| Al wir ’n jaor er bè | Jarig zijn, verjaren |
| Bear van une vent | Grote brede man |
| D'r ston ik nouw mee m'n goei-j gedrag | daar stond ik nu met mijn goed gedrag |
| Da luzzik nie | Dat vind ik te vies om op te eten |
| Da mag best us gezeed worre | Het mag eens gezegd worden |
| Daor komde nie wijd mee | Daar kom je niet ver mee |
| De wèind van vurre krijgen | De wind van voren krijgen |
| Eijgen is geen vutje | Familie is heel belangrijk |
| gaode gullie mar | ga maar |
| Het gao nie altèd van un leien dakske | Het gaat niet altijd van een leien dakje |
| Het ins kennen worre | Het eens kunnen worden |
| Het un bietje mee mekaor kenne veine | Het een beetje met elkaar kunnen vinden |
| Hierkomme | Kom eens even hier |
| Hij hed me afgenaaid. | Hij heeft me afgeslagen. |
| hil hel zen | bij de tijd zijn |
| Hôôgnòddig moete we vaastlegge wa we nog hebbe vur alles verlorre gi. | Hoognodig moeten we vastleggen wat we nog hebben voordat alles verloren gaat. |
| krek wak wou | dat is nou net wat ik wilde |
| mee nun krommen erm binnenkomme (speciaal bij een kraamvisite) | Een cadeautje bijhebben |
| mekoar de vliege afvange | elkaar beconcurreren |
| nen allinge mik | een heel brood |
| Nun Bom | Een Boom |
| Op 'n aander is unne boterham altij lekkerde dan thuis | Het is altijd groener aan de overkant |
| Rozengeur en maneschijn is in oew leven mooi meegenomen, mar rekent zo af en toe ok mar op un flinke onweersbui. | Het is niet altijd rozengeur en maneschijn |
| Umzeumen | Broek korter maken |
| un bietje teveul van ’t goeie | een beetje teveel van het goede |
| Un knoest | Grote brede man |
| unne strante | een zelfverzekerde |
| Vruger konde precies dùije wor iemes vandàn kwam. Dè gi host niemir. | Vroeger kon je exact duiden waar iemand vandaan kwam. Dat lukt bijna niet meer. |
| Wa zedde gij | Wat zegt U |
| We goan nur ut Durrup. | We gaan naar het cafe. |
| Wit ik veul | Weet ik niet |
| wocht us efkes | even wachten |
| Wor blèft d'n tijd | Waar blijft de tijd |
| Zuweit uweg | Zo ver weg |
| 'n pilske | een glas bier |
| 'n schon kleedje | een leuke jurk |
| 'ne klèrrige | een heethoofd |
| 'ne laauw | zeelt |
| 'ne pindol | Draaitol voor meisjes |
| 't is zù wèèd | Het is zover |
| ’t gemintehùis | het gemeentehuis |
| ' n schon mèske | een mooi meisje |
| ' n stuleke | een stoeltje |
A |
| Aachterum | achterom |
| aaw | oud |
| Affeceerplankske | Step |
| afpeère | Iemand afslaan |
| altèd | altijd |
| asge dè mèr wit | Als je dat maar weet |
B |
| bekant | bijna |
| bekèke | bekijken |
| Bels | België |
| bels | belgisch |
| beneje | beneden |
| bènkske | Bankje |
| bèum bom bumpke | bomen boom boompje |
| beurs | portemonnee; portefeuille |
| bietje | beetje |
| bietje | weinig |
| bild | beeld |
| bildjes | beeldjes |
| biste | beesten, dieren |
| blè-ikes | blaadjes |
| blève | blijven |
| Blieke | Gluren, staren |
| blieken | (be) gluren / bespieden (stiekem) |
| bluumpkes | bloemen |
| Bom van une vent | Grote breede man |
| brembezies | braambessen |
| Brembezies | Bramen |
| Brouwersgat | Dommelen |
| bùkant | Bijna |
| buks | luchtdrukgeweer |
| bulling | balkenbrij met bloed |
| Bumpke | Boompje |
| burgemister | burgemeester |
| butönnekes | primula's |
| buukske | Boekje |
| Buul | Budel |
| buurten | praten, kletsen |
| böllekes | balletjes |
| Börrukel | Borkel |
C |
| compjoeter | computer |
D |
| d'n torre | de toren |
| da luzzik | dat lust ik |
| dalijk | dadelijk |
| dè | dat |
| de corso | bloemencorso |
| dè doe nie zeer | Dat doet geen pijn |
| de dötsers | de duitsers |
| Dè gi host niemir | Dat gaat bijna niet meer |
| de kleinkeinder | de kleinkinderen |
| De klüs | De Achelse kluis |
| de kullender | de kalender |
| de lommerd | de schaduw |
| De mert | De markt |
| de rège | de regen |
| de Schòpslòòt | de Schaapsloop (ven) |
| de Tònderup | Tongelreep (riviertje) |
| de uilen | SV (VSV) Valkenswaard |
| de vurdeur | de voordeur |
| dees jaor | dit jaar |
| dennedölleke | Denne-appel |
| dennedöllekes | dennenappels |
| Des | Dat is |
| die van ons | mijn vrouw / mijn vriendin |
| dieje | die |
| dijnsdag | dinsdag |
| dur | door |
| dur dè | omdat |
| durrum | daarom |
| duuzend | duizend |
| dörrup | dorp |
| Dötsland | Duitsland |
| éékelbok | meikever |
E |
| efkes | eventjes |
| eikes | eitjes |
| Eindoves | Eindhovens |
| ergus | ergens |
| erremoei | armoede |
| èrrum | Arm |
| èrrum mense | arme mensen |
| èrrumoei | Armoede |
| èrrupels | Aardappels |
| ète | eten |
F |
| fisje | feestje |
| flöw | flauw |
| flöw valle | flauwvallen |
| friìt | blij |
| friit | trots |
G |
| gaawd | goud |
| Gallegen | Bretels |
| Ge kant.. | Je kan.. |
| geleuf | geloof |
| geminte | gemeente |
| geminteraodsleje | gemeenteraadsleden |
| gevuul | gevoel |
| Gif men un pilske en geft durest okwa | Een rondje geven |
| Gij | Jij |
| gin | geen |
| Ginneve | Geenhoven |
| glijer | step |
| gloei-jend kaod | erg kwaad, woedend |
| goei weer | mooi weer |
| goei-j of kao-j weer | goed of slecht weer |
| Griesel | Hark |
| Grôôt-Valkeswird | Valkenswaard, Dommelen en Borkel en Schaft |
| gruun | groen |
| gruun ziip | groene zeep |
| gruunte | groenten |
| gullie | jullie |
H |
| hauwmauw | wervelstorm |
| hedde gij dè gezeed | Heb jij dat gezegd |
| héringen | haringen |
| het verleje | het verleden |
| hil wèèt weg | veraf |
| hillemaol | helemaal |
| hillemol | helemaal |
| hoe hiete gij? | hoe heet jij? |
| houdoe | tot ziens |
| houdoe, hè | tot ziens dan maar |
| How is ekkes | Wacht eens even (als onderbreking) |
| Hullie | Hun |
| hund (e.v. hond) | honden |
| huukske | hoekje |
I |
| iemes | iemand |
| iemes op z'n backus slòn | Iemand op z'n gezicht slaan |
| iemus | iemand |
| ik docht | ik dacht |
| Ik docht.. | Ik dacht.. |
| Ik heb het efkes ùtgeleed | Ik heb het even uitgelegd |
| ik vein | ik vind |
| Ik vein dè stom | Ik vind dat stom |
| Ik von ut vurrèkkes goewd | Ik vond het heel goed |
| Ikhorre | Eekhoorn |
| inins | ineens |
| inschudden | inschenken |
| irrelijk | eerlijk |
| irrelijk gezeed | echt gezegd |
J |
| joa, dè is! | ja, dat is waar! |
| joar | jaar |
| joekel | Hond |
| juin | uien |
| jullie-je vadder | jullie vader |
K |
| kaod | kwaad |
| Kei schôn | Héél mooi |
| keier | Stenen |
| Keinder | Kinderen |
| kèke | kijken |
| kèkt nor oew eige! | kijk naar jezelf! |
| kekt us | kijk eens |
| Kenne | Kunnen |
| kertier | kwartier |
| kiendjes | kinderen |
| Kikvors | Kikker |
| kir bète | keer bijten |
| Kitsen | Overgeven |
| klamper | roofvogel |
| kleedje | jurk |
| kleer | kleren |
| klippel | stok |
| klupke | club |
| Knarrie pietje | Kannarie vogels |
| Knarriepietje | Kannarie vogel |
| knèèn | Konijn (en) |
| Kneip | Zak |
| kneup | knoop |
| Kniepmes | Zakmes |
| knubbelen | vast knopen |
| kônnegin | koningin |
| kosgengers | kostgangers |
| krèk | net |
| krèk | precies |
| krèk wa gewout | Net wat u wilt |
| kriegelen | krioelen |
| kroezel | Kruisbes |
| kuukske | koekje |
| kuuske | varkentje (kinderwoordje) |
L |
| latter | later |
| Leer | Ladder |
| lèèrs | laars / laarzen |
| lest | laatst |
| lillijk | lelijk |
| Lind | Leende |
| lindestrèp | Leenderstrijp |
| lommerd | schaduw |
M |
| m'nne mens | mijn man |
| makt | maak |
| manne | mannen |
| maoten | vrienden, maten |
| Marhannik | Vlaamsegaai |
| Marus | Maarheeze |
| mee nun krommen èrrum binnenkomme | Een cadeautje bijhebben |
| meeleij | medelijden |
| melle | merel |
| menneke | mannetje |
| mèr | maar |
| mèrge | morgen |
| Merrûge | Morgen |
| mert | markt |
| mèske | meisje |
| mèske (s) | meisje (s) |
| meugelijk | mogelijk |
| meziek | muziek |
| moerstaol | moedertaal |
| Moor | Waterketel |
| Morhanne | Vlaamsegaai |
| mun orre | mijn oren |
| muug | moe |
| möllukgat | Borkel en Schaft |
N |
| Naor bove klossen | De trap nemen |
| ne verrekkeling | niet meewerkend |
| nergus | nergens |
| netuurlijk | natuurlijk |
| nie melke | niet zeuren |
| nun Dommelsch | een biertje |
| Nun hille mik | Een heel brood |
| nun ollinge | een hele |
| nutjes | nootjes |
O |
| oe | uw |
| ok | ook |
| ollienutjes | pinda's |
| Olst. | Aalst. |
| onbekend en nooit van gehurd | Maarheeze |
| Ons grut | Mijn Oma |
| ons mam | mijn moeder |
| ons moejer | moeder |
| ons pap | onze pa |
| ons pap | onze vader |
| onthaawe | onthouden |
| onze pap | mijn vader |
| onze pap | vader |
| onze vadder | onze vader |
| Onzoma | Oma |
| op riip gòn | weggaan |
| Opoe | Oma |
| overènd komme | opstaan |
| overhenne | eroverheen |
P |
| paddenaks | naakt |
| Perd | Paard |
| perresol (s) | parasol (s) |
| pèrt (m.v. pèèrt) | paard |
| Pettazie | Winterkost |
| Pier | Worm |
| plekske | plaatsje |
| plènkske | plankje |
| Pliessie | Politie |
| poeliepek | laurierstaafdrop |
| Polling | Paling |
| Pòsse | Pasen |
| prebeer | probeer |
| Pùlleke. | Paaltje. |
| Pullupetaat | Parelhoen |
| pustoor | pastoor |
| pölleke | neuspeuteren |
R |
| ranja | limonadesiroop |
| rège | regen |
| rewozzie | rotzooi |
| Romme | Melk |
| rooi | rood |
S |
| saome | samen |
| Schelft | Vliering |
| schenke | botten, beenderen (dier) |
| schif | scheef |
| Schoat | Budel-Schoot |
| schoefele | schoffelen |
| Schoepe | Weghalen, stelen. |
| schon | mooi |
| Schup | Schop |
| sjaloers | jaloers |
| slibbere | baantje glijden |
| smiddes | 's middags |
| snutte | snuiten (ww) |
| speulen | spelen |
| spèuwe | overgeven |
| spùklòssie | speculaas |
| stèrtje | staartje |
| stobbere | stoffen (ww) / stof maken |
| strant | zelfverzekerd |
| straotbild | straatbeeld |
| striepers en strieperinnekes | carnavalsvierders |
| Striepersgat | Valkenswaard |
| stökske | Stokje |
| sund | jammer |
| sunt | jammer |
T |
| t vèèreke | het varken |
| Tas | Kom |
| Taske | Kopje |
| tèène | aan het eind |
| tevreje | tevreden |
| Tewèèt uweg | Te ver weg |
| the drivers | golfclub |
| tillevisie | televisie |
| Tis | Dat is |
| tis nun oarige | het is een raar iemand |
| Toernee general | Een rondje geven |
| Toffel | Tafel |
| torre | toren |
| traktement | zakgeld |
| túúteknöpke | lijsterbes |
| twidde | tweede |
| twilling | tweeling |
U |
| um | om |
| un bùltje sjek | een pakje shag |
| un paor daoge | een paar dagen |
| un plèkske | een plaatsje |
| un werm gevuul | een warm gevoel |
| unne dooie | een dode |
| unne schòne mens | een mooie man |
| urste | eerste |
| ut dùrrup | Centrum |
V |
| Valkenswird | Valkenswaard |
| Valkeswird | Valkenswaard |
| Van smèèreges vruug tot saovens laot. | Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. |
| van te vurre | van tevoren |
| vedder | Verder |
| vekansie | vakantie |
| Verket | Vork |
| vèrreke | varken |
| Veugelke | Vogeltje |
| Veugelkeskoi | Voliére |
| veulste werm | te warm |
| veuran | vooraan |
| veurop | voorop |
| virtig | veertig |
| vlim | visgraat |
| vlis | vlees |
| vort | voortaan |
| vrimde | vreemde |
| vrouwe | vrouwen |
| vruger | vroeger |
| vruuger | vroeger |
| vùr | Voor |
| vurhenne | voorheen |
| vurkant | voorkant |
| vurlèèze | voorlezen |
| vuulen | voelen |
| vöske | Vos |
W |
| Wa | Wat |
| wa zedde gij? | wat zeg je? |
| Wa zeeikoe nou | Wat heb ik je nu gezegd |
| watter | water |
| we goan nur du stasi | We gaan naar het cafe |
| weerus | weer eens |
| wèèt uweg | ver weg |
| weinter, vurjaor, zommer en herfst | winter, voorjaar, zomer en herfst |
| Weintersel | Wintersel |
| Wellie | Wij |
| wir | weer |
| wirreld | wereld |
| witte wak doen zal | weet je wat ik zal doen? |
| wochten | wachten |
| Woldere | Waalre |
| wor | waar |
| wùr | Waar |
| wúr wónde gij? | Waar woon jij? |
| wurrum | waarom |
Z |
| zèèlef | zelf |
| Zellie | Zij |
| Zeum | Zeem |
| ziivere | onzin vertellen |
| zit nie te blieke! | zit niet te staren / gluren! |
| zò nòddig | zonodig |
| zoas | zoals |
| zogezeed | zogezegd |
| zommertèd | zomertijd |
| zoveul | zoveel |
| zùk (e.v. sok) | sokken |
| zult | hoofdkaas |
| Zummeteen | dadelijk / straks |
| zunneke | zonnetje |
| zuuken | zoeken |
| zûwèèt | Zover |
| Zwetsmèpke | Fotoboekje met je dierbaren |
| zwiertsen | tuffen |
