| antwoord op: wat eten we vandaag | husse frusse mee oew neus dur tussen |
| ben je zwanger | is oe tuntje int zoat gezet |
| Bewoners van Achterberg | Achterbergse knollen |
| bewoners van de Hoge Ham | Hamse bokken |
| bijt hij als ik hem aai? | bettieakkumaai? |
| Dat meen je niet! | Jò zeetie |
| de Laatste | de Letste |
| de oprit schoonmaken | den dam zùver zetten |
| Een nieuwe dag is aangebroken. | 'Tis al twaolf uur gewist, knèn. |
| Gaan stappen, uitgaan | Op sjanternel gaon (van origine Tilburgs) |
| gaat t wel goed met je | goaget un bietje |
| Het is een nagel aan mijn doodskist | Ut ies unne naogel on munne doodskiest |
| het is er niet duur | Veul vur wènig |
| Het is hier heel gezellig. | 'Tis wir vollen bak áambiáans. |
| hij is een dongenaar | hij is nen dongense |
| Hij komt van de regen in de drup | Hij komt van ut schètbed in ut zèkbed |
| hoe gaat het | hoe ist mee oe |
| Hoe laat is het? - Kwart voor het konijnengat, morgen gaat hij keutelen | Hoe laot iest? - Kwart vur ut knèènegat mèrege gaot ie keutele |
| Iemand die denkt meer te zijn dan een ander | Dun diën is meer dan nu rechte verkenssteirt |
| ik ben doodop | ik ben er ram aon |
| ik weet het ook niet | welluk stront is lelluk |
| ik wil òòk wat drinken | kep gin lère bakkus |
| ik wou dat ik een ei had dan bakte ik een ei met spek als ik spek had | kwoij dek un aai haij, dan bakte iek un aai mee spek ak spek haij |
| Je bent een rare snuiter | Gu zij nun oarige |
| je moet net doen of je hem niet ziet | assie kèkt motte nie kèke |
| om de eerste honger te stillen | voor den rouwsten honger |
| vrijen in de natuur | bremme langs 't knaol |
| wie bedoel je | wie, Jan Lère Gatspie en dan witte nog nie wie |
| zeg dat wel | dè wel dè |
| 't belangrijkste | 't rouwste |
A |
| Aardappel | Errepel |
| aardbeien | errebeesjes |
| aardworm, pier | pierwurrem |
| Afbladderen | Afblustere |
| Aframmelen | Afbeule |
| alles slordig laten rondslingeren | alles laote rije |
| as | assie |
| asbak | assiebak |
| Atteweer | Atteweer |
| Avond dat je afspreekt met je meisje | Reepavond |
B |
| Beerput leegmaken | Bèère |
| beerput leegmaken | stronten |
| behoorlijk | gè:f |
| behoorlijk | gèèf |
| Bejaardenhuis | Gaasthuis |
| ben je belazerd! | Pept oe eigen |
| bergplaats in hooi, stro | muuk |
| beroerte | beslag |
| bessen | biezemen |
| Bierviltjes | Koeken |
| Blaar | Blèèn |
| Bloemen | Blomme |
| Boerenkool | Langbinders (lang-beenders), ook boeretoppe |
| boezeroen | bazzeroen |
| Bokking | Bukkum |
| borrelen (luchtbelletjes) | broebele |
| Bosbes | Klokkebaai |
| bramen | brembiezeme |
| brandnetels | brennetels |
| brandnetels | prikkels |
| Bretels | Gallugge |
| brutaal | astraant |
| brutaal | ontstraant |
C |
| cadeaus uitdelen | besteken |
| Carbonpapier | Kalkeerpapier |
| Corsetje | Lefke |
D |
| de een na de ander | vermats |
| Deugniet | Broerling |
| dicht opeen | bedicht |
| dikkertje | proosje |
| dinsdag | destag |
| Dodelijk vermoeid | Afleggusgereed |
| doetje | deuske |
| Dongenaar | Pee |
| Doodop | Aafleggens kloar |
| Dronkenlap | Zatte schoep |
| druk huishouden met kinderen | 'nen broelie |
| dubbel | dubbelt |
E |
| een dwaas, een gek | 'nen dook |
| een grote sprong | 'ne raom |
| een omheining zetten | heine |
| Een oudere die langzaam klust | 'n Sjampomper |
| een weide | un waai |
| eg | igt |
| ei | aai |
| enkel (bn) | enkelt |
| enkel (gewricht) | herinkel |
| enkele | ennigte |
| enorm | ontaord |
| erf (rond het huis) | de werft |
| ervandoor gaan | er tussenuit père |
| eten fijnprakken | britsen |
| etenskast | spen |
F |
| fluim | kwaaier |
G |
| gemakkelijke schoenen | affeseer schoen |
| gevaarlijk | mijjelijk |
| ging | gong |
| goed overweg kunnen met | akkederen |
| graszode | ros |
| Gratis | Vermats |
| grote onderbroek | baai |
| gulzig | begulzig |
H |
| hagedis | akkedis |
| Hagelslag | Kwattastroisel |
| handje | poeleke |
| harde klap | fets |
| hark | rèf |
| harken | rève |
| hek | hekken |
| herkauwen | nirke |
| het bont maken | begaoje |
| Het is niet waar | Wé zee ik koe, ut is nie woar. |
| hierheen | herres |
| Hij / zij is niet meer goed wijs | Dun diën heeft ze nie allemaol op 'n rijke |
| Hij heeft gescheten voor een ander zijn broek los heeft. | Hij he gescheten veur e un aander zen broek los heet |
| hooizolder boven koestal | schoring |
| Hou op | Schet |
| houtskool | krieke |
| hun, hen | hullie |
| Hutspot | Peeënstamp |
I |
| iets (moeten) bezuren | èt besnieten |
| ijs met luchtbelletjes erin | kraokelijs |
| ijs op sloten vernielen | ijs taaie |
| ik ben moe | ik ben muug |
| ik wou dat ik een ei had | kwoijdèkunaaihaij |
| immers | ommes |
| in water spelen | poelieje |
| Inkopen doen voor Sinterklaas | Klotteren |
| Inkopen door voor Sinterklaas | Klotteren |
J |
| jeuken | juuke |
| jullie | gullie |
K |
| kaantjes | kaoikes |
| kar | ker |
| kauwen (met tanden) | knaauwe |
| keuken | moos |
| keuvelen | buurten |
| Kibbelen | Entele |
| Kikker | Kinkeluut |
| kinderen | brakken |
| kinderen | klèn mannen |
| Kip | Kiep |
| klaarwakker | uitwakker |
| kledingstuk | frak |
| Klei | Klaai |
| kleine hoeveelheid | kwakske, haffeltje |
| kluwen | klou |
| knuppel | klippel |
| kopje koffie | bakske |
| kopjes en schoteltjes | gelaaiegoed |
| Koppelingspedaal | Dibberejaosie |
| korte tijdsduur | 'n schofke |
| krapzeis | krapzessie |
| krekel | haaikriek |
| Kruisbes | Kruidoorn, mv: kruidores |
| kuikens | poelekus |
| kusje | tuusje |
| kwaad, boosaardig | abolleg |
| kwajongen | batteraof |
L |
| Laatste | Letste |
| lekkerste hapjes uitzoeken | pitsen |
| lenig | zwak |
| Libel | Glaozesnijer |
| lijken, schijnen | lijkenen |
| lijst (reeks) | ceel |
| Los zand | Moelliemèèl |
| losbollige meid | hollewaai |
M |
| Meester | Mister |
| meisje | meske |
| met tegenzin | nooi |
| meteen | bediêne |
| Mier | Miezèèker |
| minnekozen | foolen |
| moes | boerre-moes |
| molenaar | mulder |
| mooie jurk | schoan kleeke |
| morgen | meirge |
| morsen | daawelen |
N |
| naar het vriendinnetje gaan | reepavond |
| notabelen | het groot |
O |
| Ondertussen | Impersaant |
| oneerlijk | ont |
| oneerlijk iemand | onterik |
| oneerlijk iemand | ontsak |
| Ontzettend | Ontaord |
| op je dooie gemak | opstaoj |
| openstaande snijwond | kreeuw |
| opgedonderd | nuktem |
| Ophemelen | Bestuite |
| Opruien | Opjuine (bij mensen), Opkuusse (bij een hond) |
| opscheppen | bloazen |
| opscheppen | stoefe |
| opscheppen | stoefen |
| opschepper | vreetzak |
| Opschieten | Avvusseere |
| Over iemand die hooghartig doet | Dé ies ur ene mee nun dikke nek |
| overgeven | spouwe |
P |
| pad naast het huis, oprit | dam |
| pannendeksel | scheel |
| passen, schikken | vuuge |
| Perzik | Burk |
| Perzik | Purk |
| pissebed | kelderveirken |
| pissebed | stekelverke |
| pit (kersen, pruimen) | baok |
| plaats in hooi / stro om fruit te laten rijpen | muuk |
| poetsmiddel | samminèz |
R |
| Raamluiken | Blinde |
| Raar | Aorig |
| regenen | rengele |
| Restje | Kwelleke (drank, vloeistof) |
| rijpingsplaats in stro voor fruit | 'ne muuk |
| roomboter | goei botter |
| roze | raas |
S |
| samenwerken | akkederen |
| schoenmakersspijkertjes | tekskes |
| schoon | zuiver |
| schreewerd | kwijkerd |
| schuw persoon | schouwe |
| sintelpad | koolassiepad |
| sinterklaas inkopen doen | klotteren |
| sla | slaai |
| slome duikelaar | loep |
| smeerlap | vuilen daas |
| smeulen | zulte |
| spade | schup |
| Speciale koopavond Sinterklaas | Klotteràovònd |
| spitten | schuppen |
| stampei | druktes |
| steeg | sticht |
| stommerik | snotpin |
| straat | straot |
| sufferd | droel |
| sufferd | galliepaop |
| sufferd | goapert |
T |
| tamelijk goed | gèf góed |
| Tegelijkertijd | Meepussaant |
| Toffee | Brok |
| trots | frijet |
| tuinbonen | lapbònne |
U |
| Uitbrander | Grommes |
V |
| veehandelaar | 'ne stouwer |
| vers (brood) | vos |
| verstoppertje | buuten |
| Vlaamse Gaai | Broekhannuk |
| vlegel | loj |
| vlegel, deugniet | ballebo |
| vlinder | kapelleke |
| vloer in de kamer | den èèrd |
| vork | ferket |
| vuilak | vuiloor |
W |
| Waaks | Gewarrig |
| waakzaam (gez. van honden) | gewarrig |
| walm | kwalm |
| wandelen | kuieren |
| wat bedoel je | welluk |
| water | waoter |
| we gingen | gongken |
| Wegen | Kwikke |
| weiland bij de boerderij | den dries |
| wesp | terreweps |
| wrijven | ruise |
Z |
| zeis | zeissie |
| ziek, niet lekker | onbekwoam |
| zij (meervoud) | zullie |
