| 'Alles wat uit Bolsward komt, zuipt.' Blijkbaar hebben Bolswarders de naam dat ze veel en of vaak drinken. | 'Alles wat uut Bolsert komt, suupt.' |
| 'Hij heeft ze achter de ellebogen.' Een onbetrouwbaar, stiekem persoon. | Hij het se achter de ellebogen. |
| 'Jongen, ga in jouw handen poepen en ballen maken.' Als een kind zich verveeld en klaagt bij vader of moeder. | Jonge, ga in je hannen poepe en ballen make. |
| Als iemand puffend en met moeite iets bewerkstelligt | Ut liekt de ouwe Sik wel. |
| Als iets je overrompelt. | Over ut mot komme |
| Hij heeft geen zin meer. | Hij het syn nocht. |
| Hij heeft te diep in het glaasje gekeken. | Hij het Mukkes siën. |
| Hij het een dikkeniën. | Hij is dronken. |
| Hij is overleden. | Hij het de houten overal aan. |
| Hij is redelijk bezopen. | Hij het een flinke stuiter. |
| Hij is vreselijk dronken. | Hij is as een uule. |
| Hij is wat geïrriteerd. | Hij is wat rimpen. |
| Je moet je bek houden! | Must dyn freet houwe! |
| Op de kop, andersom. De oorsprong ligt bij het spelen met de tol (top in ut Bolserters). Als de tol door een handigheidje op zijn kop terecht kwam. | Op 'e kakkenoëne |
| vuile, achterbakse streken | fyne streekjes |
| Zich niet helemaal lekker voelend. Niet fit. | Min op 'e beulich |
| Zij is een beetje dronken. | Se het 'm om. |
| Zij is enorm dronken. | Sij is toetalalie. |
| zwetsen en vloeken | swetse en swere |
| 'Bolswarder kwartiertje.' Een in Bolsward algemeen geaccepteerde hoeveelheid tijd die je bij officieuze afspraken te laat mag komen. | Bolserter ketierke |
| 's avonds | saves |
| 1 Nauwe ruimte tussen twee huizen. 2 zooi, ouwe bende | sooi |
| 1 snotneus, snotjongen, kleine kwajongen die niets in te brengen heeft. 2 Zichtbaar semi vloeibaar stuk snot hangend aan de neus. Zoals vaak bij peuters. | snotbongel |
| 1 ziel. 2 meelijwekkend, zielig persoon | siël |
A |
| achter de hand | op skuul |
| appennoot | apenuut |
| avond | avend |
B |
| bed | bêd |
| beginstadium van verkering, kennis aan | gedoënte. Hij kreech wat gedoënte met hur. |
| behoefte aan | ferlet fan |
| bek, mond | freet |
| berg | berch |
| beurs, portemonnee | pong |
| biertje | kouwe Harry |
| bloes | busgroëntsy |
| bootje | boatsy |
| bootjesvolk. Meestal denigrerende term voor minder aan de maatschappij aangepaste mensen. Schorriemorrie of tokkie. | boatsy of boatsylui |
| boter | butter / boater |
| brand | braan |
| broekzak | búse |
| brood | broad |
| brug | bruch |
| brug | post |
| buik | buuk |
| buis | buüs |
C |
| correct, juist | juust |
D |
| daar | dêr |
| daarom | dêrom |
| denken- denk - gedacht | dinke - dink - docht |
| dinsdag | dînsdach |
| doen - deden - gedaan | doëne - deden - deen |
| donderdag | donderdach |
| doorzichtige glazen knikker | katte-ooch |
E |
| een aantal, een paar, een onbepaalde hoeveelheid | nusje |
| Een niet katholiek persoon, maar wel gelovig (scheldwoord) | een fyne |
| erg | erch |
| evaluatie | evaluasy |
F |
| fratsen | babbelegoechjes |
G |
| ga jij (mannelijk) | gaasto |
| ga jij (vrouwelijk) | gaane jou |
| garantie | garaansy |
| gefoel | gefoël |
| gevaarlijk | gefaarluk |
| gezellig | sellie |
| glaasje bier | potsy bier |
| goed | bêst |
| gratis, voor niets | fergees |
| groot | groat |
| grote knikker | boembakker |
H |
| hallo of hoi. Uit Bolsward afkomstige groet. | harré |
| hallo. Een begroeting. | goeie |
| halsoverkop | haljetrawalje |
| hand | haan |
| Handel, handelswaar. | negoasy |
| heb jij (mannelijk) | hesto |
| heb jij (vrouwelijk) | hewwe jou |
| hebben - heb - gehad | hewwe - hef - had |
| Heel erg ... | Poer. Bijvoorbeeld: poerbêst of poermin. Ik foël my poerbêst (Ik voel me heel erg goed). Die nije boat befalt my poermin (Die nieuwe boot bevalt me heel erg slecht). |
| heimwee | thuuspyne |
| het | ut |
| hittepetit, een assertief, vrolijk, beetje prettig gestoord meisje, of jonge vrouw | float |
| hond | hon |
| hoofd / kop | hasses |
| hoofdpijn | pynehasses |
| huilebalk | skriëmer |
| huilen | guule |
| huis | huus |
| huisje | húske |
I |
| iedereen | elkeniën |
| iemand die fel kan reageren. | fulekaan |
| ik zou, jij zou | ik suu, do suust |
J |
| jij (mannelijk) | do |
| jij (vrouwelijk) | jou |
| jij ligt | do leist |
| jongetje | jonkje |
| Jou | Dij. Gaane we bij dij een potsy bier drinke? (Gaan we bij jou een biertje drinken?) |
| jouw (mannelijk) | dyn |
| jouw (vrouwelijk) | jouw |
| jullie | jim. Jim kat skyt bij mij in de tuun (Jullie kat schijt bij mij in de tuin). |
K |
| kaas | kees |
| kapot, eraan gaan, naar de kloten | naar de barrebiesjes |
| kattenkwaad, ouwehoeren, pret beleven | keetlelle |
| kennen - kenden - gekend | kinne - kinden - kind |
| kind | kien |
| klootzak | kloatsak |
| knie | knibbel |
| knoeien, morsen | griëme |
| krijgen - kregen - gekregen | krije - kregen - kregen |
| kroeg | kroech |
| kunnen - konden - gekund | kinne - konden - kinnen |
L |
| laarzen | leasus |
| lagen - lag | leiden - lei |
| leuke, charmante schoentjes | trabbeljoetskes |
| lichaam | beulich |
| liggen - lig - gelegen | lêgge - lêg - leit |
M |
| maandag | maandach |
| makkelijk | makkeluk |
| mannetje | mantsy |
| mazelen | musels |
| meisje | meiske |
| mensen | meensen |
| Met een rijtje jongens op over golvend ijs rennen. | taai iize |
| Meteen, vlot, snel | fut en daliks |
| mietje (scheldwoord) | suurtsy of suuter |
| mijn | myn |
| moeder | moeke |
| Moet naar de wc | Mut naar de plee |
| moeten - moet - gemoeten | mutte - mut - mutten |
| muis | muus |
| muisje | múske |
N |
| Nadenken, diep nadenken, peinzen. | Prakkiseare |
| neer | del |
| niet nakomen, ontrouw | fersake |
O |
| oliebol, scheldwoord voor een Bolswarder persoon. | oalykoek |
| ons | oans |
| ontspanning | ferdivedaasy |
| opschieten | awesere |
| opstandig, recalcitrant | opsternaat |
P |
| pijl | pylk |
| pijltjesbuis. Een van pvc gemaakte buis om van papier in elkaar gedraaide pijltjes weg te schieten door middel van een korte, ferme blaasstoot op de buis. | pielkebuüs |
| pijn | pyn, pyne |
| prachtig, machtig mooi, te gek | hevich |
R |
| rennen over ijsschotsen | skotskedribbele |
| Rooms Katholiek scheldwoord voor iedereen die gereformeerd, hervormd of protestant is. | fyne |
| ruzie, heibel, problemen, gedonder. Dêr komt bargebieten fan.' Iets wat nog leuk begint, maar waarvan duidelijk is dat het waarschijnlijk in ruzie eindigt. | bargebieten. |
S |
| schaamte | skamibami |
| schaap | skaap |
| schamel, schraal, verlept, bekaaid, sjofel | suuterich |
| scheldwoord voor een rooms katholiek persoon. | roomse paap |
| schoen | skoën |
| school | skoal |
| schuilen | skuule |
| schuur | skuur |
| Sint Maarten | Suntematten |
| stadje | stadsy |
| straks | asen |
| strand | straan |
| stront | stron |
| student aan de zuivelschool | suuvel |
| suiker | suuker |
T |
| terug | werom |
| tikkertje | krij-an |
| tol. Kinderspel op straat uit vroegere tijden. | top |
| tollen. Zullen we op straat tollen | toppe. Sille we op straat toppe |
U |
| uit | uut |
| uitvallen. De Kerstboom valt na een paar weken uit. | rugele. De kerstboom rugelt na een paar weken. |
V |
| Vaak, heel vaak | Oates en toates |
| vader | fader |
| vakantie | fekaansy |
| veel | feul |
| velletje van een apennoot, pinda | huultsy |
| Verlegen, beetje angstig | skruutel |
| verstand | ferstaan |
| Verveeld rondscharrelen | Omskaaie |
| verzuimen, niet nakomen, iets niet doen terwijl het wel moet. | fersake |
| vloeken | swere |
| voetbal | foetbal |
| voetbal met (te) veel frivoliteiten | hakketoantsyfoetbal |
| vogel | feugel |
| vreemd | nuuver |
| vreemd, raar, merkwaardig | nuüd. Hij is wat nuüd. Maar sij is heulemaal een nuüten iën. |
| vrijdag | frijdach |
| vrouwtje | froutsy |
| vuilnisstortplaats | pôlle |
| vuilstortplaats | askepôlle of pôlle |
W |
| waarom | wêrom |
| weet je wel. Als nauwelijks iets toevoegend zinnetje achter de hoofdzin. | weest wel |
| wijd | wiid |
| wijf | wiif |
| wil jij (mannelijk) | wuusto |
| wil jij (vrouwelijk) | wille jou |
| willen - wilden - gewild | wille - wuuden- willen |
| witte stenen knikker met gekleurde versiering | Spaanse knikker |
| woensdag | woënsdach |
Z |
| zand | saan |
| zaterdag | saturdach |
| ze / zij | se / sij |
| zee | see |
| zeiken | miëge |
| zeuren, klagen, jammeren | krimmenere |
| zien - zag - gezien | siene - sach - siën |
| zijn - ben - geweest | binne- bin - weest |
| zin. Hij heeft er zin in. | nocht. Hij het er nocht in. |
| zo | sù |
| zo'n | sù'n |
| zodat | sùdat |
| zomer | seumer |
| zondag | sùndach |
| zoon | seun / soan |
| zootje of zooitje | soatsy |
| zouden - zou | suuden - suu |
| zoveel | sùfeul |
| zuipen - zuip - gezopen | suupe - suup - sopen |
| Zuivelschool. Hogere en middelbare school voor levensmiddelentechnologie. | suuvelskoal |
| zwetsen | swetse |
