| Aan deze maaltijd zul je wel genoeg hebben | As ge 't dees op et zèede mor vier uur'n van Gent nie mieër |
| aan mijn llijf geen polonaise | mee aal de chineezn (mar nie mi dendeezn) |
| Ach kom (nou) | Moar allee (zeg) |
| achterbaks gedrag | truken van de fuuër |
| af en toe | nau en ten, alle moanschèen'n, alf van 'n tèed, baetèen, mi bott'n |
| afzien | zèen pèere zien |
| al dat gedoe | aal da galèer ( Fr. galère ellende) |
| al sla je me dood | a sloade mae duuëd |
| al ware het | awas't |
| alles in aanmerking genomen | 't ieën buiten 't ander |
| alles opgegeten | mee krot en mot opg'eten |
| als het uitkomt, bij gelegenheid | as 't (ne kieër) past |
| als ik | as ekik |
| Als je over de duivel spreekt zie je / | As ge van 'n duvel sprikt zie-de / |
| als vertegenwoordiger werken | op de boan zitten, vajazjeur zèen |
| als we dood zijn | as we / |
| altijd welkom, hoor | as ge wilt, hé |
| beentje lichten | pu:tje lappen |
| beetje bij beetje | een bitjen mee ne kiër |
| ben ik | ben ekik |
| ben je gek geworden | zèede-gae zot gewörren |
| ben je nu helemaal gek geworden | zèede nou 'iëlemoal / |
| berispt worden | onder zèen voeten / |
| bevallen | nar den buuët goan |
| bevallen | ne klaene kuuëpen |
| bevallen (een kind krijgen) | nar den buuët goan, ne klaene krèegen / |
| bewegingen maken (ook fig, : rond de pot draaien of gewichtig doen) | pierewetten mauken |
| bewusteloos / | van zèen aegen |
| Bij God (nog aan toe) | Begod (nogoantoe) |
| bij lange na niet | belangenie |
| bij zich hebben | mee emmen |
| bij zijn kraag vatten | bae zèen'n schabbernak pakken |
| bijkomen, tot rust komen | op zèen effen kommen |
| blijf onbeweeglijk zitten | boezjeerd'au nie |
| Boontje komt om zijn loontje | Lu:ntjen komt om zèen bu:ntjen (sic: omkering t.o.v. SN) |
| brutale mond | franke toot |
| buiten adem | t'enn'n oasem |
| corruptie is er altijd | die oan 't potjen zit, lekt |
| da's een stuk beter | d'es e pak beter |
| da's erg duur | da kost stikken van mensen |
| da's lang geleden | d'es lank leen |
| da's peanuts | d'es klaen bier |
| da's voor mekaar / | 't es in de sakkosj |
| daags na | dags nar/ |
| daar ben je mooi klaar mee | doar zèede goe mee besteld |
| daar heb ik wat beleefd | doar ben ik wa tegenkommen |
| daar heb ik zin in | da bèet in mèen bille |
| Daar heb je het / | vwalla sih (awel -) |
| daar heb je wat aan (ironisch) | ge zèet er vet mee |
| daar hoef je niet meer op te rekenen | da kund'op oan buik schrèven / |
| daar kun je nog lang op wachten / | wacht op d'n duuëvel zèen duuëd as-tje nog nie ziek (en) es |
| Dan zijn we uit de grootste zorgen | Ten zèemen mee ons ker van 't èes |
| dat dacht ik al | 'k emmet gepaest, 'k oo 't gepaest |
| dat gelooft toch niemand die het hoort | goat doarmee te biechten |
| dat had ik voorzien | 'k 'emmet gepaest |
| dat hebben we niet afgesproken | azuuë zèen we / |
| dat irriteert mij | ik wör er uuërendöl / |
| dat is allang bekend, dat is oud nieuws | d'es aa niës (nies) |
| dat is een omweg | d'es alom |
| dat is erg hard (m.n. betreffende voedsel) | doar kunde nen boer mee van zèen pèerd sloan |
| dat is heel oud / | d'es uit'n tèed van de Romèen'n |
| dat is hetzelfde | d'es 't zelde / |
| dat is nogal wat, dat is wel erg | da zèen lappen |
| dat is uitstekend / | d'es sjieken toebak |
| dat is zijn favoriete hobby | d'es zèen lank leven |
| dat klinkt niet geloofwaardig | es't nie gebeurd, 't ken nog gebeuren |
| dat klopt | d'es zjust |
| dat kon je voorzien | 't was te paezen |
| Dat kun je op je vingers natellen (ook: dat doe ik gewoon niet) | Da ziede (gae) van 'ier |
| dat niveau haal jij helemaal niet | doar kunde gae nie(d) aon tippen |
| dat ontroert me | da pak mae |
| dat spreekt vanzelf | d'es vanaegen, hé |
| dat vind ik lekker | da 'emmek gèer'n |
| dat voelt gek aan | da doe roar |
| dat wondje / | 't es vaer van au gat, ge moet er nie(d) op zitten |
| dat wordt vanzelf wel droog | 't zal wel druuëgen oan de mast |
| de appel valt niet ver van de boom | 'n appel val nie ver van den buuëm |
| de bons geven | konzjee geven (zèen/ |
| de draad kwijt zijn | nie mir weet'n va wa uur of wa paroche da ge zèet |
| de Duitsers | d'n Döts |
| de mussen vallen van het dak | de mu:ssen vall'n van 't dek |
| de pot op! | foert! |
| de stuipen krijgen (fig.) | de seskes / |
| de volgende dag | dags doarop |
| de waarheid niet verbloemen | d'r gieën doekskes omwinn'n |
| definitief oplossen | komaf moaken |
| die non / | ze/ |
| dit werkt niet, het gaat niet vooruit | da ma(r)sjeer nie, 't affeseert nie |
| doden, vermoorden | manneke min moaken |
| doe de lamp eens aan | doe 't liecht is oan, doe de lamp is oan |
| dood zijn | onder de rössen / |
| dronken | mi een stuk in zèen frak / |
| drukte maken over | spel moaken van |
| dwarsliggend, zich verzettend | tzwèes in de zak |
| een aardje naar zijn vaartje | een arken nar zèen varken / |
| Een beetje vervelend dat ik het nog eens moet herhalen | de paster prik gieën twieë kieër vur 't zelde geld |
| een drukke groep mannen | de bende Verstuyft [beruchte bende na WOI] |
| een erge val maken | ne post pakken |
| een flink succes boeken | ei eet 'dnuuëgen afgeschoten |
| een foto maken | ne fotto trekken |
| een gebroken nek | 't vöz'af |
| een geheim verklappen | tussen ons gezaed en gezweeg'n |
| een heel eind | ne gieël'n end |
| een kus geven | een bisken geven |
| Een lange vrouw | As ze valt es ze 't 'alvendeur |
| een lief hebben | kennis (emm)en |
| een loer draaien | ne kluuët aftrekken |
| een poets bakken | een pee stoven |
| een slim persoon | ne fèen'n tieën |
| een storm in een glas water | een scheet in een fles |
| een uitkering hebben | van 'n trok leven |
| een vrouw die mooi is is nog geen goede huisvrouw | van een schuuën toafel kunde nie eten |
| eender wie | nen 'ond mee een 'oeëken op |
| eet dat maar op | spilt da mor nar binn'n |
| eeuwig en altijd, om het even welke dag | zondag, werktag, uëgtag, liëgtag |
| en ga zo maar door / | en si en la (mogelijk |
| en nu is het genoeg | tes amen en uit |
| er is geen kruid tegen gewassen | doar es gieën zalf oan te strèeken |
| er is grote ruzie | 't zit er 'em bovesaerms op |
| er is meer dan één hondje dat Fikkie heet | d'r es miër dan iën koe die Bloar iët |
| er is nergens plaats | der es nievers giën plats |
| Er is onenigheid | 't es piekapiek |
| er niet naar talen | gieën goesting in emmen |
| er niet van opkijken | er nie van verschieten |
| er tussenuit geknepen | d'r vanonder gemuisd |
| er was geen kip | d'r was giën'n ond |
| er wordt mooi weer voorspeld | ze geve schuë weer |
| er zit hem iets dwars | der zit iets in zèen'n neus, d'r zit een scheet verkiërd |
| er zwaait wat | d'r zit een vlieg oan de lamp, 't zal er goan stuiven |
| erg gevat of grappig reageren | iets uit zèen botten sloan |
| Erg opgedirkte vrouw | Bagadet [bepaald sierduivenras] |
| erg oud (m.n.: oud nieuws) | zuë aad as de wig nar Ruëme |
| erg vuil / | zu: zwert as een scha / |
| eruit getrapt zijn | mee zèen klieken en zèen klakken buitengevlogen ( Fr. ses cliques et ses claques) |
| ervan opkijken | d'rvan verschieten |
| flink aanpakken, vaart maken | (van) pillong geven, er een lap / |
| fluisteren is onbeleefd | fezelèers zèen dieven |
| ga eens even uit de weg | uit mèene schietlap, uit mèene wig, mekt au |
| ga er maar aan staan | begint doar moar oan, goat er moar oan stoan |
| ga je | goade-gae |
| ga snel eens | goad'aga is |
| Ga zitten (tegen kind) | zet au op au poep |
| ge zèet uitgekapt dendiën'n | je bent uitgetekend die |
| gedraag je | voegd ou |
| geef eens een handje (tegen kind) | gifd'is e polleken |
| geen bekenden hier | miër volk as mensen |
| geen cent te makken | gieëne rotte kluit |
| geen rooie cent hebben | giën'n bal emmen |
| gek zijn | een vèes los (emm)en; vangen |
| geleidelijk aan | van lengs om |
| geniet ervan | d' amuzeleut |
| gerimpelde (bv. appel), verfrommelde (m.n. kleren) | verrompelde |
| geweldig veel kunnen eten | e pèerd zèene rug uiteten |
| graatmager | 't vel over biën |
| gratis leven | leven van 'n eemelsen daa |
| grauwen en snauwen | groll'n en graën |
| Guur herfstweer (`Sint-Baafsmisweer`) | Boamesweer |
| haantje de voorste | 'antjen de vu:rsten |
| haar einde nadert | ze goa 't nie lang miër trekken |
| haasje over spelen | boksken springen |
| Haast je eens wat | ost au is een bitjen, avvesseert (au) is |
| half afgewerkt | 'alf stèert |
| hard werken | au bözze afdroan / |
| heb je slaap | edde vaukluiz'n |
| heel de geschiedenis, gans het verhaal | (g)ieël d'iestore |
| helemaal in het nieuw | gielegoal in 't nief/ |
| helemaal klaar om te vertrekken | gelèersd en gespuuërd |
| helemaal opnieuw | vanèer af oan |
| helemaal stuk | nar de vantjes |
| helemaal, totaal (over personen) | mi zèen klieken en zèen klakken / |
| hem peren | er van onder muizen, vanduuër muizen |
| herinner je je dat nog | wittentnog |
| het door hebben, in de gaten hebben | in 't snötjen emmen |
| het gaat hierom, kwestie dat | kweste da |
| het gaat vanzelf wel over | 't zal wel koelen zonder bloazen |
| het goed met elkaar kunnen vinden | goeëd overieënkommen |
| het helpt niks, het haalt niets uit | 't es gieën'n avans, t'es niet(s) genadderd, 't bring nie op |
| Het hemd van je lijf vragen | 't ae van oa gat vroagen |
| het hoge woord voeren | zèenen tetter roeren |
| het idee krijgen | 't in zèen sterre krèegen |
| het is dikke mik | 't es wiet/ |
| het is een stuk warmer / | da schild' een vest |
| het is er erg klein | ge kunt er au gat nie kiëren |
| het is helemaal raak | 't est er boef op |
| het is helemaal versleten (m.n. textiel) / | ge kunt er au mitje en pitje ne nievvejoar dur wens'n |
| het is je eigen schuld / | 't es wel bestid / |
| het is je geraden | 't es au geroan |
| het is juist | 't est er kluit op |
| het is ongeveer hetzelfde | 't es avaer gelèek |
| het is stuk | 't es nar de vantjes |
| Het is zo eenvoudig als wat | tes zuue simpel as bonzjoer |
| het klopt niet | tes ni gielemoal zjust |
| het kost geen moeite | 't es e flötjen van ne ceng |
| het loopt anders dan verwacht | 't es tegen zèen kerre |
| het luistert nauw | 't stik naa |
| het niet begrijpen | d'r nie oan / |
| het op een presenteerblaadje aangereikt krijgen | de pap in de mond krèegen |
| het scheelde niet veel | 't schilde mor 'n oar |
| het spijt mij | 't spet mae |
| het valt tegen | 't es giëne vetten |
| Het vordert totaal niet | 't avvesseert (goa vurruit) lek buëne knuëp'n |
| het wiel opnieuw uitvinden | 't waerm watter weer uitvinn'n |
| het zal wel gaan (een manke gaat ook) | 't zal wel goan, ne manke goa uuëk |
| het zit tegen | 't es van 'n 'ond |
| het zou wel toevallig zijn | 't zou moeten lukken |
| hier heb je het, pak aan! | nem! |
| hij / | ae wild'em nie voegen / |
| hij / | ge moet nie zat zèen om te ziëveren |
| hij bleef maar nadenken | ae was oan 't dubben en oan 't paezen |
| hij deed alsof hij van niets wist | ae geboardn ém van niet |
| hij doet niet wat er van hem verlangt wordt | ae wil nie in 't garieël, ae wild'em nie voegen |
| hij doet of zijn neus bloedt | ae geboard 'em va krommenoas |
| hij gaat achteruit | ae begin van zèen pluimen te loaten |
| hij gaat nat | ae eet aon zèn sterre |
| hij gokt maar wat | ae sloat'r nar / |
| hij heeft | ae ee, ae eetjae |
| hij heeft bepaalde grieven | d'r zit iet in zèen'n neus |
| hij heeft het zitten | ae ee't oan zèene rekker |
| hij is aartslui | ge moet'nt op zène schuuet bringen |
| hij is altijd aan het frunniken | zèn 'ann'n zèn betingeld |
| hij is dood | ae ee zèen pèep oan merten gegeven, zèene körf gezet, zèene klopper gezet, zèen kèes uitgebloaz'n; ae es't goan zeggen |
| hij is er goed in mensen tegen elkaar op te zetten | ae ken twieë stieën'n doen vechten |
| hij is erg vroom | ae zo Onzieër van 't kruis lezen |
| hij is gek | ae vangt / |
| hij is gierig | ae zo ne ceng in twieën bèet'n |
| hij is het slachtoffer / | ae es den du:p |
| hij is laag opgeleid | ae kaen mee moeëte zèen'n noam zetten |
| hij is ontslagen / | ae ee zèene conzjee |
| hij is op zijn tenen getrapt | ae es op zèen tieën'n getorren |
| hij is stiekem | ae ee't achter zèen ellebogen |
| hij is totaal niet op de hoogte / | ae wit van toet'n of bloaz'n / |
| hij is totaal van mening / | ae ee zèen kazakken gekieërd |
| hij is van leverancier veranderd | ae eed 'em verlaed |
| Hij kan niets met rust laten | Zèen 'ann'n zèen betingeld |
| hij kletst onzin | ge moe(t) nie zat zèen om te zieëver'n |
| hij kon het niet winnen | ae oo gieëne puuët mieër om op te stoan |
| hij praat je onder tafel | ae prat / |
| hij reed hard | ae trapt'n goëd op zèene stèert |
| hij stelt hoge eisen | 't moet geschilderd zèen |
| hij trapt erin / | ae est ermee wig |
| hij trekt zich er niets van aan | ae vèegt er zèen bott'n oan |
| hij was arm | ae oo nog giën'n naugel om oan zèen gat te kravven |
| Hij zag er erg slecht uit | ae kost / |
| hij zal het niet ver schoppen | ae 'n za'nt nie vaer bringen |
| hij zat fout (in het verkeer) | ae was in deefoo |
| hij ziet er onschuldig uit | ge zod 'em onziër/ |
| hij zit in een lastig parket | ae ee 't spek oan zèen biën |
| hij zit met de gebakken peren | ae zit mi de gebakken pèer'n / |
| hoe heet dat | oe iet da |
| hoe kom je daar nou bij | woar alde/ |
| hoge eigendunk | ueg in zèen'n (eur'n) bol / |
| hondsberoerd | zu ziek as nen ond |
| hou dat maar | aagt da moar |
| hou je bek | aagd au toot (muil, bek...) |
| hou je mond | 'odd 'oan toot, odd'oann' tuuet, 'aagt oan'n tetter |
| hou op met zeuren | zoagt tegen au pitjen, 't es famielle van au |
| huilen | blaet'n, schrieën |
| Huishoudelijke chaos | vandiesse |
| hurk even | zet au op aun' uk |
| ieder om de beurt | elk overant |
| iemand afsnauwen | iën'n zèen'n neus afbèet'n |
| iemand die onder het vuil zit | muërke pek |
| Iemand kwaad / | van zèen uëren mauken |
| iemand met veel geld kan er raar mee omspringen | ne rèeke mens es oardig ( / |
| iemand opscharrelen | ne schèer doen; binnenpakken |
| Iemand uithoren | Oasem voelen |
| iets doms zeggen / | ne kamiël / |
| iets komen halen | achter iets kommen |
| iets of iemand bewaken | zèen bedde bei mauken |
| iets op de mouw spelden | iet op de maa spellen, bloaskes wèesmauken |
| iets van weinig waarde | iets uit de sjiekenbak |
| iets vertellen aan een onbetrouwbaar persoon | bae den duvel te biechten goan |
| iets wat vlug stuk gaat | tes mor kammelot |
| Ik ben doodop | mèene rekker es af |
| Ik ben geen 25 meer | Ik ben gieën drae mal zeven niemieër |
| ik ben hem aan het inrijden | ae es nog in rodaazj(e) |
| ik ga het afkloppen | ik goa out vastagen/ |
| ik ga naar school | ik goa nar 't school |
| ik ga slapen | ik goa nar mèen'n nest / |
| Ik heb alles wel in de gaten | mèen uuëgen stoan nie(d) op mèen gat |
| ik heb boodschappen gedaan | ik ben commiessen wisten doen |
| ik heb dat gehouden | 'k 'em da g'aan / |
| ik heb de ogen uit mijn hoofd gehuild | 'k em d'uuëgen uit mèene kop geschrieëd |
| ik heb een indigestie | 't es mae misvall'n |
| ik heb er genoeg van | 't es mae verdroten |
| ik heb er genoeg van | 't es mae verlieëd |
| ik heb hem maar heel even aangeraakt | ik 'em 'em moar rezzekes gerakt / |
| ik kan er niet de wacht bij houden | ik kaen d'r mèen bedde nie bae moaken |
| ik liet een boertje | mèen schelf zakt in |
| ik lust het niet | 't es mèene meug nie |
| ik mag niet klagen | 'k en maag ekik nie kloagen |
| ik merk waar je heen wilt (ook: ik geloof niet dat je dat op die manier gaat doen) | ik zie au al kommen |
| Ik toch niet | bakkendoe(n) |
| ik vertrouw hem voor geen haar | ik betraan 'em vur gieën oar |
| ik voel me helemaal niet fit / | ik ben gieën sjiek toebak wèerd |
| ik was erg bang | ik oo d'n dauver op mèen lèef |
| ik zal het / | 'k zal er gieën'n troan om loaten |
| Ik zeg het je klaar en duidelijk | d'es plat Vlams |
| Ik zeg liever niet waar ik heen ga | ik ben mee den ond nar 't smes |
| in de buurt | kört bij de deur |
| in de lente | in 'n uitkomm'n |
| in duigen gevallen | in stikken vanieën |
| in gesprek raken | oan de klap geroaken |
| in haar / | in euren / |
| in het buitenland | in de vremden |
| in het vliegtuig | op de vlieger |
| in Wetteren-Ten-Ede | op D'n Ië |
| indien hij nog in leven was | dat-tje nog kost spreken |
| ingereden worden (auto) | in rodaazj zèen |
| je bent aan het liegen | der stoat e zwert kruis op oa vurruëfd |
| je bent chaotisch bezig | ge wit va veur'n nie da ge vanachter leeft |
| je bent er vlakbij, het ligt / | as't een 'ondje was dan woard'al gebeten / |
| je bent onhandig | au ann'n stoan verkieërd |
| je bent totaal in de war | ge wit nie (mieër) va wa uur of wa paroche da ge zèet |
| je bent uitgetekend die | ge zèet gedroad en gesponnen dendiën'n |
| Je bent zo dom als een ezel | ge zèet nog dommer as 't pèerd van Christus / |
| Je boekt geen vooruitgang | Ge goat achteruit gellek de ziëldroars |
| Je doet / | In Lee zitte slimmere |
| je doet niet wat ik zeg | 't es oa verloren gezaed |
| je had zijn houding / | g'ad diën'n ne kieër moete zien |
| je hanteert dat gereedschap verkeerd | 't es d'antdoag die nien deugt |
| je hebt het van geen vreemde | g'et oan oard noar / |
| je hebt hier niets in de melk te brokkelen | g'et ier nie(ts)in de pap te brokken / |
| je hebt hier niets te zeggen | g'et ier niets te bassen |
| je hebt sjans | g'et bekèeks / |
| je hebt teveel opgeschept (ook: je wil meer dan je aankunt) | au uuëgen zèen gruuëter dan oan'n buik |
| je hemd hangt uit je broek / | aun drappoo angd' uit |
| Je hoeft anderen niet na te apen - niet in alles te volgen | As 't er iën'n in 't Schelde springt moe d'r nie achter springen |
| je kan er niet mee samenwerken | d'r es giën uis mee 't aug'n / |
| je kan me de pot op | bloas mène zak op |
| je komt net kijken | 't ael es nog nie van au gat gespoeld [hoewel dit nergens terug te vinden is moet `ijl` hier `vruchtwater`betekenen] / |
| je kunt wachten tot je een ons weegt | wacht op den duuevel zèen duued as-tje nog nie ziek 'n es |
| Je laat geen enkele kans voorbijgaan | Ge zo vliegen vangen mee au gat as ge 't op tèed kunt toenèepen |
| Je legt dat onvoorzichtig neer | Azuë roeën z'in Bru:ssel d'aeren in de körf |
| je loopt er toch geen risico mee | wa let er au |
| je moet je er langdurig voor inzetten | ge moet er oa devuër'n vur doen |
| je snapt waarschijnlijk niet wie ik bedoel | ae/ |
| Je vertrouwt anderen te snel | As ge nen 'ond mee een 'oëken op ziet goa'der mee mee |
| Je wil het onderste uit de kan | Ge zo(t) ne kae 't fel afstruëpen |
| je wil het onderste uit de kan | ge zo ne kae 't fel afstruëpen |
| je woonhuis | au'n tuis |
| je ziet blauw van de kou | ge zie purper en bla van de ka |
| je zult er moeten aan wennen (ook: voordeel door hebben) | 't zal au / |
| je zult moeten wennen | 't zal au [gat] voaren |
| jeetje zeg | amai (mèen frak) |
| jij / | gae / |
| Jullie zijn 's nachts druk in plaats van te slapen | guir slapt gellek de muiz'n in 't meel |
| jullie zijn te laat om mee te helpen | guir zèet gellek de kloons, guir komt as 't gedoan es |
| kan ik binnenkomen | es't er giën belet, mesant da nie |
| kapot, stuk | nar de vodd'n, in stikken vanieën |
| kieskeurig zijn | 't moet (allemoal) geschilderd zèen |
| kijk eens wie we daar hebben | kek is wie dammen doar 'emmen / |
| kijk eens, kijk eens even | kek is, kek ne kiër |
| klein opdondertje | klae(n) vözzel |
| kom eens langs | ge moet is afkommen |
| korte metten maken met | körte mett'n moaken mee |
| kreunen en steunen, veel klagen | kreften en klaugen |
| kruis of munt | kop of let(-ter) |
| kwart over | kart noa |
| langzamerhand | oe langer oe mieër |
| laten we dat maar doen | lammen / |
| lekke (fiets-)band | platte tube |
| los het (nu) zelf maar op | trekt au plan moar |
| luister eens even (naar wat ik je ga zeggen} | uuër ne kieër ier (wa da'k au zeg) |
| maakt niet uit wat | nemport wa |
| maar dat heb je helemaal verkeerd | jommer baenieëgae |
| maar zus en zo | van 't 'alverdrae donker, 'alven bak |
| Magere Hein | Pietjen den duuëd |
| men is er vol lof over | ze roepen d'rover |
| men loopt hier in en uit | 't es 'ier precies een duivekot |
| met al je spullen/ | mi gieël aun bataklang / |
| met al je toebehoren | mee ieël oan bataklang |
| met duidelijke tegenzin | mee azuuë een azèengezicht |
| met grote haast, met alle middelen erheen | te post en te pèerd d'r nartoe |
| met grote ogen | mee uëgen gellek bollantèerns |
| Met Lichtmis is er geen vrouwke zo arm of ze maakt haar panneke warm | Mi Liechtmes est er gieë vrâke zu aerm of ze makt eur penneke waerm |
| met pijn in het hart | mi pèen in 't ert, mi ertziër |
| met sint-juttemis | in 't joar stillekes |
| met tegenzin | tegen mèene (zèene, uldere, eure...) meug |
| met weelderige lichamelijke vormen | goe besteld |
| Mij niet gezien | mèen uëre pierroo |
| mijn hoofd barst | mèene kop sload uëpen / |
| Misdienaar zijn | De paster zèen sleppen droagen |
| Moet je een klap | Moe'k au nen ellewèt geven, moe'k op oa smoel sloan |
| mokkend zwijgen (ook: gebarentaal gebruiken) | stommen ambacht doen |
| mooi van ver, verre van mooi | schuën van vaeren, vaer van schuën |
| mosterd na de maaltijd | vèegen noa poasen |
| naar toilet gaan | nar de koer / |
| Nee, dat is niet zo | Ba 't'n doët, jott'ndoët |
| nerveus, ge- of overspannen zijn | zeenummen 'emmen |
| net is een onbekende voor jou | ge kent 'em van oar noch pluim |
| net op tijd | zjust inteds |
| niemand nodig hebben (zich zelfstandig weten te redden) | zèen plan trekken |
| niet in orde (ook: wat verdacht) | nie in 'n auk |
| niet mee te maken hebben | giën affèer'n mee en / |
| niet officieel, in het geniep | achter d'aug |
| niet willen luisteren | ueren as tellueren en nog nie ueren |
| niets staan te doen, staan lummelen | stoan schilderen |
| nog een kleine inspanning | nog efkes een efforken |
| nog niet eens | alleens nie, allis nie |
| nou slimmerik | awel avvekoat |
| nu heb ik je te pakken | noa emme'k oa |
| nu is het genoeg | 't es mae verdroten / |
| nu is het mijn beurt | noa es't mèen'n toer |
| Nu moet je wel even doen wat ik zeg | ik zal oane kop / |
| om de haverklap | alle vèef voet |
| om de haverklap langskomen | gezoën en gebroan zitten |
| om de twee dagen | alle verander'ndag |
| om half drie | t 'alverdraen |
| om half een | t'alverieën'n, 'n 'alverieën'n |
| om half twee | t'alvertwieën |
| om het even wie | nen 'ond mee nen 'oëd op |
| onaangenaam bericht / | bescheten kommiesse |
| onder de plak zitten | onder de slets / |
| onderschat het / | mispakt er au nie oan |
| onenigheid in het gezin | de kat zit in derloezje , tes ruzz'instratjen |
| ongeduldig zijn | gieën geduren emmen |
| ongehuwd samenwonen | over den böstel getraat |
| ongesteld zijn | 'eur regels 'emmen |
| oninteressant, flauw | tes mor platte pap |
| onnnodig werk verschaffen / | in 'n droa agen ( in de draai houden) |
| ontslaan | zèen / |
| onverwacht arriveren | komen toestuiken |
| onzin vertellen | tes zjiëver in pakskes |
| ooit | in't joar stillekes |
| op de pof kopen | op de plak kuëpen |
| op de proppen komen | vur de pinne komm'n |
| op een houtje bijten | op zèen kinne kloppen |
| op elk potje past een dekseltje | op ieder potjen past e schefken |
| op hem / | op zèen / |
| op ieder potje past een dekseltje | op elk potjen past e schefken / |
| op iets belust zijn | op iet vlassen |
| op je hurken zitten | op oan'n uk zitten |
| op om het even welke dag, voortdurend | zondag, werkdag, uëgtag, liëgtag |
| Op sterven na dood | ae es mor d'uëgen toe te nèepen |
| Op zijn dooie akkertje | zoo'k-will'ek-jaa'k(, telt de stiënen ewa vur mae / |
| op zijn hoofd gevallen / | op zèen kezze gevall'n / |
| op zijn vader lijken | op zéen'n aan trekken |
| opeens | op ne slag en ne kiër |
| oud(er) worden | aa(r) wörren |
| overschatten, te hoog opnemen | spel va mauken |
| pak aan! | nem! |
| pas je een beetje aan | voegd'au |
| perplex | van d'and Gods geslegen |
| plankgas geven | plansjee geven |
| protesteren | van oan'n neus mauken, opspeel'n |
| pruilen | zèen / |
| puinzooi | de Verwoeste Gewesten |
| raad eens | groa ne kieër |
| raad eens | (g)rad ne kieër |
| rechtdoor | dik over dun |
| regenvlaag met regenboog | tes kerremes in dhelle |
| rondje voor iedereen | toernee zjeneral |
| scheer je weg | mekt au |
| sjans hebben | oantrek emmen |
| slecht slapen, wakker liggen | slaupen gellek de muizen in 't meel |
| slimmerik, uitgeslapen mannetje | Boerke Noas |
| sprekend lijkend op | uitgekapt |
| stap voor stap | mi een bitjen tegelèek |
| sterk van opvatting of partij veranderen | zèen kazakken droan |
| stevige kost [fig. + lett.] | zwoaren toebak |
| stilzwijgende ruzie | stommen ambacht |
| stoor ik / | est er giën belet |
| stoor ik / | deeranzjeert et nie |
| te veel geld uitgeven | d'n dieren tèed inbringen |
| tegenslag hebben | 't oan zèen fles / |
| ten bedrage van | a rezzong van |
| terwijl ik | binst da 'kik |
| tot de bodem | tot op den bom |
| totaal belachelijk | zuë onnuëzel as dat gruët es |
| traag van begrip, een mening of feit niet willen aannemen | duur de komprenuur (`flamingisme` Fr. dur, comprendre) |
| Tweede Pinksterdag | twiedde Sinksen |
| uit alle macht (~iets willen) | malgree, malgree boogree |
| vadertje en moedertje spelen | kokeneten spelen |
| van de daken schreeuwen | uitbellen |
| van de regen in de drup | van de regen in d'n drop |
| van een kale kip kun je geen veren plukken | ne kae kunde nie struëpen |
| van het kastje naar de muur | va ponsjes nar pieloates |
| van hetzelfde laken een pak | van 't zelde lauken een broek |
| van katoen geven | bözze geven |
| van mening veranderen | zèen kerre kieëren |
| van slechte kwaliteit | van 't zeveste knu:psgat / |
| van wie ben jij een zoontje | wiens manneke zèede gaae |
| veel beloven / | uitleggen en pitjes tieëkn'n |
| veel drinken | drinken gellek een koe schuuën watter |
| verbaal tekeer gaan | van oan tek mauken |
| veronderstel nu eens | pak noa ne kiër |
| verroer je niet | boezjeerd'au nie |
| verstrooid, afwezig / | nie goe bae de zèen'n |
| vertrekken | het afterten, schippes zèen |
| verveel je je niet | verlieëd au nie |
| verwend nest | bedorven stront |
| Voetje van de vloer | Katjen 'uuëg |
| voor de gek houden | veur 't lapken aan / |
| voorspraak hebben door iemand | ne pistong emmen |
| vuile nagels hebben | in de raa zèen |
| waag het eens | avventuurn't au ne kieër zi |
| waag het eens | tèevet au ne kieër |
| waar ben je naar op weg | woar zèede noar op schok / |
| waar dan | woar den / |
| waar heb je dat voor nodig | woar hedde da vur vandoen |
| waar zijn mijn kleren | woar es mèen dingen |
| waarom dat dan | wo(r)veur(n) da(-dde) den, vurwa da den, waarom da ten |
| waarom kijk je zo naar me | 'ek iet van au oan |
| wachten (staan -) | stoan schilder'n |
| wat ben je aan het doen | wa stikte gae uit |
| wat ben je van plan | wa zèede va(n) zins |
| wat denk je wel | g'et 't goed op, gaae |
| wat doe jij nou | wa stikte gae nou uit |
| wat heb ik nu aan mijn fiets hangen | woar bennek noa mee getraad |
| wat heb je er aan | wad 'edde doar oan |
| wat is er aan de hand | wad-est er, wa schilt er |
| wat is er met jou aan de hand | wad edde gae geeten |
| wat is er met jou gebeurd | wa zèede gae tegenkommen |
| wat moet ik doen | wa moek doen, wa moenek doen |
| wat moet je hebben | wa moed'emmen, wa moed'en |
| wat voor een ~ | wa vur iën'n, wa vur ne ~ |
| wat zeg je me nou | au gae, wa zegde mae nau |
| we staan | we staon, we stommen |
| weet je dat niet | witte gae da nie |
| weet je het al | wittentaa/ |
| weet je wat | witte gae wa |
| weet jij | witte-gae |
| weggaan, ervandoor gaan | zèen schip afkuis'n |
| welke kant moeten we nu op | oemoemenou |
| Welkom, welkom lieve maart, dat je met mij naar het graf niet vaart | wellekom, wellekom, lieve meirt da ge mi mei noar 't graf nieën veirt |
| Welkom, welkom lieve maart, dat je met mij naar het graf niet vaart | wellekom, wellekom, lieve meirt da ge mi mei noar ' t graf nieën veirt |
| wie niet waagt die niet wint | proberen goa mee |
| wijten aan iets / | op iet / |
| wil je dat gauw aannemen | mèen 'and es gieën uitangberd |
| ze doen ijzig tegen elkaar | 't es zwert (tussen uir / |
| ze had er op gehoopt | z'oot er eur buuën'n op te wieëk gelaaed |
| ze hebben het aan zichzelf te danken | 't zèen uir aegn luiz'n 'die uir bèet'n |
| ze heeft (mechanische, bv. met auto) pech | z'ee brauk, z'ee stikken |
| Ze heeft een kind gekregen | Z'es nar den buuët gewist / |
| ze heeft het in de gaten | z'ee't in 't snotjen |
| ze heeft het uitgeschaterd | z'eed eur een kriek gelachen |
| ze is in verwachting | ze moet nar den buuët |
| Ze is zwanger | z'es teeg'n nen büm geluuëpen / |
| ze was beledigd | ze was op eur tieën'n getert / |
| ze willen mij beetnemen | 't es 'ier va 'k zal au goan 'emmen |
| ze zien vliegen | vangen, oan 't vangen zèen |
| ze zijn nu erg goeie maatjes | 't es vrieë wiet tussen uir / |
| zeg het eens gauw | zegge't aga is |
| zet hem op | gif bözze / |
| Zich (m.n. beroepsmatig) niet kunnen redden | nie weten van wad out pèelen mauken |
| zich afbeulen | zèen kas / |
| zich dom gedragen | 'n uil uit'angen |
| zich erg inspannen | va pielong geev'n |
| zich goed gedragen | au voegen |
| zich nergens zorgen over maken | lat de boer'n mor dössen |
| zichzelf overschatten, dik doen | gruuëte kluuët'n 'emmen |
| zij heeft | z'ee, z'eezae, 'z'eesezae |
| zij heeft alle pech | zae es de siegaar |
| zij kijkt naar je | ze kek(t) nar au |
| zo dood als een pier | zu / |
| zo plat als een dubbeltje | zu / |
| zoals afgesproken | gellek dammen gezaed (emm-)en |
| zorgeloos | mee alle bonnuir |
| zwaar beladen | geloan gelek ne muilezel |
| zwaar wegen, moeilijk te tillen / | wegen gellek ne duuën 'ond |
| zwaar werk | erd labeur |
| zwartepieten (kaartspel) | de zot verjaugen |
| - hij (na vragend werkwoord) | -tje (bv. komtje, istje) |
| 's avonds | tsauves |
| 's middags | tsnoens |
| 's morgens | tsmaerns |
| 's voormiddags | in de vurnoen |
| (bier-)krat | (bier-)bak |
| (graan-)molen | (groan-)meulen |
| (jongen) werpen | jongeren |
| (jute) zak, baal | boal |
| (licht-)bruine suiker | kassonade |
| (maar) nee, hij (het) toch wel | mor ba'ndoet, aba'ndoet |
| (maar) nee, zij (ev.) toch wel | mor baze'ndoet, abaze'ndoet |
| (maar) nee, zij (mv.) toch wel | mor baze'ndoen, abaze'ndoen |
| (munt-)drop | belga |
| (uit-)broeden | (uit-)broeën |
| (van) jullie | uir, ulder |
| (zich) aanpassen | (em / |
| (zoete) bloedworst | suikertriep |
| (zwaar) werk | labeur |
A | |
| aaien, knuffelen | flossen |
| aal, gier | bèer |
| aalbes(-sen) | troskesbees (-bezen) |
| aalemmer | bèerloëten |
| aalmoes (''godsdeel'') | goesdieël |
| Aalst | Alst |
| aambeien | 't speen |
| aan het eind van | 't enn'n |
| aanbakken | aonbroan |
| aanduwen | oandaugen |
| aangekomen | gerreveert |
| aangetekende brief | rikkomandee |
| aangetrouwd | oangetraad |
| aangezicht | wezen, smikkel, toot, smoel |
| aanhanger (v. auto) | remork |
| aanraden | au(n)roan |
| aanraken | tauken, takte, getakt |
| aanrecht | pompstieën, pompbak |
| aansteker | briekee |
| aansteller | karottentrekker, karotjee (medisch); sjiekee (bij sporten) |
| aantrekkelijk | appetèetelek |
| aanvaarden | oanvèer'n |
| aap | aup |
| aard | oard |
| aardappel in de schil | pellepetat |
| aardappelen, gebakken - | gebruineerde petatten |
| aardappelloof | patattengroes |
| aardappelschilmesje | petatteschelderken |
| aardappelzetmeel | pattattenblom |
| aardbei | errebees |
| aarde | èerde |
| aardedonker | pikkendonker, piekendonker |
| aardewerk, potten en pannen | pottekarree |
| aardworm | teek |
| abondance (bij sommige kaartspelen) | alvendans |
| abri | bu:skotjen, wachtkotjen |
| achterover | achterwèersover |
| achteroverdrukken | schieëfsloan |
| achterstevoren | konteverkieërd |
| achteruitdeinzen | achteruitdèezen |
| achterwaarts, achterover | achterwetsover |
| achterwerk (ir.) | koffrefaur ( Fr. coffre fort) |
| achttiende | achttienste, achttienst'n |
| adem(en) | oasem(en) |
| advertentie | annons |
| advocaat | avvekoat |
| afborstelen | afböstelen |
| afglijden | afrèezen, afsleren |
| afrikaantje (bloem) | stinkerken |
| afslaan | afsloan, sleeg / |
| aftrappen, weggaan | afterren (het -) |
| aftroggelen, ontfutselen | aflutsen |
| afvoerputje | mozeput |
| afwasbak | pompbak |
| algemeen gezien, in het algemeen | vanoaren |
| alle(s) | aal (bv. `ge meug 'et aal 'emmen`) |
| alleen | allieën |
| allemaal | amoal, allemoal |
| allemaal (samen) | (allem)oal (baieën), aal baieën, allegoar |
| allerbeste | alderbesten |
| allerhande | alderande |
| allerlelijkst | alderlieëlekst |
| allermooist | alderschu:nst |
| Allerzielen | Alderzielen |
| alleslijm | koltoe |
| als | as |
| altijd | aalz(e)leven, attèe(d), altèe(d) |
| alvorens | alieër, vurda |
| alweer | aweer, weeraa |
| anderhalf | iën'nalf |
| andersom | auvereg(t)s |
| angsthaas | schaupuit |
| animeermeisje | antreneuze |
| Antwerpen | Antwaerpen |
| appelblauwzeegroen, onbestemde kleur | appelblaziëgroen |
| appelmoes | appeltrot |
| appendicitis | appandisiet |
| arduin | blaa stieën |
| arm | aerm |
| arm(zn.) | aerm |
| armband | brasselee |
| Arme Klaren | Aerme Klèeren |
| armen, (van bv. kruiwagen) | tremen |
| armoe | aermoe |
| asbak | sandrijee |
| assenkruisje | assekrösken |
| auto | otto |
| autobus, touringcar | ottobu:s |
| autopech | brauk, stikken |
| autoscooter | botsottoos |
| auw | au(w), oetsjewae |
B | |
| baantje, weggetje | bantjen |
| baard | board |
| Baasrode | Boasruë |
| badhanddoek | sponz'anddoek |
| badjas | penwoar |
| badpak | majoo |
| bagagedrager | portbagaazj |
| bah | ae(-kes), bae |
| bakkebaarden | favrieën ( |
| bakschaal (aardewerk, m.n. voor vlaai) | test, vloantest |
| baksteen | briek, bakstiën |
| bal(-len) | geld |
| Balegem | Boalegem |
| balpen | biek, stilo |
| banden (bv. auto-) | bann'n |
| bandrecorder | bandopnemer |
| bang, benauwd | schau, benaad |
| bangerik | schaupuit, broekschèeter |
| bankschroef | bankvèes |
| barak | brak |
| baren (bevallen) | boaren |
| baren (kinderspelletje), golven | baren |
| barst(en) | be(r)st(en) |
| batterij (van apparaten) | piele |
| bedbodem | ressoarbak |
| bedevaart | beewig, beevoart |
| bedriegen | betoepen |
| beeldje | postu:rken |
| been | biën |
| beenhouwer | biënaar |
| beest | biëst |
| beestje | biestjen |
| beetje | bitjen |
| beffen | minetten |
| beginnen, begon, begonnen | beginn'n, begon (begost), begost |
| begrijpen | verstoan |
| behalve | b'alven |
| beige | bèesj |
| beitel | bieëtel |
| bejaardenhuis | aamannekesuis |
| bekijken, opnemen (bekijkt je) | bekèeken (bekekt oa) |
| belletje lellen | belleken trek |
| benauwd, klam (weer) | doef |
| benen | tremen (schertsend of pej.) |
| benieuwd | benied |
| benijden | benaen |
| benzine | naft |
| bepotelen | overpampel'n, bepuëtel'n |
| berg | baerg |
| Bergenmeersen | Baergemèessen |
| Berlare | Bèerlèer |
| berm, graskant | geskant |
| beroepsmilitair | boeffer |
| beroerte | geraktaad |
| bes(je) | bees (beezeken) |
| besmettelijk | betraupelek |
| besmettelijk | baalek |
| besmeurd, onder de vlekken | geplekt |
| bestelwagen | kamionnet |
| betalen | betoal'n, afdokken, lammeren |
| betogen | betuuëgen |
| betonsteen voor snelbouw | assestieën |
| betrappen | trappeer'n |
| beunhaas, knutselaar | briekoleur |
| beurs | bözze |
| bevroren | bevrozen, vervrozen |
| bewegen, zich verroeren | boezjeer'n |
| beziens | bekèeks, bekeks |
| bezorgd | bezörgd |
| bezorgen | bezörgen |
| BH | soetjeng, soetjein |
| biceps | forsballen |
| biceps | forsbal(-len) |
| bidden | bidden, lezen |
| bidprentje | duuëbieldeken, duuëprentjen |
| bieden | biën |
| bierviltje | bierkartjen |
| bieten | biëten |
| bieten (voor vee) | betrauven |
| bietsen | afschoepen |
| big | vig (mv. viggen), viggen (mv. viggens) |
| bij | bie |
| bij hen, in hun omgeving | lastuirent |
| bij jullie, in jullie omgeving | lasteguirent, lastuirend |
| bij ons, in onze omgeving | lastonzent |
| bijenkorf | biekörf |
| bijgeloof | superstiesse |
| bijna | bekan, bekast, ost |
| bijna zeker | negen van de tien |
| bijna, haast | ost |
| bijvoorbeeld | baevurbieëld |
| biljart | bieljaar |
| binnenkort | achterieën, binnekört |
| bioscoop | sienema |
| blaadje | bladjen |
| blaar (- met bloed) | blaen (bloeëblaen) |
| blaas | bloas |
| bladeren | bloaren |
| blaffen | bassen |
| Blankenberge | Blankenbaaerge |
| blauw | blaa(t) |
| blauwgeschelpte (duif) | blageschelpt'n |
| blauwsel | blaasel |
| bleekneus | blieëkschèeter |
| bleekwater | ood'zjavel, blieëkwatter |
| blijkbaar | precies |
| bliksemen | emellichten, weerlichten |
| blind | blend |
| blinde | blenn'n |
| bloed | bloëd (extra lange oe) |
| bloeden | bloën (oe + doffe e) |
| bloedworst | triep, zwerten triep |
| bloedworst (met rozijnen en suiker) | suikertriep |
| bloem | blom(-me) |
| bloemkool | bloemkuuël |
| bloempot | blompot |
| bloot | bluuët |
| blootvoets | baervoets |
| bluffen | blage(u)ren |
| bluffer, opschepper | blageur |
| bobijn, klos (garen) | tuit (twèen) |
| bodem | bom |
| boekentas | karnasjèer |
| boeket | boekee |
| boenen (met was) | siereer'n |
| Boeygem (wijk in Serskamp) | Boeëgem |
| bofkont | sjansaar |
| bokaaltje | bokalleken |
| bonbons | pralien'n |
| bonenstaak | pèe(r)s |
| bonje | boel |
| bontjas | vellen frak, pelzemantel |
| bontje | mieneken |
| boodschap | kommiesse |
| boog | buuëg, boog |
| boom | buuëm |
| boomgaard | buuëmgoard, bogoard |
| boomschors | buuëmschö(r)s |
| boomtikkertje | katjen 'out (katje hout) |
| boon | buuën |
| boontje | bu:ntjen |
| boor | buuër |
| boot | buuët |
| bord (diep -, plat -) | telluër (diëpe -, platte -), talluër |
| bord (etens-) | telluër, talluër |
| bord (uithang-) | berd (uitang-) |
| bordeel | kabberdoes(j)ken |
| boren | buuëren |
| borrel(tje) | druppel(ken), ne körtn |
| borrelen, opborrelen | broebelen |
| borst | tet, mem, loes |
| borst(-kas) | böst |
| borstbol (Wycam's ~) | böstbol |
| borstel | böstel |
| borstjes | tetjes |
| borstkas | böstkas |
| boterham | botteram, boot |
| boterhamworst | servelaa |
| bouwen | baan |
| bouwgrond | baagrond |
| bouwvakker | travooman |
| bouwvakker | travoowaerker, travooman |
| box (v. kind) | paerk |
| braadworst | sosies |
| braaksel | spoagsel |
| braambes | brembees |
| brabbelen | broebelen, brabbelen |
| braden | broan |
| Brakel | Braukel |
| braken, overgeven | spaugen |
| branden | brann'n |
| brandhout | stoovaut |
| brandweer | pompiers |
| brandweerman | pompier |
| breed | brieëd |
| breien | braaën |
| breinaald | priem, braenalde |
| breiwol | soa, braewol, sajet |
| brengen, bracht, gebracht | bringen, brocht, gebrocht |
| bretellen | brittell'n |
| brillantine, haargel | brielkrèem, briejantiene |
| broekveer, broekklem | velospelle |
| broekveer, fietsspeld | velospelle |
| brommertje | mobielet |
| brood(-je) | bruuët, bruuëken |
| broodbeleg | vuropaubruuëd (-zèenbruuëd) |
| broodje (ovaal), puntje | sandwiesj, piekolo |
| broodje (rond) | piestolee |
| broodpudding | pottink |
| brouwer(-ij) | braar(-ae) |
| bruggetje | brugsken |
| Bruinbeke | Brenbeek |
| bruiswater | spuitwatter |
| Brussel | Bru:ssel (halflange U als in Bruxelles) |
| Brussel-Noord | de nour |
| Brussel-Zuid | de miedie |
| Brusselaar | Bru:sselèer, kiekefretter |
| buikpijn | bukpèen, bekpèen |
| Buikspek | Zoet. Geregelt |
| buitenland(er) | vremden |
| buitenspel, offside | ofset |
| bult, knobbel | oebel |
| bumper | baarsjok |
| bundel | bussel; bu:ssel |
| bundeltje, plukje (stro, hooi...) | busselken; bu:sselken |
| bunzing | fis |
| burgemeester | burremiëster, berremiëster |
| Burst | Böst |
| bus (bv. jerrycan, drinkfles) | biedon(g) |
| buurman | gebuur |
| buxus(-haag) | palm(-oag) |
C | |
| cabriolet | deekapottabel |
| café | stammenee |
| carbonpapier | kalkeerpapier |
| cat eye knikker | katt'nuuëg |
| catechismusles, catechese | lieërink |
| cavia | zieërat, stieënrat |
| ceintuur | sentuur |
| cent, muntstuk | seng |
| centrale verwarming | sjofaasj, sjofaazje |
| centrifuge | druuëgzwierder |
| chocolade | sjoklat |
| chronische bronchitis | bronsjiet kroniek |
| cichorei (koffievervanger) | peen, sjiekorae, bitterpeen |
| circus | sierk |
| cliëntele | kallandieze, klandieze |
| clown, grapjas | kloon |
| club | klu:p |
| cola | kokkaa |
| collecte (in kerk) | stoelekesgeld |
| collie | lassie |
| competent | kapabel |
| conclusie | konkluze |
| condoom | kappoot |
| consult (dokters-) | vieziet |
| contactpunten, onderbreker (auto) | viesplatienees |
| corduroy, manchester | ribfulloer |
| cowboy | kobboa |
| creperen | kreveer'n |
| custardpap | krempap |
D | |
| da's evident | d'es vanaaegen |
| daar | doar |
| daardoor | dordeur |
| daarginds | ginter |
| daarheen | nar doar / |
| daarlangs | last doar |
| daarna | nardien, nordien |
| daarnet | doar res, durrés, doarzju:st |
| daas | boal, goasvlieg |
| dag, dagen | dag, daugen |
| dak, daken | dek, dauken |
| dakbalk | keper |
| dakbedekking | roëfing |
| dakgoot | kornies(j), dekgoot |
| dakpan | dekpenne |
| damesfiets | dammevelo |
| dan | té, ten, taen, tenn'n, tunn'n |
| darm | daerm |
| darten | vogelpieken |
| darts | vogelpiek |
| dat van jullie / | 't ulder, 't uir |
| dauw | daa |
| de draak steken met | in zèen / |
| De Halte (Station Serskamp) | 'n 'Alt |
| de onze | dons |
| de oude | 'n aan |
| de Oude Belgen | d'Aa Belgen |
| de pot op | foert |
| de tandarts | 'n dantiest |
| decoratie | dekoroasse |
| deftig | sjiek |
| deken | sarzje, sarsj |
| deksel(-tje) | schèef (schefken), scheel (schilken) |
| delen | dieëln |
| dement (zijn) | kiends (zèen), (vangen) |
| Denderleeuw | Denderlieë |
| Dendermonde | Daerremonne |
| denken | paezen |
| dertiende | dertiensten |
| deugniet | galjaar |
| deuk | bluts. buts |
| deurpost, deur- / | kassement, deurpost, kozzèen |
| deze | (den)deez'n |
| deze morgen | vandemaern(t) |
| diarree | afgang(k), schèeterae |
| dichthouden | dichtagen, toeagen |
| die (aanw. vnw.) | (den)dieën'n (m), (de)die (v) |
| dieet | rezjiem |
| Diepestraat (oude naam Brugstraat-N. | Diepestroat |
| dierenarts | pèremieëster |
| dikke knieën / | muttekesknien'n |
| dikwijls | dikke(l)s |
| dimlampen | kruisliechten |
| dinsdag | dèèssendag |
| diploma | dieplom |
| discussie | diesku:sse |
| dissel | dèessel |
| distel | destel |
| dit | 't dees |
| dobbelsteen | tèerling(k), dobbelstieën |
| doelman | kieper |
| doen alsof, veinzen | em geboaren |
| dokter | doktoor |
| dolgraag | duegèern |
| dom lachen | galferen |
| domme vrouw | kalle, trien, seute |
| dommerik | troët'n, annewuit'n |
| domoor, dwaas | merteko |
| domweg | domgoawig |
| domweg, langs zijn / | kwansuis |
| donker worden | demster'n |
| dood | duuëd |
| doodop, doodmoe | duuëdop |
| doodskist | liechter, duuëdskiest |
| doodskop | duuëdskop |
| dooier | dool, duuër |
| doopsuiker | kiendjessuiker, duuëpsuiker |
| door | dur |
| doorbijten | deurbèeten, durbèeten |
| doorhebben | deur 'emmen |
| doorlopen, doornemen | overluuepen |
| doormidden | 't alvendeur |
| doortastend (ook: impulsief) | rözzeluut ( résolu) |
| doortrappen | deurterren |
| doorweekt | durwiekt, deurwiekt |
| doorzettingsvermogen | kerrazje ( |
| doorzeuren | zoagen, deurzoagen |
| doos(je) | duës (du:sken) |
| dorsen | dörsen, dössen |
| dorsmolen | dörsmeulen, dösmeulen |
| dorst | döst |
| douche | störtbad |
| dovenetel | melktingel |
| draad | droad |
| draagbaar | droagboar |
| draagbaar | droagbèer, droagboar |
| draagbalk, stalen balk | poetrelle |
| draagbare radio | portatief |
| draai (een - geven) | zwing (een zwing geven), droa |
| draai(en) | droa(n) |
| draaiend, met een flinke bocht | droalings |
| draaierig | droalu:s, droalus |
| draaizeef | pasfiet |
| dreigen | driëgen |
| drempel | daerpel, dörpel |
| dreumes | pagadder |
| dribbelen | triepolleer'n, tripelleer'n |
| drie | drae |
| driepoot | draepikkel |
| driewieler | triportuir, triporteur |
| dril | dedder |
| dringen | drummen |
| dromen | drümen |
| droogrek | druuëgrek |
| droogtrommel, centrifuge | zwierder |
| droom | druuëm |
| dropveter | rekker |
| drukte, gedoe, ruzie | bagaar, lagèer |
| duimspijker | pienèes |
| Duits | Döts |
| Duitser | Dötser |
| Duitsland | Dötsland |
| duizelig | dol |
| duizend | duzend, du:st |
| durfal, drieste kerel (ook ironisch voor drukke jongen) | briegang ( Brigand) |
| durven | 'em avventuren, daerven |
| duur (niet goedkoop) | dier |
| duw | daug |
| duwen | daugen |
| dwaas (bn.) | dwoas, malluuëtig |
| dwaas (zn.) | merteko, wietel |
| dwangvoorstelling, obsessie | opsesse |
| dwars | dwèe(r)s |
| dwars door | lossendeur |
| dwarsdoorheen | lossendeur |
| dweil | dwael |
| dwerg | dwaaerg |
| éclair | sjoeken |
E | |
| Edingen | Inghiën |
| eekhoorn | ieëkuuërn |
| eeltig | verwieërd |
| eeltplek, `weer` | wieër |
| één | ieën |
| één april | verzennekesdag |
E | |
| een doorzetter | nen 'ardi |
| een maîtresse hebben | oanagen, oanaan |
| een scharrel opdoen | binnenpakken |
| eend | inde |
| eentje | ientjen |
| eerlijk | ieërlek |
| eerlijk | iërlek |
| eerst en vooral | veurnaf, ieëst en vurral |
| eerst(e) | ieëst(e) |
| Eerste Wereldoorlog | Iëste Wèreldoorlog, Gruëten Oorlog |
| eetkamer | eetplats |
| eeuwig | iëwig |
| eeuwigheid | iëwigaed |
| eg | eeg |
| eg | eegde, eg |
| egel | örs, stekelvaaerken |
| eggen (ww.) | eegen |
| ei(-dooier) | ae(-dool, -duër) |
| eieren | aeren, (tegen kinderen:) tiekenaekes |
| eierschaal | aeschelp |
| eigendom | doening(k) |
| eik(en) | ieëk(en) |
| eikel | aaekel |
| eind (aan het - van) | 't enn'n |
| eindje / | tsjoepken |
| eitjes | aekes |
| eiwit | aewiet, 't wiet van een ae |
| electriciteit | elletriek |
| electriciteitspaal | elletriekstoak |
| elfde | ellefsten, elfden |
| elkaar | mekoar. mekkander, makkander |
| elkander | mekkander, makkander |
| ellende | mizere, galèer |
| ellende | galèer |
| emmer | ieëmer |
| emotie | alteroase |
| Engeland | Ingeland |
| Engelsen | Ingelsen |
| enige (de -) | 'n ieënigsten |
| enige, enkele | ieënigste |
| enkel(m.n. -knobbel) | knoesel |
| er naast grijpen (ook fig, : te laat komen om iets te verkrijgen) | mispakken |
| erg ( helemaal niet zo best) | graalek, aerg |
| erg ( hevig, sterk) | naeg (bijw.), vrieën (m), vrieë (v), vrieëd (o) |
| ergens | ieverst, ieverans(t) |
| ergeren (zich -) | zèen kas opfretten |
| ergeren, vervelend zijn | ambeteren |
| ernaast | durnéves(t) |
| Erpe | Aerp |
| ervandoor gaan | wigspieëten |
| ervandoor, foetsie | ribbedebie, schippes, schampavie, wig, vanonder |
| ervaren (ww.) | ondervinn'n |
| erven, erfde, geërfd | aerven, aervde, g'aerfd |
| erwt | aert |
| erwtensoep | aertesoep |
| etage | verdiep |
| eten | eet'n, boeffen, fretten, bieken |
| eten, at, gegeten | eetn, aat/ |
| eveneens, voor jou hetzelfde | va'sgelèeken |
| eventjes, lichtjes | res, rezzekes |
| expert | expèer |
F | |
| failliet, verwoest | gerinneweerd |
| familie | famielle, famielde |
| fanfare | 't mezziek |
| fauteuil | zetel |
| februari | fibbrewoare, fivvroare |
| feest | fiëst |
| fier | pront |
| fiets | veloo, villoo |
| fiets (met achteruittraprem) | torpedo |
| fietsframe | kadrang |
| fietspomp | veloopomp |
| fietsreflector | katt'nuëg |
| fietsstuur | giedong |
| fietsversnelling | steek |
| fietsversnellingsapparaat | verzet |
| fijn | fèen |
| film | fielm |
| flatgebouw | bielding ( building) |
| flauwte | flaate |
| flauwvallen | van zèen aegen / |
| flessendop | kapsule |
| fluisteren | fezelen |
| fluiten | schuifel'n |
| fluweel | floer |
| fooi, zakgeld | drinkgeld |
| fopspeen | tu:t |
| forse of drieste man | galjaar |
| foto | fotto |
| fototoestel | koddak |
| fout (bij voetbal) | foel |
| frangipane | fransipan |
| friteuse | frietketel |
| frommelen | frotten |
G | |
| gaan we | goamen |
| gaan zitten | 'em afkappen |
| gaat hij | goat-sje |
| garen | twèen |
| garnaal | gèernoart |
| gas | gaas |
| gasfles | biedong |
| gasfornuis, gaspit | gazevier |
| gauw | gaa, agaa |
| Gavere | Gauvere |
| gazon | peloeës |
| gebaar (mooi -) | zjest |
| gebakje | patteeken |
| gebakken aardappelen | gebruinneerde petatten |
| gebarsten | gebe(r)st'n |
| gedeeltelijk, zus en zo | 'alvelings |
| geduld | geduld, pasjense |
| geel | gèel |
| geen enkele | giën'n iën'n |
| gegadigde | kalant |
| gegeten | g'eten |
| gehaast | gepresseerd |
| gehakt (gemalen vlees) | gekapt (ook: gemoalen ~) |
| gehandicapt | gebrekkelek |
| gehandicapte | duts (m.n. geestelijk -), gebrekkigen |
| gehandicapte (m.n. geestelijk -) | duts |
| geheugen | memoore |
| geil, bronstig (hond), loops | ieët, (teef:) luëps |
| geit | gaet |
| gek worden | deurterren, zot kommen, ne slag van de meulen krèegen |
| gekookte ham | gezoeën eps |
| gekreukt | verrompeld |
| geld | kluiten, ballen |
| gelegenheid, buitenkans | okkaz(j)e |
| gelukkig toeval | sjans |
| geluksvogel | sjansaar |
| gemalen baksteen | briekaljong |
| gemeentehuis | gemi:nt'nuis |
| geniepig persoon | foefelèer |
| Gentenaar | Gent'nèer |
| gepromoveerd, opgeklommen | vereuverd |
| geraamte | geramte |
| Geraardsbergen | Giërarsbaaern, Gieroarsbaaern |
| gereed, klaar | gerieëd, grieë |
| gereedschap | aloam, griëdschap |
| gereedschap, alaam | aloam |
| gerookt (vlees) | geru:kt (vliës) |
| gerst | gae(r)st |
| geruit (bv. hemd) | karroo (bv. em) |
| gescheiden (na huwelijk) | vaniën, geschiën |
| gesp | geps |
| gestreept | gestript, mee / |
| gevangenis | bak, priezong |
| geven | ge(v)en, ik gif, ik gaaf, ik em gege(v)en |
| gevraagd | gevraugd |
| geweer | gewèer |
| geweerpatroon | kartoes(j) |
| gewonden | gekwetsten |
| gewoonte | gewu:nte |
| gezegd | gezaaed |
| gezin | famielle |
| gieremmer | loeëter |
| gierigaard | pinne |
| gietvloer | sjappe |
| gij | gaae (mv. guir / |
| gildenhuis | patronaazj |
| ginds | ginter, ginder |
| gips | ploaster |
| gisteren | giester'n |
| glas, glazen | glas, gloazen |
| glijbaan | sleerplank, rèesplank |
| glijden | sleren |
| gluurder, kijker, gaper | gauper |
| goed | goeëd |
| goed gedragen (zich -) | voegen (au - ) |
| goed verzorgd, mooi | pertig |
| goederentrein | marsjandies |
| goeie | goeën |
| goeiedag | djuir |
| goeiedag | goeëndag, djuir |
| golven (van haar) | bekken |
| goochelaar | schammoteur, goochelèer, guuëchelèer |
| goochelen | googel'n, guuëchel'n |
| gooien | ruuën, roeën |
| goot | grep, zjep |
| gordijn | störs, storzj |
| goud | gaad |
| gouden | gaa(n) |
| gozen, gutsen | guuëzen |
| gozer | sjarel |
| graag | gèern |
| graandorser | dösmeulen |
| gras | ges, gres |
| grasmaaier | gesmasjien, gesmoar |
| graspol | gespol |
| grasveld | blieëk |
| grasveld, gazon | gazong |
| graszode | rös, zuuë |
| gratis | vurniets |
| grauw (kleur) | graa |
| graven | grauven |
| grind | rekel(-lekes) |
| groei | groë |
| groeien | groën |
| groeien | groeën |
| groenten | groensel |
| groenvoer | groensel |
| groep | kómpanie |
| groeten(-d zwaaien) | salleweern (salueren) |
| Groevestraat (thans: Statiestraat) | Groefstroat |
| grommen, mopperen | grollen |
| groot | gruuët |
| grote knikker | kalle |
| grote salami | bloende ( |
| grote schoonmaak | gruuëte kuis |
| grote teen | dikken tiën |
| grove bezem | stroatvèeger, grovven böstel |
| gruwelijk | graalek |
| gulp | spriet |
| gulzig persoon | schoefel(èer) |
| gummiknuppel | mattrak |
H | |
| haag | aug |
| haar (bez. vnw.) | 'eur |
| haar (hoofd-) | 'oar |
| haarscheiding | schië |
| haarstukje | postiesj |
| haas | 'oas |
| haas (als in ossehaas) | boef |
| haascarbonade | stoofkrap |
| haastig | ostig / |
| had(den) | ik oo, gae / |
| hagel | augel |
| hagelen | augel'n |
| haken (ww.) | krosjeer'n |
| hakmes | ommes |
| halfeen, halftwee enz... | alverieën, alvertwieë enz... tot alvertwalf |
| halfweg | ('t) alverwegen |
| ham | eps |
| ham (gekookte -) | gezoën / |
| hamer | aumer |
| handelaar | marsjang, kommersant |
| handelaar | kommersant, marsjang |
| handelsreiziger | vajazjeur |
| handkar | steekkerre |
| hands (voetbal) | ens |
| handtas | zjakosj / |
| handvol | 'affel |
| hangklok | riggelatteur |
| hard | erd |
| hard rennen | spieëten, spiet'n, gespiet |
| hard rijden | vlammen, vlassen |
| hard wrijven / | frotten |
| harde slag | kerremel(le), galet |
| hardsteen | arduin |
| haring | èerink |
| hark | rèek, rieëk |
| harken, harkte, geharkt | rèeken, rekt'n, gerekt |
| harlekijn | arlekeng |
| harten (kaarten) | erten, ertes |
| haver | auver |
| havermout | auvermout |
| hebben en houden | bataklang, pottekarree, reutemeteut |
| hebben, bij zich - | meeëmmen |
| hebben, had, gehad | 'emmen, ik oo, ik em g'ad;
'k 'em, g'et, aae ee(t), wuir (wulder) 'emmen (en), guir (gulder) 'et, zuir (zulder) 'emmen (en). |
| hebben, had, gehad | en/ |
| heel | gieël |
| heen en terug | allee ee retoer |
| heen en weer | ommesweer |
| heen en weer lopen (loper) | drevelen (drevelèer) |
| heftruck | klark |
| heibel | bagaar, ambras |
| hek | 'ekken |
| hekwerk | grielde, griejje |
| hel (de hel) | 'el (d'el) |
| helemaal | gielegans, gielegoal, grat, ieëlemoal |
| helling, talud | tallu |
| hemd(je), singlet | 'em(meken), lèeveken |
| hemel | 'emel |
| herenfiets | baarvelo, mannevelo |
| herfst | noajoar, 't vallen van 't blad |
| hersentrombose | geraktaad |
| herstellen | moaken (makt'n, gemakt), ripperreren |
| hertsleer | dèen, dèem |
| het Oud Dorp [tot 1870 dorpscentrum bij Paddenhoek] | 't Aat Dörp |
| hetzelfde | va 's g'lèek'n |
| hetzelfde, dezelfde | 't zelde, de zeld'n |
| hij | aae |
| hik | snik |
| hinderen, tot last zijn | besanten, messanten |
| hinken | pikkelen |
| hobbel | oebel |
| hobbelpaard | wippelpèerd |
| hoed | oëd |
| hoed | hoe d (extra lange oe) |
| hoedje | 'oeëken |
| hoekschop | korner |
| hoes | basj |
| hoge hakken | uuëg 'ielen |
| hoge schoenen | bottien'n |
| hola | aulaba ( Fr. o là bas) |
| hommel | bombie |
| honden | onn'n |
| hondenhok | onnekot |
| hondenmand | onnemanne |
| hondenvlees (voer) | onnevliës |
| hondenweer | onneweer |
| honing | euning(k) |
| honk, pleisterplaats | diepoo |
| hoofd | uuëfd, (kezze, sterre) |
| hoofdkaas | uuëflak |
| hoofdpijn | 'uuëf(d)pèen, koppèen |
| hoog | uuëg |
| hooi | uuë, oeë |
| hooiberg | uuëmèet, oeëmèet, uuënopper, oeënopper |
| hoop | uëp |
| hoor | (e-)war |
| hoor! (ja hoor) | zen! (ja zen) |
| hoorndol | uërendöl, uërendol |
| horen | uëren (uërd'n, g'uërd), örken |
| horloge | aarloezje |
| horloge | aarloeze |
| horzel | örzel |
| houden | 'agen / |
| houden van | gèere(n) zien |
| houten plaat | berd |
| houvast, gevest | 'andaug, 'andaag |
| houweel | piosj |
| huichelaar, hypocriet | muilentrekker, totentrekker |
| huilebalk | schriëmuil |
| huilen | schriën, blèeren |
| huishouden | uissaan, uissagen |
| huiskamer | zitplats, zitkoamer |
| huisraad | bataklang, pottekarree, santeboetiek, bazaar |
| Hulst (wijk.straat in Wichelen) | Du:lst |
| hun | d'uir, d'ulder |
| hupsakee | oeplala |
| hurken (zn. - wat de hurken ook mogen zijn) | uk |
I | |
| ieletjes, bleek | rèel |
| iemand die onzin vertelt | ziëverèer |
| Iemand die slecht gekleed is | Oagetut |
| iemand die van opvatting / | kazakkendroar |
| iemand die veel koffie drinkt (en er veel bij kletst c.q. roddelt) | kaffeeleut |
| iemand die zielig doet (m.n. kind) | trunt (ww. trunten) |
| ijs | èes |
| ijscowagen | kremker |
| ijshoorntje | teuteken |
| ijsje | kremmeken, kremglas(ken) |
| ijslollie | friesko |
| ijsventer | kremmarsjang, kremmekesman |
| ijzelen | èezel'n |
| ik niet | baniënik, nieëk, jokkendoe |
| ik toch niet | bakkendoe(n), jokkendoe, baenieënik, nieëk |
| Impe | Imp |
| in afwisselende volgorde / | schranken |
| in de knoop | verknosseld |
| in de omgeving / | omtrent |
| in de rui zijn | ruiven |
| in een alternerende orde gerangschikt | geschrankt |
| in een oogwenk | op nen ik en nen tik |
| in elkaar vallen | tobbeltuuëp vallen |
| in het midden | 't alven |
| indopen, soppen | indoppen |
| infuus | baxter |
| ingewanden | beulingen |
| inhalen, voorbijrijden of -gaan (m.n. onterecht) | veursteken |
| injectie | piekuur |
| inkt | iengt |
| inktpatroon (v. printer) | kartoes(j), patruuën |
| inpakpapier (bruin -) | graa papier |
| inrijden | roderen |
| inrijperiode | rodaazj(e) |
| inschenken | uitgieten |
| instoppen | insteken |
| instorten | tuuëpschieten |
| intrappen (ergens ~) | interren, interten |
| inzetten (zich -) | wèeren (au -) |
| is hij | es-tje |
| isolatietape | twaliezolân |
| Italië | Ietoal'n |
J | |
| ja (persoonsvormen) | jaa'k, joa'g, joa'n (joas / |
| ja maar | jommer. jommerja, ajommerja |
| ja maar | jommerja |
| jachtgeweer (dubbelloops-) | twiëluëp |
| jaloers | zjaloes |
| jamaar | jommerja |
| jamgebakje (carré) | karree |
| jammer | spèetig |
| janken (v. hond) | kajieten |
| januari | jannewoare |
| jarig zijn | verjoaren |
| jas (overjas, mantel) | frak |
| jeans | texasbroek, dzjiens |
| jenever | zjaneuvel, zjenever |
| jeremiëren | jeremineren |
| jeuk | u:ksel, jeuk |
| jeuken | uuëken, jeuken |
| jicht | 't flissèen |
| jicht | flissèn |
| jij toch niet | joggendoeët |
| jongen, kleuter | kadee |
| jongetje | jongsken |
| jongste (van gezin), Benjamin | kakkenest(jen) |
| jouw | au, oan'n |
| juffrouw | iefra |
| jullie | guir / |
| jurk | klieëd, klieëken |
| jus d'orange | looza |
| Justitiepaleis | Zjustiessepalaes |
| jute zak | boal |
K | |
| kaalkop, kale | pletskop, koalkop |
| kaars | kèes |
| kaarsvet | kèesroet |
| kaart | koart |
| kaarten | koarten |
| kaartje | kartjen |
| kaas | koas |
| kaatsen | katsen |
| kabelbaan | tellefurriek |
| kachel | stoof |
| kadetje, rond broodje | piestolee |
| kakker | sjiesjie |
| kalf | mutten |
| kalk (op muur) | wietsel |
| kalken, witten | wieten |
| kameel | kemel, kamieël |
| kamer | kaumer |
| kan mij wat schelen | foert |
| kanjer | galjaar |
| kanjer, rakker | kastaar |
| kap | kapusjong, kap |
| kapot | kapot. kadu:k, kats(j)ee |
| kapper | kwaffeur |
| kar | ker(-re) |
| karabijn | karbien(-egewèer) |
| karamelsnoepje | babbeluut, lutti |
| karnemelk | kèeremelk |
| karper | kaerper |
| kasseien, kinderkopjes | kassaen |
| kasseiweg | kassaeboan |
| kast | kas |
| kasteel | kastiël |
| katapult | mik |
| kater | koater |
| kauwgom | sjiek, bazooka |
| kei (fig.) | krak |
| kei(tje) | kae(ken) |
| kerk | kaerk |
| kermis | kérremes |
| kers | kezze |
| kerselaar | kezzenbuuëm |
| Kerst | Kest, Kaerst |
| Kerstavond | Kestoaved |
| kerstboom | kezbuuëm |
| Kerstdag | Kestag |
| kerststronk | bu:sj |
| ketting (m.n. fiets-) | keet'n, kete, ketting |
| keuken | keuken, schotel'uis |
| kibbelen, hakketakken | ekketekken |
| kies | boktand |
| kietelen | kriebelen, kietelen |
| kiezelsteentjes, gravel | rakellekes, rekellekes |
| kijken | kèeken |
| kikker | puit |
| kilometerteller | kilometriek |
| kind (klein -je) | kiend (klae kiendjen) |
| kinderen | kienner'n, kiender'n |
| kinderwagen | vwatuur |
| kindje | kiendjen |
| kip | kieken, poelde |
| kippenbout | kiekenbille |
| kippengaas | kiekendroad |
| kippenhok | kiekekot |
| kippenstal | kiekestaal |
| kippenvel | kiekevliës |
| kist | kiest |
| kitten | kattejonk |
| klaar | klèer |
| klaar, gereed | gerieëd, grieë |
| kladblok | broejong |
| klagen | klaugen, kreften, s(j)ikkaneuren |
| klagen (overdreven -) | kreften, grèeven, lamèeren |
| klager, jeremiëerder | kreft |
| klant | kalant |
| klap | slag, petat, pets, mastel |
| klap, slag | galet |
| klap, oorveeg | pets, sallewoase, uuërvèeg |
| klappen (in je handen) | plakken (in au an'n) |
| klappertjes(-pistool) | poerkes (-revolver) |
| klauw(-en) | klaa(-n) |
| klaveren (kaartkleur) | klauver'n |
| kledingkast | klieërkas |
| kledingwinkel | klieërewinkel |
| kleedje | klieëken |
| klein scherp mesje | vliem(eken) |
| klein, kleiner, kleinst | klaen, klaener, klenst/ |
| kleinkind | klaekiend |
| kleren | dingen (zowel als enkelv. als mv. gebruikt), kliëren |
| kletskous | kommèer |
| kletsnat | mesnat |
| kleur | kleur, koleur |
| kleuterschool | kakschool, bewoarschool |
| klimmen | kleffer'n |
| klinknagel | revet |
| kloddertje | trutjen |
| klomp | klopper |
| klompen | kloppers |
| klooster | kluëster |
| klotsen | kletsen |
| kluis | koffrefaur |
| kluizenaar | kluizenèer |
| kluwen | knossel |
| knalpot | sjappement |
| knap (uiterlijk v. persoon) | snel |
| kneus | seut(-e) |
| knie(-en) | knien(-'n) |
| knijpen | nèepen (nep, nept'n, genepen), nipkes geven |
| knijpen (er tussenuit) | pèer'n (er vandeur / |
| knikker | maerebolle |
| knikkeren (in een kuiltje) | (in 't putjen) stuiken |
| knipperen | pinken |
| knipperlicht | pinker |
| knobbel | knoebel |
| knoeien | muuësen, bross(el)en |
| knoeien (als vakman) | broddeln, knosselen, briekoleer'n |
| knoeier | muuëser, muuëskluuët |
| knoeier, chaoot | muëser, broddelèer |
| knoop | knuëp |
| knutselen | briekoleer'n |
| koe, mv. koeien | koe, mv. koën (oe + doffe e) |
| koeienstal | koestaal |
| koeienvlaai | koeëvloa, koeëplaaet |
| koelbox | frigobox |
| koelkast | èeskas, frigo |
| koffie | kaffee |
| koffiedik | kaffeegruis |
| koffiekoek | rozènekoek |
| koffieleut | kaffeebözze |
| koken, kookte, gekookt | kuëken, ku:kt'n, geku:kt / |
| kolenemmer (-bak) | koolkenne, koolbak |
| kolenhandelaar | koolmarsjang |
| kom | penne, komme |
| kom (gewrichts-) | noot |
| kom (v. aardewerk) | test |
| komen | kommen (kwam, gekommen) |
| kon, konden (v. kunnen) | kost, kosten (2e pers. mv.: gulder / |
| konijn | konèen |
| konijntje | konentjen |
| koning(in) | keuning(in) |
| koninginnenhapje | viedeeken |
| kooi | muit |
| kookketel | maerremiet |
| kookpan | kasrol, kom, penne |
| kookpan | pot |
| koolmees | kuuëlmieës |
| koopwaar | marsjandies |
| koor | kuuër |
| koorddansen | ku:rredansen |
| koordje, touwtje | ku:rreken |
| koorts | kösses, kössen |
| kop (koffie) | zjat |
| kopen, kocht, gekocht | kuuëpen, ku:pt'n / |
| koplamp | faar |
| koppeling [auto] | ambriaazj |
| koppig | dwèes, bokkig |
| koprol | tuimelparèes |
| korf. mand | körf |
| korst | köst |
| korst(je) (van wond) | roef(ken) |
| kort | kört |
| koste wat het kost | malgree |
| kou | kaa |
| koud | kaad |
| koude schotel | kaa plaa |
| kous | kous |
| kouwelijk persoon | kaapuit |
| kozijn (neef) | kozzen |
| kozijn (v. raam of deur) | kozèen |
| kraag | kraug |
| kraai(en) | kroa(n) |
| krabben, krabde, gekrabd | kravven, krafte, gekraft |
| krentenbrood | rozèen'nbruuëd |
| kreuken | verrompelen, kreukelen |
| kriebelen, scharrelen | krawietelen |
| krik | kriek |
| kristalsuiker | kriestallizee |
| kroonkurk, dekseltje | schilken |
| kruimel | brèezel, mèezel(ink) |
| kruimelen | mèezelen |
| kruisbes | stekelbees |
| kruiwagen | krewwaugen |
| kruiwagen (fig.:nepotisme) | piestong, krewwaugen |
| kruiwagen (voor vloeistoffen en zand) | brewet ( |
| kuiken(tje) | tsjiepken, kieksken |
| kunnen | kunn'n, kost(kon), gekost(gekund) |
| kunnen we | kummen, kunnemen |
| kunstgebit | valse tan'n |
| kunstleer | siemielieleer |
| kurk (v. fles), kroonkurk | stopsel |
| kus(je), kusjes | bees (bezeken), bisken, bezekes |
| kus(sen) | bisken (biskes geven), toot(en) |
| kussen (ww.) | bezen |
| kussensloop | flawèen |
| kwaad | koad |
| kwaadheid | kolère |
| kwak | drets, kwak, kwek |
| kwaken | kwoaken |
| kwartier | kottier, kettier, kartier |
| kwast (kermis) | flosj |
| kwibus, hansworst | wietel |
| kwikstaart (grijze of gele ~) | pèerewipper |
L | |
| laag (niet hoog) | lieëg |
| laag (zn.) | laug |
| Laarne | Loarn |
| laarzen | botten, loarzen, lèerzen |
| laatje | schöfken |
| laatst | lest |
| lachen (vet ~) | galferen |
| ladder | lieër |
| lade | schuif |
| laken | lauken |
| lampenvoet | lampadèer |
| lang persoon | pennelat |
| lange staak | pèers |
| langs | last, nost |
| langs komen | afkommen |
| langs onder | al onder |
| langslaper / | slapkous |
| lantaarn | lantèern |
| lanterfanter | stroatluëper |
| lasdraad | soeduur |
| lassen | soederen |
| lastig persoon | ambetanterik |
| lastig vallen, (zich) vervelen | ('em) ambeteren |
| laten rondslingeren | loaten raen |
| lawaai | lawaet |
| laxeermiddel | priggoase ( |
| Lebbeke | Lebbeek |
| Lede | Lee |
| leed | ertziër |
| leeuwerik | liëwerik |
| legerdienst | d'n troep |
| leggen, legde, gelegd | leggen, legd'n, gelaed |
| lekstroom | fwiet |
| lelijk | liëlek |
| lelijker geworden | verliëlekt |
| lenden | leën |
| lenen, gebruiken | bezigen |
| lente | 'n uitkomm'n |
| leren(ww.) | liëren |
| lessenaar | pupiter |
| let op, `mijd je` | meddau |
| levendig | vief |
| libel | glaz'nier |
| liberalen ( blauwe) | blaan, de blaae |
| licht, lamp | 't liecht |
| liefje | mokke |
| lift | assansuir, assanseur |
| liften | ottostoppen |
| lijkbidder(sgezicht) | lèekbidder(sgezicht) |
| lijken (op iemand ~) | trekken (op iemand ~) |
| lijken op | trekken op |
| lijkend op | precies |
| lijm (m.n. alles-) | koltoe |
| lijmen, lijmde, gelijmd | lèemen, lemd'n, gelemd |
| lijster | laester |
| likje | leksken |
| likken | lekken |
| lineaal | regel |
| links (tegen paard) | jèert |
| lip | lep |
| loeien (v. koe) | burlen |
| lolly | kalluitenblok |
| lompe vent | loëten |
| lood | luëd |
| loods | angaar |
| loof (van groenten) | groes. luëf |
| lookworst | luëkwö(r)st |
| loon, salaris | pree, daguur, luën |
| lopen | luëpen. lu:pt'n / |
| loskokende / | blompetatten |
| luchtbuks | lu:tjesgewèer |
| luchtbukskogeltje | lu:tjen |
| luchter | lu:ster, luchter |
| lucifers | stekskes |
| lucifersdoosje | stekkenduësken, stekkendu:sken |
| luiden | luin, sloan |
| luidspreker | ooparleur |
| luier | piesdoek |
| luierik, luiaard | leegluëper, leegganger, lamzak |
| Luikse wafel | suikerwaufel |
| lunet, halfrond bovenvenster | woar |
M | |
| maag | maug |
| maaidorser | pikdösser |
| maaien | moan, afraen |
| maaimachine | moamasjien |
| maan | moan |
| maand | mond |
| maandag | mondag |
| maar | mar, moar |
| maart | mèert |
| made(n) | moa(n) |
| mager persoon | pennelat |
| magere melk | flötjesmelk |
| magneet | trekèezer |
| magnetron | miekrogolf |
| mais | sponse taaerre [Spaanse tarwe] |
| maken, maakte, gemaakt | mauken, makt'n, gemakt |
| malen | moalen, mald'n / |
| man | maan, vent |
| mand | manne |
| mand (voor duiven) | keef |
| mannelijk geslachtsdeel | gemacht |
| mannelijk konijn | raaër |
| mannetjesvarken | bèer |
| Margote (hoofdstraat in Wichelen) | Maaerregoot |
| markt | mert |
| marmoleum | ballatum |
| masturberen | 'em afspelen |
| matrasveer | ressoar |
| mauve | moof |
| mazelen | moazel'n |
| medaille | medalde |
| medelijden | kompasse |
| meer | miër |
| meester | mieëster |
| meeuw | mië |
| meid | maesen |
| meidengek | meskeszot |
| meikever | ronker; mulder / |
| Meirbos (lokale site van zgn. `castrale motte`) | Maerrebos |
| meisje | mesken |
| melktanden | melktan'n |
| menie | ruuëmiene |
| menie, rode menie | ruë miene |
| mening | verzae |
| menstruatie | veranderingen |
| menstruatie | regels |
| Mere | Mèer |
| merel | mèrlaûn |
| merel | mèerloan |
| Merelbeke | Mèerlbeek |
| mergstamkolen | stekken |
| merkwaardig persoon | pallesoat, kwiestenbiebel |
| mestvaalt | messink |
| met | mi ( mih, korte i) |
| metaal | mittoal |
| meteen, straks | sebiet |
| meter (peetmoeder) | mit |
| metselaar | metser |
| metselen | metsen |
| metselzand, scherp zand | rèenzand |
| miauwen | miaan |
| Micky Mouse | Mikkie Moes |
| middag | noen |
| middelste | talvesten |
| mij | mae |
| mijden | mekken, mekt'n, gemekt |
| mijnheer (- pastoor, - de dokter, - de notaris) | meniër ( de paster, - 'n dokteur, - 'n nottarres) |
| mijnwerker | koolputter, mèenwaerker |
| min of meer | 'alvelings |
| minderwaardig | schramoelde |
| miskraam | misval |
| mislopen | rateren |
| misselijk | onpasselek |
| mist, het - | smuuër, 't smuuërt |
| mistig | gesmuuërd |
| modder | moor |
| moeder | moeder |
| moedervlek (behaarde -) | peperku:rre |
| Moerzeke | Moes |
| moestuin | lochting |
| mokken | bokken |
| molenaar | meulnèer |
| molentje | meuleken |
| mond, gezicht (pej.) | toot, tuuet, smoel |
| mondharmonica | mondmezziek |
| mooi | schuuen |
| Moorsel | Muuersel |
| morgen | maern |
| morgenavond | maernoavond |
| morgenochtend | maerrevroeg |
| morsen, knoeien | muuësen |
| mortel | muëtel, mörtel |
| mosterd | mostoart |
| motor (auto-) | motteur |
| motor(-rijwiel) | motto |
| motorkap | kappo |
| motorkap | kapoot |
| motregenen | mèezelen, smokkelen |
| mouw | maa |
| muf | verduft |
| muggenzifter | pezewever |
| muil | muil |
| muilpeer | muilpèer |
| mus | mu:s |
| mutsaard | outmèet |
| mutualiteit | ziekenkas |
| muuropening voor afvalwater | mozegat |
N | |
| naald | nalde |
| naam | naum |
| naar (richting) | nar |
| naargelang | narvenant, norvenant |
| naast | nevest, nevens, bezaen |
| naast elkaar | neffeniën |
| nabootsen | achternoa(r)doen |
| nadeel | schoa |
| nadelig | schoalek |
| nadien | nardien |
| nagras, nagewas | toemoat |
| Namen | Naumen |
| namiddag | achternoen |
| namis (voor overledene) | noagetae |
| nare, gemene vrouw | teef |
| natuurlijk (bijw.) | vanaegen(s), vanaegest |
| nauw | naa(t) |
| navel | affel, naugelbuik, nauvelbuik |
| nederland | woord de jandouwe |
| Nee, ik (jij, hij, zij, wij) niet | nieë'k, nieë'g, nieë'n, nieë's, nieëmen, niëg (niëguir / |
| nee, wat denk je wel | banieëgae |
| neef (kind v. om of tante) | kozzen |
| neergooien, deponeren | afroeën, neersmèeten |
| negende | negeste, negest'n |
| negentiende | negetienste, negetiend'n |
| negentig | tnegetig |
| nek | vös |
| nergens | nieverans(t), nievers(t) |
| netel | tingel |
| neuken | poepen |
| neutraalstand (v. versnellingspook) | pwoa maur ( point mort) |
| niemand | niemandnie, niemannie |
| niet eens | allins nie, allis nie |
| niet meer | nie mieër |
| Niet meer juist weten | Ontgeven |
| niet met opzet | onverwiest |
| nietje | aggrafken |
| nietsnut | niewèerd, pallesoat, kwistenbiebel |
| niettemin | allegelèek |
| nietwaar | (e-)war |
| nieuw (een nieuwe jurk, een nieuwe auto) | nief, nievve (bv. een nief kliëken, nen nievven otto) |
| Nieuwerkerken | Nieuwerkaaerken |
| nieuws | nieës, nies |
| nieuwsgierigaard | kerjeuzeneus |
| nijdas, zuurpruim | krebbenbèeter |
| nijlpaard | nèelpèerd |
| nijptang | nèeptang, trektang |
| Ninove | Nienoof |
| nochtans | pertang |
| nodig | vandoen |
| noest (in hout) | wieër |
| nok ( vorst van dak) | vöst |
| nooit | nuuët, nuuët va' ze leev'n, fa ze leev'n nie, nuuët nie |
| Noord | Nuuërd |
| nootmuskaat | kruinoot |
| nors | vies |
| notaris, de notaris | nottarres, 'n nottarres |
| Noten van hun omhulsel doen | Ontsloesteren |
| nummerplaat (v. auto) | plak |
| nylon | nielong |
O | |
| o ja / | tjein |
| ober, kellner | garsong |
| ochtend | maaernd |
| oefenen, trainen | antreneer'n |
| oksaal | oksoal |
| olie | ole |
| oliebol | smoutebol |
| om de andere dag | alovernander'ndag |
| om en om | geschranst |
| om en om | geschrankt |
| oma | mit |
| Omdat | Omdeeswil |
| omdat | omda |
| omelet | aerekoek |
| omgeving (de -) | avrong ('n -) |
| omhoog | omuuëg |
| omruilen, verwisselen | vermangel'n |
| omvergooien | omvaaerroeën, omvaaersmèeten |
| omweg (maken) | alom goan, nen omwig moaken |
| onbeschoft | astrant |
| onderbordje | soetas |
| onderbroek (m.n. lange -) | kallesong |
| onderhemd | lèeveken |
| onderhemd (van vrouw) | kombinèzong |
| ondertussen | t(s)winst, binst |
| ondertussen, in één moeite door | ampassant |
| onderwijzer | miëster |
| onderwijzeres | miestes, iefra |
| onenigheid, ruzie | ambras |
| ongeduldig | ongedurig |
| ongeduldig persoon | ostigoard / |
| ongeluk(kige gebeurtenis) | malleur, accident |
| ongeveer | avaer, avaergelèek, omtrent |
| onlangs | overlest |
| onnozel | onnuuëzel |
| onopzettelijk | onverwiest |
| onrustig bewegen | krawietelen |
| ontbijtkoek | pompkoek, peperkoek |
| onthouden | omtagen, ontagen |
| ontkoppelen (auto) | embrajeren |
| ontkurken | aftrekken |
| ontraden | afroan |
| ontsnappen | schappeer'n ( Fr. échapper) |
| onwel, wat misselijk | mottig |
| Onze Lieve Vrouw Hemelvaart | 'alvoest [half augustus], 'alvust, onzlievra'emelvèert |
| Onze Vader (bidden) | Vaddrons (bidden) |
| onzelieveheersbeestje | onslievrabiestjen |
| onzin (vertellen), kletsen | zieëver(-en) |
| onzorgvuldig | neegliezjent |
| oog | uuëg |
| oogarts | uuëgmieëster |
| ooit | va z'leven, uuët |
| ook | uuëk |
| oom | nonkel |
| oor | uuër |
| Oordegem | Uuërdegem |
| oorvijg | uuërvèeg, vèeg op aune kop |
| oorworm | uuërezuiper, uuërebiëst |
| Oost | Uëst |
| Oost-Eeklo | Uëstiëkluë |
| Oostende | Uëstende |
| Oostenrijk | Uësterèek |
| Oosterzele | Uësterzeel |
| op een rij (- na elkaar) | a(lle)moal achteriën |
| op en top, helemaal | grad |
| op tijd | intets, battets |
| opa | pit |
| opbergen | wigsteken |
| opbranden | opbrann'n |
| opdirken | optalleweren |
| opdondertje | vözzel |
| opdringen | opsolferen |
| opeens, plotseling | in iëne kiër |
| open | uuëpen |
| open haard | openèerd, uuëpenèerd |
| openduwen | opendaugen |
| operatie | operoasse |
| opeten | opeten, binnespeel'n |
| opgedirkt, opgemaakt | opgetelluërd |
| opharken | oprèeken |
| ophef, rumoer | lagèer |
| ophouden | uitschiën |
| opkamer (kamer boven kelder) | vout |
| oplikken | oplekken |
| opnieuw | vanèer, van alèer, verdrom, 'erdoens |
| opraken | opgeroaken |
| oprapen | oproapen, rapt'n op, opgerapt |
| oprit, oprijlaan | opraae |
| opscheppen | stoefen, blage(u)ren |
| opschepper | stoefer, blageur, zjest |
| opslagplaats (fig. ook: honk) | diepoo |
| opstropen | opsluuëven |
| opvegen | opvèegen |
| opvliegers | vapuir(ke)s |
| opwinden | opwinn'n |
| opzadelen met, aan iemand iets verpatsen | opsolferen |
| opzij (van -) | bezaaen (van -) |
| ordner | klasseur |
| orgel | örgel |
| oud mannetje | Aa peken |
| oud vrouwtje | aa vraken, aa mitjen |
| oud, de oude | aat, 'n aan |
| Oudegem | Aagem |
| Oudenaarde | Aad'nèer'n, Oud'nèer'n |
| ouder worden (zichtbaar -) | veraalekken |
| ouders | aars |
| ouderwets | aarwets |
| ouderwetse of domme vrouw | seute |
| oudje | aken |
| oudstrijder | aastraaer |
| overhaast | roefroef |
| overjas | paltoo |
| overjas (lang) | pardessu |
| overladen | overloan |
| overlijdensbericht | duuëbrief, raabrief |
| overloop | allee / |
| Overmere | Overmèer |
| overmorgen | overmaern |
| overslaan | oversloan, sleeg / |
| overstroming | overstruëming |
P | |
| paal | poal |
| paaltje | palken |
| paardenbloem | piesblom |
| paardensalami (vierkant) | zwerten vierkanten bloende |
| paardenstaart | pèerestèert, kodde |
| paardenstal | pèerestaal |
| paardenvijg | pèerevèeg |
| Paardeweide | Pèerewae |
| paasei | poasae |
| Paepestraat | Paupestroat |
| pain à la grecque | grieks bruët (is niet Grieks maar Brussels `bruut van de grecht`) |
| pak slaag | roefeling(k), dössink |
| pakkingringetje | rondiëlken |
| pale ale | pellel (-leken) |
| paling | poalink |
| Palmzondag | Paelmezondag |
| pan(-nenkoek | penne(-koek) |
| pand (m.n. vrijstaand), woonhuis met aanhorigheden | gedoen |
| pandjesjas | pietelèer |
| paneermeel | sjappellure |
| pantoffel | slets |
| pantoffels (plastic -) | (zieë-)sletsen |
| papegaai | pappegoa |
| Parijs | Parèes |
| park | perk |
| parkiet | pierus |
| Pasen | Poasen |
| pastoor | paster |
| pauw | paa |
| pech (mechanische -) | brauk, stikken |
| pekelharing | pekelèerink |
| penalty | pillantie |
| per se | malgree |
| per toeval, soms | amets |
| perelaar | pèerenbuëm, pèerelèer |
| personenwagen | luksvwatuur |
| perzik | pesj, pezje |
| pesten | koejoneren, duvelen |
| peter (peetvader) | pit |
| peterselie | pittersille, petersille |
| piepschuim | isomo |
| pier | teek |
| pijn | zieër |
| pijp | pèep |
| pijpekrullen | pampilotten |
| pikhouweel | piosj |
| pil | piele |
| pilaar | pielèer |
| pilaarbijter, iemand die vaak naar de kerk gaat | pilèerbèeter |
| pils(je) | expour (exporken), piels(ken) |
| pinda | aupenotjen |
| Pinksteren | Sinksen |
| pint | pient |
| pissebed | keldervaerken, piessebed |
| plaats | plats, plek |
| plaatsen | plasseer'n |
| Plaatsvinden | Duuërgoan, durgoan |
| plafond | plaffong |
| plak ham | schel 'eps |
| plakje | schelleken |
| plakje vlees | pieleken vlieës |
| plakken | plekken |
| plakplaatje | plekker |
| plank gas | gas planché |
| plankenvloer | plansjee |
| plankje, bordje | berreken |
| plantgoed | zetgoed |
| plassen, pissen | piesen |
| plastic | plastiek(en) |
| platendraaier | pieku:p, ploat'ndroar |
| plavuis | dal |
| plein | plaaen |
| pleister | plekker |
| pleisterwerk | bezetsel, bezetting |
| plenzen, hard regenen | störtregen'n |
| pleuritis (longvliesontsteking) | fleurus, fleuris |
| plonsen | pletsen |
| plooi | ploeë, pluë |
| plooien | ploeën, pluën |
| plots versnellen, (proberen te ) ontsnappen (in wielerwedstrijd) | demarreer'n |
| pochet | stoeferken |
| pochetje | stoeferken |
| podium | verruëg |
| poedelnaakt | blekkenbluuët |
| poedersuiker | blomsuiker, impalpabel |
| poedersuiker | impalpabel |
| poelier | pollier |
| poetsdoek | kuisvodde |
| poetsvrouw, huishoudhulp, interieurverzorgster | kuisvraa |
| poken | koteren |
| politie, de blaa | poliese |
| politieman | fliek, nen blaaen |
| pook | koterauk |
| poort | puërt |
| poortje | pu:rtjen |
| poot | puët |
| pootje | pu:tjen |
| pop | poep |
| populier | kanada |
| port (drank) | porto |
| portefeuille | portefoelde |
| portie | poosse |
| postbode | fakteur |
| postzegel | tember (timbre) |
| potlood | potluëd. putluëd |
| prakken (aardappelen -) | smèezen, smèesd'n, gesmèesd |
| praten | klappen |
| prei | paraae |
| preken, hij preekt, preekte, heeft gepreekt | preken, aae prikt, prikt'n, ee geprikt |
| premie | priem |
| prentje | bieldeken |
| prentje, bidprentje | bieldeken |
| prijs | prèes |
| prikkeldraad | pinnekesdroad, pikdroad, piekdroad |
| processie | prossesse, ommegank |
| provincie | provvinse |
| pruik | paru:k |
| pruimen (ww.) | toebak sjieken |
| pruimtabak | sjiektoebak |
| prutser, beunhaas | knosselèer |
| punaise | pienèes |
| puntje, wit puntje | sandwiesj |
| puntmuts, kaboutermuts | pinnemuts (pielemuts) |
| pyjama | piezjema |
R | |
| raadsel(tje) | ratsel(ken) |
| raak! | lap! |
| raar | oardig, roar |
| raaskallen | ziëvern |
| rabarber | rabaaerber, rabaarber |
| rabarber | ribbarber |
| racefiets | koersvelo |
| raden | (g)roan, groad'n, ge(g)roan |
| raden | roan |
| radio | raddio |
| ragebol | kobbejauger |
| rakelings | schèerlings |
| raken, raakt, geraakt | rauken, rakte, gerakt |
| rakker, deugniet | kastaar |
| rakker, kanjer | kastaar |
| ranja | oranzjade |
| rapen | raupen |
| rare man | roaren apostel, oardigen apostel |
| ratelen, veel praten | roatel'n |
| rauw | raa(d) |
| rauwe ham | raa eps |
| ravotten | dzjokkeleuren ( |
| rechts (tegen paard) | tu:k |
| rechtuit (gezegd) | vlakaf (gezeid) |
| redeneren, ernstig praten | rizzeneren |
| redenering | rezzon(g) |
| redenering, uitleg (m.n. ingewikkelde -) | rizz'neerink |
| reet, kier | gerre |
| reflector | katt'nüg |
| regelen | arranzjeer'n |
| regelen, organiseren | riggeleer'n |
| regencape | basjken |
| regenjas | (im)permeabel |
| regio | kotee |
| reiskoffer | valies |
| rem | freng |
| remmen | frengen |
| ren, buitenhok (omheind, evt. ook overdekt) | renne |
| restaurant | restorang |
| restje, beetje (m.n. vloeistof) | trutjen, klutsken |
| reumatische aandoening | siejatiek ( |
| rib | ribbe, rebbe |
| ribcarbonade | krap |
| rieten dak | struuë(n)dek |
| rietje, strootje | struëken |
| rij (ordelijke -) | root |
| rij, aantal | rae, riësem |
| rijbewijs | raebewèes |
| rijden | raen |
| rijgnaald | raenalde |
| rijkswachter | zjandaerm |
| Rijn | Rèen |
| rijp (bn.) | rèep |
| rijp (zn.) | rèem, rèep |
| rijpad (vnl. aarden -) | ree |
| rijst | rèes |
| rijstpap | rèespap |
| Rimeir (wijk / | Riemèr |
| ring | rink |
| rits | tieret |
| roddelaarster, klappei | kommèer, gazet |
| roddelen | kommèer'n |
| rode kool | ruë kuël('n) |
| rode wijn | ruë wèen |
| roeiboot(-je) | roëbuuet (roëbu:tjen) |
| roerei | geklutst ae, aerekluts |
| roestvrij sta(a)l(en) | inox(en) |
| roffel | roefel |
| roken (pijp, sigaret....) | smuuëren, ruuëken |
| rolluik | persjenne |
| rolschaatsen | rolschatsen, rolschetsen |
| rommel, troep | bucht, brol, annekesnest, mikmak |
| rommelen | roefelen |
| rommelmarkt | aa mert |
| rond doel bij knikkerspel, ootje | oken |
| ronddwalen | rondtjollen |
| rondom | rommendom |
| rondslingeren | raen |
| rondvertellen, wijd en zijd verkondigen | uitbellen |
| rood | ruuëd |
| roodborstje | ruuëböstjen |
| roodharige | roste(n) |
| roofvogel (m.n. sperwer) | mu:sseste(k)ker |
| rook(-walm) | domp |
| room | ruuëm |
| roomboter | boernboter |
| roos | ruuës |
| rot | vört, rot |
| rot ( rij) | root |
| rotje | bommeken |
| rouwen | raan (in de raa zèen) |
| rozenkrans | ruuëzekrans |
| rubber | kaatsjoe |
| rubella, rode hond | ruën ont |
| rugpijn | 't verschot |
| ruien, in de rui zijn | ruiven |
| ruiken | rieken |
| ruilen, omwisselen | verwiessel'n, (ver)mangel'n |
| ruïneren | rinneweren |
| ruïnering | rinnewoase |
| ruiten (bij kaarten) | koeken |
| ruiten aas | koekenoas |
| ruiten koning (kaart) | koeken ieër |
| ruiten vrouw (bij kaarten) | koekendam |
| rukken | snokken |
| rundvlees | rendvlieës |
| ruzie | ambras. boel, mot, lagèer, bagaar |
| röntgenfoto's | plakken |
S | |
| salami | sallammie, bloende ( saucisse de Boulogne) |
| samen | tuuëp, baeïeën, tegoarn |
| samenbinden | tuepbinn'n, baeïeënbinn'n |
| samengedrukt | dobbeltuuëp, tobbeltuuëp |
| samenknijpen | soamennèepen |
| samenrapen, verzamelen | ramasseren |
| savooi(-ekool) | savuuë(-kuuël), savoeë(-kuuël) |
| schaal (schil) | pelle |
| schaap | schaup |
| schaar | schèer |
| schaatsen | schatsen, schetsen, schovverdèen'n |
| schade | schoa |
| schaduw | lommerte |
| schalie(-en) | schalde(-n) |
| schap | ank |
| schattig kind / | biëken |
| scheel, schele | schèel, schèel'n |
| scheenbeen | schiënbiën |
| scheermes(je) | schèermesken, schèes (schèezeken) |
| scheermesje | zjielettemesken |
| scheet | scheet, prot |
| scheiden | schiën |
| scheiding (van haar, onroerend goed...) | schieë |
| scheidsrechter, arbiter | albieter |
| Schelde (de, v.) | 't Schelde (o.) |
| schelen | schillen |
| schelm, onbetrouwbaar persoon | vajoe ( voyou) |
| schenden | schennen, schend'n, geschonnen |
| schenen (onderbenen) | schiën'n |
| scheren | schèer'n |
| scheut (aardappel-) | kieëst |
| schijnbaar | precies |
| schijnbaar, er op lijkend | precies, pessies |
| schijnen ( scheen, geschenen) | schèen'n (schend'n, geschenen) |
| schikken, ordenen | ranz(j)eren |
| schillen | schell'n |
| schilletje | pelleken, schilleken |
| schilmesje | pattattescheller |
| schoenen met dikke zolen | plattooschoenen |
| schoensmeer | (schoenen-)blink, schoensjmink |
| schok (electrische -) | snok |
| schokdemper | ammortisseur |
| schol, pladijs | pladèes |
| schommel | bèes |
| schommelen | bèezen |
| schoolrapport | bu:lleteng |
| schoon | schuë(n) |
| Schoonaarde | Schuënèern, Schu:naarn |
| schoonouders | schuënaars |
| schoonzus | schuë(n)zuster |
| schoorsteen | schapèep, scha |
| schoorsteenveger | schavèeger |
| schop | schip |
| schoppen (bij kaarten) | pèekes |
| schoppen aas | pèekenoas |
| schoppen boer | pèeke zot |
| schorseneren | schörseniër'n, schösseniëren |
| schort | vusschuuët |
| schort, voorschoot | vusschuuët, vurschuuët |
| schouder | schaër |
| schouw, schoorsteen | schaa |
| schrapen | schrepen |
| schrikdraad | elletriekdroad |
| schrikken | verschieten |
| schroef | vèes |
| schroefring(etje) | rondiël(eken) |
| schroevendraaier | to(e)rnavies |
| schrokken, gulzig zijn | schoefel'n, binnengaffel'n |
| schudden (zacht -) | lutsen |
| schuifaf | sleerplank |
| schuimspaan | schömspoan, visspoan, schepspoan |
| schuin (hellend) | noes |
| scrotum | bözze |
| seconden | sekonn'n |
| sering | zjozzemien |
| seringen | zjozzemien'n |
| serre (aanbouw) | veranda |
| serre (broeikas) | saere, sèere |
| Serskamp | Sèeskamp |
| simulant | sjiekee |
| sinds | tsichten |
| Sint Maarten | Siente Merten (In Wichelen net als in het Land van Aalst met analoge folklore gevierd als elders Sinterklaas). |
| Sint-Gillis-Dendermonde | Sient Gieles |
| Sint-Niklaas | Sient-Niekloas |
| Sinterklaas | Sientniekloas |
| sinusitis | sienuziet |
| siroop, stroop | saroop |
| sjaal | 'alsdoek, sjal |
| sla | salloa |
| slaag (pak ~) | rammeling |
| slaan (in elkaar -) | afsloan |
| slaan, sloeg, geslagen | sloan, sleeg / |
| slaapjurk | tabboard |
| slaapkamer | slapkaumer |
| slaapwel | sláppél |
| slabbetje | bavet, zieëverlap |
| slak | slek |
| slakkenhuis | slekkenuis |
| slang (kunststof -) | daaerm |
| slapen (ik slaap), sliep, geslapen | slaupen (ik slap / |
| slaperig zijn, slaap hebben | vauk en / |
| slaperigheid | vauk |
| slecht afgewerkt, stuntelig | 'alfzèegat |
| slecht weer (sint-baafsweer) | boamesweer |
| slechts | nie mieër as moar |
| slede | èeskot |
| slijmerd | gatlekker |
| slijpen | wetten, slèepen |
| slim | ieët |
| slimmerik | fèn'n tieën |
| slingeruurwerk | regelateur |
| slip | slep |
| sloddervos | neegliezjent'n |
| sloof, sloor, meelijwekkende vrouw | sluuër |
| slordig | negliezjent, zörgeluuës |
| sluier | vuuël, vwoale |
| slurpen | sloeberen |
| smaken | smoaken, smakt'n, gesmakt |
| smeerkaas | smèerkoas |
| smeren (boterham) | brieën |
| smeulen | vuizen |
| smid | smet |
| smijten | smèeten |
| smoes | foef |
| snater | tetter, rebbel |
| sneeuw(-en) | snië(-n) |
| sneeuwbal (ook bep. snoep) | sniëbal |
| sneeuwklokje | sniëkloksken |
| sneeuwpop | snieëman |
| snel, gauw | agaa |
| snelbinder | velorekker |
| snijden | snaen |
| snijtand | snaetand |
| snoeischaar | sikkatuir |
| snoepen | sneukel'n |
| snoeper | sneukelèer |
| snoepje | spek |
| snoepje(s) | spek(ken) |
| snor | moestasj |
| snottebel, snotpin | snot(te)wiek, snotvink |
| soldaat | soldoat |
| soldeerbout | soedeerbout |
| solutie (fiets) | sollu:sse |
| sommige | sommigste |
| soms | mittèën, batèën, somtets |
| soortgenoten, vrienden | konsoorten (meestal pej.) |
| spaak | rejjong |
| spade | spoa |
| spar | spaaerre |
| sparrenbos | spaerrrenbos |
| spatbord | gardeboe |
| spatten | spetten, spett'n, gespet |
| speculaas(-koek) | spikkeloas(-sekoek) |
| speeksel, spuug | spieëk |
| spek | geregeld |
| speld | spelle |
| sperwer | spriewoal |
| spiegelei | pèernuëg (paardenoog) |
| Spieringkotelet | Boefkortlet |
| spijbelen | schoolduiken |
| spijker (grote -) | kepernagel |
| spijker, nagel | noagel |
| spijkerbroek | texasbroek |
| spijtig | spèetig |
| spin | spinnekop |
| spinazie | spienazze, spienazje |
| spit, lumbago | verschot |
| spitsmuis | dolleken |
| spitten | spetten |
| spleet | gerre |
| splinter | splenter |
| spoedig, gauw | (a)gaa |
| spoedzending | nen ekspres |
| spoken | spueken (ik spuek, gae spu:kt, ae spu:kt enz.) |
| spook | spuek |
| spoorweg | èezerewig |
| spoorwegovergang | barieël |
| sportgympen | tu:rnsletsen |
| spraakwaterval | tetterèer |
| spreekuur | zituur |
| spreeuw | sprieë |
| sprei | sprae |
| sprenkelen | drietsen |
| springtouw | ku:redans |
| sproeien | sproeën |
| spugen | spukken |
| spuit | spiët |
| spuug | spuk(sel), spu:ksel, spiëk |
| spuwen | spukken, spu:ken |
| staal | stoal |
| staande lamp | lampadèer |
| staart | stèert |
| staat hij | stoat-sje |
| stakker, sul | dompelèer |
| stal | staal |
| stapelgek | zu: zot as een drilnout |
| star (kijken) | stèerlings (kèeken) |
| station, ook statie [lijdensverhaal] | stoasse |
| stationair | ralanti/ |
| steendood | stiënduëd |
| steenmarter | fluwèen |
| steiger | staketsel |
| stekelbaars | stekelbèe(r)s |
| stekeltjeshaar (kort), bebophaar | bros(-ken) |
| stelen | schoepen, tsjoepen (eufem.); schiëf sloan |
| stempelen | doppen |
| step, autoped | trottinet |
| sterk (bv. koffie, verhaal, stank...) | straf |
| sterke drank, een glaasje - | körten drank, ne kört'n, nen druppel |
| sterkte | koerazje |
| sterven van ellende | kreveren |
| steunbalk (met I-profiel) | poetrel |
| steunen(d ademen), kreunen | krochen |
| stevig gebouwde kerel (`een brede`) | briën (nen ~) |
| stijfkop | kaekop |
| stijfsel | ommeldonk (Fr. amidon), stèefpap |
| stikken | versmachten |
| stikken (naaiwerk) | stieken |
| stiknaald | stieknalde |
| stikzijde | stiekzae |
| stilaan | stillekesoan |
| stoep, trottoir | plankier, trotwaar, plansier |
| stoeprand | borduur |
| stoeptegel | dal |
| stoet, optocht | stoeët |
| stok (kaarten) | boek |
| stom geluk | (b)oeresjans |
| stom geluk | boeresjans |
| stomerij | kuiserae, druuëgkuis, nieuwkuis |
| stommeling | loeët'n, loeëter |
| stookolie | mazoet |
| stoomboot | stuuëmbuuët |
| stootkar | steekkerre |
| stopcontact | pries |
| stoppen | stoppen, ermee uitschiën, arrèteren |
| stoppen (in-) | steken (in-) |
| stopverf | mastiek |
| storen | stuuëren, deeranzjeren |
| storm | störm |
| stort, vuilnisbelt | stört |
| stotteraar, hakkelaar | ekkelèer, akkelèer |
| stotteren, hakkelen | ekkelen, akkelen |
| straat | stroat (de / |
| straatje | stratjen |
| straks | fleus |
| streepje | stripken |
| strijken | strèeken |
| strijkijzer | strèekèezer |
| Strijp (straat in Wichelen) | Strèp |
| stripboek | bieldekensboek |
| stro (strootje) | struuët (struuëken) |
| stroman | strueman |
| stromen | struuemen (struuëm, stru:md'n, gestru:md) |
| stromijt | struuëmèet |
| stropdas | plastrong |
| stropen | struuëpen |
| struik | ul |
| stucadoor | plekker |
| stuipen (vnl. indien bij kinderen) | seskes |
| stuk (bv. vlees, brood...) | stik (vlieës, bruuëd...) |
| stuk (een -) | stik (e -) |
| stukje (vlees) | pieleken (vlieës) |
| sufferd | pezewever |
| suikerbrood | suikerbruuëd |
| suikerklontje | suikerklötjen |
| sukkelaar, ook: sukkel, domkop | duts |
T | |
| taai | toa |
| taal | toal |
| taart | toart |
| tabak | toebak |
| tachtig | taggeteg |
| tafel | taufel |
| tafellade | taufellao |
| tafelvoetbal (-len) | kikker(-en) |
| tak | tek |
| tandarts (de tandarts) | tantiest / |
| tankstation | naftepomp |
| tapijt (vast-, kamerbreed ~) | tappiepleng ( tapis plain) |
| tarwe | taerre |
| tas (boodschappen-) | kabas |
| tas (koffie) | zjat |
| tegel | tiechel, tegel |
| tegen de wind in | wiendtégen |
| tegendraads | kontrèer, in de kontremiene |
| tegenin gaan (in gesprek) | afstraen |
| tegenslag | malsjans |
| tegenwoordig, actueel | van tsirreworrig, van tsirrewoorig |
| teil | bassing, waskom |
| teil (m.n. houten of plastic -) | tobbe |
| telefoon | tellefong |
| televisie | tellevies, tellevieze |
| tempex | isomo |
| tenen | tieën'n |
| tenzij | twar, twoar |
| terechtkomen | vervoaren |
| terugslag | weerbots |
| terwijl | binst / |
| tesamen | tegoaren |
| tevreden / | kontent |
| thee- / | muuër |
| tijd | tèed |
| tijdje | tetjen |
| tijdverlies | verlet |
| tikkertje | katje luuëpers |
| timmeren | temmeren |
| timmerman | temmerman, schrèenwaaerker |
| tintelen | singelen |
| toch niet | 'n doet, 'n doet |
| toch wel | 't doet, 't doet |
| tocht (wind) | trok, trek |
| tochten | trekken |
| tochtgat | trekgat |
| tochtig (bv. van koe) | spelig |
| toeloop | begankenis |
| toen | taen, ten |
| toetakelen | skaloteren, schamoteren |
| toeteren | tuuten |
| toffee | spek |
| toilet (heren-) | piessiene, koer |
| toilet, WC | 't vertrek, 't 'uizeken |
| tol, priktol (met de - spelen) | toep (toepen) |
| tomaat | tommat |
| Tomaat met garnalen | tommat krevet |
| tomatensoep | tommattesoep |
| tompoes | boeksken |
| tompoes / | boeksken |
| tonen | tuënen (tu:nd'n, getu:nd) |
| toog (in winkel / | tuëg |
| tortelduif | törtelduif |
| totaal, in één woord | effenaf |
| total loss | pert tottal |
| touw, koord | ku:rre, (dik -): ziël |
| touwtje springen | ku:rre springen |
| tovenaar | tuuëvenèer |
| toveren | tuuëveren |
| traag | traug |
| traan | troan |
| tralie, stevig metalen gaas | tralde |
| traliewerk, grille, hek | grielde |
| trapladder | traplieër |
| trappelen | trampelen, (in modder:) dzjampelen |
| trappelen (met name in natte ondergrond) | djampeln |
| trappen, trapte, getrapt | terten, tert'n, getert |
| trapper | pedal |
| trechter | trefter |
| trein | traen |
| treinkaartje, coupon, kasbon | koepong |
| treintje | trentjen |
| trek (hebben) | goesting (emmen) |
| trekken (vnl. hard -) | luiren |
| troep | brol |
| troep, rommel | bucht |
| troffel, truweel | trawiël |
| trombone | schuiftrompet |
| tropen | waerme landen |
| trouwen | traen, traad'n, getraad |
| trouwfeest | traafiëst |
| trouwjurk | traakliëd |
| Trui | pielover, lèefrok |
| truweel | trawiël |
| tuberculose (uitgezaaide -) | tèerin(g)k (vliegende -) |
| tuin, hof | lochting |
| tuinbroek | salopet |
| tunnel | tu:nel |
| twaalf | twalf |
| twaalfde | twalfste, twalfst'n |
| twaalfde | twallefsten |
| twee | twieë |
| twee onder een kap | twiëwönst |
| tweede | twiedden |
| Tweedehands(bv. auto, occasion) | okkaz(j)e |
U | |
| ui | ajuin |
| Uitbergen | Útbaern |
| uitblinker | krak |
| uitdeuken | uitblutsen |
| uitdrogen | uitdruëgen |
| uiterlijk, aangezicht | uitzicht |
| uitgeput | pompaf |
| uitgerafeld | uitgevèezeld, utgevèezeld |
| uitgezonderd | u(i)tgenomen |
| uitglijden | u(i)tsleren, u(i)tschuiven |
| uithuizig persoon | raenest |
| uitknijpen | uitnèepen, utnèepen |
| uitlaat | sjarzjebuis |
| uitlikken | uitlekken |
| uitmesten | uitmessen |
| uitrusten (voorzien van het nodige) | inspannen |
| uitschot | krappu:l |
| uitsmijter (in nachtleven) | buitenwipper |
| uitstralen (van pijn) | singelen |
| uitverkoop | vandiesse |
| uitvinden | uitvinn'n |
| Ursel | U:rsel |
| uurloon | daguur |
| uw, jouw | au |
V | |
| vaars | vèës, vèërs |
| vaas | voas |
| vaasje | vasken |
| vaatdoek | schoteldoek |
| vader | vadder |
| vakantie | vakkanse |
| vals spelen (bij bv. kaarten) | zeuren |
| valsspeler | zeurzak |
| van voren | vaveur'n |
| vandaar (reden) | doarmee |
| vanochtend | vandemaernt |
| vanzelf | vantself |
| vanzelf | vantsel(f)s |
| varen (het maken) | vèeren, voaren |
| varen (op water) | vèeren |
| varken | vaerken |
| varkensdarmen (gebakken -) | trotters |
| varkenshersenen (gebakken -) | essekes |
| vastbinden | vastbinn'n |
| vaste kast | ingebaade kas |
| vasthoudend, ambitieus | ardi (Fr. hardi) |
| vastpakken, grijpen | vastschèeren |
| veer (van matras) | ressoar |
| veerboot | overzetbuët |
| veertiende | vieërtiensten, vieërtien'n |
| veertig | ('t)viërtig |
| vegen | vèegen |
| veilgheidsspeld | toespelle |
| veinzen | geboaren |
| veld (het -) | 't land |
| veld (voetbal-, vlieg-) | plaen (voetbal-, vlieg-) |
| veld- / | pu:le |
| veldsla | veldsaloa |
| veldwachter | sjampetter |
| velg | zant |
| velours, fluweel | fulloer |
| venster(-bank) | vaester (-bank) |
| vensterluik | blaffetuur, zunnebloar |
| ventiel | soepaap |
| ver | vaer |
| verarmd | veraermoeëd |
| verbergen | wigsteken |
| verboden | verbuuën |
| verbranden | verbrann'n |
| verbrassen | vermuuësen, verbrassen |
| verbrijzelen | verbrèezelen |
| verdedigen | verwèeren |
| verdrinken | versmuuëren |
| verdunnen, aanlengen | oalengen |
| verdwenen, foetsie (m.n.: gestolen) | schampavie |
| verf | vaaerf |
| verfrommeld | verrompeld |
| verfrommelen | verfrosselen |
| vergadering | vergèerink |
| vergeetachtig, hardleers | kört van memoore |
| vergiet | stramèen |
| verhaal, geschiedenis | 'istore |
| verkeerd behandeld (m.n. medisch) | mismieësterd |
| verkeerd doen, misdoen | mispikkelen |
| verkeerslichten, stoplicht | 't ruë liecht |
| verkleed | verklie(ë)d |
| verkleuren | verschèen'n |
| verknoeien | vermassakreren |
| verkoudheid (een - oplopen) | vallink (een - opdoen) |
| verkwisten | vermuësen, vertoepen, verturelutten |
| verleden week (maand, jaar) | pessidde / |
| verleiden | verlieën |
| verlossertje | katje los |
| vermoedelijk | van tien negen |
| vermolmd | vermölmd, vermemeld |
| vernauwen | vernaan |
| vernielen | verdestreweren, vermassakreren, rinneweren |
| vernielen, ruineren | destreweren |
| vernieuwen | vernieven |
| verpakken | amballeren |
| verpleegster | infirmièer |
| verraden | verroan |
| verroeren | boezjeer'n |
| verroest | beroest |
| verruwen (van huid o.i.v. weer) | verroaren |
| vers | ves |
| vers (bn.) | ves |
| versnellingen | vietessen |
| versnellingsbak | vites(-sen-)bak |
| verspillen, verknoeien | vermuuësen |
| verstandskies | wèesèedstand |
| verstoppen | wigsteken |
| verstoppertje | katje wigstekers ( |
| verstrooid | verstruuët |
| verstuikt, verzwikt | verstökt |
| vertraging (trein / | retaar |
| vertrekken | Oagoan, 't afterten, 't afbollen, zèen schip afkuisen |
| vertrokken | schippes |
| vertrokken (hij is -) | vanonder (ae est'er vanonder) |
| vervelen (iemand) | tegensteken (bv. `dat steekt haar tegen`) |
| vervelen zich -) | verlieën |
| verven, schilderen | vaerven |
| vervoeren | voeren |
| verwaand persoon (blaas) | bloas, bloaskoak |
| verwaarlozen | verneeglizjeren |
| verwelken, verwelkte, verwelkt | verslunzen, verslunste, verslunst |
| verwend | bedörven |
| verwisselen | vermangel'n |
| verwoest, kapot gemaakt | verdestreweerd |
| verwond | geschaloteerd |
| verzekering | asrans(e), aschrans(e) |
| vest | zjielee |
| veter | raeku:rre, strek |
| vierkante spijker | bloknaugel |
| vijf | vèef |
| vijfde | vefde |
| vijftien | veftien |
| vijftiende | veftienste, veftienst'n |
| vijftig | ('t)veftig |
| vijg | vèeg |
| vilbeluik | vuilblik |
| vinden | vin'n, vond, gevon'n |
| visboer | vismarsjang |
| viskom | visbokoal |
| visspaan | vispoal |
| vitrage | vietraazj |
| vlaag, regenbui | vloag |
| vlaai | vloa |
| Vlaamse gaai | annewuit'n |
| Vlaanderen | de Vlanders |
| vlag | drappoo |
| Vlaming | Vlammink |
| vlees | vliës |
| vleesbrood | friekandong |
| vleien | ma vèegen (= mouw vegen), gatlekken |
| vlek (grote -, op kleding bv.; ook: muurbeschadiging) | plek, plamoaster |
| vleugel (van een vogel) | zwing, vleurink |
| vliegveld | vliegplaen |
| vlinder | zomervogel |
| vlo | vloë |
| vloei (voor sigaretten) | bladjes (een boeksken -) |
| vloeien | vloën (oe + doffe e) |
| vloeipapier | vlekpapier |
| vochtig | klamp |
| voelen | gewoarwörr'n, voel'n |
| voetballer | voetballiest |
| voetje van de vloer | katjen uuëg |
| vogelkooi | vogelmuit |
| vogelmand | keef |
| volgend jaar | noste joar |
| volgende keer | noste kiër |
| vooraan | vavvuërn, vaveur'n |
| vooral, bovenal | suurtoe |
| voorbij | verbae |
| voorbijrijden | vörbaaesteken |
| voordeur | vurdeur |
| voorhoofd | vurruuëfd |
| voorkamer, ontvangkamer | salon, vurplats |
| voormiddag | vurnoen |
| voorraadpot | bokoal |
| vooruitgaan | avvesseer'n |
| voos | vuuës |
| vorig | veurig |
| vork | fourchet; verket |
| vork | verket |
| vork (bestek) | verket |
| vork (gaffel) | gaffel |
| vorst (vriesweer) | vö(r)st |
| vouw | va |
| vouwen | vaan, vagen |
| vraag | vraug |
| vraagje | vragsken |
| vrachtwagen | kamion, vrachtwoagen |
| vrederechter | zjuzjepee |
| vreemde snuiter | kwiestenbiebel |
| vrek | pinne |
| vreten | fretten |
| vrijaf, vakantie | konzjee |
| vrijdag | vrèedag |
| vrijen | vraën |
| vrijer | vraër |
| vrijgezel | jonkman |
| vrijgezelle vrouw | jonge dochter |
| vrijpostig, brutaal | astrant |
| vrijwel | tnostntoe ('t nosten toe) |
| vroege aardappelen | iëstelingen |
| vrouw | vra, vramens |
| vrouwelijk konijn, konijn met jongen | moer |
| vuilnisbak | vuilbak |
| vuilniswagen | vuilker |
| vulpen | porteplu:m |
| vulpotlood | portemien |
| vuur, het vuur | vier, 't fier |
| vuursteen | vierkae |
| vuurwerk | vierwaaerk |
W | |
| waaien, waaide, gewaaid | woan, woad'n, gewoad |
| waar | woar |
| waard(e) | wèerd(e) |
| waarlangs | lastwoar, lostwoar |
| waarnemer (bv. van arts) | ramplassant |
| waarom | vurwa, woarom, wo(r)veur |
| waarschijnlijk | warschèelek |
| Waarschoot | Woarschuuët |
| Waasmunster | Wasmunster |
| wafel | waufel |
| wafelijzer | waufelèezer |
| wagen | waugen |
| wagen / | offenturen / |
| wandelwagentje | buggie, poesset |
| wang | kauk |
| Wanzele | Wanzeel |
| wapenstok | mattrak |
| warboel, huishouden van Jan Steen | ennekesnest, annekesnest [vgl. Vlaamse Gaai = annewuiten] |
| warm | waerm |
| wasknijper | 'outen spelle |
| wastafel | lavvabo |
| water | woater/ |
| waterhoen | watterkieken, krodde |
| Waterloo | Watterluë |
| watermolen | wattermeulen |
| waterpokken | wiendpokken |
| waterzooi | watterzuuë, watterzoeë |
| wazig | floe |
| wc / | 't vertrek, 't 'uizeken |
| we (in vragende werkwoordsvorm) | -men (bv. kommen, goamen, zèemen..) |
| weduwe | weef |
| weduwnaar | wevenèer |
| weegschaal | basku:l |
| weerzinwekkend, afstotelijk | deegoetant |
| wees(-kind) | wieës(-kind) |
| weg (bv.) | wig, schippes, ribbedebie, schampavie, de piest uit (ook: de piest in), vu:rs |
| weg (zn.) | wig, weg, boan |
| wegduwen | wigdaugen |
| weggetje, baantje | wegelken, bantjen |
| weggooien | wigroeën |
| wegrijden | afbollen, het afbollen |
| weide | mèes (m.n. drassige -), waae |
| weigeren | reffezeer'n, riffezeer'n |
| weinig | letter (vgl. E: little) |
| welke, van welke | wekken, vawwekken |
| wenen | schrieën, blaet'n |
| wenkbrauwen | wenkbraen |
| wereld | wèerld |
| werkelijk | effenaf |
| werken | waerken |
| werkgebied | rejjon(g) |
| werpen | ruuën, roeën |
| wesp | fluitnier, weps |
| weten | weten, witten |
| Wetteren-Ten-Ede | Wetter'nieë, 'N Ieë |
| wezel | muizond |
| whist spelen | wiezen |
| Wichelaars / | Wiechelèers, schuuërs, schoeërs |
| Wichelen | Wiechel'n |
| wij | wuir / |
| wijn | wèen |
| wijn (mousserende ~) | schömwèen |
| wijngaardslakken | kerrekollen, schèeregossen [vgl. Fr. caracoles, escargots] |
| wilgentenen (-mand) | wèemen (-manne) |
| wind (tegen de -) | wiend (wiendop) |
| wind in de rug | wiendaf |
| windmolen | wiendmeulen |
| windvaan, iemand die anderen naar de mond praat | frakkendroar, frakkenkieërder |
| winkel van sinkel | bazaar |
| winkelen, boodschappen doen | kommiessen doen |
| winter | wienter |
| wisselgeld, pasmunt | enkelgeld |
| wit | wiet |
| witgevederde (duif) | wietepenne |
| witlof | wietluëf |
| witte wijn | wiete wèen |
| woensdag | wunsdag, woensdag |
| wond | gabbe (vgl. E. gap) |
| wonen, woont, gewoond | wuuënen, wu:nd'n, gewu:nd (wuuënd'n, gewuuënd) |
| woont hij | wönt-sje |
| woordenboek | dieksjonèer |
| worden, werd, geworden | wörren / |
| worm | wörm |
| worst | sossies, wö(r)st |
| worstelen | wö(r)stel'n |
| wortel | wörtel |
| wrat | wert |
| wreekte | wrook |
| wrijven | frotten |
| wurgen | wörgen |
Z | |
| zaad | zoad |
| zaag | zaug |
| zaaien | zoan |
| zaal | zoal |
| zadel | zoal |
| zagen | zaugen |
| zakdoek | neusdoek |
| zakgeld | pree, ceng (frang) |
| zaklamp | piellamp, piellicht, nèeplamp |
| zakmes | pennemes |
| zaterdag | zoaterdag |
| zavel | zauvel |
| zee | zieë |
| zeef | zieëf, zift |
| zeehond | zieëond |
| zeel, dikke koord | zieël |
| Zeeland | Zieëland |
| zeemvel | zieëmvel |
| zeep | zieëp |
| zeepsop | luëg, zieëpsop |
| zeiken | zjieëken |
| zeikerd | zjieëker |
| zeiknat | zèepnat |
| zeil(stuk zeildoek) | basj |
| zekering | plong |
| Zele | Zeel |
| Zelzate | Zelzoate |
| zenuw(-en) | zenum (zenummen) |
| zenuwachtigheid | ongeduren |
| zerk | zaerk |
| zero, nul | bros |
| zestiende | zestienstste, zestienst'n |
| zestig | tsestig |
| zetpil | stopken, su:pozietwoar |
| zeuren | siekaneer'n, sjiekaneer'n, zaugen, kreften |
| zeurkous | siekaneur, zaug.kreft |
| zevende | zeveste |
| Zeveneken | Zevenieëken |
| zeventiende | zevetienste, zevetiend'n |
| zeventig | tseventig |
| Zich kandidaat stellen | Oageven |
| ziekenhuis | ospittoal |
| zielig doen | trunten |
| zigeuner | boëmer |
| zij (mv.) | zuir / |
| zij (mv.) | zowel zuir als zulder |
| zijn kruit verschieten | zè poeër verschiet'n |
| zijn, was, geweest | zèen, war / |
| zijspan | sietekerre (ook ironisch voor auto) |
| zilver | zelver |
| zo is het | azuë es't of 't es azuë |
| zo meteen | seffe(n)s |
| zoals | gelek |
| zode | rös |
| zoethout | kaliess'nout |
| zoëven | darzjust, dorzjust |
| zolder | opperste, zolder |
| zolderkamer (m. dakkapel) | mansarde |
| zomaar | zu:moar, azu:moar |
| zon | zun(ne) |
| zorg | zörg |
| zou, zouden | zon, zo, gezonnen (ik zo, gae / Vraagvorm: zoo'k, zodde-gae, zo-tsje, zomme (zumme) wuir / |
| zozo! | tjein! |
| zuigen, lurken | tsjoëzen |
| zuinig | profèetig |
| zullen | zillen [za, zilt, za(n), zimmen, zilt, zillen]/ |
| zuring | zörkel, zurkel |
| zuurpruim, moeilijk persoon | krebbenbèeter |
| zuurstok, lolly | lekstok |
| zuurtjes | muilentrekkers |
| zwaaien | zwoan |
| zwaan | zwoan |
| zwaar | zwoar |
| zwager | schuënbroer |
| zwaluw | zwoalu:w (met halflange u:, mv. zwoaluwwen / |
| zwanger | in poziesse |
| zwart | zwert |
| zwartwittelevisie | zwertwiettellevieze |
| zwavelbloem | sölferblom |
| zweep | zwieëp, dzjak |
| zweer | zwèer |
| zweet | zwieët |
| zwembad | zwemkom |
| zwerm | zwes |
| zweten | zwiëten, zwiet'n, gezwiet |
| zwoel (van weer) | doef, laf |