'k em en neu vuidui gat | Ik ben verjaard en het 1ste getal is veranderd. |
'k goen em ne kluut afdroaie | ik ga hem een peer stoven |
'k zeg a mo da (van het frans 'je ne te dis que ça' | om aan te duiden dat iets heel goed of opmerkelijk is |
't es ee ne nechte oeljefrot | het is hier rommelig |
't es katte oen gèubelle | het regent hard |
't es ne azèèn pisser | hij is een zuurpruim |
' t Zal em ' n gotje voere | Hij weet nog niet waar hij aan begint |
A jee zè leper gelèèd | Hij is overleden |
a tiene uitkosjen | zijn best doen |
Aa èè zèè keiske al twiê kante opgebrand | Hij heeft goed geleefd |
aa velo stoe plat | uw fiets heeft een lekke band |
afgoen | naar het stadscentrum gaan |
as ge ba den ond sloapt, ropte zen vluuje | elkaar aansteken |
Aske da geluuft en a bedde afstojd, dein slopt op de planchei | ik geloof het niet |
Ba de poeters no de mis goen | Iets minder goed doen |
Bwat in de vwat | Feestje bouwen in de auto tijdens heen- en / of terugweg |
DA'S En AMBETANT AFFEIRE | DIT IS EEN LASTIGE ZAAK |
Daane kan er e pansjken oen hange | Die kan zeveren |
das gooi koemerschap | dit is goede waar |
das mè 't oer getrokken | dat is overdreven |
das ne erreur da nie chjucht es | het is fout |
das ne gekloeiste | die is niet normaal |
de poeppers emme | bang zijn |
deuj dei deuj doe deuj | door die deur daar door |
doe es èun oer in de bouter | het gaat niet goed tussen 2 mensen |
eemand ne poeter skillere | iemand voor de gek houden |
eet van buut doon | iets degelijk afwerken |
ei è ne kop om zan oer baien t'aave | Hij is dom |
ei èèt doe blaa skeite geloete | afzien |
ei èèt giene noagel voe ze gat te krabbe | armoede |
ei èèt in zen roape geskeite | hij is kwaad |
ei èèt oek 't werm woeter nie èutgevonne | hij is dom |
ei èèt woeter in zèè keljer | zijn broek is te kort |
ei èèt zen oer gekamd oen de grille van 't park | kammen |
ei èèt zwette snie gezeen | misserie hebben |
Ei es van doebauve, woe de slumme raal zen | van daarboven, waar verstandige mensen uitzonderlijk zijn (op de buiten Lamme Gisj, Breedhout, Bellingen, Beert ... |
ei es vriedig oempoeschjentig | hij is ongeduldig |
ei zee zu bliek as ne plattekèès | hij ziet er bleek uit |
ei zidj oep 't skaa | zijn jongere broer of zus trouwt voor hem |
ei zitchj op iete koulen | hij is ongeduldig |
em op zaane nest pakke | iemand betrappen |
emand een uur oen noen | iemand iets wijs make |
fiesten gelijk bieste | feesten als de beesten |
ge moetj een bèke mier posjense emmen | je moet een beetje meer geduld hebben |
Gèft de stoefer 'n broed, de kloager ei gië noed | Geef de bluffer een brood, de klager heeft geen nood |
gerèie en gebréie ba mekander zitte | veel bij elkaar zijn |
Gotj me da kintj eut de wintj of 't wetj blintj | ga met dat kind uit de wind of het wordt blind |
hei ee de bauter gefret | hij krijgt de schuld |
hij zoagt d'uure van mane kop | hij kan nogal zeuren |
Ik zen chemin | Ik ben weg (ervan door) |
ik zen da ee zu meuj as kaa pap | ik ben het beu |
ik zen der | ik ben klaar |
In Halle steike ze ne stok in uile gat om nie te vallen | Klapstoeltje op een stok, van opzij gezien leek het alsof er een stok in het achterwerk stak |
in zaane nek zitte | iemand in het ootje nemen |
ja dag jan | het is niet waar |
Ma mec | Maar man toch, … |
mè Posse mooie aa kètel koschje | biechten |
mee a bra ka, woe a mee bra ka, op de met a mee bra ka | Mie had het koud, waar had mie het koud, op de markt had mie het koud |
Mee aa braa kaa | Marie had het erg koud |
Mee aa kaa | Marie had het koud |
mej een eit in a gat zitte | schrik hebben |
Mieter iet geziet da de liepel in de kietel liet | Meter / grootmoeder heeft gezegd dat de lepel in de ketel ligt |
mooit a mè 't aaf | bemoeien |
ne kreek van Buun | een kriek Boon |
ne poeter op ze gat skiljere | bedriegen |
ne smool trekke | een gek gezicht maken |
Nen bautram plekke | Een boterham smeren |
Oeile op de stauf doen | kolen op de kachel gieten |
Op de met aa Mee braa kaa | Op de markt had Mari het erg koud |
op een zeke keek pikken ze allemoe | Op een zieke kip pikken ze allemaal |
op hiete stiene zitten | niet kunnen wachten |
past a poer a na ma | past uw paar u nu ma |
stoet a gat in brand | iemand zeggen dat hij te ongeduldig is |
stopsels in a uuren emme | niet goed horen |
teige de lamp luupe | betrappen |
Tes ne skaa poeter | Het is een rare vent |
van bouve pront en vanonder stront | veel uiterlijk vertoon en veel verborgen miserie |
voesj ( vooruit) met de koesj ( koets) | niet treuzelen, aarzelen |
Vuil geluup en wènig verkuup. | Op de Voddekesmet bekijken de mensen veel, maar kopen ze weinig. |
Woe te slumme raal zen. | Waar weinig verstandige mensen wonen |
Woo aa Mee braa kaa? | Waar had Marie het erg koud? |
z' ain eum ba zèè skabernak | betrappen |
Z' ei nen hoas in euj kabas (Noenkel Soeë) | Ze is zwanger |
z' emme eum ba ze pitchje | bedriegen |
z' es teigen den hoek van eun ronne toafel gelupe | ze is zwanger |
zan kluuten afdroie | hard werken |
Ze zen hem me de witte pjere kommen oele | Hij is gek geworden |
zemmer | zijn we gereed |
'n dui | deur |
'n oes van e zjat | Oor van een tas (koffiekop) |
't es ze vorke gescheite | gelijkenis |
't stekt nie nèè | niet al te precies |
' s es presees eun ingelke da op men toeng pist | genieten van een drankje |
' t dik vant dunneke | Soepvlees |
A |
a mokke | uw lief |
aan telefon oppakke | telefoon beantwoorden |
al doe | langs daar |
allumetjes of stekskes | zwavelstokjes |
altèèd | altijd |
ambaleiren | inpakken |
Ammeloake | Tafellaken |
amuseire | amuseren |
anneke | ekster |
annekesnest | wanordelijke plaats |
arloagchje | uurwerk |
arnou | meikever |
aroneappel | appelsien |
astrien, sebeet | straks, meteen |
B |
baggeren | knoeien |
bassen | Hoesten |
beekotchje | bierviltje |
beeterkes | melktandjes |
beuzze | beurs |
bieke | bij |
biest (gebisj, bisjke) | beest (beesten, beestje) |
blaten | wenen |
bloemmekei | boeket bloemen |
bruud | brood |
bruudduus | brooddoos |
burgemister | burgemeester |
buut | boot |
C |
capôbel | bekwaam |
cashpot | bloempot |
chicaneiren | tegenpruttelen |
combinaison | vrouwenonderrok |
commeir | roddeltante |
compasse | medelijden |
crochteiren | haken |
D |
daazen | achteruit rijden |
daisteren | treuzelen |
dasjtere | treuzelen, prutsen |
dasjtereir | prutser |
de poempeers moote zan uure komme uitspoite | Hij hoort niet goed |
deike | deken (christendom) |
den bariel | overweg |
destag | dinsdag |
djest | egel |
doe | daar |
doe gefluis | even geleden, daar straks |
dolleke | veldmuis |
donnerdag | donderdag |
droage | dragen |
E |
e kintj | kind |
e mokke | een meisje |
e vraaminsj | een vrouw |
ee | hier |
een jatte kaffei | een tas koffie |
een kat vindj ee ui joenge nemi | wanorde |
een keek | een kip |
een sloeberschup | een zandschop |
een slopklied | een slaapkleed |
een talluur | een bord |
eet van buut doon | iest op een deftige manier doen |
ei è zè keis geloete | hij is overleden |
ei èè ne skèèr gedoen | een lief opdoen |
ei éét et oen zèn bien | hij mag het zelf doen |
ei èèt eu gruut amboesjuur | drinken (veel kunnen) |
ei èèt in de vakanse noe 't skoul geweist | hij is dom |
ei éét in zen roape geskeite | iemand kwaad maken |
ei es ermeterig gekliedchj | armzalig gekleed |
ei es nog al oengestuute | raar gekleed |
ei es zu bliek as e papeej | bleek zien |
ei goet kramakkelèk | manken |
ei lèèt onder de slachj | domineren |
ei zee zo bliek as ne plattekèès | bleek zien |
ei zitchj direct op ze pjèèd | opvliegen |
Eij eit uure gelek talluure! | Hij heeft grote oren! |
Eij es oennuzel geboure en zot geweegd | hij is dom |
eiten | eten |
emme, ik em, ga etch, ei èt, wèlen emme, zèlen emme. | hebben |
emploetje | werke |
esp | ham |
et afbolle | weg gaan |
et fluires | longontsteking |
eu zwoltje of een zwolm | Zwaluw |
F |
fabréen | bakkebaarden |
fetoil | zetel |
fieste | feesten |
flasch | pannekoek |
fluis | straks |
Foensj | Paddenstoel |
froeschele | doen maar dan knullig, onbeholpen, onhandig |
froesjele | frutselen |
froesjelen | prutsen |
froesjelèr | frutselaar |
fuur | kermis, foor |
fwareur | mislukkeling (soms bedrieger) |
G |
gaa | gij |
gaa, agaa | gauw |
Gazet | Krant |
ge koentchj mè eum flesse kochjen | mager |
Ge moêtj nie sloeker zèèn.. | Je moet niet gulzig zijn |
gebeur | buren |
gère | graag |
gès | gras |
geubelen | overgeven |
gigippekes | gummi snoepjes |
gillegans(t) | helemaal |
goen, ik goen, ga gotch, ei goet, wèle goen, zèle goen. | gaan |
goensjtag | woensdag |
gozzele | morsen bij het eten |
gozzeleir | iemand die morsig eet |
groei | kraan (werktuig) |
grooi | hijskraan |
H |
hij heeft genoeg gedronken | zan kreubben es vol |
hoesjéér | deurwaarder |
hummeke | hemdje |
I |
iekourn | eekhoorn |
ik krijg er zwietpolle van | ik krijg er zweethandjes van |
in een arrage | iets vlug doen |
in zenne moienax | In zijn blote staan |
J |
jeneivel | jenever |
jetbeis | aardbei |
juszemenen | seringen |
K |
kaffei | koffie |
kalisjkes | zwarte snoepjes |
kamant | in slechte staat, oud |
kammelot | waardeloos |
Kampernoelle | Paddenstoel |
kapuchon | kap van een mantel, annorak |
karnoevougel | kanariepietje |
karrakolle | slak |
kartouche | kogel |
kasjemat | bed |
Kasjke | Klein weggetje |
kaspoessière | mannenschort |
Kassa va Nèvel | Nijvelsesteenweg |
kasserol | kookpan |
kat | verkoudheid |
katèire | verkoudheid |
kazequain | gebreid vest |
kazequin | vrouwenjasje |
keis | kaas |
ketjetik | verstoppertje spelen |
kinerocherjeraa | kinderachtig |
klasjkop | kaalkop |
knachenbeit | appelrest. |
knoosel | enkel (voet) |
koejoneire | treiteren |
koemmerschap | kwaliteit |
koepisjeraa | deugenieterij |
konkelfoze | fluisteren |
korbijaar | lijkwagen |
krejong | potlood |
Krokmor | Lijkbidder |
kzen | ik ben |
kzen doe | daar ben ik |
L |
laweit | lawaai |
lefke | onderhemd |
Leubbe | Loebas |
liche | slagen |
loitchj de boore moe dèusse | iets op zijn beloop laten |
luuper | loper |
M |
Madzja | Uit de weg! |
majo | badpak |
man | mijn |
met | markt |
meutekespap | een papje van melk, suiker, oud broold of beschuiten |
misch mash | cement |
mo | maar |
Moembakkes | Masker |
moensteik | madesteek |
mondag | maandag |
muik | rijkdom |
N |
ne bot huu | een baal hooi |
ne bot struu | een baal stro |
ne erreur da nie chjucht es | fout zijn |
ne ferket | een vork |
ne kaa | verkoudheid |
ne kadei | kind |
ne kazekèi | cardigan |
ne knasjenbeit | klokhuis |
ne krebbebeiter | gierig iemand |
ne leiper | een lepel |
ne leiper | lepel |
Ne lemme | Schaap (een) |
ne macher | een metser |
ne mansminsj | een man |
ne mettekou, of ne eizel | een dommerik |
ne meutte | stommerik |
ne pjeirenuuzzel | een hommel |
ne poeter | pater |
ne schieven taut trekke | verrast kijken |
ne struule | een simpele geest |
Ne wiezjewazje | Halve gare |
Neèg | Erg |
neffest | naast |
nen ambettanterik | vervelend iemand |
nen arnou | een meikever |
nen buum | een boom |
nen ettenfretter | opkropper |
nen iemer | een emmer |
nen oepelink | Hoofdkussen |
nen toernavis | een schroevendraaier |
Nen uzzel | Wesp (een) |
nendoot | toch niet |
neu koeiejodder | slordig geklede persoon |
neu roeftoejoer | een bezig iemand |
nèue | nieuw |
neun baa sloaper | bedgenoot |
neun broekskèèter | bangerik |
nuut | nooit |
O |
oeile | steenkool |
Oeille, nen oeillenboer | Kolen (brandstof), kolenboer |
Oeisakker, triesjoet | Valsspeler |
oeljefrot | rommelig |
Oen | Aan |
oesem | adem |
oesjefrot | rommel, wanorde |
oezakkeraa èutoele | frauderen |
onnuuzeleir | onnozelaar |
ontsloesjtere | zich uitkleden |
op stammenei | op café |
P |
paltou | mantel |
panschj | pens |
pansj | pens |
pardessus | mannenoverjas |
pasport | identiteitskaart |
pastuur | pastoor |
pattate | aardappellen |
Paut | Poort |
Peipel | Vlinder |
pète, | rancune |
pichjelee | paardenbloem |
Pieket | Paal |
pjeiremiester | veearts / dierenarts |
pjèrechèt | paardenstaart |
plachen | applaus, in de handen klappen |
Poeterkeskerk | Paterskerk |
poetje | Poortje |
posjt | puist |
pranille | praline |
puute van de koeschj | afblijven |
R |
raal | zeldzaam, eigenaardig |
rattisjekop | onverzorgde haren |
repereire (van het frans repérer) | iets opmerkelijks zien, opmerken |
reut in a ège soep | ge moet u niet bemoeien |
roesj | schommel |
S |
sajet | wol |
salamanger | eetkamer |
schampavie | verdwenen |
Sintje-Roukes | Sint-Rochus |
sjaar | carnavalswagen |
sjakoche | handtas |
sjèit | staart |
Sjoeberen | Drinken |
skammoteiren | toveren |
skarabitchje | platte steen |
skramoelle | Asse uit de kolenkachel (ook soms als bijnaam gebruikt) |
slam | kolengruis (werd gestookt in de oorlog toen er geen kolen waren) |
slangeratisje pakke | salamanders vangen |
slaschj | pantoffel |
slasje | sportschoenen |
sloppel | slaapwel |
smasje | smakkend eten |
smoisteren | morsen |
smostere | morsig en / of gulzig eten |
smostereir | iemand die morsig en gulzig eet |
soshje | deken (beddegoed) |
sosis | worst |
sossis | worst |
soutien gorge | BH |
spiksplintchjernèut | nieuw |
spreike | spreken |
sprotjes | spruiten |
spruukske | sprookje |
stoemmerik | Dommerik |
stoese | station |
straks | fleus |
T |
talluur | bord |
tapèèteklopper | vreemdeling |
tappeseirpapej | behangpapier |
Tatjespap | Zuring aardappelpap |
te vijl gezoupe | te veel gedronken |
tèèd | tijd |
telmachin | rekentoestel |
tember | postzegel |
ter plosje | ter plaatse |
tisjke | ventje, manneke |
toafel | tafel |
tootoot | toch wel |
trench | regenmantel |
trische | valsspelen bij het kaarten bvb. |
U |
uffra | juffrouw |
uugmister | oogarts |
V |
van ze zelve vallen | flauwvallen |
vanbuut | deftig |
vanbuut | iets goed doen |
varuis | trui |
vedroem, veneir | alweer |
venèr, vedroem, weij | terug |
verket | vork |
vermassacreiren | vernietigen |
verneet | gratis |
veuschuut | schort |
Vietje | Varkentje (wordt soms gebruikt voor deugnieten) |
vleeg | vlieg |
vlies | vlees |
voddekesmet | marktverkoop |
voet | vaart |
vràà | vrouw |
vréedag | vrijdag |
vuij | voor |
W |
weuttel | wortel |
wissewes | verstrooide kerel |
woe | waar |
woe | waar (zowel bijv. nw, als bijwoord van plaats) |
woeter | water |
woevuij | waarvoor |
Y |
yo | ja |
Z |
zan boesjie es ueit | hij kan niet meer |
zan pataaten afgiete | plassen |
zèè loote | kuren hebben |
zèn boujee es èut | dood |
zen oer es in de wezzel | verward haar |
zjoeberen | drinken |
Zoe stoem as 't pi | Dommerik |
zoeterdag | zaterdag |
zovel | zand |
Zu loemp as t'achterste van e verke | Lomperik |
zwietpateikes | zweetvoeten |