Helenaveens

Helenaveens bevat 131 gezegden, 327 woorden en 5 opmerkingen. Alle woorden zijn toegevoegd door onze bezoekers.

PDFLog in

131 gezegden

Afgekeurde groentenDùrgedrèèjde grúntes
Als.., het is te laat!As, dè's verbranden tùrf
Ben je nu helemaal gek geworden?Bende nou hillemoal betoeterd?
Ben jij al lang misdienaar?Bende gij al bij de akkeliete?
Brak de tak?Brook d'n tak af?
Dacht jij dat?Dochte gij dè?
Dat hoort nietDè hùrt (zich) nie
Dat is afvalGooi 't mar in de knaal
Dat is meer dan voldoendeDè's meer ès genoeg
Dat is niet waar!Dè's nie! / 'snie!
Dat is veel!Dè's veul!
Dat is waar!Dè's woar! / 'swoar!
Dat is wel waar!Dè's wèl! / 'swèl!
Dat krijg je ervan!Dè krèdde d'r nou van!
Dat slaat nergens opDè's zeik op 'nne riek / Dè slùt nergus op
De (Zuidooster-)bus missenOp de fiets nòr Deurne
De berm van de Helenavaart staat in brandDe knaal stùt in de fik
Dialect sprekenPlat proate
Doe jij dat?Dúde gij dè?
Doen jullie dat?Dúde gullie dè?
Durf 't maar 'ns!!!Woag 't nie!!!
Een hand vol sperzieboontjes'nen Haffel bòntjes
Een vergissing makenNiffe de pot piese
Eerst goed doorroerenIrst goed dùrrúre
Er doorheen gaanD'r dùrhinne gòn
Er is onweer op komstGins wijd flitst 't al
Even wachten, ik kom zo!Wacht èfkes, ik kom'r an!
Ga jij?Gùdde gij?
Gaan jullie op vakantie?Gùdde gullie weg?
Gaat het een beetje?Gùt ’t ’n bietje? / Gùggùt 'n bietje?
Gebakken lucht / onzin'nen Hoop zeik op 'ne riek
Geeft niet / Maak je geen zorgen!Bènde gek!
Geen dank!Niks te danke, gift mar 'n tientje...
Geen probleem hoor!Gift niks hùr!
Gehoorzaam mij!Hèdde gij gin óre?
Graag of niet!Gèèr of nie gèèr!
Haar haren zitten niet netjesHeur hoar zit dur de war
Had je dat?Hadde gij dè?
Heb geduld!Ik kan nie hèkse!
Heb je dat gedaan?Hèdde ge dè gedôn?
Heb je dat?Hèdde ge dè?
Heb je er geen zin in?Zúkte gij ' t nie?
Heb je het kunnen horen?Konde gij 't heure? / Hèdde ge 't kunne heure?
Heb je je auto ingeruild?Hèdde g’oewen auto ingeroole?
Heb je veel vis gevangen?Vongde gij veul?
Heb jij hoofdluizen?Hèdde gij vlooie?
Heeft hij het?Hèt ie 't?
Heel veel'n Hil dil / Hil veul
Helemaal niet!Gaar nie! / Hillemoal nie!
Helemaal vergeten!Knats vergéte
Henk bezorgde ook in '78 de post voor de PTTHenk brocht òk in achteseuvetig de post rond vùr de PTT
Het valt wel mee‘t Gùt wel
Hij / zij heeft geen geloofDie is niks
Hij heeft haar zwanger gemaakt voordat ze gehuwd zijnDie moese trouwe
Hoe heet jij?Hoe hiete gij? / Woar bende gij d'r ene (m) een (v) van?
Hoe vaak deed hij dat?Hoe dùk din ie dè?
Hoor jij datHùrde gij dè
Ik dacht dat je mij was vergeten!Ik docht dè ge mij vergéte waart!
Ik ga weer verderIk goj wir weier
Ik ga. Daag!Ik goj. Hojjen'è!
Ik hoor het!Ik heur 't!
Ik kan je niet verstaan!Ik kan oe nie heure!
Ik schrok ervan!Ik verschoot m'n eige toch!
Je bent een domoor!Ge bent ’nen turf!
Je fietsband is lekOewe fiets stùt slap
Je hoofd stotenOewe knikker stóte
Je moet verderGe moet weiter
Jij bent me er eentje!Gij bent ’ne schònne!
Kom je?Komde gij?
Kunnen zij het niet zo goed met elkaar vinden?Bòttert ’t nie tusse hullie?
Laat ’t maar op rekening zettenLoat ’t màr in ’t búkske opschrijve
Liet jij een windje?Liete gij d’r inne (vliege)?
Lukt het?Gùt 't? / Giggùt?
Meen je datMinde gij dè
Mijn echtgenootM'nne mins / M'nne mens
Moet ik je slaan?Zúkte ruzie?
Naar café PetersNòr Tilly
Naar de scoutingmiddagNòr de jeugd
Naar huis gaanNòr huis gòn
Niet via de voordeur binnengaanAchterùm komme. Nie dùr de vùrdeur
Nu is het genoeg!Nou is 't zat!
O, wat zieligOchèrm
Pak gerust nog ‘n pilsje!Vat er nog mar inne!
Pak hem!Vat 'm!
Pak rammel gevenAfslòn
Pak voor de broekKùntje kermis houwe
Pas op, zo dadelijk steekt ie jou! (insect)Éj, denk t'r an, dalik stikt ie oe!
Potverdorie / VerdommeHonderd zakken gort vùr de nonnen, van Van Oers
RoddelenAchterùm lulle
Saai persoon'nen Dreuge
Schoppen en slaanSchùppe en slòn
Schrok jij?Bende gij verschote? / Schrokte gij?
Staat er spanning op?Stùt 'r stroom op?
Stop! Hou 'ns op!Ho! Schei 's uit!
Tot ziens!Hòjjen è!
Twee keer zoveelInne keer zòveul
Twee maal zo langInne kir zò lang
Val niet in het kanaal!Knikker nie in de knaal!
Veel te gemakkelijkVùls te hèndig
Vlug met je verwonding naar de ziekenzuster in 't klooster!Gò mar gauw nor zuster Cristoofra!
Vlug, en nu naar bed!Bidde, pisse en nòr bed!
Waar ben jij geweest?Woar bende gij gewist?
Waar was ik gebleven?Woar waar ik?
Waar was jij?Woar waarde gij?
Waarom deed je dat?Woarùm dinde gij dè?
Wacht even, ik kan niet alles tegelijk!Èfkes wachte, ik kan nie hèkse!
Wanneer trakteer jij nou onderhand 'n keer?Èj schaafloper, gift 's gauw 'n rùndje!
Wat 'n lummel!Wanne strikkel!
Wat 'n onzin!Wanne wazel!
Wat ben jij een vervelend mannetje!Wà bende gij toch 'n stom jong!
Wat doe je?Wa dúde gij?
Wat doet hij? / Waar is hij mee bezig?Wa dút ie?
Wat ga je doen?Wa gùdde gij doen?
Wat heb jij gedaan?Wa hedde gij gedôn?
Wat is dat?Wàstè?
Wat nu weer, potverdorie!Wa nou wir, tomme!
Wat waait het hard!Wanne weind! / Wa wèèjt ’t hard!
Wat wil je!Wà moete gij! / Wa wilde gij? / Wa wòdde gij?
Wat wil je? Waarom kijk je me zo aan!?Wa kiekte! Heb ik wa van oe àn!?
Wat zei jij?Wa zinde gij? / Wa zidde gij?
We zullen zuinig-aan doen want de groenten brachten weinig opWe zulle de de bòksriem wir àn moete trekke want de grúntes brochte nie veul op
Weet je welWittenie
Wil je pikante saus van Maggi in je soep?Maggi d’r in?
Wist jij dat?Wiste gij dè?
Zal ik het 'ns wegenZa‘k ‘t ‘s kwikke
Ze bracht haar kinderen naar schoolZe brocht heur kindere nòr school
Ze is nogal verwaand, pff!Die mint zich nogal wà, chggg!
Zelf gekweekte en gefermenteerde tabak gebruikenEige teelt roke
Zie je nou wel, potverdorie!Doar hèdde't al, tomme!
Zijn fiets ligt in het kanaalHùm z'nne fiets ligt in de knaal
Zo is het!Ja net!

327 woorden

A

AanpakkenAnvatte
AdemÒjjem
AflikkenAflèbbere
Afslaan (iemand)Aframmele (iemùs)
Afvoerslootje voor vuil waterZoei
AlsÈs
ArmenÈrms

B

BakjeBèkske
BangerdDroppepoeper / Schijtboks
Bedbodem, britsBret
BeetjeBietje
BeginnenAnvange
Belgisch trekpaardBelze knol
Bemesten met giertonStronte
BemoeienMoeie
BenedenBenéje
BeterBitter
BijnaBekant / Hòst
BijvoorbeeldBevubbeld
BinnenzakBinnetès
BipsBille / Vot / Kont
Blei (vis) Bliekske
BodemBoojem
BomenBuim
BoompjeBùmke
Borreltje jeneverSnévelke
BoterBòtter
BrandnetelsPikkers
BroekBòks
BroekzakBòkse-tès
BroertjeBrúrke
Brutaal jongetje (kan ook 'n meisje zijn!)Snotaap
BuiltjeBuileke
BultBlùts

C

Cirkelvormig torentje van drogende turvenStoek
Cornelis van Teeffelen en Koosje ThomassenKnilles de post en Kòske

D

Daag!Hòjjen è!
DaarDoar
Daas / SteekvliegBlindaas
Denk je datMinde ge dè
DikwijlsDùk / Dik
DingetjeDingeske
DoekjeDúkske
DomoorStommerik / stom jong
DoosjeDùske
DropwaterSèpwòtter
Duitse kanaalgravers ('Hannoveraanse Buben'. Vanaf 1853)Poepen
DurvenWoage
DuwenDouwe

E

Eau de CologneOnjeklonje
Een fles gesteriliseerde melkEen fles Steriel
Een grote wond'ne flinke jaap
EerstÚrst / Irst
EgelStekelvèrke
EventjesÈfkes

F

FantastLulfiep / Zwetser / Zevertinus
Fiets zonder vrijloop-naafDùrtrapper
FietsventielFietsetieleke
FietszadelZaal

G

GarageGraas
GedaanGedôn
GeitSik
GemakkelijkHèndig
GemenerikLillekerd
GenoegZat
GeruildGeroole
GeweestGewist
GindsGins wijd / Doar achter
Glaasje (fris)drankGlèske drinke
Glaasje jeneverSnévelke
Glijden over ijsSlibbere
GloeilampPit / Lampepit
Golden Delicious (appel)Goldeliesje
GraagGèèr
GrashoekDe Grashoek / De hei
GrasmaaierGrasmesjien
GroenteGrúnte
Grote schoenmaatTurftrapper
Grote voetenTurftrappers

H

HakbijlAks
Hand-gierpompZeikpomp / Kattekop
HandbijlHiep
HarenHoar
HarkRijf
HarkenRijve / Griesele
HelemaalHillemoal
Helenavaart (de)de Knaal
Helenaveend‘n Ouwe Pil
Hij heeft hetHij hèt 't
HoekjeHúkske
HokjeHùkske
HondjeHùndje
HoofdKop
HorenHeure
HorlogeLocie
Houten paalHoutere poal
HovenierstraatKerkhoflaantje
HuilenSchrùwwe

I

IemandIemus / Iemnd
IJsjeIJsco
IneensÙnins
IngeruildIngeroole
InschenkenInschudde

J

JammerSùnt
JaszakJasse-tès
JeneverglaasjeSnévelglèske
JijGij
JongetjeJùngske
JoostenJùste
Juist! / ZojuistKrèk!
JullieGullie

K

KanaalKnaal
KeesjeKìske
KetelKittel
Kienhout (fossiel hout in het veen)Pilpuist / Peelpuist
KiezelsteenKietelsteen
Kijk!Kiek!
KikkervisjeDikkùpke
KindKientje
KinderenJóong
KinderhoofdjeKùpke / Bùlleke
KipKiep
Kip, broedseKloek
KippenhokKiepehok
Klein jongetje / mannetjeKlèèn mènneke
Klein vrouwtjeFrùtje
Klein, zwak persoontjePismenneke
KleuterPapkientje
KleuterschoolPapschool, bewaarschool
Knap meisjeSchòn meske
KnieënKniejes
Knijpkat (zaklamp met ingebouwde dynamo)Katteknijper
KnuffelenFémele
KoeKoei
KoeienpoepKoeieflater
KoekjeKúkske
KonijnKnijn
KontjeKùntje
Koolweg langs de HelenavaartDe Kleine kant
Kopje koffieKùpke / Bakske koffie
Kopje theeKùmke thee
KoplampVùrlicht
KraanvogelsKroenekrane
KrabbenJeuke / Krasse / Kratze
KreukenVerfroemele
KriebelenFriemele
KruisbesKroezel / Ribes

L

LaatstLèst
LampjeLèmke
Lange ronde stokGèrt
LekkenDrùppe
Lekker spulGoei grèj
LelijkLillik
LepelLippel
LepeltjeLippelke
LeugenaarLiegbòks
LijmPlèksel
LikkenLèkke
Linkshandig iemandLinksepoot
Lisdodde (waterplant) Dúvelstok
LoodsLòds
LummelStrikkel

M

MaanMoan
MannetjeMènneke
Meester Van de KerkhoffBovemister Hannes van Knokeren
MeisjeMeske
MestStront
MeteenMee
MezelfM'n eige
ModderMoer
Moe
MogenMagge
MooiSchòn
MotregenZeikregen
MotregenenMiezele
Muur (plant) Mier

N

Naar evenredigheidNoavenant
NachtvlinderMotuil
NeerkantDe Nirkant
NiemandNiemes / Niemnd
Niet één!Ginnen ene!

O

OmdatÙmdè
OmvallenÙmknikkere
Ondeskundige pechvogelHampeleman
OngeveerZòwà
OnkruidBocht / Puine
OntlastenMoppe
Onverzorgd persoonKisjesmenneke
OnzinWazel
OogjesEugskes
Ophouden / stoppenUitscheije
OptillenHuffe / Oplichte
Oude dingenOuwe dinger
OverhemdBoezeroen

P

PaalPoal
PaardPèrt
Pak slaagKlèts vùr de kont
PastoorPstoor
PeelPil
Pendax fiets- of handkarPendex
Persoon die niet stil kan zittenRetskont
PissebedKelderzeug
PlaatsPlàts
PlakkenPlèkke
PlassenStriemele
Plat steentjeSchiefelsteentje
Platte steen op water kaatsenSchiefele
PoepenMoppe
PolitiePliessie
Politie-agentenPliessies
Potverdorie!Tomme!
ProfiteurSchaafloper
ProppenFrotte

R

Raam, hetRoam, de
RaampjeRùmke, 't
Raar, vreemdAarig
RagebolSpinnejager
Ribfluwelen broekMènsjesterse bòks
RichtenMikke
RijstepapPitjespap
RijtjeswoningKazerne
RoerenRúúre
Ruimbemeten achtersteBats

S

SchaatsenSchàtse
SchoffelenSchoefele
SchopSchùp
SchreeuwenSchrèke
SchreeuwerdSchrèkerd
SchrikkenVerschiete
Schuurtje voor landbouwwerktuigen en gereedschapSchob
SinaasappelAppelesien
Sla (groente)Slaai
SlaanPètse / Slòn
Sluipen / mank lopenStiefele
Smal reepje / stukje vlaaiRiefelke
SneeuwSnùw
SnijbonenSnipperbònne
SnoepjeSnúpke
SoemeersingelBove
SpadeSchùp
SpeekselSpuug
SpeelplaatsSpùlplàts
SpoelbakPompesteen
Spreeuw (vogel) Sprùw
SpuwenSpúge
StaanStòn
SteekvliegBlindaas
StelenBietse / Weghoale
StoeltjeStúleke
Stof (droog zand en / of huisstof)Pof
StompenStoempe
StraatStroat
StraatlampStroatlamp / Lantaarnpoal
StroStrooi
Strodok (onder Oud-hollandse holle dakpannen)Strooipop
StuntelenHampele
SukkelKlòtveger

T

TandenTáánd
TerrasStoep
TijdjeHortje
TrainenTrène
TrotsGrùts
Tuinwolfsmelk (plant) Mier

U

Uiteraard / natuurlijkStik ja!
UitlaatpijpKnalpijp
Uitspuwen (pruimtabak)Spierse

V

VaakDùk / Dik
VakerDùkker / Dikker
Van haarVan heur
Van hemVan hùm
Van HorenVnoore
Van TeeffelenVntiffele
VanillevlaGele pudding
VarkenKús / Vèrke
VarkentjeVèrkske
Veel'n Hil dil / Veul
VelgVelling
Ver wegWeit weg
VerderWeiter / Weier
Verdorie!Tomme!
VervuurtVúrt
Verward / verstrooidVerdùtst
ViesSmirrig
ViezerikSmirlap
VingersFikkes / Tengels
VishengelVisgèrt
VlaPudding / Pap
VlaaiFlaai
Vloeibare mestBlubber
Vlonder (aan het kanaal)Stap (àn de knaalkant)
VogeltjeVeugelke
VoordeurVùrdeur
VorkVùrk
VrachtwagenchauffeurVrachtrijer
VroegerIrst / Úrst / Vrúger

W

WaarWoar
WaarheenWoarhin / woarhinne
WaaromWoarùm / Woarvùr
WaarvoorWoarvùr
WanneerHoeneer
WasknijperWaspin
WaterWòtter / Watter
WC (buiten) in klein hokjeSchijthuiske
Weg / Er vandaanÙwèg
WegenKwikke
WindWeind
WitkalkWitsel / Floeba
Wortelgestel van boom of struikBoks
Wulp, kluut of tureluur (vogel)Kúlder

Z

ZachtjesZútjes
ZadelZaal
Zak (in kledingstuk)Tès
ZakdoekZaddoek
ZakmesKniep
ZeugZog
ZeurenZánike
Zijkanaal / WijkWiek
Zo dadelijkDálik / Daak
ZoalsNet inter ès
ZoekenZúke
ZojuistToen net
ZorgenZùrge
Zuster ChristophoraZuster Cristoofra
Zuster GerardusZuster Graddus
Zuster StephanaZuster Steefnà
ZwanemosselOester
ZwembroekZwembòks

5 opmerkingen

  1. Deze dialectwoorden en uitspraken werden (of worden nog steeds) gebruikt in Helenaveen. Afhankelijk van 'wie dè ge d'r inne bent' of in welk deel van Helenaveen je woont kan de weergegeven uitspraak soms iets afwijken. Veel woorden en uitspraken zijn niet specifiek voor Helenaveen. Door het vele en typische gebruik van de Oost-Brabantse dialectwoorden, zijn deze eveneens opgenomen in de lijst.
    De eerste bewoners van 'Het Helena-Veen' komen - i.v.m. de turfgraverij, de tabaksteelt en de land- en tuinbouw - o.a. uit Brabant, Duitsland, Drenthe, Groningen, Gelderland, Friesland, Utrecht en Noord-Holland.
  2. Deze uitgebreide en aangevulde woordenlijst wordt ook opgenomen in het boek dat t.z.t. volgt na 'Helenaveen van Boven tot Koningslaan 1852 - 1900' van André Vervuurt.
    Info; mail naar André via: av.someren@kpnmail.nl
  3. In de jaren '60 van de vorige eeuw heeft Helenaveen reeds 'hangjongeren'. Zij hebben hun stek onder de dikke esdoornboom op het 'Kerkpleintje' nabij de zitbank tegenover Hotel Café 'In d'Ouwe Peel' (Peters) bij het oorlogsmonument. 'Nozems' worden ze genoemd. 'Nozem' staat voor: 'Nederlands Onderdaan Zonder Enig Moraal'.
  4. In het boekje 'In... en uit de turf getrokken' (2001) van auteur André Vervuurt treft u eveneens de Helenaveense woordenlijst aan. Bekijk ook de website van André Vervuurt: www.andre-vervuurt.nl
  5. Meester Theelen, hoofd der Openbare Lagere School te Helenaveen
    schrijft op 13 maart 1942 aan het Meertensinstituut:

    L.S.,
    Helenaveen is een veenkolonie, die is ontstaan in 't laatste kwart der vorig eeuw.
    Sindsdien is 't geworden een tuinderscentrum met enkele boerderijen, bevolkt met vogels van verschillende pluimage uit zowat alle provincies. Uitteraard hoort men er tongval van her en der, ofschoon er zich langzaamaan een dialect uit gaat ontwikkelen, misschien wel door den omgang van de kinderen onder elkaar.
    Oude gebouwen zijn er niet, omdat de Peel er vóór ± 75 jaren onbewoond was.
    Ondergetekende meent dan ook goed te doen om de formulieren oningevuld terug te zenden.

    Hoogachtend,
    L.H.H. Theelen
    Hoofd O.L. School
    Helenaveen

    Bron: www.theelen.info