bettieakkumàài | bijt hij als ik hem aai |
Conniewonneponnymadagonniewantdeponnywonnie. | Connie wilde een ponny maar dat gaat niet want de ponny wilde niet. |
Da is me ôn t hart geliige | Dat ligt me naar het hart |
da mènt ie! | meen je dat |
Da schol nie vol | Dat scheelde niet veel |
da's vur hum | dat is voor hem |
da's zo krom as ne ekke | dat is wel erg omslachtig |
dè zuuk k nie | daar heb ik geen zin in |
ge wit ôit nôit | je weet het maar nooit |
hedde mauwpap op | wat ben je chagrijnig! |
hoe schrèfde ge | wat is je achternaam |
Hoeveul stut 't? | Wat is de stand? |
ik stoi veur | ik ben er (buiten) |
is ut iite verrig | is het eten klaar |
kos kôjer | niet slecht |
Lapûtumôkus | Doe het maar eens na! |
Ne snietsel en ne krop slôôij om mûnne moel mee af te viige | Een schnitzel zonder rauwkost |
Ôknogôknôgôk | Ook dat nog!? Nou ga ik! |
Op n aander | Bij iemand anders thuis |
zette ge d'n tôffel ekkes op | wil jij de tafel even dekken |
A | |
Aachtdaag | Week |
ààchter | achter |
A | |
Aachterum ist kermis | De voordeur blijft dicht |
àài | aai |
A | |
aai | ei |
Aander | Andere |
Aarig | Vreemd |
Aaw | Oud |
Aawbette | Kletsen |
Aawverwetst | Ouderwets |
Afgewerkt | Klaar met werken |
Afproate | Afspreken |
afscheie | ophouden |
Afslôn | Pak slaag geven |
Aftrèije | Meten (met de voet) |
Aftöre | Afranselen |
agge | als je |
Akkediire | Met elkaar overweg kunnen |
Allemôl | Allemaal |
Allennig | Alleen |
Allichelek | Zeer waarschijnlijk |
allicht | natuurlijk |
alt | altijd |
alzelèève | hele tijd |
Ammôl | Allemaal |
Aws | Verkeerd |
Awsùm | Andersom |
Awsùm | Verkeerdom |
B | |
Bar | Ontzettend |
Baug | Big |
bè | bij |
Bedôllie | Medaille |
bèij | allebei |
bekant | bijna |
Belangebenoanie | In de verste verte niet |
Bèrge | Berghem |
Bergere | Bergharen |
Bèrgs | Berghems |
Bèrgse | Berghemse |
Berrevoets | Blootvoets |
bèt | bijt |
Bettergônnie | Beter kan niet |
Biejescooptès | Broekzak met een gat |
Biejn | Benen |
bissem | bezem |
blààuw jet | blauw oog |
Blaauwe | Neger |
Blèij | Blij |
bleind doas | daas |
blieèken | gluren |
Bliejke | Tong uitskteken |
bloar | blaar |
Bloewt | Bloot |
blôjjer | bladeren |
blôjjer | blaren |
Bocht | Onkruid |
boeet | boot |
boerremoes | boerenkool |
bôjjem | bodem |
Boks | Broek |
Boksetès | Broekzak |
Bôn | Herpse |
bônne | bonen |
Bôs | Aankunnen |
bôtter | boter |
Bôtterams | Boterhammen |
bruur | broer |
bruurke | broertje |
buil | zakje |
Buitembèrgse | Geen Berghemnaar |
burgemèster | burgemeester |
Buujs | Kwaad |
buum | boom |
Buurte | Kletsen |
buus | boos |
C | |
centimeter | meetlint |
D | |
d'aaw | de oude |
d'n Brouwer | Wiel, van der |
d'n tôffel opzetten | de tafel dekken |
d'n Tunnis | Theunisse |
d'r afscheie | ophouden |
da zèk nu ônt doen | dat doe ik nu |
daum | duim |
de Bim | Bimbergen |
De Graaf | Grave |
de Kat | van Lier |
de Kouwe Kant | schoonfamilie |
de Krab | Bergen, van |
de Pit | Pittens |
de Pracht | Heuvel, van den |
de Riviere | Maas en Waal |
deinsdag | dinsdag |
dèrke | meisje |
dèrm | darm |
dèssoe | dat ze je |
dèssu | dat zou |
dieë | die |
diike | deken |
din | deed |
dinne | deden |
dist | hier |
doede ge | doe jij |
doeed | dood |
doek | doe ik |
dôgt | dacht |
Dôrde | Derde |
dôrpel | drempel |
Dôrtiende | Dertiende |
drek | dadelijk |
drek | modder |
druug | droog |
dùk | vaak |
Dun bèkker krijge | Middagdip krijgen |
Dûr | Door |
Dur af zijn | Dementeren |
durbè | er bij |
durrum | daarom |
dûrzette | doorzetten |
dúzelig | duizelig |
Dúzend | Duizend |
E | |
echtem | echte |
èèremoei | armoede |
Èèrp | Erp |
E | |
eiges | zelf |
ekkes | even |
emmôl | eenmaal |
ernt | ergens |
èrpel | aardappelen |
E | |
errebèèsje | aardbei |
eruit naaie | weggaan |
Estere | Escharen |
F | |
Fèrtig | Veertig |
fleske | flesje |
Flút | Fluit |
foebelle | voetballen |
frotte | prutsen |
fusje | vat bier |
G | |
ge | je |
Gèèneneind, Gèènenènd | Berghem-Zuid |
Geffe | Geffen |
geleeje | geleden |
geliige | gelegen |
Geluufde | Geloofde |
Geluuft | Gelooft |
Geluuve | Geloven |
geminte | gemeente |
gètje | gaatje |
gètjes | gaatjes |
Gewiist | Geweest |
gezeet | gezegd |
Gieps | Gijsbers |
Giester | Gisteren |
giestere | gisteren |
giirs | graag |
giiv | geef |
gij | jij |
Gimmert | Gemert |
gin | geen |
ginneweit | verderop |
gins | daar |
goan | gaan |
Goei | Goed |
goeie | goede |
goeiekoeep | goedkoop |
gôn | gaan |
gonnie | gaat niet |
grèèg | gierig |
grei | gerei |
grei | spul |
griessel | hark |
grijnzig | chagrijnig |
groewt | groot |
Grôtmoel | Grote mond |
grôtvôder | grootvader |
grutje | oma |
gruun | groen |
Gruunte | Groente |
Gu | Ga |
gullie | jullie |
H | |
ha | had |
haawt | houdt |
haffel | een aantal |
hagget | had het |
harses | hoofd |
has | hoofd |
haut | hout |
he'n | hebben |
hedde | heb je |
hèèjknuujter | heikneuter |
Hèèrpe | Herpen |
hek | heb ik |
hèl | dapper |
hèl | monter |
Hellemond | Helmond |
hèndele | aankunnen |
hendig | gemakkelijk |
hèrring | haring |
het | heeft |
heul | heel |
Heure | Horen |
hièèt | heet (warmte) |
hièète | hete (warmte) |
hièète | snel geraakt persoon |
hiel | heel |
hiet | heet (ww) |
hiete | heten (ww) |
hij tuut | hij toetert |
His | Heesch |
Hoare | Haren (plaats) |
hôiie | hooien |
Houdoe | Tot ziens |
Houwe | Houden |
hullie | hun |
Hum | Hem |
hûndje | hondje |
I | |
iederiejn | iedereen |
ièèn | een |
ierder | eerder |
Iets anders | Geen koffie |
iite | Eten |
ik tuujt | ik toeter |
in d'n ôllie | dronken |
in de weeg leige | in de weg liggen |
J | |
jàànke | huilen |
joar | jaar |
jôrre | jaren |
juin | ui |
jungske | jongetje |
K | |
kaast | kast |
kalvere | bevalling (koe) |
kappelleke | kapelletje |
kappiet | kapot |
kartje | kaartje |
kattebak | achterbak |
Keeke Walluk | Cake Walk |
keind | kind |
keinder | kinderen |
kermus | kermis |
kerssemus | Kerstmis |
keure | wandelen |
kiejst | kist |
kiep | kip |
kiir | keer |
kikt es | kijk eens |
klauwen | handen |
klèn | klein |
kliirre | kleren |
kloewte | klote |
klurre | kleuren |
Kneuzen | Hakselen |
Kneuzer | Hakselaar |
kniejes | knieën |
kniep | zakmes |
knijnt | konijn |
knip | Portemonee |
Knollenrijk | Berghem |
Koeepe | Kopen |
Kôlluk | Koolwijk |
krèk | precies |
Krulstert | Harense |
kûmt | komt |
Kûnning | Koning |
kwaame | kwamen |
Kwaamt | Kwam |
kwats | onzin |
kwatta | chocolade reep |
kööster | koster |
L | |
lààgge | lachen |
laote | laten |
lauwbietser | luilak |
Lauwen | Beneden-Leeuwen |
lèìst | laatst |
leut | plezier |
Liggeluk | Zo nu en dan |
liis | lees |
liize | lezen |
Lilluk | Lelijk |
lippel | lepel |
lippelke | lepeltje |
lissplenkske | leesplank |
loaj | lade |
loeepe | lopen |
loèpes | lopend |
lôtter | later |
Lôttiejen | laat die |
lôzzie | horloge |
Lûpt | Loopt |
M | |
mados | fietsenmaker |
Maggere | Macharen |
Mariahèij | Mariaheide |
Maupetoes | Klompven |
Mèège | Megen |
meej | meteen |
mekkeluk | makkelijk |
Mèr | Meer (verder nog) |
Mèrge | Morgen |
mèrt | markt |
mèster | meester |
meugde | mag je |
Meule | Molen |
meule | mond |
Mier | Meer (aantal) |
Miir | Meer (water) |
mijn | mij |
mijn | mijne |
mik | brood |
minne | met een |
mins | echtgenoot |
minse | mensen |
mitte | met de |
moan | maan |
Moas | Maas |
Moel | Mond |
moelsmit | tandarts |
moette | moet je |
moette nog hôiie | heb je haast |
Molenhoek | Hotel Berghem |
môn | moeder |
môndag | maandag |
mondfiat | geen blad voor de mond |
Mônt | Maand |
muggeluk | mogelijk |
mûnne | mijn |
mûûjig | moe |
N | |
Ne | Een |
neers | nergens |
neffe | naast |
neffemekààre | Naast elkaar |
nei(t) | nieuw |
neisgierrig | nieuwsgierig |
nèìst | bed |
nernt | nergens |
nie zuuke | geen zin hebben |
Nigge | Negen |
Niggende | Negende |
Nisseroi | Nistelrode |
noadenke | nadenken |
Nôddig | Nodig |
nôvvenant | bijna gelijk |
O | |
oan | aan |
oanrije | vertrekken |
Oas | Oss |
Ochèèrum | Zielig |
oew | jouw |
oewen | jouwe |
oewg | ogen |
oewg | oog |
ôjjem | adem |
Ôk | Ook |
ôllie | olie |
ôllifàànt | olifant |
O | |
Olling | Helemaal |
ônbieje | aanbieden |
O | |
onjeklonje | eau de cologne |
ônteràànt | onderhand |
O | |
ontiegluk | ontzettend |
op de hèij | in de bossen |
opnaaie | opfokken |
opneit | opnieuw |
opschrèijve | zoenen |
ôr | oor |
ôrre | oren |
O | |
orrèns | oneerlijk |
orrènze | valsspelen |
Ouwe Do-it | No-Limit |
over de grens spriike | praten zonder dialect |
overgôn | overgaan |
P | |
pakkedrager | bagagedrager |
pèèrt | paarden |
perd | paard |
perdje | paardje |
pestoewr | pastoor |
petozzie | stamppot |
piirre | peren |
pilske | biertje |
plak | erf |
plat | Dialect |
plôts | plaats |
poèwte | benen |
pôlling | paling |
pôsbôi | postbode |
prebiire | proberen |
pruuve | drinken |
Q | |
quukske | koekje |
R | |
rààndje | randje |
ravotten | spelen in de bossen / |
rèègene | water geven |
ròerre | roeren |
roewje | rode |
roewt | rood |
Roi | Sint-Oedenrode |
romme | melk |
S | |
sammedààgs | de volgende dag |
schàànd | schande |
schièèr | schaar |
schik | plezier |
Schoik | Schaijk |
schôl | scheelde |
schôn | mooi |
schûp | schep |
schutskôi | schutkooi |
schùùpe | stelen |
Sintantunnis | Sint-Anthonis |
Sinterklôs | Sinterklaas |
skotteslet | vaatdoek |
slieps | stropdas |
Sloeet | Sloot |
Slôôij | Sla (groente) |
Slû | Sla (slaan) |
smerrig | smerig |
smèrzak | viezerik |
Snapte | Snap je |
snats | drugs |
sneej mik | boterham |
snèèvel | Jonge Jenever |
snuupke | snoepje |
speule | spelen |
Speulers | Spelers |
spijge | overgeven |
stert | staart |
stôlpe | struikelen |
stôn | stond |
strakke | straks |
strant | eigenwijs |
streie | ruzie maken |
strieep | streep |
striepke | streepje |
stroat | straat |
Stö | Sta |
sund | zonde |
Suupke | Soep |
T | |
Taggenevijftig | Hèèl vèèl |
Taggetig | Tachtig |
tegeworrig | tegenwoordig |
tèsnuzzik | zakdoek |
tiejn | tenen |
Toei | Spul |
tôffel | tafel |
traktement | zakgeld |
trek | tocht |
trônde | traanden |
truggôn | terug gaan |
Tuureind, Turènd | Duurendseind |
Twentig | Twintig |
Twidde | Tweede |
twie | twee |
törre | slaan |
töör | slaan |
U | |
Uje | Uden |
ummezekop | over de kop |
úrre | uur |
Ûrste | Eerste |
U | |
Ut | Het |
V | |
van oew eige afgoan | flauwvallen |
vandôn | vandaan |
vannemèrge | vanochtend |
Veind | Vind |
Veinde | Vinden |
Veink | Vind ik |
vergéét | vergeet |
Vergiite | Vergeten |
vèrke | varken |
vèrkes | varkens |
Verkiert | Verkeerd |
Verlôrre | Verloren |
verrig | klaar |
verstôn | verstaan |
Vèrtien | Veertien |
Vèrtiende | Veertiende |
veul | veel |
veur | voor |
viige | vegen |
vinnig | vals, bot |
vôder | vader |
vòerre | voeren |
voewte | voeten |
volk | bezoek |
vôrt | voortaan |
vôrt doen | opschieten |
vrèèle | vervelen |
Vriejt | Wreed |
vruuger | vroeger |
vûlle | veulen |
vur | voor |
vûrk | vork |
vuul | voel |
vuule | voelen |
vörk | vork |
W | |
wààr | was |
wanne | of niet soms |
Wè | Wat |
weil | tijdje |
weint | wind |
weite weg | ver weg |
wennig | weinig |
wèrm | warm |
werruk | werk |
wiegske | wiegje |
Wiir | Weer (temperatuur) |
Wir | Weer (opnieuw) |
woar | waar |
Wôk | Wilde ik |
wonne | wilde |
wonnie | wilde niet |
wônt | woont |
Worre | Worden |
wôtter | water |
wôttie | wilde hij |
wurrum | waarom |
Z | |
zaol | zadel |
zedde | ben je |
zedde | zijn (ww) |
zeig | vertelde |
zeike | zeuren |
zèk | ben ik |
zèkske | zakje |
zemmelen | zeuren |
zet | bent |
zievere | zeveren |
ziinuwèègteg | zenuwachtig |
Zillánd | Zeeland |
zin | zei |
zinne | zeiden |
zô | zo |
zoeien | gieren |
zoeiton | gierton |
zômmer | zomer |
zôtterdag | zaterdag |
Zudde | Zou |
zullie | zij |
Zun | Zijn |
Zun | Zouden |
Zuuk | Zoek |
Zuuke | Zoeken |
zuuken | zin hebben |
Zuut | Zoet |
Zuvve | Zeven |
Zuvvende | Zevende |
zwetsen | onzin vertellen |