Als het regent in de modder gaat het heel hard vriezen
Es 't schnieët in der drek da vrüst 't dat 't vrekt
Bidprentje
Doeëdeschildje
Doe de deur dicht!
Plank in 't loak!
Een echte onbenul
Ee richtig votloak
Een grote mond
Ing groeëte moel
Gesloten gezicht
Toekniepetig gezich
Hij is niet goed wijs
Hèe had inne ek aaf
In de gang
Op'n näere
Lak aan iedereen hebben
Schiet aan de lüi hubbe
Moeder is de baas in huis
De mam had de boks ah
Opscheppen
Ing groeëte moel hubbe
Verwend kind
Verwende póét
Voor spek en bonen
Vür hondskloeëte
347 woorden
(Steenkool)slik
Schjlamb
A
Aanmaakhoutjes
Vunkelhoot
Aardappel
Aeëpel
Aardbeien
Urbelen
Achterwerk
Boam
Afdak
Sjop
Afstapje
Sjpronk
Afwassen
Sjpeule
Angst
Floep
Appels
Eppel
Aren lezen
Zeumere
Armoede
Ermoot
As
Klütedrek
B
Bakhuis
Bakkes
Balk (hout)
Badding
Balkenbrei
Bloodpoetes
Bangerd
Schiethoeës
Bazelen
Ouwhore
Bedriegen
Bezeken
Bedriegen
Kloeëte
Bedstee
Biddekoetsj
Beetnemen
Kloeëte
Begrafenis
Begreffenis
Behang
Tapieët
Behang
Tappieët
Beklagen
Bedoere
Bekvechten
Zich ensjelen
Bekvechten
Zich vregelen
Bengel
Batteraaf
Berispen
Oetsjoebe
Betweter
Heggeadvokaat
Bibberen
Razele
Biend
Stropdas
Bieten
Kroeëte
Bijdehand
Vuurwietsig
Bloedblaar
Pitchbloar
Bloedbraar
Pitchbloar
Boeren
Röpsje
Bord
Telder
Borreltje
Drupke
Bosrank
Rieërank
Bot
Knoak
Boterham
Bottram
Bouwval
Brak
Bramen
Bromelen
Branie-achtig gedrag
Ing groeëte moel hubbe
Breien
Sjtrikke
Bretels
Helpe
Broek
Boks
Broer
Broor
Brutaal
Astrant
Brutaal
Vreg
Bui
Sjoel
C
Café
Wieëtschaf
Canadese populier
Canadas
Collier
Kraal
Colmond
Koalmet
Cultivator
Ekspater
D
Dakgoot
Kanjel
Deugniet
Domgroaf
Deugniet
Sjinoas
Deugniet
Sjunoas
Deugniet
Vrekkeling
Deuk
Blutch
Diarree
Votzeeke
Domkop
Vot mit oeëre
Donder
Hommel
Dorsen
Dresche
Dorsen
Dreschen
Dorst
Doeësch
Dorsvloer
Din
Draaihek
Stieëgel
Drempel
Dörpel
Dronken
Sjtuk in de kloëte
Dronken
Sjtuk in der kraag
Drop
Lakrits
Duim
Doem
Duivenhok
Doefes
Dwaas
Flabbes
Dwarsligger
Wäeschdriever
Dweil
Sjroeploemel
E
Emmer
Tob
F
Fluim
Greune
G
Gammel
Lingelaam
Gat
Loak
Geelgors
Géelgüetsch
Gereedschap
Geschier
Gerst
Gèesch
Glijbaan
Roetschbaan
Glijden
Roetsje
Gluiperd
Fieloer
Goot
Grup
Greppel
Graaf
Grijnzen
Grielache
H
Haagzuring
Heggeserel
Hals
Hoas
Ham
Schink
Ham
Sjink
Hard vriezen
't vruest baksting
Haring
Hieëring
Hek
Breer
Hekje
Väeke
Hevig
Grellig
Hoepel
Reep
Hommel
Hoeëmel
Hoofdkaas
Heuëdkieës
Hoofdstel
Haam
Hooi
Huj
Huichelaar
Fieloer
Huilebalk
Grieëniezer
Huilebalk
Grieniezer
Huilen
Griene
Huilen
Grienen
J
Jaloers
Sjaloes
Jeneverkruid
Hommelskroet
Jonge hennen
Pulle
Jonge meisjes
Pulle
K
Kaf
Kaaf
Kafopslgplaats
Kaves
Kalfje
Keuëfke
Kalkoen
Sjróét
Karnemelk
Bottermilk
Kast
Sjaap
Kastje
Sjäepke
Katechismus
Kristelieër
Kauwtje
Döalke
Kersen
Kieësje
Kikkervisje
Koeleköpkes
Kip
Hon
Kippen
Hoonder
Kippenhok
Kippes
Klaver
Klieë
Kleiknikker/Pottenbakker
Huëve
Kletsen
Breuzele
Kletsen
Moele
Kletsen
Ouwhore
Klimop
Wintergreun
Klokhuis (appel)
Kitsch
Kloof
Sjrong
Klungelen
Hoddele
Klungelen
Kloemele
Kneedbak (brood bakken)
Molt
Knikker
Marbel
Knoeien
Knoeëtsje
Knolletjes
Reube
Knuppel
Prengel
Koe
Kow
Koeien
Kuj
Koeienvlaai
Kowflat
Kolenmijn
Koel
Kommetje
Grül
Kontzak
Vottetesj
Kool
Moos
Kopje
Tas
Korst
Koeësj
Kousenband
Bingel
Koussenophouders
Bingele
Kozijn
Sjtiel
Kraai
Kroa
Kraakbeen
Knoeëtj
Kraanvogel
Kroenekranen
Krant
Gezet
Krant
Gezit
Krekel
Krieëkel
Kroos
Endemoos
Kruidenboeket
Kroedwusj
Kruik
Baar
Kruik
Kroeëk
Kruimel
Grüemel
Kruimel
Krüemel
Kruisbes
Kroesjel
Kruisbessen
Kroesjele
Kruiwagen
Schjoepkar
Kruiwagen
Schoepkar
Kruiwagen
Sjurgskar
Kuieren
Trampele
Kuifje
Sjtrüfke
Kusje
Mülke
Kussen
Püene
Kwajongensstreken
Strapatse
L
Laars
Stieëvel
Ladder
Ludder
Lade
Sjoat
Lammetje
Lemke
Lelietje-van-dalen
Meiklökske
Lijn
Sjroam
Lomperik
Ongehoebelde
Lor
Kloeëmel
Lor
Loemel
M
Maand
Mond
Mafkees
Flabbes
Mand
Mangel
Meisjes
Pulle
Melkbus
Milktuuët
Middagslaapje doen
Ungeren
Mier
Oamezeek
Mijn
Koel
Mijn broer Hub
D'r Hub van os
Mijn zus Fien
't Fien van os
Mijnwerker
Koelpiet
Misdienaar
Koeërjong
Modder
Pratsch
Moestuin
Gaat
Moestuin
Koeëlof
Muil
Moel
N
Neus
Naas
Nijptang
Pitchtang
Noordenwind
Bies
O
Onbenul
Votloak
Onnozelaar
Sibbedeus
Onweren
Hommele
Onzin
Breuzel
Onzin praten
Breuzele
Opscheppen
Behei make
Opscheppen
Beheimake
Opscheppen
Sjtüete
Opscheppen
Sjtüte
Opscheppen / snoeven
Behei make
P
Pannenrek
Kroekebank
Pantoffels
Schloebe
Perzik
Pieëtsj
Pet
Patsch
Peuk
Sjtoemel
Peuter
Bokseboam
Piemel
Bül
Pindanootjes
Apenüet
Plank
Bret
Plezier
Spasj
Ploeg
Ploog
pofbroek
Bülleboks
Poort
Poat
Poortje
Peuëtje
Portiuncula-aflaat verdienen
Persjoenkelen
Pot
Grül
Praatjesmaker
Moelemaeker
Praatjesmaker
Moelemäker
Praten
Kalle
Prei
Spoar
Prikkeldraad
Tankeldroad
Processie
Bronk
Pruim
Proem
Pruimen
Proeme
Prul
Kloemel
Prutsen
Hoddelen
Ptei
Spoar
R
Raamluik
(Vinster)sjlaag
Riem
Reem
Rijp
Roevrosch
Rijtuig
Sjees
rode bessen
Miemelen
Rogge
Koare
Rommelen
Kroame
Rook
Schwaam
Rug
Poekel
Ruilen
Toesje
S
Scharnier
Gehing
Scheet
Vots
Schoenmaker
Sjoester
Schoenveter
Sjoonsreem
Schoffelen
Sjoefele
Schommel
Sjokkel
Schommelen
Sjokkele
Schort
Sjolk
Schrobben
Schroebe
Schuilen
Sjoele
Seksspelletje
Vötje helle
Sigarettenpeuk
Schjtoemel
Sleedorn
Schriëkiekel
Sleutelbloem
Kirkeschjluëtel
Snoepje
Klumpke
Snot
Koet
Snotneus
Koetnel
Spade
Graafsjub
Speen
Loetsch
Staaf
Sjtang
Stakker
Erme hoas
Steegje
Gats
Steen
Sjtee
Stelen
Klauwe
Stenen
Sjting
Stof
Sjtub
Stommerik
Hoenes
Stommerik
Hörepead
Stookhuis
Stoakes
Strik (Limburgs gebak)
Nonnevot
Stronk
Sjtronkel
Stroop
Zeem
Stropdas
Biend
Stropdas
Schjlieps
Stuiver (vierkantig muntj
Knepke
T
Taart
Toeët
Tafel
Dusch
Takkenbos
Schjans
Takkenbos
Sjans
Tarwe
Terf
Teelballen
Kloeëte
Teil
Büd
Tintelen
Zungele
Tod
Loemel
Todden
Loemele
Toilet
Sjiethoeës
Toilet (buiten)
Hüske
Ton
Kiebel
Touw
Koad
Trots
Grüetsch
Trui
Stub
Tuinbonen
Paedsboeënen
U
Ubachsberg
Gen Berg
Ui
Un
Uien
Unne
Uier
Udder
V
Vaatdoek
Schottelsplak
Vandaag
Hüj
Veldboeket
Kroetwusch
Verkensvoerbak
Verkestrog
Verloskundige
Wiesvrouw
Vernielen
Versjangeleren
Vervelend beest
Prie
Vervelend kind
Krauwel
Vervelend kind
Krouwel
Vest (heren)
Kamizool
Vlinder
Pieëpel
Voerendaal
Voelender
Voet
Voot
Voeten
Veut
Vroeten
Vreutele
Vuist
Voeës
W
Walnoot
Boomnoeët
Waterplas
Pool
Waterslang
Sjloech
Weegschaal
Woag
Weiland bij huis
Hoeswei
Worst
Woeësch
Wortelen
Moeëre
Wortelen
Moere
Wroeten
Vreutele
Wroeten
Vreutelen
Z
Zaag
Zéeg
Zak
Bül
Zak (b.v. meel)
Bühl
Zakmes
Knieëp
Zeepsop
Lüëter
Zeug
Kreem
Zeurend vragen
Granke
Ziek
Krank
Zure oprisping
Zoerbrenne
Zuring
Serel
5 opmerkingen
De mijnwerkers moesten tijdens hun werk altijd een helm dragen. Een voorman sprak een kompel die geen helm droeg aan: `Jong, woeë is ding patch ` De man antwoordde: `Doe tege mich tich, ich tege dich tich. Woeë is ting patch ` De voorman hoefde natuurlijk geen helm te dragen.
De weg van Colmond naar Ubachsberg liep van `a ge stabbe` naar `der iezere poal` naar ` 't vrusche krütske` naar `i gen anker`.
Gebruik van `op` en `in`.
Iemand woont `op'n Berg` en iemand anders woont `i Voelender`. Natuurlijk,
Ubachsberg ligt hoog en Voerendaal laag. Toch kan dat niet de enige verklaring zijn. Het dorp Epen ligt ook hoog, toch woon je niet `op Iëpe`, maar `in Iëpe`. In het officiële Nederlands woont iedereen `in` een plaats en nooit `op`. Verklaring
Lang geleden had het dorp Ubachsberg geen eigen kerk. Overledenen werden begraven op het kerkhof in het veel lager gelegen Voerendaal, waar het stoffelijk overschot met paard en wagen over een slechte weg naartoe werd gebracht. Daarom werd gezegd dat de mensen van Ubachsberg drie keer doodgingen. Eerst ging je dood `oppen Berg`, dan werd je doodgerammeld op de kar tijdens de rit naar Voerendaal en tenslotte verdronk je in het onder water gelopen graf in `Voelender`.
Ubachsberg is het hoogst gelegen dorp van Nederland en maakt deel uit van de gemeente Voerendaal. Het gehucht Colmond hoort bij Ubachsberg.