Afgekeurde groenten | Dùrgedrèèjde grúntes |
Als.., het is te laat! | As, dè's verbranden tùrf |
Ben je nu helemaal gek geworden? | Bende nou hillemoal betoeterd? |
Ben jij al lang misdienaar? | Bende gij al bij de akkeliete? |
Brak de tak? | Brook d'n tak af? |
Dacht jij dat? | Dochte gij dè? |
Dat hoort niet | Dè hùrt (zich) nie |
Dat is afval | Gooi 't mar in de knaal |
Dat is meer dan voldoende | Dè's meer ès genoeg |
Dat is niet waar! | Dè's nie! / 'snie! |
Dat is veel! | Dè's veul! |
Dat is waar! | Dè's woar! / 'swoar! |
Dat is wel waar! | Dè's wèl! / 'swèl! |
Dat krijg je ervan! | Dè krèdde d'r nou van! |
Dat slaat nergens op | Dè's zeik op 'nne riek / Dè slùt nergus op |
De (Zuidooster-)bus missen | Op de fiets nòr Deurne |
De berm van de Helenavaart staat in brand | De knaal stùt in de fik |
Dialect spreken | Plat proate |
Doe jij dat? | Dúde gij dè? |
Doen jullie dat? | Dúde gullie dè? |
Durf 't maar 'ns!!! | Woag 't nie!!! |
Een hand vol sperzieboontjes | 'nen Haffel bòntjes |
Een vergissing maken | Niffe de pot piese |
Eerst goed doorroeren | Irst goed dùrrúre |
Er doorheen gaan | D'r dùrhinne gòn |
Er is onweer op komst | Gins wijd flitst 't al |
Even wachten, ik kom zo! | Wacht èfkes, ik kom'r an! |
Ga jij? | Gùdde gij? |
Gaan jullie op vakantie? | Gùdde gullie weg? |
Gaat het een beetje? | Gùt ’t ’n bietje? / Gùggùt 'n bietje? |
Gebakken lucht / onzin | 'nen Hoop zeik op 'ne riek |
Geeft niet / Maak je geen zorgen! | Bènde gek! |
Geen dank! | Niks te danke, gift mar 'n tientje... |
Geen probleem hoor! | Gift niks hùr! |
Gehoorzaam mij! | Hèdde gij gin óre? |
Graag of niet! | Gèèr of nie gèèr! |
Haar haren zitten niet netjes | Heur hoar zit dur de war |
Had je dat? | Hadde gij dè? |
Heb geduld! | Ik kan nie hèkse! |
Heb je dat gedaan? | Hèdde ge dè gedôn? |
Heb je dat? | Hèdde ge dè? |
Heb je er geen zin in? | Zúkte gij ' t nie? |
Heb je het kunnen horen? | Konde gij 't heure? / Hèdde ge 't kunne heure? |
Heb je je auto ingeruild? | Hèdde g’oewen auto ingeroole? |
Heb je veel vis gevangen? | Vongde gij veul? |
Heb jij hoofdluizen? | Hèdde gij vlooie? |
Heeft hij het? | Hèt ie 't? |
Heel veel | 'n Hil dil / Hil veul |
Helemaal niet! | Gaar nie! / Hillemoal nie! |
Helemaal vergeten! | Knats vergéte |
Henk bezorgde ook in '78 de post voor de PTT | Henk brocht òk in achteseuvetig de post rond vùr de PTT |
Het valt wel mee | ‘t Gùt wel |
Hij / zij heeft geen geloof | Die is niks |
Hij heeft haar zwanger gemaakt voordat ze gehuwd zijn | Die moese trouwe |
Hoe heet jij? | Hoe hiete gij? / Woar bende gij d'r ene (m) een (v) van? |
Hoe vaak deed hij dat? | Hoe dùk din ie dè? |
Hoor jij dat | Hùrde gij dè |
Ik dacht dat je mij was vergeten! | Ik docht dè ge mij vergéte waart! |
Ik ga weer verder | Ik goj wir weier |
Ik ga. Daag! | Ik goj. Hojjen'è! |
Ik hoor het! | Ik heur 't! |
Ik kan je niet verstaan! | Ik kan oe nie heure! |
Ik schrok ervan! | Ik verschoot m'n eige toch! |
Je bent een domoor! | Ge bent ’nen turf! |
Je fietsband is lek | Oewe fiets stùt slap |
Je hoofd stoten | Oewe knikker stóte |
Je moet verder | Ge moet weiter |
Jij bent me er eentje! | Gij bent ’ne schònne! |
Kom je? | Komde gij? |
Kunnen zij het niet zo goed met elkaar vinden? | Bòttert ’t nie tusse hullie? |
Laat ’t maar op rekening zetten | Loat ’t màr in ’t búkske opschrijve |
Liet jij een windje? | Liete gij d’r inne (vliege)? |
Lukt het? | Gùt 't? / Giggùt? |
Meen je dat | Minde gij dè |
Mijn echtgenoot | M'nne mins / M'nne mens |
Moet ik je slaan? | Zúkte ruzie? |
Naar café Peters | Nòr Tilly |
Naar de scoutingmiddag | Nòr de jeugd |
Naar huis gaan | Nòr huis gòn |
Niet via de voordeur binnengaan | Achterùm komme. Nie dùr de vùrdeur |
Nu is het genoeg! | Nou is 't zat! |
O, wat zielig | Ochèrm |
Pak gerust nog ‘n pilsje! | Vat er nog mar inne! |
Pak hem! | Vat 'm! |
Pak rammel geven | Afslòn |
Pak voor de broek | Kùntje kermis houwe |
Pas op, zo dadelijk steekt ie jou! (insect) | Éj, denk t'r an, dalik stikt ie oe! |
Potverdorie / Verdomme | Honderd zakken gort vùr de nonnen, van Van Oers |
Roddelen | Achterùm lulle |
Saai persoon | 'nen Dreuge |
Schoppen en slaan | Schùppe en slòn |
Schrok jij? | Bende gij verschote? / Schrokte gij? |
Staat er spanning op? | Stùt 'r stroom op? |
Stop! Hou 'ns op! | Ho! Schei 's uit! |
Tot ziens! | Hòjjen è! |
Twee keer zoveel | Inne keer zòveul |
Twee maal zo lang | Inne kir zò lang |
Val niet in het kanaal! | Knikker nie in de knaal! |
Veel te gemakkelijk | Vùls te hèndig |
Vlug met je verwonding naar de ziekenzuster in 't klooster! | Gò mar gauw nor zuster Cristoofra! |
Vlug, en nu naar bed! | Bidde, pisse en nòr bed! |
Waar ben jij geweest? | Woar bende gij gewist? |
Waar was ik gebleven? | Woar waar ik? |
Waar was jij? | Woar waarde gij? |
Waarom deed je dat? | Woarùm dinde gij dè? |
Wacht even, ik kan niet alles tegelijk! | Èfkes wachte, ik kan nie hèkse! |
Wanneer trakteer jij nou onderhand 'n keer? | Èj schaafloper, gift 's gauw 'n rùndje! |
Wat 'n lummel! | Wanne strikkel! |
Wat 'n onzin! | Wanne wazel! |
Wat ben jij een vervelend mannetje! | Wà bende gij toch 'n stom jong! |
Wat doe je? | Wa dúde gij? |
Wat doet hij? / Waar is hij mee bezig? | Wa dút ie? |
Wat ga je doen? | Wa gùdde gij doen? |
Wat heb jij gedaan? | Wa hedde gij gedôn? |
Wat is dat? | Wàstè? |
Wat nu weer, potverdorie! | Wa nou wir, tomme! |
Wat waait het hard! | Wanne weind! / Wa wèèjt ’t hard! |
Wat wil je! | Wà moete gij! / Wa wilde gij? / Wa wòdde gij? |
Wat wil je? Waarom kijk je me zo aan!? | Wa kiekte! Heb ik wa van oe àn!? |
Wat zei jij? | Wa zinde gij? / Wa zidde gij? |
We zullen zuinig-aan doen want de groenten brachten weinig op | We zulle de de bòksriem wir àn moete trekke want de grúntes brochte nie veul op |
Weet je wel | Wittenie |
Wil je pikante saus van Maggi in je soep? | Maggi d’r in? |
Wist jij dat? | Wiste gij dè? |
Zal ik het 'ns wegen | Za‘k ‘t ‘s kwikke |
Ze bracht haar kinderen naar school | Ze brocht heur kindere nòr school |
Ze is nogal verwaand, pff! | Die mint zich nogal wà, chggg! |
Zelf gekweekte en gefermenteerde tabak gebruiken | Eige teelt roke |
Zie je nou wel, potverdorie! | Doar hèdde't al, tomme! |
Zijn fiets ligt in het kanaal | Hùm z'nne fiets ligt in de knaal |
Zo is het! | Ja net! |
A |
Aanpakken | Anvatte |
Adem | Òjjem |
Aflikken | Aflèbbere |
Afslaan (iemand) | Aframmele (iemùs) |
Afvoerslootje voor vuil water | Zoei |
Als | Ès |
Armen | Èrms |
B |
Bakje | Bèkske |
Bangerd | Droppepoeper / Schijtboks |
Bedbodem, brits | Bret |
Beetje | Bietje |
Beginnen | Anvange |
Belgisch trekpaard | Belze knol |
Bemesten met gierton | Stronte |
Bemoeien | Moeie |
Beneden | Benéje |
Beter | Bitter |
Bijna | Bekant / Hòst |
Bijvoorbeeld | Bevubbeld |
Binnenzak | Binnetès |
Bips | Bille / Vot / Kont |
Blei (vis) | Bliekske |
Bodem | Boojem |
Bomen | Buim |
Boompje | Bùmke |
Borreltje jenever | Snévelke |
Boter | Bòtter |
Brandnetels | Pikkers |
Broek | Bòks |
Broekzak | Bòkse-tès |
Broertje | Brúrke |
Brutaal jongetje (kan ook 'n meisje zijn!) | Snotaap |
Builtje | Buileke |
Bult | Blùts |
C |
Cirkelvormig torentje van drogende turven | Stoek |
Cornelis van Teeffelen en Koosje Thomassen | Knilles de post en Kòske |
D |
Daag! | Hòjjen è! |
Daar | Doar |
Daas / Steekvlieg | Blindaas |
Denk je dat | Minde ge dè |
Dikwijls | Dùk / Dik |
Dingetje | Dingeske |
Doekje | Dúkske |
Domoor | Stommerik / stom jong |
Doosje | Dùske |
Dropwater | Sèpwòtter |
Duitse kanaalgravers ('Hannoveraanse Buben'. Vanaf 1853) | Poepen |
Durven | Woage |
Duwen | Douwe |
E |
Eau de Cologne | Onjeklonje |
Een fles gesteriliseerde melk | Een fles Steriel |
Een grote wond | 'ne flinke jaap |
Eerst | Úrst / Irst |
Egel | Stekelvèrke |
Eventjes | Èfkes |
F |
Fantast | Lulfiep / Zwetser / Zevertinus |
Fiets zonder vrijloop-naaf | Dùrtrapper |
Fietsventiel | Fietsetieleke |
Fietszadel | Zaal |
G |
Garage | Graas |
Gedaan | Gedôn |
Geit | Sik |
Gemakkelijk | Hèndig |
Gemenerik | Lillekerd |
Genoeg | Zat |
Geruild | Geroole |
Geweest | Gewist |
Ginds | Gins wijd / Doar achter |
Glaasje (fris)drank | Glèske drinke |
Glaasje jenever | Snévelke |
Glijden over ijs | Slibbere |
Gloeilamp | Pit / Lampepit |
Golden Delicious (appel) | Goldeliesje |
Graag | Gèèr |
Grashoek | De Grashoek / De hei |
Grasmaaier | Grasmesjien |
Groente | Grúnte |
Grote schoenmaat | Turftrapper |
Grote voeten | Turftrappers |
H |
Hakbijl | Aks |
Hand-gierpomp | Zeikpomp / Kattekop |
Handbijl | Hiep |
Haren | Hoar |
Hark | Rijf |
Harken | Rijve / Griesele |
Helemaal | Hillemoal |
Helenavaart (de) | de Knaal |
Helenaveen | d‘n Ouwe Pil |
Hij heeft het | Hij hèt 't |
Hoekje | Húkske |
Hokje | Hùkske |
Hondje | Hùndje |
Hoofd | Kop |
Horen | Heure |
Horloge | Locie |
Houten paal | Houtere poal |
Hovenierstraat | Kerkhoflaantje |
Huilen | Schrùwwe |
I |
Iemand | Iemus / Iemnd |
IJsje | IJsco |
Ineens | Ùnins |
Ingeruild | Ingeroole |
Inschenken | Inschudde |
J |
Jammer | Sùnt |
Jaszak | Jasse-tès |
Jeneverglaasje | Snévelglèske |
Jij | Gij |
Jongetje | Jùngske |
Joosten | Jùste |
Juist! / Zojuist | Krèk! |
Jullie | Gullie |
K |
Kanaal | Knaal |
Keesje | Kìske |
Ketel | Kittel |
Kienhout (fossiel hout in het veen) | Pilpuist / Peelpuist |
Kiezelsteen | Kietelsteen |
Kijk! | Kiek! |
Kikkervisje | Dikkùpke |
Kind | Kientje |
Kinderen | Jóong |
Kinderhoofdje | Kùpke / Bùlleke |
Kip | Kiep |
Kip, broedse | Kloek |
Kippenhok | Kiepehok |
Klein jongetje / mannetje | Klèèn mènneke |
Klein vrouwtje | Frùtje |
Klein, zwak persoontje | Pismenneke |
Kleuter | Papkientje |
Kleuterschool | Papschool, bewaarschool |
Knap meisje | Schòn meske |
Knieën | Kniejes |
Knijpkat (zaklamp met ingebouwde dynamo) | Katteknijper |
Knuffelen | Fémele |
Koe | Koei |
Koeienpoep | Koeieflater |
Koekje | Kúkske |
Konijn | Knijn |
Kontje | Kùntje |
Koolweg langs de Helenavaart | De Kleine kant |
Kopje koffie | Kùpke / Bakske koffie |
Kopje thee | Kùmke thee |
Koplamp | Vùrlicht |
Kraanvogels | Kroenekrane |
Krabben | Jeuke / Krasse / Kratze |
Kreuken | Verfroemele |
Kriebelen | Friemele |
Kruisbes | Kroezel / Ribes |
L |
Laatst | Lèst |
Lampje | Lèmke |
Lange ronde stok | Gèrt |
Lekken | Drùppe |
Lekker spul | Goei grèj |
Lelijk | Lillik |
Lepel | Lippel |
Lepeltje | Lippelke |
Leugenaar | Liegbòks |
Lijm | Plèksel |
Likken | Lèkke |
Linkshandig iemand | Linksepoot |
Lisdodde (waterplant) | Dúvelstok |
Loods | Lòds |
Lummel | Strikkel |
M |
Maan | Moan |
Mannetje | Mènneke |
Meester Van de Kerkhoff | Bovemister Hannes van Knokeren |
Meisje | Meske |
Mest | Stront |
Meteen | Mee |
Mezelf | M'n eige |
Modder | Moer |
Moe | Mú |
Mogen | Magge |
Mooi | Schòn |
Motregen | Zeikregen |
Motregenen | Miezele |
Muur (plant) | Mier |
N |
Naar evenredigheid | Noavenant |
Nachtvlinder | Motuil |
Neerkant | De Nirkant |
Niemand | Niemes / Niemnd |
Niet één! | Ginnen ene! |
O |
Omdat | Ùmdè |
Omvallen | Ùmknikkere |
Ondeskundige pechvogel | Hampeleman |
Ongeveer | Zòwà |
Onkruid | Bocht / Puine |
Ontlasten | Moppe |
Onverzorgd persoon | Kisjesmenneke |
Onzin | Wazel |
Oogjes | Eugskes |
Ophouden / stoppen | Uitscheije |
Optillen | Huffe / Oplichte |
Oude dingen | Ouwe dinger |
Overhemd | Boezeroen |
P |
Paal | Poal |
Paard | Pèrt |
Pak slaag | Klèts vùr de kont |
Pastoor | Pstoor |
Peel | Pil |
Pendax fiets- of handkar | Pendex |
Persoon die niet stil kan zitten | Retskont |
Pissebed | Kelderzeug |
Plaats | Plàts |
Plakken | Plèkke |
Plassen | Striemele |
Plat steentje | Schiefelsteentje |
Platte steen op water kaatsen | Schiefele |
Poepen | Moppe |
Politie | Pliessie |
Politie-agenten | Pliessies |
Potverdorie! | Tomme! |
Profiteur | Schaafloper |
Proppen | Frotte |
R |
Raam, het | Roam, de |
Raampje | Rùmke, 't |
Raar, vreemd | Aarig |
Ragebol | Spinnejager |
Ribfluwelen broek | Mènsjesterse bòks |
Richten | Mikke |
Rijstepap | Pitjespap |
Rijtjeswoning | Kazerne |
Roeren | Rúúre |
Ruimbemeten achterste | Bats |
S |
Schaatsen | Schàtse |
Schoffelen | Schoefele |
Schop | Schùp |
Schreeuwen | Schrèke |
Schreeuwerd | Schrèkerd |
Schrikken | Verschiete |
Schuurtje voor landbouwwerktuigen en gereedschap | Schob |
Sinaasappel | Appelesien |
Sla (groente) | Slaai |
Slaan | Pètse / Slòn |
Sluipen / mank lopen | Stiefele |
Smal reepje / stukje vlaai | Riefelke |
Sneeuw | Snùw |
Snijbonen | Snipperbònne |
Snoepje | Snúpke |
Soemeersingel | Bove |
Spade | Schùp |
Speeksel | Spuug |
Speelplaats | Spùlplàts |
Spoelbak | Pompesteen |
Spreeuw (vogel) | Sprùw |
Spuwen | Spúge |
Staan | Stòn |
Steekvlieg | Blindaas |
Stelen | Bietse / Weghoale |
Stoeltje | Stúleke |
Stof (droog zand en / of huisstof) | Pof |
Stompen | Stoempe |
Straat | Stroat |
Straatlamp | Stroatlamp / Lantaarnpoal |
Stro | Strooi |
Strodok (onder Oud-hollandse holle dakpannen) | Strooipop |
Stuntelen | Hampele |
Sukkel | Klòtveger |
T |
Tanden | Táánd |
Terras | Stoep |
Tijdje | Hortje |
Trainen | Trène |
Trots | Grùts |
Tuinwolfsmelk (plant) | Mier |
U |
Uiteraard / natuurlijk | Stik ja! |
Uitlaatpijp | Knalpijp |
Uitspuwen (pruimtabak) | Spierse |
V |
Vaak | Dùk / Dik |
Vaker | Dùkker / Dikker |
Van haar | Van heur |
Van hem | Van hùm |
Van Horen | Vnoore |
Van Teeffelen | Vntiffele |
Vanillevla | Gele pudding |
Varken | Kús / Vèrke |
Varkentje | Vèrkske |
Veel | 'n Hil dil / Veul |
Velg | Velling |
Ver weg | Weit weg |
Verder | Weiter / Weier |
Verdorie! | Tomme! |
Vervuurt | Vúrt |
Verward / verstrooid | Verdùtst |
Vies | Smirrig |
Viezerik | Smirlap |
Vingers | Fikkes / Tengels |
Vishengel | Visgèrt |
Vla | Pudding / Pap |
Vlaai | Flaai |
Vloeibare mest | Blubber |
Vlonder (aan het kanaal) | Stap (àn de knaalkant) |
Vogeltje | Veugelke |
Voordeur | Vùrdeur |
Vork | Vùrk |
Vrachtwagenchauffeur | Vrachtrijer |
Vroeger | Irst / Úrst / Vrúger |
W |
Waar | Woar |
Waarheen | Woarhin / woarhinne |
Waarom | Woarùm / Woarvùr |
Waarvoor | Woarvùr |
Wanneer | Hoeneer |
Wasknijper | Waspin |
Water | Wòtter / Watter |
WC (buiten) in klein hokje | Schijthuiske |
Weg / Er vandaan | Ùwèg |
Wegen | Kwikke |
Wind | Weind |
Witkalk | Witsel / Floeba |
Wortelgestel van boom of struik | Boks |
Wulp, kluut of tureluur (vogel) | Kúlder |
Z |
Zachtjes | Zútjes |
Zadel | Zaal |
Zak (in kledingstuk) | Tès |
Zakdoek | Zaddoek |
Zakmes | Kniep |
Zeug | Zog |
Zeuren | Zánike |
Zijkanaal / Wijk | Wiek |
Zo dadelijk | Dálik / Daak |
Zoals | Net inter ès |
Zoeken | Zúke |
Zojuist | Toen net |
Zorgen | Zùrge |
Zuster Christophora | Zuster Cristoofra |
Zuster Gerardus | Zuster Graddus |
Zuster Stephana | Zuster Steefnà |
Zwanemossel | Oester |
Zwembroek | Zwembòks |