| 't blaataas | voormalig Tiens Liberaal café gelegen aan de Hennemarkt |
| 't kot was te klein | er was grote ruzie |
| 't vleugent kind | Oorlogsgedenkteken op de Kalkmarkt |
| aat ouw zen kas gekraupe | zwak mager persoon |
| an zen getten emme | problemen hebben, in de knoei zitten |
| as 't mar wower es , stut achter de kèrk geschraive | daar valt aan te twijfelen |
| bè de poepers zitte | bang zijn |
| bè Pikke Reigà zen | dood zijn |
| bedint zen | iemand die het sacrament der stervenden ( H. Oliesel) heeft ontvangen = stervend is |
| bonjoer maken | grote sier maken |
| da kan menne witte nie trekke | dat kan ik niet bekostigen |
| da zal dik taige ze gat gesniefd zèn | hij zal zwaar ontgoocheld zijn |
| dè es och deur de sloewsters gesleuid | die is er ook op achteruit gegaan |
| dea es oup zenne zaap geweést | dronken thuis komen |
| dea mins ait et kowed | niet uit de voeten kunnen |
| déa werrekt bè den eezereweg | hij werkt bij de nmbs |
| déja és gewoewen van no de mès te goan | dat is iemand die de deur niet achter zich dicht trekt (verwijzend naar de kerkdeur die automatisch sluit) |
| Do ès iet aatgevalle | het heeft hard geregend |
| een flaam aatspiksele | een slijm uitspuwen |
| een goei bai oep hemme | dronken zijn |
| een haas in de grond staike | enorme funderingswerken laten uitvoeren wegen slechte ondergrond |
| een pil hóale | een zware nederlaag lijden ( vb bij een voetbalwedstrijd) |
| Een vots oep ur maal kreige | een slag op het gezicht krijgen |
| een zwette zoeg | vuile vrouw |
| eintervertie | Invertsuikerafdeling van de Tiense Suikerraffinaderij, vroeger (jaren 50-60) gevestigd in de Pastorijstraat waar thans de gebouwen van de beschermende werkplaats Planckendaele zich bevinden |
| fàs euver | ruggegraat gebroken |
| frit be beufstaik | friet met steak |
| groewet boender | Kerkhof aan de Aarschotse steenweg |
| Groine Jef | Oorlogsmonument op de Grote Markt |
| héa ai gien ermte | hij is een rusteloos iemand |
| het an zen gette hemme | het aan zijn been hebben (getten = slobkousen) |
| het loewet hemme | het aan zijn been hebben |
| hoft ur bakkes | hou uw mond |
| ich èm teng gehat | ik werd in kennis gesteld |
| ich vîng het goed ménneman | ik vind het goed |
| ich zen poemp af | ik ben moe |
| kazàk droweje | naar een andere politiek partij overlopen |
| kekkenoenkel spaile | verstoppertje spelen |
| léjeve van de èreme | leven op kosten van het OCMW |
| machineke fiks | waterreservoir aan de Viaductstraat waar vroeger de stoomlocomotieven zich van water voorzagen. De plaats werd ook illegaal als zwembad gebruikt |
| mé bloeme smééte ma de pot angt er nog an | iemand beledigen |
| men aas es 'n kezjerme | binnen en buiten lopen |
| menne reug gut oupe en tow | ik ben stijf van de kou |
| ne feine pikeur | een goede minnaar, een verleider |
| ne hier bloewet hemme | alleen de koning in een bepaalde kaartsoort hebben |
| nen tallaj gowen | hard vallen |
| oep schjok goan | boemelen |
| oewerzak doen | vals spelen |
| paradeire lek 'n pat in een zaldervinster | pronken met mooie kleren (letterlijk : pronken als een pad in een dakvenster) |
| Ses in umbacht gevallen | Ze is flauw gevallen |
| soep en kujel | mensen van laag allooi |
| wèlle spelde vreuger bè de mais oep de braai van't kottegoar. | wij speelden vroeger met de knikkers op de stoep van het politiebureel. |
| zaait da nog ne kieje | herhaal eens even |
| ze kinne depowet van maastricht | dure winkels |
| ze lait schoewen | ze ziet er goed uit voor iemand die in het ziekenhuis ligt |
| zen aike verlauwere laie | op het slechte pad zijn |
| zoe droejg as ne kempstek | droog brood |
| zoe zot as blyckaerts | knettergek |
| zoewe zat as e vèrreke | stomdronken |
| 't Kelderke | Bruin jongerencafé uit de jaren zeventig, gelegen in de kelder van de 'Sissen'. |
A |
| aabe | dommerik |
| ààgiemmers | aardappelras (Eigenheimer) |
A |
| aajke | aai |
| aar | ei |
| aaster | dynamometer |
| Aat Belgie | doodlopend stuk van de Pastorijstraat , loopt parallel met de Klein Molenstraat |
| aatgeketteld | uitgerafeld |
| aatlaaie | uitleggen |
| afgank | diarree |
| afgéjeven | opscheppen |
| afketsen | spieken |
| aflaaze | aftruggelen |
| aftrekken | hard vloeken |
| aizel | ezel |
| ajoei-abaai | jagertjesspel |
| akkeremansgetaajg | kamelot |
| amejuseke | schijnheilig persoon |
| appelfrons | appelmoes |
| appetaik | apotheek |
| apprense | schijn |
| ardel | oud paard |
| arlaje | uurwerk |
| arstis | hagedis |
| astriën | straks |
| ats | oude fiets |
| attense | opgelet |
| avekowat | advokaat |
B |
| bakkes | aangezicht |
| ballong | windvlieger |
| bas | scrotum |
| basch | zeil |
| basse gève | snel rijden |
| bastel | borstel |
| bate spaile | buiten spelen |
| bauwke | boterham |
| bavèt | slabbetje |
| bazzesnear | bedrieger |
| bedodderen | bedriegen |
| begowaje | bevuilen |
| bekans | bijna |
| bekanst | bijna |
| bende | band behangpapier |
| bèrevoets | blootsvoets |
| berlikken | schreef werpen voor geld (wedenschap) |
| bézzeke | mier |
| biebak | bed |
| billen | houten dwarsliggers van het spoor |
| binkes | aardappelras (bintjes) |
| bittere | chicorei |
| blaa vod | liberaal |
| blaaik | gazon |
| bloemmekei | bloementuil |
| bloewet | bloot , wordt gezegd in het kaartspel als men van een kaartsoort maar één exemplaar heeft (blote aas) |
| boekstring | bakharing |
| Bollèt | Home Marie Delacroix naast het Stadspark |
| bonket | grote knikker |
| bonket | stuiter |
| bots | ineens |
| bots | plots |
| botsotokes | autoscooters (kermisattractie) |
| bouwer | boer |
| bra , vb.tes bra kaat | erg (versterkend woord) |
| braai | stoep |
| braai | trottoir |
| braai | voetpad |
| braaje | breien |
| braddele | morsen |
| bradschjoengman | getuige bij een huwelijk ( afkomstig van bruidsjonker) |
| braije | smeren |
| brats | loopster |
| brifke van 20 | bankbiljet van 20 |
| broebel | puist |
| broekschèter | bangerik |
| broektes | appelflap ( letterlijk : broekzak) |
| broewed braaje | brood smeren |
| broewet | brood |
| broewetzoeg, | straathond |
| broombais | braambes |
| Bumkes | Heldensquare naast de Grote Markt |
C |
| champetter | veldwachter |
| charel | frivool persoon |
D |
| daajker | afvoerputje |
| dalleper | dorpel |
| de marolle | Klein Molenstraat |
| déa broebbelt zoewe mar ewà | die vertelt om het even wat |
| den rappe | diarree |
| dender | overloop huis |
| dèrem | darm |
| deujer | deur |
| diksjionèèr | woordenboek |
| dirrejààbel | luchtschip |
| dit en dat | dadels |
| doef | duw |
| doef | por |
| doenkel | donker |
| doewer | pestkop |
| druitelen | aarzelen |
E |
| eel zen | suf voelen (zich) |
| ééligen dag | christelijke feestdag |
E |
| een dikke piston hemme | voorspraak hebben bij een politicus |
| een oraimes make | uiitleggen |
| een vod slagen | kuisen |
| ejar | aarde |
| emaï | lakverf |
| eng | eend |
| èrem | arm |
E |
| ermte | rust |
| eut arrenjaire | iets oplossen |
| èverechs | omgekeerd |
F |
| fars | grap |
| fèèrem lodder taige zén oewere | klap om zijn oren |
| ferzaai | vuurpijl |
| flaa n aap | vervelend persoon |
| flauwskes | fabeltjes |
| fleus | straks |
| fritkaar | frituur |
| fut | sperma |
G |
| gàbbelen | braken |
| gaberdin | regenjas |
| gadderéjer | knoeier |
| gadderéjer | onhandig iemand |
| gadderéjer | prutser |
| gadderen | knoeien |
| gaj, strop | aars |
| gajoewel | vogelkooi |
| gallepàn | paardenmolen met mooi versierde houten paarden ( van het Frans galopant) |
| gaminne | meisje |
| gatschen | stortregenen |
| gefallewait | achterdochtig |
| gefallewait | heimelijk |
| gefallewajde | schijnheilige |
| géjettekaschjer | werkschuw iemand |
| geleuntig | aartsdom |
| gendarem | rijkswachter |
| genoffel | anjer |
| genoffel | vagina |
| gereddel | gebabbel, achterklap |
| gie rezang hèmme | onzin uitkramen |
| giene nagel oem ze gat te krabbe hemme | zeer arm zijn |
| gij kunt mèn kloewete kusse ! | Je kan de boom in |
| gin graimel kaffai nemije | geen koffie meer |
| ginne ijle | niet gemakkelijk |
| gjabbele | kotsen |
| go gelle mai | gaan jullie mee |
| gramiejele | ironisch glimlachen |
| greuttmaal | zuurpruim ( letterlek : grietmuil) |
| gritsel | hark |
| groas | gras |
H |
| haagstoewete | spijbelen |
| haas | huis |
| hannekesnest | warboel |
| haurendul | knettergek |
| het es gin avance | het heeft geen zin |
| hoarenest | warboel |
| hoegdag | feestdag |
| hoegkerk | dekanale kerk (St Germanus) |
| hoes est | hoe gaat het |
I |
| ich | ik |
| ich gon | ik ga |
| ieveranst | ergens |
| in berdel lowete | achterlaten |
| in poziesse zèn | zwanger zijn |
| intige rabasse gejeve | een pak slaag geven |
J |
| jan men kloewete | opschepper, bluffer |
| jat | kop (van het Frans jatte) |
| jol | aanstellerij |
| jolkadei | aansteller |
| jujezeke | jesus |
K |
| ka nein | konijn |
| kache | kuisen |
| kaijkè | kaart |
| kaimel | kameel |
| kakedau | wc |
| kakkerei | diarree |
| kakkeschaul | kleuterschool |
| kaletchoew | rubber |
| kame | duwen tijdens de stoelgang, al zijn krachten gebruiken bij een inspanning |
| kapot | doodmoe |
| kapstek | kapstok |
| kashpesjeer | stofjas |
| kasjekei | cardigan |
| kassaafel | gewaad van priester |
| kastaar | haantje de voorste |
| kattekiezemes | katechismus |
| kattekop | scheldnaam voor katoliek |
| kaukelis | zoethout |
| kazekein | golf |
| kebberéjer | trage eter |
| kebberen | met moeite zijn bord leegeten |
| kejes | kaas |
| kekke noenkel | verstoppertje (kinderspel) |
| kemèkke | kwajongen |
| kenanekes (pestaul mè) | klappertjes (pistool met) |
| kerremes | kermis |
| kezem | 14 daags loonvoorschot ( Fr. quinzaine) |
| kievereir | iemand die slecht of traag eet |
| Klabekkestrakke | Ooievaartstraat |
| kloefkàpper | lomperik |
| knarievaugel | kanarievogel |
| knoesel | enkel |
| Koejmèt | Veemarkt |
| koenkel | oorveeg |
| koenkels gejeve, oewesters gejeve | klappen geven |
| koeteke | sigarettenpeukje |
| koeten | sigaretten |
| komisses | boodschappen |
| konijn zen | dood zijn |
| kottegoar | wachthuis van de politie (corps de garde) |
| koulpatter | mijnwerker |
| koushbak | groentenserre |
| kozèèn | neef |
| krai | ternauwernood, krap |
| kraiche | hoesten |
| kremke | ijsje |
| kretske | lucifer |
| krinschààre | zuinig zijn |
| krouwsel | kroesel |
| kurre | varken |
| kust men kloewete | kus mijn kloten |
| kweddeleer | knoeier |
| kweddelen | ruzie |
L |
| labberlut | onnozel vrouwmens |
| laivere | leveren |
| lanterfanten | treuzelen |
| ledevede | liefdesverdriet |
| legumme | groenten |
| lejerkesbende | oplichters |
| lengstekant | nietsnut |
| lodder | oorveeg |
| loeke | zwart masker (zoals Zorro draagt) |
| loupe | lopen |
M |
| maai | knikker |
| maas | muis |
| majo | badpak |
| maske | meisje |
| maskesvlies | zachte schuimige snoep in repen, spekjes |
| maus | modder |
| mellènger | bleek, mager jongetje |
| mès | mis |
| mesdinder | misdienaar |
| met | markt |
| mettekauw | deugniet |
| mettekauw | dommerik |
| mettekauw | losbol |
| mettelree | geknoei |
| mich | mij |
| mieke | meisje |
| millever | memel |
| moare | aandringen |
| moare | zagen |
| moejernaks | naakt |
| moembakkes | masker |
| mostad | mosterd |
| motchoeklet | motorfiets |
| mouche | vagina |
| mutte | kalf |
| mutte | lammeling |
N |
| ne kloewetemanswenkel | ongeorganiseerd |
| neki goud inkappe | een pak slaag geven |
| nest kreege | een pak slaag krijgen |
| neujke | dasstrikje |
| nieverants | nergens |
| nijg | fel |
| nijg | zeer |
| niknakskes | koekjes in lettervorm |
| nistel | veter |
| noenkelen | verstoppertje spelen |
| nowel | nu wel |
O |
| oas | haas |
| oech | u |
| oele | steenkool |
| oeleboewer | kolenhandelaar |
| oepgestroefelde kase | afgezakte kousen |
| oepsollefere | aansmeren |
| oewerfleween | kussenovertrek |
| oewerzak doewn | vals spelen |
| oewester | oorveeg |
| ojle of gelle | jullie |
| onnemojer | slechte moeder ( letterlijk hondenmoeder) |
| ougschejere | wenkbrauwen |
| owàn oven | vreemd gaan |
| owede | geld |
| owesem | adem |
P |
| pachakroet | leegloper, nietsnut |
| paddelot | poedelnaakt |
| païjerei | gezeur van oude mensen |
| paikeshaas | bejaardentehuis |
| paiter | peter |
| paltau | mantel |
| pataike | gebakje |
| pauwerstoemp | preistamppot |
| pèijad | paard |
| peijarrejeu | taaie biefstuk |
| peipes | chocolade met zachte vulling |
| pèjareke | horse ale (amber bier) |
| péjaroeg | spiegelei (letterlijk paardenoog) |
| Péjarrewatter | gedeelte van de Grote Gete rond de Schipplaats (letterlijk Paardenwater) |
| pejerewespel | wesp |
| pejerwespel | horzel |
| pèrrekoasse getrakke | pensioensverhoging gekregen ingevolge indexaanpassing |
| persjén, parsjén | rolluik |
| persóenksel | verdenking |
| perzoenkels emme | bedenkingen hebben |
| pessekweire | plagen |
| petotte | aardappelen |
| pèttemme | kweekgras, bij uitbreiding onkruid zoals distels en netels |
| peupel | vlinder |
| pikke-waikke | knaap gekleed als volwassene |
| pindop | tol |
| pip | piemel |
| pisbezinder | zuurkijkend iemand |
| pisbloem | paardebloem |
| pismeroewj | rode mier |
| pistolaj | broodje |
| plaffetuere | blinden |
| plastron | das |
| poelfrikas | koninginnehapjes |
| poembak | gootsteen |
| poep | wijfjesvogel |
| poewet | poot |
| poewetkraat | armkracht |
| poewetkraat gebraake | met de handen schrobben op iets |
| poewette | wortelen |
| preut | vagina |
| prezong | gevangenis |
| prizzekant | meikever |
| pront | met goed voorkomen |
| prottekol | vitter |
| pujeze | wikken |
R |
| raddedai , op raddededai goan | de bloemetjes buiten zetten |
| rammetis | reuma |
| rawajje | wanorde, chaos |
| regletar | staanklok die om het kwartier slaat en om het uur tevens een klein deuntje speelt |
| reinschàkkel | schommel |
| rekommandai | aangetekende zending |
| renk oep | versleten |
| retse | remsporen in wc |
| reugstrank | ruggegraat |
| rezang | redenering |
| rindsbrajje | stoofvlees |
| rinsbraije | carbonade |
| roendemedoem | rondom |
| Roewjpoat | Charles de Jaegerinstituut , voormalige school in de Donystraat (letterlijk Rode Poort) |
| rouwselen | roesten |
| rowajes | radertjes |
| rut | spoorweg |
S |
| saajker | suiker |
| schabelleke | gemaskerde |
| schamperen | er goed vanaf komen |
| schap | kast |
| schaul | school |
| schauwlmestes | onderwijzeres |
| scheir | scharrel, gelegenheidslief |
| scheppe zot an er broek | zwarte pieten (kaartspel) |
| schète | kakken |
| schik | kauwgom |
| schik | pruimtabak |
| schjap | spade |
| schodderen | schudden |
| schoep | schep |
| schoep | schup |
| schoepen | stelen |
| schrikschèter | bangerik |
| Sellebreus | Psychiatrische kliniek St Alexus |
| sertoew | bovenal |
| sertouw | zeker als....... |
| Sissen | Katoliek lokaal in de O.L.Vrouw Broederstraat |
| skraboelen | kolenas, sintels |
| skrametaire | goochelen |
| slabakken | verminderen, achteruit gaan |
| slek | slak |
| sloef | pantoffel |
| sloekker | gulzigaard |
| sloewester | bolster ( van een noot) |
| smeiten | zich aanstellen |
| snief | sneeuw |
| sop | gespuis |
| soppen | iemand kopje onder duwen |
| spikken | vruchten van de meidoorn |
| spikselle | spuwen |
| spooge | overgeven |
| spown kreege | een pak slaag krijgen |
| stak ont | straathond |
| stataas woowde | administratief taalgebruik |
| statskaar | vuilniswagen |
| stauf | kachel |
| stippelmet make | tegenpruttelen |
| stippelmet maken | tegenpruttelen |
| stoefer | bluffer |
| stoefferke | pochet, een vierkante doek die opgevouwen in het borstzakje van een jasje, wordt gedragen |
| stoemme zoeg | domme vrouw |
| stoewetkaar | rolwagen |
| stoutfleske | mager persoon |
| strajke | straatje |
| stroek | struik |
| strontfabrik | Tiens zuiveringsstation in Grimde |
| strontfretter | gierigaard |
| Strontstrakke | Sint Katherinastraat |
| stròwët | straat |
| sung | zonde |
T |
| taffele | treuzelen |
| tappessaire | behangen |
| tattepoem | appelflap ( uit het Frans tarte au pomme) |
| tauwteman | kerstkrentebrood |
| teng | kennisgeving |
| tenge | tante |
| tesneujsdoek | zakdoek |
| tettesjeir | beha |
| tiejen | teen |
| toeker | knoeier |
| toop | woelrat |
| tout | appeltaart |
| tripoteur | driewielige fiets met laadbakvroeger gebruikt door bakkers en ijsventers |
| trotinet | autoped |
| tuijreke | gevangenis tienen |
U |
| ujetekejes | preskop |
| um rastenik van te wedde | om zot van te worden |
V |
| vaal | vuil |
| vaalkaar | vuilniswagen |
| vark | katapult |
| veir zien | stervende zijn (letterlijk staren in de verte) |
| Veirekesmèt | Heldensquare naast de Grote Markt |
| veraze | verhuizen |
| verdisterewaire | overhoop halen |
| verreumpele | verkreuken |
| verwargd | gierig, krenterig |
| verwaweres | vroedvrouw |
| verwezzele | overhoop halen |
| Vèsmèt | Torsinplein |
| vessem | hiel |
| vèssestraike | oudevesten straat |
| veul | veel |
| veuvat onze pà | feest waarbij de medewerkers van de Tiense Suikerraffinaderij gedecoreerd werden voor het aantal jaren dat ze gewerkt hadden (Ereteken van de Arbeid) |
| vleumen | visgraten |
| vló | fiets |
| vlowai | taart |
| voets | voort |
| voewes hove | toon houden |
| vralie | vrouwen |
| vramins | vrouw |
| vroitele | wroeten |
W |
| wa zaj ter | wat zei hij |
| wabbe | labiele man |
| wabbe | onstabiel persoon |
| waffele | worstelen |
| warigge | wurgen |
| wast | worst |
| welle | wij |
| wezzelèjer | onrustig iemand |
| wezzelen | woelen |
| wijt | bijna |
| Wissebos | Wilgenbosje in Wommersom dat Julia Tulkens inspireerde tot een gedicht. |
| wowëdeboek | woordenboek |
| wowej | labiele vrouw |
Z |
| z'ai preis | zij is zwanger |
| zaapen | overmatig drinken |
| Zaatkist | Nieuwe Brugstraat |
| zaumernicht | vrouw of meisje die veel te licht gekleed is voor de tijd van het jaar |
| ze ès vol | zij is zwanger |
| ze ès zoe vèr | ze is zwanger |
| zelle | zij |
| zen | ben |
| zen kas oepfretten | piekeren |
| zen kas oepfretten | zich zorgen maken |
| zengbaas | verrekijker |
| zoewe zat as è mèkke | stomdronken |
| zwash | zwoerd |
| zwette prouw | vuil persoon |
| zwetzak | collaborateur tijdens WO II |
