| 'Alles wat uut Bolsert komt, suupt.' | 'Alles wat uit Bolsward komt, zuipt.' Blijkbaar hebben Bolswarders de naam dat ze veel en of vaak drinken. |
| fyne streekjes | vuile, achterbakse streken |
| Hij het de houten overal aan. | Hij is overleden. |
| Hij het een flinke stuiter. | Hij is redelijk bezopen. |
| Hij het Mukkes siën. | Hij heeft te diep in het glaasje gekeken. |
| Hij het se achter de ellebogen. | 'Hij heeft ze achter de ellebogen.' Een onbetrouwbaar, stiekem persoon. |
| Hij het syn nocht. | Hij heeft geen zin meer. |
| Hij is as een uule. | Hij is vreselijk dronken. |
| Hij is dronken. | Hij het een dikkeniën. |
| Hij is wat rimpen. | Hij is wat geïrriteerd. |
| Jonge, ga in je hannen poepe en ballen make. | 'Jongen, ga in jouw handen poepen en ballen maken.' Als een kind zich verveeld en klaagt bij vader of moeder. |
| Min op 'e beulich | Zich niet helemaal lekker voelend. Niet fit. |
| Must dyn freet houwe! | Je moet je bek houden! |
| Op 'e kakkenoëne | Op de kop, andersom. De oorsprong ligt bij het spelen met de tol (top in ut Bolserters). Als de tol door een handigheidje op zijn kop terecht kwam. |
| Over ut mot komme | Als iets je overrompelt. |
| Se het 'm om. | Zij is een beetje dronken. |
| Sij is toetalalie. | Zij is enorm dronken. |
| swetse en swere | zwetsen en vloeken |
| Ut liekt de ouwe Sik wel. | Als iemand puffend en met moeite iets bewerkstelligt |
A |
| apenuut | appennoot |
| asen | straks |
| askepôlle of pôlle | vuilstortplaats |
| avend | avond |
| awesere | opschieten |
B |
| babbelegoechjes | fratsen |
| bargebieten. | ruzie, heibel, problemen, gedonder. Dêr komt bargebieten fan.' Iets wat nog leuk begint, maar waarvan duidelijk is dat het waarschijnlijk in ruzie eindigt. |
| bêd | bed |
| berch | berg |
| bêst | goed |
| beulich | lichaam |
| binne- bin - weest | zijn - ben - geweest |
| boatsy | bootje |
| boatsy of boatsylui | bootjesvolk. Meestal denigrerende term voor minder aan de maatschappij aangepaste mensen. Schorriemorrie of tokkie. |
| boembakker | grote knikker |
| Bolserter ketierke | 'Bolswarder kwartiertje.' Een in Bolsward algemeen geaccepteerde hoeveelheid tijd die je bij officieuze afspraken te laat mag komen. |
| braan | brand |
| broad | brood |
| bruch | brug |
| búse | broekzak |
| busgroëntsy | bloes |
| butter / boater | boter |
| buuk | buik |
| buüs | buis |
D |
| del | neer |
| dêr | daar |
| dêrom | daarom |
| Dij. Gaane we bij dij een potsy bier drinke? (Gaan we bij jou een biertje drinken?) | Jou |
| dinke - dink - docht | denken- denk - gedacht |
| dînsdach | dinsdag |
| do | jij (mannelijk) |
| do leist | jij ligt |
| doëne - deden - deen | doen - deden - gedaan |
| donderdach | donderdag |
| dyn | jouw (mannelijk) |
E |
| een fyne | Een niet katholiek persoon, maar wel gelovig (scheldwoord) |
| elkeniën | iedereen |
| erch | erg |
| evaluasy | evaluatie |
F |
| fader | vader |
| fekaansy | vakantie |
| ferdivedaasy | ontspanning |
| fergees | gratis, voor niets |
| ferlet fan | behoefte aan |
| fersake | niet nakomen, ontrouw |
| fersake | verzuimen, niet nakomen, iets niet doen terwijl het wel moet. |
| ferstaan | verstand |
| feugel | vogel |
| feul | veel |
| float | hittepetit, een assertief, vrolijk, beetje prettig gestoord meisje, of jonge vrouw |
| foetbal | voetbal |
| freet | bek, mond |
| frijdach | vrijdag |
| froutsy | vrouwtje |
| fulekaan | iemand die fel kan reageren. |
| fut en daliks | Meteen, vlot, snel |
| fyne | Rooms Katholiek scheldwoord voor iedereen die gereformeerd, hervormd of protestant is. |
G |
| gaane jou | ga jij (vrouwelijk) |
| gaasto | ga jij (mannelijk) |
| garaansy | garantie |
| gedoënte. Hij kreech wat gedoënte met hur. | beginstadium van verkering, kennis aan |
| gefaarluk | gevaarlijk |
| gefoël | gefoel |
| goeie | hallo. Een begroeting. |
| griëme | knoeien, morsen |
| groat | groot |
| guule | huilen |
H |
| haan | hand |
| hakketoantsyfoetbal | voetbal met (te) veel frivoliteiten |
| haljetrawalje | halsoverkop |
| harré | hallo of hoi. Uit Bolsward afkomstige groet. |
| hasses | hoofd / kop |
| hesto | heb jij (mannelijk) |
| hevich | prachtig, machtig mooi, te gek |
| hewwe - hef - had | hebben - heb - gehad |
| hewwe jou | heb jij (vrouwelijk) |
| hon | hond |
| húske | huisje |
| huultsy | velletje van een apennoot, pinda |
| huus | huis |
I |
| ik suu, do suust | ik zou, jij zou |
J |
| jim. Jim kat skyt bij mij in de tuun (Jullie kat schijt bij mij in de tuin). | jullie |
| jonkje | jongetje |
| jou | jij (vrouwelijk) |
| jouw | jouw (vrouwelijk) |
| juust | correct, juist |
K |
| katte-ooch | doorzichtige glazen knikker |
| kees | kaas |
| keetlelle | kattenkwaad, ouwehoeren, pret beleven |
| kien | kind |
| kinne - kinden - kind | kennen - kenden - gekend |
| kinne - konden - kinnen | kunnen - konden - gekund |
| kloatsak | klootzak |
| knibbel | knie |
| kouwe Harry | biertje |
| krij-an | tikkertje |
| krije - kregen - kregen | krijgen - kregen - gekregen |
| krimmenere | zeuren, klagen, jammeren |
| kroech | kroeg |
L |
| leasus | laarzen |
| lêgge - lêg - leit | liggen - lig - gelegen |
| leiden - lei | lagen - lag |
M |
| maandach | maandag |
| makkeluk | makkelijk |
| mantsy | mannetje |
| meensen | mensen |
| meiske | meisje |
| miëge | zeiken |
| moeke | moeder |
| musels | mazelen |
| múske | muisje |
| Mut naar de plee | Moet naar de wc |
| mutte - mut - mutten | moeten - moet - gemoeten |
| muus | muis |
| myn | mijn |
N |
| naar de barrebiesjes | kapot, eraan gaan, naar de kloten |
| negoasy | Handel, handelswaar. |
| nocht. Hij het er nocht in. | zin. Hij heeft er zin in. |
| nusje | een aantal, een paar, een onbepaalde hoeveelheid |
| nuuver | vreemd |
| nuüd. Hij is wat nuüd. Maar sij is heulemaal een nuüten iën. | vreemd, raar, merkwaardig |
O |
| oalykoek | oliebol, scheldwoord voor een Bolswarder persoon. |
| oans | ons |
| Oates en toates | Vaak, heel vaak |
| Omskaaie | Verveeld rondscharrelen |
| op skuul | achter de hand |
| opsternaat | opstandig, recalcitrant |
P |
| pielkebuüs | pijltjesbuis. Een van pvc gemaakte buis om van papier in elkaar gedraaide pijltjes weg te schieten door middel van een korte, ferme blaasstoot op de buis. |
| Poer. Bijvoorbeeld: poerbêst of poermin. Ik foël my poerbêst (Ik voel me heel erg goed). Die nije boat befalt my poermin (Die nieuwe boot bevalt me heel erg slecht). | Heel erg ... |
| pôlle | vuilnisstortplaats |
| pong | beurs, portemonnee |
| post | brug |
| potsy bier | glaasje bier |
| Prakkiseare | Nadenken, diep nadenken, peinzen. |
| pylk | pijl |
| pyn, pyne | pijn |
| pynehasses | hoofdpijn |
R |
| roomse paap | scheldwoord voor een rooms katholiek persoon. |
| rugele. De kerstboom rugelt na een paar weken. | uitvallen. De Kerstboom valt na een paar weken uit. |
S |
| saan | zand |
| saturdach | zaterdag |
| saves | 's avonds |
| se / sij | ze / zij |
| see | zee |
| sellie | gezellig |
| seumer | zomer |
| seun / soan | zoon |
| siël | 1 ziel. 2 meelijwekkend, zielig persoon |
| siene - sach - siën | zien - zag - gezien |
| skaap | schaap |
| skamibami | schaamte |
| skoal | school |
| skoën | schoen |
| skotskedribbele | rennen over ijsschotsen |
| skriëmer | huilebalk |
| skruutel | Verlegen, beetje angstig |
| skuule | schuilen |
| skuur | schuur |
| snotbongel | 1 snotneus, snotjongen, kleine kwajongen die niets in te brengen heeft. 2 Zichtbaar semi vloeibaar stuk snot hangend aan de neus. Zoals vaak bij peuters. |
| soatsy | zootje of zooitje |
| sooi | 1 Nauwe ruimte tussen twee huizen. 2 zooi, ouwe bende |
| Spaanse knikker | witte stenen knikker met gekleurde versiering |
| stadsy | stadje |
| straan | strand |
| stron | stront |
| sù | zo |
| sù'n | zo'n |
| sùdat | zodat |
| sùfeul | zoveel |
| sùndach | zondag |
| Suntematten | Sint Maarten |
| suuden - suu | zouden - zou |
| suuker | suiker |
| suupe - suup - sopen | zuipen - zuip - gezopen |
| suurtsy of suuter | mietje (scheldwoord) |
| suuterich | schamel, schraal, verlept, bekaaid, sjofel |
| suuvel | student aan de zuivelschool |
| suuvelskoal | Zuivelschool. Hogere en middelbare school voor levensmiddelentechnologie. |
| swere | vloeken |
| swetse | zwetsen |
T |
| taai iize | Met een rijtje jongens op over golvend ijs rennen. |
| thuuspyne | heimwee |
| top | tol. Kinderspel op straat uit vroegere tijden. |
| toppe. Sille we op straat toppe | tollen. Zullen we op straat tollen |
| trabbeljoetskes | leuke, charmante schoentjes |
U |
| ut | het |
| uut | uit |
W |
| weest wel | weet je wel. Als nauwelijks iets toevoegend zinnetje achter de hoofdzin. |
| werom | terug |
| wêrom | waarom |
| wiid | wijd |
| wiif | wijf |
| wille - wuuden- willen | willen - wilden - gewild |
| wille jou | wil jij (vrouwelijk) |
| woënsdach | woensdag |
| wuusto | wil jij (mannelijk) |
