| 't is een arme sukkelaar | 't es een erm skeupsel |
| Achterbaks iemand | Nen doêr. Da es nen doêr. |
| Achterrem van een fiets | ene torpedo frain |
| Af en toe aanwezig | Plik -plok hei |
| Afzien | zenne peire zieng |
| Alleen of door toedoen van een voorwerp snelle beweging maken | nen allei goan / ne gank goan / de kardonse goan |
| Als je niet braaf bent, dan ... | A dj'oeg ni vuugt, ... |
| Appeltaart bakken | Toet bakke |
| Bedriegen v.b met kaartspelen | freis doeng - dje zet ne freizeneer |
| Beklijven, aanklampen, vastklampen | Dje kreig ter gi verloat van |
| Bestraffing bij een balspel | De kardonse goan bei petje rulle |
| Bewusteloos gevallen | van zen stekke gedreid |
| Bewusteloos vallen | koalk valle |
| Boze plannen maken | iet in zen stip hêmme |
| Bundel gras | elver graus |
| Communie, Eerste of Plechtige | oere kleine of groëte poase haave |
| Dat is niets waard | Da es gi seuleke wèèd |
| Dat misstaat je niet | Da misstie oeg ni |
| De aardappelen staan al hoog maar ik moet ze nog aanaarden, ophogen | de petakke stoawn al skoewn ma ich móet ze nog húuge |
| De kat / hond moet jongen werpen | de kat / hond moet jungen / jungere |
| De kat heeft jongen geworpen | De kat hei gejungt / gejungerd |
| De moeite waard | tis te-mœtjeweit |
| De stoep moet geveegd worden | De skalei moet gekied /gekoasjt wodde. |
| De zeug moet werpen | de zoeg moet kudderen |
| Doe maar een dutje. | Zet oeg mar e wa af |
| Doodop zijn | De steukke vanien zen |
| Door iets bevoordeeld of benadeeld zijn | Nââ ze dje geskapeid |
| Drinken aan t flesje | teutelen |
| Droevig klagend wenen | tjoele |
| Een kapot ei | E getutst ei |
| Een middagdutje doen. | Zenne noenestond sloape |
| Een scheet laten | ne veist loate |
| Een stevige middagdut gedaan hebben | Een goei ot getrokke hêmme |
| Een stuk spek | Enne brooi spek |
| Een vrouw die haar hart op haar handen heeft | Een goei djoeb |
| Een zacht gekookt eitje | E locht eike |
| Een zuur gezicht trekken | Een moef of een brot trekke |
| En nu ga je je gedragen, hé. | En nà goat dje oeg vuuge, hê. |
| Er staat veel wind | Het jug hei fel |
| Er stil onderuit muizen | skampavie speile |
| Geen aandacht meer geven aan iemands kwaadheid | Se in heur / zen eige vet loate stoave. |
| Gehurkt zitten | Oep oer heukke zitte |
| Gerst oogst | gasten oegst |
| Geschifte melk | gedreize melk |
| Goedhartig vrouwmens | Een goei djoep |
| Haast je een beetje | Spoedoeg e wa. |
| Heel veel angst hebben | De antroase oep zè lijf hêbbe |
| Helemaal uitgeput zijn | poempaf zen |
| Het haalt niets uit | 't is ginne vans |
| Het is bijzonder goed | Tes parteklier goed |
| Het is helemaal kapot | 't es de steukke vanien |
| Het is me nogal wat. | tès mich tien en taander |
| Het is naar de vaantjes | Tes no de voinkes - Tes no de faradjiere |
| Het is warm drukkend weer | t'is laf weer |
| Het lot van een mens | Den dy van enne mins |
| Het toneel is begonnen | de conceir ès begòs |
| Hij had amper genoeg geld in zijn zak | Hée krée genoeg geld in zen tes |
| Hij is juist weg | es djust eweg |
| Hij is slordig gekleed | he ziet er mar verhoepdjakt eit |
| Hoe ben jij daar aangekleed | Wei loop djé do gepatronneet |
| Hoeveel zou dat wegen probeer eenmaal | weivuel zo da wooge puist ne kir |
| Hoog van de toren blazen | veul broodvet make |
| Houtstukjes bij het uitkappen van een boom | Spône |
| Iedere Belg heeft een baksteen in zijn maag | Iedere Bèlgsj héé enne karêêl in zènne maag |
| Iemand die doet alsof hij alles kan | dee kan rijme en dichte zonder ze gat oep te lichte |
| Iemand die zaagt en klaagt | djaapeine |
| Iemand die zaagt en klaagt | Sooie |
| Iemand die zijn verstand verloren is | Deé es ne mie heel djust bei zen mêmores |
| Iemand met twaalf stielen en dertien ongelukken | Nen trasmestie |
| Iemand mores leren | Iemand bei zenne kalée pakke |
| Iemand naar de *tuut* sturen | Loep no de faradjiere |
| iemand pijnigen met woorden | iemand zen hat eitfretten |
| Iets gratis erbij krijgen, op de koop toe | Iets drawet krijgen |
| Iets snel herstellen | iet rafistoleere |
| Ik ben voor het behouden van het Walshoutems dialect | Ich bîn ver 't behââd van 't plat Hotems |
| Ik ga een beetje rusten | Ich goan mich a bietje doalkappe |
| Ik ga er mijn hersens niet mee pijnigen | Ich goan ter men hosse ni bei krinke |
| Ik ga mij een beetje leggen | Ich goan mich e wa doâl kappe |
| Ik had me kunnen verwensen | Ich hââ mich koêne verduume |
| Ik heb buikloop | Ich heub den rappe - ich heub den afgank |
| Ik heb mij overdaan | Ich hûb mich vergallopêêd |
| Ik heb mijn voet verzwikt, verstuikt. | Ich hêb menne voet ûmgekloenke. |
| Ik heb teveel gegeten | Ich zen dempig gêête |
| Ik laat ze doen | Ich loat se gewêêde |
| Ik moet er vandoor | Ich moet voetsj goan |
| In beweging blijven | gengig blijven |
| In de omgeving | In den environ |
| In godsnaam | In gotserenaeme |
| In het niets vergaan | akrauw dree |
| In het oog houden | in de mot haave |
| Jaag mij weg, stuur mij door | Keiët mich vots |
| Je bent een lekkerbek | dje zeit n sleimp |
| Je bent me er eentje | dje zeit mich nogal ne kadei (volw) / ë pateike (kind) |
| Je hebt het kapot gemaakt | Dj'êt het no de voinkes gehollepe |
| Je hebt mij gekwets, benadeeld. | Dje hêt mich in men rââpe geschete. |
| Je komt er goed voor (iemand die sjiek gekleed is) | Amai, dje gôat zekers oep oer groot êit |
| Je moet je er niet mee bemoeien | Dje mût oer snaat doo ni tûssesteeke |
| Je moet je ogen openhouden en opletten | Dje moet oer kuit oape haave |
| Je zal luisteren of je zal wat meemaken | Dje moet leistere of 't zal oeren taar ni zen! |
| Je zou ze belonen zonder dat ze er moeite voor gedaan heeft. | Dje zôat se vijf elle veur ene frank geve |
| Kapot maken (voorwerp) | No de faradjiere huelpe |
| Kapot maken (voorwerp) | verkammezôle |
| Kom binnen en ga zitten | kom in en zet oech / kap oech daol |
| Kom binnen en zet u. | Kom in en kap oech doâl |
| Kom hier mijn kind | Kom hei mennake |
| Komen knuffelen, (jong kind) | Komen fluizen. (een fluis) |
| Laat het maar zijn gang goaan | laut het mar potkeire |
| Lieve God, hoe is dat toch mogelijk | Bin a mee bon djuü, wij es't toch meugelèk |
| Loop naar de duivel | Loep no de faradjie |
| Meikevers vangen in de tuin onder de seringenboom | Baloene pakke in de wermeshof onder de makrauseleer |
| Met een spel ex aequo spelen | boef spelen |
| Met iemand een grap uithalen | iemand ne kloewt aftrekke |
| Mijn arm kind | Me doestig schoap |
| Mijn sokken | Mein veutsels |
| Na het rooien van aardappelen het veld nog eens controleren met een tuinhaak. | Goan heuke |
| Naar de kapper gaan (vrouwelijk) | no de krolle goan |
| Naast het tuinpad staat een seringenboom en daar zit een lieveheerbeestje op | teige het peenke van de weremeshof stië enne makrauwzeleejr en dauwe zit ∂ pavj∂ll∂k∂ oep |
| Niet in staat zijn, niet slim genoeg. | ni kapabel zen |
| ongerust zijn over iets | in zê beskeire zen |
| Onrustige slaper | ne vruuteleer ne winkeleer |
| Ons Lieve Vrouw Hemelvaart | Aus Lievrouw Half Oest |
| Onvast lopen t.g.v. draaierigheid | daandele |
| Onwel worden, bewusteloos gaan | ene bloedoepdrang krijgen |
| Oorvijg geven | toeffeling dree |
| Opeens stond hij voor mij | en oepins stond em bots veur mich |
| Opgebaard | oep de walm ligge |
| Pas maar op of ik ...... | Pas mar oep of ich zet oeg onder |
| Prettig gestoord zijn | Piepel zèn |
| Repliek op iets dat niet correct is. | Maa-woei-djée |
| Respons op iets dat niet waar of onjuist is | Ten duu |
| Rondgaan voor het stoeltjesgeld tijdens de kerkdienst te ontvangen | Bij de klip rondgaon |
| slechte kwaliteit | koepkloet |
| Slechte pint bier | verskoolt glas bier |
| Slordige vrouw | hangbet |
| Snel en inspannend | katjuur geven |
| Tarwebloem van de zemelen schieden | bultere |
| Te voet veel weg afgelegd hebben | rond gedretst |
| Trekkar voor paarden met 2 wielen | boddelkeir |
| Vals, vleiende mooi praterij | Hei kum se/ter skoen mennekes verkoepe. |
| Veel (overdadig) gegeten hebben | Ich bin dempig gête. |
| Vlug een potje hoofdkaas bij de beenhouwer halen | allel e pueteke huutkees bij de bienoor hoale |
| Vrouw die met veel smaak iets eet | Een slemp |
| Waar wil je uitstappen | Moe moet ich oeg afzette |
| Waarmee moet ik je boterham smeren / beleggen | Bei wa moet ich oer taat plekke |
| Waarom ben je zo grof tegen mij | Verwa zè dje zoe brûtzoadig tege mich |
| Wanneer het verkiezing is gaan we stemmen | As het voezing es, dan goan we voeze. |
| Wat een hoop brol is me dat hier. | Wan vivarie es mich da hei |
| Water halen aan de bron | Wetter hoale an de bon |
| Welstellend, rijk (financieel / materieel) | dik besnoven, dik besnaad |
| zak van 20 kg | melooi |
| Zeer snel iets doen | klatjuur geeve |
| Zich onnozel denken om tot een oplossing te komen | Ich huib mich onnuzel gespékkuleid. |
| Zie maar dat je je gedeisd houdt | Ziet mar da dje oech vuugt |
| Ziek aan 't worden | iet an't bruu |
| Zo dronken als een bloedzuiger | Zoe zat as 'n èchel |
| Zolder of schuur waar gedorste graanschoven lagen | Den tas |
A |
| aaien | fiejste |
| aalbes | roewj kroesel |
| aalbes | roewj-, witte-, zwatte kroesel |
| aan elkaar | an makaander |
| aanbieden | oanbieje |
| aaneen | annieën |
| aangetekende brief | recommandé |
| aangroei | oanwas |
| aanhangwagentje | keirke |
| aankleden | oanklieë |
| aankoop | oankoeëp |
| aanmaakhout | finkelhoot |
| aannaaien | aonnêje |
| aardappel | petak |
| aardappelmesje | petakkemeske |
| aardbei | èèjdsbéér |
| aardbeien | èèjdsbéére |
| aarde | èèjd |
| absoluut | parfors |
| achterbakse | doeër |
| achterbeen (onder) | brooi |
| achterrem van een fiets | frain majeu van enne vélo |
| achterste | èchterste |
| acné | broebels |
| actief, levendig (kind) | vengig |
| adem | ooësem |
| ader, bloedvat | hoor, een |
| af en toe | van teit tot teit |
| Af en toe (onvoorspelbaar) | Plik-plok |
| afdak | baar |
| afdak | skot |
| afdingen, schooien | pingele, pinkele |
| afgegen | wijd |
| afgemat, uitgeput | verhaabraakt, gehaabraakt |
| afknijpen | afpitse |
| afkoelen | afkùùle |
| afmatten | aftoekke |
| afranselen | aftroeve |
| afrikaantje (bloem) | stinkerke |
| afrollen, afvallen | afreddele |
| afroommachine | krèmeus |
| afschampen | afketse |
| afschuiven, afglijden | reddele, afreddele |
| Afsnoepen | Afpuitere |
| afstoffen | hêt stûp roape |
| afstropen (konijn, haas) | ville, afstrupe |
| aftrekker | raklet |
| aftroggelen | afleize |
| afwijzen | afkètse |
| ajuin | djaan |
| ajuintjes | djünkes |
| akkerland | Laant |
| al lopend | loeëpend |
| alleen (deze) | inkel dée |
| allesdurver | katjeng |
| als | as |
| altijd | alfoeës |
| anderhalf | onderhalf |
| angst | antroase |
| angst (vorm van) | fiflain |
| angstig persoon | broekschijter |
| anjer | djenoffel |
| appelmoes | appelpruet |
| appelmoes | compotte - prüt |
| appelmoes | preut |
| appelspijs | preut |
| Appeltaart | Toet |
| appendicitis | pantesit |
| aquadukt | akkaduk, sloeker |
| arm | èrrem |
| arm schaap | erm skooëp |
| arm schaap | men erem skoop |
| arme | èrreme |
| armoe | èrmuu |
| as uit kachella | asse |
| Asbak | cendri-jêi |
| auto | otto |
| auto (versleten) | rammelkeir |
| avondeten | noostond |
| azijn | eik |
B |
| baal stro | 'n bot stroei |
| baard | baad |
| baarmoeder | màtrice |
| baat niet | gien avans |
| babbelen | klappe |
| babbelen (binnensmonds onverstaanbaar) | broebele - moemmele |
| babbelen (langdurig) | lammeire |
| badkostum | maillot |
| bakker | bèkker |
| baksteen | kàrêêl |
| baksteen | kariel |
| balein | balèine |
| banaan | banàn |
| band | baand |
| band, auto banden | baand , mv.: bèn |
| bangerik | broekskijter |
| bankbiljet | brifke |
| bankroet | blut |
| bareel | bariel |
| baskuul | wôôg |
| bastaard | bastáád |
| bebloed | beblùd |
| bed | biebak, kazamatt |
| bedelaar (ster ) | beddeleer, beddelos |
| bedevaart | bêêwèg |
| bediende | bedìnde |
| bedriegen | bejoddele |
| bedrijvigheid, drukte | begankenis |
| bedroefd | mistruustig |
| bedwingen, inhouden | mèntenere |
| beek | beik |
| beeld | bieëld |
| beenbeschermers, soldaten | gette |
| beenbeschermers, voetbal | skeenlappe |
| beenhouwer | biënnoar |
| beer (varken) | bier |
| beerput | mèspoel |
| beest | biës |
| beet / hapje | boëf / bùfke |
| beetje | ê bikke |
| beetje (een ) | e bikke |
| beetje (vloeistof) | kletske, klatske |
| begeven | begêêve |
| begonnen | begòs |
| behangapier | tàppisséérpapiër |
| behangen | tàppiséére |
| behoud | beââd |
| beitel | bétel |
| bejaard | aad |
| bejaardentehuis | aad péékeshuis |
| bekaf | zonder foep |
| bekeuring | percès verboal |
| bekommerd zijn | in zè beschêer zèn |
| belangrijkste | princepôalste |
| beledigen | affronteire |
| beleefd | belêêf |
| beleggen (geld ) | placéérè (geld ) |
| belg | belgsj |
| bemoederen | bemoeïere |
| benaderen | kotterbij kòme |
| benauwd | benââd |
| bendenwaarts | onderwêêts |
| beneden | onder |
| benen | biën |
| benzine | naft |
| benzinepomp | nafpoemp |
| benzinepomp | naftpoemp |
| bepaalde hoeveelheid (medicijn) | droegge |
| beplanting | beplâânting |
| bereid | geriëd |
| bereiden | geriëdmaake |
| bergachtig | bèrgèchtig |
| bergafwaarts | bergafwêêts |
| bergpad | bergpêêngke |
| beroep | stiel |
| beroerte | beslag / attak |
| berop | bergoëp |
| beschaafd | goed oepgebrocht, geciviliseed |
| beschaamd | beskaâmp |
| beschadigd | g-abbumeit |
| beschadigen, verprutst, naar de `kl` geholpen | vermassakreire, vermassakreit |
| beschimmeld | beskùmmeld |
| besje | krùùsèlke |
| beslag | diëg |
| beslagen (ruiten) | bedwosemd |
| besnijden | besnêë |
| bespat | bemasseld, begoid, besmodderd |
| bespotten | aatskijte |
| besprenkelen | besprìnkèle |
| bessen | kroesels |
| bessengelei | kroesseldjelei |
| bessenstruik | kroeselstroek |
| bestaan / bestaat | bestoan / bestïè |
| betaalbaar | betoalboâr |
| betegelde stoep | skalei |
| betegelen | betìchèle |
| betekenen | betiekele |
| beter | beêter |
| betogen | betoëge |
| betonkapper | piosser |
| betweter, blaaskaak | fel-maeker - da is ne felmaeker |
| betwisten, bekritiseren | kritikeire, retikère |
| beukenootje | buùkeneutje |
| beukenschors | buùkeskots |
| beurs | bos |
| beurs | bos, zak, zekske |
| beurt (uw) | oeren toer |
| beven | bibbère |
| bevestigen (bevestigende respons) | mènzekkers |
| bevlekken | bemasselen |
| bevlekken, spatten op maken | bemasselen |
| bevuild | belebberd |
| bevuilen | begaaien |
| bewaarkast voor eten | gardmanjééke |
| bewegen (zich) | boegère, oech herdoeng |
| bewonderen | admireire |
| bewusteloos gaan | van zen stekke dréé, kolleuk valle, van zenne sus, ne bloedoepdrank gekregen, doarnis goan |
| bezem | bèssem |
| Bezittelijke voornaamwoorden | mêne veilo - oere veilo - zenne veilo - heure veilo - auze veilo - oerlingze veilo - hunne veilo |
| biceps | forsballe |
| bidprentje | doëdsbilleke |
| bier (van minder kwaliteit) | fleukesbier |
| bierbuik | bierpens |
| bierglas 25 cl | kapper |
| bierviltje | bierkèetje |
| biet | robieët |
| bij | bieën |
| bij | bien |
| bij hem thuis | tezennes |
| bij hen thuis | tunnes |
| bij jou/hem/haar thuis | thoeres |
| bijeenhouden | betieënhaa |
| bijhalen, uitsteken | potkèere |
| bijltje | bèlke |
| bijna | bekàns |
| bijna | bekans, hoas |
| bijten, gebeten | knoeppe, geknoept |
| binden | binge |
| bingospel | kinkaate, kinne |
| binnen enkele ogenblikken | sebiet, sevves |
| bioscoop | cinèmà |
| bivakmuts | passe-montanje, euvertrekmuts |
| Blaar | Blein |
| blaar | bloar, blein |
| bladeren | blêêër of bleur |
| blaffen | basse |
| blauwe bessen | daavebeire |
| blikopener | doewzeopener |
| bliksem | weerlich |
| bloeden | bluje |
| bloeden | blùùë |
| bloedzuiger | èchel |
| bloemetjes buiten zetten | oep skeut goan |
| bloemkool | bloemkuùl |
| bloempje | blummeke |
| bloot | naks |
| blootvoets | berrevoêts |
| bluffen | stoeffe |
| blut, zonder geld | boet zen |
| bodem | booïem |
| boekentas | kalbas |
| boekentas | malet |
| boekentas op rug gedregen | boetzak |
| boenen | sireirre |
| boerenkar op 3 wielen | gàljò |
| boertje laten | rûpsele |
| bof | boeflètte / syn. : oerlappe |
| bokaal | bokàl |
| bontjas | pèlsepàlto |
| boodschap | commïsse |
| boodschappentas | filêt |
| boom | boëm / mv.buum |
| boom, bomen | boem, mv. buum |
| boomschors | schots |
| boomzaag | droem |
| boon | boën |
| bord | taluur |
| bordeel | kabberdoesj |
| borrel | bak, witteke, druèppel |
| borrelen, koken | broebbele |
| borst | bòs |
| borstel | bostel |
| borstelen | bostele |
| borstelen, vegen | kiere, - voltooid deelwoord : gekiet |
| boterbloempjes | botermardjènnekes |
| boterham; boterhammetje | sné; tààt; snééke; bouterhemmeke |
| bouwvallig, onstabiel | kadduk |
| bovenzakje (kostuum) | posjet |
| braadpan, bakpan | brooipan |
| braaf zijn | vúge |
| braaksel | euvergeefsel |
| braaksel | geubbel |
| braambessen | davebêre |
| braden | brooie |
| braken | uitvergéve, spá, spouw |
| bramen | brèmme |
| brandkast | kofferfoor |
| brandnetel | nietel - nietels |
| breekijzer | hameêt |
| breien | strikke |
| breinaald | strikijzer |
| breiwerk | strikkous |
| Bricoleren | koeteren |
| briefkaart | poskaât |
| bril (zonder armen) | pijsnée |
| brillendoos | brilkas |
| broeden | bruùë |
| broedhen | kloek |
| broekklem | broespèlle |
| broer | bruu |
| bromfiets | mòttocyclet, tuffer |
| bron | bon |
| bronstig | luûpïg |
| brood | broëd |
| brood | broet, ~ verkleinwoord : bruutje |
| Broodhapje - paardje | Poeike |
| broodje | bruûdtje |
| Brr.., het is koud | Soeg, tes kaad |
| brrrr.. het is koud | soech, souch tes kââd |
| brug | brük |
| brutaal kind | snotsnaat |
| bucht (slechte goederen) | kamelot |
| buik | boek |
| buikloop | den afgang |
| Buil | Huts - ich ben teige de lampadeir geloepe en hûb n huts oep meine kop |
| bult | boelt |
| bumper | baarsjok |
| buren | geboere |
| burgemeester | majeur |
| burgerlijke begrafenis | civiele begrafenis |
| buurten | àlsieës goan, lammère goan |
C |
| carbid | carbuûr |
| carbonpapier | kalkeirpapier, tuüverpapier |
| cardigan | kazzekei |
| carnavalvierders gekleed met domino en masker | moem, mv. moemme |
| castreren | bute |
| cavia | maasheunke |
| chagrijnige vrouw | zoer praam |
| chaos | ne kloetemanswinkel |
| charlatan | trasmestie |
| chloor | jàvèl |
| chocolade | chocolàt |
| chrysant | krysantêne |
| circus | cirque |
| circus | sirk |
| clitoris | kieteleêr |
| clown | kloon |
| collector | akkaduc, dàker |
| comme il faut | commifaut |
| contact | contac |
| contract | contrac |
| controleren, nazien | inspecteire |
| controleur (spoorweg) | chefgard, kêêtjesknipper |
| cow boy | coy boy |
| criticaster | kritikeur |
D |
| daar | dowa |
| daarom | verda |
| daarvoor | do veur |
| dadel | dad |
| dagblad | gazét |
| dak | daak |
| dakgoot | corniche |
| dakloos | daakloës |
| dakpan | skalder, lei |
| damesfiets | vrolievélo |
| dank je wel | merci |
| dansen | daaste |
| danspartij | bal |
| darm | dérm |
| darts | vaugélepik |
| das, stropdas | plastron |
| denken | peize |
| deugniet | katjeng |
| deuk | bluts |
| diarree | afgank |
| dichtgooien (put) | tásmijte |
| dichtknijpen | tápitse |
| dief | skellem |
| Diep zwaar hoesten | bûchelle |
| dierenarts | pêêdsmiester |
| Dikwijls - vaak , vaker | Dêk, dekker |
| dobbelsteen | mahottebol |
| dobbelstenen | mahottebollen |
| dode | doeje |
| doelgericht schieten | mikke |
| doenig, erf | geleeg |
| dolk | poenjaar |
| dom en ondoordacht handelend manspersoon | wabbe |
| dom en ondoordacht handelend vrouwmens | wooi |
| Dommelen | Swiebele |
| donderbeestje | inkbieschke |
| donker | doenkel |
| doopmeter | pouët |
| doordringende stem | houl stum |
| Doorn | Deun |
| doos, doosje | dôes, duuske |
| dot, dotje | toep, tupke |
| draadje | dreuke |
| draaibank | riebank |
| draaierig | droaièchtige, drojerig |
| draaizeef | pasvit |
| drempel, dorpel | deulleper |
| dribbelen | trippele |
| driewieler (voor bakkers) | triporteur |
| drijf | draaf |
| dringen | drungele |
| Drinkbus | bedoa |
| drinken (overdreven) | teutele, galpe, lebbere |
| dronken | begoajt, getappiseed, bezoupe, stiepel, gelampetterd |
| dronken (licht) | beskoenke |
| druipneus | snotbel, snotsnaat |
| Druiven | Draave - n draaf |
| drukknoop | pitser, pression |
| duif | Daaf - mv = Daave |
| duiker | kikvosman |
| duiker | ne kikvosman |
| durf niet, hoor ! | riskêêt oeg ni, hê ! |
| durven, (durf je dat doen ) | dêêre (dêêd dje da doeng ) |
| duwen | dooë |
| duwke, zetje (geven) | stuütje |
| dwars (persoon) | euverekse, wringer, dwézerik, doeër |
| dwars zijn | dwéez zen |
| dwarsgeploegde akker | veuling |
| dweil | oepneemvod, huisvod |
| dynamo | alternateur |
E |
| een zwak en mager kindje | een malengerke |
| eetbak (voor varkens) | trog |
| eetvork | fərket |
| egel | nen iegel |
| ei (gebroken) | getutst ei |
| eierdopje | kokkedjeike, eipeutteke |
| eierdopje | kokketjeike |
| eigenlijk | in de foo - (phonetisch: fɔ̃ =doffe o zoals in franse `fond`) |
| eikeboom | pepkesboom |
| eikels | pepkes |
| emmer, -tje | tob, tûebbeke |
| enkele | intige |
| er genoeg van hebben | da hangt mich mën kloewte eit |
| erg | teriebel |
| Ergens | Ieverans |
| eten, kindertaal | nemme |
| Eten, niet alles opeten | orte maken, laten liggen |
| etter | mattère |
| Eventjes | alsies vb Ich ben gistere alsies lengs Jean vant muileke geweest |
F |
| feesten | fiejste |
| fietsen bagagedrager | portbagasch |
| fietsnaaf | riep |
| fietsstuur | gedoon |
| flaporen | lotsoere |
| flauw (vallen) | kojllek valle, van zen stekke drée |
| flauwekul, ook flauw manspersoon | wanne gruune |
| flemen, flikflooien, vleien | fletsen |
| fluim | gruechel / fleim |
| fluitketel | flaat muurke |
| fluitketel | moer |
| fluweel, velours | floer |
| fopspeen | suts |
| forsgebouwde man | galjaar |
| Fruit | freit |
| frutselen | tjippoteire |
G |
| gaar, ook vermoeid | meuref |
| gang | gank |
| gangetje, kleine gang; zijgangetje | genkskenn, zijgenkske |
| gat | keut |
| gebakje | e pateike |
| gebraden appel | tattepoem |
| gebraden appel met deeg | kattekop |
| gedurig aan | affaus |
| Geen meer | Ginnemie |
| gehaast zijn | gepresseid zen, hajaaf zen |
| gehandicapt | malereus |
| gekkin | trip |
| gekreukt (stof of papier) | verkrunkelt |
| geldbriefje | balêt, baletteke |
| gemeend, erg, fel | temeines |
| geplaveide stoep | skalei |
| gerst | gas |
| geschift, saus | gedréze, dréezig |
| gestoord lopen, mopperen | brunke |
| getikt (van lotje -) | piepel |
| gevaarlijk | preikeloes |
| gevel | huwaand |
| gevlekt | gepoemmeleid |
| gevlekt (stof) | gepoemelèed |
| gevlekt, bevlekt | gepoemmeleid |
| gewoon worden | gewinne |
| Gezicht | Snaat |
| gichelen | gibbere |
| ginder | inger, ingerweit |
| ginder ver | hingerwijd |
| gips | plaoster |
| gist | ijf |
| gisten, rijzen, aanzwellen | meune |
| glaasje | glèske |
| glijbaan | sludder |
| glijden | sluddere |
| glimlachen | gramiele |
| glimlachen (hekelend) | grammiele |
| goedzak | laurejas |
| gordijn | stoar; drapperie |
| graag | gein |
| graan | grein |
| graan (bij het dorsen kapotgeslagen en als voer voor kippen dienend graan) | krinsen |
| graanschoven (groep van 10 rechtstaand) | ne maandel |
| grafkelder, voor meerder personen | kaveau |
| greppel | greup |
| grof | brudzoadig |
| Grompot | groeməleer |
| grond (aangestampte - ) | tras |
| grootmoeder, mijn | men aa mam |
| grote steenweg | rut |
| gulp | preut, briėtte |
| Gulzig | Luug |
H |
| haakwerk | krosjteirwerk |
| haar (bezitt vnw) | heur |
| Haar pony | kapoelle |
| haardot | hoep |
| haasten | hoâste, spoeie |
| hagelen | hachelle |
| hagelslag | maazestrunkes |
| hak, (tuinhak) | razet |
| hakbijl, met kort handvat | hastel |
| haken | krosjteire |
| hand | haunt |
| handkracht | poeëtekruit |
| handschoenen | haase |
| handschoenen | hââste |
| handvol | 'n haafel |
| handvol | hamfel |
| Handvol | Pausel -vb goat mich ins ən pausel cərelle snei in de wôrmeshof |
| hangslot | loquet |
| hap, hapje | boef, bufke |
| hard | haat |
| Harder werker | Boelter |
| hark | gritsel |
| hark | razet |
| hartevreter | kanjaar / hatfretter |
| hebben (vervoegingen) | Ich heum, vee heumme, Ich haa, vee hanne |
| heel | hiel |
| heleboel, roerende goederen | santeboetiek (hiele - ) |
| hemd | humme |
| herinneren | rappeleire |
| hersens | hosse |
| herstellen - her-opsmukken | oepkalfaatere |
| hiel | vas |
| hielen / hakken, hakjes | vassen - veskes |
| hij / zij, mv | zijlings |
| hoeveel | weiveul |
| hoeveelheid (inhoudsmaat) | condingent |
| Hond - Honden | ev nen hond - twiej hön |
| hoofdkaas | ûûtkees - ûtekees |
| hoogte | huugte |
| hooivork | riek |
| hoovaardig | groêts |
| Horen | Huure - ich huur -djee huut - hee/zei huut |
| hotsen en botsen, stuiten | toepele |
| houten blokken | kloempe |
| hovaardig | groets |
| huilebalk (meisje) | jenksmoel |
I |
| ijspegel | kiekemakaakel |
| ijspegels | kiekemakaakels |
| Ik ga mij een beetje leggen. (dutje doen) | Ich goan mich ewa doâl kappe. |
| Ik heb er genoeg van | Ich heb ter men kôônt van |
| ik, jij, hij/zij, wij, jullie, zij | ich, djée, hée/zij, véelies/véelings, djéelies/djéelings, oeglies/oeglings, zijlies/zijlings |
| inhoud (hoeveelheid van iets) | condingent |
J |
| ja (beamen) | tuuj |
| jammeren | tjoelen |
| janboel | hannekesnest |
| janken | jenke |
| jas | paltau |
| jaszak | tês |
| jawel | tuutuu |
| jeuk | huuksel |
| jezus | djuzzeke |
| jij, gij, je, jou | djee, oeg |
| jong ongeduldig stout meisje | ne meittekoa |
| jong, betweterig kind | kretsoap |
| jongen, energiek en onbezonnen | raazebââ |
| jongetje | menneke |
| judas, judassen | tjenker, tjenkere |
| juist | djust |
| jullie | djélings of oeglings |
| jurk | kliet |
K |
| kachel | stoaf |
| kacheldeksel | kovjek |
| kachelpook | keuteleer |
| kaften | koffetuure |
| kalender | almenak |
| kalf | mütte |
| kandelaar | kengeleer |
| kar - karretje | keir, keirke |
| kassei, grote | pavée |
| kassei, kleine vierkante | kingerkeupke |
| kast- of tafellamp | lampadeir, abbajoer |
| kastreren | bûûte , (ene gebudde koâter) |
| katje | ketteke |
| kattapult | leipgeweir |
| kauwen (beentjes) | knoeffele, afknoeffele (is ook stiekem eten) |
| Kauwgom | Ingelse tsjik |
| kers | kies |
| kersen | kieze |
| kersenboom | kiezeleer |
| kerstmis | kosmis |
| kerststal | ' t kribbeke |
| keu, biljart~ | biljaarstek |
| kikker | kikvos |
| kikkervisje | klabotskop |
| kind (jongetje-peuter) | pagadderke |
| kind (negatief beoordeeld) | junk ~ da junk hei wier iet âât gestoke |
| kind, (bedweterig) | kretsaap |
| kinderen | kinger |
| kinderfiets | kingervélo |
| kippenhok | hinnepeulder, kiekekot |
| kklompnagels (waarmee men het leer van de klomp vastnagelt | trets |
| kledingstuk gillet | kammezool |
| kleerkast | gadroop |
| Klein jong paardje | Baaike - woordgebruik meestal tegen kleine kinderen |
| kleine stal | stelleke |
| kleingeestig vrouwmens voor wie niets goed genoeg is | ë krûtje - ë seipateike |
| Kleuterschool | Kakschaul |
| klinken (met glas) | tutse |
| klooien, in de zin dat het niet wil lukken | guêddere |
| klungelaar | koetereer |
| klungelen | koeteren |
| knie | knei |
| knikker | ne merevel - mellever |
| knoop | knuup |
| knotwilg | willie |
| koe - koeien | koei - kaa |
| koffiefilter (kantoen zak in koffiepot) | rampanaauw |
| koffielepeltje | kaffieléperke |
| kom, kommeke | koem, kummeke |
| komen | ich koam - djee komt - hee / zei kum - weeles koame - djeeles komt - zijles koame |
| kookpot | kastrol |
| koorts | kôtse |
| kop, tas, kopje | djat - e djetje - djetteke |
| kopje over | kataboulias |
| korst op wonde | krap |
| korstjes | kûskes |
| kousen elastiek | kousbungel |
| kousophouder | kousbungel, mv. ~(s) |
| kouwelijk, altijd koud hebben : | kaarézig |
| kraal | karôôl |
| krabben | dàbbe -krétse |
| Krapuul | das ə veiligheid - veil vuil ! |
| kromme voeten | kroemme tjechte |
| kruis | krijs |
| kruiwagen | kraawaage |
| krultang | krolijzer |
| kuisen, schoonmaken | kôsjhe |
| kunnen (vervoeging) | Ich kan, ich kos, ich heb da gekoeënne |
| kwaad, opgewonden | krikkel |
| kwaadspreekster / ~ spreken | lagal - lagallen |
| kwaadspreken | flahoeten |
| kwartel | kwakkel |
L |
| laadkar voor paarden | galjot |
| laarzen | botte |
| lachen (in 't vuistje) | gniffele |
| lachen, (beschaamd vals) | grammiele |
| ladder | lier |
| ladder in panty | ritsel |
| lade | loaëj |
| lade | looi |
| Lagngwerpig handschopje | Geike -om distels en onkruid met lange wortel te steken |
| lammetje | lemmeke / mettekau |
| langzaam aan, beetje bij beetje | allengskes |
| lantaarn | lantein |
| lanterfanten | traineire |
| leeuw | luüf |
| lelijk, vervelend joch | kribidi |
| lepel | leiper |
| lieveheersbeestje | lievevrouwbisjke |
| lindeboom | linnentee |
| linnen | lijvâât |
| loebas | leubbe |
| loens, scheel kijken | lünse |
| loeren, iets stiekem bekijken | loeïje |
| lolly | e ströntje |
| longontsteking | fleurus |
| loon van 15 dagen | keizèem |
| Lopend jong kind / peuter | Triepele - pas oep da dje ni bei oer vutjes inenen deun triepelt / of treit |
| luchtgat in schuurgevel | eilekeut |
| luchtmatras | pneumatic, lochmatras |
| luciferdoosje | sofletteduuske |
| Lucifers | Soflette |
| lucifers | soflette / syn.: stekskes |
| Lui | Vadsig |
| Lui plantrekkend mens | kuurrie - dje zet ən kuurie |
| luid (praten) | skeddere |
| lunchen | noeng ééte |
| Lusteloos | Flem - ich hûb de flem |
M |
| made | maeij |
| magneet U vorm | trekstoal |
| mand | bââst |
| mannenfiets | mansvélo |
| mannenklompen | djefkes |
| markt | mét |
| masker | moembakkes |
| medaille doopsel | skapulier |
| mee-eter, acne | môôwj |
| meelsuiker | potsoeker |
| meer | mier |
| meerder | mierder |
| Meikever | Baloen |
| meikever | baloen - vr.: kostier / m.: muelder |
| meiklokje | mugekke |
| meisje | metske, gaminneke |
| meisje (klein, gewiekst) | miemardjenneke |
| meisje, met durf en lef | gastin |
| mens - mensen | mins - minse. |
| met hoge snelheid | ventelatair |
| midden (in het) | millaant (in de ... ) |
| midden, het midden | de millaand, in de millaand |
| mier | mieremet |
| migraine | huudzweir |
| mij, me, mezelf | mich |
| mijnwerker | koolpeutter |
| misdienaar | mesdinder |
| miskoop | koepkloewt |
| modder | maus |
| moeder (mijn) | me moeier |
| moeizaam lopen met kleine pasjes | tsjoefele |
| moeizaam stappen | tjoeffele |
| moestuin | wermesof |
| moeten, (vervoegingen) | Ich mos, djée mos, vee meuste |
| molen | meule |
| morsen | braddelen - smodderen - stotten |
| morsen | stotten - braddele |
| mortel | meutel |
| mosterd | mosstaut |
| motorfiets | brommer |
| motorvoertuig | tuffer - motocyclette |
| motregen, aan het motregenen | nuffel, zibber, nuffele, zibbere |
| mouwveger | màfrotter |
| muggenhor | muggezêf |
| muis | meis |
N |
| na mekaar, in rijen | achterien, rotelinks |
| naaien | née |
| naaister | kostier - nojos |
| naar iets vragen | sollesteere |
| naarstig | nugger |
| nadenken, naar een oplossing zoeken | spikkelère, prakkazeire |
| nagelen | nichele |
| namiddag | noadenoeng |
| narcis - ook wel hekelend woord voor een vrouwmens | teilôôs |
| navel | nagelboek |
| neen, het is niet zo.. | tenduûj, tes ni zoe |
| negatief, nors persoon | chiqaneur |
| nergens - nergens meer | nievesni - nieverans - nergesnimie |
| nerveus iemand | nen dreesderm |
| Nerveus, zenuwachtig, opgejaagd | ajaaf |
| Nieren | Reunkes |
| niet | ni |
| Nietjesmachine | ən bostische |
| nietwaar, ongelijk hebben | tenduj, tuni |
| nietwaar? | nowai |
| Nieuwe kleren voor een gelegenheid kopen | Oeg in 't nief zette |
| nieuwsgierig aagje | korjeuze snaat |
| nijpen | pitse |
| nochtans | perton, pertanks |
| nooit / nooit meer | noetni / noetnimie |
| noord-oostenwind | beis |
| nors | kril |
| notenboom | neûtteleer |
| notitieboekje | calpinke, carnèke |
O |
| O.C.M.W.den èrme | den èrme |
| occasie | okkooëdje |
| oksaal, orgeltribune in kerk | doksoaël |
| ondergoed | lijfhââut |
| onderhoudsman, van 't stad voor wegen en bermen | kantenier |
| onderweg | onderwêêge |
| onderzoeken | vizenteren |
| ongedurig | karweirig |
| ongeveer | appeupre |
| ongeveer, omtrent, circa | omtrint |
| onmiddelijk / regelmatig | te root |
| onmiddellijk, zonder pardon | doofis doofus |
| onnozel | loan |
| onnozel, lomp | onnuettig |
| onozelaar | nen henne / ne wabbe |
| ons | aus |
| ontsteking | inflamoaëse |
| ontsteking | inflamoaësse, flamoaësse |
| onverzorgde vrouw | veil hoep |
| onwel voelen | audig |
| oogslapers | kreutsels, kreutselkes |
| oogst | oest |
| ook | och |
| oorveeg | mot |
| oorvijg | pandoering, toeffeling |
| op de koop toe bijgeven, gratis erbij | rawet géeve |
| opening - gat | kuit |
| opgezwollen | opgespütst |
| opsturen | opschikken |
| opvliegend, driftig, geprikkeld | brueistig |
| opzettelijk, met opzet | veranspress |
| orgel | öllieger |
| oud mens, vrouwelijk | aa karmel |
| ouders, mijn | men aas |
| ouders, mijn ouders, uw ouders | men aas, oer aas |
| over | uiver |
| overgeven | spââuw |
| overloop trap | paljei -paljeike |
| overpeinsen, zich het hoofd breken | prakkezère |
| overschot van drank | kletske |
| overschotjes van eten | kepselinge |
| oververmoeid, slecht uitzien | veroepdjakt |
| overweg | den travèèr |
P |
| paal | pêteau |
| paard | pijt |
| paardenbloem | pisbloem |
| paardje | poeike, baaike, peideke |
| pakken, in snelheid vergaren | schrammateire |
| pannenhersteller | pennelepper |
| pantoffels | sloeffe |
| Parelhoen | Patrak |
| Parlemoer | Perlefin - vb ne perlefinne koljei |
| passen (kleren) | mikke |
| peluw | huüpeling |
| persoon die veel en vaak weggaat | stroatbarak, vadrouille, vadroei |
| persoon met stijf dik haar | nen hoariegel |
| persoon, schuchter, gecomplexeerd man | zebedeeke |
| persoon, schuchter, gecomplexeerd vrouw | zebedeeske |
| perzik | peidsel |
| pesten | traitere, stinkere |
| pestkop | stinker, traiter |
| petroleumlamp | quinquet |
| peuleschil, een weinig | sakwê |
| piekeren | prakkezeire |
| pijpekrullen | pappiljotte |
| pillamp | pitslamp |
| Pimpelmees | kiezəmiske |
| pinksterbloemen | beldjemiene |
| plaats, 1ste of voorste plaats | plek, in de veudste plek |
| plaatsen | zette, ich zal oeg nieve tichels koame zette |
| plagen | faredjiere, stinkere |
| plankenvloer | planchè |
| plavuis | plavei |
| politie | polis |
| ponykapsel | frou frou, kappûlle |
| pook (ijzeren staaf om het vuur in de kachel aan te wakkeren) | keuteleer |
| poortje | postukke |
| populier | peüpeleer |
| portie | pausse |
| postzegel | têêmber |
| postzegel | tijmber |
| potje | peutje |
| potloodscherper | bekmaschin |
| potten en pannewinkel | pennelepper |
| prei | poar |
| Prettig gestoord | Piepel zèn |
| pruik | peurik |
| pruillip | brot |
| pruim | praam |
| prutsen | tjipotèire |
R |
| raapkolen | ruttebagas |
| rails, trein- en tramsporen | rellen |
| rap, snel | neig |
| regenen, malse lichte mot~ | nuffelen, nuffel |
| regenen, lichte~ | zibbere |
| Regenponcho - | Kabauw - |
| Regenworm | pirrelink |
| rem | frein |
| remmen | freineren |
| reutelaar | prueteleer |
| reutelen, zeuren, zanikken | pruetele |
| rijden, met auto | vure |
| riool | rigol |
| roddelaarster | flahoêt - klappét |
| roddelen | flahoêten |
| rode kool | roeie kuul |
| roede | wis |
| roerei | geklutst ei |
| rolluik | vole |
| rondom | rontemedum |
| room | zoân |
| roos | roes |
| rot | vrot |
| Rotzooi | Koepkloet - mbt tot etenswaren van slechte kwaliteit die gekocht waren. Boeren waren gewoon alles zelf te verbouwen in eigen tuin of stal. |
| Rotzooi (materieel ) | nən hannekesnest |
| rubber | kalletjoe -koutjoe |
| rubber schoenen | galosche |
| ruggewervel | rugstrank |
| ruiken - ruikt - ruikte | rieke - rikt - roak |
| ruiker, boeket | Mée |
| ruimte waar het kaf opgeslagen wordt | pulder |
| ruzie | laggère |
S |
| salade | slaat |
| samen | betien |
| sanceveria's | vrouwlietunge |
| schaap, mv.: schapen | skoop, mv.: skeup |
| schaar | skeer |
| schaduw | loemmer |
| schakel | leet - leten |
| scharen- en messenslijper | skeeresliep |
| scheel kijken | lunsen |
| scheermes, oud, lang | schaas |
| scheet | veist - prot |
| schenkel | skinkel, knook |
| schillen (ww) - de schil (znw) | schelle (ww) - de schel (znw) |
| schoenen | skôeng |
| schoentjes | skungskes |
| schoffel | schoeffeleer |
| schommel | buls |
| schoof | schkoef |
| schort | vürk |
| Schouw | ən schaa |
| schouwsteen | nə schaastien |
| schreeuwer, | skruuver |
| schrik hebben | ontrause, bei de poepers zitte |
| schroevendraaier | toernevis |
| schudden | hûddere, hûtsele , door makaander gehutselt |
| seringeboom | makrauseleer |
| seringeboom | Makroiseleer |
| seringen | makrauwze |
| sierbloempot | kasjpo |
| Sikkel | Pik |
| sikkel | ziechel |
| sla | seloat |
| slaag / een pakje slaag | sleeg / e pekske sleeg |
| slaan | hoo, hoot mar ! , dje et no mich gehoot. |
| slaan | hoo, hoot mar !, dje et nog mich gehoot. |
| slaan | sloan |
| slaan, slagen geven | afransele, aftroeve, sloan, strump geve |
| slapen, kinderen | nienaane |
| slechte eter, met lange tanden eten | ne kievereer, kievere |
| slechtgeworden drank in een glas | a verschôalt glas |
| slede | nen ijsstoel |
| sloffen, moeilijk lopen | tjoeffele |
| slokkop | sloekker |
| slordig | hüberlü |
| smeren, boterhammen | plekke |
| sneeuw | snaa |
| sneeuwbanden | snaabèn |
| sneeuwpop | snaaman |
| snel | allel, vierevoets, ventelatair, algââw |
| snoeien | tjunken |
| snoeien, snoeier (bomen- struiken- | tjunken, tjunker |
| snoepje | mumbol - soekerbol |
| Snotneus | Snotsnaat |
| soeplepel | sopleiper |
| sokken | veutsels |
| soms | allemets |
| spartelen | karwikkele |
| speeksel | spiksel |
| speelgoed geweer met papieren rolleke met buskruitpuntjes op | gamochegeweer |
| Spekblokjes (uitgekisterd) | Keûnkes |
| spekjessaus, koontjessaus | keunkessaas |
| Spichtig lange vrouw | Ladaere - wa 'n lange ladaer |
| spiegelei | peidsoeg |
| spijker | naagel |
| spioneren, afkijken | afloere |
| spreken | klappe |
| sproeten | sproetels |
| Spruiten | ruuskeskuul |
| spruitjes | ruuskeskuul |
| staakbonen | kleddermennekes |
| Stalknecht | koeter |
| Steenuil | nen aebe |
| stekelbes | papkroesel |
| Stekker | Pries - zowel stopcontact als stekker - vb steek de pries es in |
| stekkerblok | kattekop, domino |
| stemmen (bij verkiezingen) | voeze |
| steunverband, windel | vees |
| sticker | plekker |
| sticker | plekker / nen ottokollän |
| stoep, betegelde | skalei |
| stoep, trottoir | skalei |
| stoeprand | borduur |
| stof | stüep |
| stofjas / schort | kaspusjeer - vürk |
| stomdronken | poepeloere zat |
| stoten, botsen | tjoekke |
| stotteraar | stameleer |
| stotteren | stamele |
| stout | gastreit |
| stoute jongen | gastreiderik |
| stoven | stauve |
| straatloper, rondloper | rouleur |
| straks | astrien - estrak |
| strandslippers | sletse |
| stro | stroei |
| Strobussel die men vroeger tussen de dakpannen stak. | ne weeip |
| stroomonderbreking, -panne | koer-sirkwi |
| struikelen | djoebbele |
| struikelen | tjoebele |
| stuk maken | verdistruweire |
| stuk maken, onvrijwillig | vergaspiejeren |
| stukadoor | plekker |
| Stukjes hout om de kachel aan te maken | finkelhout |
| suiker | soeker |
| suikerbiet | soekerrobbiet |
| sukkelaar | geuddereer |
| sukkelen | mattele |
T |
| taai | teeg |
| taart | vloai |
| taille | lée |
| tarwe | terf |
| tegel | tichel |
| Tegel | Tichel - Dal |
| tegellegger | ticheleer |
| tegendraads persoon | euverèkse |
| tegenwoordig | alleweil |
| tekening | tiekeling |
| telkens, iedere keer | rekta |
| teut | teutel |
| thuis | teis, menneneis, oureneis, toerres |
| tijdje, poosje (een - ) | stuütje |
| timmeren | nichele |
| toch niet | tuu ni |
| toiletpapier | hûskespapier |
| tomaten | tomatte |
| toneel - toneelvoorstelling | concêêr |
| traktor | trakteur |
| trein die alle kleine tussenstations aandoet | baljeu |
| treuzelaar | temmelgat, temmeleer |
| treuzelen (doelloos rondstappen) | tjaffele, tjaffeleer |
| treuzelen met eten | kievere |
| treuzelen, niet verder doen | temmele, lammetère |
| treuzelen, niet verder doen | temmele, lanterfante, terluure |
| Treuzelend tegen goesting eten | Kneffele - dje zet ne kneffeleer ( vb kind dat treuzeld met zijn eten) |
| trui, pullover | gestrik, vareus |
| tuin | wermeshof |
| tuinpad | peenke |
| tuinpoortje | postukke |
| tuinslang, gieter, sproeier | speut |
| twee (keuze tussen twee zaken) | twidderlei |
| tweede (je bent tweede) | twides (dje zet twides. dje komt twides) |
| tweestijlige meidoorn bessen | spikke |
| twijfelaar, niet goed weten wat hij / zij wil | tjinis |
| twijgen (samengebonden, dienend als brandhout voor een fornuis) | mutskaa |
U |
| Uier (van een koe) | neur |
| Uier (verharde uier bij een koe) | hunst |
| uit de wind / geluw | gelààuw |
| uitspoken | marelle |
| uw (ev) - uw (mv) | oer -oerlingze |
V |
| Vaak, dikwijls (ergens gaan) | te root |
| vaars | veis |
| vaatdoek, schoteldoek | schotelvod |
| vader (mijn) | me voaar |
| vals spelen | foesjele / freis doeng |
| valsspeler | foesjeleer / freise-neer |
| vanzelfsprekend | van eiges da |
| varken | verreke |
| varkensbig | kurre / kudde |
| varkensgehakt | verrekesgekap |
| Varkenskruit | kuddekeskreit |
| varkentje (circa 25 kg) | luüper |
| vaststellen | constatere |
| veel | veul |
| vensterluik | plaffetuur |
| vensterluikje, doorgeefluikje (postkantoor) | kichet |
| ventiel | soepap |
| ver | weit |
| verder | wedder |
| verergeren | verduüme |
| vergissen | verdoule |
| verkering hebben | karreseire, verkiere |
| verkreuken | veroempele |
| veronderstellen | prezumeire |
| verprutsen | verravadjère, verdistruwère |
| verrader, verraden | verrooier, verrooie |
| vers | vos |
| Verschrikkelijk, ellendig | affreus, teriebel |
| versleten, niet meer stabiel (voorwerp) | mankeliek |
| versnellingen | de vitesse |
| Verstoppertje | Kattekatewegsteeke |
| Vervelen | ambêteire |
| vervelend huilen uit ongenoegen | grinse |
| verward | verweit |
| verwarmen | verwerreme |
| verwonden | blessère |
| verwonden - kwetsen | blesseire |
| verzenden bijvb: brief | een brief opschikken |
| verzenden, per post | oepschikke |
| veter, mv. ~s | stattel, mv.~s |
| vierkant | karree |
| vinden - Ik heb gevonden | vinge - Ich huib gevonge |
| violetjes | fletterkes |
| viooltje | fletterke |
| vleien | fletse |
| vleier | fletskous |
| vlekken maken | bemasselen |
| vlierbes | heuilenteir |
| vlierbes | heulenteer |
| vlierbessenstruik | uilénteer |
| vlinder | piepel |
| vlinderdas, vlinderstrik | nondedjuke, strikske, piepelke |
| vloeipapier | kladpapier |
| vloerspel (met krijt gemaakt) | hinkelspel, hinkele |
| vlug, snel (in de betekenis om nog vlug iets te doen) | allel |
| vochtig | klamp, wak |
| voeder (voor dieren) | voejer |
| Voel eens hoe zwaar dat is | Peus da ne kir |
| voetpaadje | péeinke |
| vogelkooi | gajoel |
| vogeltje | veûgelke |
| voldoende hebben | meugde |
| voordeur raampje | vinket |
| voormiddag | veudenoeng |
| voorschoot, schort | vuerk |
| voortdurend herhaaldelijk | afoos |
| vooruitgaan | avenceire |
| vreemd | vrumt / vrums |
| vroedvrouw | wijzevrouw |
| vroeger | vrugger |
| vrouw die haar huis niet schoonmaakt | veil krap |
| vrouwmens (ambetant) | tjeik, tring |
| vrouwmens, (die kwaadspreekt, overdraagt) | flahoët |
| vrouwmens, dominant | sjampetter |
| vrouwmens, goed, volgzaam en trouw | een goei bluts |
| vrouwmens, naïef, veel te goedertrouw | tutte |
| vrouwmens, onbezonnen, dom en aanstellerig | wooi |
| vrouwmens, onnozel ~ | tjaapain, een kwakkel |
| Vuil | veil |
| vuil (in een lichte versie) | bemasselt, belebberd |
| vuil maken | begââje |
| vuil mannelijk iemand | pottefair |
| Vuil meisje - vrouw | Veil hoep |
| vuil vrouwelijk iemand | plamoster |
W |
| w.c.; wc | 't hûske, het gemak |
| waar | moew |
| waarheen | moe héene |
| waarom | verwa, moeveur |
| wafel | waffel, - verkleinw.: weffelke |
| wandelen | prommeneire |
| wandelstok | kreukstek |
| wanneer | wannie |
| wanorde : | vivarie |
| warboel | karabistoei |
| warm | werem |
| washok | kabblui |
| wasspeld | spijke |
| wat een + (zelst nw) | wanne |
| water | wetter |
| Waterig etensoverschot | Drets - doa is nog mar nen drets euver va gistere |
| waterkers | cresson |
| wcpapier | hûskespapier |
| weduwe | weef |
| weduwnaar | weiveneer |
| weegschaal | woog - baskul |
| Weeklagen | Lammeteire |
| weemoedigaard (negatief manspersoon) | jenker |
| weeral | wieremal |
| weggooien | wegsmijte |
| wekker (mechanisch) | ravel |
| welke | waffer |
| wenen, schreien | jenke, tjoele |
| wennen | gewinne |
| wervelkolom | rugstrang |
| weten - wist je dat niet | wiete - wisdje da ni |
| wiel - mv. wielen | roat - mv. rêus |
| wielmaker | roamaeker |
| wielrennersfiets | coursveilo |
| wij | wélings |
| wilde narcis | tyloos |
| wispelturig, nerveus, niet kunnen stilzitten | karweirig |
| wond verband | vees |
| wonde | blessuur |
| wondkorst | kost, kreutsel |
| woord, woordje | wood, weudeke |
| worstelen | wospele |
| wortelen | poete, verkleinwoord: puutjes |
| wortelenstampot | poetestoemp |
| wroeten | vruutele |
| wuiven | saluweire |
Z |
| zaag | zeeg |
| zadel | zoal |
| zagewijf | tjêêk |
| zak bloem | melooi |
| zakdoek | tesneusdoek |
| zakgeld | prée |
| zeis | zeisem |
| zeker waar, het is zo | menzekkers |
| zenuwachtig, onrustig | karweirig |
| zetpil, suppositoir | stûpke |
| zeug | zoeg |
| zij, meerv.vorm om de groep te benadrukken | zijlings |
| zijgevel | huwaant |
| zijn (o.t.t.) | Ich bin, - Dje zet, - He/Zij es, - We/Welings zen, - Djelings zet, - Se/Zijlings zen |
| zijn (o.v.t.) | Ich was, - Dje waad, - He/Se was, - We/Welings ware, - Djelings waad, - Se/Zijlings ware |
| zoetwaterkreeftje | bonzeugske |
| zoom | zuum |
| zorgen, zich zorgen maken | trakaseere, krinke, krinkauge |
| zout | zaat |
| zuigen op | sutse |
| zure glimlach | grammiele |
| zurkel | cerelle |
| zurkel | cerellen |
| zwaluw | zwellever |
| Zwart snoepje | djezipke |
| zweep (om paarden te mennen) | smet |
| zwembad | zwumdok |
| zwemmen | zwummen |
| zwoerd | zwaag |
