(h) aaks | hakbijl |
(sinterklaas) figuur gemaakt van krentenbrood | wègkeman |
(sjiet) huuske | toilet |
't huuske | de w.c. |
A |
aaf | af |
aafbiete | afbijten |
aafgank | afgang |
aafgank | ontlasting |
aafslaag | afslag |
aandoon, zich | zich aankleden |
aanleng | aanmaaklimonade |
aanspender | beginneling |
achtermegaard | achterbuurt |
achteroet | naar achteren |
aegèrst | ekster |
aerpel | aardappel |
aerpellemetske | aardappelmesje |
Allewiel | Tegenwoordig |
B |
baalsjolk | jute schort |
bag | big |
bakkes | gezicht |
baom | zitvlak (bips) |
batraaf | bengel |
batsj | bil |
battere | bonzen, slaan |
Báöke | Huilen |
bebbel | mond |
bebbele | kletsen |
begaffele | slaan |
behejmaker | opschepper |
bekans | bijna |
bekker | bakker |
Belsj | België |
bènnetes | binnenzak |
berves | blootsvoets |
besjete | ergens voor opdraaien |
Bezèj | Besef |
Biëgkdjer | inwoner van Beegden |
bienao | bijna |
blaoke | walmen van een kaars |
blomebössel | boeket, ruiker |
bluts | een goedaardige vrouw |
boam | bodem |
Boezen | Graanschoven |
Bongért | Boomgaard |
boum | boom |
brood | wègk |
bujel | balzak |
bujel | buidel |
bujel | opgeschoten jongen |
bäömke | bodempje |
bökkem | gerookte haring |
C |
casserol | stoofpan |
D |
dabbe | krabbe (le) n |
dabben | wroeten |
Dae höbbe ze aafgezjwaasd | Die hebben ze afgerammeld |
daoguns | daarginds |
dazele | duizelig zijn |
dazele | slingerend lopen, duizelig voelen |
Dazelen | Duizelen |
de gäöt | de goot |
de kuuper | de kuiper |
de nek | de nak |
de smeed | de smid |
den diepo | gesticht St. Jozef |
doeme | duimen (voor iemand) |
duiles | groot, ietsje lomp persoon |
duje | duwen |
dunbiej | dichtbij |
E |
een gatsj | een steegje |
ein feep | een (zelfgemaakt) fluitje |
ein feep | een fluitje |
ein feep | een kwaadaardige vrouw |
ein gaffel | een hooivork |
Ein häëp | Een soort bijl |
ein klitsketje | dropje in de vorm van een poes |
ein moear (kort) | een fluitketel |
ein moear (lang) | een wortel |
ein mäer | een merrie |
ein netegaat | iemand met een kort lontje, heetgebakerd |
ein nötte kwakel | een niet erg lief meisje / een helleveeg |
ein poetje | een kalf |
ein poetje | een vreemde snuiter (negatieve uitlating) |
Ein sjeur | Een schuur |
ein sjmik | een zweep |
ein sjouter | iets lomp meisje / vrouw |
Ein sjöp | Een spa |
ein speer haor | een haarspriet |
ein zicht | een zeis |
eine aafriete | een harde wind laten |
eine bongerd | een boomgaard |
eine breer | een hek |
Eine flabbes | Een gek |
eine flap / eine flaris | een gestoorde |
eine gewejde | een gestoorde persoon |
eine gifsjieter | een driftkikker |
eine hingst | een hengst |
eine knäök | een bot |
eine koekerél | een (drijf) tol |
eine laote vlege | een wind laten |
eine löbbes | een goedaardige man / jongen |
eine löbbes | een grote lieve hond |
eine mik | een brood |
eine pemel (haor) | een uitstekend plukje haar |
eine piezewiet | iemand die klein en smal van gestalte is |
eine poeës | een bos, bundel |
eine prengel | jongen die zich niet aan regels / afspraken houdt |
eine sjab | een schooier |
eine sjab | iemand uit een aso-milieu |
Eine sjop | Een keet |
eine sjop | een schuur |
eine wuilis | een goedaardige man |
eine wuilis | een grappig persoon (meestal een man!!!) |
eine zebedei-jus | een (half) zacht persoon |
F |
femele | lief doen / praten om je zin door te drijven |
Fien | Josephine |
fispernulle | ergens mee bezig zijn zonder goed resultaat of om maar doelloos bezig te zijn |
fispernulle | klungelen |
flares | iets (goedaardig) gestoord persoon |
flump | snippertje hout |
Fluum | Fluim |
foddele | klungelen |
foetele | vals spelen |
fraanjel | franje |
frunsel | valse plooi, kreuk |
G |
gaandj | meisje dat wat gek doet |
gaeje | onkruid wieden |
gaos | gans |
gats | steegje, smalle doorgang |
gatsj | smalle steeg |
gaöt | goot |
gelp | welig |
getoepdj | geslagen |
getuug | paardentuig |
gevraet | gezicht |
gezèt | krant |
gezwank | lenig |
goonsdig | woensdag |
Grantjen | iets vragen / bedelen (bv. aandacht, een stukje worst o.i.d) |
Griene | Huilen |
groos | gazon |
Gäejen | Onkruid wieden |
H |
haarinkele | zo lopen dat de enkels (pijnlijk) tegen elkaar stoten |
Haelder | inwoner van Heel |
heep | hakmes |
heives | naar huis |
heives gaon | naar huis gaan |
heksele | hakselen |
Hingst | Hengst |
Hingste | Hard werken |
hoeëgeroppes | hogerop, naar boven. Richting Panheel |
hoes | huis |
hoevervot | iemand die graag dicht bij de kachel gaat zitten |
Hollenjer | Hollander |
hompele | trekkebenen |
hompelepomp | iemand die met een been trekt / mank loopt |
hoon | kip |
hoon | niet al te slim persoon |
hoonderevel | kippenvel |
houwen | slaan |
Huijmiet | Hooiberg |
huit | stommerik |
Humme | Hemd |
hummere | hinniken |
Hummeren | Hinniken |
K |
kappes | witte kool |
karnali | onaardige vrouw |
Kaöf | Kalf |
kèalle | ketel |
kelaerig | driftig / woedend |
kemood | ladenkast |
Keps | Platzak |
Kerboet | Balkenbrij |
kerkesvolk | woonwagenbewoners |
kernalie | valse vrouw |
ketjes | wilgekatjes |
keukske | koekje |
kevere | erwten doppen |
klits | drop |
klitsketje | dropje (katjes-) |
klump | klompen |
klöppel | dommerik |
knien (lang) | konijn |
kniep | zakmes |
knoddèle | knoeien |
knoebel | knobbel, bobbel |
knotere | mopperen |
knoteriëer | mopperaar |
Koekerel | Tol |
kompenie | gezelschap |
kreem | zeug |
krepuul | gajes, tuig |
kroenekraan | kraanvogel |
kroonsjel | kruisbes |
kuukske | kuiken |
kuuper | kuiper |
kwakele | geklitte haren haren die bv. door stront aan elkaar plakken |
köls | knikker |
kölse | knikkeren |
kössteek | kussensloop |
L |
leeze-eie | windei |
lekkertje | snoepje |
lezen / leeze | draadjes aan sperziebonen |
lievendj | ondergoed |
loependjtig | stiekem |
loetsje | duimen (duimzuigen) |
luppentrul | huilebalk |
Luppetrul | Huilebalk |
löbbes | gemoedelijke persoon |
M |
Maer | Merrie |
maorre | ergens mee worstelen |
meke | huilen |
Metske | Mesje |
mik | brood |
moer | muur |
moes | muis |
moor | schroef |
mooshoaf | moestuin |
möére | wortelen |
mörkse | werken (niet gemakkelijk) |
N |
nak | nek |
neetegaat | iemand die snel geprikkeld is |
nieptang | knijptang |
nistel | veter |
O |
oetrein | uiteen |
Ongemoodj | Niet lekker, onwel |
onger in Hael | Dorpstraat (en zijstraten) ri Beegden vanaf kruising Sleydal |
oppe sjabbenak | op de schouders |
oppe sjabbernak | op de rug / schouders |
oppe sjangenak | op de rug nemen |
P |
Panhaelder | inwoner van Panheel |
pensenterger | slechte / slappe koffie |
perik | aardworm / pier |
perink | pier / worm |
petries | patrijs |
petrol | petroleum |
peze | snel werken |
piezelen | afrossen, aframmelen |
pintenaoker | muggenzifter |
pitse | knijpen |
plaoster | gips |
poejakke | hard werken |
poejakke | werken |
pratsj | modder |
proeme | pruimen |
pups | uitscheiding / slaap in de ogen |
Q |
Quatsch | Onzin |
R |
raedje | wieltje |
raekel | ondeugende jongen |
razele | bibberen |
razelen | rillen |
remmel | manspersoon niet in het patroon passend |
riete | trekken |
Rieten | Trekken |
rijpe | hoepelen |
roeëdmoos | rode kool |
roet (lang) | ruit |
roevogel | vlinder |
ruun | ruin |
röäfke | wondkorstje |
S |
saro | deugniet |
sjaap | legplank |
sjalevaeger | bengel / boefje |
sjalevaeger | vlegel, kwajongen |
Sjans | Takkenbos |
sjeem | schaduw |
sjeij | scheiding (in het haar) |
sjieterie | diarree |
sjmeed | smid |
Sjmik | Zweep |
sjnieder | kleermaker |
sjobbe | schoven (graan) |
sjoester | schoenmaker |
sjoevere | rillen (kou) |
sjoeverechtig waer | guur weer |
sjolk | schort |
sjpucht | (rare) streek / grap |
sjrankele | onrustig heen en weer schuiven (op een stoel o.i.d) |
sjrankelëär | iemand die steeds op zijn stoel heen en weer schuift |
sjrankelvot | iemand die steeds op zijn stoel heen en weer schuift |
sjravele | moeilijk / onzeker ergens op / over klimmen |
sjroet | kalkoen |
sjromp | wasbord |
sjröäp | stroop |
sjtens | grootdoener |
sjtrontjker | mestkar |
sjöttelsplak | vaatdoek |
Slidderen | Glijden |
smeed | smid |
smik | zweep |
snammedaags | In de namiddag |
snoter | snot |
snotere | mopperen |
snotere | verkouden zijn |
snoterkuke | snotaap |
snuij | erge honger |
sop | soep, sop |
sopsiemel | sulletje |
sperzjes | asperges |
spieje | spuwen, overgeven braken |
stevele | laarzen |
stroebeliër | iemand die snel struikelt over kleine oneffenheden |
T |
tesseplak | zakdoek |
tispel | een hoog, smal, wankelend bouwsel |
titse | plagen, voortdurend plagend tikken |
toes | thuis |
toet | papieren zak |
tuit | melkkan |
U |
ummer | emmer |
unjeren | een dutje doen |
V |
vaers | vaars |
vaes | hiel |
vel | huid |
verke | varken |
verraekkeling | klojo |
vès | bunzing |
viem | vislijn |
vlemme | roken (sigaret) |
vlemme | sigaret (snel) roken |
vottetes | achterzak |
vrek | brutaal |
vreutele | pulken / in de bodem o.i.d. wroeten |
vurodurd | verouderd |
Väés | Vaars |
W |
waar | gekochte zaken |
waeze | voorkomen, uiterlijk |
waffel | mond |
waog | weegschaal |
waspinke | wasknijper |
weeg | wieg |
week | pit van olielamp / kaars |
wègk | brood |
wègkeman | (sinterklaas) figuur gemaakt van krentenbrood |
weij | weiland |
weijpaol | weidepaal |
wied | ver, breed, wijd |
wied weg | ver weg |
wief | vrouw |
Wiërter | inwoner van Weert |
wiesnaas | wijsneus |
wiewater | wijwater |
wintjer | winter |
wisp | wesp |
witse | wilgentenen |
wuiles | niet serieus persoon |
wöeher | waarnaar, waarheen |
Z |
zeikhoeës | zeurkous, zeikerd |
zeiknaat | kletsnat |
zeikstreen | zeur |
zeikton | gierton |
zeivere | kletsen |
Zeiveren | Kwijlen |
Zeiveren | Onzin vertellen |
zeiverzak | zwammer |
zig ongemoodj veule | zich niet lekker voelen |
Zjwaas | Zwoerd |
zjwaegelke | lucifer |
zjwame | roken |
zoepe | drinken |
zumpe | huilen |
zumpen | huilen |
zunj | zonde |
zwaas | spekzwoerd |
zwasen | slaan |
zweel | eelt |