aan iets ontkomen | geschapeit |
als je eens tijd hebt | ast nekie ploits geft |
ben je gek | vangde gei |
bezit geen 25 cent meer | giene rotte kaar nemie hemme / giene rotte frang nemie hemme |
boks op uw gezicht | nen toek op a bakkes |
boks op uw oog | een vjelle op a oeg |
boodschappen doen | komisses deu |
boterhammen voor op 't werk | moilke |
daar zijn geen woorden voor | da koende ni oitlije |
dat is gemakkelijk op te lossen | das eu floikke va ne sens |
de aardappelen zijn gaar | de pataate zen meureg |
de lente aanbreekt | 't scheete van de bloeëre |
de serre beginnen verwarmen, stoken | aa seir in brand doeu |
die heeft ze niet allemaal op een rij | doe es nen oek af |
die is op van de zenuwen | dei es eurastenik |
door de deur | dui de dui |
door de deur door | Dauidedauidaui |
door hebben | in't snoike hemme |
dronken zijn | a stuk in a uur hemme |
Een dutje doen | E poeske trekke |
een fatsoenlijk meisje gaat naar de hemel | n brave vraa, maske go no den eimel |
een slet kan alle kanten uit | n plodde, klodde, slons kan overal eine go |
een tomaat, ga je erop zitten wordt ze plat. en als je opstaat, is uw achterwerk vuil | Een tomat, as gerop zit es ze plat. En as ge rechstoot, angt z' oan a gat |
een vlecht haar | een kles oor |
er is geen geld beschikbaar | do zen gien kloite veui |
gaan wateren | zen pataate gon afgeete / e piske deu |
geen bezittingen hebben | geene noegel emme ve on a gat te krabbe |
gekke bekken trekken | toshje trekke |
Heel erg beschonken | Zoeë zat as en kelderdoj |
heel vuil zijn | zuu zwet as oele |
het bij het rechte eind hebben | 't loike bai de knuup emme |
het regent en de zon schijnt | 't es kermes in d'hel |
hij heeft het aan zijn been | hij eeget on zen lits |
hij zit erdoor (letterlijk: zijn rug is gebroken) | zoine was es gebrouke |
hou het rustig | aaft aven doemp mo in |
hou u mond | aaft aven bebber |
iets kapot maken | eet verdisterweire |
ik ga naar huis gaan | 'k goin moan seir teu deu |
ik ga voort | kzen schampavie / 'k goin voets / 'k goin oon |
ik heb het koud | kem kaa |
ik kom straks terug | 'k kom fluis vroem |
ik zal u wel hebben | kzal a wel (bè a kluute) emme |
ik zit hier op mijn gemak,ik heb het hier goed, laat de anderen maar werken (letterlijk: laat de boeren maar dorsen) | lot de boeurrekes mo dessen |
in de namiddag | in de noedeneun |
ja mijnen beste | joa moaine |
je kan de pot op | ge kunt mijne zak opbloeze |
je kan mijn rug op | ge kunt berrevoets men vaur opdraitse |
je ziet er moe uit | aa plaffeteure valle toeu |
kleine ladder | lierke |
met zijn hebben en houden ergens invallen | me zen klikke en klakke eeverants indraitse |
naar het toilet gaan | no t'hoiske goe, noo de koeur goo |
niet veel later | keutsachter |
onhandig persoon | nen toeferreir |
op heterdaad betrappen | in tets komme |
op zijn heupen hebben | op zen zeine emme |
plaats waar de druiven worden verpakt | den ateljè |
trekt uw plan! | trekt aa foer! |
u opjagen | aa kas opfrette |
vallen | nen totter goe |
Van iets een drama maken | Eeveras e pajnske oon ange |
wat je nu zegt | allow na |
we zijn voort | we zen voets, we goon oon |
weer eens | veneir ne kië , vroem |
ze had het echt koud | zaa braa kaa |
ze had het erg koud | z' aa bra kaa |
zich spoeden, haasten | a spoeie |
zijn best doen | zèn devoere deu |
zwaar lijden | afzee gelèk juseke oon zaie kroeës |
(wilde) kastanje | (welle) kastoigne |
A |
aalbessen | zieëbeize |
aambeien | 't spein |
aangebakken | oangekashterd |
aantal | oantal |
aap (of ondeugend kind) | mettekauw |
aardappel | pataat |
aardappel in de schil | kazakpataat |
aardbei | eirbeis |
achteruit rijden | (achteroeët) daaze |
ademen | oeseme |
allegaartje, mengeling | misjmasj |
antraciet | oelle |
anus | stroep |
appelsien | areuingappel, aroingappel |
auto | otto |
autobus | ottebus |
autocar | ottekaar |
B |
bakharing | boestering |
bakker / bakkerij | bekker / bekkeraa |
bangerik | broekschaaiter |
bedevaard | beiëweige |
beek | beik |
beenhouwer / beenhouwerij | bienheiver / bienheiveraa |
beestjes op druiven | den trips |
beestjes op planten | fernaain |
belangrijkste | prinsepoilste |
beroepssoldaat | boeffer |
bewaren | gauwesloege |
bijeen | bedieë |
binnenvetter | ettefretter |
blauw | blaait |
blootvoets | berrevoets |
boekentas | klabas, bazas |
boeket bloemen | bloemekei |
boer | beur |
boerenwormkruid | beurekroit |
bok | boek |
bol wol | sajet |
bord (om uit te eten) | taloer |
boterham | bauw |
boterhammen | baukes |
braken | geubele |
braken | speive |
broddelaar | daizjtereir |
bromfiets | motsiklet |
bromvlieg | lodder |
bron | beurreke |
brooddoos | bruutduus / gamèl |
brouwen | breive |
brouwer / brouwerij | beestijker, breiver / breiveraa |
Brusselsesteenweg | Brusselsekassaa |
buitentoilet | t'hoiske |
burgemeester | beurgemiester |
burger | beurger |
D |
daarstraks | dou gefleust, astrieë |
dakgoot | kornish |
damp, rook, mist | doemp |
das niet waar | das ni woer |
deken | soizze |
denken | paze |
deuk | bloets |
deur | dui |
diarree | schaiteraai, den afgank |
diepspitten (met toevoeging van stalmest) | banke |
dikkenek | fafoel |
dommerik | caille, eurek, aitsel |
dommerik | gobbe |
dooien | duuë |
doopmeter | meië, meiter |
dooppeter | peië, peiter |
dorpskern | proche |
draaien | drauwe |
draaien | drouwe |
drempel | deulper |
driftig, vurig, weerspannig, levendig | krewellig |
drijfmest, gier | zaaiïk |
druif | dreuif |
duif | doeëf |
duif (mannetje) | keupper |
duim | dooëm |
durven | teire |
duwen | deive |
dwarsbalk | rabalk |
E |
eend | eng |
ei | aar |
Eizer | Aaizer |
elastiek | lep, rekker |
enerverend, vervelend, wraakroepend | kreiteleuk |
enige tijd geleden | auvertlest |
enkel | knoesel |
enten | greffelen |
eraan ontsnapt | geschappeid |
erwten | eite |
ezel | eizel |
F |
fanfare, harmonie | shosheteit |
fiets | vlò |
fietsen | par velò raa(n) |
fluitketel | ne muure |
framboos | frambuus |
Frans Verbeekstraat | Klapstroet |
frutselen | froesjele |
G |
gaan | goon |
gaar | meurreg |
geel | geeil |
gehakt | gekapt |
geit | gaat |
gekookt ei | gezoij’aar |
gekreukt | verumpeld |
gepruts | gepaishter |
gerst | geist |
gierigaard | geerigoet |
gordijn | stoor |
graafmachine | groei |
graan | groon |
graan pikdorsen | desse |
gras | ges |
grasmaaier | gesmachin |
grasveld | gèsplaan |
grijs | graais |
groen | greun |
Groeneweg | Greuneweg |
H |
haag | oog |
haar | oor |
hark | gritsel |
hemd | um |
hengst | ingst |
hersens | essene |
hesp | esp |
hiel | eel |
Hoeilander (inwoner buurgemeente) | nen Doender |
hoek | oek |
hondenleiband | kodieel, les |
hoofddoek | snurek |
hooi | uuë |
hooivork | gaffel |
houtkrullen | schoufelink |
Huldenberg | Eulleberg |
humeurig zijn | leute emme |
I |
Ijse (rivier) | d'Es |
infarct | geroktaaïd |
integendeel | terare, moh baa nieë |
J |
ja | joa |
jeuk | uksel |
Jezus-Eik | Juzekezaik |
jonge plantjes | plantsoen |
jongen | menne |
juist erna | keutsachter |
K |
kachel | stauf |
kalender | almanak |
kalf | meutte |
kast | kasprouwe |
keel dichtknijpen | strout teupitse |
keel dichtknijpen | verweurge |
kermis | kermès, de foer |
kers | kezze |
kervel | kelver |
ketel met oven onder om kleren te koken (voorwas) | nen doets |
kikker | kikfeus, veus |
kind, kinderen | kaddei, kaddeije |
kinderen (onbeleefde vorm) | joengelle |
kip | keek |
kippengaas | keekezift |
kippenvel | keekebish |
klagen | kloge |
klagen | lammenteire, kloge |
klagerig wenen | janke |
kleerkast | schaprouwe |
kleine mens | doets |
klompen | blokke |
klungelen | kluoete, toekke, soekele |
knikker | scheutter |
knorren (klagen) | kneuterre |
koe | koej |
koken (water) | zooien |
komkommer | koemkoemmer |
komunie | komeune |
konijn | konain |
kookketel (grote) | marmit, kasoeul |
kookpot | kasoer,kasoel,kastrol |
kop op puist | mem |
kousen | kaise |
Kouterstraat | Kaiterstroet |
kraai | krooewë |
kraan | kroan |
kriek | kreek |
kus | bees, beis |
kussensloop | nen uupelink |
kussensloop | uupelink |
L |
laarzen | botte |
ladder | lier |
laken | loeke |
langpootmug | nen teuter |
leger | troep |
lente | den oeëtkomme |
lente (de) | oeëtkomme (den) |
leopold III - druif | polle |
leraar, lerares | schaulmiester, schaulmistes |
lieveheersbeestje | leevevraabisjke |
lijkwagen | korbiljaar |
loebas | loeffer |
lomperik | kloefkapper |
longontsteking, dubbele longontsteking | 't steksel van't floires, dobbel fleures |
lucifers | stekskes, allemèkes, knaitsels |
M |
maaien | mouwe |
maan | mooen |
maar allez | mo alo |
maar jawel | bai tendoet |
magere | moegeroet |
malcontent persoon | azaainpisser |
Maleizen | Malaaze |
mantel | paltouw |
markt | met |
marktkramer | metmanne |
Masker | Moembakkes |
meikever | kèveroet |
meisje | maske |
meisje | moike / maske |
mengen | mingele |
mens | mins |
merrie | merre |
miskraam bij dieren | verweurpe |
missen | rateire |
mond | toiss |
morsen | dashteren |
morsen | steutte |
mosterd | mostoot |
mug | nen teuter |
mug | teuter |
muggenzifter | theizaaiiker (nen) |
muis | mois |
N |
naam | noem |
naast | neffest |
namiddag | noedeneun |
nauwgezet persoon | seipetei |
nee | nië |
nergens | neeverans |
neus | nuis |
neus | voenk |
niemand | neemand |
nieuw | neuf |
nochthans | pertang |
noorden | naurde |
nu | naa |
O |
offerande | den offer |
olifant | aulefant |
onderhemdje | onderlefke / marcelleke / ummeke |
ondertussen | serwainst |
ongeluk (hebben) | malsjaans (emme) |
onnozelaar | beuzze |
ontkennen | afstraa |
ontsnapt aan iets / genezen | geschapeit |
oog | oeg |
oog | uug |
oog | uüg |
oom | noenkel |
oor | oer |
oor | uur |
oorworm, oorknijper | oerneiper |
opnieuw | veneir, opneut |
opschepper | stoeffer |
oude meneer | pait, paike |
overgeven | geubbele, speive |
Overijse | Oiverès |
Overijsenaar | ne Gesfretter |
overlaatst | ouvertlest, asrieë |
P |
paard, paarden | pjeit, pjeire |
paardenbloem | pisbloem, konaineplant |
paars | mauf |
paddenstoelen | kampernoelle |
paling | poelink |
papegaai | papegauw |
parochie | proche |
peer | peir |
perseelsgrens | schieë |
perzik | pezze |
pikdorser | pikdes |
planeet | planeit |
ploegen | pleuge |
ploeteren | daisjteren |
plotseling | almenekie, ienienekie |
portie frieten | spause fritte |
prei | paraa |
premier | den ieste minister |
prikkeldraad | pinnekesdroet |
puist | wuffel |
R |
rammeling | toefelink, toefering |
reet | vaur |
regenbui | een bais reigen, nen draits |
regenworm | peer |
rib (lichaamsbeel) | reube |
riek | greep, gaffel |
rillen | vergrezzele |
roddelen | rettele |
rode kool | ruu kuul |
roereieren | gekloetst are |
roken | smaure |
roken | smoure |
rolluik | volè |
rood | ruut |
roofvogel | kwootvougel |
rookpijp | luup |
roos (bloem) | ruus |
roos (kleur) | raus |
rotzooi | bucht |
rust | reust |
S |
schaap | lemme |
schaar | scheir |
schaduw | loemer |
scheet | doef |
schep | schup |
schepen | scheipene |
schoen | scheun |
schoffel | krebber |
schoffelen | voeël krebbe |
school | schaul |
schooljuffrouw | schaulmistess, jufra |
schoonmoeder | schuumeike |
schort | veusschoeët |
schouder | schaver |
schuur | scheu |
secretaris | secretoeres |
serre | seir |
serrenbedrijf | travau, travoo |
simpel persoon | woike |
sinaasappel | aroingappel |
sla | salauwe |
slapen | slope |
slechte vrouw | fernaain |
slee | slezze |
sleuf | groebe |
slijmpje | reuchel |
sloot | grecht |
sluw en listig persoon | linkadoor |
smid | smet |
sneeuw / sneeuwen | snie(f) / snieë |
snel even | agaakes |
snoeien | snaan |
snoeischaar | secateur |
snoepen | smosjtere |
soepkip | zojkeek |
soepkip | zooikeek |
soms | vanteit |
spat | draits |
spatbord | maurplak |
spelen | speile |
spiegel ei | peireoeg |
spiegelei | pjeiruug |
spin | spinnekop |
sprei | spraa |
stampot | stoemp, patosh |
station | stoese |
steenkool | oele |
stekelbes | kneussel |
stekelbessen | kneussele |
stelen | schief sloege, pikke |
ster | steir |
sterke drank | keut |
sterke drank | keut, keutten drank |
stier | steer |
stoefer | bloeskoek |
stofjas | kashpoesheir |
stookoven in een serre | fernaas |
straks | astrieë |
straks | fleus, astrie |
stropen | brakkeneere |
stroper | brakkenier |
struik | oechel |
struiken | oechele |
stuk | klot |
T |
tafel | toefel |
tandarts | tantist |
tante | tainke |
tarwe | tèrf |
tas (om uit te drinken) | zjat |
teen | tien |
Terlanen | Terloene |
terug | vroem, venneir |
terwijl | serwoinst |
teveel gegeten | auverboeft |
tierlantijntjes | kaikemoikes |
Tombeek | Toembeik |
tros (druiven) | grap |
trui | vareus |
trui | vareuse |
tuin / bloementuin / moestuin | of / bloemen / legumenef |
tuinkers | kresonette |
U |
uitkramen | euitkroeme, euitspieke |
uitnodigen voor trouwfeest | nuë |
uitschuifladder | dobbel lier |
uurwerk | arleuzze |
V |
val | gedde |
veearts | peiremieester |
veehandelaar | nen biestentoschsjer |
veldsla | veldsalauwe, blé |
vergis u niet | troempeit a ni |
vergissen | troempeire |
verkiezingen | keuis |
verkouden | versnoeft |
verkwisten | verdisterweire |
verluchtingsvenster van ser | ne vatlateur |
vermoeid | poempaf |
vermoeien | afmeudere |
vernietigd | verdisterweit |
verschillende prentjes | defrente billekes |
vertrekken | oon goon |
verwarming ser | fernaas |
verwend kind | bedeurvestront |
verzwering | zweirozje |
veulen | voojle |
veulentje | voojleke |
vijver | vaaiver |
vliegtuig | vleeger |
vlinder | peipel |
voet | veut |
volgende | tenoste |
voornaamste | prinstepoilste |
voorzitter | veuizitter |
vork (om te eten) | frinket |
vroedvrouw | goeivraa |
vrouw, vrouwen | vraa, vraave |
W |
wasteil | basseng |
wateren | striepe |
waterkers | kès |
waterkers | kreson |
waterkraan | kronjke |
wederom | vroem |
weide | waa |
weigeren | refuzeire |
wel ja, wel nee | a mo jo, a mo nie |
wenen | graize |
wenen | jenke, bleite |
wervelwind | voorendevraa, bordevraa |
wesp | pièremispel |
wesp | pjeiremispel |
wij gaan verder | waile goin voets |
wijsheidstand | boektand |
wortelen | weuttele |
wortels | weutele (uitgesproken met doffe klanken) |
wortels van een boom | peize |
wrat | wet |
Z |
zaaien | zouwe |
zadel | zoeël |
zak (jas, broek, ..) | tes |
zakdoek | tesdoek, neuoisdoek, tesneuoisdoek |
zand | zoevel |
zetel | fatojl |
zeveraar | zievereir |
zien | zeen |
zijs | zaas |
zuur persoon | zeurproim |
zwalpen | swoinsele |
zwaluw | zwolm |
zwart | zwet |
zwarte Piet | zwette Peet |
zwavel | solfer |
zwoerd | zwozze |