkar | sjlaagkèr |
| Kiët op Beng | Kaffee op Beng |
| kijk | kiehk |
| kinderen | kinger |
| Kinderhemd | Liefke |
| kippen | hènne |
| kippen | honder |
| kippevel | mieretietjes |
| kletsen | zijvere |
| kletskous | wazelaer |
| kletspraat | wazel, sjtômme kal |
| klompen | klump |
| klosje | klutske |
| Knie | Kneen |
| knikker | köls |
| knikkeren | kölse |
| knoop | knaup |
| knoopje | knöpke |
| Knummelke | knummelke |
| koeien | käöj; köj |
| koekje | pletske |
| kofferbak | kattebak |
| kofferbak auto | kattebak |
| koffie drab | kooffiedrats |
| koffiedrap | drats |
| kom je | kums se |
| kom maar hier naartoe | kom mèr heejerop |
| konijn | knien |
| koningshuis | euverdraeve poppekas |
| Koningslust | Kunningslus |
| kooi | küe |
| kool | moos |
| kopje | tas |
| kopje duikelen | koeleskop sjeete |
| kou | ozel |
| koud | kaod |
| kraai | krei |
| kraam | kroam |
| Krammen | Sluippe |
| krant | gezet |
| krantenbezorger | gezettegraad |
| kroegfiets | unne knommel vaan viefentwinjig euro |
| kruimelvlaai | botterflaai |
| kruipen | kroehpe |
| kruisbessen | sjteksbeare |
| kruisbessen | steksbeare |
| kruiwagen | kruukker, sjurgkèr |
| kuiken | piep khuikes |
| kuiten (benen) | koete |
| kuiten (spelen) | netze |
| kwa jongen | duuvel |
| kwijt | poter |
L | |
| laarzen | stevele |
| ladder | leier |
| ladderzat | stronszaat/ |
| lade | trék |
| Lampenkap | Lampekepke |
| lampje | lemke, pitje |
| landbouwgebied | Schorf |
| later | sjtraks |
| leeftijd | laeftied |
| leraar | lieraar |
| liegen | leege |
| lieveheersbeestje | hemelmüske |
| lijf | liêf |
| linksom | krangsöm |
| loodgieter | kopersleger |
| loods | loeds |
| loop naar de pomp | laup nao de pompestein |
| lopen | laupe |
| lopen | laupe |
| lucifer | zweagelstékske |
| lucifer | zwägelke |
| lui | foehs |
| luie stoel | proos |
| luister | loester |
| luister | luusjter |
| luisteren | loesteren |
M | |
| maagd | maag |
| maan | maon |
| maandag | mandig |
| maandag | manjig |
| mank lopen | hompele |
| mannetjesvarken | biehr |
| meisje | maedje |
| melkkannen | melktuiten |
| merel | melder |
| met | mit |
| mier | sekdimpel |
| mij | mich |
| mijn in zuid limbrug | de koel |
| mijn vader | ozze pap |
| modder | toter |
| moeder | oos mam, oos mooder, moeke |
| molenaar | mulder |
| mond | moonk |
| mooi | sjiehk |
| mooi | sjiek |
| mopperen | greeke |
| Mopperen | kiêve |
| motorfiets | sjtaumfiets |
| muis | moehs |
| muizen | mûus |
| muts | patsj |
N | |
| naar beneden gaan | noa onger goan |
| naar de mallemoer helpen | versjangeleren |
| naast | neave |
| nagels | naegel |
| Nederlands | Ein taal op zien retour |
| net zoals ons ... | krek oos ... |
| niet | neet |
| niet stil kunnen zitten | sjraavele |
| nooit | noeijts/ |
| noordervaart | berings knaal |
O | |
| om en om | ummenum |
| Oma | Grotmooder, groetmooder, omi |
| omgekeerd | angersum |
| omkleden | ömtrekke |
| onder | onger |
| onderbroek | ongerboks |
| onderhemd | liefke |
| Onding | knommel |
| onkruid plukken | ghejen |
| onophoudelijk bibberen | miemkesrazel |
| ons | ozze |
| Onvoltooide Noordervaart | Aodkanaal |
| onweersbui | hommelsjoor |
| onzin | sjele wazel |
| oom leo | ome naad |
| op de harde weg | op de haarde |
| opstaan | opsjtoan |
| oud | aod |
P | |
| paadje | paedje |
| paddestoel | paddesjtool |
| paling | poaling |
| Palladio | Kubke |
| Panningen | kep |
| Panningen | Kepèl |
| Papiertje | Kepeerke |
| Past. Knippenberghstr. | Sjûttelkesweeg |
| pastoor | pesstoer |
| Pesten | Tergen |
| pijp (staal) | piep |
| plagen | plaoge |
| politie | pliesie |
| politie | woute |
| portie mayonaise | unne klooter mayonaise |
| praten | kalle |
| prei | prej |
| prullebak | dreksbak |
| putteren | pulkehn |
R | |
| Rakel | Rokkeliezer/ |
| regen | reäge |
| regenlaarzen | stevels |
| regenlaarzen | stevels |
| regenworm | perik |
| René Crommentuijn | Sjeivehoof |
| riek | reek |
| riem | reem |
| Rijbewijs | Riebewies |
| rijstenvlaai met slagroom | riesteraum |
| rillerig | schuverig |
| rillig | sjuiverechtig |
| rode bessen | miemere/ |
| roerei | hotsie klotsie |
| rond 12 uur | ummedaag |
| rondhangen | vleugelen |
| Roodharige | Lorrie |
| rookvlees | ruikvleis |
| rookworst | raukwors |
| roos | roëhs |
| rug | rük |
| ruiken | roeke |
| ruilen | toese/ |
| Rustbank | Kannepee |
| Ruysstraat | 't Sjtrôtje |
S | |
| schaap | sjaop |
| schaar | sjier |
| scharrelen | sjerre |
| scheef | scheif |
| scheef | sjeif |
| schoenen | sjoon |
| schoenmaker | sjoester |
| schoenveters | sjoonfeters (zeker geen Heldens...., zie de volgende `sjoonreme`) |
| schoenveters | sjoonreme |
| schoffel | sjoefel |
| School | Sjoel |
| schoon | sjoën |
| schoon | zuuver |
| schoorhandelaar | iezerboor |
| schoorsteen | sjoorsjtein |
| Schop | Sjup |
| schort | sjolk |
| schreeuwen | kwêke |
| schreeuwen | sjrieuwe |
| schrijven | schrieve |
| schrijven | schrieven |
| schrobzaag | foeksswans |
| schroevendraaier | sjroevedreijer |
| schuimspaan | schuunspaan |
| schuur | sjop |
| shag | sjek |
| slaan | ramme/ |
| slager | sjlechter |
| slapen | sjloape |
| slecht lopen | sjravelen |
| slipjas | frak |
| slopen | verratsbatsen |
| slordige vrouw | sloons |
| sluitingstijd | sloetingstiet |
| smid | smeet |
| snavel | sjnavel |
| sneeuw | sjnieë |
| snoepje | babbeltje, schumkes |
| snoepje | Slok (`Slok` is een verzamelnaam voor `Snoep`) |
| sokken | zuk |
| sokken | zök |
| soms | mei |
| spade | sjüp |
| spek | sjpek |
| spekjes (stukjes) | ruuterkes spek |
| spiegel | sjpeegel |
| spijkers | neegels |
| spijt | spieht |
| splitsing van wegen | op den dreij |
| spruitjes | spruutjes |
| staan | sjtoan |
| staan | stoan |
| station | statie |
| steen | stein |
| stenen | stein |
| stoel | sjtoal/ |
| straat | stroat |
| straathond | unne fiks |
| straatlantaarn | luchtepoal |
| Strik | nondejuuke |
| stromijt | stroeweberm |
| stroophuis | kroehtpost |
| stropdas | sjliehps |
| struik | stroek |
| stuk hout | plank |
| stukken hout | plenk |
| stut | stiep |
| Stuur | Steur |
T | |
| tafel | toafel |
| takkenbos | sjans |
| tand, tanden | tank, teng |
| teen | tieen |
| tegelen | plankcity |
| tegenwoordig | allewiel |
| terug | truk |
| teveel | teveul |
| The Apollo | Aerts |
| thee | thieje |
| thuis zijn | thoes zien |
| tiener | herfsthaan |
| tijd | tied |
| tillen | huffe |
| timmerman | tummerman |
| tol | koekerel |
| Ton Moors | Ton van Truuke |
| Ton Rutten | Ton van Dotje |
| topje | tumke |
| tot ziens | hoije |
| tranen | troane |
| troshoop maken | sintmarten tobben |
| trots | gruhts |
| tuin | hoof |
| tuinbonen | wulle zok |
| tuinderskas | kas |
| Tuintje | Heufke |
| Tussen de middag | Tussen |
| tussen uit | pooter |
| twee honden | twie hung |
U | |
| uien | oeien/ |
| uit je gewone doen zijn | van sjlaag aaf zien |
| uitsteken | oehtsjtêke |
V | |
| vaatdoek | sjottelslet |
| vaatdoek | sjottelslet |
| val dood | laup nao de kloeten |
| varken | kuus |
| varken | verke |
| Velden (dorp) | Reetzucht |
| venlo | vennel |
| ver | wiedt |
| verdomme | dju |
| vergiet | doorslaag |
| verkeerd om | krangs um |
| verlegen zijn | wat unne dreugge |
| vestje | wämeske |
| vies | nut |
| vis van de friettent | unne broene pater (gebakken zure haring) |
| vlaamse gaai | parmarkhoof |
| Vlakbroek | 't Brook |
| vlees | vleis |
| vliegtuig | vleegtuug |
| voeten | veut |
| vooral | vür al |
| vooruit | vroet |
| vork | rikske |
| vorkje | rikske |
| vreemdganger | sjuunsmarcheerder |
| vrijdag | vriedig |
| vrijen | op een hukske stjoan |
| vrouw | wiéf |
| vrouw van bakker jacobs | marie van de heuvellokerbekker |
| vrouwtjesvarken | zoog |
| vuilnisemmer | drekseimer |
| vuurtje stoken | vinke |
W | |
| waslijn | waslien |
| wasmachine | wasmesjien |
| wat doe je | wat duisse |
| waterketel | moer |
| wc | sjiethuuske |
| Weeïg | aemelig |
| weekdagen | swerdes |
| weg | waeg |
| weten | weite |
| wie | wehm |
| wie | wëhm |
| wij | wae |
| wij zien het duister in | wae zeehn ut duustjer in |
| woensdag | goonsdig |
| woord | weurd |
Z | |
| zag | zoog |
| zak | bühl |
| zakdoek | tèhssjnurk |
| zakdoek | tessnurk |
| zaterdag | zadderdig |
| zaterdag | zoterdeeg (geen Heldens zie ` zadderdig`) |
| zaterdag | zotterdeeg (geen heldens zie ` zadderdig`) |
| zeg | zek |
| zeis harden | zees hare |
| zeveren | zeivere |
| ziek | zeek |
| zien | zeehn |
| zij | det |
| zijn (bez. vnw) | ziene |
| zoals wij | krek wie weej / |
| zoenen | kusjmoehle |
| zoenen | kusmoehle |
| zondagse broek | sônnese bôks |
| zuigen | zuuge |
| zuipen | zoehpe |
| zuiplap | zoehplap |
| zult | huidvleis |
| zuur vlees | zoor vleis |
| zuurkool | zoormoos |
| zwaaien | winke |
| zwaluw | zwalg |
| zwarte pruimen | zjwarte proehme |
| zweep | karwatz |
| zweep | sjmik |
| zwemmen | swummen |