, ne leugenjeir | een man die liegt |
' k gô minnen beste vriend ies e polleke geven ; 'k gô min petettjes ies afgieten,
'k gô pissen | ik ga een plasje doen |
' nen drogen botterram | een boterham zonder beleg |
' nen neus ein gullek ne kapstok | een zeer lange neus hebben |
'k bè ('k zî) vervrozen | ik ben helemaal verstijfd van de kou |
'k bè wa mottug | ik ben onpasselijk |
'k bè zo nat as ne messoop; k bè mesnat; 'k bè zeékende nat | ik ben druipend nat van de regen |
'k bè zoe nat as ne messink; 'k bè kleddernat | ik ben helemaal nat van de regen |
'k ben bègekommen | ik ben dikker geworden |
'k ben de pin af ; ze kunnen mè vangen onder een klak | ik ben zo moe |
'k bèn dur tegenoan getist | zich ergens zacht tegen stoten |
'k bèn ies noargeloapen | voor een korte wijl ergens haastig of al lopende binnenkomen |
'k ben in de fleur va me leven | ik voel me nog goed |
'k ben oardug | ik ben duizelig |
'k ben op ne pink (wiep) terug | ik ben direct terug |
'k ben uit (uitgerokt) ; kan uitspelen | ik heb gewonnen bij het kaartspel |
'k docht | ik dacht |
'k docht bè (in) min eigen | ik was aan het denken... |
'k drink nie uit da glas worda torjuust iemand ö gezabberd eet | ik drink niet uit dat glas waar net iemand anders van dronk |
'k èn dur min bekomst van | het is genoeg geweest |
'k en èm zjuust mè ne schemel zien passeren | ik geloof dat hij hier juist voorbij ging |
'k gô mè ertus (koekus, kloavurs, schippus) uitgoan (uitkommen) | ik ga met harten (......) beginnen spelen (kaartspel) |
'k gô mè schodderen | ik ga mij wassen |
'k go min dochter de noad loaten doen | ik ga mijn dochter de naaistiel laten leren |
'k go min kleeren uitspelen | ik ga mij uitkleden |
'k hoor de moteur van dun otto ronken | ik hoor de motor van de autodraaien |
'k kan die pint nog nie uitkrijgen | ik kan mijn glas bier niet in één keer uitdrinken |
'k mag er nie goed op (ô) peizen | als men vreest dat iets verkeerd gaat aflopen |
'k mag ier doodvallen ak lieg | ik vertel de waarheid |
'k mankeer iets | ik heb iets niet bij |
'k moet me wjeiren | ik moet moeite (een inspanning) doen |
'k ston bukkangst in de Warande | ik ben bijna falliet |
'k verdien ier 't zaat op min petetten nog nie | ik verdien hier heel weinig |
'k verschoot mè ne bult | daar verschoot ik van |
'k wacht ier al een uur op aa gei zè ne schonen | ik zit hier al een uur te wachten op u |
'k was gepakt as ik oordun da zèn broer dood was | door iets getroffen zijn, verdriet hebben |
'k wit het waal | ik weet het wel |
'k zag 't permentelijk | ik zag het heel goed |
'k zal ô boeksken ies open doen | ik zal het eens verder vertellen over jou |
'k zal tèn ies e vogelke vur ô vangen | iemand een loze belofte doen |
'k ze gjeiren een broek ein op 't gedacht van doan | ik zou graag een broek hebben zoals de uwe |
'k zien ier geen steek vur min ogen | het is hier zo donker, ik zie niets |
'k zit ier vree op me gemak | ik zit hier goed en rustig |
'k zit weer mètte wubbers | ik ben weer heel zenuwachtig |
'k zun op al eiligen roepen | ik heb heel veel pijn... |
'kèn een klad veirf op min broek gespeet | ik heb verf op mijn broek gekregen |
'kzî zo stijf als een bard | ik ben heel stijf |
'nen allemanswies | een hond die met alle mensen bevriend is |
'nen alweter | iemand die altijd alles beter weet |
'nen appel mè een mjasteek | een appel waar een worm heeft ingezeten |
'nen bree rug ein | veel kunnen verdragen |
'nen broebeljeir | iemand die onverstaanbaar, binnensmonds praat |
'nen oarzak | een valsspeler |
'nen tweezak, 'nen jassendrjaar | een onbetrouwbare, dubbelzinnige man |
's achternoens | in de namiddag |
't aat is verduurt | het hout is verstikt |
't al kaks zeigen; al kaks zeétte zot zèn ménink | zich, zogezegd ongewild maar toch met opzet, iets laten ontvallen |
't bed opschudderen | het bed opschudden |
't bedde verschonen | nieuwe lakens op het bed leggen |
't blift in zènne kop steken | hij kan het niet vergeten |
't breigoaren zit in de knossel | het breigaren is verward |
't doo (ds) kerrukkun over zijne rug voele rijn | zeer bevreesd zjn om te sterven, zwaar ziek zijn |
't éé plezier is 't ander wjeird | altijd bereid zijn tot een wederdienst |
't eten is pikant | dat eten brandt in mijn keel |
't gekrak | het krakken |
't gif nie, da gif nie | het is niet erg |
't glas is geelegans kapot | het glas is helemaal kapot |
't gras afrijn (afdoen) | het gras maaien |
't gurravot van de kinderen | het geluid van spelende kinderen |
't is ' nen annewuiten | het is een dommerik, dwaze snul |
't is 'nen broekschijter, nen labbekakker | iemand die schrik heeft |
't is broest gewurren | het is roest geworden |
't is doef | het is beklemmend weer |
't is duvelkeskermès | als het regent en ook de zon schijnt |
't is een negenurenlijk | lijkdienst die om negen uur plaatsvindt |
't is er neffust | het is er nevens, naast |
't is geen avangs, 't is nie genodderd | het baat niet |
't is geen avangs, 't is niets genodderd | het helpt (baat) niet |
't is gelemoal af | het is volledig afgewerkt |
't is goe doan | ze komen goed overeen |
't is ier zo donker as een aal | het is hier pikdonker |
't is kort van den enen | het is kwart voor 1 |
't is laf weer | het is zwoel weer |
't is mor een vloûg | het is maar een kleine regen |
't is ne goeie speet ontoen | het is hard aan het regenen |
't is ne keirkuil, ne piljeirenbijter | iemand die veel naar de kerk gaat |
't is ne moeial | hij bemoeit zich met alles |
't is ne plangtrekker | hij kan het altijd slim oplossen |
't is ne schurfterik | het is een gemene kerel |
't is ne sjoefeljeir | iemand die niets anders doet dan iets kopen en het terug verkopen |
't is ne slokkoard | het is een gulzige eter |
't is ne slokkop | hij slikt ongemanierd zijn eten binnen |
't is ne vrouzot | hij kan geen enkele vrouw met rust laten |
't is ne zeverjeir | iemand die flauwe praat vertelt |
't is nô aalf uren | het is nu elf uur |
't is ondereen gerokt | het is vermengd geraakt |
't is ont verdoefen | het wordt heter buiten |
't is ont vurreten | het is heter aan het worden |
't is ont zeveren; 't is mor muggepis | heel fijne, zachte regen |
't is over mè regenen en 't kleird al op | het is gedaan met regenen en het wordt lichter |
't is precies borak | het eten is heel fel gezouten |
't is te zien oe da zèn muts stot | het is af te wachten of hij goed gezind is |
't is teen en tander | het is me wat |
't is twalf uren | het is twaalf uur |
't is uitgekommen | te voorschijn komen; iets vinden; de waarheid kennen |
't is vanstei; 't is opzij | het is aan de zijkant |
't ka géé koat | het is niet erg |
't ka nie missen dant hier.... | daarom, dat is de reden dat het hier.... |
't kakke nestje | het lievelingskindje van de schooljuffrouw |
't kingd moet ne noam ein | een vals reden opgeven voor iets |
't kinnekken maalken, maalksen loaten drinken | soort van streling met de hand onder de kin van een kind |
't kinnekkun é kinnekkussuiker gekakt | suikerbonen bij geboorte |
't lacht en tsie nie | iemand die om het minste lacht |
't mes is bot | het mes snijdt niet |
't muziek van Temst | amateursharmonie (=al spottend) |
't piekt een bitsjen | het doet een beetje pijn |
't regent bloskus | het regent hard |
't regent neig, 't regent aa wijven | het is hard aan het regenen |
't schoap is de preut af | daar is niks meer aan te doen, het is gedaan |
't stikt zo na nie | zo perfect moet het nu ook wel niet zijn |
't stropt ieverangst | het gaat er niet in, het is verstopt |
't van de kloûten, 't is va 'k zal ô gon ein | er komt niks van |
't vat oansteken | de kraan in een vat bier slaan |
't veirken sloebert alles op | het varken slobbert alles op |
't vlees was gullèk oûrn | het vlees was droog |
't vuil weg doen in den of | onkruid verwijderen in de tuin |
't was allemoal vur den hond zèn botten; 't is geen avangs gewist | het was allemaal moeite voor niets |
't was een scheet in een fles | het was niks |
't was van te moeten | snel huwelijk door zwangerschap |
't woater in de moûr begint te zoûn (broebelen) | het water in de ketel begint te koken |
't zal go speten | er is een regenvlaag op komst |
't zal nog gô verschoûnderen | dat wordt nu nog erger; wat krijgen wij nu weer |
't zal nog gô verschoûnen!; kust noa min oûr! | dat is het toppunt! (=afkeurend) |
't zal waal koelen zonder bloazen | het zal wel vanzelf bedaren (overgaan) |
't zè speelvogels | ze lachen en schertsen graag |
' k bè bekangst tengden | ik heb bijna gedaan |
' k ben dun besten van de klas op een oar nô | ik ben bijna de beste van de klas |
' k betraan èm vur geen oar | ik vertrouw hem niet |
' k è gisteren een vallink opgeschjeird | ik heb gisteren een verkoudheid opgedaan |
' k è me oan èm mispakt | te leur gesteld zijn in iemand |
' k gô mè ies goe schrobberen | ik ga mij eens heel goed wassen |
' k moet mè port nog krijgen | ik moet mijn deel van de erfenis nog krijgen |
' k verschoot me nen bult | ik schrok nogal |
' k zag èm permentelijk | ik heb hem zeker (duidelijk, wezenlijk) gezien |
' k zien ô gjeiren | ik zie je graag |
' k zit geprangd (vernepen) | ik zit vast (kan niet weg) |
' kbè stenendood, ' kbè poepaf, ' k ben de pin af, kèn op min tong getrapt | ik ben heel moe |
' kè geen ogen op minne rug zulle | ik kan niet alles zien |
' t bloed zeékten dur uit | hij bloedde heel hard |
' t eten ligdop min moag | Ik ben ongemakkelijk van te veel te eten |
' t geplets van de zwemmers int woater | het geluid van de zwemmers in het water |
' t gô bijeen | het past bij elkaar |
' t is gepast | de juiste som, met pasgeld betalen |
' t is ne nurk van ne vent | hij is een stijfkop, een moeilijke vent |
' t is nor de kloûten | het is mislukt |
' t is nun ertefretter | het is een moeilijke, ontevreden persoon |
' t is uit de noad | wanneer de draad waarmee iets genaaid is losgaat |
' t is van ulder | het is van hen |
' t regent van omoôg, ' t zal drei doagen duren | de regen zal lang duren |
a dô smoel nô mor | zwijg nu maar |
a ge da mor wit | als je dat maar weet! |
aad ô struis | hou je goed |
aalk op zènnen toer | ieder om beurt |
achter 't gat iets doen | in het geniep iets doen |
achternoarloûpen | zich bemoeien met iets- moeite doen |
aflappen, flikken | haastig afwerken |
ak van ô was zuk (zunnuk) .... | als ik in uw plaats was zou ik... |
al kaks doen | iets zogezegd spontaan doen |
al kaks doen, al slinks doen | iets onopgemerkts doen |
al zè gaalt opdoen | al zijn geld verkwisten |
Alexander, alles vur mè mor niets vur een ander | tegen een egoist ...zegt men: |
alkaks | in het geniep |
alle 2 (3 / 4 / .......) weken | om de 2 (3 / 4 / ....) weken |
alle weken | iedere week |
allemoal tuggoar | allemaal tesamen |
alles is in dun oak mè mij | alles is in orde met mij |
alles opeten mè oren en poten | alles opeten |
alles opfretten | alles ongegeneerd opeten |
alles sloag tegen | alles gaat tegen |
altitoan, gedurig | zonder ophouden |
alvelings | min of meer |
amai mijne frak | niet te geloven |
amai minne frak; kust nô min kloûten | wat heb je me daar? wat gebeurt daar zeg? |
anden ein gelèk koolschuppen | grote handen hebben |
annukkusnest | wanordelijke plaats |
apart aan | iets gescheiden houden (iets niet tesamen doen) |
appelblaazeegroen | een kleur waar men eigenlijk geen naam voor heeft |
as 't vur niet is loûpe ze de benen van onder older gat | als het gratis is komt iedereen er op af |
as 't weer meesloagt gommen..... | als het weer goed blijft gaan we.... |
as een ou schuur ont brangen gerokt is er geen blussen oan | als een ouder het in 't hoofd krijgt om te trouwen, is er geen tegenhouden aan |
as ge (ache) da mor wit! | als ge dat maar weet! |
as ge da durft doen zidde strafboar | strafbaar voor de wet |
as gê van den duvel sprikt ziede zènne stjeirt | iemand die het huis binnenkomt als men over hem aan het praten is |
ast nie was da munnen.... | ware het niet dat wij.... |
avesseren | vooruit gaan |
azukkik | als ik |
bajaat jong | dat is wel zo |
bè èm pakta nie | hem moet je zoiets niet wijsmaken |
benaat zin, mette poepers zitten | schrik hebben |
berrevoets | op blote voeten |
Beverse moat | het glas loopt bijna over (= tot de rand gevuld) |
bingst tjoar | binnen het jaar |
bjeiren | bemesten met aalt |
bla sie | blauw oog (van vechtpartij) |
buzze geven | vaart maken |
da bier is precies schotelwoater | dat bier heeft een flauwe, slechte smaak |
da brood is verduft | dat brood is muf geworden |
da eten is me misvallen | ik ben misselijk van het eten |
da fal mee | dat valt gunstig uit |
da foart | daar moet ik nog aan wennen |
da foart... | dat is even wennen.... |
da gebeur vaz (j) ulleven nie | dat zal nooit gebeuren |
da gif nie, tgif nie | het geeft niet |
da gô furruit gelèk bone knopen | het vordert niet |
da gô furruit gelèk bone knoûpen | dat schiet niet op; dat gaat slecht vooruit |
da go furruit gullèk bone knopen | dat gaat traag vooruit |
da gô vantsaalf (s) | dat werkt (gaat) automatisch |
da gonnik ies uitvissen | dat zal ik eens onderzoeken |
da ka minnen bruinen nie trekken | dat is te duur voor mij |
da kan bè nun boer oak veurvallen | iedereen kan missen |
da kan eenderwie gedoan ein | dat kan iedereen gedaan hebben |
da kind is on 't smokkelen | het kind bevuilde zich tijdens het eten |
da klei kind is een schreemuil ('nen bleiter) | dat klein kind schreit bijna de hele dag |
da klopt langst geen kanten | dat is niet juist |
da kom goe fa pas | dat kan ik goed gebruiken |
da mag vaneigens | natuurlijk mag dat |
da sal ei moeten uitzweten | daar zal hij voor moeten boeten |
da sal zè gat foaren | dat is hij niet gewoon |
da schol nie veel | het scheelde niet veel |
da schul nogal wa | dat maakt veel verschil |
da schulde geen oar | dat was bijna raak |
da schulde nie feel; da was op ' t nippurken | het was bijna zo ver (gebeurd) |
da sin nogal lappen | dat is toch wel erg |
da smokt nôr den trog om nog; t is om ô duimen en vingers af te lekken ( | dat is heel lekker |
da sto gullèk ne poal bove woater | dat is zeker, daar moet men niet aan twijfelen |
da stô mè oan | dat is iets naar mijn smaak |
da t (d) eugt tor nie | daar gaat iets verkeerd |
da toe neig zeer | dat doet veel pijn |
da uis is onderkommen | dat huis is vervallen |
da vramengs is een echte schetteras | als die vrouw praat of lacht hoort men haar van ver |
da was een scheet in een fles, da was een scheet in nen netzak | dat was hoegenaamd niets |
da wit me gat ook | dat weet ik ook wel |
da wort val mè nie te binnen | ik kan op dat woord niet komen |
da zal op niet endigen gullèk Wannes zè wezen | dat zal op niets eindigen |
da zat dor helemoaal volgepropt | het zat daar helemaal vol |
da zé fantelatieren | dat zijn bijkomstigheden, onbelangrijke dingen |
da zé kosten op ' t steirf uis | nutteloze, overbodige uitgaven doen |
da zè wittebuiken | kersen met een witte vlek? |
da zè woaterratten | kinderen die veel en graag zwemmen |
da zit in de knossel | dat zit verstrengeld |
da zit proppudde vol | dat zit stampvol |
daa keirk | Sint Niklaas kerk |
dad ang min keel uit | dat verveelt mij |
dadee mè gepakt | dat was emotioneel |
das 't manneken | dat is het beste, dat is goed |
das 't minste va min zurgen | daar ben ik niet bezorgd om |
das (u) olderen foar | dat hebben ze graag |
das aa fuil | dat is nu geen nieuws meer |
das aa nest | dat zijn oude spullen |
das bukkan verniet | dat is bijna gratis |
das e noasiepjeird | een heel, heel dikke vrouw |
das e pitjelap (ne peterlap) | zij (hij) die bij een doop de echte meter (peter) niet is |
das e prompt vramengs | dat is een ferme vrouw |
das een echte pees | dat is een heel gierige man |
das een panlat | die is lang en mager |
das een seut (seutebees, seutemie) | dat is een eenvoudig meisje |
das een snoepdoos | die vrouw snoept veel |
das een trekploster | als die ergens is kan hij niet naar huis gaan |
das geen avangs | dat heeft geen zin, dat helpt toch niet |
das geéne kattepis | dat is wat |
das gene mutten | die is slim |
das genen uil | hij is niet dom |
das gepasseerd | dat is verleden tijd |
das in de sjakos | dat is voor elkaar |
das lank (ge) leen | dat is lang geleden |
das marsjangdies... | dat is kwaliteit... |
das mè lijflieken | dat is mijn favoriet liedje |
das minne meug | dat eet ik graag |
das ne goeie loebas | dat is een brave mens |
das ne kermisvogel | die gaat graag naar de kermis |
das ne lekkurren | op die man kan je niet vertrouwen |
das ne moûskloût | die persoon maakt alles defect (is een prutser) |
das ne nachtkuil, das een nachtkoetse | iemand die 's nachts lang uitblijft |
das ne pezewever | dat is een stipte, veeleisende men, een perfectionnist |
das ne schoefeljeir (schoefelas) | die man (vrouw) eet altijd zo gulzig |
das ne schorrekop | man met heel kort geknipt haar |
das ne slimmerik | die is heel slim |
das ne sprinkoan (spierink) | dat is een magere mens |
das nen allemanswies | die hond (mens) floddert met iedereen |
das nen drogen apostel | dat is een flauwerik, die kan niet lachen |
das nie fet; das gene vetten | dat resultaat valt tegen |
das nog ne stuken | die oude man gaat nog kaarsrecht |
das nogal e pateéken | dat is een losbandig meisje |
das om 't speen van te krijgen | dat is om moe van te worden |
das ons kakkenestje | dat is ons jongste kindje |
das oûk ne galjaar | dat is ook een speciaal figuur |
das piek a piek | ze kunnen elkaar niet lijden |
das pik a pik | ze kunnen elkaar niet verdragen |
das precies borrak | dat is heel zout |
das steirk bier (kaffie) | dat is straf bier (koffie) |
das was bekangs kadeé | dat was er bijna op |
das zever in pakskes; das fla kul | dat is flauwe praat |
das zo breed ast lank is | dat is hetzelfde, daar is geen verschil tussen |
das zoveel as pist er ies tegen | het helpt niet |
dasinnekiknie | dat ben ik niet |
dassoe aat as de stroat | dat is heel oud |
dassonde | dat is jammer |
dat ziet er mor kaduuk uit | dat ziet er versleten uit |
dawas passeede week | dat was vorige week |
de ('t) wies is da, de wiezen is da? | van wie is het? |
de benen van onder zè gat lopen | er vaart achter zetten om iets in orde te kijgen |
de benen van onder zè lijf (gat) lopen | zeer veel moeite doen voor iets |
de blommen in de foas zin ont vurslunsen (vurslengsun) | de bloemen in de vaas zijn aan het verwelken |
de boter is rengs (rangs) | de boter is sterk |
de boter zal gon opsloagen | als het kietelt in je handpalm.... zegt men... |
de deur prompt | de deur gaat moeilijk open en dicht |
de duiven inkeven (in de keef steken) | de duiven inkorven om te vervoeren |
de fruitboûmen zin ont blommen | de fruitbomen bloeien |
de fuut is er uit | mijn spuitwater borrelt niet meer |
de gank | het gaan |
de grond omdoen | de grond lichtjes omspitten |
de joare stillekes | lang vervlogen tijden |
de kinderen zin ont giechelen | de kinderen staan daar te lachen |
de klokken luin | de klokken luiden |
de koaken van 't gat | iedere helft van het achterste |
de kol van minnem | de kraag van mijn hemd |
de korten steken | speelkaarten in de hand schikken |
de maalk kabbelt | de melk is geschift |
de manke Peer kwam dor binnengepikkeld | de manke Peer kwam daar binnen |
de mijnen | die van mij |
de moûr zoût | de waterketel kookt |
de muur is bochtig | er staat schimmel op de muur |
de neus afbijten | afsnauwen |
de nieve keirk | Onze Lieve Vrouw kerk |
de petetten (puttettun) zè zocht | de aardappelen zijn gaar gekookt |
de pompbak is weer verstropt | de pompbak is weer verstopt |
de regen kletst tege de ruiten | de regen pletst tegen de vensters |
de Russen zin doar....de roo vlag stikt uit, | ze heeft haar maandregels |
de smjeirdag | feest van een vereniging |
de smjeirdag (' t smjeirfeest) | de dag waarop een vereniging een feestmaal houdt |
de soep binnesjoefelen | haastig soep eten |
de spiegel is wa bekeuzeld | de spiegel is een beetje vuil |
de tienurenmis | mis die om tien uur plaats heeft |
de vooi zal jongskus gô krijgen | het wijfjeskonijn zal gaan bevallen |
de vriezeman is dor | het is aan het vriezen |
de waalkste wuldein? | welke wil je hebben? |
de wurtelen schrepen | de wortelen kuisen |
de zon stikt | de zon brandt |
deksel | lakens en dekens op het bed |
den aalt uitangen | stoer doen |
den boer ging nor uis en de stroatjongens kwammun boogoarden (bunderen) | de boer ging naar huis en de straatjongens kwamen fruit stelen |
den denen eed in min roapen gescheten | die heeft er bij mij gelegen |
den doktoor éé me goe gevisiteerd | de dokter heeft mij goed onderzocht |
den doktoor ee min vodder mismeesterd | de dokter heeft mijn vader niet goed behandeld |
den duvel schit alt op de groetsten oûp | het geld wil altijd bij dezelfde zijn |
den euren | die van haar |
den olderen | die van hen |
den onzen | die van ons |
den uwen | die van u |
der groei gras op zènnen buik | hij is begraven |
der is bild mor gene klank | ruzie in het huwelijk |
der is meer dan één koe die Bloar eet | veel dingen en mensen dragen dezelfde naam |
der is nog ne klets soep over | er schiet nog wat soep over |
der zit een mjaasteek in | wormstekige appel of peer |
dèsturren, dretsen | in het vuil (in de modder) trappelen |
deur zèn eige luizen gebete wurren | door zijn eigen fouten gestraft worden |
die bie stikte mè | die bij stak mij |
die boft, die boft nogal, die é sjangs | die heeft geluk |
die doedalles in 't geniep, 't is ne geniepigoard. da is nen achterdumsen. | die doet alles heimelijk, het is een stiekemerd |
die dorveur | die ervoor |
die é doûk tweirm woater nie uitgevonnen | iemand die niet erg snugger is |
die é mè ligge gat; die é mè ne kloot afgetrokken; die é mè een pee gestoofd | die heeft mij een loer gedraaid |
die é woater in zènne kaalder stoan | iemand met een te korte broek |
die eed e lank blad | die kan het goed uitleggen (...kan niet zwijgen) |
die ees alle vijf nie, die eé tur mor twee en nen bezekoek, die is nen toer te lank op de meulen blijven zitten | die man is lichtjes mentaal gehandicapt |
die is mè geen tang vast te pakken | vuile, vieze, onverzorgde mens |
die is steeg van afgoan | dat is een gierigaard |
die is struis gewurren | die is dik geworden |
die is sukkuur | die is stipt en zet de puntjes op de i |
die ka vliege vangen mè zè gat | bij die lukt alles |
die kaffie is echten brak | die koffie is veel te sterk |
die kan nogal pintelieren | die kan veel bier drinken |
die kan nogal zeeken | hij pist veel |
die kan nogal zoagen | iemand die zeurt |
die kan over alles meeklappen | die kan over alles meepraten |
die kjeirel éé vloûn | die kerel heeft vlooien |
die liegt dat ei zwart ziet | iemand die voortdurend liegt |
die lig daltit te krawietelen in 't bedden | die kan niet stil liggen in bed |
die mokt er korte metten mee | bij die man duurt het niet lang |
die pjeir is mater | die peer is veel te rijp |
die schoenen slokken | die schoenen zijn te groot |
die soep is wiep | die soep is dun |
die vra is een eirm schoap | die vrouw is heel arm |
die vrou is oageroest | die vrouw is zeer vuil |
die wit van toeten of bloazen | die weet het niet |
die zak is te zwoar, we gon èm verlochten | die zak is te zwaar, we gaan hem lichter maken |
die zieken zie zijne peéren nogal | die zieke man ziet af |
die zit in 'nen anderen zèn roapen | die man is een onderkruiper |
die zuddons Heer geve zonder biechten | die ziet er braver uit dan hij is |
die zuigdalles uit zènnen groten teen | iemand die voortdurend liegt |
dien appel is zo voos as een roap | die appel is droog en smakeloos |
dien dikke rook pakt me | die rook hindert mij |
dies altit afgebusteld | die is altijd heel netjes gekleed |
doar (dor) komme vodden van | dat zal niet goed aflopen |
doar ék geen kompassie mee | daar heb ik geen medelijden mee |
doar godde lijnen mé roûn | dat gaat voor u verkeerd aflopen (moeilijkheden mee krijgen) |
doar got è nog lijnen mee roûn (ruun) | dat gaat nog slecht aflopen voor hem |
doar is altit leven in de broarij | daar is het altijd plezant |
doar is stront on de knikker, dor schuld iet | daar is iets mis (daar scheelt iets) |
doar kreék 't speen van | zich ergeren aan iets |
doar moete travakken, doar moet ô kloten nogal afdrjaan zulle | daar moet men hard werken |
doar verschoot ik van, da was verschietachtig | daar schrok ik van |
doar wullekik ook minne zeg over ein | daar wil ik ook over meebeslissen |
doar zit een oar in de boter; doar zitte kat in dorlozjie; doar ange ze in de trapees | daar was er ruzie |
doent mor ies noar dor meugen der veel achterkommen | doe het maar eens na dat kunnen er niet veel |
doent mor vaneen | doe het maar van elkaar (uit elkaar) |
doent zeerkus (zeer)? | doet het pijn? (bij kinderen) |
doette vengster ies vast (dicht) | sluit het raam eens |
dor (dur) was ies... | daar was eens... |
dor bèk wa tegen gekommen! | daar heb ik wat beleefd (tegengekomen)! |
dor ben uk nog nooit mee omgekunnen | daar ben ik nooit mee overeen gekomen |
dor bennuk vet mee | daar ben ik niets mee |
dor breekuk minne kop nie mee | daar bemoei ik mij niet mee |
dor edde gè geen afjeiren mee | dat zijn uw zaken niet |
dor edde gè niet mé te moaken!, dor edde geen affjeire mee! | dat zijn uw zaken niet! |
dor edde niets nie meer on te zeigen | die gehoorzaamt niet meer |
dor èk gene pak op | iets niet kunnen vatten, begrijpen |
dor èk min broek ô gescheurd | iets teveel betaald hebben |
dor godde nog leinen mè roûn | daar ga je nog problemen mee krijgen |
dor is niets oan | het is niet bedorven |
dor kom God è klein Peerke nie ; dor kunde mè ô gat bloot lopen | heel afgelegen wonen |
dor kréégk de wubbers van | daar krijg ik zenuwen van |
dor kunde gene stoat op moaken | daar kan je niet op rekenen |
dor kunde van de vloer eten | daar is het proper |
dor tegen ist waal over | het zal wel straks wel overgaan |
dor wurruk onnozel van | het is om zot van te worden |
dor zit een kat in dorlozjie; ze moaken ambras; zangen in de trapees | ze maken ruzie |
dorveur | er voor (het vorige) |
dun stjoep van minnen duim doe zeer | de top van mijn duim doet pijn |
dur bijzitten gelèk nen uil op ne kluit | ergens overbodig zijn |
dur is e maleur gebeurd | er is een ongeval gebeurd |
dur is nog ne klets bier over | er is nog een beetje bier over |
dur moet boter bè de vis zin | er moet betaald worden |
dur nie op schoven | vlug zijn met alles |
dur nor sloagen gelèk nen blengden nor een ei | er maar op los raden |
dwjeis zin | niet vlug met iets akkoord zijn (eigenzinnig zijn, tegenwerken) |
dwjeis zin; mè zèn ure zitten | dwars liggen, niet willen antwoorden |
dwjeizen | lastige vent |
dzjuir | als men iemand tegenkomt of begroet zegt men dikwijls |
è ang mè zèn tremen uit 't bedden | zijn benen hangen uit het bed |
è draait af zonder te pinken (zonder zènne pinker oan te zetten) | hij draait met de auto af zonder de richtingaanwijzer aan te zetten |
è éé faneigens gelijk | natuurlijk heeft hij gelijk |
e glas in gruizelingen (gruizelmengten) sloagen | een glas kapot slaan |
e grof brood | een brood van tarwemeel |
e jongksen | jong van een dier |
e kind | een kind |
e lief boeleke | een lieve baby |
e lijfstuk | lied dat men boven alle andere verkiest |
e mes loate wetten | een mes laten slijpen |
e piellukke gekapt eten | een klein beetje gehakt eten |
è plakt overal | overal maakt hij schulden |
è roef è was de piest in | plots was hij weg |
e slecht oog in iemand ein | een slecht gedacht van iemand hebben |
è sloagt er zènne gaffel weer tussen | hij bemoeit er zich weer mee |
e snufke zaat | een beetje keukenzout dat men tussen duim en wijsvinger kan vasthouden |
e vat steken | een kraan in een biervat steken om te kunnen tappen |
è vertrok geen spier in zè wezen | zijn gelaatsuitdrukking veranderde niet |
e wezen gullèk een volle moan | een groot vet, rond gezicht |
è zit in de Niesstroat (bè de Broeders) | hij verblijft in het gekkenhuis |
edde da gjeiren? | heeft u dat graag? |
edde da vazjeleven al meegemokt (geweten)! | heb je dat al ooit meegemaakt! (gehoord, gezien) |
edde gè da allemoal in ô boal geslogen? | heb jij dat allemaal opgegeten? |
edde gè spruiten in ô oren? | gij hoort niet goed zeker? |
eddet verstoan? | heb je het begrepen? |
eddiet? | heb jij iets? |
éed ô moeder ô nie leren bloazen tèn | als iemand de soep even laat staan omdat ze te heet is....zegt men |
een aa koar | een vrouw die alles bewaart en niets kan wegdoen |
een aa tang | oude, moeilijk doende vrouw |
een bazepoeper | de baas vleien (bij de baas slijmen) |
een blaa sie | een blauw oog (= door vechtpartij) |
een bordje (= baard) zetten | al spelend met een stoppelbaard op de wang van een kind wrijven |
een buzzukke vloon; iemand die rap op zè pjeird zit | een zenuwachtige man die vlug kwaad is |
een buzzukke vloûn | iemand die rap kwaad is |
een door van een ei | eierdooier |
een eike geven | zacht en strelend met een wang tegen elkaars gezicht wrijven |
een ferme mok | een knap meisje |
een franke toot (smoel) ein | een grote mond opzetten |
een gerokteid krègen | door een beroerte getroffen |
een goei acherdeur ein | iemand hebben die in nood u helpt en ondersteunt |
een jonge dochter | ongehuwde vrouw |
een kleérkas va ne vent | een gespierde man |
een lamijnige stem | een trage, irriterende stem |
een leugenas | een vrouw die liegt |
een lustige weef | een weduwe die het niet aan haar hart laat komen |
een modepop | een vrouw die altijd modieus gekleed is |
een muilpjeir krijgen | een slag in het gezicht krijgen |
een oekedoeleken | jonge kikvors in zijn eerste gedaante |
een oogske trekken; pinken | knipogen |
een ou peeken | een oude man |
een oûg uitlachen | smakelijk, hard lachen |
een pieketein | een strenge vrouw |
een pikketijn | een moeilijke, bazige vrouw |
een pin; ne gierugoard; ' nen droak | een gierige man of vrouw |
een pinkoog | een dik, onstoken, ooglid |
een poeierink (rammelink, koterink) geven | een pakje slaag geven |
een schaal (schalukke) koas | een snede (sneetje) kaas |
een scheef antwort krijgen; de neus afbijten | een bits antwoord krijgen |
een scheet in een fles | veel commotie (kabaal) zonder reden |
een schitkont | een hoovaardige vrouw |
een slons | vieze vrouw |
een spie toert | een stuk taart |
een tang van e wiijf | een kwade vrouw |
een tikenei | een ei van een kip |
een zoag spannen | neiging tot zeuren |
ei (zè) eed e voddeken ô zèn (eur) tong | hij (zij) lispelt |
ei (zij) vang zèn (deur) pielewuiters | iemand die in zijn neus peutert |
ei angdon min sleppen | hij volgt mij overal |
ei deé toch zèn duvvoûren | hij deed een grote inspanning |
ei deent mittunnenen | hij deed het onmiddellijk |
ei doe goe zèn duvvoren int school | hij doet zijn best op school |
ei é mè geplakt | hij is niet op de afspraak gekomen |
ei é zènne stjeirt moeten intrekken | hij heeft moeten toegeven |
ei eé geel dun utsekluts | alles is van hem |
ei eé gene noagel om in zè gat te kraan | hij is zeer arm |
ei eé ne krop in zèn keel | hij staat op het punt om te beginnen wenen |
ei éé zènnen tist op | hij heeft zijn hoed op |
ei eéd e voddukkun ôn zèn tong | hij lispelt |
ei eed een bees oan | hij heeft iets teveel gedronken |
ei eéd een dikke pengs | hij heeft een heel dikke buik |
ei eed een lamijnige stem | hij heeft een trage, vervelende stem |
ei eed een makkefie | hij heeft een koortsblaasje op de lip |
ei éént ô zè zeel | hij heeft het zitten, ze hebben hem liggen |
ei eent ô zenne schreper | ze hebben hem liggen |
ei eent oog in zèn steir | hij is heel hoovaardig |
ei eént zaalf gezeet | hij heeft het zelf gezegd |
ei eet er deugd van; zèn oûgen drjaan nor 't hol van zè gat | je ziet dat hij het prettig vindt.... |
ei eet furza nie om... | hij denkt er zelfs niet aan om... |
ei eette boter geten | hij is in ongenade gevallen / hij is de schuldige |
ei gaf èm ne goeie stek | hij gaf hem een niet mis te verstaan antwoord |
ei giftur nie om | het kan hem niks schelen |
ei go geen oar achteruit | hij moet gelijk hebben |
ei goa kramakkug | hij is slecht te been en mankt wat |
ei is al nor zènne nest | hij is al naar bed (gemeenzaam) |
ei is alverwegen | hij is halfweg |
ei is effenaf | het is er enen zonder complimenten |
ei is in zènnun eet | hij heeft eetlust |
ei is niemmeer zoe jonk | hij is niet meer zo jong |
ei is omtrent gereed | hij is bijna klaar |
ei is op a gebeten | hij is verbitterd en kwaad op jou |
ei kan nog gene puit berechten | tot niets in staat zijn |
ei kan nog nie alleen pissen | hij is nog veel te jong, te onervaren |
ei kan nog nie alleen pissen; ei is nog nat achter zèn oûren | een jongen die vowassen wil doen... |
ei kikt zoe schjaal as nen otter | het is een schele |
ei kom daf op zèn zokken | hij komt stil (ongemerkt) voorbij |
ei kuist zèn schup af | hij vertrekt |
ei lig te ronken gulllèk e veirken | hij ligt heel hard te snurken |
ei lig te wietelen | hij ligt niet stil in bed |
ei loopt rond gullèk e kieken dad een ei moet gô leigen | hij loopt onrustig rond |
ei loopt rond gullèk ne puit op nun erte wegel | hij wankelt en kan moeilijk gaan |
ei loopt soe recht as een kjeis | hij loopt mooi rechtop |
ei loûpt soe krom as ne zichel | hij loopt helemaal krom |
ei mag zèn kalot ies loaten afdoen | hij mag eens naar de kapper gaan |
ei moeft nie | hij zegt niets |
ei pakte mî bè mènne schabbernek | hij pakte mij bij de kraag |
ei slopt er nie op | hij is er vlug bij |
ei slopt gullèk een roûs | hij slaapt rustig en vast |
ei springt erop gullèk nun bok op doaverkist (= haverkist) | hij kan niet langer wachten om te beginnen eten |
ei stinkt gullèk nen bok | iemand die hevig stinkt |
ei sto fol mè wuffels | hij staat vol blaasjes |
ei stod in zènnun bloten, ei stod in zènne paddurrun | hij staat naakt |
ei stukte van den trap | hij viel van de trap |
ei trekt e vies wezen; ei kikt koat | hij trekt een lelijk gezicht |
ei trekt eel goed op zè vodder | hij gelijkt heel erg op zijn vader |
ei trekt goe zènne streng | hij kan goed zijn plan trekken |
ei verachtert | hij kan de fietsers niet bijhouden (volgen) |
ei viel en at twee boebels op zènne kop | hij viel en had twee builen op zijn hoofd |
ei voagt er zèn kloûten oan | hij doet geen moeite |
ei was alles ont bijeenkletsen | hij goot alles bij bij elkaar |
ei werkt tege de steiren op | hij werkt zeer hard |
ei wulde 't rap wegfoefelen | hij wou het vlug verstoppen |
ei wulde mè weer iets opsolferen | hij wou mij weer iets verkopen |
ei wulde rap wegstjeirten | hij wou zich vlug verwijderen |
ei zie so roût as ne kalkoen | hij heeft een heel rood gezicht |
ei zie zènne pere nogal | hij heeft veel pijn, ziet erg af |
ei zit in een andermans kloavers | het is een onderkruiper |
ei zit mè zèn uren | hij is boos en niet aan te spreken |
ei zit op zènnun nuk | hij zit gehurkt |
ei zittor op ne schupstoel | hij zal daar niet lang blijven werken |
ei zwenselt over 't stroat va zattigeid | hij kan bijna niet gaan van zattigheid |
eigen bof stinkt | opscheppen over zichzelf |
eirven; delen | een erfenis krijgen |
en eel dun annukkusnest | en al de rest ook |
endulluk is ei voors gegoan | eindelijk is hij vertrokken |
ene loate vliegen | een wind laten |
ene mè kluiten | een rijk iemand |
er angen prekels on de vengsters | er hangt ijs, buiten aan de ramen |
er een aaman uis van moaken | iets lang laten duren |
er grust in zin | denken dat alles in orde is |
er iets uitlappen | onverwachts iets zeggen zonder na te denken |
er juust ôn uit kunnen | iets verkopen zonder winst of verlies |
er mè de grovven bustel deurgoan | ruw behandelen |
er nie op schoven | het niet afwachten |
er nor sloan gullek 'nen blenden nor een ei | zonder overleg of nadenken iets raden, antwoorden |
er op trekken | lijken op |
er stullekes van onder muizen | zich stil en ongemerkt verwijderen |
er vanonder muizen | zich ongemerkt uit de voeten maken |
er veel tijd insteken | ergens veel tijd (moeite, geld...) aan iets besteden |
er was ies... | er was eens... |
ès aat môr noch kloek | hij is oud maar nog heel gezond |
ès beter van innemen as van oanemen | hij kan beter eten dan leren |
ès dun ongd gô voeieren | hij is dood |
ès gepasseerd | hij is overleden |
ès in zè gat gebeten | hij is op zijn tenen getrapt |
ès mor ' t vaal over de benen, ès groatmoager | hij is zeer mager |
ès noch nis achter zèn oûren | hij is nog jong |
ès ont biezebeèzen | hij zit op de schommel |
ès van zènne suus | hij is bewusteloos |
ès weer ies zèn kloten ont schuren | hij zit daar weer eens niets te doen |
ès weer mè spek ont schieten | hij is weer aan het overdrijven |
ès weer on 't broebelen | ik versta niets van wat hij zegt |
ès weer ont sletsen | hij is weer met zijn schoenen (pantoffels) aan het slepen |
ès zjuust gepasseerd | hij is net overleden |
ès zoe krom as een zichel | hij loopt helemaal krom |
ès zoe stom as 't achterste van e veirken | hij is niet zo slim |
eur schoenen | haar schoenen... |
eur tetten angen op euren rug; zee twee punijzen | een vrouw met zeer kleine of bijna geen borsten |
euren boek | haar boek... |
familie zin van tseévuste knoopsgat | verre familie zijn |
fezelen | zacht, binnemonds praten |
fla vallen (van zènne suus goan) | in zwijm vallen |
flemen | de mouw vegen |
flets | flauw van smaak |
foert | ik heb er genoeg van |
forsig | met kracht en geweld |
friebelen | tussen de vingers wrijven |
frutselweirk | moeilijk, geduldig werk |
gabbe | gapende wonde |
gardevoo zulle | oppassen hé |
gè dal ongderd | hou maar op 't is genoeg geweest |
gè è kattestront in ô ogen zeker? | zie je dat niet? |
ge komt ongelegen | gij komt op een slecht moment |
ge kun minne zak opbloazen | loop naar de vaantjes |
ge kun ne kei 't vaal nie afstroapen | wie niets heeft kan niets geven |
ge kun ne kei 't vaal nie afstropen | die niet heeft kan niet geven |
ge kundèm onder de deur schuiven | hij is heel mager |
ge kundin min zon kèken | ik wil niets meer met U te maken hebben |
ge kundin min zon kijken | ik heb er geoeg van |
ge kunse kussen | je kan het vergeten |
ge kunter ô gazet deur lezen | als de koffie te slap is zegt men... |
gè meugd uitspelen (uitgoan, uitkommen) | jij mag beginnen (kaartspel) |
ge meugdô zoû (kalot) ies loaten afdoen | je moet dringend je haar laten knippen |
gè misgeven | gij hebt verkeerd gegeven (kaartspel) |
ge moet er geen aaman uis van moaken hé | kan het niet een beetje rapper? |
gè moet uitkommen | gij moet beginnen spelen (kaartspel) |
gè moet zo nie van ô kjeis (neus) moaken | gij moet zo niet reklameren |
ge moette korten goe schrangsen | gij moet de kaarten goed dooreen schudden |
gè pakt de worden uit minnen mongd | tegen iemand die net zegt wat jezelf wou vertellen zegt men: |
ge pakt mé de worden uit minne mongd | als iemand eerst zegt wat jij wou zeggen...: |
ge peist da gaalt 't op minne rug groeit zeker | gij denkt dat ik geld teveel heb zeker |
ge wit zaalf mor den aalft van 't schoon weer nie meer; gètte klok ore luin mor ge witte klepel nie angen | gij weet het precies zelf niet goed meer |
gè zè me zoeteken | jij bent mijn liefste |
ge zè ne groten oarzak | jij bent een grote valsspeler, bedrieger |
gè zè precies botermaalk | gij ziet er zo bleek uit |
ge zè precies een paddere mus | van iemand die naakt staat... |
gè zid oûk wa gescheten | gij zijt ook een speciaal geval |
ge ziddier nie in de keirk zulle | als iemand de deur niet sluit |
gebuurkes | de grote broodkruimels aan de zijkant van een huishoudbrood |
gee zittend gat ein | niet lang op zelfde plaats of stil kunnen zitten |
geel den annekkusnest | alles of alles wat er overschiet |
geel den batteklang | alles wat er is |
geen goestink ein | geen honger (zin) hebben |
geen oog kunnen dichtdoen | niet kunnen slapen |
gelegen kommen | ergens welkom zijn, van pas komen, we hebben je juist nodig |
gene rotten bal ein | geen rooie duit hebben |
genen enen | geen enkele |
geprangd zitten | vast zitten |
gepresseerd zin | gehaast zijn |
geregeld spek | spek met vet doorregen |
gereutel | keelgeluid van stervende |
gèt een tiksken veirf op ô broek | je hebt een spatje verf op je broek |
gi zè ne zeéker | gij durft ook niets |
giederen | uitbundig lachen |
gif dèm 'nen trok onder zè gat | geef hem een schop onder zijn achterste |
gif mè mor e flesken bier van 't schap | geef mij maar een glas bier op kamertemperatuur |
gif mè mor e nis ei | geef mij maar een halfgekookt ei |
gif mè mor nun druppel (nun borrel) | geef mij maar een jenever |
gif mor buzze (n) Zjeraar | haast je maar, laat het maar vooruit gaan |
gif ne keer een schoo pollukken | geef eens een mooi handje (tegen kinderen) |
gift dien boer ne stoel | als iemand een boer laat .... (zegt men dikwijls) |
gifta ies | geef dat eens |
gniffelen | inwendig lachen |
gô foûrt | ga verder |
gô mor nor uis ô moeder é viskes gebakken | maak dat je weg komt |
gô mor nor uis, ô moeder é viskus gebakken | stap het maar af |
go mor voors | ga maar verder |
godde ne keer...? | ga je eens...? |
godde no ô muil (bakkes) aan! | gaat ge nu zwijgen! |
godder nog on beginnen of oe zit da 'd ier | werk nu door |
goddies uit minne weg | laat mij eens door |
godmariei | hoe is het mogelijk....niet waar hé? |
goe smjeiren | goed eten en drinken |
goldur zè verkeerd | jullie zijn verkeerd |
gremelen | fijntjes glimlachen |
gulder got.... | gij, jullie (meer dan 1 persoon) gaan... |
hij (zij) zit in de mafkeet, hij zit bij de broeders, zij zit in de poapennakkers | hij (zij) zit in het krankzinnigengesticht |
iemand 'd ogen uitsteken | iemand jaloers maken |
iemand 't ei uit zè gat vroagen | niet ophouden met aan iemand vragen te stellen |
iemand (iets) achternoarlopen | iemand niet met rust laten, moeite doen voor iets |
iemand achter zè gat zitten | iemand opjagen in zijn werk |
iemand bè den bok doen | iemand foppen (bedriegen) |
iemand beboffen | iemand prijzen, loven |
iemand de neus afbijten | iemand afsnauwen |
iemand doûgen uitsteken | afgunst opwekken |
iemand e plezier doen | iemand spontaan helpen met iets |
iemand een goeie schoddering geven | iemand goed inzepen en wassen |
iemand een kotering, botering geven | iemand een rammeling geven |
iemand een pee stoven | iemand foppen |
iemand een pjeir stoven | iemand bedriegen (foppen) |
iemand een ruppriment geven iemand onder zèn vijs geven | iemand een vermaning geven |
iemand een scheef antwort geven | iemand een onbeschoft antwword geven |
iemand een toert geven | iemand in het gezicht slaan |
iemand gerieven | iemand zoveel geven als hij nodig heeft |
iemand grust loaten | iemand met rust laten |
iemand iets in 'd oren bloazen | influisteren |
iemand iets oansmjeiren, opsolferren | ongevraagd iemand iets verkopen |
iemand iets opsolferen | iemand iets ongevraagd opdringen |
iemand kennen van oanziens | iemand kennen van vroeger |
iemand koejoneren | het iemand kwaadwillig zeer lastig maken |
iemand mè muizenoorkes | iemand met kleine oren |
iemand mè puitemacht | iemand die niet zo sterk is |
iemand meeroepen | iemand roepen om mee te gaan |
iemand ne kloot aftrekken | iemand benadelen |
iemand ne poater schilderen | iemand liggen hebben |
iemand nie meugen... nie moeten ein | iemand niet kunnen verdragen |
iemand pjaan mè een doo mus | een belofte maar gedeeltelijk nakomen |
iemand poütsje schjeiren / poütsjelappen | iemand laten vallen over je uitgestoken been |
iemand stropen | iemand teveel laten betalen |
iemand tegen krijgen | iemand als vijand (tegenstrever) krijgen |
iemand tegen zènne zjiellé trekken | iemand omhelzen |
iemand zènnen botterram afpakken | iemand te rap af zijn |
ier is plek (plots) zat | hier is er plaats genoeg |
ier kunde me doûdnijpen | hier heb ik erg veel pijn |
ier makeerdiets | hier is iets niet juist (niet pluis) |
iets aan | iets houden |
iets arranzjeren | iets regelen |
iets gewend zin | iets gewoon zijn |
iets gwasloagen | iets in het oog houden |
iets in zèn steir ein ('t in zèn steir ein) | iets van zin zijn (niet willen toegeven |
iets in zènne kop steken, manzjunnie ein | zich iets inbeelden |
iets int vuil schrèven | iets in het klad schrijven |
iets loate (n) betijn | iets zijn gang laten gaan zonder in te grijpen |
iets ô zijn been (broek) ein | last (schade) van iets hebben |
iets oasmjeiren | iemand ongevraagd iets verkopen |
iets on 't zeel angen | iets ongevraagd rondvertellen |
iets onderdums (al kaks) doen; 't in in de maa ein | iets in het geniep doen |
iets opdoppen | het opnemen van vocht |
iets opkroppen | iets niet durven zeggen |
iets opluchten | met de riek iets losser maken |
iets pakken da stopachtig is | iets innemen tegen de diarreé |
iets talvendeur doen | iets in twee gelijke stukken uiteendoen (breken) ; iets in twee stukken snijden |
iets uitflodderen | iets haastig wassen |
iets van buiten kennen | iets uit het hoofd kennen |
iets vandoen ein | iets nodig hebben |
iets verkwanselen | iets naar de vaantjes doen |
iets vermoûsen | iets om zeep helpen |
ieverangst blève plakken | langer ergens blijven dan voorzien |
ieverangst noargoan | ergens een klein bezoek afleggen, terloops binnenlopen |
ik gô voor (s) t | ik ben er mee weg |
ik schup nog ies | ik geef nog een tourneé |
in 't noajoar beginnen de doagen te kurten | vanaf de herfst wordt het elke dag iets vroeger donker |
in de blakke zon gô rongdlopen | in de volle stekende zon gaan rondlopen |
in de doos (prison) zitten | in de gevangenis zitten |
in de neus koteren (pielewuiters vangen) | in de neus plukken |
in de prang zitten | in een moeilijke situatie zitten, vast zitten |
in de stoof koteren | met een stoofhaak in de stoof wrikkelen |
in de weer zin | bezig zijn |
in enen keer was ei riebedebie, in enen keer was ei de piest in | hij was ineens weg |
in iets schjeiren | in iets grabbelen |
in lijk liggen | afgelegd zijn |
in stilte iets uitsteken | in het geheim iets doen |
in tits zin | op tijd komen |
is 't eten kljeir | is het eten al klaar? |
is da serieus? | is dat echt waar? |
is er geen belet | mag ik binnenkomen |
is er geen bullèt | stoor ik niet? |
ja gèt gelijk, ist nô goed? | ja je hebt gelijk, is het nu goed, |
jaag | ja gij |
jaak | ja ik |
jaan | ja hij |
jaas | ja zij |
jaat | ja het |
Janneke Moan | mensenbeeld dat men in de maan meent te ontdekken |
jommer... | ja maar... |
jongeszot | meisje dat op een jongen verzot is |
jongus (mèskes) zot | jongens (meisjes) gek |
kaduuk | in slechte staat |
kaffieloet | vrouw die graag en veel koffie drinkt |
kak of genen kak de pot op | zin of geen zin je moet het doen |
kan der nie opkommen | ik kan het mij niet herinneren |
kan dur nô nie opkommen | het valt me nu niet te binnen |
kang nog mor alleen ô makoar mè oaken en oûgen | ik heb overal pijn |
karoatentrekker | hij die pijn voorwendt |
karoten trekken | pijn voorwenden |
kattekoljeiren | gramschap die niet lang duurt |
kattepis, pjeirdezeek | zeer slechte drank |
kazakkendrjaar | van gedacht of partij veranderen |
ké gene rotte kluit nie meer | ik ben platzak |
kè minnen boek uit | mijn boek is uitgelezen |
kè ne nijnoegal | er is een velletje naast mijn vingernagel gescheurd |
kè ne sneuverink | ik heb een lopende neus |
kè steken in minnen rug | ik heb rugpijn |
kè vliegende tandpijn | ik heb hevige tandpijn |
keffen | redelijk snel wandelen |
kèn da nie | ik ken dat niet |
kèn der min goesting van; 'k ben tsoe beu as kaa pap | ik ben het beu |
ken dur geen eirig in gat | het is me niet opgevallen |
kèn e stientsjen op min steir gekregen | ik heb een steentje op mijn hoofd gekregen |
kèn een pinkoog | mijn oog is ontstoken |
kènnukkik minne wjeireld waal zulle | ik weet wel hoe ik mij moet gedragen hoor |
keppekik | ik heb |
keppukkik geen ezelken da gaalt schit zulle | ik heb zoveel geld niet hé |
kèrmessen | de kermis vieren |
kgôkik deurgoan | ik ga vertrekken |
kgon ies kijken of dak nog een manneken ben | ik ga naar het w.c. |
kikt ies naar de lucht dur is wa op komst | er wordt slecht weer verwacht |
kikt ies; kikt ne keer | zie eens |
kikt tèn doar mor ies | kijk dan daar maar eens |
kisten | het lichaam in de doodskist leggen en ze sluiten |
kladderken | inpakpapier (doorschijnend voor voedingswaren) |
kleineren | iemand vernederen |
kletsen geven | slaan (vechten) |
klink ut nie zo bots ut | iets vertellen zonder nadenken |
kokkedein | geluid dat hennen maken als ze een ei leggen |
kommissies doen | inkopen doen |
komt er mor mè vur de pinnen | kom er maar mee te voorschijn |
kort (sjen) veur (noar) den enen, den tween, den drein, de vieren... | kwart voor (na) een, twee, drie, vier.... |
koster niet on doen | ik kon het niet verhelpen |
kot kot kotkedei | roep der hen die een ei legt |
kotert de stoof ies uit | de stoof doen uitdoven |
kummen | lichtjes hoesten |
kunde mè zeigen ofda dô vodder thuis is? | is je vader thuis? |
kust min kloûten | loop naar de vaantjes |
kust nô min voeten (kloûten) | wel dat is straf! |
kust nô minnen frak | wat heb je me daar? |
lampetten | veel drinken |
lank gulleen | lang geleden |
lankst die kant oort ei nie goed | hij luistert weer niet |
legt dur ô kop mor veur as 't ô nie aostot | zelfs als het u niet aastaat, moet je je er maar bij neerleggen |
leigt er ô kop (ô neus) bè als ' t ô nie oastot | als ge ontevreden bent.... |
leugenjeir, gè gô recht nor ' d aal | leugenaar, gij gaat recht naar de hel |
lonken | zijdelings en ongemerkt iemand gadeslaan |
lopen gullèk e kieken da 'd een ei moet goa leigen | onrustig rondlopen |
lot de boere mor dussen (=dorsen) | de zaak is gelukt |
lot gè me gezond | dat zal wel, dat geloof ik niet |
lot mè grust | laat me met rust |
loûpen dan ô kloûten gelijk angen | heel snel lopen |
lullen, zeveren | flauwe praat vertellen |
lutsen | op een lepe maniier iemand ondervragen om achter de waarheid te komen |
lutst ies in de soep | roer eens in de soep |
macht ein gullèk ne puit | weinig kracht hebben (krachteloos) |
makkies? maggekikkies? | mag ik eens? |
malsjangs ein | geen geluk hebben |
Marja Vergult | het beeld bovenop de Onze Lieve Vrouw kerk in Sint Niklaas |
mè de kiekus gô sloapen | vroeg gaan slapen |
mè een dubbel vurket schrijven | iemand iets te veel aanrekenen |
me gat toe seer | mijn achterwerk doet pijn |
me gat zei bakker... | dat zal wel niet waar zijn... |
mè geen ogen te zien | nergens te zien zijn |
mè spek schieten | grootpraat of overdrijven |
mensen een oûr oanjaan | mensen bedriegen |
mesnat zin | door en door nat zijn van de regen |
mette kiekens gô sloapen | vroeg naar bed gaan |
meugde gè da waal doen? / meugen wè da waal doen? | moogt gij dat wel doen? / mogen wij dat wel doen? |
meugdut | is het lekker? staat het je aan? |
mie gemak | een gemakzuchtige vrouw |
mijn oor ja! | ik geloof niet dat het waar is |
mikmak, brokkelingen | gebroken koekjes die gewoonlijk onderaan in de doos liggen |
mikt ô | ga uit de weg |
min koak is al ont 't ontzinken | mijn kaak zwelt al minder |
min koeketien | mijn vrouw (= al lachend) |
min linkerkoak is wa vurroard | mijn linkerkaak doet wat pijn |
min voeten singelen, min voeten zin voûs | mijn voeten tintelen |
minne kop sloag 'd open en toe | ik heb geweldige hoofdpijn |
minnen bjeir grolt | ik heb grote honger |
minnen tsjoep is verbrand | mijn neus is verbrand door de zon |
misdelen | verkeerd delen bij het kaartspel |
moager en twja gullèk de bokken va Snja | mager en gezond zijn |
moederkeszalf | een klein kind met speeksel van moeder inwrijven |
moete veurkommen | bij de rechter moeten komen |
mok ta de kiekens wijs | dat geloof ik niet |
mokt da ge van onder min oûge zit! | maak je weg! |
mor mengs toch | om zijn bezorgdheid te uiten zegt men dikwijls:.... |
mosselen roepen voeur da gon duizen zit | voortvarend zijn |
murezeékers in zèn broek ein | niet rustig kunnen blijven zitten |
na steken | er nauw op aan komen |
ne (n) bedorve strongt, ne (n) bedeirfstrongt | een verwend, onhandelbaar kind |
ne flierefluiter | een losbandig leven leiden |
ne floeren oap lachen | heel hard lachen |
ne frangen alf | een grote man en een kleine vrouw (= gestalte) |
ne goeie verstonder éé mor éé wort nodig | ik wist direct waarover het ging |
ne kemel schieten | een flater begaan |
ne kloot afdrjaan | beet nemen |
ne kluts | een kleine hoeveelheid |
ne konijnepoot in zènne zak zitten ein | geluk hebben in het spel |
ne kurieuzeneus | heel nieuwsgierig zijn |
ne mankepoot; ei mankt; ei inkt; ei pîkkelt | hij gaat moeilijk |
ne moagere sprinkaon | magere mens |
ne moûskloût of : ne mouspot | iemand die alles defect maakt |
ne muggezifter | iemand die alles juist wil hebben |
ne neur van ne vengt | een nukige man, een dwarsligger |
ne nijnoagel | een loskomend velletje naast een vingernagel |
ne potter | een spaarzame mens |
ne puit in de keel ein | moelijk spreken |
ne puit in zèn keel ein | hees praten |
ne reéke mengs is oardug | tegen iemand die graag opschept over iets dat hij bezit... zegt men: |
Ne ronker op een eps | een slanke, kleine man met een dikke, grotere vrouw |
ne slag van de meulen gat ein | half zot zijn |
ne spriet | een zeer magere mens |
ne steenezel | een zeer koppige man |
ne strongtkloût, ne jan min kloûten, ne zjaarman | een pretentieus iemand |
ne suikernonkel, een suikertante | een kinderloze oom of tante waar men van kan erven |
ne zjaarman; ne strekevent | een hovaardige man |
neech | neen (n) gij |
neek | nee (n) ik |
neig veel | heel veel |
nen aan oap moete geen toten leren trekken | ge moet een oudere, meer ervaren man geen raad geven |
nen azijnziëker, nen nurk | een nors persoon |
nen dikke nek ein | een opschepper zijn |
nen duts va ne mengs | een arme, simpele mens |
nen eirentrapper | een ongeduldige, onrustige mens |
nen oarzak | iemand die bedriegt of valsspeelt |
nen trui achterste veuren oan ein | per vergissing een pull met de voorzijde op de rug aanhebben |
nen trui binneste buiten oan ein | per vergissing een pull met de binnenkant langs buiten dragen |
neuze neuzen | met de neuzen heen en weer tegen elkaar wrijven |
nie alle koeien eéte Bloar | iedere mens is verschillend |
nie fan de rapste zin | traag zijn |
niet nie meer | niets meer |
no (a) r makoar | na elkaar |
nô ben ik vree koat | nu ben ik heel kwaad |
nô bennik in den oap gelozjeerd | nu heb ik een probleem |
nô èd op minnen teen getrapt | nu is het genoeg geweest |
nô èn zin min roapen gescheten | nu hebben ze mij pijn gedaan |
nô gommun doddoo kindjes doen | nu gaan wij slapen (= tegen kleine kinderen) |
nô ist on ô | nu is het uw beurt |
nô stommen (zimmen) effen | nu ben ik je niets meer schuldig, alles is betaald |
nonnen | met een draaitol met ijzeren pin spelen |
nor iet spieren, nor iet lonken | naar iets kijken met half dichtgeknepen ogen |
nôr iets lutsen | iemand slim uitvragen |
nor iets spieren | met half gesloten ogen naar iets kijken |
nor wa stinktadier | het stinkt hier naar iets |
noût nie meér | nooit meer |
novunnant | ongeveer; het is af te wachten |
nukkig zin | lastig zijn |
nun dwjeisachtuggen | dwarsliggende mens |
nun toer te lang op 't meulukkun blijven zitten ein (nun toer te veel meegedraaid ein) | zotte praat verkopen |
ô broek slipt | uw broek komt tot op de grond |
ô jeirink brjaa nie hé? | het lukt je niet hé? |
ô klak stod op halfzeven | uw pet staat scheef op je hoofd |
ô spriet sto 'd open | uw gulp staat open |
ô toot zie fuil, wrijft er mor ies over | kuis je mond eens af |
oalengen | iets dunner maken (vloeistof) |
oaneenflansen | iets onhandig doen |
oanmessen | met mest voeden |
och eirme, och got | och arme |
oe èddô as gô goed ét; zoe gotte vlieger nie op zulle | wat denk jij wel? (verwijtend) |
oe eette gè? | hoe heet jij? |
oe langer oe meer | al langs om meer |
oe stodde dor nô | hoe staat gij daar nu |
oepla, oeplala | uitroep als er iets valt |
oestweer | gunstig weer om de oogst binnen te halen |
oeveel verwoonde dor? | hoeveel huishuur betaal je daar? |
oezittadier eigelijk? | wat is het nu weer? |
of dadde no sprikt of schit, 't is allemôl 't zaalfde | het haalt niets uit |
omoog roûn | in de hoogte werpen |
on den dunnen zitten | diaree hebben |
onder zèn vijs krijgen | een blaam (vermaning, verwittiging) krijgen |
ondereen kletsen | onder elkaar smijten |
ondereen zjakken | onder elkaar uitgieten |
ongemakkelijk wurren (wegdrjaan, oardug wurren) | draaierig worden |
ons dochter dient bè rijke mengsen | onze dochter dient, als meid, bij groot volk |
op de begroafenis droegen de vraan ne vool | op de begrafenis droegen de vrouwen een sluier |
op de kap van | op de rekening van...op de kosten van |
op de poef kopen (poefen, ' t is ne poefer) | niet contant betalen |
op den duur woare ze toch takkort | eindelijk waren ze dan toch akkoord |
op den trot zijn | op gang zijn |
op één, twee, drei (in ene keer) was ei de piest in | en opeens vertrok hij |
op hete kolen zitten | zeer ongeduldig zijn |
op ieder potje past e schilken | iedereen vindt wel iemand om mee te trouwen |
op iemand zijn kap zitten | kwaad zijn op, of kwaad spreken over iemand |
op ne slag en ne keer | opeens, plotseling |
op teeste zicht zuk ... | ik zou denken... |
op zè pjeird zitten | kwaad zijn |
op zèn sjiek bijten | op zijn honger blijven zitten |
op zèn tong getrapt ein | buiten adem zijn |
op zèn uksen zitten | gehurkt zitten |
op zènne zak zitten | gierig zijn |
op zènnen oasem trappen | buiten adem zijn |
open pietsen | open krabben (wonde) |
opgebloazen gulllek een padde | dik en lui |
opsolferen | bedrieglijk opdringen |
ostug zin | gehaast zijn |
ou do koes | stil zijn (tegen hond) |
overanderen dag.... | om de twee dagen... |
overhoop smijten | door elkaar gooien |
overlest | niet zo lang geleden |
overoop stoan | in wanorde staan |
paddere mus | jong vogeltje zonder pluimen |
pakt èm | uitroep als men bij het kienspel er vier op een rij heeft |
paleuteren | ergens rondhangen |
paljas sloapen | op de grond slapen |
pap mè pikalonen è koekebakken mè pek (= antwoord... al schersend) | wat gaan wij eten? |
pappen | behangpapier met lijm instrijken |
paternozjie | Christelijke jeugdopvang, jeugdbeweging |
per vielo rijn | fietsen |
piepkenduik spelen | verstoppertje spelen van kinderen |
pietaljeir | zwarte ceremoniejas met slip |
pikkelen | vlug stappen |
pladesteren | iets vuil maken |
plakploster | iemand die overal blijft hangen en niet naar huis kan gaan |
plots van | in de plaats van |
pompaf zin; kèn op min tong getrapt; 'k ben de leuter af; ze kunne me vangen onder een klak | bekaf zijn |
pottekarreé | kookpotten en pannen |
probeer dèm mor buiten te koteren | zeg eens tegen hem dat wij ook nog wegmoeten dan vertrekt hij |
puttette steken; puttetten uitdoen | aardappelen oogsten |
rap iets overlezen | vluchtig iets lezen |
rjein de knots | niets |
rochelen | slijm loshoesten |
rongddrevelen | doelloos rondwandelen |
sanderdogs | de volgende dag |
schitkongt | hoovaardige vrouw |
schjaal zien van den onger | grote honger hebben |
schoeft zin, mette poepers zitten | bang zijn |
sloapen gullèk de muizen in 't meel | waken, half en half slapen |
sloeberen, schrokken | gulzig eten |
sloefen | al slepend (met de voeten) gaan |
smakken | geluid maken als men eet |
smal leeken | smalle heupen |
smondags; de mongdag | op maandag |
snokt er mor ies goed oan | trek er maar eens goed aan |
spieren | met half toegeknepen ogen naar iets kijken |
spoeiddo môr wa | haast u maar wat |
steeg moeten afgoan | een harde, moeilijke ontlasting hebben |
steirrukkus zien | een flauwte hebben |
stjeirten | ergens langzaam naartoe gaan |
stô swengselen | niet vast op zijn benen staan |
stoeferken, vloekurken, nogndudzjuuken | een klein sierdoekje in het zakje, linksboven, van een herenvest |
stofnat | uitvallende mist |
stoken | ruzie zoeken |
stokstijf zin | zo stijf zijn als een stok |
stop mé da gespuchel op stroat | stop met dat spuwen op straat |
stop met da gedester | stop met de vloer vuil maken met je schoenen |
strekevent | hoovaardige man |
stuk in zèn kloten ein | dronken zijn |
surreworrig | de dag van vandaag.... |
taal mor alles toûp | tel maar alles samen op |
talvendeur doen | in twee delen (breken) |
tang minne rekker ier uit | het verveelt mij |
te (de) noste keer | de volgende keer |
té straf gesneet | het heeft goed gesneeuwd |
teen en tander | het een en het ander |
tegen iets titsen | even iets aanraken of lichtjes aanstoten |
tegenwjeiren, verwjeiren | zich verzetten (tegenwerken) |
ten noste keer, in 't vervolg | voortaan |
teur | dat van haar |
tfas | pezen in nek die naar de hersenen gaan |
tistags; den distag | op dinsdag |
tmijn | dat van mij |
toan | dat van U |
toe neig zeer | het doet heel veel pijn |
toeteren | uit de fles drinken |
tolder | dat van hen |
tongdertags, den dondergdag | op donderdag |
tongs | dat van ons |
tot nog ies | tot ziens |
treezebees | sullige vrouw |
treuzelen | iets langzaam doen (aarzelen) |
tsijn | dat van hem |
tsoaterdags de zoaterdag | op zaterdag |
tsongdags; de zongdag | op zondag |
tswoenstags de woengstag | op woensdag |
tvrijdags de vrijdag | op vrijdag |
tweedus (derdus, vierdus...enz.) | ten tweede (ten derde, ten vierde...enz) |
twurd allangsom kaar | het wordt stilaan kouder |
uit zijn ogen nie zien van de voak | geweldige vaak hebben |
uit zin | het spel winnen (kaartspel) |
va geenen oantrok zin | door niemand bezocht worden en geen vrienden hebben |
va kom vurdrom | altijd opnieuw |
va krommenoas geboaren | doe alsof men iets niet gehoord of gezien heeft |
va Peer nôr Kljaas lopen | zonder resultaat of oplossing bij verschillende personen voor een probleem aankloppen |
va zè zaalve goan, va zène suus goan, oardug wurren, wegdrjaan | het bewustzijn verliezen |
va zèn ert ne steen moaken | iets doen zonder veel goesting |
van de morgut | deze morgen |
van de noen | deze middag |
van de week | deze week |
van de weirk kijken | naar de andere kant opkijken |
van den achternoen | deze namiddag |
van den oavut | deze avond |
van eur | van haar |
van geel de nacht geen oog dicht gedoan ein | van heel de nacht niet geslapen hebben |
van Lotje getikt zin; die mankeer diets; die is nie geellummoal juust | niet goed wijs zijn |
van oantrok zin | veel genegenheid krijgen |
van ot nor jeir | van hier naar ginder |
van ot nor jeir loûpen, va Peer nor Kljaas loûpen | doelloos van over en weer lopen |
vanaf 't veurjoar lengen de doagen | vanaf de lente blijft het iedere dag iets langer licht |
vandiessie | openbare verkoop |
vaneiges da | dat is zeker |
vansgeleèken | voor u hetzelfde gewenst |
veel gaalt vandoen ein | veel geld nodig hebben |
veel ô zèn oren ein | veel werk (last) hebben |
veel pasiëngsie ein | veel geduld hebben |
veel volk in de stoassie / e ferm schap / ne fermen toog / dor kunde blompotten op zetten | dikke borsten |
veel zjaar ein (ne zjaarman) | laten merken dat men rijk is |
vele weir | veel verder |
verlee (passeede) week | verleden week |
verlee joar | verleden jaar |
verschietachtig zijn | schrikken voor iets |
verstodde mè? | begrijp je mij? |
veur 't oog (de proat) van de mengsen | om de praat van de mensen te vermijden |
veur ' t zingen uitte keirk goan; den trein nor Antweirpen pakken en in Beveren afstappen | coîtis interuptus |
veurdammen da gon doen gommen eest.... | alvorens dat te gaan doen gaan we eerst.... |
voeieren | eten geven aan beesten |
voûrs goan | verdergaan |
vree feel, vree fuil, vree weirm... | heel veel, heel vuil, heel warm... |
vuil aa ros | venijnige vrouw (= scheldwoord) |
vul te veel | veel te veel |
vur mè port.... | als het van mij afhangt.... |
vur nen appel en een ei | bijna voor niets (koopje) |
vur niet stenen dood é | het is gratis, daarom zijn wij hier |
vurrop lopen | hij loopt ver vooruit op de groep |
wa (d) en ze gezeet? | wat hebben ze gezegd? |
wa betekent da gefezel dor | mag ik niet weten wat je vertelt |
wa denkte (peizde) gè waal?; gè è ne slag van de meulen gekrege zeker?; zoe gotte vlieger nie op zulle; zidde gè op ô kop gevallen | op een nogal brutale manier iemand op zijn plaats zetten (terecht wijzen) |
wa e scharminkel | wat een lelijke mens |
wa edde nô weer uitgestoken (mispeuterd) | wat heb je nu gedaan? |
wa een knosselas | wat een prutster |
wa een serpent | een venijnige, onbetrouwbare vrouw |
wa fur e wezen trekte gé no weer | hoe kijk jij nu weer |
wa kostta? | hoeveel kost dat? |
wa ne bedorve stront | wat een verwend kind |
wa ne knosseljeir | wat een pruster |
wa ne labbekakker | wat een lamijnige prater |
wa ne muizennest | wat een warboel |
wa ne mutten | wat een dwaze man |
wa ne paleuter | klein en mager |
wa ne papzak | wat een vette man |
wa ne rattekop | wat een slecht geknipt haar |
wa nun bok va ne vent | wat een koppig man |
wa peizen die waal, nie mè tundezen zulle | wat denken die wel! |
wa seesse? | wat zegt zij? |
wa seet ei? | wat zegt hij? |
wa stô tie dor weer van zè gat te moaken | wat is die daar weer zo luid aan het vertellen? |
wa stodde doar nô weer in ô broek te kraan? zidde ô overuren ont uitrekenen? | aan wat ben je nu weer aan het denken? |
wa zidde gé dôr on 't fotteren | wat ben je nu in elkaar aan het prutsen? |
wa zidde noa weer in ô broek ont kraan | iemand die wartaal uitkraamt |
wa... | een beetje... |
waar ist barukkun? | waar is de tafelonderzetter voor de soepketel? |
wariekkekik | wat ruik ik? |
was me da nô? | wat gebeurt er nu? |
wast (west) nô? | wat scheelt er nu? |
wat zijde gè dor ont koekeloeren | naar wat sta jij te kijken? |
watoedenoa? | wat doe je nu? |
wazeidde gij? | wat zei je? |
wè èn e spenderken | wij hebben geen kelder maar wel een afgesloten ruimte (met deur) onder de trap |
wè ete spruiten wordan ô oûren van tuiten | wij eten spruiten |
we gô schoven ('t is schooftijd) | etenstijd op het werk |
we gô voôrs (voôrt) | wij gaan verder (= vertrekken) |
we gon buzze geven | wij zullen er eens een lap op geven |
we pakken den binneweg | wij gaan een kortere weg nemen |
we zimmen nog nie on de nief petetjes | er staat ons nog wat te wachten |
we zin de noste familie die è eet | wij zijn de naaste familie die hij heeft |
weék zin | vlug ziek worden |
wie datter eerst vur zijn eige zurgt en ten vur een ander zurg vur ne goeie vriend | eerst voor zichzelf zorgen en dan voor iemand anders |
wie zud em da noargegeven ein? | dat had ik nooit van hem gedacht dat hij dat zou doen? |
wiebelen | met het lichaam heen en weer bewegen |
wies uis is da? | van wie is dat huis? |
wieter | magere, grote man |
wiezen otto is da? | van wie is die auto? |
wittekoppen zie de bekangst ne meer | jongens met wit haar zei je niet veel meer |
wjeirdô mor | doe je best maar |
woarom stodde dor te duppen? | waarom staat gij daar te twijfelen? |
wor ist nô koers | waar loop je nu naar toe? |
wor ist nô koers? | tegen iemand die gehaast is zegt men |
wor lig mè smoorgerief | waar ligt mijn tabak |
wulde da ies gwasloagen | wil je daar eens op passen |
wulder gon... | wij gaan... |
wurtel schieten | lang moeten wachten |
z'ee nen toer te lank op de meulen gezeten | ze is zwanger |
zabberen | slordig drinken |
zalt goan? gont? | gaat het lukken? lukt het? |
zangen in de trapees | er is gekrakeel (ruzie) |
zatte loet | dronken vrouw |
zé dur opgetalloord è van 't doosken gebeesd | ze heeft haar beste klederen aan en zich gesminkt |
ze eed eur kap over de wjeir gesmeten | een kloosterlinge die terug naar de wereld gaat |
zè gevoeg (getès) doen | zijn behoefte doen |
ze kletsen in oldur pollen | ze klappen in de handen |
ze kunne ninne zak opbloazen; ze kunnen de pot op | ze kunnen naar de vaantjes lopen, ik ben het beu |
ze kunnen allemoal minnen zak opbloazen, ze kunnen de pot, dasse nor de kloûten loûpen! | het kan mij niks meer schelen! |
zè leéf uitspoagen | heel hard overvegen |
ze liep in euren bloôten | ze liep naakt rond |
ze lopen de benen vanonder ulder gat | ze lopen ergens heel rap naartoe |
ze loûpt mè eure sporpot bloût | meisje dat zonder slipje loopt |
ze pletsen in 't woater | zwemmersgeluid in het water |
ze spelen nog in den donkeren | de kinderen spelen nog als het al donker is |
ze sto paf | ze zijn verbaasd |
ze trekken ôn éé zeel | ze spannen samen |
ze vechten om een onnozulleid | ze vechten om een kleinigheid |
zè wezen is verbrangd van de zon | zijn gezicht is rood van de zon |
ze zé mé older gat in de boter gevallen | zij zijn gelukkig en hebben niets tekort |
ze zien vliegen | heel grote honger hebben |
ze zin dor boven wa ont kljeirmoaken; 't zal subiet ne speet gôn doen, ze zé weer een schupken ont ljaan | het zal seffens gaan regenen |
ze zin on ' t fezelen | ze praten zeer stil tegen elkaar zodat anderen het niet kunnen verstaan |
ze zin ôn tritsen | ze zijn met de teerlingen aan het spelen |
ze zin ont ruiven | als dieren van haar of pluimen veranderen |
ze zit in de Poapenakkers | zij verblijft in het gekkenhuis |
zedde gè op ô kop gevallen? | je bent niet goed wijs |
zeéd e kwikkelgat | vrouw of dochter die niet stil kan zitten |
zeéd ur regels ; de roo vlag stikt uit ; de Russen zin dor | menstrueren |
zèn alles in older boal geslogen; zèn older ljeizen vol | ze hebben alles opgegeten, er blijft niets over |
zèn been bloeide | zijn been bloedde |
zèn bonen op iets te week leigen | op iets rekenen |
zèn èm bé zènne schreper, ei eent ô zè zeel | ze hebben hem liggen (te pakken) |
zèn hèm weer een pee gestoofd | ze hebben hem weer een toer gelapt |
zèn lep loaten angen | misnoegd zijn |
zèn moag keert | zijn maag is aan het opweroen |
zèn moag keert, ei lot een boerken, ei lot ne mutten | hij krijgt een oprisping krijgen bij het eten |
zèn ogen zè groter as zènnen buik | hij eet weer teveel |
zèn oûgen drjaan nor 't ol van zè gat | hij kijkt haar begerig aan |
zèn pijp is veir uit; ès veir den ond gô voeieren | hij zal niet lang meer leven |
zèn tanden uitkoteren | met een tandenstoker zijn tanden reinigen |
zèn toot blijve roeren | niet kunnen ophouden met praten |
zèn zokken uitsloven | zijn sokken uitdoen |
zènne meulen draai weer goed | hij is weer veel geld aan het verdienen |
zènne mutten loate keren | een boer (= geluid) maken |
zènne noam zetten | zijn handtekening ztten |
zènne schoofzak meepakken | een zak met boterhammen meenemen naar het werk |
zènne spriet (zèn vogelmuit) stoddopen | zijn gulp staat open |
zènne streng (zè plang) trekken | zijn werk goed doen |
zènnen bjeir (beer) uitloaten | beestig doen |
zènnun bjeir grolt (dangst) | hij heeft grote honger |
zette venster open om te verlochten | zet het raam open om te verluchten |
zettô mor | gaat u maar zitten |
zever é pakskes verkoûpen | flauwekul verkopen |
zever in pakskes | prietpraat |
zich opboteren, zich optalloren | zich opsmukken |
zich opkleen (= opkleden) | zijn beste kostuum aandoen |
zich verklappen | per ongeluk iets zeggen wat men niet wou |
zich versteken | zich verbergen |
zidde gè nô gelemoal op ô kop gevallen? | ben je helemaal gek geworden? |
zidde gè va Lotje getikt?; zidde gè op ô kop gevallen? | gij zijt zot zeker? |
zidde kljeir gekommen? | heb je je werk afgemaakt |
zidder weer ne nannekes nest van ont moaken tèn? | het duurt weer lang voor je er mee gedaan hebt hé! |
ziekskes zin | een beetje ziek zijn |
zin de botterrammen al gebreed? | is er al boter op de boterhammen? |
zis a zoê | zij is zwanger |
zis é possiesie | ze is in blijde verwachting |
zis gô wandelen mè euren bink (vreir | ze is gaan wandelen met haar vrijer |
zis goe vurzien van oren è poten | ze is goed gebouwd |
zjakken | water in de emmer hard uitgieten |
zjuust in tits | nat op tijd |
zo lomp zin as 't achterste van e veirken | heel dom zijn |
zoe eirm zin as een luis | zeer arm zijn |
zoe gotte vlieger nie op | dat wil ik niet |
zoe gotte vlieger niet op zulle | dat zal zo niet gebeuren hoor |
zoe klink êt zoe bots êt | op een onbeleefde, onbeschofte manier iets zeggen |
zoe klinket zoe botset | onbeleefd en ruw tegen iemand praten |
zoe smijte ze de konink zèn andschoenen oûk | als men iets naar iemand toegooit ....zegt men |
zoe zimmen nie getraat | daar ben ik het niet mee eens |
zoe zot as een mus; va Lotje getikt; zoe zot as een achterdeur | knettergek |
zot zin doe geé zeer | zot zijn doet geen pijn |
zoû goddur dun eirmen tijd in bringen | als je zo verder doet zal ons geld rap op zijn |
zuttij nog waal kommen vandoag? | zou hij nog wel komen vandaag? |
zweten gullèk nen das | hard zweten |