(sinterklaas) figuur gemaakt van krentenbrood | wègkeman |
(rare) streek / grap | sjpucht |
A |
aanmaaklimonade | aanleng |
aardappel | aerpel |
aardappelmesje | aerpellemetske |
aardworm / pier | perik |
achterbuurt | achtermegaard |
achterzak | vottetes |
af | aaf |
afbijten | aafbiete |
afgang | aafgank |
afrossen, aframmelen | piezelen |
afslag | aafslaag |
asperges | sperzjes |
B |
bakker | bekker |
Balkenbrij | Kerboet |
balzak | bujel |
beginneling | aanspender |
België | Belsj |
bengel | batraaf |
bengel / boefje | sjalevaeger |
Besef | Bezèj |
bibberen | razele |
big | bag |
bijna | bekans |
bijna | bienao |
bil | batsj |
binnenzak | bènnetes |
blootsvoets | berves |
bodem | boam |
bodempje | bäömke |
boeket, ruiker | blomebössel |
bonzen, slaan | battere |
boom | boum |
Boomgaard | Bongért |
brood | mik |
brood | wègk |
brutaal | vrek |
buidel | bujel |
bunzing | vès |
D |
daarginds | daoguns |
de goot | de gäöt |
de kuiper | de kuuper |
de nak | de nek |
de smid | de smeed |
de w.c. | 't huuske |
deugniet | saro |
diarree | sjieterie |
dichtbij | dunbiej |
Die hebben ze afgerammeld | Dae höbbe ze aafgezjwaasd |
dommerik | klöppel |
Dorpstraat (en zijstraten) ri Beegden vanaf kruising Sleydal | onger in Hael |
draadjes aan sperziebonen | lezen / leeze |
driftig / woedend | kelaerig |
drinken | zoepe |
drop | klits |
dropje (katjes-) | klitsketje |
dropje in de vorm van een poes | ein klitsketje |
duimen (duimzuigen) | loetsje |
duimen (voor iemand) | doeme |
Duizelen | Dazelen |
duizelig zijn | dazele |
duwen | duje |
E |
eelt | zweel |
een (drijf) tol | eine koekerél |
een (half) zacht persoon | eine zebedei-jus |
een (zelfgemaakt) fluitje | ein feep |
een boomgaard | eine bongerd |
een bos, bundel | eine poeës |
een bot | eine knäök |
een brood | eine mik |
een driftkikker | eine gifsjieter |
een dutje doen | unjeren |
een fluitje | ein feep |
een fluitketel | ein moear (kort) |
Een gek | Eine flabbes |
een gestoorde | eine flap / eine flaris |
een gestoorde persoon | eine gewejde |
een goedaardige man | eine wuilis |
een goedaardige man / jongen | eine löbbes |
een goedaardige vrouw | bluts |
een grappig persoon (meestal een man!!!) | eine wuilis |
een grote lieve hond | eine löbbes |
een haarspriet | ein speer haor |
een harde wind laten | eine aafriete |
een hek | eine breer |
een hengst | eine hingst |
een hoog, smal, wankelend bouwsel | tispel |
een hooivork | ein gaffel |
een kalf | ein poetje |
Een keet | Eine sjop |
een kwaadaardige vrouw | ein feep |
een merrie | ein mäer |
een niet erg lief meisje / een helleveeg | ein nötte kwakel |
een schooier | eine sjab |
Een schuur | Ein sjeur |
een schuur | eine sjop |
Een soort bijl | Ein häëp |
Een spa | Ein sjöp |
een steegje | een gatsj |
een uitstekend plukje haar | eine pemel (haor) |
een vreemde snuiter (negatieve uitlating) | ein poetje |
een wind laten | eine laote vlege |
een wortel | ein moear (lang) |
een zeis | ein zicht |
een zweep | ein sjmik |
ekster | aegèrst |
emmer | ummer |
erge honger | snuij |
ergens mee bezig zijn zonder goed resultaat of om maar doelloos bezig te zijn | fispernulle |
ergens mee worstelen | maorre |
ergens voor opdraaien | besjete |
erwten doppen | kevere |
F |
Fluim | Fluum |
franje | fraanjel |
G |
gajes, tuig | krepuul |
gans | gaos |
gazon | groos |
geklitte haren haren die bv. door stront aan elkaar plakken | kwakele |
gekochte zaken | waar |
gemoedelijke persoon | löbbes |
gerookte haring | bökkem |
geslagen | getoepdj |
gesticht St. Jozef | den diepo |
gezelschap | kompenie |
gezicht | bakkes |
gezicht | gevraet |
gierton | zeikton |
gips | plaoster |
Glijden | Slidderen |
goot | gaöt |
Graanschoven | Boezen |
groot, ietsje lomp persoon | duiles |
grootdoener | sjtens |
guur weer | sjoeverechtig waer |
H |
hakbijl | (h) aaks |
hakmes | heep |
hakselen | heksele |
Hard werken | Hingste |
hard werken | poejakke |
Hemd | Humme |
Hengst | Hingst |
hiel | vaes |
hinniken | hummere |
Hinniken | Hummeren |
hoepelen | rijpe |
hogerop, naar boven. Richting Panheel | hoeëgeroppes |
Hollander | Hollenjer |
Hooiberg | Huijmiet |
huid | vel |
huilebalk | luppentrul |
Huilebalk | Luppetrul |
Huilen | Báöke |
Huilen | Griene |
huilen | meke |
huilen | zumpe |
huilen | zumpen |
huis | hoes |
I |
iemand die graag dicht bij de kachel gaat zitten | hoevervot |
iemand die klein en smal van gestalte is | eine piezewiet |
iemand die met een been trekt / mank loopt | hompelepomp |
iemand die snel geprikkeld is | neetegaat |
iemand die snel struikelt over kleine oneffenheden | stroebeliër |
iemand die steeds op zijn stoel heen en weer schuift | sjrankelëär |
iemand die steeds op zijn stoel heen en weer schuift | sjrankelvot |
iemand met een kort lontje, heetgebakerd | ein netegaat |
iemand uit een aso-milieu | eine sjab |
iets (goedaardig) gestoord persoon | flares |
iets lomp meisje / vrouw | ein sjouter |
iets vragen / bedelen (bv. aandacht, een stukje worst o.i.d) | Grantjen |
In de namiddag | snammedaags |
inwoner van Beegden | Biëgkdjer |
inwoner van Heel | Haelder |
inwoner van Panheel | Panhaelder |
inwoner van Weert | Wiërter |
J |
jongen die zich niet aan regels / afspraken houdt | eine prengel |
Josephine | Fien |
jute schort | baalsjolk |
K |
Kalf | Kaöf |
kalkoen | sjroet |
ketel | kèalle |
kip | hoon |
kippenvel | hoonderevel |
kleermaker | sjnieder |
kletsen | bebbele |
kletsen | zeivere |
kletsnat | zeiknaat |
klojo | verraekkeling |
klompen | klump |
klungelen | fispernulle |
klungelen | foddele |
knijpen | pitse |
knijptang | nieptang |
knikker | köls |
knikkeren | kölse |
knobbel, bobbel | knoebel |
knoeien | knoddèle |
koekje | keukske |
konijn | knien (lang) |
kraanvogel | kroenekraan |
krabbe (le) n | dabbe |
krant | gezèt |
kruisbes | kroonsjel |
kuiken | kuukske |
kuiper | kuuper |
kussensloop | kössteek |
Kwijlen | Zeiveren |
L |
laarzen | stevele |
ladenkast | kemood |
legplank | sjaap |
lenig | gezwank |
lief doen / praten om je zin door te drijven | femele |
lucifer | zjwaegelke |
M |
manspersoon niet in het patroon passend | remmel |
meisje dat wat gek doet | gaandj |
melkkan | tuit |
Merrie | Maer |
Mesje | Metske |
mestkar | sjtrontjker |
modder | pratsj |
moeilijk / onzeker ergens op / over klimmen | sjravele |
moestuin | mooshoaf |
mond | bebbel |
mond | waffel |
mopperaar | knoteriëer |
mopperen | knotere |
mopperen | snotere |
muggenzifter | pintenaoker |
muis | moes |
muur | moer |
N |
naar achteren | achteroet |
naar huis | heives |
naar huis gaan | heives gaon |
nek | nak |
niet al te slim persoon | hoon |
Niet lekker, onwel | Ongemoodj |
niet serieus persoon | wuiles |
O |
onaardige vrouw | karnali |
ondergoed | lievendj |
ondeugende jongen | raekel |
onkruid wieden | gaeje |
Onkruid wieden | Gäejen |
onrustig heen en weer schuiven (op een stoel o.i.d) | sjrankele |
ontlasting | aafgank |
Onzin | Quatsch |
Onzin vertellen | Zeiveren |
op de rug / schouders | oppe sjabbernak |
op de rug nemen | oppe sjangenak |
op de schouders | oppe sjabbenak |
opgeschoten jongen | bujel |
opschepper | behejmaker |
P |
paardentuig | getuug |
papieren zak | toet |
patrijs | petries |
petroleum | petrol |
pier / worm | perink |
pit van olielamp / kaars | week |
plagen, voortdurend plagend tikken | titse |
Platzak | Keps |
pruimen | proeme |
pulken / in de bodem o.i.d. wroeten | vreutele |
R |
rillen | razelen |
rillen (kou) | sjoevere |
rode kool | roeëdmoos |
roken | zjwame |
roken (sigaret) | vlemme |
ruin | ruun |
ruit | roet (lang) |
S |
schaduw | sjeem |
scheiding (in het haar) | sjeij |
schoenmaker | sjoester |
schort | sjolk |
schoven (graan) | sjobbe |
schroef | moor |
sigaret (snel) roken | vlemme |
slaan | begaffele |
slaan | houwen |
slaan | zwasen |
slechte / slappe koffie | pensenterger |
slingerend lopen, duizelig voelen | dazele |
smalle steeg | gatsj |
smid | sjmeed |
smid | smeed |
snel werken | peze |
snippertje hout | flump |
snoepje | lekkertje |
snot | snoter |
snotaap | snoterkuke |
soep, sop | sop |
spekzwoerd | zwaas |
spuwen, overgeven braken | spieje |
steegje, smalle doorgang | gats |
stiekem | loependjtig |
stommerik | huit |
stoofpan | casserol |
stroop | sjröäp |
sulletje | sopsiemel |
T |
Takkenbos | Sjans |
Tegenwoordig | Allewiel |
thuis | toes |
toilet | (sjiet) huuske |
Tol | Koekerel |
trekkebenen | hompele |
trekken | riete |
Trekken | Rieten |
U |
uiteen | oetrein |
uitscheiding / slaap in de ogen | pups |
V |
vaars | vaers |
Vaars | Väés |
vaatdoek | sjöttelsplak |
vals spelen | foetele |
valse plooi, kreuk | frunsel |
valse vrouw | kernalie |
varken | verke |
ver weg | wied weg |
ver, breed, wijd | wied |
verkouden zijn | snotere |
verouderd | vurodurd |
veter | nistel |
vislijn | viem |
vlegel, kwajongen | sjalevaeger |
vlinder | roevogel |
voorkomen, uiterlijk | waeze |
vrouw | wief |
W |
waarnaar, waarheen | wöeher |
walmen van een kaars | blaoke |
wasbord | sjromp |
wasknijper | waspinke |
weegschaal | waog |
wègk | brood |
wègkeman | (sinterklaas) figuur gemaakt van krentenbrood |
weidepaal | weijpaol |
weiland | weij |
welig | gelp |
werken | poejakke |
werken (niet gemakkelijk) | mörkse |
wesp | wisp |
wieg | weeg |
wieltje | raedje |
wijsneus | wiesnaas |
wijwater | wiewater |
wilgekatjes | ketjes |
wilgentenen | witse |
windei | leeze-eie |
winter | wintjer |
witte kool | kappes |
woensdag | goonsdig |
wondkorstje | röäfke |
woonwagenbewoners | kerkesvolk |
wortelen | möére |
wroeten | dabben |
Z |
zakdoek | tesseplak |
zakmes | kniep |
zeug | kreem |
zeur | zeikstreen |
zeurkous, zeikerd | zeikhoeës |
zich aankleden | aandoon, zich |
zich niet lekker voelen | zig ongemoodj veule |
zitvlak (bips) | baom |
zo lopen dat de enkels (pijnlijk) tegen elkaar stoten | haarinkele |
zonde | zunj |
zwammer | zeiverzak |
Zweep | Sjmik |
zweep | smik |
Zwoerd | Zjwaas |