aanmanen tot snelheid en actie | Gèf mo beuzze! |
Alles in orde met mijn gezondheid en ik laat de dingen zijn beloop. | Moager en gezond en kakken as 't komt. |
bedrogen uitkomen, bedot zijn | zemme ma geu ligge gat! |
Bij het ochtendgloren | Ba 't krieke van den dag |
daarvan krijg ik het op mijn heupen | dovan kraag ik de bla keuhtses |
dat is een eigenaardig woord | das e raal wout |
dat is nutteloos | das gien avvans |
de slagbomen van de spoorweg | den bariel van den aaizere weg |
Die vrachtwagen zwalpte over de baan | Daa kamion sloog weg en wei |
Een bazige vrouw | Ne sjampetter |
een beklijvende ervaring | verkeut aon a leive |
een ongelooflijke onbeleefderik | ne geloejegen boer |
eten met tegenzin | eite mè lange tanne |
Geen sprake van! | Aon a beuzze! |
Geen sprake van! | Dag Jan! |
Goed geprobeerd! | Oitgeskove es oek gedanst! |
harde tijden doormaken, lijden | zaan peire zeen |
Heilig-Hart | ' t Aaileg èt |
Het één was al zo slecht als het ander! | 't Was novenant! |
Het is me wat! | Tes tien en tander! |
het is zo | daddizazoe |
Hij heeft daar iemand leren kennen. | A eit do ne scheir gedoan. |
Hij heeft een bloedhekel aan... | Ei èèt 'r en brurke doet aon. |
Hij is bewusteloos | Hij is van zijne sussematil |
hij reed zeer hard | ij rijt naaig èt |
hij zette een nors gezicht op | ij trok nen tout |
Hoe is dat nu mogelijk | Hoo esdana muigelaik |
hoe laat is het | wadeur est |
iemand iets misdoen, benadelen | in man roape schaaiten |
ik ga je eens iets vertellen | ik gona a is eet vertelle |
ik had het kunnen denken | t was te paaze |
ik heb het je gezegd | ik emet a gezeit |
je best doen | a trevvoere deun |
Je gaat heel hard je best mogen doen | Ge got ie schoen a tiene muigen oitkoisje |
Je hebt het mis | Ge zèt aboois |
Je kan het al raden... | Ge muigt twie kiere groan... |
Je kan hongerstaken als je het niet lust | Ge kunt 'r aa kop baalegge as ge wilt! |
jij denkt dat | ga paast da |
Mie had het koud. Waar had Mie het koud? Op de markt had Mie het koud | Mee aa kaa. Woa aa Mee kaa? Op de met aa Mee kaa. |
Mieke had het bijzonder koud | Mee aa braa kaa |
Mooi maar zonder inhoud (ook personen) | Euhn skoen taloer mè niks op. |
Niets te zeggen hebben | Niks te koeten hemme |
of daaromtrent, (lett. het riskeert zo te zijn) | of 't rèskeit |
ongelikte beer, grof persoon (m) | ne gestampten boor |
Op tijd | In tasj |
Opeens | Al me ne kie... |
staanklok op de schoorsteen | d'arlosje op 't schaa |
Twee auto's hebben gebotst. | Twie ottos hemme malkander een beis gegeive. |
Uw best doen | A trevoeren doen |
varkensgebraad met wortelen en erwtjes | Vèrkesrotti mè weuttele èn ètjes |
vooruit met de geit | voesj metde koesj |
We zijn ginds vierkant uitgelachen | We zèn ginder veerkant oitgelache |
Wel asjemenou! | Arabegot! |
Ze hebben me beduveld! | Zemme ma bè man kloete! |
ze is in verwachting | z'is in poziesie |
zich ergeren, ernstig zorgen maken | zan kas opfrètt'n |
zich uit de slag trekken | za(a)n plaan trekke |
Zo erg dat het mijn leven verkort | Das verkeùt oan ma lève |
zo zwart als steenkool | zoe zwèt as oelle |
zurig, het bier smaakt zurig | 't bee smokt ransj |
zwaar gebuist | dikkemaan gebooist (geflest) |
's avonds | 's oavents |
's morgens | 's mergens |
(auto)bus | (otto)kaar |
A |
aan de vijver | on de vaiver |
aardappelen | pattatten |
aardappelen in de schil met ajuinsaus | pellepattatten mè ajoinsaas |
aardappelen met worsten | pattatten mè sossissen |
aardappelmesje | pattattescheller |
aardbei | jètbeis |
achteruit manoevreren | dazen |
adem | oasem |
afdrogen | afdroege |
afschuwelijk | afruis |
afslaan | afsloage |
afvegen | afveige |
als | as |
altijd | altaait |
altijd | alzeleive |
amuseren | ammuzeire |
apotheker | apoteiker |
appelsienen | aroinappelen |
applaudiseren | plasjen |
as, verbrande kool | schramouille |
asbak | sandriejee |
asla | oelenbak |
auto | otto |
azijn | azaain |
B |
Baah! (afschuw) | Eikes |
bakker | bekker |
bangerik | schrikkepooit |
bazelen, onzin verkopen | zievere |
bedevaart | beiweg |
bedriegen (niet eerlijk spelen) | trisjen |
bedrieger (commercieel) | arranzjeur |
bedrieger (niet eerlijk spelen) | trisjer, trisjoater |
been | bien |
beenhouwer, slager | bienaver |
behangen | tapesseire |
behangpapier | tappesseirpapee |
berm van de weg | huskant |
beschadigen | abumeren |
beschadigen tot vernieling | verdisterweire |
beurs (geld) of scrotum | beuzze |
beven | beive |
bier | bie |
bij (dier) | bie |
bijna | bekkanst, bekkan |
bijzonder | braa |
Blauw | Blaa of blaat, als b.n.: blaaf, blave |
Bliksemen | Weirlichten |
bloempot | kasjpo |
bloot, in zijn blootje, in haar blootje | bloet, in zennen bloeten, in uiren bloeten |
boekentas | kalpein |
boerenmarkt | booremet |
boete | ammende |
bom | boem |
boodschappen | kommisses |
boom | boe(i)m |
boor | boer |
boot | boet |
bord (eetgerief) | talloer |
borstel | beuhstel |
boter | buiter |
boterboontjes | buiterboentjes |
bouwvallige, verwaarloosde toestand | brikkabrak |
breinaalden | braanollen |
breiwol | sajet |
brief | breef |
brievenbus | bwattollet |
broer | breu |
broodoven | broedouve |
Bruin | Brooin |
buik | booik |
buis | boois |
buiten | booite |
bumper | gardeboe |
bureau | burrui |
C |
café (het café) | tstammennee |
citroen | sitreun |
D |
dakgoot | kornisj |
de dierenarts | de vètrèneir |
de heilige geest | den hailige giest |
de jeugd | de joenkaait |
de luiken | de blafteure |
de mutualiteit | de zeekekas |
De Ninoofse Steenweg | 't chossee |
de school | 't schuil |
de steenweg | tsjossee |
de vijver van het kasteel | de vaaiver van tkastiel |
de vrouw van de bakker | de bekkerinne |
dekzeil | basj |
denken | pazen |
dertien | detteen |
dierenarts | vetrineir |
Dilbeek(s) | Dilbeik(s) |
doe voort! | doet voesj! |
dokter | doktuir |
dom | stoem |
dommerik | stoemerik |
domoor, pummel | teppen |
donker | doenker |
dood | doet |
doodskist | lichter |
doof | doef |
door de deur door | dui de dui dui |
doorspoelen (wc), doorjagen van vloeistof | sjassen |
dorpel | deuhrpel |
draad | droat |
drie | dra |
drie rauwe eieren | draa rèè aare |
dronkaard | pottepeij |
dronkelap | zattekloet |
dronken (variant) | goo meurg |
dronken (zwaar) | goo geloan |
dronken zijn | een beis op emme |
duif | dooif |
duim | dooim |
duizend | deuzent |
duw | dijf |
dwars (door) | lossen (dui) |
één | ien |
E |
een aap | ne mettekou |
een bengel | e joenk |
een bieruitzetter | ne beesteiker |
een bot wortelen | nen bot weuhtelen |
een breimaschine | een braamasjeen |
een broodje met kaas | ne pistolei mè kès |
een druif | een waainbijs |
een dubbele longontsteking | een dobbel fluires |
een duw, duwen | nen dijf, dijve |
een egel | eu steikelvèrke |
een ei | een a |
een emmer | nen iemer |
een enkel | ne knoesel |
een ezel | nen eizel |
een glazige aardappel | ne voeze patat |
een haan | nen oan |
Een haartje naar zijn vaartje | Za vorken gescheitn |
een jong meisje | een gammin |
een kalf | ne meutte |
een kip | een keek/e keke |
een knikker | nen merbol |
een kruiwagen | ne kroawoagen |
een ladder | een lier |
een mauw | n maav |
Een oorveeg geven | En plaisj op a bakkes geive |
Een oorveeg krijgen | Een voenk krage |
een paard | e pjèt |
een pomp | een poemp |
een riek | ne grijp |
een ruit (van een raam) | rooit |
een schort | ne veusschuut |
een slag | nen doef |
een stootkar | een stoetkèr |
een tas koffie | een zjat kaffei |
een uil | nen oil |
een vork | eu verket |
een vreemde snuiter | ne ska joeng |
een worst | een pansj |
een zetel | ne fottuil (korte ui) |
eerste | ieste |
eieren | are |
eigenaardig | raal |
elf | euhlf (korte klank) |
erg lelijk | afruis |
erwtjes | ètjes |
F |
fiets | vello |
fietsketting | vellokeit |
fijn | faain |
Flauw bier | Flotjesbie |
flauwe komiek | zievereir |
foto | fotto |
fraudeur | froesjeleir |
G |
gaar, voldoende gekookt | meurg |
Gans anders, totaal verschillend | Grat annesser |
gans het leven | alzeleiven |
gans, geheel (bijwoord) | grat |
garage | garaasj |
gazon | peloes |
gedroogd | gedroegt, gedroegde |
geduld | posjense |
Geel | Geil |
gekookt eitje | tikkenaaike |
gekropen | gekruipe |
geloof, geloven | geloef, geloeve |
Geschenk | Kaddau |
Geuze | Guis |
gewoon | gewoen |
gezegd | gezeid |
gezin, huishouden | famille, mennozje |
gierigaard | geeregoat |
gieten | geten |
gil, schreeuw | schrie |
glad (bv. op de baan) | glassjig |
glimworm | viemoa |
Goedemorgen | Ne goeie merget |
gom | goem |
gootsteen | nen evjè |
gras | ges |
grasmaaier | gesmasjin |
gratis | verneet |
Groen | greun |
gulzig eten | gaffelen |
H |
haar (op het goofd) | oar |
handelaar | marsjang |
handtas | sjakosj |
hard | et |
hardvochtige, gevoelloze man | èttefrètter |
heet water | iet woater |
hemd, hemden | um, ummere |
Het dorp (ook voor centrum Dilbeek) | 't deurp |
het gaat heel goed | savva blinko |
het gras afrijden | t ges afdoon |
het is maar klein | tes mo ne veusschoet groet |
het kippenhok | 't kekerekot |
hij die pocht | ne stoeffer |
Hollander (denigrerend) | kèèskop |
hommel | euzzel |
hor | moestikeir |
horloge, klok | arlozje |
hout sprokkelen | aat roapen |
houtworm | meilloa |
huis, huizen | oois,ooize |
huwelijksfeest | traafiest |
I |
idioot (man) | tèppe |
iemand die nooit tevreden is | azaainpisser |
iemand die zich graag laat opmerken (eerder negatief) | ne remarkuir |
ijs | aais |
ijscoman | crèmeboor |
ijsje | crème |
ik ga ermee stoppen | 'k gon man schup afkosje |
inboedel | (n)annekesnest |
inspuiting | pikuur |
intijds | vantàsj |
J |
je | ge/ga |
jong | joeng |
jongedame (juffrouw) | uffrà |
jongedame (kind) | gammin |
K |
kaal persoon | klasjkop |
kaars | boezjie |
kachel | stuif |
kachelpijp (metaal) | stuifbooisj |
kalender | almanak |
kameel | kemel of kamiel |
kar | keir |
kast | kas |
keel | keil |
kersen | kezze |
kibbelen | errebekke |
Kijk eens aan! | Ara-begot! |
Kikker | pooit |
kind (lastpak) | joenk |
kinderen | kadeije |
kippenvel | keekebisj |
kleed | kliet |
klein | klaan |
klompen | blokke |
knieëen wat naar binnen gericht | meuttekesknene |
knoeier | dasjterreir |
koffer, valies | vallees |
koken | kuiken |
koken (van water) | zooijen |
Kolen (om branden) | Oele |
kolenhandelaar | oelemarsjang |
kolenkachel | oellestuif |
kookpot | kassoel |
koor | koer |
kotsen | geubelen, uivergeive |
koud | ka/kaat |
kous | kaas |
krant | gazet |
Kriek | Kreek |
krom | kroem |
krukje | taboeret |
kuil (aardappelen) | koil (patatte) |
kuisen | kosje |
kus | beis |
L |
laatste | leste |
lampenkap | abazjoer |
lantaarn | lanteir |
latrine (buitentoilet) | oisjke |
Lepel | Leiper |
leuk | naaig |
lijn | laain |
loon | prei |
lucifer | stekske |
M |
maan | moan (verlengde korte o-klank) |
maand, maanden | mont, monne |
maart | mi-jeit |
maartse buien | mijeitse baaizje |
maden | moan |
maïs | Spoansje(n) terf |
man (oudere) | peij |
man, maat (stopwoord) | joeng |
mannetje | menneke |
mantel | paltou |
medaille | maddolle |
meer dan | mier as |
mei / mij | ma |
merel (vogel) | mijeirloem |
mest verspreiden | bèren |
meter | meiter |
metselaar | masjer |
metselen | masje |
mijn | maa(i)n |
miljard | miljaar |
miljoen | miljoon |
moe | meug |
moeder (oudere) | moijer |
mooi | schoen |
mooiprater, valsaard | toutentrèkker |
morgen | merge |
morsen | steutte |
morsen; knoeien | dasjterre |
mosterd(saus) | mostoad(saas) |
motorkap (auto) | kappo |
muggenzifter | peizeweiver |
muis | moois |
muts | moesj |
N |
naakt | in zennen/ein bloeten |
naar 't cafe gaan | no t stamenei goan |
naar het toilet gaan | no toschke goan |
naargelang | novenant |
nagel | noagel |
navel | noagelenbooik |
negen | neige |
negentien | neigeteen |
negentig | neigetig |
nekvel | skabbernak of schabbernak |
neus | nuis |
nietsnut | janm'nkloeten |
O |
oktober | oktuiber |
omhoog | ommoeg |
onbekwame | passakroet |
onderhemdje | lefke |
ongeloofwaardig persoon | dasjterreir |
onnozelaar | bietekwiet |
oog | oeg |
ook | oek |
oor | oer |
op de markt | op de met |
opnieuw | veneir |
opschepper | zjèstepei |
Oranje | Oranne |
oud, oude | aat, aave |
overjas | pardesu |
P |
paard / paarden | pjeid / pjeiren |
paars | moof |
pannetje | penneke |
pantoffel | slasj |
papier | pappee |
pastoor | pastoer |
paus | paas |
peer | peir |
pijn | zie |
pinklicht | pinker |
plaats | plosj |
plafond | plafong |
plein | plaan |
politieagent | zjanderm |
poortje | poetje |
poot | poet |
postzegel | tember |
potlood | krèjonj |
prei | parraa |
prentje, foto | billeke |
problemen | kweddele |
R |
raden | groan |
radijs | radaais |
radijzen | radaaize |
regenbui | baaisj |
regenen | reigere |
reis | raais |
rem | frein |
reuma | remmattis |
rijden | raan |
Rolluik | Vollè |
rommel | bazaar |
rood | roet (maar 'roe bloeme') |
rook | doemp |
room | kreimfresj |
roos, rozen | roes, roeze |
ruitjespapier | pappee mé karruikes |
ruziemaker | ambrasmoaker |
S |
schande | affront |
schemerlamp | lampadeir |
schilderij | tabloo |
schommel, schommelen | roesj, roesje |
schoolmeester | schuilmiester |
schort | veusschoet |
schouder | schaver |
schreeuwen, wenen | schrien |
schuif, lade | schooif |
schuur | scheu |
sla | sallo |
slaapwel | sloppel |
slag (in het gezicht) | mossel, pattat, gallet |
slagboom | barriel |
slokop | sloekker |
smeren | smeire |
snee, sneden (bv. brood) | snei, sneie (broet) |
sneeuw | snie |
sneeuwen | snieven |
snoepen | smosjterren |
snor | moestasj |
soepvlees (runds) | bollee |
soms, heel af en toe | vantaait |
spar | speir |
spataders | varrisse(n) |
spelverslaafde | tosjer |
stamper voor lambikbier | ne lambikstoemper |
steeds | alzeleiven |
steen | stien |
steenkool | oelle |
steenweg | sjossee |
stekker | prees |
stom | stoem |
stoofvlees | stoufkabbernàan, stuifflies |
storen | derransjeire |
straatkant, riool | zep |
straks | sebeet (binnenkort vandaag) / fluis (later op de dag) |
streek (regio) | streik |
strot | struit |
struik | strooik |
struis | stroois |
sukkelaar | soekeleir |
T |
taart | patteike |
tachtig | taggetig |
tandarts | dantist |
tante | mattant |
tapijt | tappaait |
tas (voor drank) | zjat |
teelballen | kloete |
teen | tien |
tegel | tichel |
tegenstribbelen | roespeteire |
telefoon | tellefong |
terug | wei |
terwijl, intussen | swaailst |
Thuis | Tois |
tien | teen |
toch | pertang |
toilet | osjke |
tonen | toene |
tong | toeng |
tortelduif | titeldoif |
tot morgenvroeg | tot mergevreug |
traphal, overloop | paljè |
trein | traain |
trom | troemel |
truitje, shirt | varuis |
twaalf | tweuhlf (korte klank) |
twee | twie |
twee blauwe ogen | twie blaa oege |
tweede | twidde(s) |
U |
uurwerk | arlozje |
V |
vaatdoek | schuitelvot |
vagina | foef, misjol |
valsspelen | trisje |
Vandaag | Vandoag |
varkensgebraad | verkesgebroat |
veertien | vieteen |
veertig | fietig |
veldwachter (bij uitbreiding ook voor de politie) | sjampetter |
venster | vajnster |
vensterluik | blafteur |
verdacht, obscuur | loesj |
verkeerd behandeld door dokter | mismiestert |
verkeerd ingelicht | aboois |
verknoeien | moeisse |
vernielen door onkunde | verdisterweire |
verraderlijk | treiter |
verwoesten | vermassakreire |
vier | veer |
vierkanten | karokes |
vijf | vaaf |
vijs | vaais |
vijver | vaver |
vliegenraam, hor | moestikeir |
vliegtuig | vleger |
vlinder | pepel |
vloer | vleur |
voet | veut |
voetpad | trotwaar |
voordeur | vuidui |
voormiddag | vuineun |
voortvertellen | duizegge |
Vooruit! | Allee! |
vork (eetgerief) | verkèt |
vragen | vroage |
vreemd, buitengewoon | skaa |
vreten, verorberen | frette |
vroeg | vreug |
vroeger | vreuger |
vrouw | vra |
vrouw (oudere) | meij |
vuur | veu |
W |
waar ga je naartoe | woa gorregaa noatoe |
waardeloos spul | bucht, brol |
wagen | nen otto |
wantrouwen (werkwoord) | wantrave |
wasbak | èvjè |
waterbestendig tafellaken | twailseree |
wc | tosjke |
weduwe | wijf |
week (niet hard) | wiek |
week (zeven dagen) | weik |
weer (nog eens) | vedroem |
weg (is er niet meer) | schampavie |
wenkbrauw / wenkbrauwen | wenkbra/wenkbrave |
wijn | waain |
wildeman | willerik |
winterjas | palto |
witkalken | witten |
wrijven | vraaive |
Z |
zeep | ziep |
zeer (bijwoord) | naaig |
zeven | zeive |
zeventien | zeiveteen |
zeventig | seivetig |
zeveren | zievere |
zo | zoe |
zomer | zuimer |
zonet | zjust |
zorg voor jezelf | swanjeida |
zuipen | zooipe |
zurig | ransj |
zwaard | soabel |
Zwart | Zwet |
zweet | zwiet |
zwoel (weer) | doef |